Ομιλία Πάμπη Κυρίτση Γενικού Γραμματέα ΠΕΟ Στο Συνέδριο της Συντεχνίας Οικοδόμων Ξυλουργών, Μεταλλωρύχων και Γενικών Εργατών Κύπρου ΠΕΟ Λευκωσία, 14 Μαΐου 2016 Εκ μέρους του Γενικού Συμβουλίου της ΠΕΟ χαιρετίζω θερμά τις εργασίες του 22ου Παγκύπριου Συνεδρίου της συντεχνίας σας. Της συντεχνίας των οικοδόμων, όπως επικράτησε να την λέμε. Η ιστορία που κουβαλάτε είναι ιστορία γεμάτη παλληκαριά και περηφάνεια. Η συντεχνία σας ήταν θεμέλιος λίθος πάνω τον οποίο πάτησε για να ιδρυθεί και να μεγαλουργήσει το μεγάλο οικοδόμημα της ΠΕΟ. Αυτή η ιστορία είναι για σας τιμή μεγάλη. Είναι όμως και ευθύνη τεράστια. Γιατί η μάχη της εργασίας με το κεφάλαιο, η μάχη για την εξάλειψη της εκμετάλλευσης και της αδικίας όχι μόνο δεν έχει τελειώσει αλλά σήμερα αναζωπυρώνεται και φουντώνει και μας βάζει όλους μας ξανά μπροστά στις ίδιες προκλήσεις και στα ίδια καθήκοντα. Πριν προχωρήσω στον χαιρετισμό μου, επιτρέψετε μου και εγώ με την σειρά μου να καλωσορίσω ιδιαίτερα τους τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας συνδικαλιστές με τους οποίους μας ενώνουν πολύχρονοι κοινοί ταξικοί και πολιτικοί αγώνες. Θέλω να τους διαβεβαιώσω ότι η ΠΕΟ θα συνεχίσει στο δρόμο της συνεργασίας και του κοινού αγώνα των εργαζομένων όλης της Κύπρου, για μια ενωμένη ομόσπονδη κοινή πατρίδα, όπως την οραματιστήκαμε για μας και για τα παιδιά μας και ότι η δύσκολη οικονομική και κοινωνική κατάσταση σε καμία περίπτωση δεν μας έχει οδηγήσει στο να υποβαθμίσουμε το κυπριακό από τις προτεραιότητες μας. Αντίθετα. Είναι πεποίθηση μας ότι αν το κυπριακό λυθεί σωστά και η πατρίδα μας επανενωθεί, τότε δημιουργούνται καλύτερες προϋποθέσεις και για την οικονομική ανάπτυξη αλλά και για κοινούς με τους Τουρκοκύπριους ταξικούς και κοινωνικούς αγώνες για πρόοδο και κοινωνική δικαιοσύνη.
2 Συναδέλφισσες, συνάδελφοι σύνεδροι Το κίνημα των εργαζομένων, στις μέρες μας βρίσκεται αντιμέτωπο με σκληρές, νεοφιλελεύθερες αντεργατικές πολιτικές, οι οποίες στην Κύπρο επιβάλλονται τα τελευταία τρία χρόνια στην πιο ακραία τους έκφραση, ως αποτέλεσμα του μνημονίου και της γνωστής συμφωνίας του κ. Αναστασιάδη με το Eurogroup. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία της Eurostad,η Κύπρος είναι σήμερα η χώρα με τον πιο ψηλό ρυθμό διεύρυνσης της κοινωνικής ανισότητας, το πιο ψηλό ποσοστό μακροχρόνια άνεργων, τον πιο ψηλό ρυθμό μείωσης των μισθών και το ψηλότερο ποσοστό μετανάστευσης πληθυσμού σε ολόκληρη την Ε.Ε.. Χώρα δηλαδή όπου οι φτωχοί γίνονται περισσότεροι και φτωχότεροι και οι πλούσιοι λιγότεροι και πλουσιότεροι. Η ανεργία η οποία στον κλάδο των κατασκευών είναι σαρωτική, είναι κοινωνικά η πιο σκληρή έκφραση της κρίσης. Εχουμε πολλές φορές επισημάνει ότι η συνειδητή άρνηση του κράτους να αναλάβει αναπτυξιακό ρόλο, υλοποιώντας έτσι πιστά τις γνωστές νεοφιλελεύθερες συνταγές σκληρής λιτότητας, είναι στην ουσία καταδίκη των εργαζομένων του κλάδου σε μακροχρόνια και βασανιστική ανεργία. Αν αντί πολιτική σκληρής λιτότητας ακολουθείτο πολιτική τόνωσης της πραγματικής οικονομίας, αν αντί να σκαρφίζονται τα πάντα για να οδηγήσουν τους κερδοφόρους ημικρατικούς οργανισμούς στην ιδιωτικοποίηση, τους αξιοποιούσαν ως βραχίονες πολιτικής επενδύσεων, αν επιδείκνυαν αποφασιστικότητα για να εισπραχθούν τα εκατοντάδες εκατομμύρια ανείσπραχτοι φόροι, τότε ένα σημαντικό μέρος των άνεργων συμπολιτών μας οι οποίοι στην πλειοψηφία τους προέρχονται από την οικοδομική βιομηχανία, θα είχαν σήμερα δουλειά και θα μπορούσαν να πληρώνουν και την δόση του δανείου τους, θα πλήρωναν τους φόρους τους, θα εισέφεραν στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις και δεν θα χρειάζονταν περνούν τις εξευτελιστικές διαδικασίες για διεκδίκηση ελάχιστου Εγγυημένου εισοδήματος. Ούτε καν στο ελάχιστο που απαιτούμε, δηλαδή κάποια στοιχειώδη μέτρα ανακούφισης των ανέργων, όπως είναι βελτίωση των κριτηρίων για δικαίωμα σε ΕΕΕ, η επέκταση σε 9 μήνες της περιόδου ανεργιακού και η μείωση των απαιτήσεων για εισφορές στις κοινωνικές ασφαλίσεις για να αποκτήσει κάποιος δικαίωμα ξανά σε ανεργιακό, δεν βλέπουμε ανταπόκριση. Η δική μας πραγματικότητα που ζούμε καθημερινά στους χώρους εργασίας είναι φανερό ότι είναι πολύ διαφορετική από αυτή που η κυβέρνηση προσπαθεί να παρουσιάσει.
3 Η χωρίς όρια εκμετάλλευση, φτηνής και αρρύθμιστής εργασίας μετατρέπεται σε γάγγραινα. Η πολιτεία πρέπει επιτέλους να αναλάβει τις ευθύνες της. Οφείλει να στηρίξει τους εργαζόμενους και το κίνημα τους, ώστε να εφαρμόζεται στη πράξη ότι προβλέπεται από τις συλλογικές συμβάσεις και την εργατική νομοθεσία. Είναι σαφές ότι οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν το Μάρτη του 2013, με το κούρεμα των καταθέσεων και την καταστροφή που ακολούθησε, υποχρέωσαν το Συνδικαλιστικό κίνημα σε άμυνα. Υπήρξε σοβαρή επιδείνωση των όρων απασχόλησης των εργαζομένων. Εκει που οι εργαζόμενοι είναι οργανωμένοι και λειτουργεί συλλογική σύμβαση, η υποχώρηση ήταν σαφώς λιγότερη και ελεγχόμενη μέσα από ειδικές συμφωνίες με τους εργοδότες, οι οποίες έχουν και ημερομηνία λήξης. Εκεί που οι εργαζόμενοι είναι ανοργάνωτοι και κατ επέκταση συνδικαλιστικά απροστάτευτοι, η επιδείνωση των όρων εργασίας ήταν σαρωτική και εξοντωτική. Εμείς από την πρώτη όμως στιγμή ήμασταν ξεκάθαροι, ότι μόλις οι συνθήκες μας το επιτρέψουν, θα επανέλθουμε, διεκδικώντας επαναφορά όσων παραχωρήθηκαν ή αφαιρέθηκαν αυθαίρετα από τους εργοδότες. Αυτή είναι και η απόφαση του έκτακτου Συνεδρίου της ΠΕΟ που έγινε τον περασμένο Δεκέμβρη και η οποία υλοποιείται με ενθουσιασμό θα έλεγα από τις συντεχνίες. Η φετινή χρονιά ξεκίνησε με αγώνες και διεκδικήσεις. Το Συνδικαλιστικό κίνημα υλοποιεί το σύνθημα του Συνεδρίου μας και περνά δυναμικά στην αντεπίθεση. Ήδη σε μια σειρά κλάδους έχουμε καταφέρει να επανέλθουν όλα ή μέρος των παραχωρηθέντων. Έχουμε καταφέρει να επανέλθει για ψήφιση το νομοσχέδιο που ετοιμάστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και είχε αποσυρθεί μετά την εκλογή του κ. Αναστασιάδη, το οποίο προβλέπει ποινές για όσους καταστρατηγούν τον νόμο για ίση μεταχείριση των εργαζομένων. Για πρώτη φορά κατοχυρώνεται νομοθετικά, μετά την πρόσφατη συμφωνία για την ανανέωση της συλλογικής σύμβασης, υποχρέωση των εργοδοτών της ξενοδοχειακής βιομηχανίας για ταμείο προνοίας 5% για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου και καθορίζεται πενθήμερο και αργίες. Με ιδιαίτερη προσοχή περιμένουμε και το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων της οικοδομικής όπου διεκδικούμε νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες θα κατοχυρώνουν την εφαρμογή των συμφωνημένων όρων απασχόλησης στη βιομηχανία. Είναι η πεποίθηση μας ότι κάθε βήμα σε αυτή την κατεύθυνση δεν θα είναι κατάκτηση μόνο για τους εργαζόμενους, αλλά θα είναι και βήμα για
4 την προστασία από τον αθέμητο ανταγωνισμό, εκείνων των επιχειρήσεων που σέβονται τον εαυτό τους και τις συμφωνίες τους. Στους μεγάλους ημικρατικούς οργανισμούς ΣΥΤΑ και ΑΗΚ, με ενότητα δράσης των Συντεχνιών και με την σθεναρή στήριξη του ΑΚΕΛ και άλλων πολιτικών δυνάμεων, έχουμε ανατρέψει μέχρι σήμερα, τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης και της Τρόικας, για ξεπούλημα και ιδιωτικοποίηση τους. Λόγω ακριβώς αυτής της αντεπίθεσης, κάποιοι όπως ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, κύριος Αβέρωφ Νεοφύτου, έχουν θορυβηθεί και επιχειρούν με κάθε ευκαιρία την δυσφήμιση και την απαξίωση κάθε συνδικαλιστικού και κοινωνικού αγώνα, πότε απειλώντας, πότε καλοπιάνοντας και πότε κινδυνολογώντας. Είναι χολωμένοι γιατί οι αγώνες των εργαζομένων και οι κοινωνικές διεκδικήσεις, χαλούν το success story που προσπαθούν τόσο έντονα να μας πουλήσουν. Γι αυτό και έσπευσαν να καταθέσουν κατ επείγον πρόταση Νόμου για ποινικοποίηση της απεργίας. Και αυτήν όμως, μετά την αποφασιστική και ενωμένη αντίδραση του συνδικαλιστικού κινήματος και την σθεναρή στάση του ΑΚΕΛ στο κοινοβούλιο, αναγκάστηκαν να την μαζέψουν. Θέλω λοιπόν με την ευκαιρία του Συνεδρίου σας να επαναλάβω ότι αυτή την πορεία της αντεπίθεσης, είμαστε αποφασισμένοι να την συνεχίσουμε και να την κλιμακώσουμε, παραμένοντας προσηλωμένοι, παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα, στην ενότητα δράσης των εργαζομένων και των Συντεχνιών τους. Και η αντεπίθεση δεν αφορά βεβαίως μόνο τις συλλογικές συμβάσεις και τα εργασιακά. Αφορά και το πεδίο των ευρύτερων κοινωνικών διεκδικήσεων που έχουν να κάμουν με την ποιότητα ζωής και την προστασία των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Σε μια περίοδο που το δημόσιο σύστημα υπηρεσιών Υγείας καταρρέει, η εφαρμογή του ΓΕΣΥ μετατρέπεται σήμερα σε ύψιστη κοινωνική προτεραιότητα, αφού η επιμονή δυστυχώς της κυβέρνησης να εξυπηρετήσει τα μεγάλα ιδιωτικά ασφαλιστικά συμφέροντα, πισωγύρισε σοβαρά την πορεία εφαρμογής του. Κοινωνική προτεραιότητα είναι και η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των συνταξιούχων και των άλλων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού τα οποία έχουν δεχτεί ισχυρό κτύπημα. Όχι μόνο τα ωφελήματα τους αλλά και η αξιοπρέπεια τους. Θέμα ηθικής και πολιτικής τάξης είναι και η υλοποίηση της ρητής δέσμευσης της κυβέρνησης και προσωπικά του προέδρου, για αποκατάσταση της απώλειας των εργαζομένων από τα κουρεμένα ταμεία προνοίας. Συναδέλφισσες και συνάδελφοι
5 Από την ιστορική εμπειρία του κινήματος μας, γνωρίζουμε καλά ότι οι συνδικαλιστικοί και οι κοινωνικοί αγώνες είναι άρρηκτα δεμένοι με τους πολιτικούς αγώνες. Η ΠΕΟ είναι ταξικό συνδικάτο. Εχει ξεκάθαρο πολιτικό και ιδεολογικό προσανατολισμό και όπως ομόφωνα έχει αποφασίσει το Γενικό μας Συμβούλιο, στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές στις 22 του Μάη η ΠΕΟ θα είναι όπως πάντα δίπλα στο κόμμα των εργαζομένων το ΑΚΕΛ. Στο πνεύμα της δυναμικής αντεπίθεσης που έχουμε αποφασίσει, οφείλουμε να συμβάλουμε ως ταξικό Συνδικαλιστικό κίνημα, ώστε μέσα από το εκλογικό αποτέλεσμα να καταδικαστούν οι πολιτικές της φτώχειας, της λιτότητας και της κοινωνικής ανισότητας και να στηριχτούν οι πολιτικές της ανάπτυξης και της σταθερής δουλειάς με δικαιώματα, της κοινωνικής προστασίας και της πρόνοιας. Το εκλογικό αποτέλεσμα πρέπει να επαναβεβαιώσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΑΚΕΛ και της Αριστεράς. Μόνο έτσι μπορούν οι εξελίξεις να γίνουν αληθινά ελπιδοφόρες. Οχι με τα μέτρα και τα σταθμά αυτών που χαριεντίζονται και πανηγυρίζουν γιατί μας παινεύει η Τρόικα και η Ε.Ε., αλλά ελπιδοφόρες για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους μικρομεσαίους, τους νέους και τις νέες, τις γυναίκες και γενικά όλους τους μη προνομιούχους αυτής της κοινωνίας. Συναδέλφισσες, συνάδελφοι, Κλείνοντας τον χαιρετισμό μου θέλω να επαναβεβαιώσω την σταθερή πρόσκληση της ΠΕΟ στις αξίες της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας και να σας διαβεβαιώσω ότι ολόκληρο το κίνημα, στέκεται σταθερά δίπλα στους εργαζόμενους της κατασκευαστικής βιομηχανίας. Ολοι μαζί ενωμένοι και αλληλέγγυοι, θα αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες και τα εμπόδια, θα αποκρούσουμε τις επιθέσεις και θα βαδίσουμε ξανά στον δρόμο των κατακτήσεων και των επιτυχιών για καλύτερες συνθήκες ζωής και δουλειάς για τους εργαζόμενους και για καλύτερη και δικαιότερη κοινωνία. Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του Συνεδρίου και θα αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον τις αποφάσεις και τα συμπεράσματα του.