Τεύχος: 47 Νοέµβριος 2014 των Ναυτίλων Το Περισκόπιο των Ναυτίλων είναι ένα µηνιαίο ηλεκτρονικό δελτίο της HELMEPA που έχει ως στόχο να φέρει τους νέους ανθρώπους στην λλάδα πιο κοντά σε θέµατα που αφορούν τη θαλάσσια έρευνα, τη χρήση νέων τεχνολογιών για την προστασία του περιβάλλοντος και τις επιστήµες και τα επαγγέλµατα που συνδέονται µε το θαλάσσιο περιβάλλον. Η πρωτοβουλία αυτή είναι υπό την αιγίδα της Γενικής Γραµµατείας Νέας Γενιάς. Περιεχόμενα ποτελέσµατα της Παγκόσµιας κστρατείας θελοντικού Καθαρισµού κτών 2014 στην λλάδα ποτελέσματα της Παγκόσμιας κστρατείας θελοντικού Καθαρισμού κτών 2014 στην λλάδα Τα links του μήνα ελ. 1 ελ. 10 «Καθαρίζουμε ό,τι αφήσαμε πίσω μας το καλοκαίρι» ήταν το σύνθημα χιλιάδων εθελοντών που έδωσαν ένα ηχηρό μήνυμα με τη συμμετοχή τους στους καθαρισμούς α- κτών και βυθού. Την Παγκόσμια κστρατεία θελοντικού Καθαρισμού κτών (International Coastal Cleanup - ICC) συντόνισε για 23 η συνεχή χρονιά στη χώρα μας η HELMEPA, μεταξύ 20 επτεμβρίου και 20 Οκτωβρίου. Οι ευαισθητοποιημένοι εθελοντές έδειξαν έμπρακτα την ανησυχία τους για τις θάλασσες και τις ακτές σε κάθε γωνιά της λλάδας από την Κέρκυρα μέχρι τη Ρόδο και από την λεξανδρούπολη έως την εράπετρα της Κρήτης. υνολικά οργανώθηκαν 169 παράκτιοι και 30 υποβρύχιοι καθαρισμοί στις 13 Περιφέρειες της χώρας. ξιοσημείωτη ήταν η μεγάλη συμμετοχή της εκπαιδευτικής κοινότητας στην πρωτοβουλία αυτή. Μέλη και εθελοντές εκπαιδευτικοί του Προγράμματος Παιδική HELMEPA, νέες και νέοι εθελοντές- Ναυτίλοι και άλλοι μαθητές, όλων των ηλικιών, από 74 Νηπιαγωγεία, Δημοτικά χολεία, Γυμνάσια και ύκεια έδωσαν το δικό τους ξεχωριστό τόνο στις δράσεις. Δράσεις καθαρισμού πραγματοποίησαν επίσης 10 εταιρείες μέλη της HELMEPA και (υνεχίζεται ) info@helmepacadets.gr www.helmepacadets.gr Υπό την αιγίδα της 1
8 άλλες εταιρείες, με στελέχη και τις οικογένειες τους, εκφράζοντας την προσωπική αλλά και εταιρική ευθύνη προς το κοινωνικό σύνολο και το φυσικό περιβάλλον της πατρίδας μας. διαίτερα σημαντική ήταν η ευρεία συμμετοχή ξιωματικών.. από 28 ιμεναρχεία, Υπολιμεναρχεία και ιμενικούς ταθμούς, οι οποίοι υποστήριξαν ουσιαστικά την οργάνωση και υλοποίηση δράσεων σε τοπικό επίπεδο. κόμη, την κστρατεία αξιοποίησαν πολλοί Οργανισμοί Τοπικής υτοδιοίκησης, Διευθύνσεις κπαίδευσης, Κέντρα Περιβαλλοντικής κπαίδευσης, φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, πολιτιστικοί και περιβαλλοντικοί σύλλογοι και ομάδες εθελοντών για τη διενέργεια τοπικών δράσεων με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση όλων για το πρόβλημα των απορριμμάτων σε θάλασσες και ακτές. Κατάλογο όσων συμμετείχαν στην Παγκόσμια κστρατεία θελοντικού Καθαρισμού κτών 2014 θα βρείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο: http://www.helmepa.gr/pdf/icc2014-participants-in-greece.pdf ποτελέσματα Mετά την ολοκλήρωση της κστρατείας, ο Τομέας Περιβαλλοντικής νημέρωσης της HELMEPA επεξεργάστηκε τα στοιχεία των συμπληρωμένων από τους εθελοντές Δελτίων Καταγραφής πορριμμάτων. Τα αποτελέσματα φέτος ήταν πραγματικά εντυπωσιακά και η συμμετοχή των εθελοντών ξεπέρασε κάθε προηγούμενο αφού στην κστρατεία πήραν μέρος 7.200 εθελοντές, συμμετοχή σχεδόν τριπλάσια σε σχέση με το 2013! Η εξόρμηση των εθελοντών είχε ως αποτέλεσμα τον καθαρισμό συνολικής απόστασης 120 χιλιομέτρων, διπλάσια σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. κτός από το συμβολικό, ενημερωτικό και παιδαγωγικό χαρακτήρα που έχουν οι καθαρισμοί, πολύ σημαντικό είναι και το πρακτικό αποτέλεσμα της συλλογικής δράσης των εθελοντών κάθε χρόνο. Η φετινή «σοδειά» έφερε στους κάδους 20 τόνους απορριμμάτων από τους οποίους οι 6 ανακυκλώθηκαν σε συνεργασία με την λληνική ταιρία ξιοποίησης και νακύκλωσης (...). ριθµός θελοντών 8000 6000 4000 2000 υµµετοχή εθελοντών στην κστρατεία ICC την τελευταία 5ετία στην λλάδα 2055 2600 3305 2500 7200 Όσον αφορά τα είδη των απορριμμάτων, τα αποτσίγαρα αναδείχθηκαν και πάλι Νο 1 απόρριμμα στις λληνικές ακτές. υνολικά οι εθελοντές μάζεψαν 225.665 τεμάχια απορριμμάτων, μεταξύ των οποίων 95.391 αποτσίγαρα. την πρώτη δεκάδα των απορριμμάτων συναντάμε κυρίως πλαστικά απορρίμματα που σχετίζονται με δραστηριότητες αναψυχής στην παράκτια ζώνη, γεγονός που αναδεικνύει την ατομική ευθύνη στη ρύπανση του παράκτιου και θαλάσσιου περιβάλλοντος. 0 2010 2011 2012 2013 2014 (υνεχίζεται ) 2014 2014 2013 2013 2012 2012 2011 2010 0 20 40 60 80 100 120 Μήκος κτογραµµής (χλµ) 20 15 10 5 Ποσότητα πορριµµάτων (τόνοι) 2011 2010 0 2 Μήκος ακτογραμμής και τόνοι απορριμμάτων που συλλέχθηκαν την τελευταία 5ετία
Τα 10 πολυπληθέστερα απορρίμματα στις λληνικές ακτές (τμχ) ποτσίγαρα 95.391 Πλαστικά πώματα μπουκαλιών 16.790 Πλαστικά μπουκάλια 14.380 Καλαμάκια 12.191 Κομμάτια πλαστικού κάτω των 2,5 εκ. 10.926 Πλαστικά καπάκια συσκευασιών 7.108 λουμινένια κουτιά αναψυκτικών 5.835 υσκευασίες τροφίμων 5.792 Πλαστικές σακούλες 5.728 Κομμάτια φελιζόλ κάτω των 2,5 εκ. 5.478 Δυστυχώς, για άλλη μια φορά βρέθηκαν στις ακτές πεταμένα είδη οικιακού εξοπλισμού, όπως 99 ηλεκτρικές συσκευές και κινητά τηλέφωνα, 8 καρέκλες, 2 στρώματα κρεβατιού και ένας καναπές, 2 σχάρες ψησταριάς αλλά και είδη ρουχισμού και υπόδησης όπως 36 παπούτσια και σαγιονάρες! πίσης, επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία υλικά, όπως 419 μπαταρίες, 323 χρησιμοποιημένες πάνες και 188 σύριγγες καθώς και εγκαταλελειμμένα αλιευτικά σύνεργα, όπως 894 μέτρα συνθετικών διχτυών και 1.309 μέτρων πετονιάς. ημαντική συμβολή στην κστρατεία είχαν 150 εθελοντές δύτες, οι οποίοι ανέσυραν από το βυθό απορρίμματα συνολικού βάρους άνω των 4 τόνων, μεταξύ των οποίων 100 ελαστικά και άλλα εξαρτήματα αυτοκινήτων, 125 μέτρα σχοινί, 189 μεταλλι- κούς σωλήνες, 21 άγκυρες, 4 ηλεκτρικούς θερμοσίφωνες, 3 κάδους σκουπιδιών, 2 ομπρέλες θαλάσσης και το σκελετό μιας μοτοσικλέτας! Όλα τα παραπάνω δεδομένα που η HELMEPA συγκέντρωσε για τις ελληνικές ακτές θα υποβληθούν στο μη κυβερνητικό οργανισμό Ocean Conservancy, με έδρα τις ΗΠ, ο οποίος ξεκίνησε πριν από 29 χρόνια αυτήν την εθελοντική πρωτοβουλία και από τότε την συντονίζει σε παγκόσμιο επίπεδο. Η τήσια Έκθεση με τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα του 2014 από όλες τις χώρες που πήραν μέρος αναμένεται να δημοσιευτεί την Άνοιξη του 2015. Η Έκθεση με τα αποτελέσματα του 2013 βρίσκεται στον παρακάτω σύνδεσμο: http://www.oceanconservancy.org/our-work/ marine-debris/icc-data-2014.pdf Η HELMEPA συγχαίρει θερμά όλους τους εθελοντές για τη συμμετοχή τους και ευχαριστεί τους τοπικούς φορείς, τα ιμεναρχεία, τις Διευθύνσεις των χολείων και τις εταιρείες για τη συνεργασία στην υλοποίηση των δράσεων, καθώς και τη Διεύθυνση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του Υπουργείου Ναυτιλίας και ιγαίου και την... για την πολύτιμη υποστήριξή τους. κολουθεί φωτογραφικό υλικό με δράσεις από όλη την λλάδα. ττική σπρόπυργος, Βάρκιζα, Παλαιό Φάληρο, Νέο Φάληρο, Πειραιάς, Γλυφάδα, Καβούρι, Βουλιαγμένη, Πόρτο Ράφτη, Πέραμα, Κύθηρα, αύριο, Μέγαρα, Κερατέα, λληνικό, Ωροπός 3 (υνεχίζεται )
4 (υνεχίζεται )
Βόρειο ιγαίο Βίγλα, Χαραμίδα, κάλα Καλονής και Πλωμάρι έσβου, Άγιος Παύλος ήμνου, Ποτοκάκι άμου 5 (υνεχίζεται )
Θεσσαλία και Ήπειρος γχίαλος, Άναυρος και Κραυσίδωνας Βόλου, τεφανοβίκειο, Καλά Νερά, Κάτω Γατζέα, Άφησσος και Κορώπη Μαγνησίας, λυκές Βόλου, γιόκαμπο και Βελίκα άρισας, Περιστέρα λοννήσου, Άγιος Γεώργιος κιάθου, αγιάδα και Δρέπανο Θεσπρωτίας, Ηγουμενίτσα, Παλιουρή ωαννίνων όνια Νησιά λυκές και γία ικατερίνη Κέρκυρας, υγιάς, Μακρύς και Πλατύς Γιαλός και γία Βαρβάρα Κεφαλονιάς, Πλατρειθιάς και Βαθύ θάκης Κρήτη Καβρός, λμυρίδα, Γεωργιούπολη, Καλύβες, γία Κυριακή και Μαράθι Χανίων, γία Γαλήνη και Μισίρια Ρεθύμνου, γία Πελαγία, νισσαράς Ηρακλείου, εράπετρα, ητεία (υνεχίζεται ) 6
Η φετινή αφίσα της κστρατείας απεικονίζει τον ωκεανό γεμάτο απορρίμματα και δίνει χρήσιμες συμβουλές και πληροφορίες για τα είδη και την προέλευσή τους 7 (υνεχίζεται )
Μακεδονία και Θράκη Καλαμαριά, πανωμή, Περαία, Καλαμάκι, ρετσού και Κελλάριος Όρμος Θεσσαλονίκης, Βρυτα Πέλλας, ιθωνία Χαλκιδικής, Πλαταμώνας Πιερίας, Νέα Καρβάλη, Περιγιάλι, Χρυσούπολη, Κεραμωτή, Ραψάνη, Καλαμίτσα και Παλιό Καβάλας, Μολυβωτή, Φανάρι και Ίμερος Ροδόπης, γία Παρασκευή και κτή Φάρου λεξανδρούπολης, Άγιος Βασίλειος Θάσου Νότιο ιγαίο Ζέφυρος, νυδρείο και Ψαροπούλα Ρόδου, Τρίποδες και Κινίδαρος Νάξου, Άλιντα, Μερικιά και Πεντέλλη έρου, Πάνορμος Μυκόνου, Χρυσή κτή, ειβάδια και Κολυμπήθρες Πάρου, Πλάκες και Μανδράκια Μήλου, Άγιος Φωκάς και Πάνορμος Τήνου, Μύλος Κω, Διακόφτι Πάτμου, ινάρια Καλύμνου, λυκή Κιμώλου, μμούδι Θήρας, ρμούπολη ύρου, Νημποριό Άνδρου (υνεχίζεται ) 8
(υνεχίζεται ) 9
Πελοπόννησος Άστρος ρκαδίας, ουτράκι και ίμνη Ηραίου Κορινθίας, Καστελλόκαμπος και Ψαθόπυργος χαΐας, Πόρτο Χέλι ργολίδας, Καραθώνας Ναυπλίου, Μαραθόπολη Μεσσηνίας 10 (υνεχίζεται )
τερεά λλάδα Κύμη, Βασιλικό, ουτσίνι, λιβέρι, Φτελιά και Ψαχνά υβοίας, γία Μαρίνα και Καλόγηρος τυλίδας, χερούνες και σπούς κύρου, ίμνη και Άγιος Νικόλαος ιδηψού, Γλύφα και τανίκι Φθιώτιδας, κάλα ταλάντης Τα links του µήνα: Υποβρύχιοι καθαρισμοί: https://www.youtube.com/watch?v=8ycrp-52zua Ένα stop-motion βίντεο για την προστασία του περιβάλλοντος: http://www.youtube.com/watch?v=q4wjse4opxo&feature=youtu.be Περγάμου 5, 171 21 Ν. μύρνη - θήνα 210 93.43.088 210 93.53.847 helmepa@helmepa.gr - www.helmepa.gr διοκτήτης: HELMEPA κδότης: Δημήτρης Κ. Μητσάτσος Διεύθυνση ύνταξης: Κριστιάνα Πρεκεζέ Κείμενα Τεύχους: Δημήτρης Γιάκος, λένη Τσόλκα, Κωνσταντίνος νδρεάδης χεδιασμός: Κωνσταντίνος νδρεάδης τείλτε µας τα σχόλιά σας για την προσπάθεια αυτή καθώς και προτάσεις για θέµατα τα οποία θα θέλατε να συµπεριλάβουµε! 11