ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ κ.κ. ΑΝΘΙΜΟΥ Πρὸς τὸν ἱερὸ Κλῆρο καὶ τὸν εὐσεβῆ Λαὸ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης Ἀδέλφια μου καὶ παιδιά μου, Ἐπὶ ἕνα μῆνα σχεδὸν εἴμεθα μάρτυρες καὶ θεαταὶ μιᾶς βαθειᾶς κρίσεως τὴν ὁποία διέρχεται ὁλόκληρος ὁ λαός μας ἐξ αἰτίας τῶν ὅσων συμβαίνουν στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας μας, στὸν ἑλληνικὸ πολιτικὸ βίο καὶ στὶς συνειδήσεις τῶν πολιτῶν ποὺ συγκροτοῦν τὴν ἑλληνικὴ κοινωνία. Ἀφορμὴ γιὰ τὸ ἄναμμα αὐτῆς τῆς φωτιᾶς ὑπῆρξε ἡ δραστηριότης τῆς ἱερᾶς μονῆς Βατοπαιδίου τοῦ ἁγίου Ὄρους γύρω ἀπὸ ἐπιχειρηματικές, κτηματικὲς καὶ χρηματικὲς ἐπιχειρήσεις τῆς πνευματικῆς καὶ τῆς διοικητικῆς ἡγεσίας αὐτῆς. Τὰ γεγονότα εἶναι γνωστά. Ἡ φωτιὰ ἀπὸ τὸ ἁγιώνυμο Ὄρος μετεδόθη σ ὁλόκληρο τὸν Ἑλλαδικὸ χῶρο, οἱ ὁμογενεῖς μας, ὅπου γῆς, ἐῤῥίγησαν ἀπὸ ἀνησυχία, καὶ οἱ πρωτομάστορες τοῦ γραπτοῦ καὶ τοῦ ἠλεκτρονικοῦ τύπου ἀκόνισαν τὰ σπαθιά τους γιὰ νὰ ἐκθέσουν καὶ νὰ ἐκτελέσουν τοὺς πταίσαντες. Μεταξὺ αὐτῶν ὑπόλογοι καὶ δημόσιοι πολιτικοὶ ἄνδρες. Ὁ πόλεμος ἐναντίον τοῦ ἡγουμένου τῆς Μονῆς π. Ἐφραὶμ καὶ τῶν λοιπῶν ὑπευθύνων συνεχίζεται, καὶ τὰ γραπτὰ καὶ τηλεοπτικὰ κατηγορητήρια, δίκην ἀτομικῶν ὅπλων, συνεχίζουν νὰ βάλλουν ἐναντίον τῶν συντελεστῶν τοῦ σκανδάλου γαιῶν, λιμνῶν, βουνῶν, ἀστικῶν ἀκινήτων καὶ χρημάτων, σὲ ῥυθμὸ ποὺ θὰ ἐζήλευαν καὶ τὰ παρακμάσαντα ὁλοκληρωτικὰ καθεστῶτα.
2 Προλαμβάνω τὸ ἐρώτημά σας, ἀδελφοί. Δηλαδή, δὲν διεπράχθησαν παρανομίες στὴ Μονὴ Βατοπαιδίου; Ἀναμφιβόλως ναί. Καὶ ἀπ ἀρχῆς ἐδηλώσαμε, καὶ τὸ ἐπαναλαμβάνομε καὶ τώρα, ὅτι ὅλη αὐτὴ ἡ ἐπιχείρηση ἀπὸ τὸν ἡγούμενο κ. Ἐφραίμ, ὑπῆρξε λάθος καὶ εἶναι ἀπόλυτος ἀνάγκη νὰ ἐπανορθωθῇ ὅ,τι κακὸ ἔγινε εἰς βάρος τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ Κράτους καὶ τοῦ Μοναχισμοῦ. Ἐνέργειες καὶ ἀποφάσεις τέτοιου μεγέθους καὶ συνεπειῶν, πρέπει νὰ περνοῦν μέσα ἀπὸ τὴν βάσανο τοῦ ἐλέγχου, τῆς νομιμότητος, καὶ τοῦ γενικοῦ συμφέροντος τοῦ λαοῦ μας. Στὴν πνευματικὴ ζωὴ τῶν Ὀρθοδόξων, ἡ πρώτη στάση ζωῆς εἶναι ἡ πίστη, ἡ λατρεία καὶ ἡ ἀφοσίωση στὸν Ἰησοῦ Χριστό. Καὶ ἡ δεύτερη στάση εἶναι ἡ ἀγάπη καὶ ἠ στοργὴ πρὸς τὸν συνάνθρωπο, ὅπως μᾶς διδάσκει τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο καὶ ἠ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, δηλαδὴ συνολικὰ πρὸς τὸ Κράτος μας. Ὑπὸ τὴν προϋπόθεση αὐτὴ ἡ παραπομπὴ τῆς ὑποθέσεως Βατοπαιδίου στὴν ἑλληνικὴ δικαιοσύνη, καὶ ἡ ἀπόφαση τῆς Πολιτείας νὰ ἐπαναφέρῃ νομοθετικὰ τὴν προτέρα κατάσταση στὰ μοναστηριακὰ καὶ στὰ κρατικὰ κτήματα εἶναι ἡ πλέον ἐνδεδειγμένη καὶ ἀσφαλὴς λύση τοῦ ζητήματος. Ἡ κοινὴ γνώμη ἀνέμενε νὰ ἔχῃ κατασιγάσει ὁ θόρυβος. Ἀντ αὐτοῦ ὁ θόρυβος καθίσταται συνεχὴς καὶ ἀσίγαστος, ὁπότε ξαφνικὰ καὶ ἀναίτια ἐκτρέπεται σὲ μιὰ σκληροτάτη ἐπίθεση ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος γιὰ τὸ πρόβλημα τῆς περιουσίας. Ὁ ψευδέστατος θρύλος γιὰ τὴν τεράστια δῆθεν περιουσία τῆς Ἐκκλησίας ἐξακολουθεῖ νὰ μαίνεται καὶ τούτη τὴν ὥρα σὲ ὅλα τὰ μέτωπα. Κύριε ἐλέησον. Μὰ τί ἔπαθαν οἱ διαμορφωτὲς τῆς κοινῆς γνώμης; Γιατὶ θίγουν θέματα ποὺ δὲν γνωρίζουν καὶ γιατὶ προκαλοῦν ψυχικὴ ταραχὴ στὸν ἑλληνικὸ λαό;
3 Πῶς ἀπὸ τὴν κορυφὴ τοῦ Ἄθωνα βρέθηκαν περιηγηταὶ καὶ μετρηταὶ στὶς κορυφὲς καὶ τὶς πεδιάδες τῆς Χώρας γιὰ νὰ ἀποτιμήσουν τὴν περιουσία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος; Καὶ ἀπὸ τὸ πάθος τους μερικοί, μερικοί νὰ καταλήξουν στὴν παράλογη καὶ καταστροφικὴ ἀπαίτηση «Νὰ γίνῃ χωρισμὸς Κράτους καὶ Ἐκκλησίας;». Πέστε το, λοιπόν, καὶ ὁ κόσμος καταλαβαίνει! Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, σᾶς παρακαλῶ νὰ σκεφθῆτε καὶ νὰ μοῦ πῆτε, πῶς ἀπὸ τὸ Βατοπαῖδι ἔφθασαν μερικοὶ στὸ χωρισμὸ τοῦ Κράτους καὶ τῆς Ἐκκλησίας. Διότι αὐτὸς εἶναι ὁ κύριος στόχος τους. Αὐτὴ εἶναι ἡ σφοδρὴ τους ἐπιθυμία. Νὰ διαλύσουν διοικητικὰ τὴν Ἐκκλησία καὶ νὰ κατατεμαχίσουν τὸν Ἑλληνισμό. Σᾶς ἀποσαφηνίζω, λοιπόν, περιληπτικὰ μερικὲς ἀλήθειες. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος προσέφερε σὲ πολλὲς περιπτώσεις τὴν περιουσία της γιὰ νὰ ἐνισχύσῃ τὸν λαό μας. Ἡ πρώτη μεγάλη παραχώρηση, ποὺ μετεβλήθη σὲ ἀληθινὴ ἁρπαγή, ἔγινε ἐπὶ Λουδοβίκου Μάουερ, μέλους τῆς βασιλικῆς ἐπιτροπείας γιὰ τὴν βασιλεία τοῦ Ὄθωνα στὴν Ἑλλάδα. Τὸ 1834 ἡ Ἐκκλησία ὑπέστη τρομακτικὴ ἐπιδρομὴ στὰ τῆς περιουσίας της. Ἡ δεύτερη παραχώρηση ἔγινε τὸ 1922, γιὰ τὴν περίθαλψη τῶν προσφύγων ἀπὸ τὴν Μικρὰ Ἀσία. Τότε ἡ Ἐκκλησία προσέφερε ὅλα τὰ ἀργυρᾶ, ἐπίχρυσα καὶ χρυσᾶ ἱερὰ σκεύη τῶν ἱερῶν Ναῶν καὶ ἐκτάσεις χάριν τῶν προσφύγων ἀδελφῶν μας. Ἡ τρίτη παραχώρηση ἔγινε τὸ 1952, ὅταν ἡ Ἐκκλησία προσέφερε στὸ Κράτος χιλιάδες στρέμματα ἀγρῶν γιὰ νὰ δοθοῦν στοὺς ἀκτήμονες ἀγρότες, καὶ ἔλαβε ἀπὸ τὸ Κράτος ἐλάχιστα ἀκίνητα στὴν Ἀθήνα καὶ στὴ Θεσσαλονίκη γιὰ νὰ τὰ ἀξιοποιήσῃ καὶ νὰ τὰ ἔχῃ γιὰ τὶς ἀνάγκες της.
4 Ἡ τετάρτη παραχώρηση, κατόπιν συμφωνίας, ἔγινε τὸ 1987 μὲ δύο νόμους τὸν 1700 καὶ τὸν 1810, ἐκ τῶν ὁποίων ὁ πρῶτος ἀκυρώθηκε. Ὁ δὲ δεύτερος, ὁ ὁποῖος προέβλεπε τὴν ἀξιοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς μοναστικῆς κυρίως περιουσίας ὑπὸ τοῦ Κράτους καὶ τῆς Ἐκκλησίας, παραμένει ἀκόμη ἀνενεργός. Ἀλλὰ τὸ κυριώτερο ἐξ ὅλων εἶναι τὸ αἷμα τῶν μοναχῶν, τῶν διακόνων, τῶν ἱερέων, τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν πατριαρχῶν μαρτύρων τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, τὸ ὁποῖο ἔῤῥευσε ἄφθονο τὰ τετρακόσια χρόνια τῆς δουλείας καὶ τῶν ἀγώνων, ποτίζοντας τὸ δένδρο τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς καινούργιας Ἑλλάδας. Ποιὸς καὶ μὲ τὶ μπορεῖ νὰ ἀπαλείψῃ αὐτὸ το χρέος ἔναντι τῆς Ἐκκλησίας μας; Οὐδεὶς καὶ μὲ τίποτε. Γι αὐτὸ Ἕλληνες Χριστιανοὶ καὶ Πατριῶτες κρατῆστε στὶς καρδιές σας θρονιασμένη τὴν αἰώνια Ἐκκλησία μας καὶ φυλάξατε στὰ φυλλοκάρδια σας γιὰ πάντα τὴν Ἑλλάδα ἑνωμένη μὲ τὴν ὀρθόδοξη πίστη καὶ τὶς μεγάλες ἀξίες τῆς ζωῆς. Ἐπὶ ἑξήντα τρία χρόνια, ἀπὸ τὸ τέλος τοῦ δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, παρὰ τὶς δυσκολίες καὶ τὶς κρίσιμες στιγμὲς συνεχίζομε τὴν πορεία μας ὡς Κράτος, ὡς Ἐκκλησία καὶ ὡς Ἔθνος μὲ φανερὰ τὰ στοιχεῖα τῆς προόδου καὶ τοῦ πολιτισμοῦ. Ἂς προσπαθήσωμε ὅλοι νὰ διορθώσωμε ὅσα λάθη ἐπράξαμε. Πάντως σήμερα στὴ Ῥωσία, στὴ Ῥουμανία, στὴν Οὐκρανία, στὴ Βουλγαρία καὶ στὴ Σερβία, οἱ Κυβερνήσεις βοηθοῦν καὶ συμπαραστέκονται στὶς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες τῶν χωρῶν τους ἔμπρακτα, γιὰ νὰ σκεπάσουν τὴν φρίκη καὶ τοὺς διωγμοὺς ποὺ ἐδέχθησαν ἐπὶ 75 χρόνια κάτω ἀπὸ τὸ σιδερένιο πέλμα τοῦ ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ. Ἒ, λοιπόν, ἐμεῖς δὲν θέλομε στὸν αὐχένα μας καὶ στὴν πνοή μας, ἀνθρώπους καὶ συστήματα ποὺ ἔκαψαν τοὺς ὁμοδόξους λαούς μας τῆς Ἀνατολῆς.
Ἀδελφοί μου, 5 «Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ;» (Ῥωμ. 8,35) ἐρωτᾷ ὁ ἱερὸς Ἀπόστολος Παῦλος. Καὶ ἐμεῖς ἐρωτᾶμε : Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀφοσιώσεως καὶ τῆς ἀγάπης τῆς ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας; Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τῆς πατρίδος μας τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία ἐπὶ δύο χιλιάδες χρόνια πιστεύει καὶ κηρύσσει Ἰησοῦν Χριστὸν Ἐσταυρωμένον καὶ Ἐγηγερμένον ἐκ νεκρῶν; Οὐδεὶς θὰ μᾶς χωρίσῃ ποτὲ ἀπὸ τὴν μεμαρτυρημένη σύζευξη τῆς χριστιανικῆς πίστεως καὶ ζωῆς καὶ τοῦ καθαροῦ καὶ ἐξιδανικευθέντος Ἑλληνικοῦ λόγου ποὺ εὐφραίνουν αἰώνια τὶς καλοπροαίρετες ψυχές. Οὐδεὶς θὰ χωρίσῃ τοὺς Χριστιανοὺς ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες. Οὐδεὶς θὰ περιφρονήσῃ ἁγιάσοφιὰ καὶ Παρθενῶνα. Οὐδεὶς θὰ χωρίσῃ τὴν Ἐκκλησία καὶ τὴν Ἑλλάδα. Οὐδείς! Οὔτε τὸ ὀλίσθημα τῆς μονῆς Βατοπαιδίου, οὔτε οἱ κενοφωνες διακηρύξεις ἀνδρῶν μὲ «ἐπηρμένην ὀφρύν», ποὺ σύντομα θὰ ταπεινωθοῦν. Χαῖρε λαὲ τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως. Χαῖρε ὦ Ἐκκλησία καὶ Ἑλλάδα, καύχημα τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τοῦ Ἑλληνικοῦ Γένους. Εὐχέτης Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ANΘΙΜΟΣ
6 Θεσσαλονίκη, 13 Ὀκτωβρίου 2008.