ΕΞΥΠΝΟΙ ΜΕΤΡΗΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ (Dpt. Electrical Engineering) ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΞΥΠΝΟΙ ΜΕΤΡΗΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ELECTRICITY SMART METERS) ΛΩΤΙΔΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΑΕΜ:4189 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ :ΚΟΓΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑ ΜΑΙΟΣ 2013 1

Ευχαριστίες Η παρούσα πτυχιακή εργασία με θέμα «Έξυπνοι Μετρητές Ηλεκτρικής Ενέργειας» υποδείχθηκε από τους κ. Κόγια Παναγιώτη, Καθηγητή του Τμήματος Ηλεκτρολογίας του ΤΕΙ Καβάλας τον οποίο ευχαριστώ θερμά για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε, την καθοδήγηση και την άψογη συνεργασία. Επίσης,ευχαριστώ θερμά τον κ.δαμιανό Παραστατίδη για την βοήθειά του στην κατασκευή του μετρητή Τέλος, το μεγαλύτερο ευχαριστώ οφείλω στην οικογένειά μου, στην κοπέλα μου και στους φίλους μου για τη στήριξη που μου προσέφεραν κατά τη διάρκεια εκπόνησης της παρούσας πτυχιακής εργασίας. Λωτίδης Κυριάκος ΚΑΒΑΛΑ, Μάιος 2013 2

Περιεχόμενα 1 Εισαγωγή..5 2 Τρόποι μέτρησης του ηλεκτρικού ρεύματος...6 2.1 Ηλεκτρομηχανικοί Μετρητές...6 2.2 Ηλεκτρονικοί Μετρητές..7 2.3 Μετρητές Προπληρωμής και κάρτες με μαγνητική ταινία..8 2.4 Έξυπνοι Μετρητές 9 3 Λογαριασμοί Ηλεκτρισμού...12 4 Αναγκαιότητα αναλυτικών μετρήσεων σε οικιακές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις...14 5 Παρουσίαση έξυπνων μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας.15 5.1 OWL Intuition 15 5.2 OWL Micro+..17 5.3 ΟWL με USB.18 6 Παρουσίαση κατασκευής έξυπνου μετρητή...19 7 Τι δηλώνει η ΔΕΗ για τους έξυπνους μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας..31 8 Πλεονεκτήματα- αντιδράσεις για τους έξυπνους μετρητές 32 8.1 Πλεονεκτήματα Στον Καταναλωτή..31 8.2 Πλεονεκτήματα Στην Επιχείρηση...35 8.3 Πλεονεκτήματα Στο Κοινωνικό Σύνολο..36 8.4 Τα Πιο Σημαντικά.36 8.5 Αντιδράσεις στις ΗΠΑ..39 9 Επίλογος.41 Αναφορές-Ηλεκτρονικές Πηγές...43 3

Περίληψη Η ανάγκη των καταναλωτών για μέτρηση του ηλεκτρικού ρεύματος ήταν πάντοτε μεγάλη. Σήμερα τα δεδομένα έχουν εξελιχθεί έτσι ώστε να υπάρχει ανάγκη για αναλυτικότερες μετρήσεις που θα ικανοποιούν τις ανάγκες τόσο των διαχειριστών οσο και των καταναλωτών. Ετσι μπήκαν στην ζωή μας οι έξυπνοι μετρητές. Οι οποίοι με τις μεγάλες δυνατότητες τους σε μετρήσεις βοηθούν στο να συλλέγουν και να αποθηκεύουν πάρα πολλές πληροφορίες κα επίσης να υπάρχει η δυνατότητα αμφίδρομης επικοινωνίας μέσω τηλεπικοινωνιακών μέσων με την εταιρεία κοινής ωφέλειας. Επιπροσθέτως αυτό θα οδηγήσει σε μια σημαντική αλλαγή της συμπεριφοράς προς τα βιώσιμα σχέδια κατανάλωσης Τα άμεσα δεδομένα κατανάλωσης παρέχουν στους πελάτες πληροφορίες σχετικά με την ορθή χρήση της ενέργειας και τους βοηθάει να μειώσουν την κατανάλωσή τους. Summary The consumers needs for measurements of electrical energy was always huge. Nowadays data has changed so that there is even bigger need for accurate measurements which are going to satisfy both the needs of the managers and the consumers. This is how smart meters invaded to our lives. The particular meters have impressive capabilities at measurements, they can collect and store too many information and there is also the capability of bidirectional facilities with the utility company. Additionally this is going to lead to an important alteration of the vital consumption behavior. The instant data of consumption provide the clients information about the rational usage of energy and help them to decrease their consumption. 4

1 Εισαγωγή Το ηλεκτρικό δίκτυο αρχικά δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ηλεκτροδότησης όλων των καταναλωτών. Ωστόσο, οι συσκευές μέτρησης που χρησιμοποιούνται, ειδικά για τις παροχές Χαμηλής Τάσης (ΧΤ) έχουν συγκεκριμένες τεχνικές δυνατότητες και δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις σύγχρονες ανάγκες τόσο των Διαχειριστών των Δικτύων όσο και των καταναλωτών. Είναι πλέον κοινός τόπος πως δεν μπορούμε να ικανοποιήσουμε τις περιβαλλοντικές και ενεργειακές προκλήσεις του 21ου αιώνα με τεχνολογία μετρητών του 20ου αιώνα. Αποτελεί πλέον κοινή γνώση το γεγονός ότι οποιαδήποτε προσπάθεια αυτοματοποίησης στο επίπεδο των καταναλώσεων Χαμηλής Τάσης (ΧΤ) θα πρέπει να συνδυαστεί με την αντικατάσταση των παραδοσιακών ηλεκτρομηχανικών μετρητών ενέργειας (μετρητών περιστρεφόμενου δίσκου) με ψηφιακούς μετρητές νέας γενιάς («Έξυπνοι Μετρητές» ή «Smart Meters»). Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία των Έξυπνων Μετρητών, οι οποίοι έχουν δυνατότητες μέτρησης ενέργειας, ισχύος, τάσης, συχνότητας και άλλων μεγεθών, και δυνατότητα αμφίδρομης επικοινωνίας μέσω τηλεπικοινωνιακών μέσων με κέντρα συλλογής, αποθήκευσης, επεξεργασίας και διαχείρισης πληροφοριών. Η εφαρμογή των Έξυπνων Μετρητών στους καταναλωτές Χαμηλής Τάσης δίνει μεγάλες δυνατότητες και πλεονεκτήματα, τόσο στους καταναλωτές και στους Προμηθευτές τους, όσο και σε ολόκληρη την κοινωνία. 5

2 Τρόποι μέτρησης του ηλεκτρικού ρεύματος Εισαγωγή Η μέτρηση είναι το κλειδί για την καλή διαχείριση της ενέργειας. Μόνο όταν ένα αγαθό μετρηθεί σωστά, μπορεί να γίνει και σωστή διαχείρισή του. Μαζί με τους μετρητές που είναι ήδη τοποθετημένοι και μας παρέχουν πληροφορίες για την έκδοση λογαριασμών, μπορούν να γίνει εγκατάσταση και κάποιων επιπλέον υπο-μετρητών με σκοπό την διαχείριση της ενέργειας 2.1 Ηλεκτρομηχανικοί Μετρητές Η πλειονότητα των ήδη υπαρχόντων κτιρίων είναι εξοπλισμένη με ηλεκτρομηχανικούς μονοφασικούς ή τριφασικούς μετρητές που διαθέτουν έναν περιστρεφόμενο δίσκο, ο οποίος δείχνει το ρεύμα που έχει καταναλωθεί. Ο αριθμός των περιστροφών αποτελεί μεζούρα για την ποσότητα ηλεκτρισμού που χρησιμοποιείται. Συνήθως μια ψηφιακή οθόνη που λειτουργεί μηχανικά εμφανίζει την ένδειξη του οργάνου που μετρά τις κιλοβατώρες (kwh). Παρόμοιους μετρητές μπορούμε να συναντήσουμε όταν μετράμε μονάδες άεργου ισχύος (reactive units - 6

kvar) επίσης γνωστές και ως μονάδες wattless. Αυτοί οι μετρητές διαθέτουν περιορισμένες δυνατότητες και οι ενδείξεις που εμφανίζονται στις πολύπλοκες μηχανικές ψηφιακές οθόνες (πάνω στις οποίες εναλλασσόμενα καντράν περιστρέφονται προς αντίθετες κατευθύνσεις) μπορούν εύκολα να οδηγήσουν τους χρήστες σε λάθη. Σε περίπτωση που ο μετρητής διαθέτει δύο πεδία που δείχνουν τις διαφορετικές τιμές την ημέρα και τη νύχτα, τότε μπορεί να υπάρχει ένα ρολόι ή κάποιος χρονοδιακόπτης τοποθετημένος κοντά στον μετρητή, ο οποίος αλλάζει τα πεδία. Ένας ακόμη τύπος ηλεκτρομηχανικού μετρητή που μπορεί να υπάρχει είναι ο μετρητής μέγιστης ζήτησης. Αυτού του είδους οι μετρητές μοιάζουν στην εμφάνιση με το όργανο ταχύτητας (κοντέρ) των αυτοκινήτων και μετράνε την πραγματική ισχύ που παράγεται ανά 15 λεπτά. Αυτή μπορεί να μετρηθεί σε kw ή kilovolt (κιλοβόλτ) Amps (kva). 2.2 Ηλεκτρονικοί Μετρητές Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί νέοι ηλεκτρονικοί μετρητές, οι οποίοι αντικαθιστούν σταδιακά τους μετρητές ηλεκτρομηχανικού τύπου. Αυτοί προσφέρουν μια πληθώρα επιπρόσθετων δυνατοτήτων, από μετρήσεις και καταγραφές απλής ενέργειας (kwh) έως και μετρήσεις και καταγραφές ενός μεγάλου αριθμού παραμέτρων ηλεκτρισμού. Αυτές οι παράμετροι περιλαμβάνουν την χρήση ενέργειας, την μέγιστη ζήτηση ισχύος σε kw ή kva, τον συντελεστή ισχύος, την ηλεκτρική τάση, το ηλεκτρικό ρεύμα, τις διαφορετικές ζώνες ώρας και εποχών, την διαταραχή λόγω αρμονικών, καθώς και την άεργο ισχύ, kvar κτλ. Οι ηλεκτρονικοί μετρητές θα είναι επίσης συχνά σε θέση να παρέχουν ένα παλλόμενο σήμα εξόδου το οποίο μπορεί να ενεργοποιήσει κάποιες συσκευές ελέγχου ή να ενσωματωθεί σε κάποιο δίκτυο ή να χρησιμοποιηθεί από κάποιο ειδικό όργανο καταγραφής δεδομένων, ως μέρος ενός συστήματος διαχείρισης κτιρίων (building management system - BMS) ή 7

ενός αυτόματου συστήματος ενδείξεων μετρητών (automatic meter reading system - AMS). Οι τιμές κυμαίνονται από 300 έως 2500 Ευρώ ανά μετρητή, ανάλογα με τις δυνατότητες και την χωρητικότητα μνήμης του οργάνου. 2.3 Μετρητές Προπληρωμής και κάρτες με μαγνητική ταινία Το πρότυπο επιχειρηματικό μοντέλο της ηλεκτρικής ενέργειας στο λιανικό εμπόριο ηλεκτρισμού χρεώνει τον πελάτη για το ποσό της ενέργειας που κατανάλωσε κατά τον προηγούμενο μήνα, δίμηνο ή τετράμηνο. Σε ορισμένες χώρες, εάν ο πωλητής θεωρεί ότι ο πελάτης δεν μπορεί να πληρώσει τον λογαριασμό, τοποθετεί μετρητή προπληρωμής. Αυτό απαιτεί ο πελάτης να προπληρώνει την ηλεκτρική ενέργεια που πρόκειται να καταναλώσει. Εάν το διαθέσιμο πιστωτικό έχει εξαντληθεί, τότε η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας διακόπτεται αυτόματα από ρελέ. Ο μετρητής εμφανίζει πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία, όπως η σημερινή χρέωσή του και τα πιστωτικά υπόλοιπα. Υπάρχει επίσης κουμπί που ενεργοποιεί ένα μικρό ποσό έκτακτης πίστωσης το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει ο πελάτης. Το σύστημα είναι κατάλληλο για τοποθέτηση σε επισφαλείς πελάτες, ενοικιαζόμενες μονάδες, καταστήματα και αθλητικές εγκαταστάσεις. Σήμερα οι προπληρωμένοι μετρητές διαχειρίζεται και μέσω SMS και Web τεχνολογία (ιντερνετ). Στη Μεγάλη Βρετανία, οι μετρητές προπληρωμής χρησιμοποιούνται συνήθως σε ενοικιαζόμενα καταλύματα. Στα μειονεκτήματα αυτών περιλαμβάνεται η ανάγκη για τακτικές επισκέψεις για έλεγχο και ο κίνδυνος κλοπής των μετρητών. Οι σύγχρονοι σταθερά τοποθετημένοι μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό με την τεχνολογία των έξυπνων καρτών, έχουν ελαττώσει τα μειονεκτήματα και οι μετρητές χρησιμοποιούνται συνήθως για πελάτες που θεωρούνται μεγαλύτερου πιστωτικού κινδύνου. Στη Μεγάλη Βρετανία επίσης, ένα σύστημα που χρησιμοποιείτε είναι η PayPoint, (με επαναφορτιζόμενο πλαστικό «κλειδί» για την ηλεκτρική ενέργεια) και μπορεί να φορτωθεί με όσα χρήματα ο πελάτης επιθυμεί. Ένα παρόμοιο σύστημα, με έξυπνες κάρτες, έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερα από 1 εκατ. μετρητές από την Elektromed στην Τουρκία. Στη Νότια Αφρική και τη Βόρειο Ιρλανδία οι προπληρωμένοι μετρητές «ξαναγεμίζουν» εισάγοντας έναν μοναδικό, κωδικοποιημένο εικοσαψήφιο αριθμό, χρησιμοποιώντας ένα πληκτρολόγιο. Οι έρευνες συνεχίζονται σ όλο τον κόσμο και κυρίως στις 8

αναπτυσσόμενες χώρες, για τη δοκιμή συστημάτων προπληρωμής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η έλλειψη κοινωνικής αποδοχής έχει οδηγήσει στη μη εφαρμογή της τεχνολογίας αυτής. Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες αυτές η αγορά προπληρωμένων μετρητών δεν είχε εξαπλωθεί παρά μόνο στη Νότιο Αφρική. 2.4 Έξυπνοι Μετρητές Οι μετρητές που διατίθενται, έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν είτε να αντικαταστήσουν τους ήδη υπάρχοντες μετρητές ηλεκτρισμού είτε να χρησιμοποιηθούν ως συμπληρωματικοί. Αυτοί οι μετρητές έχουν την τάση να παρουσιάζουν τα ακατέργαστα δεδομένα σχετικά με την χρήση ενέργειας, ως χρήσιμες πληροφορίες. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την προβολή του κόστους μιας περιόδου χρήσης ηλεκτρισμού με διαφορετικά επίπεδα ισχύος, κάτι που μπορεί να βοηθήσει τους χρήστες να κατανοήσουν τις συνέπειες του να ανάβεις ή να σβήνεις διαφορετικές ηλεκτρικές συσκευές. Συνήθως οι Έξυπνοι Μετρητές έχουν επίσης ενσωματωμένη μία οθόνη η οποία μπορεί να τοποθετηθεί σε κάποιο εμφανές σημείο, έτσι ώστε η πρόσβαση του χρήστη στις πληροφορίες να είναι πολύ πιο εύκολη, ενώ ο ίδιος ο μετρητής θα μπορεί να βρίσκεται σε ένα οποιοδήποτε απομακρυσμένο σημείο. Οι νέοι μετρητές θα εγκαθίστανται εντός του σπιτιού ή της πολυκατοικίας και όχι εξωτερικά, καθώς δεν θα χρειάζεται να είναι προσβάσιμοι από τα συνεργεία μέτρησης τα οποία ως επί το πλείστον είναι εξωτερικές εργολαβίες καθώς θα υπάρχει δυνατότητα τηλεμέτρησης. Δηλαδή αντί να έρχεται ένα συνεργείο και να κάνει τις καταμετρήσεις, ο μετρητής θα αποστέλλει τα στοιχεία της κατανάλωσης απευθείας ασύρματα ή ενσύρματα στον κεντρικό υπολογιστή της ΔΕΗ, όπου και θα γίνεται η επεξεργασία. Η πρώτη πρακτική ωφέλεια για τον καταναλωτή είναι ότι με τους νέους μετρητές, δε θα απαιτείται η έκδοση λογαριασμών «έναντι». Ταυτόχρονα ο ίδιος ο καταναλωτής θα 9

μπορεί από την οθόνη του μετρητή να βλέπει την κατανάλωσή του και ταυτόχρονα να την ελέγχει. Επίσης ο ίδιος ο καταναλωτής θα μπορεί να διαπιστώνει την κατανάλωση της κάθε μιας συσκευής χωριστά, καθώς ο μετρητής θα δείχνει την αύξηση φορτίου σε περίπτωση που για παράδειγμα ανοίξει ο θερμοσίφωνας ή η κουζίνα. Επιπλέον με τους έξυπνους μετρητές θα δίνεται η δυνατότητα πιο ευέλικτων τιμολογίων ανάλογα με την ώρα ή τη μέρα. Δηλαδή αυτό που σήμερα ισχύει και εφαρμόζεται με το λεγόμενο «νυχτερινό ρεύμα» θα μπορεί να επεκταθεί και οι χρεώσεις να είναι κλιμακωτές ανάλογα με τις ανάγκες του πελάτη αλλά και του παρόχου. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι έξυπνοι μετρητές ενθαρρύνουν τους ιδιοκτήτες των σπιτιών να μειώσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση από 3% έως 15%. Οι εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι η εν λόγω τεχνολογία απαιτεί την ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού και δεν είναι απλώς μια εγκατάσταση που την τοποθετούμε και την ξεχνάμε. Οι καταναλωτικές ομάδες υποστηρίζουν ότι οι ιδιοκτήτες των σπιτιών δεν πρέπει να επιβαρυνθούν τις δαπάνες εγκατάστασης των νέων μετρητών. Η βρετανική κυβέρνηση δήλωσε ότι κάθε νοικοκυριό θα πρέπει να εξοπλιστεί με «έξυπνους μετρητές» μέχρι το 2020. Σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης η αντικατάσταση των μετρητών μέχρι το 2020, αναμένεται να κοστίσει 8 δισεκατομμύρια λίρες. Η Γαλλική εταιρεία διαχείρισης του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ERDF (Electricite Reseau Distribution France), θυγατρική της EDF, ανακοίνωσε την εκκίνηση ενός προγράμματος σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με το οποίο πρόκειται να αντικατασταθούν 35 εκατομμύρια μετρητές ηλεκτρικού ρεύματος παλαιού τύπου. 10

Για το έργο, το οποίο θα ξεκινήσει με πιλοτικό πεδίο εφαρμογής 300.000 μετρητών, η ERDF επέλεξε την Atos Origin ως "αρχιτέκτονα" του σχετικού πληροφορικού συστήματος και επικεφαλής μιας ένωσης εταιρειών τεχνολογίας. Οι νέοι "έξυπνοι" μετρητές θα είναι ικανοί να ανταλλάσσουν δεδομένα με το πληροφοριακό σύστημα, ούτως ώστε να επιτρέπουν την εξ' αποστάσεως ανάγνωση αλλά και τη βέλτιστη διαχείριση του δικτύου. Στην εγκατάσταση «έξυπνων μετρητών» με δυνατότητες μέτρησης της κατανάλωσης ενέργειας με ακρίβεια ανά πάσα στιγμή προχωρά και η ΔΕΗ. Το ύψος του προγράμματος εγκατάστασης των «έξυπνων μετρητών» φτάνει τα 27 εκατ. ευρώ και θα συγχρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ σε ποσοστό 50%. Ο χρόνος περαίωσης του εγχειρήματος δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί λόγω και του μεγάλου κόστους, έτσι η ΔΕΗ είναι εκ των πραγμάτων υποχρεωμένη να επανελέγξει τον τρόπο καταμέτρησης καθώς το σύστημα με τους εργολάβους έχει αποτύχει παταγωδώς. Η μοναδική λύση για την ορθότερη λήψη ενδείξεων των μετρητών είναι οι εξειδικευμένοι υπάλληλοι της επιχείρησης. Σφάλματα στις Ενδείξεις των Μετρητών Η καλή διαχείριση της ενέργειας βασίζεται στην σωστή και ακριβή ερμηνεία των ενδείξεων των μετρητών, ανεξάρτητα από την μέθοδο μέτρησης που έχει επιλεγεί. Μερικά από τα λάθη που μπορούμε να συναντήσουμε είναι τα εξής: Χρονομέτρηση του Μετρητή Εδώ ο μετρητής περιστρέφεται πέρα από την μέγιστη ένδειξη (για παράδειγμα) 9999 ή 0000. Αυτή η κατάσταση φανερώνει πως η τελευταία ένδειξη του μετρητή ήταν μικρότερη από την προηγούμενη και υποδηλώνει αρνητική κατανάλωση. Η λύση είναι να επαναπροστεθεί ο χαμένος όγκος, ο οποίος θα ήταν 10.000 μονάδες στην περίπτωση ενός 4-ψήφιου μετρητή. Αντικατάσταση Μετρητών Όταν μεσολαβεί αντικατάσταση μετρητών είναι σημαντικό να καταγραφεί η τελευταία ένδειξη στον παλιό μετρητή, καθώς και η αρχική ένδειξη στον καινούριο. Δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε την ημερομηνία αντικατάστασης, καθώς οι καταγραφή των ενδείξεων των μετρητών κατά την αντικατάσταση θα χρησιμοποιηθεί μόνο για την προσαρμογή της επόμενης προγραμματισμένης καταγραφής ενδείξεων. Σφάλματα Χρηστών κατά την Ανάγνωση Ενδείξεων των Μετρητών Ακόμη και οι πιο σύγχρονοι ψηφιακοί μετρητές μπορούν να διαβαστούν λανθασμένα αν οι άνθρωποι που διαβάζουν τις ενδείξεις τους δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι. Πληρώνοντας την Ενέργεια που καταναλώνει κάποιος άλλος Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο να υπάρχουν κάποιες ιδιοκτησίες οι οποίες βρίσκονται πολύ κοντά η μία στην άλλη, με συνέπεια η μία να πληρώνει την κατανάλωση ενέργειας της άλλης εν αγνοία της. Ένας τρόπος αναγνώρισης τέτοιων φαινομένων είναι να γίνει σκόπιμη διακοπή ρεύματος σε ένα κτίριο, έτσι ώστε να διαπιστωθεί αν κάποιο από τα γειτονικά κτίρια επηρεάζονται. 11

3 Λογαριασμοί Ηλεκτρισμού Ανάλογα με το μέγεθος της παροχής, οι πελάτες θα αγοράσουν τον ηλεκτρισμό είτε με βάση τους δημοσιευμένους δασμούς, είτε κάποια συγκεκριμένα συμβόλαια. Ανεξάρτητα από το μέγεθος, υπάρχουν πολλοί παρόμοιοι όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τα διαφορετικά στοιχεία ενός τιμολογίου. Τα σημαντικά δεδομένα που μπορούμε να συγκεντρώσουμε από τους λογαριασμούς αυτούς συνοψίζονται παρακάτω: Αριθμός Παραπομπής Τοποθεσίας του Μετρητή: Ο Αριθμός Παραπομπής Τοποθεσίας του Μετρητή (Meter Point Reference Number MPRN) είναι ένας μοναδικός αριθμός που προσδιορίζει την παροχή του ηλεκτρισμού, πληροφορία σημαντική σε περίπτωση που επιθυμείτε να αλλάξετε Εταιρεία Παροχής. (Για τη ΔΕΗ, αριθμός παροχής με συνολικό αριθμό ως οκτώ ψηφία). Δασμός: Ο τύπος παροχής και η ορισμένη χρέωση ανά μονάδα κατανάλωσης. Περίοδος Κατανάλωσης: Οι ημερομηνίες κατανάλωσης που καλύπτει το τιμολόγιο. Σημείωση: αυτές μπορεί να ανταποκρίνονται και στις ημερομηνίες καταγραφής ενδείξεων των μετρητών, αλλά όχι απαραίτητα. Ενδείξεις Μετρητών: Οι μονάδες κατανάλωσης κατά την διάρκεια της ημέρας βρίσκονται στο πάνω μέρος, ενώ ακολουθούν οι νυχτερινές μονάδες και στην συνέχεια οι μονάδες άεργου ισχύος (μόνο στους καταναλωτές μεγάλης εγκατεστημένης ισχύος). Οι ενδείξεις μπορεί να ακολουθούνται από κάποια γράμματα, τα οποία μπορεί να αναφέρονται είτε στον πελάτη, είτε στην εκτιμώμενη ένδειξη. Σε περίπτωση που έχει χρησιμοποιηθεί μία εκτιμώμενη ένδειξη, καλό θα ήταν να γίνει και έλεγχος του κατά πόσο αυτή ανταποκρίνεται στην πραγματική ένδειξη. Αν όχι, επικοινωνήστε με την ΔΕΗ και γνωστοποιήστε την πραγματική ένδειξη. Νυχτερινές Μονάδες (Μειωμένο Τιμολόγιο): Για τις μονάδες που χρησιμοποιούνται περίπου από τις 23:00 έως τις 07:00 (ανάλογα με τον προμηθευτή και το δασμολόγιο) υπάρχει μειωμένη χρέωση. Οι ακριβείς ώρες θα πρέπει να αναγράφονται πάνω στον λογαριασμό ηλεκτρισμού και ο χρονοδιακόπτης ελέγχου θα πρέπει να ρυθμιστεί έτσι ώστε να εναλλάσσεται ανάμεσα στις τιμές αυτές σύμφωνα 12

με τις ώρες που αναγράφονται στον λογαριασμό. Αυτές οι ώρες ορίζονται από την εταιρεία κοινής ωφέλειας, έτσι ώστε να μην αλλάζουν όλοι οι πελάτες τιμές την ίδια ώρα. Είναι κατά συνέπεια επωφελές, εφόσον είναι δυνατό, να καθυστερήσουμε την μεγάλη ζήτηση για χρήση ηλεκτρισμού για τις ώρες που υπάρχει φθηνότερη χρέωση. Πρέπει επίσης να σημειωθεί πως εφαρμόζεται ακόμη ο πολλαπλασιαστής. Ελέγξτε την αναλογία των ημερήσιων μονάδων σε σχέση με τις νυχτερινές. Αν η μονάδες νυχτερινής κατανάλωσης είναι λιγότερες από το 10% της ημερήσιας κατανάλωσης, τότε θα άξιζε ίσως τον κόπο να επιλέξετε τον δασμό μονής χρέωσης, καθώς θα προσφέρει κάποιες σχετικά χαμηλότερες χρεώσεις για την κατανάλωση ημερήσιων μονάδων απ ότι αυτός της διπλής χρέωσης. Ενδείξεις Μετρητών: Οι μονάδες κατανάλωσης κατά την διάρκεια της ημέρας βρίσκονται στο πάνω μέρος, ενώ ακολουθούν οι νυχτερινές μονάδες και στην συνέχεια οι μονάδες άεργου ισχύος (μόνο στους καταναλωτές μεγάλης εγκατεστημένης ισχύος). Οι ενδείξεις μπορεί να ακολουθούνται από κάποια γράμματα, τα οποία μπορεί να αναφέρονται είτε στον πελάτη, είτε στην εκτιμώμενη ένδειξη. Σε περίπτωση που έχει χρησιμοποιηθεί μία εκτιμώμενη ένδειξη, καλό θα ήταν να γίνει και έλεγχος του κατά πόσο αυτή ανταποκρίνεται στην πραγματική ένδειξη. Αν όχι, επικοινωνήστε με την ΔΕΗ και γνωστοποιήστε την πραγματική ένδειξη. Νυχτερινές Μονάδες (Μειωμένο Τιμολόγιο): Για τις μονάδες που χρησιμοποιούνται περίπου από τις 23:00 έως τις 07:00 (ανάλογα με τον προμηθευτή και το δασμολόγιο) υπάρχει μειωμένη χρέωση. Οι ακριβείς ώρες θα πρέπει να αναγράφονται πάνω στον λογαριασμό ηλεκτρισμού και ο χρονοδιακόπτης ελέγχου θα πρέπει να ρυθμιστεί έτσι ώστε να εναλλάσσεται ανάμεσα στις τιμές αυτές σύμφωνα με τις ώρες που αναγράφονται στον λογαριασμό. Αυτές οι ώρες ορίζονται από την εταιρεία κοινής ωφέλειας, έτσι ώστε να μην αλλάζουν όλοι οι πελάτες τιμές την ίδια ώρα. Είναι κατά συνέπεια επωφελές, εφόσον είναι δυνατό, να καθυστερήσουμε την μεγάλη ζήτηση για χρήση ηλεκτρισμού για τις ώρες που υπάρχει φθηνότερη χρέωση. Πρέπει επίσης να σημειωθεί πως εφαρμόζεται ακόμη ο πολλαπλασιαστής. Ελέγξτε την αναλογία των ημερήσιων μονάδων σε σχέση με τις νυχτερινές. Αν η μονάδες νυχτερινής κατανάλωσης είναι λιγότερες από το 10% της ημερήσιας κατανάλωσης, τότε θα άξιζε ίσως τον κόπο να επιλέξετε τον δασμό μονής χρέωσης, καθώς θα 13

προσφέρει κάποιες σχετικά χαμηλότερες χρεώσεις για την κατανάλωση ημερήσιων μονάδων απ ότι αυτός της διπλής χρέωσης. Μονάδες Άεργου Ισχύος: Η άεργος ισχύς που μετριέται σε kvar είναι μια μονάδα μέτρησης του επαγωγικού ρεύματος που παράγεται σε κυκλώματα από πηνία μετασχηματιστών με περιέλιξη κάποιων μηχανών κλπ. Το άεργο ρεύμα δεν εξυπηρετεί κάποιον ιδιαίτερο σκοπό και μειώνει την δυναμικότητα των μετασχηματιστών, των καλωδίων και του εξοπλισμού διανομής μεγάλων ηλεκτρικών φορτίων (ή του μηχανισμού παρεμβολής). Επομένως οι προμηθευτές ηλεκτρισμού αποτρέπουν την χρήση τους. Αν οι μονάδες άεργου ισχύος ξεπερνούν το 1/3 της συνολικής πραγματικής ισχύος (kwh), τότε η υπερβολή χρεώνεται με σταθερή τιμή. Αν το τιμολόγιό σας περιλαμβάνει συχνά χρεώσεις για μονάδες άεργου ισχύος, τότε αξίζει τον κόπο να επενδύσετε σε εξοπλισμό αντιστάθμισης συντελεστή ισχύος για να μειωθούν οι επιβαρύνσεις εξαιτίας της άεργου ισχύος. Σταθερή Χρέωση: Μια σταθερή χρέωση συχνά αναφερόμενη ως το σταθερό κόστος ανά έτος και μετά κατ αναλογία για να καλύψουν την περίοδο κατανάλωσης. Χρέωση Δυναμικότητας: Μια σταθερή χρέωση με βάση την Μέγιστη Δυναμικότητα Μεταφοράς (Maximum Import Capacity - MIC) που μετριέται σε kva. Η χρέωση είναι κατ αναλογία για να καλύψει την περίοδο κατανάλωσης. Χρέωση Ζήτησης: Μία σταθερή χρέωση με βάση την πραγματική μέγιστη ζήτηση κατά την περίοδο κατανάλωσης. Συγκρίνετε την μέγιστη ζήτηση με την Μέγιστη Δυναμικότητα Μεταφοράς (MIC), κι αν η πρώτη είναι υψηλότερη ίσως έχετε υψηλότερη χρέωση λόγω υπέρβασης της επιτρεπόμενης δυναμικότητας μεταφοράς. Εξίσου όμως σε περίπτωση που είναι σημαντικά χαμηλότερη στην διάρκεια ενός έτους, είναι πιθανό να πετύχετε μείωση της δυναμικότητας μεταφοράς και να εξοικονομήσετε χρήματα. 4 Αναγκαιότητα Αναλυτικών Μετρήσεων σε Οικιακές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Είναι γεγονός ότι οι σύγχρονες ανάγκες του ανθρώπου για την κατανάλωση ενέργειας συνεχώς αυξάνονται. Παρόλα αυτά οι πηγές ενέργειας, οι οποίες είναι διαθέσιμες, λιγοστεύουν σε επικίνδυνο βαθμό. Εκτός από την προφανή λύση εύρεσης νέων μορφών και πηγών ενέργειας, προέκυψε και η ανάγκη παρακολούθησης της 14

κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε οικιακές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Η καταγραφή και η μέτρηση των αντίστοιχων απαιτούμενων μεγεθών (ηλεκτρικών τάσεων και ρευμάτων) πραγματοποιείται με τη χρήση ειδικά σχεδιασμένων για τη δεδομένη εφαρμογή συσκευών. Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που καθιστά επιτακτική την αναλυτική μέτρηση των μεγεθών αυτών είναι τα οφέλη που μπορεί να προκύψουν για το περιβάλλον. Η καταγραφή των μετρήσεων και η ανάλυση τους μπορεί να οδηγήσει σε πρακτικές που θα αποφέρουν αξιοσημείωτη εξοικονόμηση ενέργειας, η οποία συνεπάγεται τη μείωση της εκπομπής ρύπων. Η εξοικονόμηση και ορθολογική χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας και κατ επέκταση των φυσικών πόρων δεν έχει μόνο περιβαλλοντικά κέρδη αλλά και προσωπικά οφέλη για τον κάθε καταναλωτή. Πιο συγκεκριμένα, ο εκάστοτε καταναλωτής, μέσω της παρακολούθησης της ατομικής του κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, έχει τη δυνατότητα μείωσης των εξόδων του που αφορούν σε αυτήν καθώς του παρέχεται επακριβής αντίληψη και γνώση του πόσο ενεργειακά ζημιογόνα είναι η κάθε ηλεκτρική συσκευή του. Συνεπώς, η πρόσβαση του εκάστοτε καταναλωτή σε αναλυτικές μετρήσεις κατανάλωσης ρεύματος των συσκευών που βρίσκονται υπό την εποπτεία και χρήση του μπορεί να οδηγήσει τόσο σε βελτίωση της καταναλωτικής του συμπεριφοράς όσο και σε ανάπτυξη της περιβαλλοντικής του συνείδησης. 5 Παρουσίαση Έξυπνων Μετρητών 5.1 OWL Intuition Η νέα έξυπνη γενιά μετρητών παρακολούθησης και ελέγχου ηλεκτρικής ενέργειας OWL Intuition, μέσω διαδικτύου για οικιακούς εμπορικούς και βιομηχανικούς χώρους. 15

Η OWL Intuition είναι ένα σπονδυλωτό, συνδεδεμένο με το Διαδίκτυο σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου που μπορεί να διαχειριστεί όλα τα κύρια χαρακτηριστικά κατανάλωσης και χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας. Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, παραγωγή ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας, κεντρική θέρμανση και ζεστό νερό. Κάθε ενότητα μπορεί να προστεθεί ξεχωριστά για να δημιουργήσετε ένα δίκτυο διαχείρισης της ενέργειας στο σπίτι το γραφείο ή τη βιομηχανία, βοηθώντας σας να εξοικονομήσετε ενέργεια και χρήματα, με πολύ σημαντικές μειώσεις στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Αυτή η μοναδική έξυπνη τεχνολογία στο σπίτι μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τους λογαριασμούς στο νοικοκυριό σας σε ενέργεια έως 25%. (ανήκει στην κατηγορία των προϊόντων τα οποία προωθούν την θετική αλλαγή συμπεριφοράς ως προς την κατανάλωση ενέργειας). Στη δικτυακή πύλη OWL μεταφέρονται αυτόματα και με ασφάλεια όλα τα δεδομένα σε αντίστοιχη πλατφόρμα λογισμικού, όπου μπορείτε να συνδεθείτε για να δείτε ζωντανά τα ιστορικά δεδομένα σας, από οποιοδήποτε υπολογιστή συνδεδεμένο στο Διαδίκτυο, οπουδήποτε! Ή αν θέλετε, πρόσβαση στο OWL Intuition από το smartphone σας, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό iphone ή Android app. Kαι τα δύο θα είναι διαθέσιμα για ΔΩΡΕΑΝ κατέβασμα από το καλοκαίρι του 2012. Το Δίκτυο OWL συνδέεται απλά στο υπάρχον broadband router και συνδέετε ασύρματα με τον πομπό του αισθητήρα OWL. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Τα ενεργειακά δεδομένα συνεχώς συλλέγονται και αποθηκεύονται στο OWL Intuition και μέσω της υπάρχουσα σύνδεσή σας, Internet ευρείας ζώνης (broadband), Τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί σε πραγματικό χρόνο μπορούν να προβληθούν μέσω: Προγράμματος περιήγησης στο Web (συμπεριλαμβανομένων των ipad) για iphone, Android, smart phones και OWL οθόνες παρακολούθησης ηλεκτρικής ενέργειας. Σαφείς συνοπτικές πληροφορίες με λεπτομερείς τιμές και Ευανάγνωστα γραφήματα. Εκτύπωση ή κατέβασμα γραφημάτων. Υποστηρίζει 7 οικονομικά και χρονικά τιμολόγια. Μηνύματα για κατανάλωση EcoNudge σε πραγματικό χρόνο. Λήψη CSV αρχείου δεδομένων για δική σας ανάλυση. Προαιρετική μεταφορά δεδομένων μέσω πρωτοκόλλων Multicast, ή UDP. Αναβάθμιση λογισμικού για νέες δυνατότητες και υπηρεσίες. Γενικά χαρακτηριστικά Συχνότητα λειτουργίας 433MHz Network OWL Gateway 433MHz και 868MHz Απόσταση ενεργοποίησης πάνω από 30m χρόνος ανανέωσης κάθε 12 δευτερόλεπτα λειτουργία μπαταρίας > 14 Μήνες αισθητήριο 230-240VAC 71A με επαγωγική σύνδεση στον κεντρικό αγωγό. θερμοκρασία λειτουργίας : -25 C to +65 C Σχετική υγρασία : 25% to 95% 16

θερμοκρασία λειτουργίας : 0 C to 40 C Βαθμός προστασίας : IP30 5.2 OWL Micro+ Ο μετρητής ενέργειας OWL micro+ είναι ο πρώτος μετρητής από τη νέα γενιά οικιακών μετρητών παρακολούθησης ενέργειας OWL. Ασύρματος και εύκολος στη χρήση, τοποθετείτε οπουδήποτε και σας βοηθά να μειώσετε την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και κατ επέκταση στη μείωση αερίων του θερμοκηπίου. Ο OWL micro+ διαθέτει νέα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, υψηλή ποιότητα κατασκευής 17

και χαμηλό κόστος απόκτησης κάτι που βοηθάει στη γρήγορη απόσβεση του προϊόντος. Γενικά χαρακτηριστικά Συχνότητα λειτουργίας 433MHz Απόσταση ενεργοποίησης πάνω από 30m χρόνος ανανέωσης κάθε 12 δευτερόλεπτα λειτουργία μπαταρίας > 14 Μήνες αισθητήριο 230-240VAC 71A με επαγωγική σύνδεση στον κεντρικό αγωγό. θερμοκρασία λειτουργίας : -25 C to +65 C Σχετική υγρασία : 25% to 95% θερμοκρασία λειτουργίας : 0 C to 40 C Βαθμός προστασίας : IP30 Περιλαμβάνει : OWL Micro+ μονάδα οθόνης. Μονάδα ασύρματης σύνδεσης. Σταθερός ενιαίος αισθητήρας 5 x AA Αλκαλικές μπαταρίες User Manual ενεργοποίησης. ενδείξεις οθόνης Σε Πραγματικό χρόνο κατανάλωση σε kw & συνολική κατανάλωση ενέργειας σε kwh Σε πραγματικό χρόνο συνολικό κόστος σε,$, Σε πραγματικό χρόνο ισοδύναμη συνολική εκπομπή CO2 Μέση κατανάλωση Ημέρα, Εβδομάδα, Μήνα Συγκριτική/ιστορική κατανάλωση σημερινή /προηγούμενη ημέρα, αυτή / την προηγούμενη εβδομάδα, αυτόν / τον περασμένο μήνα. Ημερομηνία και χρονιά. 5.3 ΟWL με USB Ο μετρητής ηλεκτρικής ενέργειας OWL με USB παρέχει μια λεπτομερή ανάλυση της χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας, όλα τα δεδομένα αποθηκεύονται στην οθόνη, έτοιμα να φορτωθούν σε έναν υπολογιστή μέσω του παρεχόμενου καλωδίου μεταφοράς δεδομένων. 18

OWL + USB είναι η πλήρης ασύρματη λύση παρακολούθησης της ηλεκτρικής ενέργειας. Διατηρώντας όλα τα χαρακτηριστικά του βραβευμένου OWL παρακολούθηση της ηλεκτρικής ενέργειας. Το OWL + USB παρέχει μια λεπτομερή ανάλυση της χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας, όλα τα δεδομένα αποθηκεύονται στην οθόνη, έτοιμα να φορτωθούν σε έναν υπολογιστή μέσω του παρεχόμενου καλωδίου μεταφοράς δεδομένων. Η πρόσθετη αυτή Track & Store Λειτουργία, σε συνδυασμό με τριετή κυλιόμενη ικανότητα μνήμης διασφαλίζει ότι αυτή η κομψή συσκευή θα εμφανίσει τάσεις στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, βοηθώντας τους χρήστες να προβαίνουν σε ανάλογες αποφάσεις σχετικά με το πώς να ελέγξουν τις καταναλώσεις ηλεκτρικού ρεύματος του νοικοκυριού τους. Επιπλέον, μέχρι 6 τιμολόγια μπορούν να προγραμματιστούν στην οθόνη. Προβλέπεται ακόμη και για καταναλωτές με διαφορετικά εργάσιμες μέρες π.χ τιμολόγια Σαββατοκύριακου 6 Παρουσίαση Κατασκευής Έξυπνου Μετρητή Όλοι γνωρίζουμε τους οικιακούς μετρητές κατανάλωσης ρεύματος της ΔΕΗ, τα επονομαζόμενα «ρολόγια». Πρόκειται για αναλογικά συστήματα με μηχανικά μέρη που εδώ και δεκαετίες μετρούν την κατανάλωση που κάνουμε (και φυσικά προκύπτει 19

ο ανάλογος λογαριασμός). Εδώ θα σας παρουσιάσουμε ένα ψηφιακό μετρητή κατανάλωσης ρεύματος, χωρίς μηχανικά μέρη, με μεγάλη ακρίβεια και σταθερότητα. Μπορεί να μην επιτρέπεται να αντικαταστήσετε το επίσημο «ρολόι» της ΔΕΗ με την κατασκευή μας, παρ όλα αυτά μπορείτε να το βάλετε σαν μέτρο σύγκρισης. Περιγραφή Η μέτρηση κατανάλωσης ηλεκτρικής ισχύος, αναφέρεται σε kw ανά ώρα (κιλοβατώρες, kwh). Πρακτικά και με απλά λόγια, μια κατανάλωση 1kWh μπορεί να προέλθει από μια λάμπα 100W αναμμένη επί 10 ώρες (0.1kW x 10h = 1kWh), ένα αερόθερμο 2kW επί μισή ώρα (2kW x 0.5h = 1kWh), κ.ο.κ.. Η ισχύς ως γνωστόν προκύπτει από το γινόμενο της τάσης επί του ρεύματος (W = V x I). Αν η τάση είναι γνωστή και σταθερή (220V στην περίπτωσή μας), χρειάζεται να μετράμε μόνο το ρεύμα για να γνωρίζουμε την ισχύ. Έτσι, οι αναλογικοί μετρητές της ΔΕΗ διαθέτουν εσωτερικά ένα αγωγό ο οποίος αναπτύσσει γύρω του ένα μαγνητικό πεδίο, ανάλογο του ρεύματος που τον διαρρέει. Το μαγνητικό πεδίο που δημιουργεί περιστρέφει ένα δίσκο, ο οποίος με τη σειρά του αυξάνει τον μηχανικό μετρητή που αναγράφει τις kwh. Στην δική μας κατασκευή ακολουθήσαμε εντελώς διαφορετική νοοτροπία. Μετράμε ξεχωριστά την τάση και το ρεύμα, τα μετατρέπουμε σε ψηφιακά σήματα με ακρίβεια 16 bit και κατόπιν υπολογίζουμε την ισχύ. Όλα αυτά, χωρίς μηχανικά μέρη και με πλήρη ανταπόκριση στις διακυμάνσεις της τάσης. Το κύκλωμα Η κατασκευή μας βασίζεται στο ολοκληρωμένο ADE7755 (U1) της Analog Devices, το οποίο είναι εξειδικευμένο για μέτρηση κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και είναι πιστοποιημένο για συμβατότητα με το πρότυπο IEC-1036. Η επιλογή αυτού του ολοκληρωμένου μας γλιτώνει από πολύ κόπο αφού διαθέτει όλες τις απαραίτητες βαθμίδες για τον υπολογισμό της ισχύος σε kwh, απλά μετρώντας το ρεύμα και την τάση της γραμμής. Είναι χρονισμένο στους 3.579 MHz και το έχουμε ρυθμίσει έτσι ώστε κάθε 100 παλμούς που θα μετράμε στην έξοδό του, σημαίνει ότι συμπληρώθηκε κατανάλωση 1kWh. Για να μετρήσουμε το ρεύμα, παρεμβαίνουμε στο καλώδιο της φάσης και βάζουμε μια ειδική αντίσταση (shunt resistor) με την εξαιρετικά χαμηλή αντίσταση των 350μΩ (0.00035Ω). Βάση του νόμου του Ωμ (V = I x R), στα άκρα της shunt θα αναπτύσσεται τάση γραμμικώς ανάλογη του ρεύματος που την διαρρέει. Έτσι, αν το φορτίο μας τραβάει π.χ. 10A, στα άκρα της αντίστασης θα έχουμε μια τάση 3.5mV 20

(0.0035mV). Αμέσως πριν την shunt αντίσταση, μετράμε ταυτόχρονα και την τάση που την οποία υποβιβάζουμε αρκετές φορές πριν την δεχτεί το U1. Το LED1 θα ανάβει κάθε φορά που θα παρουσιάζεται ένας παλμός από το U1, ενώ το LED2 υποδηλώνει την ύπαρξη σφάλματος μεταξύ της μετρούμενης τάσης και ρεύματος (διαφορά φάσης >90 μοιρών). Σε μια τέτοια περίπτωση το U1 σταματά να μετρά ισχύ και θα πρέπει να διερευνήσετε που οφείλεται το πρόβλημα. Η τροφοδοσία του κυκλώματος με 5V, γίνεται από την ίδια την παροχή που μετράμε την κατανάλωση μέσω των C7, R9, D1 και DZ1 που ανορθώνουν και υποβιβάζουν την τάση στα 15VDC, και κατόπιν του REG1 (LM78L05) που την σταθεροποιεί τελικώς στα 5VDC. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ότι κάθε σημείο της πλακέτας βρίσκεται υπό τάση 220V και δεν θα πρέπει να την ακουμπάτε όταν την συνδέσετε στο δίκτυο της ΔΕΗ. Επειδή το U1 δεν πρέπει να επηρεάζεται από συνιστώσες RF που τυχόν θα φέρουν τα εξωτερικά καλώδια, έχουμε προβλέψει στραγγαλιστικά πηνία (chock) και διαφορετικές γειώσεις στην πλακέτα. Ομοίως και για την έξοδο των παλμών, έχουμε προβλέψει την χρήση ενός optocoupler (U2), προκειμένου να έχουμε ταυτόχρονα γαλβανική και RF απομόνωση. Στην δεύτερη πλακέτα της κατασκευής μας, βρίσκεται ένας μικροελεγκτής AT90S2313 της Atmel (U3) ο οποίος λαμβάνει τους παλμούς του U1 και μας απεικονίζει την ένδειξη των kwh σε μια LCD οθόνη 2x16 χαρακτήρων με ακρίβεια 0.01kWh. Η πλακέτα της απεικόνισης απαιτεί ξεχωριστή τροφοδοσία 5VDC, είναι ακίνδυνη, και μπορεί να βρίσκεται σε διαφορετικό σημείο απ ότι η πλακέτα του μετρητή. Έτσι, έχετε την δυνατότητα να την βάλετε σε κάποιο προσιτό σημείο και να βλέπετε την ένδειξη ανά πάσα στιγμή. Προκειμένου να διατηρεί την ένδειξη ακόμα και μετά από διακοπή της τροφοδοσίας της, έχουμε προβλέψει ένα μικρό κύκλωμα με τα D3 και C24. Τυχόν διακοπή της τάσης τροφοδοσίας θα γίνει άμεσα αντιληπτή από το U3 μέσω του pin 11. Ο C24 θα κρατήσει την τάση του U3 για λίγο χρόνο, και δεν θα εκφορτιστεί από το υπόλοιπο κύκλωμα λόγω της D3. Ο «χρόνος ζωής» που θα κερδίσουμε από αυτή την διάταξη, είναι αρκετός ώστε να προλάβει να αποθηκεύσει το U3 την τρέχουσα τιμή των kwh στην EEPROM του. Έτσι, την επόμενη φορά που θα τροφοδοτήσουμε ξανά την πλακέτα απεικόνισης, θα συνεχίσει να μετρά τα kwh από εκεί που σταμάτησε. Κατασκευή Η πλακέτα του μετρητή αποτελείται περισσότερο από εξαρτήματα SMD και χρειάζεται την δέουσα προσοχή. Κολλήστε πρώτα τα βραχυκυκλώματα μεταξύ πάνω και κάτω όψης όπου πρέπει να μπουν, και κατόπιν κολλήστε το U1. Συνεχίστε με τα 21

υπόλοιπα υλικά SMD, και αφήστε για το τέλος τα συμβατικά υλικά. Προσοχή στις πολικότητες των διόδων, ηλεκτρολυτικών πυκνωτών, κλπ. Προτείνουμε να κολλήσετε δυο μικρά καλώδια στα άκρα της R11 προκειμένου να συνδέσετε εκεί το πολύμετρό σας για το calibration και να μην χρειαστεί να πλησιάσετε την πλακέτα υπό τάση.. Η πλακέτα της απεικόνισης είναι πολύ ευκολότερη, αφού όλη είναι με συμβατικά υλικά. Ξεκινήστε με τις αντιστάσεις, τις διόδους, την βάση του U3, και στο τέλος αφήστε τους πυκνωτές, κρύσταλλο, κλπ. Και εδώ χρειάζεται την προσοχή σας στις πολικότητες. Όταν τελειώσετε την συναρμολόγηση και των δυο πλακετών, κάντε ένα σχολαστικότατο έλεγχο για τυχόν λάθη, παραλείψεις ή βραχυκυκλώματα. Λειτουργία - ρυθμίσεις Αφού συνδέσετε την αντίσταση shunt και τις δυο πλακέτες μεταξύ τους, δώστε τάση στο σύστημα. Πλέον δεν μπορείτε να ακουμπήσετε την πλακέτα του μετρητή, μιας και είναι υπό επικίνδυνη τάση! Τώρα, σας μένει μόνο να ρυθμίσετε το τριμερ P1 έτσι ώστε να έχετε ακριβώς 248.9 mv στα άκρα της R11 και φυσικά να μην ανάβει το LED2 που υποδηλώνει μεγάλη διαφορά φάσης μεταξύ τάσης / ρεύματος (>90 μοίρες). Τέλος, βάλτε ένα καθαρά ωμικό φορτίο γνωστής ισχύος (π.χ. ένα θερμαντικό σώμα 2kW) για μισή ώρα στην έξοδο, και επαληθεύστε την ένδειξη του μετρητή μας με το αναμενόμενο. Λίστα υλικών C1 = 100µF 16V SMD C2, C4, C13, C14, C17 = 100nF SMD C3 = 220μF 16V SMD C5 = 10nF 250V C6, C9, C10, C12 = 33nF SMD C7 = 470nF 250V C8, C11 = 22pF SMD C15 = 10µF 16V SMD C16 = 470μF 35V C18, C19, C22 = 100nF C20, C21 = 27pF C23 = 100µF 16V C24 = 220µF 16V D1 = 1N4004 D2, D3 = 1N4001 DZ1 = zener 15V 1W L1, L2, L3, L4= VK200 LCD1 = LCD 16x2, Backlight Hitatchi HD44780 συμβατή LED1 = LED πράσινο SMD LED2 = LED κόκκινο SMD 22

P1 = 100k πολύστροφο κάθετο P2 = 4.7k οριζόντιο R1, R4, R5, R7, R13, R10, R11 = 1kΩ SMD R2 = 10Ω SMD R3, R6 = 680Ω SMD R8 = 470kΩ 0.5W R9 = 470Ω 1W R12 = 390kΩ 0.5W R14, R15 = 1kΩ Shunt αντίσταση 350μΩ REG1 = LM78L05 U1 = ADE7755 U2 = 4N26 U3 = AT90S2313 10 Βάση για το U3 XTAL1 = 3.579 MHz low profile XTAL2 = 4 MHz low profile 23

Το σχηματικό της κύριας κατασκευής 24

Το σχηματικό της οθόνης Το αρχείο HEX για τον μικροελεγκτή :100000000AC018951895189518951895189518956B :100010001895189518958FED8DBFC0ECE8EB4E2E16 25

:10002000DD275D2EEEE7F0E0A0E6B0E088278D93B7 :100030003197E9F7A0D066248C988E9886E083BF2C :1000400080E082BF7ED08CE0DED08FE715E088D0E4 :10005000EAEAF6E070D08FEB13E082D0E2EBF6E054 :100060006AD0E3E0F0E07ED0E4E0F0E0A0E10FD37E :10007000053009F006C0A0E6E0E0F0E094E00AD325 :1000800016C0E4E0F0E0A0E1BB2785E08C937BE7BD :10009000EDD2A0E6E2EAF6E07CD2E2EAF6E063D254 :1000A000E0E0F0E0ADE0BB2794E07BE7E2D249D0AE :1000B000E0ECF6E040D013C002B7003010F009F0D9 :1000C00001C026C080E082BFE6EAF6E055D2E0E655 :1000D000F0E0BDD1F6D1FF27EDE0A0E6BCD2A0EA6A :1000E000B0E0AF93BF93E0E6F0E0B1D1C7D011E04C :1000F00002E0BF91AF9162D2E0EAF0E0A4E6A6D2BE :100100008FEB11E02DD0A4E610D0E8ECF6E013D090 :10011000869908C0E0E0F0E0A0E694E07BE7A9D291 :10012000F894FFCFC9CFA0EAB0E08D91882311F0F9 :1001300064D0FBCF089513D2802D11F05ED0FBCF99 :10014000089581E060D014D080E85DC08FE7213051 :1001500039F08FEB223021F08FE8233009F08FEC5B :10016000810F51C088EE93E07AD03197D9F7089586 :1001700083E0992774C08AEF90E071D0BA9ABB9A55 :10018000BC9ABD9ABE9ABF9AC79885E090E067D0A6 :10019000C698C298C398C49AC59AC69AEF93FF931B :1001A000E0E6F0E050D0FF91EF91C69855D0C69AA6 :1001B000EF93FF93E0E6F0E046D0FF91EF91C69811 :1001C0004BD0C69AEF93FF93E0E6F0E03CD0FF916E :1001D000EF91C69841D0C598C69AEF93FF93E0E699 :1001E000F0E031D0FF91EF91C69836D088E20BD085 :1001F0008EE009D086E007D00895C79A829505D091 :1002000004D02AD00895C798F9CF859510F4C59ADF :1002100001C0C598859510F4C49A01C0C49885950D :1002200010F4C39A01C0C398859510F4C29A01C016 :10023000C298C69AEF93FF93E0E6F0E004D0FF91F6 :10024000EF91C69808953197F1F70895689462F890 :100250000895E89462F8089581E090E000C0EF937B :10026000FF93EE27E82BE92B31F0E8EEF3E031972E :10027000F1F70197D1F7FF91EF9108958DE207FD16 :100280008D938F2D881F802F881F8F57082F68947C :10029000F7F8802F87FF15C080958395082F80E39E :1002A0008D938EE28D93802F815228F080E38D9381 26

:1002B00099279C93089544270A95802F09F192D09D :1002C0001FC0805230F09EE49D9381E48D939D93F6 :1002D000EFCF4427DF92EF92FF920F938FE1801BC5 :1002E00011F0082F7FD085D09EE29D930F91FF9053 :1002F000EF90DF9044270395003209F4D7CF27D041 :100300003F93E4E8F3E038E12F2D1E2D0D2DFF245F :10031000EE24DD244427000F111F221F88F42F92A2 :100320003F921DD1102C1BD1202C19D1302C17D16C :100330003197410DD21CE31CF01C3F902F9001C05F :10034000339631963A9539F73F9107D0B3CFDD0C0C :10035000EE1CFF1C0A95D9F70895002719E058D024 :100360008F93802B11F0039501C08F911A95B9F7E7 :10037000802F882309F49ACF8F91805D8D930A9501 :10038000D9F796CF0065CD1D80B2E60E40597307B0 :10039000A0ACB90350D6DC01286BEE009435770091 :1003A000CA9A3B0065CD1D00B2E60E0059730700E6 :1003B000ACB90300D6DC01006BEE0000357700001D :1003C0009A3B0000CD1D0000E60E00007307000000 :1003D000B9030000DC010000EE000000770000001F :1003E0003B000000F694E794D79447950A95D1F71F :1003F000089500270DD08F9303958F2D8E298D2979 :10040000842BC1F78F91805D8D930A95D9F750CFDA :100410001F930F93002710E2440FDD1CEE1CFF1CFE :10042000001F802F9AE0890B10F0082F43951A9532 :1004300099F7802F0F911F910895D094E094F09434 :1004400091E0D90E9927E91EF91E10950895D190D3 :10045000E190F19001910895219131914191519153 :100460000895102F90E8FF0C001F0927990FF794AB :100470001078652F90E8440F551F5927990F47951D :10048000607800380895FF0C90E89027110F979539 :10049000F794092F08959FE7092FF92A9FEFD92E86 :1004A000E92E0895DD24EE24FF2400271127089566 :1004B0000AF045D0E8CF5FE322273327442701C065 :1004C000CBDFCFDF5038B1F3003899F3902F951B75 :1004D0008BF312F434D0FACF983118F02227332757 :1004E0004427983028F0232F342F44279850F9CFF1 :1004F000992329F04695379527959A95D9F7912F05 :10050000962742F014D0B0F6F794E794D7940F5F93 :100510008BF6C1CF10D051F008F48FDFFF2052F2DC :10052000DD0CEE1CFF1C0150CBF7B5CFBBCFD20EBC :10053000E31EF41E0895D21AE30AF40A0895DF9226 27

:10054000EF92FF920F931F93D22EE32EF42E052FDE :10055000162F6F915F914F913F912F910895C895FC :10056000319600200895FBDFD02CF9DFE02CF7DF77 :10057000F02CF5DF002D0895F2DF202DF0DF302D77 :10058000EEDF402DECDF502D089591E005C092E0A4 :1005900003C094E001C098E0E2DF0D929A95E1F784 :1005A000089599278D9193958823E1F79395119656 :1005B0008C9311978E919A95D1F70895EA2FFB2F7E :1005C00000244C918D9103948E32E1F711248D918A :1005D00013948823E1F71A94101640F41197202FF2 :1005E0002119239580E38D932A95E9F7113039F588 :1005F0009927AE2FBF2FA00DB91FA00FB91F8C9147 :100600009C93853308F421C031E08E918E32E9F35A :100610008D3241F0830F8A3319F480E331E001C059 :1006200033278C93AE1789F7332341F0AE2FBF2FBA :10063000B8DF81E34D3209F431968083089588272D :10064000E00DF81FE00FF81F8083089581918D93CE :100650008823E1F7089594E081918D939A95E1F7CD :100660000895E199FECFEEBB3196089591E001C067 :1006700092E07B3751F47FB7F894F3DF8D918DBB17 :10068000E29AE19A9A95C9F77FBF7727089591E09A :1006900001C092E0E6DFE09A8DB38D939A95D1F791 :1006A0000895000000000AD7233C4469676974611B :1006B0006C00456E65726779204D65746572000047 :1006C000456E657267793A00206B576820202020BC :0606D000202020200000A4 :00000001FF 28

Το σχηματικό της κύριας κατασκευής Το σχηματικό της οθόνης 29

Τελικό στάδιο κατασκευής 30

7 Τι δηλώνει η ΔΕΗ για τους έξυπνους μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας Την εγκατάσταση έξυπνων, ψηφιακών μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος στους οικιακούς καταναλωτές της ΔΕΗ προωθεί το ΥΠΕΚΑ με σχετική απόφαση του αρμόδιου υφυπουργό Ασημάκη Παπαγεωργίου. Όπως προβλέπει το χρονοδιάγραμμα που έδωσε το υπουργείο, η αντικατάσταση των αναλογικών μετρητών με ψηφιακούς, θα αρχίσει το αργότερο μέχρι την 1η Ιουλίου 2014. Μέχρι την 30 Ιουνίου 2017 θα έχει αντικατασταθεί το 40% του συνόλου των υφιστάμενων μετρητών και μέχρι την 31 Δεκεμβρίου του 2020 του 80%. Σύμφωνα με το euro2day, το έργο εγκατάστασης έξυπνων μετρητών θα αναλάβει ο Διαχειριστής του Δικτύου ΔΕΔΔΗΕ (θυγατρική της ΔΕΗ) με τον αριθμό τους να ανέρχεται σε 5,6 εκατομμύρια περίπου. Πιλοτικά θα εγκατασταθούν 100.000 μετρητές ως τον Αύγουστο του 2015, έργο ενταγμένο στο ΕΣΠΑ. Από την άλλη πλευρά, είναι υπό εξέταση η ένταξη του συνολικού έργου στο ΕΣΠΑ θα κριθεί ανάλογα με τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από το πιλοτικό πρόγραμμα. Όπως αναφέρει το υπουργείο η αντικατάσταση των σημερινών μετρητών με έξυπνους, αποτελεί προϋπόθεση για τη λειτουργία της απελευθερωμένης αγοράς και για την εξοικονόμηση ενέργειας. Οι έξυπνοι μετρητές θα δώσουν μια σειρά δυνατότητες στον καταναλωτή και στον διαχειριστή του δικτύου όπως: -η πρόσβαση στα δεδομένα του μετρητή ακόμα και εξ αποστάσεως -πληροφορίες στον λειτουργό της αγοράς για βλάβες και άλλα προβλήματα στο δίκτυο -σύνδεση ή διακοπή της ηλεκτροδότησης και περιορισμό της ισχύος ανάλογα με το συμβόλαιο εξ αποστάσεως χωρίς την ανάγκη των γνωστών συνεργείων. -πρόβλεψη διαφορετικών ζωνών κατανάλωσης ανάλογα με την ώρα -αποτροπή κλοπών ηλεκτρικής ενέργειας Μέχρι στιγμής δεν έχουν ανακοινωθεί ονόματα εταιρειών που θα δηλώσουν παρών στο διαγωνισμό για τους έξυπνους μετρητές, αλλά αναμένεται έντονο το ενδιαφέρον. 31

Η υπογραφή της απόφασης για τους έξυπνους μετρητές, αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και χαρακτηρίζεται ως στρατηγική επένδυση, για την υλοποίηση της οποίας μπορούν να αξιοποιηθούν πιστώσεις από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. 8 Πλεονεκτήματα Αντιδράσεις για τους Έξυπνους Μετρητές 8.1 Πλεονεκτήματα Στον Καταναλωτή Τα οφέλη της χρήσης των Έξυπνων Μετρητών στους καταναλωτές είναι τα ακόλουθα: α) Βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος που προσφέρεται στον καταναλωτή: Η καταγραφή των ποιοτικών μεγεθών παροχής της ηλεκτρικής ενέργειας (τάση, συχνότητα, κ.α.), θα έχει ως αποτέλεσμα την καταγραφή κάποιων ανωμαλιών ή περιστατικών (π.χ. πτώσεων ή αιχμών τάσης). Τα επιτρεπτά όρια π.χ. της τάσης του ρεύματος είναι καταγεγραμμένα στην κείμενη νομοθεσία. Σε περίπτωση ανωμαλιών που οδηγούν σε υλικές ζημιές στις συσκευές του καταναλωτή, θα μπορεί ο καταναλωτής να καταγγείλει τον Διαχειριστή του Δικτύου για την ποιότητα του ρεύματος που προμηθεύεται. Επομένως, η χρήση των Έξυπνων Μετρητών προστατεύει τα δικαιώματα των καταναλωτών, με αποτέλεσμα να βελτιωθεί η ποιότητα του προϊόντος που τους προσφέρεται από τον Διαχειριστή του Δικτύου. 32

β) Μέσω των Έξυπνων Μετρητών, ο καταναλωτής θα δέχεται πληροφορίες από το Πληροφοριακό Σύστημα του Προμηθευτή για την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας σε κάθε στιγμή. Η εκμετάλλευση της πληροφορίας αυτής είναι πολύ σημαντική για την οικονομία των καταναλωτών, και θα βοηθήσει στη βέλτιστη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας. γ) Βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρονται στον καταναλωτή: Βάσει της Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά την απλή διαδικασία για την αναφορά παραπόνων και την παροχή στοιχείων κατανάλωσης τακτικά από τους Προμηθευτές στους καταναλωτές, με το Πληροφοριακό Σύστημα κάθε καταναλωτής θα έχει δυνατότητα από την ιστοσελίδα του Προμηθευτή μέσω διαβαθμισμένης πρόσβασης: 1) Να βλέπει τα ιστορικά στοιχεία των ωριαίων καταναλώσεών του. Ο καταναλωτής θα έχει άμεσα διαθέσιμη ενημέρωση για την κατανάλωση του (σε ωριαία βάση) κατά τα τελευταία έτη, μέσω ειδικά διαμορφωμένων αναφορών. Η πληροφορία αυτή θα βοηθά τον καταναλωτή να κάνει βέλτιστη διαχείριση της κατανάλωσής του, με άμεσο επακόλουθο την εξοικονόμηση ενέργειας. Υπολογίζεται ότι η υιοθέτηση υγιέστερων καταναλωτικών συνηθειών και η βελτίωση της καταναλωτικής συμπεριφοράς τους μπορεί να αποφέρει μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από 5% έως 15%, ειδικά κατά τις ώρες αιχμής. 2) Να υποβάλλει γραπτά ένα δελτίο παραπόνων. 3) Να έχει on-line τεχνική υποστήριξη σε περίπτωση προβλήματος ή βλάβης της ηλεκτρικής του εγκατάστασης. 4) Να έχει τη δυνατότητα να πληρώνει τους λογαριασμούς του ηλεκτρονικά, μέσω «Κωδικού Ηλεκτρονικής Πληρωμής» ή με πιστωτική κάρτα. δ) Τα δεδομένα κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο θα μπορούν να αποτυπωθούν στην οθόνη του υπολογιστή ή στην τηλεόραση του καταναλωτή, ώστε να γνωρίζει την επίδραση κάθε διαφορετικής συσκευής στην κατανάλωσή του. Τα δεδομένα αυτά μπορούν να μετατραπούν σε κόστος ενέργειας και σε εκτίμηση εκπομπής ρύπων (CO2), ώστε να γνωρίζει άμεσα ο καταναλωτής τις περιβαλλοντικές συνέπειες της χρήσης της ενέργειας. Το γεγονός αυτό θα βελτιώσει την περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών. ε) Δυνατότητα χρήσης «προηγμένων» τιμολογιακών πακέτων: Οι υπηρεσίες των Έξυπνων Μετρητών θα διευρυνθούν ώστε να λαμβάνουν υπόψη «προηγμένα» τιμολογιακά πακέτα που τους προσφέρονται από τους Προμηθευτές. Για παράδειγμα, θα έχουν δυνατότητα προ-πληρωμένης χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας (καρτοενέργεια) χωρίς πάγια χρέωση. Έτσι, κάθε καταναλωτής θα γνωρίζει πόσο έχει καταναλώσει και πόση ηλεκτρική ενέργεια του απομένει ακόμη. Αυτή η δυνατότητα είναι πολύ χρήσιμη σε κατοικίες με μικρό χρονικό διάστημα χρήσης κατά τη διάρκεια του έτους, όπως π.χ. οι εξοχικές κατοικίες στην Ελλάδα. 33

στ) Δυνατότητα εύκολης εναλλαγής των πακέτων χρέωσης που επιλέγει ο καταναλωτής, π.χ. από ένα απλό πακέτο με πάγια χρέωση σε ένα πακέτο καρτοενέργειας χωρίς πάγια χρέωση, μέσω απομακρυσμένης διαχείρισης του μετρητή από τον Προμηθευτή. ζ) Με την τροποποίηση του Ρυθμιστικού Πλαισίου για τη Διαχείριση του Δικτύου, όπως απαιτεί η Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι πλέον ωριαία, άρα ακριβής και κοστοστρεφής. η) Ο Έξυπνος Μετρητής μπορεί να αποτελέσει τη διεπαφή για ένα πλήρως αυτοματοποιημένο δίκτυο χρήσης ενέργειας στο σπίτι του καταναλωτή. Για παράδειγμα, εφόσον η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας είναι χαμηλή (κάτω από ένα προκαθορισμένο όριο), μπορεί ο Έξυπνος Μετρητής (που λαμβάνει την πληροφορία αυτή από το Πληροφοριακό Σύστημα του Προμηθευτή) να δώσει εντολή κατανάλωσης π.χ. στο ψυγείο του καταναλωτή, ώστε να μη χρειαστεί να λειτουργήσει αργότερα που η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας ενδεχομένως να είναι υψηλή. Αντίστροφα, εφόσον η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας είναι υψηλή (πάνω από ένα προκαθορισμένο όριο), μπορεί ο Έξυπνος Μετρητής να δώσει εντολή παύσης κατανάλωσης π.χ. στο κλιματιστικό του καταναλωτή (χωρίς, φυσικά, μεγάλο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής του καταναλωτή). θ) Υπάρχει δυνατότητα για δημιουργία ηχητικού σήματος από τον Έξυπνο Μετρητή στην περίπτωση που η κατανάλωση υπερβαίνει ένα προκαθορισμένο όριο. Αυτή η λειτουργία θα βοηθήσει τους καταναλωτές στον έλεγχο της κατανάλωσής τους και εν τέλει σε εξοικονόμηση ενέργειας. 34

8.2 Πλεονεκτήματα Στην Επιχείρηση Το έξυπνο δίκτυο παρέχει άμεσες πληροφορίες, επηρεάζει την ενεργειακή κατανάλωση των χρηστών, βελτιώνει την αποδοτικότητα της τεχνολογίας.οι επιχειρήσεις θα ωφεληθούν από τα ακόλουθα πλεονεκτήματα: Μείωση δαπανών όσον αφορά την εξυπηρέτηση πελατών Ανοικτές πύλες για την παράδοση των ενεργειακών υπηρεσιών Βοήθεια στην ανάπτυξη των απελευθερωμένων αγορών ενέργειας Προστασία εισοδήματος Έλεγχος της παραγωγής Τεχνικές απάντησης υποστήριξης Αποτελεσματικότερη διαχείριση δικτύου Ένα νέο κανάλι επικοινωνίας στους πελάτες. Και για την ΕΕ και για τις εθνικές κυβερνήσεις Πιο Συγκεκριμένα: α) Από τη διενέργεια ακριβούς πρόβλεψης της ωριαίας κατανάλωσης των καταναλωτών ΧΤ για τη Δήλωση Φορτίου στον ΗΕΠ, θα εξαλειφθεί ο κίνδυνος επιβολής ποινών από τον ΔΕΣΜΗΕ. Ποσοτικά, αν η εταιρεία δεν κάνει καλή πρόβλεψη φορτίου για 10 ημέρες εντός ενός μήνα και για 3 ώρες κάθε ημέρα και η απόκλιση είναι 75 MW (πέραν του ορίου ανοχής), τότε το ύψος της ποινής από τον ΔΕΣΜΗΕ της τάξης των 297.000. β) Από την εκτέλεση του προγράμματος για τη μεγιστοποίηση της ωφέλειας της εταιρείας, το οποίο θα παράγει τη βέλτιστη στρατηγική προσφοράς για τον ΗΕΠ, εκτιμάται ότι η ετήσια ωφέλεια της εταιρείας θα είναι της τάξης των 500.000. γ) Από τη βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρονται στον καταναλωτή και από τη δημιουργία «προηγμένων» τιμολογιακών πακέτων, εκτιμάται ότι η πελατειακή βάση της εταιρείας θα διευρυνθεί και στους οικιακούς πελάτες, το οποίο είναι ο επόμενος στόχος της εταιρείας στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. 35

δ) Από την αυτοματοποίηση των διαδικασιών εκκαθάρισης και τιμολόγησης των Πελατών ΧΤ (σε μηνιαία βάση για όλους του καταναλωτές ΧΤ) θα μειωθεί το λειτουργικό κόστος της εταιρείας για τη διαχείριση των Πελατών ΧΤ. 8.3 Πλεονεκτήματα Στο Κοινωνικό Σύνολο Τα οφέλη της χρήσης των Έξυπνων Μετρητών για το κοινωνικό σύνολο είναι τα ακόλουθα: α) Εξορθολογισμός χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας και κατά προέκταση των φυσικών πόρων. β) Εξομάλυνση της καμπύλης φορτίου, η οποία οδηγεί στη μείωση του κόστους για εγκατάσταση νέων αιχμιακών μονάδων, μείωση του κόστους επέκτασης του συστήματος μεταφοράς και του δικτύου διανομής για την εξυπηρέτηση του φορτίου, μείωση του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας λόγω μη χρήσης «αργών», μηευέλικτων μονάδων με μεγάλο μεταβλητό κόστος. γ) Εξοικονόμηση ενέργειας κατά περίπου 5% - 15% μέσω της βελτίωσης της καταναλωτικής συμπεριφοράς των καταναλωτών. δ) Μείωση των κόστους των απωλειών του συστήματος μεταφοράς. ε) Μείωση της εξάρτησης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας από εισαγωγές ενέργειας από γειτονικές χώρες, για την εξυπηρέτηση της αιχμής φορτίου. στ) Εφόσον οι Έξυπνοι Μετρητές αντικαταστήσουν τους υπάρχοντες μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας: 1) Θα επιτευχθεί μείωση κόστους για τον Διαχειριστή του Δικτύου από την αυτοματοποίηση της διαδικασίας συλλογής των μετρήσεων των καταναλωτών ΧΤ. 2) Θα υπάρχει δυνατότητα γρήγορου εντοπισμού βλαβών ή διαρροών από τον Διαχειριστή του Δικτύου, και η διαδικασία αποκατάστασης θα είναι ελεγχόμενη. 8.4 Τα Πιο Σημαντικά Ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο Οι πελάτες μπορούν να δουν τους λογαριασμούς τους. Με τα δεδομένα που παρέχονται από τις έξυπνες τεχνολογίες μέτρησης μπορούν να αξιολογήσουν την κατανάλωσή τους και να πραγματοποιήσουν 36