ιεθνής Σύµβαση CITES DIPROTODONTIA ( ΙΠΡΩΤΟ ΟΝΤΙΑ / Καγκουρό, ουαλάµπι, κουσκούς, φασκωλόµυες) A. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Η παρούσα καταχώρηση, όπως φαίνεται και από τον τίτλο της, αφορά στην τάξη των ιπρωτοδόντιων (DIPROTODONTIA) και δεν αποσκοπεί στην εισαγωγή νέων δεδοµένων στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο. Σκοπό έχει την παροχή θεµατικών οδηγιών προς τις υπηρεσίες που εµπλέκονται µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην εφαρµογή της Σύµβασης και στην τήρηση των προβλεπόµενων απ αυτήν διατάξεων ( ιαχειριστικές Αρχές CITES, λοιπές ασικές Υπηρεσίες, Τελωνειακές Αρχές κ.α.) και στοχεύει στην παροχή πληροφόρησης και εργαλείων που θα υποβοηθήσουν το έργο των ως άνω υπηρεσιών στη προσπάθεια άσκησης των καθηκόντων τους για την εφαρµογή των διατάξεων της Σύµβασης CITES. B. Η ΤΑΞΗ ΤΩΝ ΙΠΡΩΤΟ ΟΝΤΙΩΝ: Η τάξη των ιπρωτοδόντιων (Order: DIPROTODONTIA) περιλαµβάνεται στην οµοταξία των θηλαστικών (Class: MAMMALIA), της συνοµοταξίας των χορδωτών (Phylum: CHORDATA) του ζωικού βασιλείου (Kingdom:ANIMALIA) και απαριθµεί, σύµφωνα µε τις καταγραφές του UNEP-WCMC, 216 taxa (είδη και υποείδη) που κατανέµονται στις κάτωθι ένδεκα (11) οικογένειες (FAMILIES) και σαράντα δύο (42) γένη (GENERA). Βασίλειο/Kingdom: ΖΩΑ/ANIMALIA Συνοµοταξία/Phylum:ΧΟΡ ΩΤΑ/CHORDATA Οµοταξία/ Class: ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ/MAMMALIA Τάξη/Order: ΙΠΡΩΤΟ ΟΝΤΙΑ / DIPROTODONTIA α/α Οικογένεια (Family) Γένος (Genus) Είδη και υποείδη (Taxa) 1 ACROBATIDAE 1. Acrobates Acrobates pygmaeus 2. Distoechurus Distoechurus pennatus 2 BURRAMYIDAE 3. Burramys Burramys parvus 4. Cercartetus Cercartetus caudatus macrurus, Cercartetus caudatus, Cercartetus caudatus caudatus, Cercartetus concinnus, Cercartetus lepidus, Cercartetus nanus 3 HYPSIPRYMNODONTIDAE 5. Hypsiprymnodon Hypsiprymnodon moschatus 4 MACROPODIDAE 6. Dendrolagus Dendrolagus bennettianus, Dendrolagus dorianus, Dendrolagus dorianus notatus, Dendrolagus goodfellowi, Dendrolagus goodfellowi shawmayeri, Dendrolagus inustus, Dendrolagus lumholtzi, Dendrolagus matschiei, Dendrolagus matschiei shawmayeri, Dendrolagus mbaiso, Dendrolagus pulcherrimus, 1
5 PETAURIDAE Dendrolagus scottae, Dendrolagus spadix, Dendrolagus stellarum, Dendrolagus ursinus 7. Dorcopsis Dorcopsis atrata, Dorcopsis hageni, Dorcopsis luctuosa, Dorcopsis macleayi, Dorcopsis muelleri, Dorcopsis vanheurni, Dorcopsis veterum 8. Dorcopsulus Dorcopsulus macleayi, Dorcopsulus vanheurni 9. Lagorchestes Lagorchestes asomatus, Lagorchestes conspicillatus, Lagorchestes conspicillatus leichardti, Lagorchestes conspicillatus conspicillatus, Lagorchestes hirsutus bernieri, Lagorchestes hirsutus dorreae, Lagorchestes hirsutus, Lagorchestes hirsutus hirsutus, Lagorchestes leporides 10. Lagostrophus Lagostrophus fasciatus, Lagostrophus fasciatus albipolis, Lagostrophus fasciatus fasciatus 11. Macropus Macropus agilis, Macropus antilopinus, Macropus bernardus, Macropus dorsalis, Macropus eugenii, Macropus eugenii decres, Macropus eugenii derbianus, Macropus eugenii eugenii, Macropus fuliginosus fuliginosus, Macropus fuliginosus, Macropus giganteus, Macropus giganteus tasmaniensis, Macropus greyi, Macropus irma, Macropus parma, Macropus parryi, Macropus robustus, Macropus robustus isabellinus, Macropus rufogriseus, Macropus rufus 12. Onychogalea Onychogalea fraenata, Onychogalea lunata, Onychogalea unguifera, 13. Paradorcas Paradorcas concinna 14. Petrogale Petrogale assimilis, Petrogale brachyotis, Petrogale burbidgei, Petrogale coenensis, Petrogale concinna monastria, Petrogale concinna, Petrogale concinna concinna, Petrogale godmani, Petrogale herberti, Petrogale inornata, Petrogale lateralis hacketti, Petrogale lateralis lateralis, Petrogale lateralis pearsoni, Petrogale lateralis, Petrogale mareeba, Petrogale penicillata, Petrogale persephone, Petrogale purpureicollis, Petrogale rothschildi, Petrogale sharmani, Petrogale xanthopus celeris, Petrogale xanthopus, Petrogale xanthopus xanthopus 15. Setonix Setonix brachyurus 16. Thylogale Thylogale billardierii, Thylogale browni, Thylogale brunii, Thylogale calabyi, Thylogale lanatus, Thylogale stigmatica, Thylogale thetis 17. Wallabia Wallabia bicolor 18. Dactylonax Dactylonax tatei 19. Dactylopsila Dactylopsila megalura, Dactylopsila palpator, Dactylopsila tatei, Dactylopsila trivirgata 2
20. Gymnobelideus Gymnobelideus leadbeateri 21. Petaurus Petaurus abidi, Petaurus australis australis, Petaurus australis, Petaurus biacensis, Petaurus breviceps, Petaurus gracilis, Petaurus norfolcensis 6 PHALANGERIDAE 22. Ailurops Ailurops melanotis, Ailurops ursinus 23. Phalanger Phalanger alexandrae, Phalanger atrimaculatus, Phalanger carmelitae, Phalanger celebensis, Phalanger gymnotis, Phalanger intercastellanus, Phalanger interpositus, Phalanger leucippus, Phalanger Phalanger lullulae, Phalanger maculatus, Phalanger matabiru, Phalanger matanim, Phalanger mimicus, Phalanger orientalis lullulae, Phalanger orientalis, Phalanger ornatus, Phalanger pelengensis, Phalanger permixtio, Phalanger rothschildi, Phalanger rufoniger, Phalanger sericeus, Phalanger ursinus, Phalanger vestitus 24. Spilocuscus Spilocuscus kraemeri, Spilocuscus maculatus, Spilocuscus papuensis, Spilocuscus rufonige, Spilocuscus wilsoni 25. Strigocuscus Strigocuscus celebensis, Strigocuscus gymnotis, Strigocuscus mimicus, Strigocuscus pelengensis 26. Trichosurus Trichosurus arnhemensis, Trichosurus caninus, Trichosurus cunninghamii, Trichosurus johnstonii, Trichosurus vulpecula, Trichosurus vulpecula hypoleucus 27. Wyulda Wyulda squamicaudata 7 PHASCOLARCTIDAE 28. Phascolarctos Phascolarctos cinereus 8 POTOROIDAE 29. Aepyprymnus Aepyprymnus rufescens 30. Bettongia Bettongia gaimardi cuniculus, Bettongia gaimardi, Bettongia gaimardi gaimardi, Bettongia lesueur graii, Bettongia lesueur, Bettongia lesueur lesueur, Bettongia penicillata, Bettongia penicillata penicillata, Bettongia penicillata ogilbyi, Bettongia tropica 31. Caloprymnus Caloprymnus campestris 32. Potorus Potorus gilbertii, Potorus longipes, Potorus platyops, Potorus tridactylus, Potorus tridactylus gilbertii, Potorus tridactylus tridactylus 9 PSEUDOCHEIRIDAE 33. Hemibelideus Hemibelideus lemuroides 34. Petauroides Petauroides volans 35. Petropseudes Petropseudes dahli 36. Pseudocheirus Pseudocheirus albertisii, Pseudocheirus archeri, Pseudocheirus canescens, Pseudocheirus caroli, Pseudocheirus cinereus, Pseudocheirus corinnae, Pseudocheirus cupreus, Pseudocheirus dahli, Pseudocheirus forbesi, Pseudocheirus herbertensis, Pseudocheirus lemuroides, 3
Pseudocheirus mayeri, Pseudocheirus occidentalis, Pseudocheirus peregrinus, Pseudocheirus schlegeli, 37. Pseudochirops Pseudochirops albertisii, Pseudochirops archeri, Pseudochirops corinnae, Pseudochirops coronatus, Pseudochirops cupreus 38. Pseudochirulus Pseudochirulus canescens, Pseudochirulus caroli, Pseudochirulus cinereus, Pseudochirulus forbesi, Pseudochirulus herbertensis, Pseudochirulus larvatus, Pseudochirulus mayeri, Pseudochirulus schlegeli 39. Schoinobates Schoinobates volans 10 TARSIPEDIDAE 40. Tarsipes Tarsipes rostratus, Tarsipes spencerae 11 VOMBATIDAE 41. Lasiorhinus Lasiorhinus barnardi, Lasiorhinus gillespiei, Lasiorhinus krefftii, Lasiorhinus latifrons 42. Vombatus Vombatus ursinus ursinus, Vombatus ursinus Γ. Η ΤΑΞΗ ΤΩΝ ΙΠΡΩΤΟ ΟΝΤΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ CITES: Ορισµένα µόνο είδη της τάξης των διπρωτοδόντιων (DIPROTODONTIA) περιλαµβάνονται στα Παραρτήµατα της Σύµβασης CITES και στους Πίνακες των εφαρµοστικών αυτής Κανονισµών της Ε.Ε.. Γ.1 ΤΑ ΙΠΡΩΤΟ ΟΝΤΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ CITES : Όπως θα έχετε διαπιστώσει από το Παράρτηµα της Σύµβασης CITES, στα παραρτήµατα της Σύµβασης περιλαµβάνονται τα εξής είδη ιπρωτοδόντιων: 1. Από την οικογένεια Macropodidae: i. ύο είδη του γένους Dendrolagus, ii. Ένα είδος του γένους Lagorchestes, iii. Ένα είδος του γένους Lagostrophus και iv. Ένα είδος του γένους Onychogalea. 2. Από την οικογένεια Phalangeridae: i. Τρία είδη του γένους Phalanger και ii. Τρία είδη του γένους Spilocuscus. 3. Από την οικογένεια Potoroidae: i. Όλα τα είδη του γένους Bettongia και 4. Από την οικογένεια Vombatidae: i. Ένα είδος του γένους Lasiorhinus. Από το Παράρτηµα εξάλλου του Κανονισµού (ΕΚ) 338/1997 -όπως αυτό αντικαταστάθηκε στο σύνολό του από το παράρτηµα του Κανονισµού (ΕΕ) 1320/2014- θα έχετε επίσης διαπιστώσει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης εντάξει 4
τα ως άνω είδη στους Πίνακες του Κανονισµού, ενώ έχει επιπλέον αυτών εντάξει πέντε (5) είδη του γένους Dendrolagus της οικογένειας Macropodidae στον Πίνακα. Όπως γνωρίζετε και έχει αναφερθεί και στο παρελθόν, η χώρα µας εφαρµόζει, σ ότι αφορά τις δεσµεύσεις και υποχρεώσεις που αποδέχθηκε προσχωρώντας στη Σύµβαση CITES, τους σχετικούς -µε τη Σύµβαση- Κανονισµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι επιβάλλουν αυστηρότερα µέτρα προστασίας και διακίνησης των ειδών CITES. Κατά συνέπεια, προκειµένου να διαπιστώσετε πως θα αντιµετωπίσετε µια περίπτωση που έχει να κάνει µε κάποιο συγκεκριµένο είδος της τάξης των DIPROTODONTIA, θα πρέπει πρώτιστα να ανατρέξετε στους Πίνακες του Παραρτήµατος του Κανονισµού 338/1997 όπως ισχύει κάθε φορά [στην παρούσα χρονική στιγµή στους πίνακες του Καν. (ΕΕ) 1320/2014] για να διαπιστώσετε εάν, και σε ποιόν Πίνακα το είδος αυτό έχει καταλογογραφηθεί. Στον Κατάλογο που ακολουθεί παρουσιάζονται ανακεφαλαιωτικά (µε την επιστηµονική τους ονοµασία) τα είδη των διπρωτοδόντιων (DIPROTODONTIA) που αποτελούν αντικείµενο της Σύµβασης CITES, µε τις αντίστοιχες ενδείξεις σε ποιο Παράρτηµα της Σύµβασης και σε ποιο Πίνακα του Κανονισµού της Ε.Ε. υπάγεται το κάθε είδος: ΠΑΝΙ Α-FAUNA (ANIMALS) ΧΟΡ ΩΤΑ/CHORDATA ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ/MAMMALIA ΙΠΡΩΤΟ ΟΝΤΙΑ (DIPROTODONTIA) Ανώτερη ταξινοµική βαθµίδα (παρατίθεται για λόγους ταξινοµικούς µόνο) Macropodidae Επιστηµο-νική ονοµασία ΠΑΡΑΡΤΗΜ Α ΣΥΜΒΑΣΗΣ CITES «για το διεθνές εµπόριο των ειδών της άγριας πανίδας και χλωρίδας που κινδυνεύουν να εξαφανισθούν» κυρωθείσης µε το Ν.2055/1992 (ΦΕΚ 105/τ.Α /30-06-1992) ΠΙΝΑΚΑΣ (Εφαρµοστικού της Σύµβασης CITES) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) 338/1997 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 9ης εκεµβρίου 1996 «για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας µε τον έλεγχο του εµπορίου τους» (L 61/03-03- 1997), όπως τροποποιήθηκε µε τον ΚΑΝ. (ΕΕ) 1320/2014 Κοινή ονοµασία (Καγκουρό, Ουαλάµπι κλπ.) Dendrolagus dorianus - ενδρολαγός ο µονόχρωµος, Doria s tree Unicolored tree καγκουρό του Doria Dendrolagus goodfellowi - ενδρολαγός του Goodfelow, Goodfellow s tree Ornate 5
Phalangeridae tree κακγουρό του Goodfelow Dendrolagus inustus II B ενδρολαγός ο τεφρόχρωµος, Grizzled tree Τεφρόχρωµο δενδρόβιο καγκουρό Dendrolagus matschiei - ενδρολαγός του Matschie, Huon tree Matschie s tree καγκουρό το Χουόν Dendrolagus pulcherrimus - Golden-mantled tree- Χρυσόχρωµο δενδρόβιο καγκουρό Dendrolagus stellarum - Seri s tree καγκουρό του Seri Dendrolagus ursinus II B ενδρολαγός του Vogelkop, Black tree καγκουρό του Φόγκελκοπ Lagorchestes hirsutus I A Rufous hare wallaby, Κοκκινωπός καγκουρολαγός Lagostrophus fasciatus I A Καγκουρολαγός ο γραµµωτός, Banded harewallaby, Ζωνωτός καγκουρολαγός Onychogalea fraenata I A Χαλινοφόρα ονυχογαλή, Χαλινοφόρο ουάλαµπι, Bridler nailtail wallaby Κουσκούς κλπ. Phalanger intercastellanus II B Eastern common cuscus, Ανατολικό κοινό, κουσκούς Phalanger mimicus II B Southern common cuscus, Νότιο κοινό κουσκούς Phalanger orientalis II B Grey cuscus, Γκρίζο κουσκούς, Βόρειο κοινό κουσκούς Spilocuscus kraemeri II B Admiralty cuscus, Κουσκούς την νήσου Αντµίραλτι, Κουσκούς των νησιών του Ναυαρχείου Spilocuscus maculatus II B Spotted cuscus, Στικτό κουσκούς 6
Spilocuscus papuensis II B Waigeo cuscus, Κουσκούς του Waigeou Potoroidae Βετογγίες Μπέτονγκ, ποτορού, ποντικοκαγκουρό Bettongia spp. I A Βετογγίες, Μτετόνγκ, Bettongs Vombatidae Φασκωλόµυες, - Γουόµπατ Lasiorhinus krefftii I A Βόρειος φασκωλόµυς µε τριχωτό ράµφος, Northern hairynosed wombat, Βόρειο γουόµπατ µε τριχωτή µύτη Όπως γνωρίζετε -εφόσον τα ως άνω είδη της τάξης των DIPROTODONTIA υπάγονται στα Παραρτήµατα της Σύµβασης CITES και στους Πίνακες των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών της Ε.Ε.- η διακίνηση οποιουδήποτε δείγµατος είδους εκ των ανωτέρω επιτρέπεται αποκλειστικά και µόνο µε χρήση του ειδικού εντύπου πιστοποιητικών και αδειών που προβλέπει ο Κανονισµός (ΕΚ) 865/2006, όπως τροποποιήθηκε συµπληρώθηκε µε τον Κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 100/2008, τον Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 791/2012 και τον Εκτελεστικό Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 792/2012 και ισχύει, που εκδίδονται από τις αρµόδιες ιαχειριστικές Αρχές CITES. Υπενθυµίζεται ότι η εφαρµογή της Σύµβασης CITES και των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών (ΕΚ και ΕΕ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ανατεθεί στα αρµόδια διαχειριστικά όργανα CITES, τις δασικές και τελωνειακές αρχές του Κράτους [βλέπε και άρθρο 4 ΚΥΑ 125188/246/22-01-2013 (ΦΕΚ 285/τ.Β /13-02-2013)], που κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων τους οφείλουν να διασφαλίζουν την απαρέγκλιτη τήρηση των προβλεπόµενων από το ισχύον θεσµικό πλαίσιο διατάξεων, ακολουθώντας τις επιβεβληµένες κατά περίπτωση διαδικασίες. Υπενθυµίζεται επίσης ότι σύµφωνα µε το άρθρο 8 παρ. 1 του Καν. (ΕΚ) 338/97: «Η αγορά, η προσφορά προς αγορά, η απόκτηση για εµπορικούς σκοπούς, η έκθεση για εµπορικούς σκοπούς, η χρησιµοποίηση για κερδοσκοπικό σκοπό και η πώληση, η κατοχή µε σκοπό την πώληση, η προσφορά προς πώληση ή η µεταφορά προς πώληση δειγµάτων ειδών του παραρτήµατος (Πίνακα) Α απαγορεύονται». Οι παρεκκλίσεις από την διάταξη αυτή, που προβλέπονται από το άρθρο 8 παρ. 3 του ως άνω Κανονισµού, προϋποθέτουν τη χορήγηση σχετικού πιστοποιητικού από την αρµόδια διαχειριστική αρχή CITES. Ειδικά για τα ζώντα ζώα διπρωτοδόντιων του Πίνακα Α του Καν. (ΕΚ) 338/97 όπως κάθε φορά ισχύει, σύµφωνα µε το άρθρο 9 της ΚΥΑ 125188/246/22-01-2013 (ΦΕΚ 285/τ.Β /13-02-2013): απαγορεύεται η εισαγωγή, εξαγωγή, κατοχή και διατήρησή τους, όταν ο σκοπός των ως άνω ενεργειών είναι είτε το εµπόριο και η διάθεσή τους στην Ελληνική αγορά προκειµένου τα ζώα αυτά να χρησιµοποιηθούν ως προσωπικά ή οικιακά, είτε αυτή καθαυτή η κατοχή και διατήρησή τους για προσωπικούς ή οικιακούς λόγους. Το ίδιο άρθρο προβλέπει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις για τους παραβάτες. Ενώ η ως άνω απαγόρευση, αναφορικά µε τα διπρωτοδόντια, δεν ισχύει «εφόσον πρόκειται για ζώα που αποκτήθηκαν, ή εισήχθησαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν να αρχίσουν να εφαρµόζονται για τα 7
συγκεκριµένα δείγµατα οι διατάξεις που αφορούν τα είδη του Παραρτήµατος Ι της CITES, του Παραρτήµατος Γ1 του κανονισµού (EOK) αριθ. 3628/82 ή του Παραρτήµατος Α του Κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 338/97, πράγµα που θα πρέπει να αποδεικνύεται µε την επίδειξη σχετικού πιστοποιητικού, που θα καλύπτει τα εν λόγω δείγµατα, εκδοθέντος σε πιστοποίηση των ανωτέρω από την κατά τόπο αρµόδια ιαχειριστική Αρχή CITES». Στην σύγχρονη εποχή της κοινωνίας της πληροφόρησης και του διαδικτύου, είναι πολύ εύκολο, ανατρέχοντας στους κατάλληλους δικτυακούς τόπους (http://www.google.com, http://www.cites.org, http://www.unep-wcmc.org), να συλλέξετε εικόνες και πληροφορίες για οποιοδήποτε είδος. 8