Αειφορία και Αγροτική ανάπτυξη Δρ Ηλίας Ελευθεροχωρινός, Καθηγητής, Εργαστήριο Γεωργίας, Γεωπονική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Transcript

1

2 Αειφορία και Αγροτική ανάπτυξη Δρ Ηλίας Ελευθεροχωρινός, Καθηγητής, Εργαστήριο Γεωργίας, Γεωπονική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

3 Αειφορία και Αγροτική ανάπτυξη Αειφόρος αγροτική ανάπτυξη Βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη Η οικονομική ανάπτυξη που σχεδιάζεται και υλοποιείται λαμβάνοντας υπόψη την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιωσιμότητα (εκμετάλλευση των φυσικών πόρων με βραδύτερο ρυθμό από αυτόν της ανανέωσής τους)

4 Υφιστάμενη κατάσταση στην ελληνική γεωργία; Αειφορία και Αγροτική Ανάπτυξη Οργάνωση αγροτικής παραγωγής Βιώσιμη γεωργία (σεβασμός στο περιβάλλον) Συμβατή ανάπτυξη με ΚΑΠ

5 Υφιστάμενη κατάσταση στην ελληνική γεωργία Απουσία αγροτικής πολιτικής Ανυπαρξία συστήματος γεωργικών εφαρμογών Ανυπαρξία κατευθυνόμενης γεωργικής έρευνας Απουσία συνεργασίας μεταξύ ΥΠΑΑΤ και ιδρυμάτων έρευνας Αγροτική παραγωγή εξαρτώμενη κυρίως από ιδιωτικό τομέα

6 Υφιστάμενη κατάσταση στην ελληνική γεωργία Γηρασμένος γεωργικός πληθυσμός Χαμηλό επίπεδο κατάρτισης γεωργών Μικρό μέγεθος και πολυτεμαχισμός γεωργικής γης Μικρό ποσοστό επιχειρηματικής γεωργίας Απουσία υγιούς αγροτικού συνεργατισμού

7 Υφιστάμενη κατάσταση στην ελληνική γεωργία Περιορισμένες επενδύσεις σε: Αγροτικούς δρόμους Αρδευτικά δίκτυα Έργα συλλογής όμβριων υδάτων Προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού για διαχείριση νερού

8 Υφιστάμενη κατάσταση στην ελληνική γεωργία; Αειφορία και Αγροτική Ανάπτυξη Οργάνωση αγροτικής παραγωγής Βιώσιμη γεωργία (σεβασμός στο περιβάλλον) Συμβατή ανάπτυξη με ΚΑΠ

9 Αειφορία και Αγροτική Ανάπτυξη Προτεραιότητες της ΕΕ (ΚΑΠ ) Καινοτομία Περιβάλλον και Κλιματική αλλαγή Ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα Ασφάλεια τροφίμων Απασχόληση (μείωση φτώχειας) Χρηματοδότηση της ΚΑΠ (435.5 δις )

10 Καινοτομίες στη γεωργία Οργανωτικές/διαρθρωτικές αλλαγές Σύγχρονη τεχνολογία στη διαχείριση των φυσικών πόρων και των κινδύνων παραγωγής Νέες καλλιέργειες ή/και Νέοι τρόποι άσκησης γεωργίας Νέες τεχνολογίες στο μετασυλλεκτικό χειρισμό των προϊόντων

11 Οργανωτικές/διαρθρωτικές αλλαγές Οργάνωση τμήματος γεωργικών εφαρμογών Στελέχωση ιδρυμάτων αγροτικής έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) Οργάνωση συστήματος ελέγχου της χρήσης εισροών (σπόροι, λιπάσματα, γεωργικά φάρμακα, νερό, ενέργεια) Αναδασμός και δημιουργία ζωνών καλλιέργειας Ορθή χρήση εισροών - μείωση κόστους παραγωγής

12 Σύγχρονη τεχνολογία στη διαχείριση των φυσικών πόρων και των κινδύνων παραγωγής Νερό Έδαφος Ενέργεια Παγετός Χαλάζι Καύσωνας Πλημμύρα Ασθένειες, έντομα κ.ά.

13 Νέες καλλιέργειες ή/και Νέοι τρόποι άσκησης γεωργίας Ποια προϊόντα και που θα παράγονται; Ποιοι και πώς θα τα παράγουν; Επιστημονική υποστήριξη της παραγωγής;

14 Ποια προϊόντα θα παράγονται; Εμπορικό ισοζύγιο εξαγωγών/εισαγωγών αγροτικών προϊόντων Εξαγωγές Εισαγωγές Φρούτα Λαχανικά Βαμβάκι Καπνός Έλαια και λίπη Ψάρια Ρύζι Ζωικά προϊόντα Δημητριακά Ζωοτροφές Ποτά Ζάχαρη-μέλι Ελαιούχοι σπόροι Τρόφιμα

15 Ποια προϊόντα θα παράγονται; Προϊόντα ζωικής παραγωγής - ψάρια - μέλι Προϊόντα φυτικής παραγωγής Φρούτα και λαχανικά Ελιά Βαμβάκι Καπνός Ζαχαρότευτλα Ζωοτροφές Δημητριακά Αμπέλι (οίνος) Αρωματικά φυτά Όσπρια Ενεργειακά φυτά Αξιοποίηση και βελτίωση του εγχώριου γενετικού υλικού

16 Ενεργειακά φυτά Βιοαιθανόλη Βιοντίζελ Στερεό καύσιμο Γλυκό σόργο Ελαιοκράμβη Σόγια Ηλίανθος Αγριαγκινάρα Σχεδόν ακάλυπτα (ηλίανθος) από γεωργικά φάρμακα

17 Όσπρια - ζωοτροφές Μηδική Σόγια Βίκος Φακή Λούπινα Τριφύλλια Προβλήματα ζιζανίων, ασθενειών, εντόμων Έλλειψη απαιτούμενης τεχνογνωσίας Σχεδόν ακάλυπτα (μηδική) από γεωργικά φάρμακα

18 Ρίγανη Μέντα Λεβάντα Αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά Βασιλικός Χαμομήλι Φασκόμηλο Έλλειψη δεδομένων για τα είδη που ζητούνται από την αγορά Έλλειψη διαθέσιμου κατάλληλου πολλαπλασιαστικού υλικού Έλλειψη αναγκαίας υποδομής για μεταποίηση και εμπορία Έλλειψη της απαιτούμενης τεχνογνωσίας Πλήρως ακάλυπτα από γεωργικά φάρμακα

19 Που θα παράγονται τα προαίόντα; Ζώνες καλλιέργειας Προσαρμοστικότητα φυτών Κόστος παραγωγής Περιβάλλον: έδαφος, νερό

20 Ποιοι θα παράγουν προϊόντα; Γεωργοί Επιχειρηματίες γεωργοί Κατά κύριο επάγγελμα γεωργοί Νέοι γεωργοί Καταρτισμένοι γεωργοί Γεωργοί - ομάδα παραγωγών Ενισχύσεις μόνον σε γεωργούς που παράγουν προϊόντα

21 Αειφορική Γεωργία Ολοκληρωμένη Γεωργία Νέα Γεωργία Πώς θα παράγονται προϊόντα (Τρόποι άσκησης γεωργίας); Άλλη Γεωργία Βιολογική Γεωργία Πράσινη Γεωργία Σύστημα βιώσιμης γεωργίας

22 Σύστημα βιώσιμης γεωργίας Παραγωγή ποιοτικών και ασφαλών προϊόντων Προστασία περιβάλλοντος Προστασία υγείας και ασφάλειας εργαζομένων Σύστημα καταγεγραμμένων διαδικασιών παραγωγής Συμμόρφωση προς τις νομικές απαιτήσεις Συμμόρφωση προς τις γεωτεχνικές απαιτήσεις Συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις των πελατών Τήρηση Κωδίκων Ορθής Γεωργικής Πρακτικής

23 Τήρηση Κωδίκων Ορθής Γεωργικής Πρακτικής Διαχείριση εισροών Κατεργασία εδάφους Αμειψισπορά Περιβάλλον Λίπανση Προστασία υδατικών πόρων Φυτοπροστασία Διαχείριση αυτοφυούς χλωρίδας Διαχείριση υπολειμμάτων καλλιέργειας Διαχείριση απορριμμάτων Περιβάλλον Αειφορία των φυσικών πόρων και της χρήσης εισροών

24 Επιστημονική υποστήριξη παραγωγής Γεωτεχνικοί ΥΠΑΑΤ Γεωτεχνικοί συνεταιρισμών ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΑΕΙ Ιδιώτες γεωτεχνικοί Χρηματοδοτούμενη έρευνα από γεωργούς

25 Μετασυλλεκτικός χειρισμός των προϊόντων Τυποποίηση Συσκευασία Μεταποίηση Σήμανση (πιστοποίηση) Αποθήκευση Διακίνηση Εμπορία Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων

26 Συμπεράσματα Προϋποθέσεις αειφορικής αγροτικής ανάπτυξης Αγροτική πολιτική στην παραγωγή προϊόντων Οργάνωση γεωργικών εφαρμογών Βελτίωση αγροτικών υποδομών Κατευθυνόμενη-εφαρμοσμένη γεωργική έρευνα Αξιοποίηση και βελτίωση του εγχώριου γενετικού υλικού

27 Συμπεράσματα Προϋποθέσεις αειφορικής αγροτικής ανάπτυξης Σύγχρονη τεχνολογία για διαχείριση του νερού Σύγχρονη τεχνολογία για πρόληψη-διαχείριση κινδύνων παραγωγής Επιχειρηματική γεωργία Παραγωγή προϊόντων βάσει ελεγχόμενων διαδικασιών Αλλαγή νοοτροπίας γεωργών, ΥΠΑΑΤ, ΕΘΙΑΓΕ, ΑΕΙ, Εταιρειών

28 Αγροτική ανάπτυξη Ευοίωνο μέλλον Ευχαριστώ για την προσοχή σας