ΤΕΧΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΟΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΤΟΥ ΤΕΕ ΠΡΟΣΥΝΕ ΡΙΑΚΗ ΕΚ ΗΛΩΣΗ «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ» ΚΕΡΚΥΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2009 ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕ ΣΕΩΝ ΣΤΑ ΚΤΙΡΚ ΤΙΡΙΑΙΑ ΑΘΗΝΑ ΓΑΓΛΙΑ, M.Sc. Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, Ειδικός Τεχνικός Επιστήµονας agaglia@meteo.noa.gr Οµάδα Εξοικονόµησης Ενέργειας (ΟΕΕ) Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος & Βιώσιµης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) ΕΘΝΙΚΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΑΑ) www.meteo.noa.gr www.energycon.org
ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ Αξιολόγηση της Ενεργειακής Απόδοσης Υφιστάµενων Κτιρίων ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ (EPA-ED) www.epa-ed.org EBM-Consult (NL) DBUR (DK) NOA (GR) OTB (NL) OOI (AU) ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ (EPA-NR) www.epa-nr.org EBM-Consult (NL) Arsenal (AU) CSTB (FR) ENEA (IT) Fraunhofer (DE) TNO (NL) NOA (GR) OOI (AU) SBI (DK) Κοινή µεθοδολογία η οποία περιλαµβάνει ένα λογισµικό και όλα τα απαραίτητα εγχειρίδια για τους υπεύθυνους σχεδιασµού πολιτικής & εµπειρογνώµονες που ασχολούνται µε την ενεργειακή πιστοποίηση υφιστάµενων κτιρίων στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Οδηγίας EC Directive 16 Dec 2002/91/EC Energy Performance of Buildings (EPBD)
ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ Οι µεθοδολογίες & τα λογισµικά EPA-ED και EPA-NR µπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των µηχανικών, µελετητών και εµπειρογνωµόνων, που ασχολούνται µε την ενεργειακή επιθεώρηση και µελέτη υφιστάµενων κτιρίων (κατοικιών & τριτογενή τοµέα) Τα αποτελέσµατα µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης. Οι µεθοδολογίες & τα λογισµικά παρέχουν τη δυνατότητα αξιολόγησης προτάσεων εξοικονόµησης ενέργειας, µε βάση τη πραγµατική κατανάλωση ενέργειας του κτιρίου. Υπολογισµοί σύµφωνα µε τους διαθέσιµους Ευρωπαϊκούς κανονισµούς. www.epa-ed.org www.epa-nr.org
ΣΤΑ ΙΑ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑΣ EPA-NR NR- ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΑ Προετοιµασία Επιθεώρησης : Το εγχειρίδιο περιλαµβάνει λεπτοµερείς πληροφορίες για το τι πρέπει να γίνει κατά το στάδιο που προηγείται της επιθεώρησης, κατά το οποίο συλλέγονται βασικές πληροφορίες για το κτίριο και τον ιδιοκτήτη, στα πλαίσια µια αρχικής συνέντευξης. (καθορισµός αναγκών του πελάτη, µελλοντικά σχέδια συντήρησης ή ανακαίνισης, εντοπισµός προβληµάτων εσωτερικού περιβάλλοντος, παρουσίαση µεθοδολογίας, και συγκέντρωση πληροφοριών αρχιτεκτονικά σχέδια Η/Μ εγκαταστάσεις, λογαριασµοί). Ενεργειακή Επιθεώρηση - ιαδικασία Συλλογής εδοµένων : Το εγχειρίδιο «Πρωτόκολλο Επιθεώρησης» περιλαµβάνει: Κατάλογο µε ταδεδοµένα που πρέπει να συλλεχθούν κατά την επιθεώρηση του κτιρίου, µε βοήθεια για την συγκέντρωση και επαλήθευσή τους. Κατάλογο µε όλα τα απαραίτητα δεδοµένα για το λογισµικό. Εθνικές παραδοχές για ελλιπή δεδοµένα αλλά και εναλλακτικές λύσεις σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθέσιµο κάποιοστοιχείο. ιαδικασία Υπολογισµών & Ανάλυση Αποτελεσµάτων : Βασικό εργαλείο είναι το λογισµικό EPA-NR, το οποίο είναι εύχρηστο, γρήγορο και κάνει αξιόπιστους υπολογισµούς. Το εγχειρίδιο περιλαµβάνει: πληροφορίες για την δοµή του λογισµικού, τους αλγόριθµους υπολογισµών, τις παραδοχές, τις τυπικές τιµές και οριακές συνθήκες.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ EPA-NR Υπολογισµοί µε βάσει τους Ευρωπαϊκούς Κανονισµούς (CEN) : Περιγραφή υπάρχουσας κατάστασης του κτιρίου και υπολογισµός µηνιαίων φορτίων και ενεργειακής κατανάλωσης (για θέρµανση, ψύξη, ζεστό νερό χρήσης, φωτισµό και βοηθητικά Η/Μ συστήµατα) ιαµόρφωση και αξιολόγηση σεναρίων επεµβάσεων εξοικονόµησης ενέργειας Υπολογισµός θερµικής και ηλεκτρικής εξοικονοµούµενης ενέργειας & µείωσης αερίων ρύπων. Υπολογισµός κόστους επεµβάσεων και χρόνου αποπληρωµής. Σενάρια που αξιολογούνται περιλαµβάνουν επεµβάσεις σε : Κέλυφος: εξωτερικοί τοίχοι, οροφή, δάπεδο, ανοίγµατα Η/Μ εγκαταστάσεις: συστήµατα θέρµανσης, ψύξης, ζεστού νερού χρήσης, κλιµατιστικές µονάδες, φωτισµός, αυτοµατισµοί Εφαρµογή Αποδοτικών Τεχνολογιών: ηλιακοί χώροι, ηλιακοί συλλέκτες, φωτοβολταϊκά και συµπαραγωγή θερµικής & ηλεκτρικής ενέργειας.
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ EPA-NR ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ ΜΑΣΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ Ε ΟΜΕΝΑ ΣΤΑΘΕΡΟ ΜΗΧΑΝΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ παραδοχές µηνιαίοι υπολογισµοί σύµφωνα µε τους κανονισµούς CEN & καλές πρακτικές έλεγχος µε Bestest & πιλοτικές εφαρµογές ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ ΜΑΣΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ εδοµένα κτιρίου ΚΤΙΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Κλιµατικά Σταθερές Καύσιµα ΕΘΝΙΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ Όταν καθοριστεί σε εθνικό επίπεδο ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟ ΟΣΗΣ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ EPA-NR ΕΘΝΙΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ Περιέχουν δεδοµένα ανεξάρτητα από το εκάστοτε κτίριο Προσφέρουν ευελιξία για την εισαγωγή δεδοµένων σε εθνική βάση Είναι αυτόνοµες και µπορούν να αναπροσαρµοστούν Βάση Κλιµατικών δεδοµένων : γεωγραφική θέση (γεωγραφικό πλάτος και µήκος), µέσες µηνιαίες τιµές κλιµατικών δεδοµένων (εξωτερική θερµοκρασία, απόλυτη υγρασία, ολική ακτινοβολία στο οριζόντιο, ολική ακτινοβολία σε κεκλιµένη επιφάνεια) Βάση σταθερών δεδοµένων : ποσοστό πλαισίου παραθύρων, διορθωτικοί συντελεστές για θερµογέφυρες, παράµετροι για την αξιοποίηση των κερδών κλπ. Βάση δεδοµένων καυσίµων : συντελεστές µετατροπής µονάδων, µετατροπή σε πρωτογενή ενέργεια και εκποµπή CO 2, τιµή µονάδας καυσίµου Βάση χαρακτηριστικών κτιρίου (Προαιρετική) : δεδοµένα για αδιαφανείς & διαφανείς επιφάνειες, δάπεδα και εσωτερικά χωρίσµατα του κτιρίου
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ EPA-NR - ΠΑΡΑ ΟΧΕΣ Μηνιαίοι υπολογισµοί σύµφωνα µε τους Ευρωπαϊκούς Κανονισµούς Πολυζωνικό κτίριο (καθορισµός ζωνών ανάλογα τις εσωτερικές συνθήκες, τις ώρες λειτουργίας, το σύστηµα αερισµού και την χρήση των χώρων) εν υπάρχει θερµική σύζευξη µεταξύ των ζωνών (αδιαβατική κατάσταση, µηδενική συναλλαγή θερµότητας για απλοποίηση υπολογισµών) Οι µη θερµαινόµενοι χώροι και οι ηλιακοί χώροι (θερµοκήπια) θεωρούνται σαν ειδικά τµήµατα του κελύφους µεταξύ των ζωνών και του εξωτερικού περιβάλλοντος. Οι περισσότερες παράµετροι εισάγονται σαν µέση µηνιαία ή ετήσια τιµή, για απλοποίηση της µεθοδολογίας. Πραγµατοποιούνται δύο υπολογισµοί ένας για την περίοδο θέρµανσης και ένας για την περίοδο ψύξης. εν χρησιµοποιούνται πλήρως δυναµικοί υπολογισµοί για τα θερµικά/ψυκτικά φορτία, αλλά υπολογίζονται µε βάση τον συντελεστή χρήσης (εξαρτάται από το ισοζύγιο µεταξύ κερδών και απωλειών και την σταθερά χρόνου της ζώνης). Αυτός ο συντελεστής καθορίζει σε ποιο βαθµό τα θερµικά κέρδη είναι ωφέλιµα για το θερµικό φορτίο (περίοδος θέρµανσης) και σε ποιο βαθµό οι θερµικές απώλειες είναι ωφέλιµες για το ψυκτικό φορτίο (περίοδος ψύξης).
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ EPA-NR ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ (CEN)( Φορτίο για θέρµανση & ψύξη (EN ISO 13790 ) Εποχική µέθοδος Μηνιαία µέθοδος Ωριαία µέθοδος Λεπτοµερής ωριαία µέθοδος Φυσικός αερισµός & διείσδυση αέρα (EN 15242 & EN 13779) Γενική ωριαία µέθοδος Λεπτοµερής ωριαία µέθοδος EPA-NR Σταθερή εναλλαγή αέρα (εισάγεται σαν δεδοµένο) Μηχανικός αερισµός (EN 15241 ) Ωριαία µέθοδος Μηνιαία µέθοδος Ετήσια µέθοδος Στατιστική µέθοδος EPA-NR Σταθερή προσαγωγή αέρα (εισάγεται σαν δεδοµένο) Φωτισµός (EN 15193 ) Κατανάλωση ενέργειας από συστήµατα θέρµανσης, ψύξης & ζεστού νερού χρήσης (EN 15316-1 / EN 15316-2-1 / EN 15316-4 / EN 15316-2-3 / EN 15316-3) Πρωτογενής ενέργεια, Εκποµπές CO 2 (EN 15603 )
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ Γενικά στοιχεία: κλιµατιζόµενη επιφάνεια, αερισµός, εσωτερικές πηγές θερµότητας, Κτιριακό κέλυφος: αδιαφανή & διαφανή στοιχεία, µη θερµαινόµενοι χώροι Εγκαταστάσεις: HVAC, Παθητικά συστήµατα: γεωµετρία & κατασκευή ηλιακών χώρων Ηλιακά συστήµατα: ηλιακοί συλλέκτες, Φ/Β
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Απαιτούµενα Φορτία: µηνιαία και ετήσια απαιτούµενα φορτία για θέρµανση και ψύξη Κατανάλωση ενέργειας: µηνιαία και ετήσια κατανάλωση ενέργειας για θέρµανση, ψύξη, ύγρανση, ΖΝΧ, φωτισµό, βοηθητικά συστήµατα Θ-Ψ-Α Πρωτογενής ενέργεια: ανά είδος καυσίµου Εκποµπές CO 2 : ανά είδος καυσίµου
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΕΝΑΡΙΩΝ Αξιολόγηση Επεµβάσεων / Σεναρίων: Εξοικονόµηση καυσίµων, ηλεκτρικής ενέργειας, µείωση εκποµπών CO 2, αρχικό κόστος επένδυσης και περίοδος αποπληρωµής.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑΣ & ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ BESTEST Θερµικά φορτία Ψυκτικά φορτία
ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΠΙΛΟΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Τέσσερεις (4) χώρες (Αυστρία, ανία, Ελλάδα και Ολλανδία) Έξι (6) κτίρια κατοικιών (µονοκατοικίες & πολυκατοικίες) www.epa-ed.org Επτά (7) χώρες (Αυστρία, Γαλλία, Γερµανία, ανία, Ελλάδα, Ιταλία και Ολλανδία) Είκοσι έξι (26) κτίρια (γραφεία, σχολεία, νοσοκοµεία, ξενοδοχεία & βιβλιοθήκες) www.epa-nr.org Οι διαδικασίες επιθεώρησης, συλλογής πληροφοριών και χρήσης των λογισµικών αξιολογήθηκε µε επιτυχία. Ο απαιτούµενος χρόνος για την επιθεώρηση και την ολοκλήρωση της µελέτης κυµάνθηκε από 2-4 ηµέρες στις κατοικίες, και 5-20 ηµέρες στα κτίρια του τριτογενή τοµέα, ανάλογα µε το µέγεθος των κτιρίων και την διαθεσιµότητα των απαιτούµενων πληροφοριών. Τα αποτελέσµατα αξιολογήθηκαν θετικά από τους ιδιοκτήτες Υλοποιήθηκαν οι βασικές διαφοροποιήσεις µεταξύ των εθνικών χαρακτηριστικών στις συµµετέχοντες χώρες (πχ διαφορετικές Η/Μ εγκαταστάσεις).
ΤΕΧΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΟΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΤΟΥ ΤΕΕ ΠΡΟΣΥΝΕ ΡΙΑΚΗ ΕΚ ΗΛΩΣΗ «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ» ΚΕΡΚΥΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2009 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ ΑΘΗΝΑ ΓΑΓΛΙΑ, M.Sc. Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, Ειδικός Τεχνικός Επιστήµονας agaglia@meteo.noa.gr Οµάδα Εξοικονόµησης Ενέργειας (ΟΕΕ) Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος & Βιώσιµης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) ΕΘΝΙΚΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΑΑ) www.meteo.noa.gr www.energycon.org