Μάθημα 4: Ήλιος, το μόνο Άστρο που επηρεάζει τη ζωή μας
Πλαίσιο μαθήματος Στόχοι και πορεία μαθήματος
Φαινόμενα Τι ερωτήματα έχετε για τον ήλιο;
Ερωτήματα 1. Είναι σταθερή η επιφάνεια του Ήλιου; 2. Το ηλιακό φως αποτελείται από ένα χρώμα ή πολλά; 3. Πώς θα κατασκευάσουμε ένα φασματογράφο με απλά υλικά;
Απαντήσεις-υποθέσεις μαθητών
Ηλιακή δραστηριότητα στην επιφάνεια του Ήλιου Έλεγχος υποθέσεων Ερώτημα Είναι σταθερή η επιφάνεια του Ήλιου; Βίντεο
Ηλιακή ενέργεια πάνω στη γη Έλεγχος υποθέσεων Ερώτημα 2. Το ηλιακό φως αποτελείται από ένα χρώμα ή πολλά;
Ερώτημα Τα χρώματα του ήλιου Έλεγχος υποθέσεων Πειραματισμός: ανάλυση λευκού φωτός Το ηλιακό φως αποτελείται από ένα χρώμα ή πολλά;
Κατασκευή συσκευής που αναλύει τα χρώματα (φασματογράφος) Κουτί δημητριακών Κολλητική Ταινία Κόλλα Χάρακας Μοιρογνωμόνιο Μαρκαδόρος Κοπίδι CD Ενδοσκοπική κάμερα Αλουμινόχαρτο Υλικά
Κατασκευή συσκευής που αναλύει τα χρώματα (φασματογράφος) Υλικά Η/Υ Πολύπριζο 3 Καλώδια προέκτασης 2 τουλάχιστον μέτρων ή απλά φωτιστικά Λαμπτήρας πυρακτώσεως 220V Λαμπτήρας φθορισμού 220V Λαμπτήρας LED 220V Εναλλακτικά φακός LED Προσαρμογέας για τη σύνδεση των λαμπτήρων στα καλώδια Ορθοστάτες για τη στήριξη των καλωδίων
Κατασκευή συσκευής που αναλύει τα χρώματα (φασματογράφος) Κατασκευή 1. Στη μεγάλη επιφάνεια του κουτιού και σε απόσταση 10 εκατοστών από την κορυφή χαράσσουμε μία γραμμή προς τη βάση που σχηματίζει 30 περίπου με την κατακόρυφη μήκους 10-12 εκατοστών. 2. Με τη χρήση κοπιδιού φτιάχνουμε μια εγκοπή στη γραμμή που χαράξαμε. 3. Τοποθετούμε το CD με την κάτω επιφάνειά του στραμμένη προς τη κορυφή στην εγκοπή. 4. Στην απέναντι μικρή κατακόρυφη πλευρά του κουτιού χαράσσουμε μια σχισμή κάθετα στην κατακόρυφη. Η σχισμή πρέπει να είναι πολύ λεπτή και για αυτό το λόγο τοποθετούμε με κόλλα ένα κομμάτι αλουμινόχαρτο πάνω στη σχισμή. Το αλουμινόχαρτο χαράσσεται πολύ εύκολα με το κοπίδι. Όσο πιο λεπτή σχισμή έχουμε, τόσο καλύτερη ποιότητα θα έχουμε στο φάσμα μας.
Κατασκευή συσκευής που αναλύει τα χρώματα (φασματογράφος) Κατασκευή 5. Για να δούμε και να καταγράψουμε το φάσμα που σχηματίζεται πάνω στην επιφάνεια του CD πρέπει να ανοίξουμε ένα παράθυρο στην κορυφή του κουτιού διαστάσεων 3x5 εκατοστών πάνω από την επιφάνεια του CD. 6. Μέσα από το παράθυρο τοποθετούμε την ενδοσκοπική κάμερα την οποία και στερεώνουμε σε σταθερό σημείο είτε στο κουτί είτε καλύτερα στον πάγκο εργασίας μας. Ο φασματογράφος μας είναι έτοιμος. 7. Η επιλογή του CD έγινε λόγω της φύσης της επιφάνειάς του που επιτρέπει να αναλύεται το φως. Η επιφάνεια του δίσκου αποτελείται από εκατομμύρια προεξοχές και εσοχές οι οποίες ανακλούν την προσπίπτουσα ακτίνα laser από τη συσκευή ανάγνωσης και με αυτόν τον τρόπο διαβάζει τα δεδομένα. Έτσι το CD αποτελεί ιδανική επιλογή για αναλυτή φωτός όπου τα διαφορετικά χρώματα που συνθέτουν το φως ανακλώνται με διαφορετικές γωνίες.
Σύγκριση απαντήσεων των μαθητών και των συμπερασμάτων
Σύγκριση Απαντήσεων - Συμπερασμάτων
Η επέκταση/ εφαρμογή Α) Σαν θεότητα λατρεύτηκε: α. ο αστεροειδής β. ο κομήτης γ. ο Ήλιος δ. το Σύμπαν Β) Να γράψετε τέσσερα χρώματα από τα οποία αποτελείται το ηλιακό φως
Η επέκταση/ εφαρμογή Πώς εξηγείτε το φαινόμενο του ουράνιου τόξου;
Εμπειρία/πειραματισμός Ερώτημα Εμπειρία/Πειραματισμός
Φασματογράφος Ερώτημα Πώς θα κατασκευάσουμε ένα φασματογράφο; Οδηγίες/υλικά Κουτί παπουτσιών καθρέπτης χεριού Χάρακας κολλητική ταινία κόλλα
Φασματογράφος Ερώτημα Πώς θα κατασκευάσουμε ένα φασματογράφο; Οδηγίες Στερεώνουμε στην μία πλευρά μικρή κάθετη του κουτιού, όπως στην εικόνα, ένα καθρέπτη μικρό. Στη βάση του κουτιού και κατά μήκος της μεγάλης του πλευράς στερεώνουμε ένα χάρακα. Στρέφουμε τη διάταξη προς τον Ήλιο και τη σταθεροποιούμε ώστε να φαίνεται το είδωλο του Ήλιου στη βάση του κουτιού από την ανάκλαση στον καθρέπτη. Με τον χάρακα μετρούμε την διάμετρο του ειδώλου. Υπολογίζουμε την διάμετρο του Ήλιου χρησιμοποιώντας την ακόλουθη σχέση : Διάμετρος ειδώλου/μήκος κουτιού = Διάμετρος Ήλιου/ απόσταση Γης Ηλίου