ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 3.10.2017 COM(2017) 561 final 2017/0243 (NLE) Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ με την οποία επιτρέπεται στο Βασίλειο των Κάτω Χωρών να εισαγάγει ειδικό μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 193 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας EL EL
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Σύμφωνα με το άρθρο 395 παράγραφος 1 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (εφεξής «η οδηγία ΦΠΑ»), το Συμβούλιο, αποφασίζοντας ομόφωνα έπειτα από πρόταση της Επιτροπής, μπορεί να επιτρέπει σε κάθε κράτος μέλος να θεσπίζει ειδικά μέτρα παρέκκλισης από τις διατάξεις της εν λόγω οδηγίας, για λόγους απλούστευσης των διαδικασιών επιβολής του ΦΠΑ ή πρόληψης ορισμένων τύπων φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής. Με επιστολή που πρωτοκολλήθηκε στην Επιτροπή στις 11 Ιουλίου 2017, οι Κάτω Χώρες ζήτησαν παρέκκλιση από το άρθρο 193 της οδηγίας ΦΠΑ προκειμένου να εφαρμόσουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης στην παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Σύμφωνα με το άρθρο 395 παράγραφος 2 της οδηγίας ΦΠΑ, η Επιτροπή ενημέρωσε τα άλλα κράτη μέλη, με επιστολή της 5ης Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με το αίτημα που υπέβαλαν οι Κάτω Χώρες. Με επιστολή της 6ης Σεπτεμβρίου 2017, η Επιτροπή γνωστοποίησε στις Κάτω Χώρες ότι διέθετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εξέταση του αιτήματος. 1. ΠΛΑIΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡOΤΑΣΗΣ Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης Κατά γενικό κανόνα, το άρθρο 193 της οδηγίας ΦΠΑ ορίζει ότι ο ΦΠΑ οφείλεται κανονικά από τον υποκείμενο στον φόρο ο οποίος πραγματοποιεί φορολογητέα παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών. Σύμφωνα με το άρθρο 199α της οδηγίας ΦΠΑ, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ για τις παραδόσεις ή παροχές που αναφέρονται στο εν λόγω άρθρο είναι ο υποκείμενος στον φόρο προς τον οποίο πραγματοποιείται η παράδοση ή παροχή (ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης). Στο πλαίσιο του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης, υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ καθίσταται ο υποκείμενος σε φόρο προς τον οποίο πραγματοποιείται η παράδοση ή παροχή. Ο εν λόγω υποκείμενος σε φόρο, εφόσον έχει πλήρες δικαίωμα έκπτωσης φόρου, δηλώνει και αφαιρεί ταυτόχρονα τον ΦΠΑ που αντιστοιχεί στην παράδοση ή παροχή, με αποτέλεσμα να μην καταβάλλεται στην πράξη ΦΠΑ στο Δημόσιο Ταμείο. Οι τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες περιλαμβάνονται στο άρθρο 199α στοιχείο ζ). Οι Κάτω Χώρες δεν κάνουν χρήση της επιλογής του άρθρου 199α στοιχείο ζ) της οδηγίας ΦΠΑ και δεν εφαρμόζουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης στις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες. Ωστόσο, λόγω της απάτης στον κλάδο των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών που αποκαλύφθηκε πρόσφατα στις Κάτω Χώρες, το εν λόγω κράτος μέλος επιθυμεί να καθιερώσει τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης για την εγχώρια παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Σύμφωνα με το άρθρο 199α της οδηγίας ΦΠΑ, ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης μπορεί να εφαρμοστεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 και για ελάχιστη περίοδο δύο ετών. Επειδή δεν πληρούται η προϋπόθεση των δύο ετών, οι Κάτω Χώρες δεν μπορούν να εφαρμόσουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης με βάση αυτό το άρθρο. Κατά συνέπεια, οι Κάτω Χώρες ζητούν παρέκκλιση από το άρθρο 193 της οδηγίας ΦΠΑ ώστε να τους επιτραπεί να εφαρμόσουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης για την παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών με βάση το άρθρο 395 της οδηγίας ΦΠΑ. Ο σκοπός της ζητούμενης παρέκκλισης είναι η πρόληψη της απάτης όσον αφορά τον ΦΠΑ στον κλάδο των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Μολονότι η παροχή τηλεπικοινωνιακών EL 2 EL
υπηρεσιών είναι πιθανό να ενέχει κίνδυνο απάτης και βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση από τις Κάτω Χώρες, πρόσφατα διαπιστώθηκαν εμπορικές πρακτικές εξαπάτησης σχετικά με τα λεπτά κλήσης, στις οποίες εμπλέκονται διάφοροι αφανείς έμποροι και ενδιάμεσες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων εμπόρων εγκατεστημένων σε τρίτες χώρες. Οι πρακτικές αυτές έχουν ως αποτέλεσμα σημαντική απώλεια εσόδων από τον ΦΠΑ. Με βάση τις πληροφορίες που υποβλήθηκαν από τις Κάτω Χώρες, οι συμβατικές μέθοδοι ανίχνευσης και πρόληψης της απάτης δεν είναι αποτελεσματικές, διότι οι σχετικές υπηρεσίες παρέχονται από χώρες εκτός της ΕΕ και δεν αναφέρονται σε κανένα μητρώο ή κατάλογο. Οι πληρωμές πραγματοποιούνται μέσω πλατφορμών πληρωμών σε τραπεζικούς λογαριασμούς εκτός της ΕΕ, γεγονός που δυσχεραίνει τον εντοπισμό των συναλλαγών και καθιστά αδύνατη τη λήψη πληροφοριών από τράπεζες. Οι Κάτω Χώρες τονίζουν ότι, χωρίς την αντιστροφή της επιβάρυνσης για τις σχετικές υπηρεσίες, η απώλεια φορολογικών εσόδων θα αυξηθεί εκθετικά. Οι τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες θεωρείται ότι είναι πιθανό να ενέχουν κίνδυνο απάτης και περιλαμβάνονται στο άρθρο 199α στοιχείο ζ) της οδηγίας ΦΠΑ. Αν επληρούτο η προϋπόθεση που αφορά την ελάχιστη περίοδο εφαρμογής, οι Κάτω Χώρες θα μπορούσαν να βασιστούν στο εν λόγω άρθρο για την εφαρμογή του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης. Προτείνεται να χορηγηθεί η παρέκκλιση για την περίοδο ισχύος του άρθρου 199α της οδηγίας ΦΠΑ. Επομένως, προτείνεται η παρέκκλιση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018, ήτοι την ημερομηνία λήξης ισχύος του άρθρου 199α της οδηγίας ΦΠΑ. Συνοχή με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής Βάσει του άρθρου 199α στοιχείο ζ) της οδηγίας ΦΠΑ, ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης μπορεί να εφαρμοστεί στην παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Ορισμένα κράτη μέλη εφαρμόζουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης με βάση αυτή τη διάταξη 1. Αν επληρούτο η προϋπόθεση της ελάχιστης περιόδου δύο ετών, οι Κάτω Χώρες θα μπορούσαν να εφαρμόσουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης στις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες χωρίς να ζητήσουν παρέκκλιση βάσει του άρθρου 395 της οδηγίας για τον ΦΠΑ. Συνεπώς, το προτεινόμενο μέτρο είναι σύμφωνο με τις υφιστάμενες διατάξεις της οδηγίας ΦΠΑ. 2. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ Νομική βάση Άρθρο 395 της οδηγίας ΦΠΑ. Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας) Λαμβανομένης υπόψη της διάταξης της οδηγίας ΦΠΑ στην οποία βασίζεται η πρόταση, η πρόταση εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης. Ως εκ τούτου, δεν εφαρμόζεται η αρχή της επικουρικότητας. Αναλογικότητα Η απόφαση αφορά άδεια χορηγούμενη σε κράτος μέλος κατόπιν αιτήματός του και ουδόλως συνιστά υποχρέωση. 1 Βλ. κατάλογο κοινοποιήσεων της Επιτροπής ΦΠΑ: http://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/resources/documents/taxation/vat/key_docume nts/vat_committee/notifications.pdf EL 3 EL
Δεδομένου του περιορισμένου πεδίου εφαρμογής της παρέκκλισης, το ειδικό μέτρο είναι ανάλογο προς τον επιδιωκόμενο στόχο, δηλαδή την αποτροπή ορισμένων μορφών φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής σε συγκεκριμένο τομέα. Επιλογή του μέσου Βάσει του άρθρου 395 της οδηγίας ΦΠΑ, παρέκκλιση από τους κοινούς κανόνες ΦΠΑ είναι δυνατή μόνο με έγκριση του Συμβουλίου, το οποίο αποφασίζει ομόφωνα κατόπιν πρότασης της Επιτροπής. Εξάλλου, η απόφαση του Συμβουλίου αποτελεί το πλέον ενδεδειγμένο μέσο, δεδομένου ότι μπορεί να απευθύνεται σε μεμονωμένα κράτη μέλη. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη Η παρούσα πρόταση βασίζεται σε αίτημα των Κάτω Χωρών και αφορά μόνο το εν λόγω κράτος μέλος. Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας Δεν υπήρξε ανάγκη εξωτερικής εμπειρογνωσίας. Εκτίμηση επιπτώσεων Η πρόταση εκτελεστικής απόφασης αποσκοπεί στην πρόληψη ορισμένων μορφών φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής στον τομέα των τηλεπικοινωνιών. Ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης αναμένεται να βοηθήσει τις Κάτω Χώρες να σταματήσουν την περαιτέρω εξάπλωση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ που αποκαλύφθηκε πρόσφατα και να προλάβουν την απάτη στην παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Κατά συνέπεια, το μέτρο παρέκκλισης θα έχει δυνητικά θετικό αντίκτυπο. Λόγω του περιορισμένου πεδίου εφαρμογής της παρέκκλισης και της περιορισμένης χρονικά εφαρμογής της, οι επιπτώσεις της θα είναι σε κάθε περίπτωση περιορισμένες. 4. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η πρόταση δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στον προϋπολογισμό της ΕΕ. 5. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η πρόταση περιλαμβάνει ρήτρα λήξης ισχύος, η οποία έχει καθοριστεί για τις 31 Δεκεμβρίου 2018. EL 4 EL
2017/0243 (NLE) Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ με την οποία επιτρέπεται στο Βασίλειο των Κάτω Χωρών να εισαγάγει ειδικό μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 193 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας 2, και ιδίως το άρθρο 395 παράγραφος 1, Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Το άρθρο 193 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ προβλέπει ότι υπόχρεος για την καταβολή φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) στις φορολογικές αρχές είναι, κατά γενικό κανόνα, ο υποκείμενος στον φόρο ο οποίος παραδίδει αγαθά ή παρέχει υπηρεσίες. (2) Σύμφωνα με το άρθρο 199α στοιχείο ζ) της οδηγίας ΦΠΑ, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ για την παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών είναι ο υποκείμενος στον φόρο προς τον οποίο πραγματοποιείται η παράδοση ή παροχή (ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης). Οι Κάτω Χώρες δεν κάνουν χρήση αυτής της δυνατότητας. (3) Λόγω της απάτης στον κλάδο των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών που αποκαλύφθηκε πρόσφατα στις Κάτω Χώρες, το εν λόγω κράτος μέλος επιθυμεί να εισαγάγει τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης για την εγχώρια παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. (4) Σύμφωνα με το άρθρο 199α της οδηγίας ΦΠΑ, ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης μπορεί να εφαρμοστεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 και για ελάχιστη περίοδο δύο ετών. Επειδή δεν πληρούται η προϋπόθεση των δύο ετών, οι Κάτω Χώρες δεν μπορούν να εφαρμόσουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης με βάση το άρθρο 199α στοιχείο ζ) της οδηγίας ΦΠΑ. (5) Κατά συνέπεια, με επιστολή που πρωτοκολλήθηκε στην Επιτροπή στις 11 Ιουλίου 2017, οι Κάτω Χώρες ζήτησαν παρέκκλιση από το άρθρο 193 της οδηγίας ΦΠΑ ώστε να τους επιτραπεί να εφαρμόσουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης για την παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών με βάση το άρθρο 395 της οδηγίας ΦΠΑ. (6) Σύμφωνα με το άρθρο 395 παράγραφος 2 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, η Επιτροπή ενημέρωσε τα άλλα κράτη μέλη, με επιστολή της 5ης Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με το αίτημα που υπέβαλαν οι Κάτω Χώρες. Με επιστολή της 6ης Σεπτεμβρίου 2017, η 2 ΕΕ L 347 της 11.12.2006, σ. 1. EL 5 EL
Επιτροπή γνωστοποίησε στις Κάτω Χώρες ότι διέθετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εξέταση του αιτήματος. (7) Ο σκοπός της ζητούμενης παρέκκλισης είναι η πρόληψη της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ στον κλάδο των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Μολονότι η παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών είναι πιθανό να ενέχει κίνδυνο απάτης και βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση, οι Κάτω Χώρες ανακάλυψαν πρόσφατα εμπορικές πρακτικές εξαπάτησης σχετικά με τα λεπτά κλήσης, στις οποίες εμπλέκονται διάφοροι αφανείς έμποροι και ενδιάμεσες εταιρίες. Οι πρακτικές αυτές έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική απώλεια φορολογικών εσόδων. (8) Με βάση τις πληροφορίες που υποβλήθηκαν από τις Κάτω Χώρες, οι συμβατικές μέθοδοι ανίχνευσης και πρόληψης της απάτης δεν είναι αποτελεσματικές, διότι οι σχετικές υπηρεσίες προέρχονται από χώρες εκτός της ΕΕ και δεν αναφέρονται σε κανένα μητρώο ή κατάλογο. Οι πληρωμές πραγματοποιούνται μέσω πλατφορμών πληρωμών σε τραπεζικούς λογαριασμούς εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που δυσχεραίνει τον εντοπισμό των συναλλαγών και καθιστά αδύνατη τη λήψη πληροφοριών από τράπεζες. Οι Κάτω Χώρες τονίζουν ότι, χωρίς τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης για τις σχετικές υπηρεσίες, η απώλεια φορολογικών εσόδων θα αυξηθεί εκθετικά. (9) Επομένως, θα πρέπει να επιτραπεί στις Κάτω Χώρες να εφαρμόσουν μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης στην παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών για την περίοδο ισχύος του άρθρου 199α της οδηγίας ΦΠΑ. Η παρέκκλιση αυτή θα πρέπει να χορηγηθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018. (10) Η παρέκκλιση δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στους ιδίους πόρους της Ένωσης που προέρχονται από τον ΦΠΑ, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 193 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, επιτρέπεται στις Κάτω Χώρες να καταστήσουν τον αποδέκτη της παροχής υπόχρεο για την καταβολή του ΦΠΑ στις φορολογικές αρχές στην περίπτωση παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Άρθρο 2 Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημέρα της κοινοποίησής της. Η παρούσα απόφαση λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2018. Άρθρο 3 Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στο Βασίλειο των Κάτω Χωρών. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος EL 6 EL