3. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Από τους 812 αποφοίτους της έρευνας, 303 (ποσοστό 37.2%) έχουν πραγματοποιήσει ή πραγματοποιούν μεταπτυχιακές σπουδές. Καθώς πρόκειται για ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των αποφοίτων, έχει ενδιαφέρον να εξετάσουμε περαιτέρω το ζήτημα των μεταπτυχιακών σπουδών.! Λόγοι που Ώθησαν στην Πραγματοποίηση Μεταπτυχιακών Σπουδών Κατά κύριο λόγο, οι απόφοιτοι του Οικονομικού Πανεπιστημίου πραγματοποίησαν, ή πραγματοποιούν, μεταπτυχιακές σπουδές λαμβάνοντας υπόψη τις αυξημένες ανάγκες της αγοράς για ειδική γνώση (καλύτερη επαγγελματική προοπτική) (ποσοστό 70.2%), ενώ για το 15.4% η ακαδημαϊκή καριέρα αποτέλεσε έναν από τους λόγους που προχώρησαν σε μεταπτυχιακές σπουδές. Λόγοι που Ώθησαν στην Πραγματοποίηση Μεταπτυχιακών Σπουδών Επαγγελματική Προοπτική 70.2 Επαγγ. Προοπ. & άλλος λόγος 10.4 Επαγγ. Προοπ. & Ακαδημ. Καριέρα 8.4 Ακαδημαϊκή καριέρα 4.7 Επαγγ. Προοπ. / Ακαδημ. Καρ. / άλλοι λόγοι 2.0 Ακαδημ. Καριέρα & άλλος λόγος 0.3 Άλλος λόγος 4.0 Λόγοι που ώθησαν τους απόφοιτους ΟΠΑ στην πραγματοποίηση μεταπτυχιακών σπουδών Επαγγελματική Προοπτική 70,2 Επαγγ. Προοπ. & άλλος λόγος Επαγγ. Προοπ. & Ακαδημ. Καριέρα Ακαδημαϊκή καριέρα 4,7 10,4 8,4 Επαγγ. Προοπ. / Ακαδημ. Καρ. / άλλοι λόγοι 2 Ακαδημ. Καριέρα & άλλος λόγος Άλλος λόγος 0,3 4 0 10 20 30 40 50 60 70 80! Επίπεδο Μεταπτυχιακών Σπουδών Η συντριπτική πλειοψηφία (80.3%) μεταπτυχιακών σπουδών, έγινε σε επίπεδο Master (M.Sc.) ενώ το 6.5% έγινε σε Masters in Business Administration (ΜΒΑ). 8.1% είναι
το ποσοστό αυτών που πραγματοποιούν μεταπτυχιακές σπουδές επιπέδου Διδακτορικού (Ph.D). Επίπεδο Μεταπτυχιακών Σπουδών Diploma 4.4 MSc 80.3 M.Phil. 0.7 Ph.D. 8.1 MBA 6.5 Είδος μεταπτυχιακών σπουδών που πραγματοποιούν οι απόφοιτοι ΟΠΑ MBA 6,5 Ph.D. 8,1 M.Phil. 0,7 MSc 80,3 Diploma 4,4 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90! Κλάδος Ειδίκευσης Μεταπτυχιακών Σπουδών Οι περισσότεροι απόφοιτοι (39.3%), επέλεξαν να ειδικευτούν σε οικονομικά θέματα (χρηματοοικονομικά, τραπεζικά, αξιολόγηση επενδύσεων, κ.α). Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό (27.9%), επέλεξε να ειδικευτεί σε θέματα που αφορούν την Διοίκηση των Επιχειρήσεων. Αντικείμενο Μεταπτυχιακών Σπουδών Οικονομικά 39.3 Διοίκηση Επιχειρήσεων 27.9 Μάρκετινγκ 9.4 Στατιστική 8.4 Πληροφορική 7.4 Άλλο 7.7
Αντικείμενο μεταπτυχιακών σπουδών που πραγματοποιούν οι απόφοιτοι ΟΠΑ Οικονομικά 39,3 Διοίκηση Επιχειρήσεων 27,9 Μάρκετινγκ 9,4 Στατιστική 8,4 Πληροφορική 7,4 Άλλο 7,7 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45! Χώρα Πραγματοποίησης Μεταπτυχιακών Σπουδών Η πλειοψηφία των πτυχιούχων (που έχουν προχωρήσει σε μεταπτυχιακές σπουδές) επέλεξαν την Μεγάλη Βρετανία για τον σκοπό αυτό (53.8%). Σημαντικό είναι ωστόσο και το ποσοστό αυτών που παρέμειναν στην Ελλάδα για μεταπτυχιακές σπουδές (38.1%). Σαφώς μικρότερα είναι τα ποσοστά των πτυχιούχων που επέλεξαν την Αμερική (4.3%) ή κάποια άλλη χώρα (3.7%).! Λόγοι Πραγματοποίησης Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ελλάδα Σημαντικότερος παράγοντας που οδήγησε μέρος των πτυχιούχων να πραγματοποιήσουν μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και όχι στο εξωτερικό, είναι ο οικονομικός (26%). Αρκετά μεγάλο όμως (22.1%), είναι και το ποσοστό αυτών που έκανε την επιλογή αυτή γιατί θεωρεί αξιόλογο το επίπεδο των σπουδών και των καθηγητών στα Ελληνικά Πανεπιστήμια, ενώ το 19.2% αποφάσισε να συνεχίσει τις σπουδές του στην Ελλάδα για επαγγελματικούς λόγους. Λόγοι Πραγματοποίησης Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ελλάδα Οικονομικοί Λόγοι 26 Επίπεδο Σπουδών / Καθηγητές 22.1 Επαγγελματικοί 19.2 Προσωπικοί Λόγοι 9.6 Οικονομικοί/ Επιπ. Σπουδών 9.6 Οικονομικοί / Προσωπικοί 6.7 Προσωπικοί /Επιπ. Σπουδών 2.9 Οικονομικοί /Επαγγελματικοί. 1.9 Επαγγελματικοί / Επιπ. Σπουδ. 1.0 Επαγγελματικοί./Προσωπικοί 1.0
Λόγοι που ώθησαν ορισμένους αποφοίτους του ΟΠΑ να πραγματοποιήσουν μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα Οικονομικοί Λόγοι 26 Επίπεδο Σπουδών / Καθηγητές 22,1 Επαγγελματικοί 19,2 Προσωπικοί Λόγοι Οικονομικοί/ Επιπ. Σπουδών Οικονομικοί / Προσωπικοί Προσωπικοί /Επιπ. Σπουδών Οικονομικοί /Επαγγελματικοί. Επαγγελματικοί / Επιπ. Σπουδ. Επαγγελματικοί./Προσωπικοί 2,9 1,9 1 1 6,7 9,6 9,6 0 5 10 15 20 25 30! Ελληνικά Πανεπιστήμια στα οποία Πραγματοποιήθηκαν (Πραγματοποιούνται) Μεταπτυχιακές Σπουδές Η συντριπτική πλειοψηφία (73.9%) των πτυχιούχων που συνέχισαν τις μεταπτυχιακές σπουδές τους στην Ελλάδα, αποφάσισαν να παραμείνουν στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αυτό σημαίνει ότι οι ίδιοι οι πτυχιούχοι, έχοντας την εμπειρία των προπτυχιακών σπουδών, εμπιστεύονται το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και για τις μεταπτυχιακές τους σπουδές. Σημαντικό, επίσης, είναι το ποσοστό (10.8%) των πτυχιούχων που πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές σε παραρτήματα ξένων Πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Από τους υπόλοιπους, μεγαλύτερο είναι το ποσοστό (7.2%) αυτών που προτιμούν το Πανεπιστήμιο Πειραιά. Ελληνικό Πανεπιστήμιο όπου Πραγματοποιήθηκαν Μεταπτυχιακές Σπουδές Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 73.9 Παραρτήματα Ξένων Πανεπιστημίων στην 10.8 Ελλάδα Πανεπιστήμιο Πειραιά 7.2 Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο 3.6 Διαπανεπιστημιακά Προγράμματα 1.8 Πολυτεχνείο 0.9 Άλλο 1.8
Ελληνικό πανεπιστήμιο στο οποίο πραγματοποίησαν τις μεταπτυχιακές τους σπουδές απόφοιτοι ΟΠΑ Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 73,9 10,8 Πανεπιστήμιο Πειραιά 7,2 3,6 Διαπανεπιστημιακά Προγράμματα 1,8 0,9 Άλλο 1,8 0 10 20 30 40 50 60 70 80! Τμήματα στην Ελλάδα στα οποία Πραγματοποιούνται (Πραγματοποιήθηκαν) οι Μεταπτυχιακές Σπουδές Από τους πτυχιούχους που πραγματοποιούν, ή πραγματοποίησαν, μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα, το 18.2% παρακολούθησε πρόγραμμα Masters in Business Administration (MBA), ενώ μεγάλο ποσοστό (17.3%) πραγματοποίησε ή πραγματοποιεί μεταπτυχιακές σπουδές στην Στατιστική. Είναι, επίσης, εμφανές και φυσικό ότι πολλοί από τους πτυχιούχους προτιμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε κάποιο τμήμα που ασχολείται με οικονομικά θέματα. Παρατηρούμε λοιπόν ότι το 14.5% πραγματοποίησε ή πραγματοποιεί τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών σπουδών, το 12.7% στο τμήμα Οικονομικής Επιστήμης και τέλος το 10.9% των πτυχιούχων προτιμά ένα μεταπτυχιακό τίτλο σε Τραπεζικά και Χρηματιστηριακά Θέματα. Τμήμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ΜΒΑ 18.2 Στατιστική 17.3 ΔΕΟΣ 14.5 Οικονομικών Επιστημών 12.7 Τραπεζική Χρηματοοικονομική 10.9 Πληροφορική 6.4 ΕΕΔΕ-ΙΕΣΟΕ 4.5 Επικοινωνία Μάρκετινγκ με νέες 3.6 Τεχνολογίες Επιστήμη Αποφάσεων 3.6 Επιχειρησιακή Έρευνα & Μάρκετινγκ 1.8 ΜΜΕ 1.8 Άλλο 4.5
Αντικείμενο μεταπτυχιακών σπουδών που πραγματοποίησαν απόφοιτοι ΟΠΑ στην Ελλάδα ΜΒΑ ΔΕΟΣ Τραπεζική Χρηματοοικονομική ΕΕΔΕ-ΙΕΣΟΕ Επιστήμη Αποφάσεων ΜΜΕ 1,8 1,8 4,5 3,6 3,6 4,5 6,4 14,5 12,7 10,9 18,2 17,3 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20! Χρηματοδότηση Μεταπτυχιακών Σπουδών Μεταξύ αυτών που προχώρησαν σε μεταπτυχιακές σπουδές, το 78.5% χρηματοδοτήθηκε (για τις μεταπτυχιακές σπουδές) από την οικογένεια είτε πλήρως, είτε κατά μεγάλο ποσοστό. Επίσης, 35.4% χρηματοδότησαν οι ίδιοι τις σπουδές τους (πλήρως, ή κατά ένα ποσοστό, άλλοτε μεγάλο και άλλοτε μικρό), ενώ 19.9% βοηθήθηκε οικονομικά και από κάποια υποτροφία. Το ποσοστό αυτών που καλύπτουν είτε οι ίδιοι είτε με την βοήθεια της οικογένειας τους το κόστος σπουδών είναι εξαιρετικά υψηλό συγκρινόμενο με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ όπου οι μεταπτυχιακές σπουδές χρηματοδοτούνται κυρίως με υποτροφίες. Επιβεβαιώνει όμως την μεγαλύτερη επιθυμία των Ελλήνων για σπουδές και την διάθεση των ελληνικών οικογενειών να στηρίξουν την επιθυμία αυτή έστω και σε ηλικίες που, σύμφωνα με τα διεθνώς κρατούντα, αναμένεται να έχει σταματήσει η οικονομική στήριξη από την οικογένεια.
3.1 Απασχόληση Επαγγελματική Κατάσταση Πτυχιούχων που Πραγματοποίησαν Μεταπτυχιακές Σπουδές στο Ο.Π.Α. Παρότι το θέμα αυτό παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας γι αυτό θα πρέπει να αντιμετωπισθούν με επιφύλαξη γιατί προκύπτουν από αρκετά μικρό δείγμα (52 απαντήσεις).! Απασχόληση Αποφοίτων Μεταπτυχιακών Τμημάτων του ΟΠΑ Από το σύνολο των πτυχιούχων που έχουν πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές το 50% εργάζεται. Το 17.3% συνεχίζει τις σπουδές του, ενώ το 15.4% αναζητά εργασία. Παράλληλα με τους παραπάνω, υπάρχουν πτυχιούχοι οι οποίοι εργάζονται και ταυτόχρονα σπουδάζουν, ενώ κάποιοι άλλοι σπουδάζουν και αναζητούν εργασία. Αρκετοί είναι και εκείνοι οι οποίοι εκπληρώνουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις. Απασχόληση Αποφοίτων Μεταπτυχιακών Τμημάτων του ΟΠΑ Εργάζομαι 50.0 Αναζητώ εργασία 15.4 Σπουδές 17.3 Εργασία-σπουδές 5.8 Αναζητώ εργασία-σπουδές 1.9 Στρατιωτική Θητεία 9.6 Εργασιακή κατάσταση αποφοίτων ΟΠΑ που πραγματοποίησαν μεταπτυχιακές σπουδές στο ΟΠΑ Εργάζομαι 50 Αναζητώ εργασία 15,4 Σπουδές 17,3 Εργασία-σπουδές 5,8 Αναζητώ εργασίασπουδές 1,9 Στρατιωτική Θητεία 9,6 0 10 20 30 40 50 60 Διακρίνοντας ως προς το μεταπτυχιακό πρόγραμμα που παρακολούθησαν οι απαντήσαντες παρατηρούμε ότι όλοι οι κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου των τμημάτων Στατιστικής και Πληροφορικής εργάζονται.
! Επαγγελματική Απασχόληση των Εργαζόμενων Πτυχιούχων των Μεταπτυχιακών Τμημάτων του Ο.Π.Α. Αρκετά μεγάλο ποσοστό από τους πτυχιούχους με μεταπτυχιακό τίτλο εργάζεται στον τραπεζικό τομέα (14.81%) και ως ειδικοί ερευνητές-στατιστικοί (14.81%). (Πρόκειται κυρίως για αποφοίτους με μεταπτυχιακό τίτλο του Τμήματος Στατιστικής). Αρκετοί απασχολούνται ως εκπαιδευτικοί και ως αναλυτές. Αντικείμενο Θέσης Αποφοίτων Μεταπτυχιακών Τμημάτων ΟΠΑ Αντικείμενο Θέσης Τραπεζικός υπάλληλος 14.81 Χρηματιστηριακά 3.70 Λογιστής-φοροτεχνικός 3.70 Εφοριακός 3.70 Ελεγκτής 7.41 Σύμβουλος Μελετητής 7.41 Προγραμματιστής-Τεχνικός 3.70 Εκπαιδευτικός 11.11 Αναλυτής 11.11 Ερευνητής-Στατιστικός 14.81 Πωλητής-Προώθηση προϊόντων 3.70 Διευθυντικό και Ανώτερο διοικητικό στέλεχος 3.70 Υπάλληλος γραφείου-παροχή Υπηρεσιών 7.41 Ελεύθερος Επαγγελματίας 3.70 Δημογραφικά Χαρακτηριστικά! Φύλο Μεταξύ των αποφοίτων που απάντησαν, το 51.4% είναι γυναίκες και το 48.6% άνδρες.! Στρατιωτικές Υποχρεώσεις Το θέμα εκπλήρωσης των στρατιωτικών υποχρεώσεων αναφέρεται, προφανώς, μόνο στους άντρες πτυχιούχους. Από αυτούς, το 79.5% έχει εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις.! Οικογενειακή Κατάσταση Το μεγαλύτερο ποσοστό δεν είναι παντρεμένοι. Έτσι από τους 811 πτυχιούχους που συμμετείχαν στην έρευνα το 82.5% ήταν ανύπαντροι, το 16.4% παντρεμένοι, ενώ το 1.1% ήταν διαζευγμένοι.