ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ 30 Ιουνίου 2011 ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1970-2011 Εισηγητής : Αλεξανδρόπουλος Κανέλλος
ΟΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ-ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ : 1929-1931 1931 1959 1964-1966 1966 1970 1977 1985 1998 2006 2011 ΕΞΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Η μεταρρύθμιση του 1959 θεωρείται ότι έθεσε για πρώτη φορά την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση στον κύριο εκπαιδευτικό κορμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Ουσιαστικά τότε άρχισε να καθιερώνεται στο δημόσιο σχολείο το διπλό δίκτυο (γενικό σχολείο-επαγγελματικό επαγγελματικό σχολείο) το οποίο ακολουθεί μέχρι σήμερα η χώρα μας καθώς και όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ιδρύεται στην Κεντρική Υπηρεσία του ΥΠ.Ε.Π.Θ. Γενική Διεύθυνση Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. ιδρύονται οι πρώτες έξι δημόσιες Επαγγελματικές Σχολές, το Τζάνειο Τεχνικό Πειραματικό Γυμνάσιο και η ΣΕΛΕΤΕ.
Το 1964 με την εξαγγελία της δωρεάν παιδείας από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου και επειδή διαπιστώθηκε ότι ο κύριος όγκος των μαθητών της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης φοιτούσε σε Ιδιωτικές Εσπερινές Κατώτερες και Μέσες Τεχνικές Σχολές χρηματοδοτήθηκε το ένα τρίτο των διδάκτρων. Το γεγονός αυτό είχε ως συνέπεια να γίνεται αυστηρότερος έλεγχος της φοίτησης και της λειτουργίας των Ιδιωτικών Σχολών και σε συνδυασμό με κεντρικές πτυχιακές εξετάσεις των απόφοιτων οι πτυχιούχοι των σχολών αυτών μέχρι και σήμερα θεωρούνται ότι έχουν τους καλύτερους ποιοτικούς δείκτες αξιοπιστίας.
Το 1970 με το Νόμο 580 γίνεται η πρώτη σημαντική οργανωμένη προσπάθεια ενίσχυσης της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και ιδιαίτερα της Δημόσιας Τεχνικής Εκπαίδευσης. Ρυθμίζονται τα θέματα προσωπικού Κατωτέρων και Μέσων Τεχνικών Σχολών και καθιερώνεται ο θεσμός του Προϊσταμένου Τμήματος ειδικότητας ο οποίος ασκεί καθήκοντα βοηθού Διευθυντή ουσιαστικά, καθιερώνεται επίσης ο θεσμός του υπεύθυνου εργαστηρίου ο οποίος μάλιστα ορίζεται από το Διευθυντή της Σχολής, και γίνονται ρυθμίσεις με τις οποίες καθιερώνεται υποχρεωτικά η επιμόρφωση όλου του Διδακτικού προσωπικού (και των καθηγητών Γενικών μαθημάτων) στην ΠΑΤΕΣ- ΣΕΛΕΤΕ.
Οι αποδοχές των εκπαιδευτικών Τεχνικών ειδικοτήτων διαφοροποιούνται από εκείνες των εκπαιδευτικών Γενικών μαθημάτων και εξομοιώνονται με εκείνες των τακτικών υπαλλήλων του Υπουργείου Δημοσίων Έργων. Τη Χρονική περίοδο μέχρι το 1977 που ίσχυε ο Ν.580 /1970 το μαθητικό δυναμικό της Τ.Ε. αυξήθηκε σημαντικά, ιδρύθηκαν Δημόσια Τεχνικά Σχολεία σε μέρη της Ελλάδας που δεν υπήρχαν ποτέ,οι κατώτερες επαγγελματικές σχολές συνετέλεσαν στο να δώσουν εφόδια σε μαθητές οι οποίοι δε θα συνέχιζαν τη φοίτηση τους μετά το Δημοτικό Σχολείο
Την περίοδο 1976-1977 με τη μεταρρύθμιση Ράλη έγιναν δύο βασικοί νόμοι,ο Ν.309/1976 για τη Γενική Εκπαίδευση και ο Ν.576/1977 Περι Οργανώσεως και Διοικήσεως της Μέσης και Ανωτέρας Επαγγελματικής Εκπαιδεύσεως. Καταργούνται οι Κατώτερες και Μέσες Τεχνικές Επαγγελματικές Σχολές Εργοδηγών,(έχει ήδη καθιερωθεί η εννεαετής υποχρεωτική εκπαίδευση) Ιδρύονται τα Τεχνικά Λύκεια Τα Επαγγελματικά Λύκεια Οι Μέσες Τεχνικές Επαγγελματικές Σχολές διετούς φοίτησης Όπου λειτουργούν τουλάχιστον δύο από τις παραπάνω σχολικές μονάδες συγκροτούν ενιαία εκπαιδευτική διοικητική μονάδα τα κέντρα Επαγγελματικής και Τεχνικής Εκπαίδευσης (ΚΕΤΕ). Επίσης, διατηρείται ο θεσμός του Προϊσταμένου Τμήματος Ειδικότητας και του Υπεύθυνου Εργαστηρίου.
Το 1985 με το Νόμο 1566, ο οποίος αποτελεί σταθμό στην ιστορία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στο χώρο της ΤΕΕ το Τεχνικό και Επαγγελματικό Λύκειο γίνονται Ενιαίο Σχολείο Τ.Ε.Λ. διατηρούνται οι ΤΕΣ και ιδρύονται τα Σχολικά Εργαστηριακά Κέντρα (ΣΕΚ)). Ουσιαστικά συνεχίζεται ο Λυκειακός Τύπος του Ν.576/1977 και θεσμοθετείται η ενοποίηση Τεχνικής και Γενικής Εκπαίδευσης σε Ενιαία Διεύθυνση. Παράλληλα ξεκινούν τα Ενιαία Πολυκλαδικά Λύκεια τα οποία δημιούργησαν προσδοκίες για έναν άλλο τύπο Σχολείου. Σε γενικές γραμμές η δομή αυτή διατηρήθηκε μέχρι το 1997, στο διάστημα αυτό διαπιστώθηκαν διοικητικές αδυναμίες, και δημιουργήθηκαν Γραφεία Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης χωρίς όμως να βελτιωθούν οι δείκτες αποτελεσματικότητας που θα θέλαμε.
Το 1997-1998 1998 με τη μεταρύθμιση Αρσένη καταργούνται όλοι οι τύποι Λυκείων με τους Ν.2525 και 2640 και δημιουργείται ένας τύπος Σχολείου Γενικής και ένας Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Τ.Ε.Ε.).) το οποίο χωρίζεται σε δύο κύκλους (Α & Β) με αντίστοιχα Επαγγελματικά προσόντα. Η φιλοδοξία αυτής της μεταρρύθμισης ήταν να δημιουργήσει ένα αμιγώς Τεχνικό Σχολείο με συγκεκριμένο προσανατολισμό στην απόκτηση επαγγελματικών προσόντων διατηρώντας ανοιχτές τις πόρτες για πρόσβαση στα Τ.Ε.Ι. Με την έναρξη λειτουργίας των Τ.Ε.Ε. είχαμε θεαματικά αποτελέσματα προσέλευσης μαθητών αλλά δυστυχώς ακολούθησαν ένα με δύο χρόνια νομοθετικών τροπολογιών με εκπτώσεις στη μεταρρύθμιση και οι δείκτες προσέλευσης μαθητικού δυναμικού επανήλθαν σε χαμηλά επίπεδα.
Το 2006 με το Ν.3475 έγινε η μετατροπή των ΤΕΕ σε Επαγγελματικά Λύκεια ( ΕΠΑ.Λ.).) και Επαγγελματικές Σχολές ( ΕΠΑ.Σ) ). Επανήλθε ο Λυκειακός τύπος του Τεχνολογικού Σχολείου δίνοντας Απολυτήριο Λυκείου και Πτυχίο στα ΕΠΑ.Λ. με ταυτόσημες εξετάσεις καθώς και δυνατότητα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Επίσης στις ΕΠΑ.Σ. δίνεται η δυνατότητα απόκτησης αποκλειστικά Πτυχίου Ειδικότητας. Αποτέλεσμα αυτής της μεταρρύθμισης ήταν να επαναφέρει ένα ποσοστό μαθητικού δυναμικού που είχε μειωθεί κατά τα τελευταία έτη λειτουργίας των Τ.Ε.Ε.
Σήμερα,, 2011, έχουμε την εξαγγελία του Νέου Τεχνολογικού Λυκείου ως μοναδικού τύπου Τεχνικού Σχολείου παράλληλα δε και τη λειτουργία του έτους ειδίκευσης μετά την αποφοίτηση, την εισαγωγή του θεσμού των πιστωτικών μονάδων και κάτι που θεωρούμε πολύ σημαντικό, την Πιστοποίηση των Επαγγελματικών Προσόντων. Στο κείμενο εξαγγελίας γίνεται αναφορά δημιουργίας ισχυρής Διοικητικής δομής που αν υλοποιηθεί θα έχει καθοριστικό ρόλο στην αναβάθμιση της αξιοπιστίας όλου του Εκπαιδευτικού Συστήματος.
Γενικότερη διαπίστωση είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια κυρίως από το 1977 μέχρι σήμερα, η κριτική που ασκείται είναι βάση της κυρίαρχης άποψης ότι το Γενικό Λύκειο είναι ένα καλό σχολείο και ότι υπηρετεί το στόχο του σε αντίθεση με το Τεχνικό Σχολείο το οποίο θεωρείται Σχολείο που συγκεντρώνει μαθητές χαμηλών επιδόσεων και πάντα με βάση τους καθιερωμένους δείκτες της Γενικής Εκπαίδευσης. Η άποψη αυτή είναι εσφαλμένη διότι οι στόχοι είναι διαφορετικοί, εκτιμούμε ότι θα εκλείψει με τη λειτουργία του Νέου στοχοκεντρικού Σχολείου, και η ύπαρξη νέας ισχυρής διοικητικής δομής που έλειπε όλα αυτά τα χρόνια και ήταν η κύρια αιτία αναστολής της όποιας πολιτικής βούλησης που ειλικρινά υπήρχε διαχρονικά