ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Ον/μο:.. Γ Λυκείου Ύλη: 1-5 Κεφάλαια 23-03-14 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 23/03/2014 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Στο σημείο ισορροπίας η E D =Es. β. Η λήψη των αποφάσεων των οικονομούντων ατόμων δε βασίζεται στη βεβαιότητα του αποτελέσματος, αλλά στις προσδοκίες που τα άτομα διαμορφώνουν για τα αποτελέσματα των πράξεών τους. γ. Αν το κράτος ανακοινώσει την επιβολή Φ.Π.Α. στο εγγύς μέλλον, σήμερα θα αυξηθεί η ποσότητα ισορροπίας ενώ η τιμή ισορροπίας θα μειωθεί. δ. Η πορεία της καμπύλης του οριακού κόστους (MC) και της καμπύλης του οριακού προϊόντος (MP), βραχυχρόνια εξηγείται από το νόμο της φθίνουσας απόδοσης. ε. Όταν το οριακό προϊόν γίνεται μηδέν, το συνολικό προϊόν αποκτά τη μέγιστη τιμή του. Μονάδες 15 Στις παρακάτω προτάσεις Α2 και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α.2. Η συνολική δαπάνη των καταναλωτών για ένα αγαθό αυξάνεται όταν: α. η τιμή του αγαθού αυξάνεται και η ζήτησή του είναι ελαστική β. η τιμή του αγαθού αυξάνεται και η ζήτησή του είναι ανελαστική γ. η τιμή του αγαθού μειώνεται και η ζήτησή του είναι ανελαστική δ. η τιμή του αγαθού μειώνεται και η ελαστικότητα της ζήτησής του είναι ίση με τη μονάδα Α.3. Για το αγαθό Χ, η E D =1.3 και για το αγαθό Ψ συμπληρωματικό του Χ, η E D =1.25. Η αύξηση του κόστους παραγωγής του αγαθού Χ θα οδηγήσει σε: α. αύξηση της τιμής ισορροπίας για Χ και Ψ β. αύξηση της ποσότητας ισορροπίας για Χ και μείωση της ποσότητας ισορροπίας για Ψ γ. αύξηση της ποσότητας ισορροπίας για Χ και Ψ δ. μείωση της ποσότητας ισορροπίας για το Χ και το Ψ 1
ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ Β.1. Να περιγράψετε, κάνοντας και χρήση διαγράμματος, τον τρόπο με τον οποίο επιδρούν στην καμπύλη προσφοράς των αγαθών η μεταβολή στις τιμές των παραγωγικών συντελεστών (μονάδες 8), η τεχνολογία (μονάδες 8), οι καιρικές συνθήκες (μονάδες 4) και ο αριθμός των επιχειρήσεων (μονάδες 5). Για την περιγραφή μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ίδιο διάγραμμα για όλες τις περιπτώσεις. Μονάδες 25 ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ Δίνεται ο παρακάτω πίνακας: L Q AP MP 0 0 1 100 2 300 3 300 4 200 5 850 Γ.1) Να συμπληρώσετε τον πίνακα. Ισχύει ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης και αν ναι για ποια μονάδα εργασίας; Μονάδες 6 Γ.2) Αν η συνάρτηση κόστους είναι TC=1200+1000L+10Q, να προσδιοριστεί ο πίνακας προσφοράς και να απεικονιστεί διαγραμματικά η καμπύλη προσφοράς. (στους υπολογισμούς σας να λάβετε υπόψη το πρώτο δεκαδικό ψηφίο των αποτελεσμάτων) Μονάδες 8 Γ.3) Πόσο θα μειωθεί το κόστος της επιχείρησης εφόσον η παραγωγή μειωθεί από 840 σε 640 κιλά; Γ.4) Έστω ότι στην αγορά υπάρχουν 50 πανομοιότυπες επιχειρήσεις. Να βρεθεί ο αγοραίος πίνακας προσφοράς. Μονάδες 6 ΟΜΑΔΑ ΤΕΤΑΡΤΗ Στην αγορά ενός προϊόντος αν η τιμή είναι 5 ευρώ προσφέρονται 100 μονάδες. Έστω ότι η τιμή του προϊόντος αυξάνεται κατά 10% και η καμπύλη προσφοράς του προϊόντος έχει τη μορφή της ευθείας και διέρχεται από την αρχή των αξόνων. Όσον αφορά τη ζήτηση του προϊόντος, κατά μήκος της καμπύλης ζήτησης η συνολική δαπάνη του καταναλωτή παραμένει σταθερή και ίση με 125 ευρώ. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία ζητείται: Δ.1) Να προσδιοριστούν οι συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς. Μονάδες 6 2
Δ.2) Να υπολογιστούν η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας του προϊόντος στην αγορά. Μονάδες 4 Δ.3) Αν το κράτος θέλοντας να προστατέψει τον καταναλωτή, επιβάλλει ανώτατη τιμή πώλησης του προϊόντος 0,5 ευρώ μικρότερη της τιμής ισορροπίας, οι παραγωγοί αντιδρώντας στην επιβολή της τιμής αυτής, πωλούν το προϊόν με ένα «καπέλο» πάνω από την ανώτατη τιμή. Να βρεθεί το ύψος του «καπέλου». Δ.4) Αν το κράτος θέλοντας να προστατέψει τον παραγωγό επιβάλλει κατώτατη τιμή πώλησης του προϊόντος 0,5 ευρώ μεγαλύτερη της τιμής ισορροπίας: i. Να δείξετε αλγεβρικά τι πρόβλημα θα δημιουργηθεί στην αγορά από την επιβολή της κατώτατης τιμής. (στους υπολογισμούς να λάβετε υπόψη το πρώτο δεκαδικό ψηφίο) ii. Να υπολογίσετε τη μεταβολή στα έσοδα του παραγωγού. iii. Να υπολογίσετε τη μεταβολή στη δαπάνη του καταναλωτή. iv. Αν το κράτος πουλήσει το πλεόνασμα σε μια τιμή 2,8 ευρώ στο εξωτερικό, ποια θα είναι η τελική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού; Μονάδες 10 Καλή Επιτυχία.. 3
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ Α Α.1.α) Λ δ) Σ β) Σ ε) Σ γ) Λ Α.2) β Α.3) δ ΟΜΑΔΑ Β Σελ. 83-84 (σχολ. Βιβλίου) + διάγραμμα 4.4 ΟΜΑΔΑ Γ Γ.1. L Q AP MP VC AVC MC 0 0 - - 0 - - 1 100 100 100 2000 20 20 2 300 150 200 5000 16.6 15 3 600 200 300 9000 15 13.3 4 800 200 200 12000 15 15 5 850 170 50 13500 15.8 30 AP1= Q1=100 1=100 MP3= MP1= MP1=100 AP3= AP2= 150 AP4= MP2= AP5= MP4= 200 MP5= Παρατηρώντας τον πίνακα, διαπιστώνουμε ότι ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης ισχύει με την προσθήκη του 4 ου εργάτη, διότι το MP. Γ.2) TC=FC+VC & VC=W L+C Q Αφού TC=1200+1000 L+10 Q τότε FC VC Για να προσδιορίσουμε τη συνάρτηση προσφοράς θα πρέπει να κάνουμε πρώτα τον πίνακα προσφοράς, για τον οποίο χρειάζεται να υπολογίσουμε VC, AVC και MC. Από τη συνάρτηση κόστους προκύπτει ότι W=1000 και C=10, άρα μπορούμε να υπολογίσουμε το VC για κάθε επίπεδο παραγωγής. 4
VC0=0 VC1=1000 1+10 100=2000 VC2=1000 2+10 300=5000 VC3=1000 3+10 600=9000 VC4=1000 4+10 800=12000 VC5=1000 5+10 850=13500 MC1= MC3= MC4= MC5= Ο πίνακας προσφοράς είναι: AVC1= AVC2= AVC3= AVC4= AVC5= MC2= P Q S 15 800 30 850 Γ.3) P Q VC MC 4 800 12000 15 P K 840 VC K 5 850 13500 30 Από τον τύπο του MC 5 =30 μπορούμε να υπολογίσουμε το VC για Q=840μον. MC K =30 30= VC K =13200 P Q VC MC 3 600 9000 13.3 1 640 VC Λ 4 800 12000 15 Από τον τύπο του MC 4 =15 μπορούμε να υπολογίσουμε το VC για Q=640μον. MC Λ = 15 15= VC Λ =9600 Αν η παραγωγή μειωθεί από 840 σε 640 κιλά, το κόστος της επιχείρησης θα μειωθεί κατά ΔVC=13200-9600=3600. 5
Γ.4) Ο αγοραίος πίνακας προσφοράς είναι: P Q SΑΓ 15 (800 50) 40000 30 (850 50) 42500 ΟΜΑΔΑ Δ Δ.1) Επειδή η συνάρτηση προσφοράς είναι ευθεία και διέρχεται από την αρχή των αξόνων η Es=1 σε όλο το μήκος της. Γνωρίζουμε επίσης ότι: P Q S E S A 5 100 1 B 5.5 Q SB P A =5 και Q SA =100 P B =5+0.1 5=5.5 Από τον τύπο της ελαστικότητας προσφοράς έχουμε: E S = 1= Q SB =110 Επομένως από τα σημεία Α,Β μπορούμε να προσδιορίσουμε τη συνάρτηση προσφοράς. 100=α+5β 110=α+5,5β β=20 και α=0 Άρα Q S =20P Επειδή η συνάρτηση ζήτησης έχει κατά μήκος της ΣΔ=125=σταθ., τότε η μορφή της θα είναι ισοσκελής υπερβολή Q D =. Δ.2) Q D =Q S 20P= 125=20P 2 όπου Δ=β 2-4αγ=10000 και P=2.5 Επομένως η τιμή ισορροπίας είναι P 0 =2.5 και η ποσότητα ισορροπίας είναι Q 0 =50. Δ.3) P A =2.5-0.5=2 Για P A =2 Q SA =20 2=40 Για Q SA =40 Q D = 40 = P 2 =3.125 Άρα το «καπέλο»=p 2 -P A =3.125-2=1.125 6
Δ.4) P K =0.5+2.5=3 i. Η επιβολή της κατώτατης τιμής θα δημιουργήσει πλεόνασμα στην αγορά Q S - Q D =20 3-18.4 ii. Αρχικά ΣΕ=P 0 Q 0 =2.5 50=125 Τελικά ΣΕ=P K Q S =3 60=180 Δ(ΣΕ)=180-125=55 iii. Αρχική ΣΔ=P 0 Q 0 =2.5 50=125 Τελική ΣΔ=P K Q D =3 =125 Δ(ΣΔ)=125-125=0 iv. Αρχική επιβάρυνση κρατικού προϋπ.=p K (Q S -Q D )=3 18.4=55.2 Έσοδα από πώληση πλεονάσματος=2,8 (Q S -Q D )=2.8 18.4=51.52 Τελική επιβάρυνση=55,2-51,52=3,68 7