Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Η εργασία υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας από τους μαθητές του τμήματος Α 4 του 3 ου Γενικού Λυκείου Ιωαννίνων υπό την εποπτεία της φιλολόγου Κωνσταντίνας Κακαράντζα. Η Μακεδονία είναι η καρδιά της Ελλάδας, αφού εδώ δημιουργήθηκε το γένος των Ελλήνων και εξαπλώθηκε στη συνέχεια σε όλο τον ελληνικό χώρο. Ο ισχυρισμός των Σκοπιανών ότι αυτοί είναι οι Μακεδόνες, ότι εκπροσωπούν «Μακεδονικό έθνος», ότι υπάρχει «Μακεδονική μειονότητα» στην Ελλάδα και ότι οι Μακεδόνες δεν είναι Έλληνες, αποτελεί τη μεγαλύτερη στην παγκόσμια ιστορία πολιτική και ιστορική απάτη. Την επινόησαν ο Τίτο και ο Στάλιν το 1944, με στόχο, την απόσπαση της Μακεδονίας από την Ελλάδα με σκοπό τον έλεγχο του Αιγαίου. Αυτό το παραδέχτηκε και ο βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, κ. Τόμας Νάιλς, καταθέτοντας την 23η Ιουνίου 1992 σε υποεπιτροπή του Κογκρέσου για τις τελευταίες εξελίξεις στον Ευρωπαϊκό χώρο, όπου δήλωσε ότι πράγματι, για να αναγνωριστεί η «Μακεδονία» ως ανεξάρτητο κράτος θα χρειαστεί να υπάρξει αλλαγή στην ονομασία της και πρόσθεσε: «Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι η Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας δημιουργήθηκε από τους Στάλιν, Τίτο και Δημητρώφ με ξεκάθαρο στόχο την υφαρπαγή ενός μεγάλου μέρους της Βόρειας Ελλάδας και χρησιμοποιήθηκε η Δημοκρατία αυτή την περίοδο 1944-1949 για την αποσταθεροποίηση της Ελλάδας» (Εφημερίδα «Η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 24 Ιουνίου 1992 του ανταποκριτή στην Ουάσιγκτον Δ. Δήμα). Το όνομα Μακεδονία, οι άνθρωποι και ο γεωγραφικός αυτός χώρος, συνδέουν όλους τους Έλληνες κάθε εποχής, με τους χρόνους της μέγιστης ακμής του Ελληνισμού. Την εποχή εκείνη κατά την οποία ένας μεγάλος ηγέτης, ο βασιλιάς Φίλιππος Β, για πρώτη φορά μετά τον Τρωικό πόλεμο, ενώνει τους σπαρασσόμενους από εμφύλιες συγκρούσεις Έλληνες, σε μια κοινή προσπάθεια να σπάσουν τα δεσμά της υποτέλειας και της εξάρτησης στους Πέρσες. Οι Μακεδόνες είχαν πάντοτε την ίδια γλώσσα με τους άλλους Έλληνες, τα ίδια ιερά και τους ίδιους θεούς, η κατοικία των οποίων ήταν σε ένα μακεδονικό βουνό τον Όλυμπο. Οι 9 Μούσες ήταν επίσης από τα Πιέρια της Μακεδονίας και είναι πραγματικά αδιανόητο να σκεφθεί κανείς ότι οι Έλληνες θα είχαν την κατοικία των θεών τους σε μη ελληνική περιοχή, αλλά σε βαρβαρική. Από τους αρχαιοτάτους χρόνους οι Μακεδόνες αγωνιζόταν για τη διαφύλαξη των ελληνικών συνόρων στο βορρά. O Πολύβιος στην ιστορία του (IX 35,2) αναφέρει: "Tίνος καί πηλίκης δει τιμης αξιούσθαι Mακεδόνας, οι τόν πλείω του βίου χρόνον ου παύονται διαγωνιζόμενοι πρός τούς βαρβάρους υπέρ της των Eλλήνων ασφαλείας; ότι γάρ ει ποτ αν εν μεγάλοις ην κινδύνοις τά κατά τούς [1]
Eλληνας, ει μή Mακεδόνας είχομεν πρόφραγμα καί τάς των παρά τούτοις βασιλέων φιλοτιμίας, τίς ου γινώσκει;" Η προσφορά των Μακεδόνων στην Ελλάδα και τον κόσμο είναι τεράστια. Έχουν να επιδείξουν επιφανείς προσωπικότητες όχι μόνο ηγετικές και εκπολιτιστικές, όπως ο Φίλιππος και ο Μ. Αλέξανδρος, αλλά και των επιστημών (των γραμμάτων και των τεχνών), όπως ο μέγας της διανόησης Αριστοτέλης (από τα Στάγιρα της Χαλκιδικής, προσωπικός δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου), ο φιλόσοφος Δημόκριτος, ο σοφιστής Πρωταγόρας, ο ζωγράφος Πολύγνωτος, ο ποιητής Ηγήμων, ο μαθηματικός Λεωδάμας, ο αρχιτέκτονας Δεινοκράτης, ο λεξικογράφος Αμερίας, ο επιγραμματοποιός Νικαίνετος, ο στρατιωτικός συγγραφεύς Πολύαινος, ο κωμωδιογράφος Ποσείδιππος κ.α. Το όνομα Μακεδονία είναι για τους Έλληνες ιερό διότι στην περιοχή αυτή της Ελλάδας έχουν γίνει αγώνες επί αγώνων και έχουν χυθεί ποταμοί ελληνικού αίματος για να είμαστε ελεύθεροι. Σήμερα οι θυσίες των πατέρων μας και η αρετή των προγόνων μας πρέπει να είναι οδηγός και παράδειγμα προς μίμηση για μας. Οι Έλληνες δεν πρέπει να επιτρέψουμε σε κανένα να χρησιμοποιεί το όνομα Μακεδονία. Τη στιγμή κατά την οποία ιδιωτικές εταιρείες κάνουν εμπορικό πόλεμο για ένα όνομα, κατοχυρώνουν ένα σήμα και σε οδηγούν στα δικαστήρια διεκδικώντας κολοσσιαίες αποζημιώσεις αν τολμήσεις να χρησιμοποιήσεις το όνομά τους, εμείς φυσικά δε θα πρέπει να αδιαφορήσουμε και να μην αγωνιστούμε όταν αρπάζουν κάτι ιερό. Τα τελευταία χρόνια, οι γείτονές μας Σκοπιανοί προσπαθούν να γράψουν την ιστορία τους με σφετερισμό του ονόματος της Μακεδονίας, με κλοπή της ιστορίας μας και με επίμονη προπαγάνδα. Εμείς οι Έλληνες δεν πρέπει να επιτρέψουμε ποτέ να περάσει η προπαγάνδα αυτή. Σύμμαχο έχουμε την ιστορική αλήθεια και το δίκαιο, όπως θα δείξουμε στη συνέχεια. Οι αρχαίοι θεωρούσαν Έλληνες τους Μακεδόνες Η πρώτη εμφάνιση του ονόματος Μακεδονία/Μακεδόνας χρονολογείται στα 700 π.χ. και αναφέρεται από τον Ησίοδο στο αποσπασματικά σωσμένο έργο του "Ηοίαι" ή "Κατάλογος Γυναικών". Το έργο αυτό είναι κατάλογος μυθολογικών θνητών γυναικών που παντρεύτηκαν θεούς και γέννησαν ήρωες. Συγκεκριμένα, ο Ησίοδος αναφέρεται στη μυθική Θυία, κόρη του Δευκαλίωνα που την ερωτεύτηκε ο Δίας, και κάνανε μαζί δυο γιους, τον Μαγνήτα και τον Μακεδόνα. Ο μεν Μαγνήτας έγινε, πάντα κατά τον Ησίοδο, πατριάρχης των Μαγνητών που ζούσαν στην Πιερία, ενώ ο Μακεδόνας έγινε ο γενάρχης των Μακεδόνων που ζούσαν στην περιοχή του Όλυμπου. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ο Δευκαλίων, ο μυθικός γενάρχης των Ελλήνων, είχε δυο παιδιά: Τον Έλληνα που ήταν πατέρας του Δώρου, του Ξούθου και του Αιόλου, και την Θυία που ήταν, όπως προαναφέραμε, μητέρα του Μαγνήτα και του Μακεδόνα. Επίσης ο Ξούθος είναι ο γενάρχης των Ιώνων, αφού ήταν ο πατέρας ή ο θετός πατέρας του Ίωνα (αν ακολουθήσουμε την παραλλαγή που τον θέλει γιο του Απόλλωνα). Ο Δευκαλίων λοιπόν είναι ο πρόγονος [2]
των ελληνόφωνων φυλών που μιλούσαν διαλέκτους της ελληνικής γλώσσας και συγκεκριμένα τη δωρική, την ιωνική, την αιολική, τη μαγνήσια και τη μακεδονική. Οι πρώτες τρεις ανήκουν συνήθως σε μια ομάδα και είναι πιο κοντά η μια με την άλλη, ενώ οι άλλες δυο εξελίχτηκαν παράλληλα και ανήκουν σε μια δεύτερη ομάδα. Ο Απολλόδωρος αναφέρει ότι παιδιά του Δία και της Νιόβης ήταν ο Άργος και ο Πελασγός, απ όπου οι Πελοποννήσιοι και άλλοι κάτοικοι της Ελλάδας ονομάσθηκαν Πελασγοί. Αναφέρει επίσης ότι γιος του Πελασγού ήταν ο Λυκάωνας, ο βασιλιάς των Αρκάδων, που με πάρα πολλές γυναίκες απόκτησε 50 γιους, τους: Θεσπρωτό, Μάκεδνο, Μαίναλο, Φθίο, Λύκιο, Ορχομενό, και έτσι, εννοείται οι Πελοποννήσιοι εξαπλώθηκαν στα διάφορα μέρη του αρχαίου γνωστού κόσμου. «Επανάγωμεν δε νυν πάλιν επί τον Πελασγόν, όν Ακουσίλαος μεν Διος λέγει και Νιόβης, καθάπερ υπέθεμεν, Ησίοδος δε αυτόχθονα τούτου και της Ωκεανού θυγατρός Μελιβοίας, ή καθάπερ άλλοι λέγουσι νύμφης Κυλλήνης, παις Λυκάων εγένετο, ος βασιλεύων Αρκάδων εκ πολλών γυναικών πεντήκοντα παίδας εγέννησε Μελαινέα, Θεσπρωτόν Μάκεδνον, Ορχομενόν...» (Απολλόδωρος, Γ, 8, 1) Οι Μακεδόνες αναφέρονται όμως και σε άλλους μύθους. Σύμφωνα με τον Ελλάνικο, ιστορικό του 5ου αιώνα π.χ. (Felix Jacoby, "Die Fragmenten der Griechischen Historiker", 4 F 74), ο οποίος επισκέφτηκε τη μακεδονική αυλή κατά το δεύτερο μισό του ίδιου αιώνα, ο Μακεδών ήταν γιος του Αιόλου. Ο μύθος αυτός ίσως υποδηλώνει ότι η μακεδονική διάλεκτος ήταν συνδεμένη με την αιολική. Άλλωστε ο ιστορικός Ελλάνικος ο Μυτιληναίος, που έζησε στην αυλή του βασιλιά της Μακεδονίας Αλεξάνδρου του Α, έγραψε ότι συνεννοούνταν με άνεση με τους Μακεδόνες και ότι η μιλιά τους έμοιαζε με τη δική του διάλεκτο, την Αιολική. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα (Β 765, 848-849, Ζ 226, Π 287-289) αναφέρει τα πελασγικά κι ελληνικά φύλλα που κατοικούσαν στη Μακεδονία. Ο πατέρας της ιστορίας Ηρόδοτος («Ιστορίαι» Α 56) αναφέρει ότι οι Μακεδόνες ήταν Δωριείς, που εκδιώχτηκαν από την Εστιαιότιδα Θεσσαλίας, και κατοίκησαν στους πρόποδες της Πίνδου «οίκει εν Πίνδω Μακεδνόν καλεομένον». Μαρτυρίες ισχυρές περί του ελληνισμού των μακεδόνων συναντάμε και όταν ο Ηρόδοτος αναφέρει: «Λακεδαιμόνιοι, Κορίνθιοι, ούτοι Δωρικόν τε και μακεδνόν έθνος» (Ηρόδοτος «Ιστορίαι» Η 43). Επίσης για τον Αλέξανδρο τον Α ο πατέρας της ιστορίας αναφέρει: «Συμβαίνει να γνωρίζω ότι [οι πρόγονοι του Αλέξανδρου] είναι Έλληνες» (Ηρόδοτος, 5.22). Για την ελληνικότητα των αρχαίων Μακεδόνων συνηγορεί και το γεγονός που αναφέρει ο Ηρόδοτος ότι οι Πέρσες χρησιμοποίησαν Μακεδόνες και όχι Θράκες στην εκστρατεία τους κατά της Ελλάδας το 480 π.χ. Φυσικά οι Μακεδόνες γνωρίζοντας τη γλώσσα έκαναν τη μετάφραση για τους Πέρσες ώστε να συνεννοηθούν με τους Βοιωτούς (Ηροδοτος, 8.34). Ο Αισχύλος αναφέρει ότι ο βασιλιάς του Άργους καυχιόταν λέγοντας ότι είναι στο γένος Πελασγός και το γένος των Πελασγών άρχει μέχρι της Παιονίας και του Στρυμόνος ποταμού: «Του γηγενούς γαρ ειμ εγώ Παλαίχθονος ίνις Πελασγός, τησδε γης αρχηγέτης. Εμού δ άνακτος ευλόγως επώνυμον γένος Πελασγών τήνδε καρπουται χθόνα. Και πασαν αιαν ης δ αγνός έρχεται [3]
Στρυμών, το προς δυνοντος ηλίου, κρατώ ορίζομαι δε την τε Περραιβων χθόνα, Πίνδου τε ταπέκεινα, Παιόνων πάλα, όρη τε Δωδωναία, συντέμνει δ όρος υγράς θαλάσσης τώνδε ταπί τάδε κρατώ..,.» (Αισχύλος, Ικέτιδες 250). Επίσης ο Πολύβιος χαρακτηρίζει τους Μακεδόνες «ομόφυλους προς τους λοιπούς Έλληνες. Στη συνθήκη των Καρχηδονίων με το βασιλιά Φίλιππο αναφέρει ξεκάθαρα ότι η Μακεδονία είναι μέρος της Ελλάδας: «Εναντίον Θεών πάντων όσοι Μακεδονίαν και την άλλη Ελλάδα κατέχουσι». Όμοια ο Αππιανός αναφέρει ότι: «Οι Μακεδόνες καυχιούνται για την καταγωγή τους από τους Αργείους» (Αππιανός εκ της Μακεδονίας 2). Το ίδιο ακριβώς λέγει κι ο Πλούταρχος («Ηθικά» 2, 342). Η καταγωγή των Μακεδόνων, όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης (ΙΙ 99 και V 80) πηγάζει από το Άργος «Αλέξανδρος ο Περδίκου πατήρ και οι προγόνοι αυτού, Τημενίδαι το αρχαίον όντες εξ Άργους». Μια από τις πιο σημαντικές μαρτυρίες για την ελληνικότητα της Μακεδονίας είναι και του αρχαίου συγγραφέα, φιλόσοφου και γεωγράφου Στράβωνα (65 π.χ. 23 μ.χ.), ο οποίος 2000 χρόνια πριν, πιο ξεκάθαρα δεν μπορούσε να το δηλώσει. Γράφει λοιπόν: «Έστι μεν ουν Ελλάς και η Μακεδονία» (Στράβων Γεωγραφικά Ζ 9) [ είναι Ελλάδα και η Μακεδονία ]. Ο Στράβων και αλλού πιστοποιεί (Β 108,128,130-Θ,403) το ίδιο. Η πολιτική αντιπαράθεση στα χρόνια του Φιλίππου Β και του γιού του Αλέξανδρου καθώς και η σφοδρή αντιπαλότητα τους με τους νότιους Έλληνες, δε θα μπορούσε να αποτελέσει κριτήριο για την ελληνικότητα των αρχαίων Μακεδόνων. Αφενός ήταν γνωστή ανέκαθεν η πλήρης απροθυμία των αρχαίων Ελλήνων γενικότερα να ανεχτούν να βρεθούν κάτω από τον ζυγό άλλων Ελλήνων και αφετέρου υπάρχουν αρκετά παρεμφερή παραδείγματα τα οποία διαλύουν τους σχετικούς ισχυρισμούς. (Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η εξαγγελία των Σπαρτιατών στους υπόλοιπους Έλληνες για απελευθέρωση της Ελλάδας από τον αθηναϊκό ζυγό). Είναι γεγονός ότι ο Δημοσθένης μιλούσε με εξυβριστικά λόγια κατά του Φιλίππου (π.χ. 9.30-35 όπου προσφωνεί το Φίλιππο «όχι Έλληνα, ούτε συγγενή με Έλληνα, ούτε καν βάρβαρο από κάποιο μέρος που μπορεί να ειπωθεί καλό») που έχουν δημιουργήσει την αντίληψη ότι οι Μακεδόνες δεν ήταν Έλληνες, αλλά ο Δημοσθένης είχε την τάση να αποκαλεί όλους τους εχθρούς του βάρβαρους, ακόμα και συμπολίτες Αθηναίους (π.χ. 21.150). Στην ουσία λοιπόν οι αρχαίες Ελληνικές πηγές απέδιδαν μερικά από τα πιο πατριωτικά Ελληνικά συναισθήματα σε Μακεδόνες βασιλείς (Ηρόδοτος), περιέγραφαν μνήμες από την Ελληνικότητα των αρχαίων Μακεδόνων (Ησίοδος, Ελλάνικος, Ηρόδοτος) και συμμετοχή στα κοινά των Ελλήνων, όπως την Δελφική Αμφικτιονία και τους Πανελλήνιους αγώνες (Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Αισχίνης, κτλ.) κάτι που θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε στη συνέχεια. [4]
Η συμμετοχή Μακεδόνων στους Ολυμπιακούς αγώνες Οι Μακεδόνες όπως όλοι οι Έλληνες συμμετείχαν στις Αμφικτιονίες και τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η ελληνική καταγωγή του Μεγάλου Αλέξανδρου και γενικότερα των Αργεάδων βασιλέων της Μακεδονίας, αποτελούσε γεγονός ανάμεσα στους Έλληνες και Ρωμαίους ιστορικούς, φανερώνοντας μια γενικότερη αντίληψη στον ελληνικό και ρωμαϊκό κόσμο (συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των ίδιων των Μακεδόνων) πως τα μέλη του βασιλικού οίκου της Μακεδονίας καταγόταν από το Άργος της Πελοποννήσου. Πράγματι σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές ο ιδρυτής του βασιλικού οίκου της Μακεδονίας είχε καταγωγή από τους βασιλείς του Άργους, τους Τημενίδες, που ήταν απόγονοι του Ηρακλή, γιού του Δία. Απόδειξη της ελληνικότητας του Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι η συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 324 π.χ. (ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του, που ήταν ολυμπιονίκης και εξαίρετος ιππέας). Ως γνωστόν, η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες επιτρεπόταν μόνο σε Έλληνες, ελεύθερους πολίτες κι όχι σε βαρβάρους. Ο προ-προ-πάππος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Αλέξανδρος Α είχε πιστοποιηθεί ως Έλληνας στην Ολυμπία και έλαβε μέρος στην 71η Ολυμπιάδα, όπου νίκησε στον αγώνα του σταδίου. Ο Ηρόδοτος στο βιβλίο του «Ιστορίη» Ε 22, μας λέει: «Αλέξανδρος δε απέδειξε ως είη Αργείος, εκρίθη τε είναι Έλλην». Αδιάψευστη μαρτυρία της ελληνικότητας των Μακεδόνων είναι το γεγονός ότι την ημέρα γέννησης του Μ. Αλεξάνδρου (το 356 π.χ.) το άλογο του πατέρα του, Φιλίππου Β νίκησε στον ιππόδρομο στων Ολυμπιακών Αγώνων στην Ολυμπία στο αγώνισμα «ιπποδρομία κελήτων», αγώνισμα στο οποίο το άλογο έκανε έξι φορές το γύρο του ιπποδρόμου (Πλούταρχος, Αλέξανδρος 4.9, Ηθικά 105A). Ο βασιλιάς Φίλιππος Β νίκησε ακόμη δύο φορές στους Ολυμπιακούς αγώνες, σε αρματοδρομίες με τέσσερα άλογα, δηλαδή στο τέθριππο (352 π.χ.) και με δύο άλογα, αγώνισμα που ονομαζόταν συνωρίδα (348 π.χ.). Αργότερα μάλιστα κυκλοφόρησε νόμισμα που εικονίζει τέθριππο και γράφει στην μία όψη Φίλιππος Β. Το γεγονός ότι ο πατέρας του Μ. Αλεξάνδρου, συμμετείχε και μάλιστα νίκησε σε διάφορα ιππευτικά αθλήματα στην Ολυμπία και τους Δελφούς, αποδεικνύεται και από ένα χάλκινο ενεπίγραφο τρίποδα που βρέθηκε στον τάφο του στη Βεργίνα και ήταν έπαθλο από τους αγώνες της Ήρας στο Αργος. Το νόμισμα που έκοψε ο βασιλιάς Φίλιππος Β μετά τη νίκη του Δεν είναι όμως μόνο οι Μακεδόνες βασιλιάδες που συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς αγώνες. Να πως περιγράφεται η συμμετοχή κάποιου Μακεδόνα [5]
στην 113η Ολυμπιάδα το 328 π.χ.: «Ολυμπιάδι εκατοστή τρισκαιδεκάτη Κρίτων Μακεδών ενίκα στάδιον». Πράγματι από αρχαίες πηγές αναφέρονται ως Μακεδόνες Ολυμπιονίκες εκτός από τους προαναφερθέντες και οι εξής: Ο βασιλιάς Αρχέλαος Α, αγωνίσθηκε στην 93η Ολυμπιάδα, το 408 π.χ. και κέρδισε στο αγώνισμα των τεθρίππων. Ο Κρίτων νίκησε στο Στάδιο στην 113η Ολυμπιάδα, το 328 π.χ. Ο Δαμασίας ο Αμφιπολίτης έτρεξε το Στάδιο και νίκησε στην 115η Ολυμπιάδα, το 320 π.χ. Ο Λάμπου ο Φιλιππίσιος, αναδείχθηκε νικητής τεθρίππων στην 119η Ολυμπιάδα, το 304 π.χ. Ο Αντίγονος έτρεξε το Στάδιο και νίκησε στην 122η Ολυμπιάδα, το 292 π.χ. και στην 123η Ολυμπιάδα το 288 π.χ. Ο Σέλευκος έτρεξε το Στάδιο και νίκησε στην 128η Ολυμπιάδα, το 268 π.χ. Επίσης στην 128η Ολυμπιάδα, το 268 π.χ., νίκησε μια γυναίκα από τη Μακεδονία στο αγώνισμα των συρομένων από πώλους αρμάτων (συνωρίδα πώλων). Ο Παυσανίας αναφέρει χαρακτηριστικά: «νικητές λένε πως αναδείχθηκαν στη συνωρίδα μια γυναίκα Βελεστίχη από την παραθαλάσσια Μακεδονία». Παράβαλε ομοίως ότι ο Πλούταρχος αναφέρει ότι ο Φίλιππος, πατέρας του Μ. Αλέξανδρου, χάραζε στα νομίσματα τις νίκες των αρμάτων του στην Ολυμπία (βλέπε Πλούταρχου Αλέξανδρος 4), καθώς και ότι ο Παρμενίων, στρατηγός του Φιλίππου και Μ. Αλέξανδρου, νίκησε με άλογο ιππασίας στους Ολυμπιακούς αγώνες (βλέπε Πλουτάρχου, Αλέξανδρος 3). Επιπλέον, το 371 π.χ., σε μια εποχή που οι Μακεδόνες δεν ήταν ακόμα τίποτα σπουδαίο, πάντα κατά τους υπόλοιπους Έλληνες, ο βασιλιάς τους Αμύντας, πατέρας του Φιλίππου, έλαβε μέρος στο Πανελλήνιο συνέδριο που έγινε στη Σπάρτη και ψήφισε σχετικά με την τύχη της Αμφίπολης. Ψήφο όμως στο συνέδριο είχαν μόνο οι Έλληνες (Αισχίνης, 2.32). Ο πανελλήνιος χαρακτήρας της εκστρατείας του Μ. Αλέξανδρου και οι αρχαίοι Μακεδόνες που θεωρούσαν τους εαυτούς τους Έλληνες Συνείδηση της ελληνικής τους καταγωγής είχαν από παλιά οι Μακεδόνες. Στα νομίσματα των βασιλέων Αρχέλαου και Αμύντα εικονίζεται ο Ηρακλής φορώντας τη λεοντή. Οι διασωζόμενες γραπτές φιλολογικές και αρχαιολογικές αποδείξεις κατά την διάρκεια των κλασσικών και ελληνιστικών χρόνων αποδεικνύουν ακράδαντα, ότι οι ίδιοι οι Μακεδόνες θεωρούσαν τους εαυτούς τους Έλληνες, κομιστές της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού στην Ασία. Ταυτόχρονα πίστευαν ότι έπαιρναν εκδίκηση από τους Πέρσες για τα «εγκλήματα τους εναντίον της Μακεδονίας και της υπόλοιπης Ελλάδας». Ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αλέξανδρος Α, όταν υποδέχτηκε απεσταλμένους του βασιλιά Δαρείου τους είπε: «απαγγείλατε ως ανήρ Έλλην Μακεδόνων ύπαρχος εύ υμέας εδέξατο» (Ηρόδοτος «Ιστορίαι» Ε 20) [ να πείτε ότι ένας άνδρας Έλληνας, ο διάδοχος των Μακεδόνων σας καλοδέχθηκε ]. [6]
Ο ίδιος παρότι αναγκάσθηκε να ακολουθήσει αργότερα τον Ξέρξη στην εκστρατεία του κατά των Ελλαδικών πόλεων-κρατών, έδειξε όμως ιδιαίτερα φιλικά αισθήματα απέναντί τους αρχικά στη μάχη των Θερμοπυλών και στη συνέχεια στη μάχη των Πλαταιών πήγε στο στρατόπεδο των ενωμένων Ελλήνων και τους προειδοποίησε για το σχέδιο του Μαρδόνιου λέγοντας: «αυτός τε γαρ Έλλην γένος ειμί τωρχαίον και αντ ελευθέρης δεδουλωμένην ουκ αν εθέλοιμι οράν την Ελλάδα» (Ηρόδοτος Θ 45) [ και εγώ ο ίδιος Έλληνας το γένος είμαι το αρχαίο, και από ελεύθερη δεν θέλω να την δω υποδουλωμένη ]. Επίσης κατά τη φυγή των περσικών στρατιωτικών λειψάνων από τη Μακεδονία, ο Αλέξανδρος ο Α συμπλήρωσε τη καταστροφή τους. Για τα ευγενικά του αισθήματα προς τους υπολοίπους Έλληνες, εκτός της επωνυμίας «Φιλέλληνας», ανακηρύχθηκε από μεν τους Αθηναίους επίσημος πρόξενος, από δε τους Αργείους τιμήθηκε ως απόγονος των Τημενιδών. Πήρε τον επίζηλο τίτλο «Έλλην των πάνυ Ελλήνων» και ο ανδριάντας του τοποθετήθηκε στους Δελφούς. Αργότερα ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος σε επιστολή του δηλώνει ότι είναι βασιλεύς των Ελλήνων: «Εγώ δε των Ελλήνων ηγεμών» (Αρριανός «Ανάβασις Αλεξάνδρου» Β, 14). Επίσης ενώπιον των Αθηναίων παραδέχεται ότι είναι Έλληνας, όπως μας αναφέρει ο Ηρόδοτος: «Άνδρες Αθηναίοι ου γαρ αν έλεγον ει μη μεγάλως εκηδόμην συναπάσης της Ελλάδος, αυτό τε γαρ Έλλην το γένος ειμί τωρχαίον και αντ ελεύθερης δεδουλεμένης ουκ αν εθέλοιμι οράν την Ελλάδα». Μετά την πρώτη νίκη του εναντίον των Περσών το 334 π.χ. στον Γρανικό ποταμό έστειλε 300 περσικές πανοπλίες στην Ακρόπολη των Αθηνών, προσφορά στην θεά Αθηνά. Ο ίδιος διέταξε να γραφεί: «Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων από των βαρβάρων των την Ασίαν κατοικούντων» (Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις Α 16.7). Σαφέστατα εδώ ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος δηλώνει την ελληνικότητά του. Εάν οι Μακεδόνες δεν ήταν Έλληνες θα έπρεπε να γράψει: «Οι Μακεδόνες και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων» για να ξεχωρίσει έτσι τους Μακεδόνες από τους Έλληνες, κάτι το οποίο όμως δεν έκανε ούτε του ζητήθηκε από κανέναν. Αντιθέτως θεώρησε αυτονόητο να εντάξει τους Μακεδόνες στους Έλληνες και να τους ξεχωρίσει από τους βαρβάρους. Επίσης στέλνοντας για δούλους τους Έλληνες μισθοφόρους των Περσών που αιχμαλώτισε αναφέρει: «ότι παρά τη κοινή δόξαντα τοις Έλλησιν, Έλληνες όντες, εναντία τη Ελλάδι υπέρ των βαρβάρων εμάχοντο» (Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις Α 16.6.) [ ότι παρά το κοινώς παραδεκτό από τους Έλληνες, ενώ είναι Έλληνες, πολέμησαν εναντίον των Ελλήνων υπέρ των βαρβάρων]. Σαφέστατα λοιπόν ο Μέγας Αλέξανδρος εντάσσει τον εαυτόν του και τους Μακεδόνες στους Έλληνες. Άλλωστε μετά τη μάχη της Ισσού, ο Αλέξανδρος έγραψε στον Δαρείο: «Οι υμέτεροι πρόγονοι ελθόντες εις την Μακεδονίαν και την άλλην Ελλάδα κακώς εποίησαν ημάς, ουδέν προηδικημένοι, εγώ δε των Ελλήνων ηγεμών κατασταθείς και τιμωρήσασθαι βουλόμενος [7]
Πέρσας, διέβην εις την Ασίαν, υπαρξάντων υμών». (Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις, Β,14.4). [Οι απόγονοί σας ήρθαν στη Μακεδονία και την άλλην Ελλάδα και μας εκακοποίησαν, χωρίς να τους έχουμε εμείς αδικήσει. Εγώ δε αφού έγινα ηγέτης των Ελλήνων και θέλοντας να τιμωρήσω τους Πέρσες, πέρασα στην Ασία, επειδή εσείς κάνατε την αρχή της αδικίας]. Ο Αλέξανδρος κάλεσε τον Φιλώτα να απολογηθεί στην μακεδονική διάλεκτο κατά τη δίκη του ενώπιον του στρατού. Ο Φιλώτας απάντησε: «Εκτός από τους Μακεδόνες, υπάρχουν πολλοί άλλοι γύρω μας που θα με καταλάβουν ευκολότερα αν απολογηθώ στην κοινή». Η καίρια λέξη στην απάντηση αυτή είναι το "ευκολότερα". Ο Φιλώτας υπονοεί ότι αν μιλούσε Μακεδονικά τότε οι άλλοι, που ήταν Έλληνες στην πλειονότητα, θα τον καταλάβαιναν αλλά δυσκολότερα. Αυτό όμως σημαίνει ότι η μακεδονική ήταν μια ελληνική διάλεκτος. Ανατρέχοντας στον Αρριανό βλέπουμε ότι ο Μακεδόνας φιλόσοφος Καλλισθένης (παρουσία του Μ. Αλέξανδρου, απαντά στον άλλο Μακεδόνα φιλόσοφο Ανάξαρχο, όταν ο τελευταίος πρότεινε να προσκυνούν Έλληνες και βάρβαροι το Μ. Αλέξανδρο) τα εξής: «Θυμήσου ότι δε συμβουλεύεις και δεν συναναστρέφεσαι τον Καμβύση ή τον Ξέρξη, αλλά το γιο του Φιλίππου, απόγονο του Ηρακλή και του Αιακού, που οι πρόγονοί του ήρθαν από το Άργος στη Μακεδονία και κυβέρνησαν τους Μακεδόνες όχι με τη βία, αλλά με νόμο. Και οι Έλληνες δεν απέδωσαν θεϊκές τιμές στον Ηρακλή όσο ακόμη ήταν ζωντανός και όταν απέθανε, περίμεναν να επιτρέψει ο Θεός των Δελφών την αποθέωσή του. Κι αν ακόμη πρέπει να σκεφτόμαστε όπως οι βάρβαροι, επειδή βρίσκουμε σε βαρβαρική γη, εγώ Αλέξανδρε απαιτώ από σένα να θυμηθείς την Ελλάδα, που για χάρη της έκανες όλη την εκστρατεία, για να θέσης την Ασία κάτω από την κυριαρχία των Ελλήνων...» (Αρριανός Αλεξάνδρου Ανάβασις 11). Οι Μακεδόνες, με την ηγεσία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κατέκτησαν τον τότε γνωστό κόσμο και μετέδωσαν εκεί τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική γλώσσα. Ο Πλούταρχος γράφει: «Αλέξανδρος, παίδας Περσών τρισμυρίους επιλεξάμενος, εκέλευσε γράμματά τε μανθάνειν Ελληνικά και Μακεδονικοίς όπλοις εντρέφεσθαι». [Ο Αλέξανδρος, αφού διάλεξε τριάντα χιλιάδες Περσόπουλα, διέταξε να μάθουν Ελληνικά γράμματα και Μακεδονικά όπλα]. Δεν θα δέχονταν βέβαια οι Μακεδόνες, αν δεν ήταν Γραμμένα με ελληνικά γράμματα, 2.300 χρόνια πριν, πιστοποιούν αδιαμφισβήτητα την ελληνικότητα των Μακεδόνων και της Μακεδονίας, που με τον Αλέξανδρο τον Α έσωσε στις Πλαταιές την Ελλάδα, με το Φίλιππο ετοίμασε το όραμα και το στράτευμα και με τον Αλέξανδρο Γ τον Μέγα, πέτυχε την κατάλυση της απέραντης και πανίσχυρης περσικής αυτοκρα- [8]
Έλληνες, να μεταδώσουν έναν ξένο πολιτισμό! Ο συγγραφέας Αρριανός αναφέρει ότι οι Μακεδόνες μιλούσαν Ελληνικά: «Εκεί (στην Ινδία) είδαν (οι ναύτες τους Νέαρχου) κάποιον που φορούσε ελληνική χλαμύδα, φερόταν όπως οι Έλληνες και μιλούσε Ελληνικά. Οι πρώτοι που τον είδαν λένε ότι έβαλαν τα κλάματα. Τόσο αναπάντεχο τους φάνηκε, μετά από τόσες συμφορές, να αντικρύσουν ένα Έλληνα και να ακούσουν την ελληνική γλώσσα. Τον ρώτησαν από πού έρχεται και ποιος είναι. Τους είπε ότι είχε φύγει από το στρατόπεδο του Αλέξανδρου και ότι το στρατόπεδο και ο ίδιος ο Αλέξανδρος δεν είναι μακριά. Χειροκροτώντας και φωνάζοντας πήγαν στον Νέαρχο (Αρριανός, Ινδική, 4,33, σελίδα 195). Μετά την πανελλήνια εκστρατεία του Μέγαλου Αλέξανδρου εναντίον της Περσίας έχουμε ένα τεράστιο κύμα εποικισμού σε όλη την τωρινή Μέση Ανατολή, που δημιούργησε οικονομικά και πολιτιστικά, έναν ενιαίο κόσμο, εκτεινόμενο από την Ελλάδα στην Punjab της Ινδίας με την ελληνική (κοινή) σαν lingua franca. Κατά την πορεία του στα βάθη της Ασίας ο Αλέξανδρος κατασκεύασε ένα δίκτυο από πολλές ελληνικές πόλεις σε όλη την επικράτεια της αυτοκρατορίας του. Όλες οι πόλεις που έχτισε είχαν το όνομα Αλεξάνδρεια, εκτός από δύο που λέγονται η μία Βουκεφάλα και η άλλη Νίκαια, ονόματα που επίσης είναι ελληνικά. Το κατασκευαστικό του πρόγραμμα συνεχίστηκε από τους διαδόχους του. Οι νέες πόλεις έγιναν οι θύλακες του ελληνικού πολιτισμού. Γυμνάσια, λουτρά και θέατρα χτίστηκαν. Οι ανώτερες τάξεις μιλούσαν την ελληνική κοινή, ντύνονταν με ελληνικά ενδύματα, αφομοίωσαν τον ελληνικό πολιτισμό και έπαιρναν μέρος σε ελληνικούς αγώνες. Ξένα έθνη αναγνώριζαν τους Μακεδόνες ως Έλληνες Οι αρχαίες ρωμαϊκές, περσικές, ινδικές, εβραϊκές, βαβυλωνιακές και καρχηδονιακές μαρτυρίες κατηγοριοποιούν τους Μακεδόνες ανάμεσα στους άλλους Έλληνες. Οι Μακεδόνες αναφέρονται να χρησιμοποιούν την ίδια γλώσσα, τους ίδιους θεούς και γενικά απεικονίζονται σαν Έλληνες να πολεμάνε τους Βάρβαρους. Ο Διόδωρος Σικελιώτης αναφέρει ότι οι Αιγύπτιοι υποστηρίζουν πως κατά τη γένεση του κόσμου, οι πρώτοι άνθρωποι δημιουργήθηκαν στην Αίγυπτο και από εκεί διασκορπίστηκαν στα διάφορα μέρη της γης και αυτό επειδή το κλίμα της Αιγύπτου είναι εύκρατο και εξ αιτίας της φύσης (γονιμότητας) του Νείλου (Διόδωρος Σικελιώτης βίβλος 1, 10) Ο Διόδωρος Σικελιώτης αναφέρει επίσης ότι: Του Όσιρι γιοι ήταν ο Ανούβιος και ο Μακεδόνας που ξεχώριζαν για την ανδρεία τους. Φορούσαν στοιχεία από ζώα στον εξοπλισμό τους. Ο Ανούβιος φορούσε σκύλου και ο Μακεδόνας προτομή λύκου Ο Όσιρις γυρνώντας τον κόσμο πέρασε από τον Ελλήσποντο στην Ευρώπη. Στη Θράκη σκότωσε τον βασιλιά των βαρβάρων Λυκούργο που εναντιώθηκε στις πράξεις του, ενώ τον Μάρωνα που ήταν γέρος τον άφησε να επιβλέπει την καλλιέργεια των φυτών που είχε εισάγει στη χώρα του που ονομάστηκε Μαρώνεια. Τον γιο του τον Μακεδόνα άφησε βασιλιά στη χώρα που [9]
ονομάστηκε απ αυτόν Μακεδονία, ενώ στον Τριπτόλεμο ανέθεσε την επιμέλεια της γεωργίας στην Αττική... ( Διόδωρος Σικελιώτης βίβλος 1, 18-20 μετάφραση από τις εκδόσεις Κάκτος). Επομένως και σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των αρχαίων Αιγυπτίων, η χώρα από τον Ελλήσποντο μέχρι την Αττική, την Πελοπόννησο και την Κρήτη, άρα η χώρα που σήμερα λέγεται Ελλάδα, ονομάζονταν από τους Αιγυπτίους Μακεδονία από το Μακεδόνα, το γιο του βασιλιά της Αιγύπτου Όσιρη και της Ίσιδας, ο οποίος (ο Μακεδόνας) έγινε βασιλιάς της χώρας αυτής (της Μακεδονίας = Ελλάδας) όταν την κατέκτησαν οι Αιγύπτιοι επί βασιλείας του Όσιρη. Δηλαδή οι Αιγύπτιοι δεν αμφισβητούν την ελληνικότητα της Μακεδονίας, αλλά απλώς λένε ότι αυτοί της έδωσαν το όνομα που έχει. Μια περσική επιγραφή του 513 π.χ. καταγράφει τις Ευρωπαϊκές χώρες που κατέχονταν τότε από τον Μεγάλο Βασιλέα, όπως ονομαζόταν ο βασιλιάς των Περσών. Ανάμεσα σ αυτές είναι και το όνομα "Yuna Takabara". Yuna σημαίνει Ίωνας. Είναι το όνομα που δίνουν ακόμη και σήμερα οι ανατολικοί λαοί στους Έλληνες. Takabara σημαίνει αυτόν που η περικεφαλαία του μοιάζει με ασπίδα. Όπως εύκολα αναγνωρίζεται από αρχαία νομίσματα, μόνο οι Μακεδόνες είχαν τέτοια περικεφαλαία. Άρα οι Πέρσες θεωρούσαν τους Μακεδόνες Έλληνες. Μάλιστα ανάλογες επιγραφές μετά το 479 π.χ. δεν αναφέρουν την ίδια ονομασία, αφού η Μακεδονία είχε πια απελευθερωθεί από τον περσικό ζυγό. Επίσης ο Ρωμαίος ιστορικός Τίτος Λίβιος γράφει «οι Αιτωλοί, οι Ακαρνανοί και οι Μακεδόνες, άνδρες ομοίας γλώσσης, ενωμένοι ή χωρισμένοι λόγω ασήμαντων αιτιών οι οποίες εμφανίζονται από καιρού εις καιρόν» (Λίβιος, Ιστορία της Ρώμης, βιβλίο ΧΧΧ παρ. ΧΧΙΧ). Οι Αιτωλοί και Ακαρνάνες ήσαν αναμφισβήτητα ελληνικές φυλές. Επομένως το ίδιο ήταν και οι Μακεδόνες. Σε μια άλλη περίσταση ο Λίβιος γράφει: «(Ο Στρατηγός Paulus) κάθισε στο επίσημο κάθισμά του περιτριγυρισμένος από πλήθος Μακεδόνων οι ανακοινώσεις του μεταφράστηκαν στην ελληνική και επαναλήφθηκαν από τον πραίτορα Gnaeus Octavius». (Λίβιος, Ιστορία της Ρώμης, β. ΧLV, παρ. ΧΧΙΧ). Εάν το πλήθος των Μακεδόνων σ' αυτή τη συγκέντρωση δεν μιλούσε Ελληνικά, γιατί οι Ρωμαίοι αισθάνθηκαν την ανάγκη να μεταφράσουν το λόγο του Paulus στα Ελληνικά; Τέλος ο μεγάλος Άραβας ιστορικός Αλ Τάμπαρι, αναφέρει ότι ο πατέρας του Μ. Αλεξάνδρου, του Έλληνα, προέρχεται από μια χώρα, τη Μακεδονία, που ανήκει στην Ελλάδα. Γλωσσολογικά επιχειρήματα: Σύμφωνα με το λεξικό Μπαμπινιώτη, Μακεδνοί, Μακεδόνες, Μακέται είναι οι ονομασίες που χρησιμοποιήθηκαν για τους Έλληνες της Μακεδονίας, ονομασίες που συνδέονται με τις λέξεις μάκος (μήκος) και μακρός, οπότε το Μακεδονία θα δήλωνε αρχικά τη μακρινή ή [10]
ψηλά (στο βορρά) ευρισκόμενη περιοχή. Είναι γνωστή η μαρτυρία του Ηροδότου (δηλωτική και αυτή της δωρικής καταγωγής των Μακεδόνων): «Το δε Δωρικόν, πολυπλάνητον κάρτα... οίκεε εν Πίνδω Μακεδνόν καλεόμενον» (Ηροδ. Ι, 56), ενώ στον Όμηρο ήδη απαντά η λέξη μακεδνός με τη σημασία "ψηλόκορμος": «οία τε φύλλα μακεδνής αιγείροιο» (Η 106), [σαν τα φύλλα της ψηλόκορμης λεύκας], οπότε και Μακεδνοί πιθανό να ήταν οι "υψηλόσωμοι". Η λέξη αναλύεται ως Μακι - κεδόνες # μακι (μακ-ρός) + κεδών/ -όνες, το οποίο ίσως αποτελεί μακεδονικό τύπο της λέξης χθών "γή". Αρχική σημασία του τοπωνυμίου Μακεδονία ήταν "μακρά, υψηλά κείμενη (βόρεια) χώρα". Όλοι οι αρχαίοι Έλληνες γλωσσολόγοι δε δίσταζαν να χρησιμοποιούν την μακεδονική διάλεκτο για να επισημάνουν τις ιδιορρυθμίες της ελληνικής γλώσσας. Έτσι ο Ησύχιος που έζησε τον 5 ο αιώνα μ.χ. μας δίνει περίπου 150 μακεδονικές λέξεις, αφού στο λεξικό του περιλαμβάνονται μόνο ιδιωματικές λέξεις. Ελάχιστες από αυτές δεν έχουν ακόμη συσχετιστεί με την ελληνική γλώσσα. Μια επιγραφή του 352 π.χ. που βρέθηκε στην Επισκοπή Πέλλας σημειώνει: «Άρτεμιν αγροτέραν Γαζωρείτιδα και Βλουρείτιν» [Στην Άρτεμη της αγροτιάς από τον Γάζωρο και τα βουνά] (βλουρείτις = φιλορείτις κατά τον κ. Θαβώρη). Το πρώτο ιδιωματικό μακεδονικό κείμενο που έχουμε μέχρι τώρα βρέθηκε πρόσφατα στην Πέλλα. Είναι ένας κατάδεσμος (ευχές και κατάρες) του 425 π.χ. και είναι γραμμένο σε κοινή δωρική διάλεκτο. Τα περίφημο έργο του Άγγλου γλωσσολόγου και γεωγράφου Stanford (1877) αναφέρει ότι «το μακεδονικό ιδίωμα έχει στενότατη συγγένεια με την ελληνική γλώσσα, καθώς και με τα ήθη και έθιμα, την δημώδη ελληνική ποίηση, ιδιοσυγκρασία και χαρακτηριστικά, οπότε αποδεικνύει ότι οι Μακεδόνες είναι ελληνικής καταγωγής». Επειδή η αρχαία Ελλάδα δεν ήταν ένα ενιαίο κράτος, αλλά πάρα πολλά, το κάθε ένα από αυτά είχε αναπτύξει και τη δική του διάλεκτο.αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι αρχαίοι συγγραφείς έλεγαν π.χ.: «Ο Αλέξανδρος ανεβόα Μακεδονιστί.», «γλώσσα Μακεδονική» «γλώσσα ελληνική» (= η κοινή) κ.α., αλλά και π.χ.: Φίλιππος ο Μακεδών, ο Μίνωας ο Κρης, Απολλόδωρος ο Αθηναίος κ.α. Στην αττική κωμωδία οι άλλοι Έλληνες παρουσιάζονταν να μιλούν τη τοπική τους διάλεκτο για να προκαλέσουν γέλιο. Σε μια κωμωδία λοιπόν, υπάρχει διάλογος ενός Αθηναίου με έναν Μακεδόνα. Ρωτάει ο Αθηναίος: «σφύραινα δ έστι τίς;» [Τί είναι σφύραινα;] και απαντά ο Μακεδόνας «κέστραν μεν ύμμες ωττικοί κικλήσκετε» [αυτό που εσείς οι Αττικοί λέτε κέστρα]! Είναι φανερό ότι ο Μακεδόνας μιλάει ελληνικά. Από τη λέξη σφύραινα έχουμε σήμερα το σφυρί αλλά και τη σφυρίδα! Ο διεθνούς φήμης γλωσσολόγος, Olivier Masson, αναφερόμενος το 1996 στο Oxford Classical Dictionary για την ονομαζόμενη Macedonian Language έγραψε για την ονοματολογία των αρχαίων Μακεδόνων που γνωρίζουμε χάρη στην ιστορία, σε φιλολογικές [11]
πηγές και σε επιγραφές: «Από την πλευρά μας ο ελληνικός χαρακτήρας των περισσοτέρων ονομάτων είναι προφανής και είναι δύσκολο να σκεφτούμε περίπτωση ελληνοποίησης εξαιτίας συλλήβδην δανεισμού. Το όνομα «Πτολεμαίος» αναφέρεται πρώτη φορά τόσο πίσω που φτάνει τον Όμηρο, το όνομα «Αλέξανδρος» εμφανίζεται στην μορφή του Μυκηναικού γυναικείου ονόματος a-re-ka-sa-da-ra- (Αλεξάνδρα), το όνομα «Λααγός» (έπειτα «Λαγός») ταιριάζει με το κυπριακό «Lawagos», κτλ. Η μικρή μειοψηφία ονομάτων τα οποία δεν δείχνουν ελληνικά, όπως «Αρριδαίος» ή το «Σαβαττάρας», μπορεί να είναι αποτέλεσμα επιδράσεων (όπως παρατηρείται και αλλού στην Ελλάδα)». Πραγματικά, σε αντίθεση με όλους τους μη ελληνικούς γειτονικούς πληθυσμούς (Ιλλυριοί, Θράκες, Δάρδανοι κτλ.), τα αρχαία μακεδονικά ονόματα είναι είτε ελληνικά είτε παράγονται από ελληνικές ρίζες (Αλέξανδρος, Φίλιππος, Αμύντας, Αλκέττας, Ηφαιστίων, Πτολεμαίος, Παρμενίων, Περδίκας, Λεοννάτος, Ορόντος, Εκαταίος, Λάγος, Κάρανος, Κρατερός, Μένανδρος, Οφέλλας, Φιλώτας, Αρχέλαος, Νικάνωρ, Κάσσανδρος, Πευκέστας, Άρπαλος, Αντίγονος, Λυσίμαχος, Σέλευκος, Αντίγονος, Δημήτριος κ.α.). Σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια Bolsaya Sovetskaya στα 200 ονόματα από Μακεδόνες γεννημένους πριν την βασιλεία του Φιλίππου Β (359 π.χ.), μόνο το 5% είναι μη ελληνικά. Δεν πρέπει να παραβλέψουμε όμως το γεγονός ότι μη ελληνικά ονόματα, σε μικρά ποσοστά, βρίσκονται σε όλες τις ελληνικές φυλές. Όλα τα ονόματα μακεδονικών γιορτών που γνωρίζουμε είναι ελληνικά. Σχετικά με τα ονόματα των μηνών, 6 είναι κοινά με μήνες άλλων ελληνικών περιοχών και τουλάχιστον 2 είναι εντελώς ελληνικά. Η αντίληψη πως οι Μακεδόνες πήραν τα ονόματα των μηνών λόγω Ελληνοποίησης δεν μπορεί να ευσταθεί, γιατί απλούστατα σ αυτή την περίπτωση θα έπαιρναν ακέραιο το ελληνικό ημερολόγιο, αντί για να δημιουργήσουν ένα αμάγαλμα από διαφορετικά ελληνικά ημερολόγια. Οι (17) επαρχίες της Μακεδονίας όλες ανεξαιρέτως είχαν ελληνικές ονομασίες (Αλμωπία, Βισαλτία, Βοτιαία, Ελιμία, Εορδαία, Ηδωνίς, Ημαθία, Κρηστωνία, Λυγκηστίς, Μυγδονία, Οδομαντική, Ορεστειάς, Παιονία, Πελαγονία, Πιερία, Σιντική, Χαλκιδική). Όλα τα ονόματα των πόλεων (Αιγαί, Πέλλα, Βεργίνα, Ορεστίς, Άργος Ορεστικόν, Ηράκλεια, Δίον, Θεσσαλονίκη, Αμφίπολις, Φίλιπποι, Μεθώνη, Πύδνα, Αντιγόνεια, Γαρησκός, Όλυνθος, Αιανή, Εράτυρα, Γορτυνία, Αταλάντη, Ειδομένη, Άρνισσα, Απολλωνία κ.α.), όλα τα ονόματα των ορέων (Όλυμπος, Άσκιον, Βέρμιον, Βερνόν, Βόρας, Βαρνούς, Κερκίνη, Μεσσάπιον, Πιέρια), όλα τα ονόματα των ποταμών (Αλιάκμων, Αξιός, Στρυμών, Νέστος, Λουδίας, Εριγών) και τα ονόματα των λιμνών (Βρυγιής, Βεγορίτις, Κήλητρον) είναι ελληνικά. Επίσης το ίδιο δείχνουν τα νομίσματα, όπως και οι λέξεις που χρησιμοποιούσαν οι Μακεδόνες στην καθημερινότητά τους, όπως αγκαλίς, αμαλή, άξος, αορτή, γυάλας, γυρίτας, δαίτας, ερινάδες, ερκίτας, κώρυκος, μύκηρος, σαυτορία, χάρων, αιγιποψ, άργελλα, λισσός, [12]
καρπαία, όρχησις, κομμάραι κ.ά. Μερικές μακεδονικές λέξεις υπάρχουν και σε άλλες ελληνικές διαλέκτους με διαφορετική σημασία: Π.χ. χάρων στη μακεδονική είναι το λιοντάρι. Αυτό σημαίνει ότι οι Μακεδόνες είχαν τη δική τους ελληνική διάλεκτο και δεν δανείστηκαν τα ελληνικά τους από τους νότιους Έλληνες. Όλες οι επιγραφές που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα επί μακεδονικού εδάφους, στην Ελλάδα αλλά και στα εδάφη της αρχαίας Μακεδονίας που βρίσκονται στα σημερινά Σκοπιά, είναι στα ελληνικά (εκτός από λατινικές της ρωμαϊκής εποχής, όπως είναι επόμενο άλλωστε). Πιο σημαντικές από αυτές είναι οι επιτύμβιες επιγραφές που ανακάλυψε ο αρχαιολόγος Μανώλης Ανδρόνικος στη Βεργίνα και που χρονολογούνται στα μέσα του 4ου αιώνα π.χ. Όλα τα ονόματα των 75 νεκρών που αναφέρονται σ αυτές είναι ελληνικά καθώς και αυτά των πατεράδων τους που ασφαλώς γεννηθήκαν κατά τον ύστερο 5ο αιώνα π.χ. Επίσης μια επιγραφή του 600 π.χ. σε ένα πιθάρι που βρέθηκε στην περιοχή της Αιανής Κοζάνης, γράφει σε άπταιστα Ελληνικά: " Άρπαλος έρια " Φαίνεται ότι ο άνθρωπος που είχε το πιθάρι ήταν βοσκός και φύλαγε σ αυτό τα μαλλιά των προβάτων του! Φυσικά έχουμε και τον Ευριπίδη που πήγε στη Μακεδονία το 408 π.χ. και έγραψε τέσσερα έργα για τους Μακεδόνες ανάμεσα στα οποία και τον "Αρχέλαο" (για τις αργείες ρίζες της μακεδονικής δυναστείας των Αργεαδών). Βέβαια όλα είναι γραμμένα στα ελληνικά και τα είδαν στο θέατρο οι Μακεδόνες. Γνωρίζουμε φυσικά ότι όλος ο κόσμος πήγαινε στο θέατρο στην αρχαία Ελλάδα και όχι μόνο η κοινωνική ελίτ. Τέλος αξιοσημείωτο είναι ότι στο σλαβικό ιδίωμα των Σκοπιανών το όνομα Makedonia δεν αναλύεται ετυμολογικά και επομένως εκείνοι υποκλέπτουν και σφετερίζονται ένα όνομα, το οποίο, δεν ετυμολογείται στη γλώσσα τους. Αλήθεια μπορεί άραγε κάποιος Σκοπιανός να πει τι σημαίνει στη γλώσσα του το όνομα Αριστοτέλης, Αλέξανδρος ή Φίλιππος; Φυσικά ο οποιοσδήποτε γνωρίζει την ελληνική γλώσσα καταλαβαίνει ότι Αριστοτέλης = άριστος και τέλειος, Αλέξανδρος = αλέξω + ανήρ, δηλαδή ο προστάτης των ανδρών = ανθρώπων (πώς λέμε αλεξίσφαιρο, αλεξίπτωτο κ.λπ.), Φίλιππος = ο φίλος - ο προστάτης - των ίππων. Δίκαια επίσης μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί ποία ήταν η γλώσσα στην οποία ο Αριστοτέλης δίδασκε τον Αλέξανδρο; Ποια γλώσσα μετέφερε ο Αλέξανδρος στις εκστρατείες του στην Ανατολή; Γιατί άραγε έχουμε σήμερα αρχαίες επιγραφές στην ελληνική σε πόλεις που ίδρυσε ο Αλέξανδρος, φθάνοντας μέχρι το Αφγανιστάν, και όχι στη σλαβική; Γιατί η ελληνική επικράτησε παντού στην αυτοκρατορία του Αλεξάνδρου, εάν αυτός ήταν πραγματικά όχι Έλληνας αλλά «Μακεδόνας»; Τέλος, γιατί η Καινή Διαθήκη γράφτηκε στην ελληνική και όχι στη σλαβική; [13]
Οι Μακεδόνες λάτρευαν τους ίδιους θεούς με τους υπόλοιπους Έλληνες Σήμερα οι ιστορικοί συμφωνούν ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες μοιραζόντουσαν τα ίδια θρησκευτικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά με τους υπόλοιπους Έλληνες. Φυσικά όπως και στις υπόλοιπες ελληνικές περιφέρειες, υπήρχαν κάποια τοπικά χαρακτηριστικά, ειδικά κοντά στα σύνορα. Γνωρίζουμε συγκεκριμένα ονόματα θεών και ηρώων τα οποία λατρεύονταν από τους αρχαίους Μακεδόνες. Ανάμεσα σ αυτά τα 39 είναι πανελλήνια ή λατρευόντουσαν από άλλες ελληνικές φυλές και κάποια είναι ακραιφνή μακεδονικά, αλλά με ελληνική ετυμολογία ή ρίζα. Δύο προέρχονται από τοπωνύμια με μη ελληνική ρίζα αλλά με ελληνική κατάληξη, τρία είναι θρακικά και ένα είναι αιγυπτιακό. Η λατρεία των 12 Ολύμπιων θεών στην Μακεδονία είναι αδιαμφισβήτητη και αποδεικνύεται καθαρά στην συνθήκη μεταξύ του Φίλιππου Ε της Μακεδονίας και του Καρχηδόνιου Αννίβα. «Με την παρουσία του Δία, της Ήρας και του Απόλλωνα και με την παρουσία όλων των θεών που υπάρχουν στην ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΕΛΛΑΔΑ[ ]». Είναι γνωστό ότι το 336 π.χ. που δολοφονήθηκε ο Φίλιππος Β, στην πομπή που έγινε για τους γάμους της κόρης του με το βασιλιά Αλέξανδρο της Ηπείρου, μπροστά πήγαιναν τα αγάλματα των δώδεκα ολύμπιων θεών, των θεών που πίστευαν και οι Μακεδόνες όπως και οι υπόλοιποι Έλληνες και ακολουθούσε ένα δέκατο τρίτο, που ήταν το άγαλμα του ίδιου βασιλιά Φιλίππου. Οι Μακεδόνες έδιναν επίσης στις θεότητες τους ελληνικά επίθετα, όπως αγοραίος, βασιλεύς, ολύμπιος, ύψιστος, σωτήρας, κτλ. Σύμφωνα με πολυάριθμες αναφορές του Πλουτάρχου (Βίοι Παράλληλοι Αλεξάνδρου) και του Αρριανού (Αλεξάνδρου Ανάβασις), οι αρχαίοι Μακεδόνες επικαλούνταν την βοήθεια των δώδεκα θεών σε κάθε σημαντική ενέργεια που έκαναν. Είχαν κοινά με τους υπόλοιπους Έλληνες μυστήρια (Ορφικά, Διονυσιακά, Καβείρια, Ελευσίνια), μαντεία (Σαμοθράκη, Δελφοί), ιερούς τόπους (Όλυμπος, Δίον, Δελφοί), ιερούς ναούς, οιωνο-νεκροσπλαχνομαντεία, θρησκευτικές τελετές, θυσίες, αγώνες (ιππικοί, γυμνικοί) κ.λπ. Μαρτυρίες από την Αγία Γραφή Ο προφήτης Δανιήλ που η προφητεία του περιλαμβάνεται στην Παλαιά Διαθήκη γράφει λυπημένος για τον Έλληνα κατακτητή που θα κατακτήσει την πατρίδα του. Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη (η Μακεδονία λέγεται Χεττειείμ στα εβραϊκά) οι Μακεδόνες είναι Έλληνες: «Και ἐγένετο μετά το πατάξαι Αλέξανδρον τον Φιλίππου τον Μακεδόνα, ὃς ἐξῆλθεν ἐκ τῆς γῆς Χεττειείμ, καὶ ἐπάταξε τὸν Δαρεῖον βασιλέα Περσῶν καὶ Μήδων καὶ ἐβασίλευσεν ἀντ αὐτοῦ πρότερος ἐπὶ τὴν Ελλάδα. καὶ συνεστήσατο πολέμους πολλοὺς καὶ ἐκράτησεν ὀχυρωμάτων πολλῶν καὶ ἔσφαξε [14]
βασιλεῖς τῆς γῆς καὶ διῆλθεν ἕως ἄκρων τῆς γῆς καὶ ἔλαβε σκῦλα πλήθους ἐθνῶν. καὶ ἡσύχασεν ἡ γῆ ἐνώπιον αὐτοῦ, καὶ ὑψώθη, καὶ ἐπήρθη ἡ καρδία αὐτοῦ καὶ συνήγαγε δύναμιν ἰσχυρὰν σφόδρα καὶ ἦρξε χωρῶν καὶ ἐθνῶν καὶ τυράννων, καὶ ἐγένοντο αὐτῷ εἰς φόρον. καὶ μετὰ ταῦτα ἔπεσεν ἐπὶ τὴν κοίτην καὶ ἔγνω ὅτι ἀποθνήσκει καὶ ἐκάλεσε τοὺς παῖδας αὐτοῦ τοὺς ἐνδόξους τοὺς συντρόφους αὐτοῦ ἀπὸ νεότητος καὶ διεῖλεν αὐτοῖς τὴν βασιλείαν αὐτοῦ ἔτι ζῶντος αὐτοῦ καὶ ἐβασίλευσεν Αλέξανδρος ἔτη δώδεκα καὶ ἀπέθανε καὶ ἐπεκράτησαν οἱ παῖδες αὐτοῦ ἕκαστος ἐν τῷ τόπῳ αὐτοῦ και ἐπέθεντο πάντες διαδήματα μετὰ τὸ ἀποθανεῖν αὐτὸν καὶ οἱ υἱοὶ αὐτῶν ὀπίσω αὐτῶν ἔτη πολλὰ καὶ ἐπλήθυναν κακὰ ἐν τῇ γῇ καὶ ἐξῆλθεν ἐξ αὐτῶν ρίζα ἁμαρτωλὸς Αντίοχος Επιφανής, υἱὸς Αντιόχου βασιλέως, ὃς ἦν ὅμηρα ἐν τῇ Ρώμῃ καὶ ἐβασίλευσεν ἐν ἔτει ἑκατοστῷ καὶ τριακοστῷ καὶ ἑβδόμῳ βασιλείας Ελλήνων». (Μακαβαίων, Κεφ. 1, 1 10). Επίσης το Ταλμούδ διηγείται τη φιλική συνάντηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κατά την είσοδό του στην Ιερουσαλήμ το 333 π.χ., με τον αρχιερέα Σίμωνα τον Δίκαιο, ο οποίος τον αποκαλεί «Αλέξανδρο τον Μακεδόνα, βασιλέα της Ελλάδας». Παρόμοιες αναφορές γίνονται και στα βιβλία του Ταλμούδ «Τάξις Γενεαλογιών» «Μεγκιλάτ Ταανίτ». Ο Απόστολος Παύλος κατά την δεύτερη περιοδεία του το 50 μ.χ. βρέθηκε στην Τρωάδα της Μικράς Ασίας απ όπου προσκαλείται με όραμα να επισκεφθεί την Μακεδονία «διαβάς εις Μακεδονίαν». Πράγματι ιδρύει στους Φιλίππους την πρώτη χριστιανική εκκλησία και στη συνέχεια πηγαίνει στη Θεσσαλονίκη και στη Βέροια. Ο ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει για την Θεσσαλονίκη (κεφ. ΙΖ, στ.4): «και τινες εξ αυτών επείσθησαν και προσεκληρώθησαν τω Παύλο και τω Σίλα, των τε σεβομένων Ελλήνων πολύ πλήθος, γυναικών τε των πρώτων ουκ ολίγαι», και για τη Βέροια (κεφ. ΙΖ, στ.12) «πολλοί μεν ουν εξ αυτών επίστευσαν, και των Ελληνίδων γυναικών των ευσχημόνων και ανδρών ούκ ολίγοι». Ουσιαστικά ο ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει ότι ο Απόστολος Παύλος πήγε στην Μακεδονία, όπου πίστεψαν το λόγο του Έλληνες άνδρες και γυναίκες, θεωρώντας αυτονόητο να ονομάζει τους Μακεδόνες Έλληνες. Νεώτερες αποδείξεις: Στις αρχές του 20ου αιώνα, το όνομα «Μακεδονία» είχε μια γεωγραφική-όχι εθνική ή διοικητική-χροιά. Για σχεδόν πάνω από 2.000 χρόνια, δηλαδή μετά το τέλος της ρωμαϊκής εποχής, η Μακεδονία ποτέ δεν ταυτίστηκε με συγκεκριμένα και σταθερά διοικητικά ή γεωγραφικά σύνορα. Οι πληθυσμοί ωστόσο που κατοικούσαν στην Μακεδονία κατά το διάστημα αυτό δεν ήταν μια άμορφη μάζα, αλλά υπήρχαν διαφορετικές εθνότητες. Υπήρχαν Έλληνες, Τούρκοι, Βούλγαροι, Αλβανοί, Εβραίοι, Σέρβοι και Αρμένιοι. Το 1346 ο Σέρβος Στέφανος Δουσάν στέφεται αυτοκράτωρ Σερβίας και Ρωμανίας από τον Πατριάρχη Σερβίας, όχι όμως και Μακεδόνων, αφού ποτέ δεν υπήρξε μακεδονικό [15]
έθνος. Για τον ίδιο λόγο στο Άγιο Όρος υπάρχουν σήμερα μοναστήρια όλων των εθνοτήτων αλλά δεν υπάρχει μακεδονικό. Η οθωμανική απογραφή του 1906 που πραγματοποιήθηκε από τον Himli (Χιμλή) Πασά στην περιοχή της Μακεδονίας δεν αναφέρει καμιά "μακεδονική" εθνότητα. Σε όλες άλλωστε τις απογραφές που είχαν γίνει μέχρι τότε (ελληνικές, βουλγαρικές, τουρκικές, σερβικές ή ευρωπαϊκές) αναφέρεται ότι στη Μακεδονία κατοικούσαν μουσουλμάνοι (Τούρκοι και Αλβανοί), Έλληνες, Βούλγαροι, Σέρβοι και άλλοι (κυρίως Εβραίοι), όχι όμως «Μακεδόνες». Στα νεότερα χρόνια, όπως και στην αρχαία εποχή η αίσθηση της ελληνικότητας στους Μακεδόνες είναι εντονότατη, όπως ενδεικτικά φαίνεται στις παρακάτω περιπτώσεις: Στις αρχές Μαΐου του 1821, ο Εμμανουήλ Παππάς από τις Σέρρες που ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας, στην Μονή Εσφιγμένου του Αγίου Όρους ανακηρύσσεται «Αρχιστράτηγος των Μακεδονικών Επαναστατικών Δυνάμεων και Υπερασπιστής της Μακεδονίας». Στις 17 Μαΐου του 1821 απελευθερώνεται ο Πολύγυρος και ξεσπά η επανάσταση στην Μακεδονία η οποία όμως καταπνίγεται στο αίμα από τους Τούρκους. Ακόμη και μία ενδεικτική αναφορά στον ελληνικό αγώνα θα αποκάλυπτε την ελληνικότητα των νεώτερων κατοίκων της Μακεδονίας, διότι οι πρωτομάρτυρες της ελληνικής ελευθερίας ήταν οι Μακεδόνες Γεωργάκης Ολύμπιος και Ιωάννης Φαρμάκης. Τα περισσότερα στελέχη της "Φιλικής Εταιρείας", η οποία διοργάνωσε την επανάσταση, ήταν Μακεδόνες και επί μία διετία η επανάσταση στη Μακεδονία εμπόδισε την άμεση άφιξη των τουρκικών στρατευμάτων στην Πελοπόννησο. Επίσης όλα τα προεπαναστατικά κινήματα των Ελλήνων (1454-1821) είχαν στενή σχέση με τη Μακεδονία. Υποκινητής του μεγαλύτερου πριν από το 1921 επαναστατικού κινήματος ήταν ο Γεώργιος Παπάζολης ή Παπάζογλου από τη Σιάτιστα, που βρισκόταν στην υπηρεσία της Ρωσίας και θέλησε να συνδέσει τους πολεμικούς Μανιάτες της Πελοποννήσου με τους απροσκύνητους Μακεδόνες πολεμιστές Ζήδρο, Μπουκουβάλα, Γιάννη Σταθά κ.ά. (1769-1770). Δεν πρέπει ακόμη να ξεχνούμε ότι τρεις από τους επτά συντρόφους του εθνομάρτυρα Ρήγα Φεραίου, του απόστολου της βαλκανικής ιδέας, που μαρτύρησε στο Βελιγράδι (1798) ήταν από την Μακεδονία: Οι Ιωάννης και Παναγιώτης Εμμανουήλ από την Καστοριά και ο Θεοχάρης Τουρούντζιας από τη Σιάτιστα. Μπορούμε ακόμη να προσθέσουμε τους συνεργάτες του Ρήγα αδελφούς Μαρκίδες Πουλίου (Πούμπλιο και Γεώργιο) από τη Σιάτιστα, τυπογράφους, δημοσιογράφους και λογίους. Το τυπογραφείο τους στη Βιέννη έγινε ο τόπος συγκέντρωσης της ομάδας του Ρήγα και αυτοί τύπωσαν την "Προκύρηξή" του. Στις αρχές του 1822 συγκεντρώθηκαν στο μοναστήρι της Δοβράς κοντά στην Νάουσα ο πρόκριτος της Νάουσας Ζαφειράκης, ο Παναγιώτης Ναούμ από την Έδεσσα, ο Γεώργιος Νιόπλιος από την Σιάτιστα και άλλοι, για να συντονίσουν τις ενέργειές τους για γενική [16]
εξέγερση των Μακεδόνων στον Όλυμπο και στην Δυτική Μακεδονία. Με την καταστροφή της Νάουσας, που την υπερασπίζονται οι οπλαρχηγοί Τάσος Καρατάσος από την Δοβρά Ημαθίας και Αγγελής Γάτσος από τους Σαρακηνούς Αλμωπίας, και αυτή η επανάσταση καταπνίγεται στο αίμα από τις πολύ μεγαλύτερες τουρκικές δυνάμεις. Το 1854 και πάλι ξεσπάει γενικευμένη ένοπλη εξέγερση στην Μακεδονία. Στην Δυτική Μακεδονία αρχηγός ήταν ο Θεόδωρος Ζιάκας. Στον Όλυμπο οι Γ. Ζαχείλας, Δ. Ψαροδήμος, Ι. Διαμαντής, Ε. Κοροβάγκος και Ζήσης Σωτηρίου και στην Χαλκιδική οι επαναστάτες είχαν αρχηγό τον Τσάμη Καρατάσο υιό του Τάσου Καρατάσου. Το 1878 ξεσπάει και πάλι ένοπλος αγώνας στην Μακεδονία, ο οποίος όμως αυτή την φορά συνοδεύεται από σημαντικότατες πολιτικές τοποθετήσεις μέσω επιστολών αλλά και σχηματισμό επαναστατικών κυβερνήσεων. Στην Δυτική Μακεδονία πρωτοστάτησαν ο Ιωσήφ Λιάτης, ο Αναστάσιος Πηχεών και ο Ιωάννης Γκοβεδάρος και στις 18 Φεβρουαρίου 1878 σχηματίσθηκε στο όρος Βούρινο της Κοζάνης «Προσωρινή Κυβέρνηση εν τη Μακεδονία Επαρχίας Ελιμείας» η οποία έστειλε την παρακάτω προκήρυξη στην Ελληνική Κυβέρνηση: «Η ημετέρα επαρχία, μη δυνάμενη να υποφέρη τον ακατανόμαστον δούλειον τουρκικόν ζυγόν, τας ανηκούστους βιαιοπραγίας των καταδυναστευόντων την πατρίδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου τυράννων, τας απείρους κακώσεις και τας φοβεράς καταπιέσεις, εις ας ου μόνον η περιουσία ημών είναι εκτεθειμένη, αλλά και η ζωή αυτή και η τιμή ήρατο ως εις άνθρωπος τα όπλα, ίνα κηρύξη ενώπιον θεού και ανθρώπων την ελευθερίαν από του δουλείου ζυγού και την μετά της Μητρός Ελλάδος ένωσιν αυτής». Στην περιοχή του Ολύμπου με έδρα το Λιτόχωρο σχηματίζεται η «Προσωρινή Κυβέρνηση της Μακεδονίας», η οποία στις 19 Φεβρουαρίου 1878 κάνει την παρακάτω επαναστατική προκήρυξη: «Συνελθόντες σήμερον οι αντιπρόσωποι των διαφόρων κοινοτήτων της Μακεδονίας, κατέλυσαν την τυραννικήν εξουσίαν του σουλτάνου, ανεκήρυξαν την ένωσιν της Μακεδονίας μετά της μητρός Ελλάδος και εξελέξαντο ημάς, όπως σχηματίσωμεν την προσωρινήν Κυβέρνησιν της επαναστάσεως με την υποχρέωσιν ν αποταθώμεν προς τας Χριστιανικάς δυνάμεις και να ζητήσωμεν την ισχυράν αυτών προστασίαν υπέρ του δικαίου του αγώνος μας και το έλεος αυτών υπέρ των κινδυνευόντων εκ της τουρκικής θηριωδίας γυναικοπαίδων ημών». Την ίδια περίοδο ο Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Στρωμνίτσης (σήμερα εντός του κράτους των Σκοπίων) σε μία επιστολή διαμαρτυρίας εναντίον της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, αναφέρει: «Ημείς οι κάτοικοι Στρουμνίσσης (Στρουμνίτσης) δεν θέλομεν να υπαχθώμεν υφ οποινδήποτε σλαβικόν ζυγόν, διότι είμεθα και θέλομεν να ήμεθα Μακεδόνες και σταθερόν μέλος της μεγάλης ελληνικής οικογενείας, αποστρεφόμεθα και αποτροπιαζόμεθα τον σλαβικόν ζυγόν πολύ πλείον του τουρκικού, διότι οι μεν Τούρκοι εσεβάσθησαν τα πάτρια ημών ήθη και έθιμα, άθικτα σχεδόν άφησαν τα θρησκευτικά καθεστώτα τα λείψανα των εν τη χώρα ημών αρχαιοτήτων είναι άπαντα ελληνικά, αι σκέψεις ημών πάσαι φιλικαί, εμπορικαί, συγγενικαί, [17]
ελληνικαί εν τοις ιεροίς ημών ναοίς ελληνιστί ποιούμε τας ιεροτελεστίας εν τοις σχολείοις ημών μόνον η ελληνική γλώσσα διδάσκεται, ενώ σλαβικόν σχολείον ουδέποτε υπήρξεν εν Στρουμνίσση...». Οι αγωνιστές των παραπάνω επαναστάσεων στην Μακεδονία μεταβαίνουν στην Πελοπόννησο και συνεχίζουν τον αγώνα. Μετά την απελευθέρωση λαμβάνουν τιμητικά στρατιωτικά αξιώματα και πολλοί από αυτούς εγκαθίστανται βόρεια της πόλεως των Αθηνών σε ένα προάστιο το οποίο ακόμα και σήμερα ονομάζεται Θρακομακεδόνες και στην περιοχή της Αταλάντης. Από 1904 έως το 1908 κατά την διάρκεια του ένοπλου Μακεδονικού Αγώνα αφυπνίστηκε για άλλη μια φορά η μακεδονική ψυχή και άνδρες, γυναίκες και παιδιά απ άκρη σ άκρη της Μακεδονίας αγωνίσθηκαν και έχυσαν το αίμα τους σε ένα σκληρό ανορθόδοξο πόλεμο για να υπερασπίσουν την ορθόδοξη χριστιανική τους πίστη και την ελληνική εθνική τους συνείδηση. Πολλοί από αυτούς ήταν σλαβόφωνοι και οι ξένες προπαγάνδες τους θεωρούσαν Βούλγαρους, αλλά αυτοί σε πείσμα όλων απέδειξαν την ελληνική εθνική τους συνείδηση, κάτι που δίνει μεγαλύτερη αξία στην θυσία τους. Χαρακτηριστικότατη είναι η επιστολή διαμαρτυρίας που έστειλαν το 1903 κάτοικοι της περιοχής Μοναστηρίου (σημερινά Bitola) προς την γαλλική κυβέρνηση και στην οποία αναφέρουν μεταξύ άλλων: «λαλούμεν ελληνιστί, βλαχιστί, αλβανιστί, βουλγαριστί, αλλά ουδέν ήττον εσμέν άπαντες Έλληνες και ουδενί επιτρέπομεν να αμφισβητεί προς ημάς τούτο». Στις 31 Μαΐου 2008 δημοσιεύθηκε επιστολή διαμαρτυρίας Εδεσσαίου, για μία τηλεοπτική εκπομπή, η οποία μεταξύ άλλων αναφέρει: «Είμαι ντόπιος», «ξέρουμε καλά ότι καταγόμαστε από τη λαμπρή γενιά των Ελλήνων Μακεδόνων βασιλέων», «μπορεί να μιλάμε αυτό το ιδίωμα, με τις όποιες ομοιότητες με τα όμορα κράτη, μπορεί να χορεύουμε αυτούς τους χορούς, αλλά αισθανόμαστε σε πείσμα πολλών, πολύ περισσότερο Έλληνες από κάποιους κεντρονοτιοελλαδίτες», «καταπληκτικά τραγούδια, που η σύνθεσή τους έγινε εδώ, που δεν έχουν καμιά σχέση με τα ξενόφερτα προπαγανδιστικά τραγούδια των βορείων γειτόνων μας», «τα τραγούδια που τραγούδαγε η γιαγιά μου, η οποία δεν ήξερε τα Ελληνικά, αλλά ωστόσο πολέμησε για την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τους Βουλγάρους κομιτατζήδες», «αυτή η μάνα η αρχόντισσα, η Ελληνίδα Μακεδόνισσα». Μπορούμε να αναφέρουμε χιλιάδες άλλες παρόμοιες περιπτώσεις αλλά δε θα τελειώναμε ποτέ. Από τις λίγες όμως περιπτώσεις που αναφέραμε γίνεται σαφές ότι από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα οι Μακεδόνες κατοικούν συνεχώς στον γεωγραφικό χώρο της ιστορικής Μακεδονίας και σε κάθε ιστορική περίοδο δηλώνουν την ελληνικότητά τους, παρά την σλαβοφώνηση ορισμένων, που έγινε για να προστατευθούν από τις θηριωδίες των Τούρκων κατακτητών κατά τα 500 και πλέον χρόνια της σκλαβιάς. [18]
Οι Σκοπιανοί παραδέχονται την ελληνικότητα της Μακεδονίας Ο πρώτος Πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Κίρο Γκλιγκόροφ δήλωσε: «Είμαστε Σλάβοι και ήρθαμε στην περιοχή τον έκτο αιώνα μ.χ. Δεν είμαστε απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων» (Υπηρεσία Πληροφοριών Εξωτερικού, Ημερήσια Αναφορά, 26 Φεβρουαρίου 1992, σελίδα 35). Επίσης ο κύριος Γκλιγκόροφ δήλωσε: «Δεν είμαστε Μακεδόνες, αλλά Σλάβοι. Αυτοί είμαστε! Δεν έχομε καμιά συγγένεια με τον Αλέξανδρο τον Έλληνα και με τη Μακεδονία του Οι πρόγονοί μας κατέφτασαν εδώ τον πέμπτο και έκτο αιώνα μ.χ.» (Τορόντο Στάρ, 15 Μαρτίου 1992). Στις 22 Ιανουαρίου 1999, η Πρέσβης της ΠΓΔΜ στις ΗΠΑ., κυρία Λιούμπιτσα Ατσέφσκα, σε ομιλία της για την τρέχουσα κατάσταση στα Βαλκάνια, τόνισε: «Δεν απαιτούμε να μας αναγνωρίζουν ως απογόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η Ελλάδα είναι ο δεύτερος εμπορικός εταίρος της «Μακεδονίας» [ΠΓΔΜ] και ο υπ αριθμόν ένα επενδυτής. Αντί να επιλέξουμε εχθροπραξίες, έχουμε επιλέξει την μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών, σε επίπεδο πρεσβευτών υπό την αιγίδα των κυρίων Βανς και Νίμιτζ». Σε απάντηση ερώτησης για τη εθνική προέλευση των κατοίκων της ΠΓΔΜ, η Πρέσβης Ατσέφσκα απάντησε: «Είμαστε Σλάβοι και μιλούμε σλαβική γλώσσα». Στις 24 Φεβρουαρίου 1999, ο Πρέσβης της ΠΓΔΜ στον Καναδά Γυόρδαν Βεσελίνοφ, σε μια συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πολίτης» της Οτάβας, παραδέχτηκε: «Δεν έχουμε συγγένεια με τους βόρειους Έλληνες οι οποίοι έχουν επιδείξει ηγέτες σαν τον Φίλιππο και τον Μεγάλο Αλέξανδρο. Είμαστε Σλάβοι και η γλώσσα μας συγγενεύει στενά με τη Βουλγαρική. Υπάρχει κάποια σύγχυση με την ταυτότητα του λαού της πατρίδος μου». Στις 29 Δεκεμβρίου 2001, ο Υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Σλόμπονταν Τσάσουλε, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Ουτρίνσκι ανέφερε ότι είπε στον Βούλγαρο Υπουργό Εξωτερικών, Σολομών Πάσι ότι ανήκουν στην ίδια Σλαβική φυλή. Στις 15 Οκτωβρίου 2008, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών και Εξωτερικών και υποψήφιος για την Προεδρία της ΠΓΔΜ, στις εκλογές του Μαρτίου του 2009 κ. Λιούμπομιρ Φριτσκόφσκι σε συνέντευξή του στην Ελληνική Τηλεόραση ΕΤ3 είπε ότι οι Σλάβοι της ΠΓΔΜ δεν είναι Μακεδόνες, αλλά Σλάβοι, οι οποίοι προσπαθούν να αποφύγουν την απορρόφηση τους από τους Βούλγαρους. Τέλος θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε και τα προφητικά λόγια της Εγκυκλίου του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Edward Stettinius η οποία εστάλη στο διπλωματικό σώμα των ΗΠΑ στις 26 Δεκεμβρίου 1944: «Η Κυβέρνησή μας θεωρεί κάθε συζήτηση περί μακεδονικού «έθνους», μακεδονικής «πατρίδας», ή μακεδονικής «εθνικής συνειδήσεως» ως αδικαιολόγητη δημαγωγία, χωρίς εθνική ή πολιτική υπόσταση, και στην παρούσα επαναφορά της υποκρύπτει [19]
επιθετικές βλέψεις εναντίον της Ελλάδος». Η δήλωση αυτή εξέφραζε την αλήθεια τότε και εξακολουθεί βέβαια να την εκφράζει και σήμερα. Όπως φαίνεται από όσα αναφέρθηκαν προηγουμένως η μακεδονική πολιτιστική και ι- στορική ταυτότητα είναι αναπόσπαστο μέρος της ελληνικής μας κληρονομιάς. Δεν μπορούμε επομένως να δεχθούμε ότι ένα σλαβικό έθνος, βόρεια της Ελλάδας μπορεί να χρησιμοποιήσει το όνομα «Μακεδόνες» για τους πολίτες του, έναν όρο που αποτελεί μέρος της ιστορίας και του πολιτισμού της Ελλάδας εδώ και χιλιάδες χρόνια. [20]