ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων 20.1.2014 2013/0356(NLE) *** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με την απλούστευση της έκδοσης θεωρήσεων (COM(2013)0742 C7-xxxx/xxxx 2013/0356(NLE)) Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων Εισηγήτρια: Mariya Gabriel PR\1016014.doc PE527.928v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_NLE-AP_art90 Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα * Διαδικασία διαβούλευσης *** Διαδικασία έγκρισης ***I Συνήθης νομοθετική διαδικασία (πρώτη ανάγνωση) ***II Συνήθης νομοθετική διαδικασία (δεύτερη ανάγνωση) ***III Συνήθης νομοθετική διαδικασία (τρίτη ανάγνωση) (Η ενδεικνυόμενη διαδικασία στηρίζεται στη νομική βάση που προτείνεται στο σχέδιο πράξης) PE527.928v01-00 2/8 PR\1016014.doc
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...5 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...6 PR\1016014.doc 3/8 PE527.928v01-00
PE527.928v01-00 4/8 PR\1016014.doc
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με την απλούστευση της έκδοσης θεωρήσεων (COM(2013)0742 C7-xxxx/xxxx 2013/0356(NLE)) (Έγκριση) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου (COM(2013)0742), έχοντας υπόψη το σχέδιο συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με την απλούστευση της έκδοσης θεωρήσεων (xxxxx/2013), έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 77, παράγραφος 2, στοιχείο α), και το άρθρο 218, παράγραφος 6, δεύτερο εδάφιο, στοιχείο α), της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C7-xxxx/xxxx), έχοντας υπόψη το άρθρο 81 και το άρθρο 90, παράγραφος 7, του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A7-0000/2014), 1. εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας 2. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. PR\1016014.doc 5/8 PE527.928v01-00
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Οι σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν άρχισαν το 1996 με την υπογραφή της συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας (APC). Αργότερα, εν συνεχεία των διευρύνσεων το 2004 και το 2007, η Ευρωπαϊκή Ένωση καθιέρωσε την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας (PEV), στην οποία η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν συμμετέχει από το 2004 και που στόχο έχει την ενίσχυση των σχέσεων με τις γειτονικές χώρες προς ανατολάς και τον νότο προκειμένου να προωθηθεί η ευημερία, η σταθερότητα και η ασφάλεια στα σύνορά της. Το 2009, η Ευρωπαϊκή Ένωση προέβη σε μια νέα πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση αυτή με στόχο να εμβαθυνθούν οι σχέσεις με ορισμένες χώρες της Ανατολής: Συμφωνία Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης. Μια συμφωνία σύνδεσης συνήφθη στην Πράγα στις 7 Μαΐου 2009 στην οποία συμμετέχει επίσης και η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν. Στόχος της εταιρικής σχέσης είναι η δημιουργία των αναγκαίων συνθηκών για την επίσπευση της πολιτικής σύνδεσης και οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ ΕΕ και των συμμετεχουσών χωρών. Η ελευθέρωση των θεωρήσεων και η κινητικότητα των πολιτών αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της εταιρικής αυτής σχέσης. Στο πλαίσιο της διακήρυξης που ενεκρίθη στη Βαρσοβία κατά τη Διάσκεψη Κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011, η ΕΕ και οι χώρες εταίροι επιβεβαίωσαν την πολιτική τους στήριξη στην ενίσχυση της κινητικότητας των προσώπων σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και επιβεβαίωσαν εκ νέου την πρόθεσή τους να λάβουν προοδευτικά μέτρα προκειμένου να καθιερωθεί ένα καθεστώς με στόχο τη διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων. Σύμφωνα με την κοινή προσέγγιση για την ανάπτυξη της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά, μια συμφωνία με στόχο τη διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων δεν είναι δυνατό να συναφθεί χωρίς μια συμφωνία επανεισδοχής των προσώπων που διαμένουν σε κάποια χώρα παράνομα. Στη βάση αυτή, στις 16 Σεπτεμβρίου 2011, η Επιτροπή υπέβαλε σύσταση στο Συμβούλιο προκειμένου να λάβει άδεια για την έναρξη διαπραγματεύσεων με τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν επί μιας συμφωνίας με στόχο τη διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων και μια συμφωνία επανεισδοχής για τα άτομα που διαμένουν στο έδαφος κάποιας χώρας παράνομα. Στις 19 Δεκεμβρίου 2011, το Συμβούλιο εξουσιοδότησε επισήμως την Επιτροπή να διαπραγματευθεί τις δύο συμφωνίες μεταξύ ΕΕ και Αζερμπαϊτζάν. Το Φεβρουάριο του 2012, η Επιτροπή διαβίβασε σχετικό σχέδιο κειμένου στις αρχές του Αζερμπαϊτζάν. Στις 1 και 2 Μαρτίου 2012 πραγματοποιήθηκε ο πρώτος κύκλος επισήμων διαπραγματεύσεων στο Μπακού. Ακολούθησαν τρεις ακόμη επίσημοι γύροι διαπραγματεύσεων, εκ των οποίων ο τελευταίος πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 12 και 13 Μαρτίου 2013. Στις 29 Ιουλίου 2013 υπεγράφη το συμφωνηθέν κείμενο στις Βρυξέλλες. Η συμφωνία με στόχο να διευκολυνθεί η διαδικασία χορήγησης θεωρήσεων βαδίζει παράλληλα με τη συμφωνία επανεισδοχής. Επ' ευκαιρία της Διάσκεψης Κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στο Βίλνιους, στις 28 και 29 Νοεμβρίου 2013, το Αζερμπαϊτζάν υπέγραψε συμφωνία με στόχο να διευκολυνθεί η διαδικασία χορήγησης των θεωρήσεων. Η συμφωνία επανεισδοχής με το Αζερμπαϊτζάν θα υπογραφεί προσεχώς, εντός προθεσμίας τριών μηνών για το opt-in του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας και τη σχετική απόφαση το Συμβουλίου. PE527.928v01-00 6/8 PR\1016014.doc
*** Η διαδικασία εμβάθυνσης των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Αζερμπαϊτζάν θα συμβάλει οπωσδήποτε στην εξάπλωση των συνόρων του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Στο πλαίσιο αυτό, ο εισηγητής, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου και λαμβάνοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θεώρησε ότι μετά από πολλούς κύκλους διαπραγματεύσεων, το Αζερμπαϊτζάν είναι πλέον έτοιμο να συνάψει τη συμφωνία ελευθέρωσης των θεωρήσεων καθώς και τη συμφωνία επανεισδοχής των προσώπων που διαμένουν σε κάποια χώρα παράνομα. Η σύναψη των δύο αυτών συμφωνιών αποτελεί πρόοδο στο πλαίσιο της συνεργασίας στον τομέα της κινητικότητας. Χάρη στους νέους κανόνες που καθιερώνονται στις συμφωνίες, οι διαδικασίες θα απλουστευθούν και θα καταστούν ταχύτερες. Επιπλέον, η σύναψη των δύο συμφωνιών αποτελεί επίσης καρπό της βούλησης που εξέφρασαν η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Αζερμπαϊτζάν μετά από χρόνια διαρκούς και σε βάθος προσέγγισης. Οι συμφωνίες έχουν επίσης πολιτική και διαδικαστική σημασία. *** Όσον αφορά τους τρόπους εφαρμογής της συμφωνίας με στόχο τη διευκόλυνση της χορήγησης θεωρήσεων, επισημαίνεται κατ' αρχήν ότι η λήψη απόφασης σχετικά με τη χορήγηση ή μη θεώρησης δεν πρέπει να υπερβαίνει προθεσμία δέκα ημερολογιακών ημερών. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις η προθεσμία αυτή δύναται να παραταθεί σε τριάντα ημερολογιακές ημέρες το πολύ και σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης να μειωθεί σε δύο εργάσιμες ημέρες. Το κόστος του χειρισμού των αιτήσεων για χορήγηση θεώρησης των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των πολιτών του Αζερμπαϊτζάν ανέρχεται σε 35 ευρώ. Υφίστανται εξαιρέσεις με συνέπεια ορισμένες κατηγορίες προσώπων να απαλλάσσονται από τον φόρο αυτό. Τα έγγραφα που απαιτείται να συνοδεύουν την αίτηση για χορήγηση θεώρησης απλουστεύονται για ορισμένες κατηγορίες προσώπων όπως οι στενοί συγγενείς, οι γυναίκες και άνδρες επιχειρηματίες, τα μέλη επισήμων αντιπροσωπειών, οι μαθητές και οι σπουδαστές, τα πρόσωπα που συμμετέχουν σε επιστημονικές, πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις, οι δημοσιογράφοι, οι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, τα μέλη των ελευθέρων επαγγελμάτων, τα πρόσωπα που επιθυμούν να μεταβούν σε ένα πολιτικό ή στρατιωτικό νεκροταφείο, οι οδηγοί που παρέχουν υπηρεσίες διεθνών μεταφορών εμπορευμάτων και προσώπων, τα πρόσωπα που συμμετέχουν σε προγράμματα επισήμων ανταλλαγών που διοργανώνονται από δίδυμες πόλεις και τα πρόσωπα που επισκέπτονται κάποια χώρα για ιατρικούς λόγους. Προβλέπονται απλουστευμένοι όροι για τη χορήγηση θεωρήσεων σε πολλαπλές εισόδους, επί παραδείγματι για τα μέλη επισήμων αντιπροσωπειών και τις οικογένειές τους και σε ορισμένες άλλες κατηγορίες προσώπων. Οι κάτοχοι διπλωματικών διαβατηρίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης για βραχεία διαμονή. PR\1016014.doc 7/8 PE527.928v01-00
Η συμφωνία συνοδεύεται από τα εξής παραρτήματα: πρωτόκολλο για τα κράτη μέλη που δεν εφαρμόζουν πλήρως το κεκτημένο του Σένγκεν, δήλωση σχετικά με τους κατόχους διπλωματικών διαβατηρίων, δήλωση σχετικά με τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών όσον αφορά τα ταξιδιωτικά έγγραφα, δήλωση για τη δυνατότητα του Αζερμπαϊτζάν και κάθε κράτους μέλους να συνάψουν διμερείς συμφωνίες εξαίρεσης από τη χορήγηση θεώρησης για τους κατόχους υπηρεσιακού διαβατηρίου. Η ειδική κατάσταση της Δανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας αναφέρεται στο προοίμιο. Μια δήλωση που συνδέεται με τη στενή σύνδεση της Ισλανδίας, της Νορβηγίας και της Ελβετίας στη θέση σε ισχύ, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν επισυνάπτεται εν παραρτήματι. *** Ο εισηγητής εκφράζει την ζωηρή επιθυμία να εμπλέκεται και να ενημερώνεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ό,τι αφορά την έναρξη και την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων εν όψει της υπογραφής συμφωνιών τέτοιου είδους. Για τον λόγο αυτό, ο εισηγητής συνιστά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εποπτεύει την εφαρμογή των εν λόγω συμφωνιών. Ο εισηγητής εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εκπροσωπείται στην μεικτή επιτροπή για τη διαχείριση της συμφωνίας παρά μόνον από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επικουρούμενη από εμπειρογνώμονες των κρατών μελών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως εκπρόσωπος των ευρωπαίων πολιτών και θεματοφύλακας της δημοκρατίας και των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα μπορούσε να συμμετέχει στις εργασίες της μεικτής επιτροπής. Ο εισηγητής ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επανεξετάσει την σύνθεση των μεικτών επιτροπών διαχείρισης για τις μελλοντικές συμφωνίες. Ο εισηγητής καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε όλες τις φάσεις σχετικά με τα αποτελέσματα και την εφαρμογή των συμφωνιών, κατ' εφαρμογήν της αρχής της καλής συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων. Τέλος, ο εισηγητής συνιστά στα μέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων να υποστηρίξουν την έκθεση αυτή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να την εγκρίνει. PE527.928v01-00 8/8 PR\1016014.doc