CYCOFOS -TO ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΕΩΝ Ζωδιάτης Γ., Χέις Δ., Lardner R., Γεωργίου Γ., Σαμουήλ Rhoads Γ., Νικολαΐδης Α., Γαλάνης Γ., Στυλιανού Σ., Solovyov D., Παναγίδου Ξ., Κονναρής Γ., Νικολαΐδης Μ. Ωκεανογραφικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Κύπρου,gzodiac@ucy.ac.cy Περίληψη Το CYCOFOS (Cyprus Coastal Ocean Forecasting and Observing System) είναι ένα Ευρωπαϊκό σύστημα ωκεανογραφικών παρατηρήσεων και προγνώσεων και παρέχει σε επιχειρησιακό επίπεδο προγνώσεις των θαλασσίων ρευμάτων και των υδρολογικών χαρακτηριστικών, των κυμάτων και παλιρροιών στην ανοικτή περιοχή της Μεσογείου, στην ΑΟΖ και στις παράκτιες ζώνες της Κύπρου. Επίσης παρέχει σε σχεδόνπραγματικό χρόνο παρατηρήσεις από τη δορυφορική ωκεανογραφική τηλεπισκόπηση, την τηλεμετρική θαλάσσια παρατήρηση σε παράκτιες και ανοιχτές θαλάσσιες περιοχές, την πρόγνωση της διασποράς των πετρελαιοκηλίδων και άλλων πιθανών ρυπογόνων ουσιών στο θαλάσσιο περιβάλλον. Τα υποσυστήματα του CYCOFOS παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες, τόσο σε τοπικούς όσο και σε περιφερειακούς χρήστες σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο και ειδικότερα στη περιοχή της Λεβαντίνης. Λέξεις κλειδιά: Επιχειρησιακή ωκεανογραφία, θαλάσσιες προγνώσεις, δορυφορική τηλεπισκόπιση. CYCOFOS - THE CYPRUS COASTAL OCEAN FORECASTING AND OBSERVING SYSTEM Zodiatis G., Hayes D., Lardner R., Georgiou G., Samuel-Rhoads Y., Nikolaidis A., Galanis G., Stylianou S., Solovyov D., Panagidou X., Konnaris G., Nikolaidis M. Oceanography Center, University of Cyprus Κύπρου,gzodiac@ucy.ac.cy Abstract CYCOFOS (Cyprus Coastal Ocean Forecasting and Observing System) is a European oceanographic observation and forecasting system and provides operationally predictions for sea currents and hydrological characteristics, the waves and tides in the open sea of the Mediterranean, the EEZ and in the coastal areas of Cyprus. Moreover, provides in near real time satellite remote sensing for oceanographic purposes and telemetry sea observations in coastal and open sea areas and predictions of dispersion of oil spills and other pollutants in the marine environment. The subsystems of CYCOFOS provide useful marine information to both local and regional response agencies throughout the Eastern Mediterranean, particularly in the Levantine region. Keywords: Operational oceanography, marine forecasts, satellite remote sensing. 1. Εισαγωγή Η αειφόρος ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών της Μεσογείου και η οικονομική τους δραστηριότητα εξαρτώνται ως ένα βαθμό και από την επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση του θαλάσσιου συστήματος και από την ικανότητα παρακολούθησης και έγκαιρης πρόβλεψης των χωρικών και χρονικών μεταβολών των θαλάσσιων παραμέτρων σε πραγματικό χρόνο. Κατά τη διάρκεια του 21ου Συνεδρίου των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη και το Περιβάλλον το 1992, προτάθηκε η ανάγκη ανάπτυξης ενός συστήματος ωκεάνιων παρατηρήσεων GOOS-Global Ocean Observing System. Επισημάνθηκε ότι η θαλάσσια ωκεανογραφική παρακολούθηση και πρόγνωση με τη χρήση των επιχειρησιακών ωκεανογραφικών συστημάτων σε παγκόσμιο, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο θα συμβάλει σημαντικά σε μια ισόρροπη σχέση μεταξύ ανάπτυξης και προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η έρευνα και ανάπτυξη των επιχειρησιακών ωκεανογραφικών προγνωστικών συστημάτων θα βοηθήσει στην μείωση των αρνητικών επιδράσεων από βιομηχανικά η ναυτιλιακά ατυχήματα και την έγκαιρη δράση των αρμόδιων υπηρεσιών για προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος (Pinardi et al., 2003; 2006). Λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου συστήματος ωκεάνιων παρατηρήσεων GOOS για την προώθηση της ανάπτυξης της επιχειρησιακής ωκεανογραφίας, ιδρύθηκαν αντίστοιχα το Ευρωπαϊκό EuroGOOS (European Global Ocean Observing System), ακολούθως το Μεσογειακό MedGOOS (Mediterranean Global Ocean Observing System), και το Μεσογειακό Επιχειρησιακό Ωκεανογραφικό Δίκτυο MOON (Mediterranean Operational Oceanographic Network). Για την προώθηση και την ανάπτυξη της επιχειρησιακής ωκεανογραφίας στην Μεσόγειο και στις λοιπές Ευρωπαϊκές θάλασσες, η ΕΕ χρηματοδοτεί ερευνητικά προγράμματα, ούτως ώστε διαμέσου της έρευνας και της εφαρμογής κοινά αποδεκτής τεχνογνωσίας και τεχνολογίας να καταστεί
δυνατή η ανάπτυξη περιφερειακών, υπό-περιφερειακών και τοπικών εξειδικευμένων επιχειρησιακών ωκεανογραφικών συστημάτων. Την τελευταία δεκαετία η πλειοψηφία των πλείστοι Ευρωπαϊκών ωκεανογραφικών φορέων των χωρών της Μεσογείου συνεργάζονται κυρίως στα πλαίσια προγραμμάτων της ΕΕ για την ανάπτυξη της επιχειρησιακής ωκεανογραφίας τόσο σε Μεσογειακό όσο και σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο, με απώτερο στόχο να συμβάλουν στην υλοποίηση του Παγκόσμιου Συστήματος Παρακολούθησης για το Θαλάσσιο Περιβάλλον και την Ασφάλεια GMES-Global Monitoring for Environment and Security. Στις αρχές του 2002, μετά από ανάπτυξη στα πλαίσια του προγράμματος της ΕΕ ΜFSPP- Mediterranean Forecasting System Pilot Project (MFSPP group, 1999; Pinardi et al., 2003), τέθηκε σε επιχειρησιακή λειτουργία το Κυπριακό Σύστημα Ωκεανογραφικών Παρατηρήσεων και Προγνώσεων, το οποίο διεθνώς είναι γνωστό ως σύστημα CYCOFOS (Cyprus Coastal Ocean Forecasting and Observing System) (Zodiatis et al., 2003a;2006;2008). Το σύστημα αυτό αποτελεί μία από τις συνιστώσες του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ωκεανογραφικών Παρατηρήσεων (EuroGOOS) και των αντίστοιχων Μεσογειακών συστημάτων (MedGΟΟS και MOON) (MAMA group, 2003; MFSTEP group; 2002; Pinardi et al., 2003; 2006). Το CYCOFOS αποτελείται από διάφορα επιχειρησιακά υποσυστήματα, που αφορούν στην πρόγνωση των θαλασσίων ρευμάτων και των υδρολογικών χαρακτηριστικών, στην παρακολούθηση και πρόγνωση των παλιρροιών και των μεταβολών της στάθμης της θάλασσας, καθώς και των ανεμογενών και μη, κυμάτων στην ανοικτή θάλασσα της Μεσογείου, στην ευρύτερη περιοχή της ΑΟΖ και των παράκτιων περιοχών της Κύπρου. Επίσης, στη δορυφορική ωκεανογραφική τηλεπισκόπηση, στην τηλεμετρική ωκεανογραφική παρατήρηση σε παράκτιες και ανοιχτές θαλάσσιες περιοχές και στην πρόγνωση της διασποράς των πετρελαιοκηλίδων και άλλων ρυπογόνων ουσιών στο θαλάσσιο περιβάλλον σε περίπτωση πιθανού ατυχήματος. Τα υποσυστήματα του CYCOFOS παρέχουν σχεδόν σε πραγματικό χρόνο χρήσιμες πληροφορίες, τόσο σε τοπικούς όσο και σε περιφερειακούς χρήστες σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Ειδικότερα, κατά την διάρκεια της μεγαλύτερης μέχρι σήμερα θαλάσσιας ρύπανσης από πετρελαιοειδή στην Ανατολική Μεσόγειο, το καλοκαίρι του 2006 κατά την διάρκεια των εχθροπραξιών μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ, το CYCOFOS παρείχε με επιτυχία προγνώσεις θαλασσίων ρευμάτων και διασποράς των πετρελαιοκηλίδων όχι μόνο στους φορείς των γειτονικών ενδιαφερόμενων χωρών, αλλά και στους φορείς της ΕΕ (Lardner et al., 2006). Από το 2008 το CYCOFOS παρέχει σε επιχειρησιακό επίπεδο, στην EMSA-European Maritime Safety Agency, προγνώσεις διασποράς πιθανών πετρελαιοκηλίδων, που ανιχνεύονται από δορυφορικά δεδομένα SAR. 2. Το Κυπριακό επιχειρησιακό ωκεανογραφικό σύστημα CYCOFOS Σε αυτή την ενότητα περιγράφονται τα επιμέρους υποσυστήματα του συστήματος CYCOFOS. 2.1 ΠΡΟΒΛEΨΕΙΣ ΘΑΛΑΣΣIΩΝ ΡΕΥΜAΤΩΝ Το CYCOFOS παρέχει ημερήσιες προγνώσεις θαλασσίων ρευμάτων, θερμοκρασίας και αλατότητας των θαλάσσιων νερών (Εικ.1). Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιεί συζευγμένο υψηλής ανάλυσης μαθηματικό μοντέλο προσομοίωσης των θαλασσίων ρευμάτων για κλιματολογικές, επιχειρησιακές παράκτιες και περιφερειακές ωκεανογραφικές προγνώσεις, που βασίζεται στο POM (Princeton Oceanographic Model). Το υποσύστημα αυτό του CYCOFOS (Zodiatis et al. 2003b;2008) κάνει χρήση πληροφοριών και οριακών συνθηκών που παρέχονται από το μετεωρολογικό προγνωστικό σύστημα SKIRON του Πανεπιστημίου Αθηνών, δορυφορικά συστήματα και επιτόπιες μετρήσεις, που αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο στο CYCOFOS, και από δεδομένα από το Μεσογειακό Προγνωστικό Σύστημα MFS του MyOCEAN (Εικ.2). Εικόνα 1: Προγνώσειςαπό τα υδροδυναμικά μοντέλα του CYCOFOS με διαφορετική χωρική ανάλυση και οριακές συνθήκες (Λεβαντίνη, ΒΑ Λεβαντίνη-Κυπριακή ΑΟΖ, ΝΑ παράκτια περιοχή Κύπρου).
Σε καθημερινή βάση τα υδροδυναμικά μοντέλα παρέχουν προγνώσεις με ανάλυση 1 km για 25 επίπεδα πυκνότητας (sigma-layers) με χρονικό εύρος 5 ημερών, 1,8 km για 25 sigma-layers με εύρος 10 ημερών και 500 m για 16 sigma-layers με εύρος 5 ημερών. Εικόνα 2: Ωκεανογραφικά μοντέλα του CYCOFOS συζευγμένα (coupled) με τα υδροδυναμικά μοντέλα ALERMO και MFS. 2.2 ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΕΡΑΚΤΙΩΝ ΚΥΜΑΤΩΝ Το CYCOFOS χρησιμοποιεί συζευγμένο κυματικό μοντέλο για προγνώσεις κυμάτων στη Μεσόγειο και την Μαύρη Θάλασσα, όσο και υψηλής ανάλυσης προγνώσεις ύψους και κατεύθυνσης κυμάτων στη Λεβαντίνη και στην AOZ της Κύπρου (Εικ.3). Το κυματικό μοντέλο του CYCOFOS, βασίζεται στο 4ης γενεάς μοντέλο WAM και χρησιμοποιεί τα πεδία ανέμου από το μετεωρολογικό προγνωστικό σύστημα SKIRON, το οποίο παρέχει και τις οριακές συνθήκες στα υδροδυναμικά μοντέλα του CYCOFOS. Το κυματικό μοντέλο του CYCOFOS λειτουργεί με επιτυχία από το 2002. Στις αρχές του 2010 βελτιώθηκε (Galanis et al., 2011a; 2011b) ώστε να αποδίδει αποτελέσματα σε λεπτομερέστερης ανάλυσης κάνναβο (grid), χρησιμοποιώντας την πιο πρόσφατη έκδοση επίλυσης του προβλήματος διάχυσης με παράλληλους υπολογισμούς (έκδοση ECMFW, cycle 33R1). Αποτέλεσμα αυτής της βελτίωσης, είναι να επιτυγχάνονται υπολογισμοί ακόμα και στα ακραία σημεία του πλέγματος, οδηγώντας σε υψηλότερης ποιότητας αποτελέσματα. Εικόνα 3: προγνώσεις σημαντικού ύψους κύματος, swell και κατεύθυνσης κύματος στη Μεσόγειο, Μαύρη Θάλασσα, Λεβαντίνη, ΒΑ Λεβαντίνη-Κυπριακή ΑΟΖ, από τα επιχειρησιακά κυματικά μοντέλα του CYCOFOS. 2.3 ΠΡΟΒΛEΨΕΙΣ ΠΑΛΙΡΡΟΙΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΤΗΣ ΣΤΑΘΜΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ Παράλληλα με τα πιο πάνω προγνωστικά μοντέλα, το CYCOFOS παρέχει προγνώσεις παλιρροιών (Εικ.4) χρησιμοποιώντας τα AVISO γεωφυσικά δεδομένα από τους δορυφόρους TOPEX / Poseidon, Jason-1 και Jason-2 για ολόκληρη τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Χρησιμοποιείται
το Mediterranean Inverse Tidal Solution model του OTIS (Oregon State University Tidal Inversion Software), και αφομοιώνει τα δορυφορικά δεδομένα παρατήρησης με τις υδροδυναμικές εξισώσεις σε μια συνολική προσέγγιση, που εκτελεί επαναλαμβανόμενες λύσεις της γραμμικής εξίσωσης ρηχού νερού. Το εύρος πρόγνωσης είναι της τάξης των 5 ημερών, ανά τρίωρο, και το σχήμα επίλυσης λαμβάνει υπόψη του τις οκτώ κύριες αρμονικές παλιρροιακές συνιστώσες (Μ2 S2 N2 K2 K1 O1 P1 Q1) και επιπλέον δύο μακράς διάρκειας συνιστώσες (Mf, Mm). Εικόνα 4: πρόγνωση του ύψους στάθμης θάλασσας από το CYCOFOS. Δεδομένα από τους παράκτιους παλιρροιογράφους του CYCOFOS αποστέλλονται κάθε ένα λεπτό και στον IOC (Intergovernmental Oceanographic Commission) της UNESCO, στα πλαίσια του NEAMTWS (North Eastern Atlantic Mediterranean Tsunami Warning System). 2.4 ΤΗΛΕΜΕΤΡΙΚA ΠΑΡΑΤΗΡΗΤHΡΙA Το CYCOFOS έχει εγκαταστήσει από τον Σεπτέμβριο του 2001 στις δυτικές ακτές της Κύπρου το πρώτο, στα πλαίσια ενός ευρύτερου δικτύου, αυτόνομο τηλεμετρικό παράκτιο σταθμό μακροχρόνιας παρατήρησης σε πραγματικό χρόνο των παραμέτρων θαλάσσης που σχετίζονται με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, που πιθανόν να συνδέεται με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμια κλίμακα. Το παράκτιο δίκτυο των τηλεμετρικών παρατηρητηρίων του CYCOFOS (Εικ.5), μαζί με άλλα παρόμοια παρατηρητήρια του MedGLOSS σε όλη την Μεσόγειο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την έγκαιρη προειδοποίηση σε περίπτωση δημιουργίας τσουνάμι, συμβάλλοντας με αυτό σε ένα Μεσογειακό σύστημα προειδοποίησης κυμάτων Τσουνάμι, γνωστού ως NEAMTWS-North Eastern Atlantic Mediterranean Tsunami Warning System. Εικόνα 5: Χάρτης με τους παράκτιους και υπεράκτιους τηλεμετρικούς σταθμούς του CYCOFOS. Το ωκεάνιο αυτόνομο τηλεμετρικό παρατηρητήριο του CYCOFOS (Εικ.5), εγκαταστάθηκε στην ανοιχτή θαλάσσια περιοχή ΝΔ της Κύπρου στα πλαίσια συνεργασίας, αρχικά με την Maritime Communication Services (MCS) και αργότερα με την Csnet International των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν αναπτύξει το πλωτό αυτό σύστημα, με στόχο την προώθηση της επιχειρησιακής παρακολούθησης παραμέτρων θαλάσσης. Το ωκεάνιο αυτό παρατηρητήριο συλλέγει δεδομένα θερμοκρασίας και αλατότητας σε επιλεγμένα βάθη, καθώς και σεισμολογικά δεδομένα, τα οποία μεταδίδονται στο CYCOFOS και στην Csnet International μέσω δορυφόρου και του διαδικτύου. Πρόσφατα, ένα νέας γενεάς ωκεανογραφικό παρατηρητήριο (mooring profiler) εγκαταστάθηκε και χρησιμοποιείται από το CYCOFOS, με στόχο υψηλής ποιότητας μετρήσεις, αρχικά των φυσικών χαρακτηριστικών σε όλη την στήλη νερού (Εικ.6). Στο μέλλον θα προστεθούν σε αυτό αισθητήρες χημικών και βιολογικών παραμέτρων. Το παρατηρητήριο αυτό τοποθετήθηκε στα Ανατολικά παράλια της Κύπρου σε βάθος 300 μέτρα, και συλλέγει συνεχείς μετρήσεις σε όλη τη στήλη του θαλασσίου νερού από τα 18 μέχρι τα 250 μέτρα κάθε έξη ώρες (η σε άλλους προκαθορισμένους χρόνους το 24ώρο.
Εικόνα 6: Εξάωρη χρονοσειρά profile θερμοκρασίας από 18-250μέτρα βάθος, Ιούλιο 2011 από το mooring profiler του CYCOFOS. 2.4 ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Το πρώτο επίγειο δορυφορικό σύστημα τηλεπισκόπησης του CYCOFOS έχει τεθεί σε λειτουργία από το 1999, ενώ πρόσφατα έχει εξασφαλιστεί ένα καινούργιο επίγειο σύστημα με την δυνατότητα να λαμβάνει και να επεξεργάζεται πληροφορίες από δορυφόρους, όπως NOΑA HRPT και APT, Feng Yun CHRPT, METOP AHRPT και LRPT. Στο σύνολο του επίγειου συστήματος περιλαμβάνεται μια δορυφορική μονάδα που καθημερινά λαμβάνει και επεξεργάζεται δορυφορικά δεδομένα από τους πιο πάνω δορυφόρους και λογισμικά για λήψη δεδομένων από άλλους εξειδικευμένους δορυφόρους για τη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας (SST), τη χλωροφύλλη, εξασθένηση φωτός, την ανίχνευση πετρελαιοκηλίδων και των αιωρούμενων σωματιδίων (TSM-Total Suspended Matter). Δεδομένα θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας, εκτός του επίγειου δορυφορικού συστήματα του CYCOFOS, λαμβάνονται και από τον αισθητήρα MODIS του δορυφόρου AQUA. Τα δεδομένα MODIS, επίσης, χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της χλωροφύλλης, εξασθένηση φωτός και των αιωρουμένων σωματιδίων. Τα αντίστοιχα δεδομένα λαμβάνονται σε καθημερινή βάση από web archives της NASA και επεξεργάζονται από ειδικό λογισμικό που αναπτύχθηκε από το Κυπριακό Ωκεανογραφικό Κέντρο. Επιπλέον, τα δεδομένα MERIS από τον δορυφόρο Envisat χρησιμοποιούνται για την παροχή μετρήσεων χλωροφύλλης και συγκέντρωση TSM για τις παράκτιες ζώνες με υψηλή χωρική ανάλυση. Με τη χρήση των δορυφορικών δεδομένων SST και χλωροφύλλης του CYCOFOS, ταυτόχρονα παρέχονται εκτιμήσεις για το ρυθμό παραγωγής αυγών ζωοπλαγκτού στη λεκάνη της Λεβαντίνης. Το ποσοστό της παραγωγής αυγών (αυγά ανά θηλυκό) είναι μια συνάρτηση του βάρους παραγωγής αυγών, και την αναλογία της περιεκτικότητας σε άνθρακα από θηλυκό ζωοπλαγκτόν ως προς την περιεκτικότητα σε άνθρακα των αυγών, τα οποία έχουν άμεση σχέση από τις τιμές της SST και της χλωροφύλλης. Για την αυτόνομη λήψη δεδομένων από τον νέον επίγειο σταθμό λήψης δορυφορικών δεδομένων του CYCOFOS χρησιμοποιείται το λογισμικό Skysaver της Technavia, ενώ για την περαιτέρω επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιείται ένα ολοκληρωμένο πακέτο λογισμικού που αναπτύχθηκε ειδικά για αυτήν την περίπτωση από την ομάδα του CYCOFOS, για την αυτόματη διόρθωση (γεωμετρική διόρθωση) των εικόνων και για τους υπολογισμούς της θερμοκρασίας επιφάνειας της θάλασσας. Ταυτόχρονα γίνονται επιτόπιες (in-situ) συλλογές δειγμάτων ζωοπλαγκτού για βελτίωση των αλγορίθμων και εκτιμήσεων μέσω των δορυφορικών δεδομένων. Οι δορυφορικές εικόνες SAR από τον EMSA CleanSeaNet και την ESA, καθώς επίσης και δεδομένα από την πλατφόρμα MODIS χρησιμοποιούνται από το Ωκεανογραφικό Κέντρο για την ανίχνευση πιθανών πετρελαιοκηλίδων στην επιφάνεια της θάλασσας. Τέλος, τα AVISO γεωφυσικά αρχεία δεδομένων από δορυφόρους υψομετρίας TOPEX/POSEΙDON, Jason-1 και Jason-2, χρησιμοποιούνται στο μοντέλο του CYCOFOS για την παροχή προβλέψεων παλιρροιών στην Μεσόγειο και την Μαύρη Θάλασσα.
SST, NOAA-AVHRR Chlorophyll-a, MODIS- AQUA Ρυθμός Παραγωγής αυγών ζωοπλαγκτού MODIS AQUA Total suspended matter Εικόνα 7: Παραγόμενα δορυφορικά δεδομένα από το CYCOFOS 3. Σχόλια Το CYCOFOS σε συνεργασία με άλλα παρόμοια επιχειρησιακά συστήματα του ΜΟΟΝ, συνεισφέρει στην υλοποίηση του GMES σε περιφερειακό, υπο-περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, παρέχοντας επιχειρησιακά τα παραγόμενα δεδομένα και τις πληροφορίες των προγνώσεων και των παρατηρήσεών του μέσω της ιστοσελίδας www.oceanography.ucy.ac.cy/cycofos στους χρήστες. Επιπρόσθετα στους φορείς που είναι υπεύθυνοι για θέματα έρευνας και διάσωσης, παρακολούθησης της ναυσιπλοΐας και αντιμετώπισης της θαλάσσιας ρύπανσης παρέχονται εξειδικευμένα λογισμικά εργαλεία για την περαιτέρω χρήση των παραγόμενων δεδομένων του CYCOFOS. Οι προγνώσεις του CYCOFOS έχουν συζευχθεί με το γνωστό επιχειρησιακό μοντέλο πρόγνωσης διασποράς πετρελαιοκηλίδων MEDSLIK (Lardner et al. 2006), το οποίο έχει αναπτυχθεί από το Κυπριακό Ωκεανογραφικό Κέντρο και χρησιμοποιείται από αρκετούς επιχειρησιακούς και ερευνητικούς φορείς στην Μεσόγειο και στην Μαύρη Θάλασσα (Εικ 8). Τόσο οι προγνώσεις του CYCOFOS όσο και το MEDSLIK θα χρησιμοποιηθούν εκτενώς για την υλοποίηση του Μεσογειακού δικτύου υποβοήθησης λήψεων αποφάσεων για θέματα θαλάσσιας ασφάλειας, γνωστού ως MEDESS4MS (Mediterranean Decission Support System for Marine Safety).
Ιχνηλάτηση πιθανών πετρελαιοκηλίδων από δορυφορικές εικόνες SAR, ESA, 19/5/2011 Πρόγνωση διασποράς πετρελαιοκηλίδων (forward and backward) από το MEDSLIK, χρησιμοποιώντας δεδομένα SAR, 19/5/2011 Εικόνα 8: Επιχειρησιακές προγνώσεις διασποράς πετρελαιοκηλίδων (forward and backward) από το MEDSLIK κάνοντας χρήση των προγνώσεων του CYCOFOS και των δορυφορικών δεδομένων SAR της ESA, ιχνηλάτησης πιθανών πετρελαιοκηλίδων στην Ανατολική Λεβαντίνη. Η προγνώσεις αυτές βοηθούν τις αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής οδηγίας 2005/35. 4. Βιβλιογραφία Galanis, G., D. Hayes, G. Zodiatis, P. C. Chu, Yu-Heng Kuo and G. Kallos (2011a). Wave height characteristics in the Mediterranean Seaby means of numerical modeling, satellite data, statistical and geometrical techniques. Marine Geophysical Research, Springer (accepted). Galanis, G., G. Zodiatis, D. Hayes, A. Nikolaidis and G. Kallos (2011b). CYCOFOS new wave forecasting system incorporating sea currents. Geophysical Research Abstracts, Vol. 13, EGU2011, 6336. Lardner, R., Zodiatis, G., Hayes, D., Pinardi, N., (2006). Application of the MEDSLIK Oil Spill Model to the Lebanese Spill of July 2006. European Group of Experts on Satellite Monitoring of Sea Based Oil Pollution. European Communities. MAMA group: MAMA-towards a new paradigm for ocean monitoring in the Mediterranean(2003), Building the European Capacity in Operational Oceanography, Elsevier Oceanography Series, 69, 46-56. MFSPP group, (1999). The Mediterranean ocean forecasting system: the first phase of implementation, Proceedings published in OCEANOBS 99 Conference. MFSTEP group: Mediterranean ocean forecasting system towards environmetal predictions-mfstep. 3rd EuroGOOS Conference, Athens, 3-6 December, 2002. Pinardi, N. et al., 2003. The Mediterranean ocean forecasting system: first phase of implementation (1998-2001). Annales Geophysicae, 21, pp. 3 20. Pinardi, N., and MFSTEP partners (2006). Mediterranean Forecasting System Toward Environmental Predictions (MFSTEP) status of implementation, European operational oceanography present and future, European Communities ISBN92-894-9788-2,286-294. Zodiatis G., Lardner L., Demirov E., Georgiou G., Manzella G. and Pinardi N., (2003a): An Operational European Global Ocean Observing System for the Eastern Mediterranean Levantine Basin: The Cyprus Coastal Ocean Forecasting and Observing System, Journal of Marine Technology Society, v.37,no.3, 115-123. Zodiatis G., Lardner R., Lascaratos A., Georgiou G., Korres G. and Syrimis M. (2003b): High resolution nested model for the Cyprus and NE Levantine Basins, Eastern Mediterranean Sea: Implementation and Climatological Runs, Annales Geophysicae, 21, 221-236. Zodiatis, G., R. Lardner, D. Hayes, G. Georgiou (2006). An operational oceanographic forecasting and observing system for the Eastern Mediterranean Levantine Basin: The Cyprus coastal ocean forecasting and observing system, European operational oceanography present and future, European Communities ISBN 92-894-9788-2, 591-597. Zodiatis, G., R. Lardner, D. Hayes, G. Georgiou, S. Sofianos, N. Skliris, A. Lascaratos (2008), Operational ocean forecasting in the Eastern Mediterranean: implementation and evaluation, Ocean Science, 4, 31-47.