Μαρία Σ. Γιούνη Καθηγήτρια Ιστορίας Δικαίου Νομική Σχολή Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης mayouni@law.duth.gr ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Εγκύκλιες σπουδές στη Θεσσαλονίκη. Πτυχίο Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών D.E.A (Diplôme d Etudes Approfondies) της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Paris X Nanterre, στην κατεύθυνση της Ιστορίας των Θεσμών, Ιδεών και Κοινωνικών Γεγονότων. Διδάκτωρ Νομικών Επιστημών του Νομικού Τμήματος Α.Π.Θ. με το βαθμό 1
«άριστα». Θέμα της διατριβής: Ἄτιμος Ἔστω - Ἄτιμος Τεθνάτω. Συμβολή στη μελέτη της ποινής ατιμίας και της θέσης εκτός νόμου στο αττικό δίκαιο. Γλώσσες: αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική, ισπανική. Αρχαία ελληνική, λατινική. Μάιος 1993: Δικηγόρος στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης Ιανουάριος 1995: Λέκτωρ Ιστορίας του Δικαίου στον Τομέα Ιδιωτικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Δ.Π.Θ. Νοέμβριος 2000: Επίκουρος Καθηγήτρια Σεπτέμβριος 2004: Μονιμοποίηση στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή. Νοέμβριος 2006: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Σεπτέμβριος 2007: Μέλος ΣΕΠ του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου στη Θ.Ε. «Ελληνικός Πολιτισμός» Οκτώβριος 2012: Τακτική Καθηγήτρια Σεπτέμβριος 2009 - Αύγουστος 2010: Visiting Fellow και Oliver Smithies Lecturer στο Balliol College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Απρίλιος 2012 - Μάρτιος 2014: Υπότροφος Marie Curie από το Gerda Henkel Stiftung και εταίρος του Royal Holloway University of London. ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Επιβλέπουσα καθηγήτρια σε διδακτορικές διατριβές και μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες. Μέλος τριμελών επιτροπών σε διδακτορικά και διπλωματικές εργασίες. Μέλος επταμελών επιτροπών σε διδακτορικά, ελληνικά και διεθνή. Μέλος της Γενικής Συνέλευσης της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης από τον Σεπτέμβριο του 1995 μέχρι και σήμερα. Μέλος τριμελών εισηγητικών επιτροπών και εκλεκτορικών σωμάτων για την κρίση μελών ΔΕΠ στο ΔΠΘ, στο ΑΠΘ, στο ΕΚΠΑ, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ιδρυτικό μέλος και μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Ιστορικών και Επιγραφικών Σπουδών με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Μέλος της διεθνούς ένωσης Méditerranées που εδρεύει στο Παρίσι. Μέλος του Centre d Etudes Internationales sur la Romanité, με έδρα το Πανεπιστήμιο της La Rochelle. Ιδρυτικό μέλος και μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρίας Ιστορίας του Δικαίου που εδρεύει στην Κομοτηνή. 2
ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ 1. Η Γένεση του Γραπτού νόμου στη Δωρική Κρήτη, Θεσσαλονίκη 2011. 2. Νόμος πόλεως. Δικαιοσύνη και νομοθεσία στην αρχαία ελληνική πόλιν. Ι. Οι αρχαϊκοί χρόνοι, Θεσσαλονίκη 2006. 3. Provincia Macedonia. Θεσμοί Ιδιωτικού Δικαίου στη Μακεδονία επί Ρωμαιοκρατίας, Αθήνα-Κομοτηνή 2000. 4. Άτιμος Ἐστω - Άτιμος Τεθνάτω. Συμβολή στη μελέτη της ποινής ατιμίας και της θέσης εκτός νόμου στο αττικό δίκαιο, Θεσσαλονίκη 1998. ΜΕΛΕΤΕΣ 1. «Ἀραὶ καὶ νόμοι καὶ φυλακαί: Θεϊκή τιμωρία και ποινή στις αρχαιοελληνικές πόλεις», Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών 44, Αθήνα 2012 (υπό έκδοση). 2. «Remarques sur une inscription messénienne : Réponse à Gerhard Thür», στο B. Legras - G. Thür (επιμ.) Symposion 2011. Vorträge zur griechischen und hellenistischen Rechtsgeschichte (Paris, 6-10 septembre 2011), Wien 2012, σελ. 317-328. 3. «L imprécation et la loi : Châtiment divin et sanctions pénales dans la polis grecque», στο A. Helmis, N. Kalnoky, S. Kerneis (επιμ.), Vertiges du droit. Mélanges franco-helléniques à la mémoire de Jacques Phytilis, Nanterre 2012, σελ. 399-410. 4. «Δούλοι και απελεύθεροι στη Μακεδονία», στο Δ. Β. Γραμμένος (επιμ.), Στη Μακεδονία από τον 7 ο αιώνα π.χ. ως την ύστερη αρχαιότητα, Μελέτες και λήμματα για την 3 η εκθεσιακή ενότητα της μόνιμης έκθεσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 121-126. 5. «Droit grec et influences romaines dans le contrat de vente d une esclave en Macédoine romaine», στο Β. Legras (επιμ.), Transferts Culturels et Droits dans le Monde Grec et Hellénistique. Actes des IIèmes Rencontres Internationales, Reims, 14, 15, 16 et 17 mai 2008, Paris 2011, σελ. 443-458. 6. «Lex est quod invenimus. Οι Περιπέτειες ενός Νόμου», στο Πνεύματος Δώρημα Γεωργίῳ Π. Νάκῳ (Νόμος 13), Θεσσαλονίκη 2010, σελ. 147-157. 7. Transforming Greek Practice into Roman Law: Manumissions in Roman Macedonia, Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis - Revue d Histoire du Droit 78 (2010), σελ. 313-342. 8. Polis and Legislative Procedure in Early Crete, στο G. Thür (επιμ.), Symposion 2009. Vorträge zur griechischen und hellenistischen Rechtsgeschichte (Schloss Seggau bei Leibnitz, 25-30 August 2009), Wien 2010, σελ. 151-167. 9. «Affranchissements et consécrations aux sanctuaires en Macédoine», στο B. Anagnostou-Canas (επιμ.), L organisation matérielle des cultes dans l antiquité, Table Ronde Internationale, Paris, 14 et 15 mars 2003, Paris 2010, σελ. 89-102. 3
10. «Η νομική διάσταση των απελευθερωτικών πράξεων στη Μακεδονία των ρωμαϊκών χρόνων», στο Εταιρεία Ιστορικών και Επιγραφικών Σπουδών, Β Πανελλήνιο Συνέδριο Επιγραφικής, Θεσσαλονίκη 24-25 Νοεμβρίου 2001, Πρακτικά, Θεσσαλονίκη 2008, σελ. 73-84. 11. «Sur le statut juridique de l affranchi grec dans le monde gréco-romain», στο A. Gonzales (επιμ.), La fin du statut servile? Affranchissement, Libération, Abolition. Actes du XXXe Colloque du GIREA, Besançon 15-16-17 décembre 2005, Besançon 2008, τόμ. Ι, σελ. 161-174. 12. An Inscription from Teos concerning Abdera στο A. Ιακωβίδου (επιμ.), Η Θράκη στον Ελληνο-ρωμαϊκό Κόσμο - Thrace in the Graeco-Roman World. Πρακτικά του 10 ου Διεθνούς Συνεδρίου Θρακολογίας, Κομοτηνή - Αλεξανδρούπολη, 18-23 Οκτωβρίου 2005, Αθήνα 2007, σελ. 724-736. 13. «Εδεσσαίων πόλις. Ζητήματα Δικαίου και Θεσμών στη Ρωμαιο- κρατούμενη Έδεσσα», στο Γ. Κιουτούτσκας Ν. Νικονάνος (επιμ.), Πρακτικά του Β Πανελλήνιου Επιστημονικού Συμποσίου H Έδεσσα και η περιοχή της: Ιστορία και Πολιτισμός, Έδεσσα 2006, σελ. 67-80. 14. «Οι περιουσιακές σχέσεις των συζύγων στο Δίκαιο της Γόρτυνας», στο E. Greco - M. Lombardo (επιμ.), La Grande Iscrizione di Gortyna: Centoventi anni dopo la scoperta. Atti del Convegno, Atene-Haghii Deka 25-28 maggio 2004, Αθήνα 2005, σελ. 195-211. 15. «Maîtres et esclaves en Macédoine hellénistique et romaine», στο V.I. Anastasiadis P.N. Doukellis (επιμ.), Esclavage antique et discriminations socioculturelles. Actes du XXVIII Colloque International du Groupement International de Recherche sur l Esclavage Antique (Mytilène, 5-7 décembre 2003), Bern 2005, σελ. 183-195. 16. Αρχαίες Φυλακές, Ιστορικά 214 (Περιοδικό εφημ. «Ελευθεροτυπία», 4 Δεκεμβρίου 2003), σελ. 6-12 (σε συνεργασία με τον Στ. Παύλου). 17. «Ο ανθύπατος Τερτυλλιανός Ακύλας και η κωδικοποίηση των απελευθερωτικών πράξεων στη ρωμαϊκή Μακεδονία», Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών 37, Αθήνα 2003, σελ. 29-45. 18. Αρχαία Ελληνικά Δικαστήρια, Ιστορικά 183 (Περιοδικό εφημ. «Ελευθεροτυπία», 2 Μαΐου 2003), σελ. 12-17. 19. «Grecs et Romains dans la province romaine de Macédoine», στο Relations pacifiques et polémiques en Méditerranée, Méditerranées 32 (Paris 2002), σελ. 13-26. 20. «Adultery in Byzantine Law: Development and Survivals, στο Byzantine Law, Proceedings of the International Symposium of Jurists 1998, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 279-298. 21. «Ennemis ou amis : traités entre poleis de l antiquité grecque», στο Guerre et Paix dans l Orient méditerranéen, Méditerranées 29, Paris 2001, σελ. 29-37. 22. «Το αδίκημα της μοιχείας στο βυζαντινό δίκαιο. Εξέλιξη και επιβιώσεις», Επιστημονική Επετηρίδα του Δ.Σ.Θ. Αρμενόπουλος 22, Θεσσαλονίκη 2001), σελ. 51-62. 23. «The Different Categories of Unpunished Killing and the Term ἄτιμος in Ancient Greek Law», στο E. Cantarella - G. Thür (επιμ.), Symposion 1997, Vorträge zur griechischen und hellenistischen Rechtsgeschichte (Altafiumara, 8-14 September 1977), Wien 2001, σελ. 117-137. 4
24. «Εταιρείαι. Η ενσωμάτωση των νέων πολιτών στην αρχαϊκή Κρήτη», Digesta 3, Επιστημονικό Περιοδικό του Τμήματος Νομικής Δ.Π.Θ., Αθήνα-Κομοτηνή 2000, σελ. 45-54. 25. «Individu, pouvoir et pénalité en droit attique», Les hommes dans la cité, Méditerranées 12, Paris 1997, σελ. 49-57. 26. «Η «εμπράγματη ασφάλεια» σε ολυνθιακές επιγραφές του 4 ου π.χ. αιώνα», Μακεδονικά Λ, Θεσσαλονίκη 1996, σελ. 67-80. 27. «A propos de quatre inscriptions olynthiennes. Quelques remarques sur la «sûreté réelle» au 4ème s. av. J.- C», Τεκμήρια Β, Θεσσαλονίκη 1996, σελ. 135-153. 28. «Η εξελικτική πορεία των λαϊκών συνελεύσεων στα πλαίσια του ρωμαϊκού πολιτεύματος. Comitia centuriata, comitia tributa, concilia plebis», Επιστημονική Επετηρίδα του Δ.Σ.Θ. Αρμενόπουλος 14, Θεσσαλονίκη 1993, σελ. 9-18. 29. «Ωναί Μακεδονίας Ι. Αγοραπωλησίες ακινήτων σε μακεδονικές επιγραφές του 4 ου και 3 ου π.χ. αιώνα», Επιστημονική Επετηρίδα του Δ.Σ.Θ. Αρμενόπουλος 12, Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 25-50. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Δίκαιο και Ιστορία. Μελέτες ιστορίας του Δικαίου Ι, Αθήνα-Κομοτηνή, Αντ. Σάκκουλας, 2008. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ J. Herrington, Αισχύλος, Θεσσαλονίκη 1988. J. Donne, Biathanatos, Θεσσαλονίκη 1994. Δ. Ζ. Ανδριόπουλος, Ιστορία της Νεοελληνικής Αισθητικής, Αθήνα 2000. ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 1. Εισήγηση στο μεταπτυχιακό σεμινάριο Ιστορίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στις 11 Μαρτίου 2013, με θέμα: «Οι αρχαιότεροι ευρωπαϊκοί νόμοι: το ντοσιέ της Δρήρου». 2. Εισήγηση στο 37 ο συνέδριο του Groupement International de Recherche sur l Esclavage Antique (Μαδρίτη, 28-30 Νοεμβρίου 2013), με θέμα «Entre maison du maitre et sanctuaire : Espaces de l'affranchi en Macédoine romaine». 3. Εισήγηση στο 18 ο συνέδριο της Gesellschaft für griechische und hellenistische Rechtsgeschichte (Symposion 2011, Παρίσι, 25-30 Αυγούστου 2011), με θέμα «Remarques sur une inscription messénienne : Réponse à Gerhard Thür». 4. Διάλεξη στην Ημερίδα Αρχαϊκού Δικαίου που πραγματοποιήθηκε στο Balliol College προς τιμήν μου, στις 18 Μαΐου 2010, με θέμα Some Observations on the Organization of Archaic Laws. 5. Διάλεξη στο Σεμινάριο Επιγραφικής στο Ioannou Center του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στις 10 Μαΐου 2010, με θέμα The earliest Laws in Greek Alphabet: The Dossier from Dreros. 5
6. Διάλεξη στο Centre for Socio-Legal Studies του St. John s College, του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στις 4 Μαΐου 2010, με θέμα What s in a Name? Legitimacy and Illegitimacies in Roman Macedonia. 7. Oliver Smithies lecture στο Ioannou Centre του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στις 5 Mαρτίου 2010, με θέμα: Interaction of Roman Law with Local Laws : An Example from Roman Macedonia. 8. Oliver Smithies lecture στο Ioannou Centre του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στις 19 Φεβρουαρίου 2010, με θέμα Written Law and First Law-codes in Archaic Greece. 9. Εισήγηση στο 17 ο συνέδριο της Gesellschaft für griechische und hellenistische Rechtsgeschichte (Symposion 2009, Graz, 25-30 Αυγούστου 2009), με θέμα «The Meaning of Polis and Legislative Procedure in Ancient Crete». 10. Εισήγηση στο μεταπτυχιακό σεμινάριο Ιστορίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στις 5 Μαΐου 2009, με θέμα: «Αρχαϊκοί νόμοι της Κρήτης». 11. Εισήγηση στο συνέδριο Αθηναϊκή Δημοκρατία και Σύγχρονος Κόσμος (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα, 19-20 Δεκεμβρίου 2008), με θέμα «Ο νόμος και η ανάπτυξη της αθηναϊκής δημοκρατίας». 12. Εισήγηση στο 2 ο Διεθνές Συνέδριο Transferts culturels et Droits dans le Monde Grec et Hellénistique (Reims, 14-17 Μαΐου 2008), με θέμα «Droit grec et influences romaines dans le contrat de vente d une esclave en Macédoine romaine». 13. Διάλεξη στην 1 η Διεθνή Εικονική Δίκη Συνέδριο (Καβάλα Φίλιπποι, 18-22 Απριλίου 2008), με θέμα Cleopatra, wife of Lucius Pontius Secundus. 14. Εισήγηση στο 61ο συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης Société Internationale d Histoire des Droits de l Antiquité (Κατάνη, 24-29 Σεπτεμβρίου 2007), με θέμα «La protection de la loi écrite dans la polis grecque». 15. Εισήγηση στο Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας Δικαίου (Πανεπιστήμιο Αθηνών, 3-4 Μαΐου 2007), με θέμα «Ἀραὶ καὶ νόμοι καὶ φυλακαί. Θεϊκή τιμωρία και ποινή στις αρχαιοελληνικές πόλεις». 16. Εισήγηση στο 60ό συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης Société Internationale d Histoire des Droits de l Antiquité (Κομοτηνή, 24-30 Σεπτεμβρίου 2006), με θέμα «Is it all Greek to us? Real Surety in Macedonian Inscriptions». 17. Εισήγηση στο 30 ο συνέδριο του Groupement International de Recherche sur l Esclavage Antique (Besançon, 14-17 Δεκεμβρίου 2005), με θέμα «Le statut juridique de l affranchi grec et romain». 18. Εισήγηση στην Θ Συνάντηση Ελλήνων Ιστορικών του Δικαίου (Κομοτηνή, 2-4 Νοεμβρίου 2005), με θέμα «Η αγωνία για την εδραίωση του γραπτού νόμου στις αρχαϊκές πόλεις». 19. Εισήγηση στο Παγκόσμιο Θρακολογικό Συνέδριο (Κομοτηνή - Αλεξανδρούπολη, 18-23 Οκτωβρίου 2005), με θέμα An Inscription from Teos concerning Abdera. 20. Εισήγηση στο συνέδριο που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Northwestern στο Σικάγο, στις 5-6 Απριλίου 2005, με θέμα Problems of Citizenship in the Roman Empire. 21. Εισήγηση στο διεθνές συνέδριο για την Μεγάλη Επιγραφή της Γόρτυνας που διοργάνωσε η Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή στην Αθήνα και τη Γόρτυνα, στις 6
25-29 Μαΐου 2004, με θέμα «Οι περιουσιακές σχέσεις των συζύγων στο δίκαιο της Γόρτυνας». 22. Εισήγηση στο μεταπτυχιακό σεμινάριο Ιστορίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στις 20 Μαρτίου 2004, με θέμα «Συμπραγματευόμενοι Ρωμαίοι στην Μακεδονία». 23. Εισήγηση στο Γ Πανελλήνιο Συνέδριο Επιγραφικής (Θεσσαλονίκη, 15-17 Φεβρουαρίου 2004), με θέμα «Eπιγραφικής λόγοι δισσοί: 1Χ1=2 ή Lex est quod invenimus». 24. Εισήγηση στο 28 ο συνέδριο του Groupement International de Recherche sur l Esclavage Antique (Μυτιλήνη, 5-7 Δεκεμβρίου 2003), με θέμα «Maîtres et esclaves en Macédoine hellénistique et romaine». 25. Διάλεξη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λομονόσοφ της Μόσχας, στις 18 Απριλίου 2003, με θέμα «Law of Family in Classical Greece. 26. Εισήγηση στο στρογγυλό τραπέζι με τίτλο L organisation matérielle des Cultes dans l Antiquité που διοργάνωσε το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Γαλλίας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Paris-II (Παρίσι, 14-15 Μαρτίου 2003), με θέμα «Affranchissements et consécrations aux sanctuaires en Macédoine». 27. Εισήγηση στο 56 ο συνέδριο της διεθνούς ένωσης Société Internationale d Histoire des Droits de l Antiquité (Κάλιαρι, 17-20 Σεπτεμβρίου 2002), με θέμα Farming, Stock-raising and Legislating in Ancient Crete. 28. Εισήγηση στο μεταπτυχιακό σεμινάριο Ιστορίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στις 3 Απριλίου 2002, με θέμα: «Ο ανθύπατος Τερτυλλιανός Ακύλας και η κωδικοποίηση των ελληνικού τύπου απελευθερώσεων». 29. Εισήγηση στο Β Πανελλήνιο Συνέδριο Επιγραφικής (Θεσσαλονίκη, 16-18 Φεβρουαρίου 2002), με θέμα «Η νομική διάσταση των απελευθερωτικών πράξεων στη ρωμαϊκή Μακεδονία». 30. Εισήγηση στην Ε Συνάντηση Ιστορίας του Δικαίου (Κομοτηνή, 18-20 Οκτωβρίου 2001), με θέμα «Μικτοί γάμοι στη ρωμαϊκή Μακεδονία». 31. Εισήγηση στο 55 ο συνέδριο της διεθνούς ένωσης Société Internationale d Histoire des Droits de l Antiquité (Ρόττερνταμ, 17-20 Σεπτεμβρίου 2001), με θέμα Negotiatores in Roman Macedonia. 32. Εισήγηση στην Ημερίδα με τίτλο Troubles of Marriage in Ancient Greece, που διοργανώθηκε από το Wadham College (Οξφόρδη, 20 Μαΐου 2001), με θέμα «Love versus Law. The Legal Consequences of Mixed Marriages concerning the Status of Children». 33. Εισήγηση στο μεταπτυχιακό σεμινάριο Ιστορίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στις 5 Μαρτίου 2001, με θέμα: «Μορφές ποινών στο αττικό δίκαιο». 34. Εισήγηση στο 6 ο συνέδριο της διεθνούς ένωσης Méditerranées (Μάλτα, 1-2 Noεμβρίου 2000), με θέμα «Ennemis ou amis: traités entre poleis de l antiquité grecque». 35. Συμμετοχή μαζί με ομάδα φοιτητών στο συνέδριο Bissextilia με τίτλο «Χρόνος και Δίκαιο» (Σπέτσες, 4-5 Σεπτεμβρίου 2000), όπου παρουσιάστηκε εισήγηση με θέμα «Χρόνος και Δίκαιο στην τραγωδία του Σοφοκλή Οιδίπους Τύραννος». 7
36. Εισήγηση στο 5 ο συνέδριο της διεθνούς ένωσης Méditerranées (Κομοτηνή, 3-4 Νοεμβρίου 1999), με θέμα «Grecs et Romains dans la province romaine de Macédoine». 37. Εισήγηση στο μεταπτυχιακό σεμινάριο Ιστορίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στις 3 Απριλίου 1999, με θέμα «Θεσμοί ιδιωτικού δικαίου στη ρωμαϊκή επαρχία της Μακεδονίας». 38. Εισήγηση στο Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινού Δικαίου (Θεσσαλονίκη, 10-13 Δεκεμβρίου 1998), με θέμα «Το αδίκημα της μοιχείας στο βυζαντινό δίκαιο. Εξέλιξη και επιβιώσεις». 39. Εισήγηση στη Β Συνάντηση Ελλήνων Ιστορικών του Δικαίου (Κομοτηνή, 22-23 Οκτωβρίου 1998), με θέμα «Ἑταιρεῖαι. Η ενσωμάτωση των νέων πολιτών στην αρχαϊκή Κρήτη». 40. Εισήγηση στο Β Πανελλήνιο Επιστημονικό Συμπόσιο με τίτλο Η Έδεσσα και η Περιοχή της: Ιστορία και Πολιτισμός (Έδεσσα, 19-21 Σεπτεμβρίου 1997), με θέμα «Ἐδεσσαίων πόλις. Ζητήματα Δικαίου και Θεσμών στη Ρωμαϊκή Έδεσσα». 41. Εισήγηση στο 11 ο Συνέδριο της Gesellschaft für griechische und hellenistische Rechtsgeschichte (XI Symposion, Altafiumara, 8-14 Σεπτεμβρίου 1997), με θέμα «The Different Categories of Unpunished Killing in Ancient Greek Law and the Term ἄτιμος». 42. Εισήγηση στο 2 ο συνέδριο της διεθνούς ένωσης Méditerranées (Παρίσι, 1-2 Νοεμβρίου 1996), με θέμα «Individu, pouvoir et pénalité en droit attique». 43. Διάλεξη στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Φλώρινας, στις 23 Νοεμβρίου 1994, με θέμα «Σχέσεις πολίτη και κράτους στην αθηναϊκή δημοκρατία από άποψη ποινικού δικαίου». 44. Εισήγηση στο 22 ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ομάδας για τη Μελέτη της Απόκλισης και του Κοινωνικού Ελέγχου (Κομοτηνή, 25-28 Σεπτεμβρίου 1994), με θέμα «Λόγος και εξουσία στη δημιουργία της δημοκρατίας: Το παράδειγμα της κλασικής πόλεως». 8