«MEΛΕΤΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ»

ΤΟΠΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤοπΣΑ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ: «ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΕ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ» ΤΗΣ Α.Σ.Τ.Ι.Ε.Τ. με ΟΠΣ: 457572 Στα πλαίσια της Δράσης 1.1 υλοποιήθηκε το παρόν τεύχος της παρακάτω Μελέτης από τον Εταίρο ΙΕΚΕΜΤΕΕ : «MEΛΕΤΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» Μάρτιος 2014 ΙΕΚΕΜΤΕΕ, Αθήνα 1

Περιεχόμενα 1. ΟΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ... 5 2. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ... 12 Προβλήματα και Ανάγκες της Αττικής... 17 Πλεονεκτήματα και Δυνατότητες της Περιφέρειας Αττικής... 20 Συνέργειες / αλληλεπιδράσεις / συμπληρωματικότητες... 23 3. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ... 27 4. ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ... 42 Γενικά... 42 Επιλογή κλάδου και περιοχής παρέμβασης... 43 Επιλογή ομάδας στόχου... 44 Επιλογή προτεινόμενων δράσεων... 44 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Αττική έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα επιχειρήσεων σε σχέση με το σύνολο της επικράτειας, όπως επίσης και το μεγαλύτερο καταναλωτικό πληθυσμό. Η ανάγκη για καταρτισμένους μηχανικούς στις Γεωγραφικές Διαδικτυακές Εφαρμογές όλο και αυξάνει λόγω της γεωμετρικής αύξησης των καταναλωτικών αναγκών που σχετίζονται με το αντικείμενο, όπως η χρήση διαδικτύου μέσω υπολογιστή, κινητών συσκευών με πολυκέφαλη προσέγγιση εφαρμογών (smart phones, tablets), μέσων κοινωνικής δικτύωσης καθώς και πρόσβασης σε χάρτες και χωρικά δεδομένα μέσω WEB GIS. Η αγορά των εξειδικευμένων διαδικτυακών εφαρμογών ανήκει στις λίγες μεγάλες επιχειρήσεις πληροφορικής (συμπεριλαμβανομένων και πολυεθνικών) που έχουν την τεχνογνωσία και την δυνατότητα σχεδιασμού και ανάπτυξης των εν λόγω εφαρμογών. Αντιθέτως, οι μικρές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο τομέα της πληροφορικής, στην περιοχή της Αττικής, έχουν εστιάσει στην παραδοσιακή προσέγγιση υπηρεσιών πληροφορικής που αφορούν στην υποστήριξη εξοπλισμού και λογισμικού ηλεκτρονικών υπολογιστών και περιφερειακών (εκτυπωτές, σκάνερ κ.λπ.) καθώς και στην ανάπτυξη ιστοσελίδων και εμπορικών/ επιχειρησιακών εφαρμογών (λογιστικά, logistics, ERP κλπ). Η έλλειψη στην αγορά, καταρτισμένων στελεχών με εξειδικευμένες γνώσεις στην ανάπτυξη και εφαρμογή γεωγραφικών διαδικτυακών εφαρμογών με άμεση εφαρμογή σε smart phones, tablets και laptops οδηγεί τις μικρές εταιρείες πληροφορικής και διαδικτυακών εφαρμογών να μένουν πίσω έναντι του ανταγωνισμού σε μια αγορά με τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης. 3

Η Μελέτη διάγνωσης των τοπικών αναγκών αγοράς εργασίας της Περιοχής Παρέμβασης (Περιφέρεια Αττικής), αποτελεί εργαλείο για την εφαρμογή ολοκληρωμένης παρέμβασης με σκοπό την ένταξη ανέργων και Νέων Επιστημόνων στην αντίστοιχη αγορά εργασίας. Στόχος είναι η ανάλυση των βασικών χαρακτηριστικών της αγοράς εργασίας της περιοχής παρέμβασης. Στην ανάλυση αποτυπώνεται η αναπτυξιακή στρατηγική σε τοπικό επίπεδο καθώς και οι συνέργειες από υλοποιούμενα προγράμματα, τα οποία συμβάλλουν στην ανάδειξη ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της περιοχής παρέμβασης. Ταυτόχρονα γίνεται διάγνωση αναγκών τις αγοράς εργασίας και των χαρακτηριστικών των ανέργων επιχειρώντας συγκερασμό των απαιτήσεων των επιχειρήσεων με τα προσόντα των εν δυνάμει ωφελουμένων πληθυσμών. 4

1. ΟΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής (Eurostat) με έτος αναφοράς το 2012, σχετικά με τον αριθμό των κατοίκων της Ευρώπης που ζουν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, προκύπτει ότι ένας στους τρεις κατοίκους στην Ελλάδα είτε θεωρείται φτωχός (δηλαδή έχει εισοδήματα μικρότερα του 60% του μέσου εθνικού εισοδήματος) είτε ζει σε κατάσταση ένδειας (δηλαδή στερείται των βασικών καταναλωτικών αγαθών ή αδυνατεί να ανταπεξέλθει σε στοιχειώδεις οικονομικές υποχρεώσεις), είτε ζει σε οικογένεια αντιμέτωπη με τον κίνδυνο της ανεργίας. Figure 1: At-risk-of poverty or social exclusion rate, 2011 and 2012(%) - Source: Eurostat Πιο συγκεκριμένα, στην Ελλάδα σε συνθήκες φτώχειας βρίσκεται το 23,5% του πληθυσμού, σε συνθήκες ένδειας το 19,5%, ενώ ζει σε οικογένεια αντιμέτωπη με τον κίνδυνο της ανεργίας (δηλαδή οικογένεια που λίγο πολύ κανένα μέλος της δεν έχει κανονική δουλειά) το 14,1% του πληθυσμού. Τα αντίστοιχα μέσα ποσοστά στην ΕΕ είναι 17%, 9,9% και 10,1%. 5

Figure 2: At-risk-of poverty rate anchored at a fixed moment in time (2008), 2011 and 2012 (1) (%) - Source: Eurostat Στην Ελλάδα αντιμέτωπο με τουλάχιστον μία (ή και περισσότερες) από αυτές τις τρεις προβληματικές καταστάσεις είναι το 34,6% του πληθυσμού (3,8 εκατ. άνθρωποι) ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά μέσο όρο το 24,8% (124,5 εκατ. άνθρωποι). Επίσης, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat (Απρίλιος 2014) η ανεργία στην Ελλάδα παραμένει στα ύψη. Τον Δεκέμβριο του 2013 ανήλθε στο 27,5%. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. Ειδικά στους νέους κάτω των 25 ετών η ανεργία ανέρχεται στο 58,3%. Την Ελλάδα ακολουθεί η Ισπανία (25,6% με βάση στοιχεία του Φεβρουαρίου), ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στην Αυστρία (4,8%), τη Γερμανία (5,1%) και το Λουξεμβούργο (6,1%). 6

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τρεις χώρες της Ευρωζώνης στις οποίες καταγράφηκε η μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας σε 12 μήνες ήταν η Κύπρος (από 14,7% σε 16,7%), η Ελλάδα (από 26,3% σε 27,5%) και η Ιταλία (από 11,8% σε 13,0%). Figure 2: Unemployment rates, seasonally adjusted, April 2014 (%) Source: Eurostat Σε ετήσια βάση η ανεργία αυξήθηκε σε 11 κράτη - μέλη, μειώθηκε σε 15 και παρέμεινε σταθερή στη Ρουμανία και τη Σουηδία. Στην Ευρωζώνη, όπου τα στοιχεία αφορούν τον Φεβρουάριο, η ανεργία παρέμεινε αμετάβλητη στο 11,9%, ενώ κατέγραψε μικρή μείωση στο σύνολο της ΕΕ από 10,7% τον Ιανουάριο σε 10,6% τον Φεβρουάριο. Το Φεβρουάριο η ΕΕ είχε 25,920 εκατ. άνεργους, εκ των οποίων 18,965 εκατ. αφορούσαν την Ευρωζώνη. Σε ένα έτος η ανεργία μειώθηκε κατά 166.000 άτομα στην Ευρωζώνη και κατά 619.000 στην ΕΕ. Τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας στους νέους κατέγραψαν η Ελλάδα (58,3%) και η Ισπανία (53,6%), ενώ τα χαμηλότερα η Γερμανία (7,7%) και η Αυστρία (9,4%). 7

Σύμφωνα με σχετική έρευνα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) με βάση τα εισοδήματα του 2012, στο κατώφλι της φτώχειας βρέθηκε το 23,1% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας. Πρόκειται συνολικά για 914.873 οικογένειες ή 2.536.000 άτομα που ζουν με εισόδημα μικρότερο των 1.000 ευρώ το μήνα. Το ποσοστό των ανθρώπων που κινδυνεύουν να διαβούν το «κατώφλι» της φτώχειας το 2012 είναι αυξημένο κατά 1,7 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το ποσοστό που καταγράφηκε το 2011 (21,4%) και κατά 3 μονάδες από την έναρξη της κρίσης το 2008 (20,1%). Σημειώνεται ότι το όριο της φτώχειας ανέρχεται στο ποσό των 5.708 ευρώ ετησίως ανά άτομο και σε 11.986 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, ενώ ως κίνδυνος φτώχειας ορίζεται το ποσοστό των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά, των οποίων το συνολικό ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα είναι χαμηλότερο του 60% του εθνικού διάμεσου ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος. 8

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο διάστημα 2008-2012 καταγράφεται «βουτιά» 32% στις δαπάνες των νοικοκυριών αλλά και στροφή στα άκρως απαραίτητα, με μετατόπιση από «πολυτέλειες» όπως για ξενοδοχεία, καφενεία, εστιατόρια κ.α. σε ανάγκες όπως η διατροφή. Σύμφωνα πάντα με την ΕΛΣΤΑΤ : «η Ελλάδα ανέβηκε το έτος 2012 στην 6 η χειρότερη θέση μεταξύ 30 ευρωπαϊκών χωρών, όσον αφορά στη στέρηση υλικών αγαθών και υπηρεσιών και στις συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών. Είναι εν προκειμένω χαρακτηριστικό ότι το 76,3% του φτωχού πληθυσμού και το 30,8% του μη φτωχού δηλώνει οικονομική δυσκολία να αντιμετωπίσει έκτακτες αλλά αναγκαίες δαπάνες ύψους ακόμη και περίπου 540 ευρώ. Έτσι όχι μόνο ο φτωχός πληθυσμός της χώρας αλλά και μέρος του μη φτωχού πληθυσμού έχει πλέον δυσκολία για μία εβδομάδα διακοπών ετησίως, για γεύμα με κρέας κάθε δεύτερη ημέρα και για επαρκή θέρμανση». 9

Ο πληθυσμός που αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες σε τουλάχιστον τέσσερις από τις εννέα συνολικά διαστάσεις της υλικής στέρησης ανέρχεται σε 19,5% το 2012 ενώ το ποσοστό αυτό ήταν 15,2% το 2011 και αποτελείται κυρίως από: - Παιδιά ηλικίας κάτω των 18 ετών (16,4%). - Πληθυσμό ηλικίας 65 ετών και άνω (13,1%), ποσοστό που αυξάνει σε 14,7% στις γυναίκες και μειώνεται σε 11% στους άνδρες. - Πληθυσμό 18 έως 64 ετών (15,4%). - Παιδιά ηλικίας 18 έως 24 ετών που έχουν ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση (35,2%). - Πληθυσμό ηλικίας 18 έως 59 ετών που έχει ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση (6,5%). Σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕΠ) των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, «η αγοραστική δύναμη του συνόλου των μισθωτών μειώθηκε σωρευτικά, στην διάρκεια της τετραετίας 2010-2013 κατά 37,2%. Ο μέσος μισθωτός έχει απολέσει περίπου το ¼ της αγοραστικής δύναμης των αποδοχών που είχε το 2009 ενώ οι μισθωτοί ως σύνολο, ως κοινωνική ομάδα, έχουν απολέσει, εξαιτίας και της υψηλής ανεργίας, κατά τι περισσότερο από το 1/3 της αγοραστικής δύναμης των αποδοχών τους. Στην έκθεση δε του ΙΝΕΠ αναφέρεται ότι εάν πραγματοποιηθούν οι λιγότερο αισιόδοξες προβλέψεις του ΟΟΣΑ για το επόμενο έτος, το 2014 οι 10

μισθωτοί στο σύνολό τους, δηλαδή ως κοινωνική ομάδα θα έχουν απολέσει περίπου το 50% της αγοραστικής δύναμης που είχαν το 2009». Επιπλέον, σύμφωνα πάντα με το ΙΝΕΠ, «δεδομένου ότι το 2012 και το 2013 οι επιπτώσεις του Μνημονίου στα εισοδήματα των νοικοκυριών ήταν περισσότερο έντονες, εκτιμάται ότι τα τωρινά επίπεδα φτώχειας είναι πολύ υψηλότερα και οι συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών αρκετά πιο δυσμενείς». Επίσης με βάση τα στοιχεία της έρευνας για το 2012, ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού ανήλθε σε 34,6% σε σχέση με 31% που ήταν την προηγούμενη χρονιά. 11

2. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ Η Περιφέρεια Αττικής αποτελεί την πολυπληθέστερη περιφέρεια τη χώρας όπου συνυπάρχουν τα εντονότερα προβλήματα απασχόλησης με τις σημαντικότερες ευκαιρίες για ανάπτυξη των επιχειρήσεων και της απασχόλησης του ενεργού πληθυσμού. Έχει έκταση 3.808 τ.χλμ. και είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιφέρεια της Ελλάδας. Ο πληθυσμός της συγκεντρώνει το 1/3 του πληθυσμού της χώρας, δηλαδή 3.761.810 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001 και 3.812.330 το 2011 (35,3% του πληθυσμού της χώρας). Στην Περιφέρεια Αττικής υπάρχει επίσης η μεγαλύτερη συγκέντρωση μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων και εκείνων με δυνατότητα ανάπτυξης, εξαγωγών και καινοτομίας. Το εργατικό δυναμικό της Περιφέρειας Αττικής ανέρχεται σε 1,86 εκ. άτομα (2013), εκ των οποίων οι εργαζόμενοι είναι 1,34 εκ. (71,8%) και οι άνεργοι 524,5 χιλιάδες άτομα (28,2%). (Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ) Στην οικονομική δραστηριότητα επικρατεί ο τριτογενής τομέας, με δεύτερο τον δευτερογενή, και σε πολύ μικρότερο ποσοστό ο πρωτογενής τομέας. Πράγματι, στην περιφέρεια παράγεται 3,2% του προϊόντος του αγροτικού τομέα της χώρας, 38% της μεταποίησης (ποσοστό αυξανόμενο τα τελευταία χρόνια) και 41% των υπηρεσιών [Ακαθάριστη Αξία Παραγωγής (ΑΠΑ) τριτογενούς τομέα 47,2% (Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ), από τις οποίες προέρχονται τα 4/5 του προϊόντος της Περιφέρειας Αττικής. 12

Γεωγραφική Περιφέρεια ΝΟΜΟΣ 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Όρια 95% διαστήματος εμπιστοσύνης για την εκτίμηση του ποσοστού ανεργίας Ανατ. Μακεδονία ΔΡΑΜΑΣ 22,3 19,5 17,5 15,5 13,3 16,0 20,6 23,9 36,8 [25,1-48,5] και Θράκη ΚΑΒΑΛΑΣ 12,8 12,2 10,7 9,2 9,5 13,0 20,3 20,2 22,8 [14,1-31,6] ΕΒΡΟΥ 12,4 11,2 8,2 8 14,2 17,4 20,8 26,9 22,0 [15,9-28,2] ΞΑΝΘΗΣ 9 8,1 9,5 6,6 11,1 16,4 23,3 25,8 37,5 [28,4-46,5] ΡΟΔΟΠΗΣ 5,3 5,9 5,7 6,2 7,0 9,4 13,6 16,1 16,8 [12,1-21,5] Κεντρική Μακεδονία ΗΜΑΘΙΑΣ 20,6 15,1 12,9 9,2 7,9 11,3 14,5 20,1 27,4 [17,8-37] ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 10,6 8,9 8,8 8,5 11,3 14,9 21,8 28,7 32,1 [30,1-34] ΚΙΛΚΙΣ 14,6 15,7 15,1 11,9 8,8 12,8 15,6 23,4 33,2 [25,8-40,5] ΠΕΛΛΗΣ 11 9,3 8,9 6,2 6,7 8,9 15,0 22,6 25,9 [20,6-31,2] ΠΙΕΡΙΑΣ 8,2 8,1 9,2 10 9,4 13,6 22,7 25,0 29,0 [22,9-35] ΣΕΡΡΩΝ 9,2 6,5 5 5,8 5,1 7,8 10,7 19,2 22,9 [17,3-28,4] ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 5,1 5,8 6 5,8 6,7 13,4 14,7 17,2 22,4 [15,5-29,3] Δυτική Μακεδονία *ΓΡΕΒΕΝΩΝ [21,7-35,5] ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 28,5 24,9 15,5 18,6 16,9 18,8 24,3 25,1 33,7 [24,6-42,8] ΚΟΖΑΝΗΣ 13,1 12,2 11,8 12,8 12,3 14,3 21,6 32,5 35,0 [31,4-38,6] ΦΛΩΡΙΝΗΣ 22,3 15,2 15,5 8,5 11,2 16,4 26,8 24,5 21,4 [14,8-28] 13

Ήπειρος ΑΡΤΗΣ 16,2 10,7 12,7 10,9 11,9 12,9 19,2 29,8 34,8 [29,2-40,5] *ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ [16,8-28,5] ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 10,6 9,3 8,6 9,8 11,4 11,4 16,1 23,4 28,7 [24,3-33] ΠΡΕΒΕΖΗΣ 9,4 11,7 13,7 11,6 10,6 13,5 12,8 12,9 20,4 [16,3-24,6] Θεσσαλία ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ 9,3 5,8 6,6 6,5 7,1 11,2 10,6 15,9 23,9 [19,6-28,1] ΛΑΡΙΣΗΣ 10,4 9 9,5 9,7 10,5 13,1 15,4 20,2 22,1 [19,1-25,1] ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 8,5 7,8 5,9 8,1 9,6 13,4 22,9 33,3 37,4 [31,4-43,4] ΤΡΙΚΑΛΩΝ 8,7 8,8 7,3 7,1 7,8 8,7 16,3 18,6 20,4 [14,7-26,1] Ιόνια Νησιά ΖΑΚΥΝΘΟΥ 7,3 15,2 9,2 8,7 9,2 12,5 7,6 10,8 13,9 [8,4-19,4] ΚΕΡΚΥΡΑΣ 10 11,5 11,2 10,5 11,2 17,3 16,6 14,7 20,5 [16,1-24,9] *ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ *ΛΕΥΚΑΔΟΣ [20-34,3] [3,2-12,1] Δυτική Ελλάδα ΑΙΤ/AΚΑΡΝΑΝΙΑΣ 11 9,2 10,3 9,1 9,2 11,7 18,4 29,1 25,5 [21,5-29,4] ΑΧΑΪΑΣ 11,5 10,7 9,6 10,2 10,2 13,5 19,3 29,3 37,6 [33-42,2] ΗΛΕΙΑΣ 7,7 7,1 8,6 9,1 8,6 8,2 12,0 13,3 15,0 [10,6-19,4] Στερεά Ελλάδα ΒΟΙΩΤΙΑΣ 13,7 10,9 11,1 10 12,8 12,0 16,3 24,7 23,8 [19,2-28,4] ΕΥΒΟΙΑΣ 11,9 9,9 10,4 10,3 12,3 17,2 24,8 32,7 29,7 [25,9-33,5] *ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ [8,5-23,3] ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ 5,8 6 4,4 2,9 4,4 8,2 15,9 27,3 29,7 [25-34,3] ΦΩΚΙΔΟΣ 13,1 9,3 15,5 14,6 14,0 8,1 11,3 22,3 30,2 [25-35,5] Αττική ΑΤΤΙΚΗΣ 8,8 8,3 7,6 6,5 8,8 12,3 17,6 25,3 28,2 [27-29,4] 14

Πελοπόννησος ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ 9,8 7,7 7,1 7,1 8,8 8,8 11,4 13,8 24,7 [20-29,3] ΑΡΚΑΔΙΑΣ 10,2 12,2 11,3 10,6 10,6 13,9 15,4 22,3 24,9 [15,1-34,6] ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ 7,8 6,2 6,1 7,6 9,4 12,3 17,2 20,9 21,7 [17,4-26,1] ΛΑΚΩΝΙΑΣ 7 4,9 6 5,4 5,1 7,3 11,3 15,8 15,0 [11,1-19] ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 8,9 7,9 7,7 6,1 6,8 8,0 14,3 23,8 24,5 [21-28] Βόρειο Αιγαίο ΛΕΣΒΟΥ 12.0 10,9 8,8 4,4 8,4 13,1 16,0 22,7 20,9 [16,4-25,4] *ΣΑΜΟΥ [12,3-30] ΧΙΟΥ 7,7 8 7,4 6 3,7 4,0 13,4 21,3 22,2 [18,2-26,2] Νότιο Αιγαίο ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ 10,8 9,3 11 10,1 14,3 15,5 16,9 14,5 19,8 [15,4-24,2] ΚΥΚΛΑΔΩΝ 7 8,1 5,3 3,9 8,0 12,0 11,4 16,1 22,2 [17,6-26,8] Κρήτη ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 7,6 7,3 5,1 6,7 8,9 13,0 17,9 23,0 24,4 [21,8-27] ΛΑΣΙΘΙΟΥ 5,5 6,5 5,4 3,8 7,6 8,5 10,1 17,0 14,2 [6,8-21,5] ΡΕΘΥΜΝΗΣ 7,4 6,8 7,6 10,3 12,9 13,6 15,1 18,8 27,6 [20,4-34,7] ΧΑΝΙΩΝ 6,6 6,9 4,2 4,6 7,0 9,3 12,7 23,1 26,3 [22,3-30,3] ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 9,9 8,9 8,3 7,6 9,5 12,5 17,7 24,2 27.3 [26,6-27,9] Οι νομοί με εκτιμώμενο πληθυσμό κάτω των 50.000, για τους οποίους δε δίδονται εκτιμήσεις λόγω μεγάλου δειγματοληπτικού σφάλματος, σημειώνονται με αστερίσκο. Τα διαστήματα εμπιστοσύνης έχουν υπολογιστεί βάσει των αποτελεσμάτων της έρευνας για το έτος 2012 15

Σύμφωνα με στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, τα 4 χρόνια της κρίσης και τα 6 της ύφεσης έχουν κλείσει 250.000 επιχειρήσεις και έχουν χαθεί περισσότερες από 700.000 θέσεις απασχόλησης. Θεωρώντας ότι το 40% από αυτές είναι στην Αττική, στην Αττική έκλεισαν 100.000 τουλάχιστον μονάδες, με πολλαπλασιαστικές συνέπειες στην οικονομία της Περιφέρειας! Οι μικρές επιχειρήσεις σήμερα καλύπτουν το 85% της απασχόλησης. 1.400.000 εργαζόμενοι απασχολούνται στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις κάτω των 49 ατόμων και ιδιαίτερα κάτω των 9 ατόμων (καλύπτουν το 57% της απασχόλησης). Οι 399 μεγάλες επιχειρήσεις στη χώρα με πάνω από 50 άτομα προσωπικό, απασχολούν 250.000 εργαζόμενους. Άρα ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάπτυξη έχουν οι μικρές επιχειρήσεις. Με δηλωθέν μέσο εισόδημα ανά φορολογούμενο τα τελευταία χρόνια περίπου στο 120% του μέσου όρου της Ελλάδας, η Αττική συγκεντρώνει πληθυσμό οικονομικά άνω του μέσου όρου της Χώρας, τη στιγμή όμως που η εξέλιξη του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος και της καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυρών βαίνει τραγικά μειούμενη. Συγκεντρώνει ακόμη τον κύριο όγκο των αποταμιευτικών καταθέσεων. 16

Συμπέρασμα: Η Περιφέρεια Αττικής παράγει υπηρεσίες κατά κύριο λόγο, όπου και απασχολείται το εργατικό δυναμικό, μέσα σε μια δυνητική αγορά σχεδόν 4 εκατομμυρίων κατοίκων καταναλωτών επισκεπτών. Προβλήματα και Ανάγκες της Αττικής 1. Ένα σημαντικό πρόβλημα της Περιφέρειας Αττικής είναι η υποβάθμιση του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας, η αντιμετώπιση του οποίου προσκρούει στην κατάτμηση αρμοδιοτήτων σε πληθώρα φορέων, στην έλλειψη του μεταξύ τους συντονισμού αλλά και στην ανεπάρκεια ελεύθερων χώρων. Βασική επιδίωξη διαχρονικά είναι η αναβάθμιση του ρόλου του κέντρου της Αθήνας με έμφαση στον πολιτισμό, η αξιοποίηση των ιστορικών, πολιτιστικών και λοιπών διακριτών στοιχείων της ταυτότητάς του και ο καθορισμός του ως αυτοτελούς τουριστικού προορισμού. Επίσης, η βελτίωση των υποδομών και η ενίσχυση του τριτογενούς τομέα, ως παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. 17

2. Γεωγραφικά η Αττική μέχρι πρόσφατα χωριζόταν σε δύο μεγάλες υποενότητες, την περιφέρεια πρωτευούσης και το υπόλοιπο Αττικής. Η λεγόμενη «περιφέρεια πρωτευούσης» περιλαμβάνει το πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας, δηλαδή όλους τους δήμους Αθηνών-Πειραιώς που ανήκαν στην τέως διοίκηση πρωτευούσης, και οριοθετείται από τον Σαρωνικό κόλπο και τα βουνά της Πάρνηθας, του Υμηττού και της Πεντέλης που ορίζουν το λεκανοπέδιο Αττικής. Το υπόλοιπο Αττικής καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης της περιφέρειας και αποτελείται από το ανατολικό και δυτικό τμήμα, τα νησιά του Σαρωνικού και την επαρχία Τροιζηνίας που βρίσκεται στην Πελοπόννησο. Είναι ήδη σαφές ότι αυτή η γεωγραφική πολυμορφία στην οποία ζει και εργάζεται ο πληθυσμός σε συνδυασμό με την τεράστια πυκνότητα πληθυσμού αλλά και δραστηριοτήτων επιχειρηματικών, πολιτισμικών, θρησκευτικών, τουριστικών, αθλητικών, διασκέδασης, επικοινωνίας και μεταφορών - συγκοινωνιών, οικοδομικών κ.λπ. δημιουργεί μία σύγχυση στους κατοίκους και τις επιχειρήσεις, στους επισκέπτες και τους επαγγελματίες. Οι κάτοικοι καλούνται να εργαστούν, να προσφέρουν υπηρεσίες, να εξυπηρετηθούν ή να διασκεδάσουν μέσα σε αυτή την χαοτική ποικιλία! Παρά το ότι η χρήση κινητών τηλεφώνων από τους κατοίκους και επισκέπτες είναι σχεδόν καθολική, οι ελάχιστες διαθέσιμες διαδικτυακές και άλλες εφαρμογές δεν επαρκούν να καλύψουν τις σύγχρονες τοπικές ανάγκες που θα μπορούσαν να αναβαθμίσουν το επίπεδο διαβίωσης. 3. Η αυξανόμενη ανεργία στους περισσότερους οικονομικούς κλάδους με ένταση τα τελευταία χρόνια επιβάλλει την διερεύνηση νέων οριζόντων σε καινοτομικούς κλάδους. Κατά το 1ο τρίμηνο του 2014 οι άνεργοι στην Αττική ήταν το 28% του συνολικού πληθυσμού ενώ ήταν μία από τις ελάχιστες Περιφέρειες που η ανεργία σημείωσε μικρή μείωση σε σχέση με το 2013. Η Αττική, με τεράστιο δυναμικό μηχανικών που έχουν οδηγηθεί στην ανεργία λόγω της δραματικής υποχώρησης της οικοδομικής δραστηριότητας και της βιομηχανίας μετατρέπεται σε περιφέρεια που φιλοξενεί ανέργους με υψηλά προσόντα και σημαντικές ικανότητες. Πράγματι 18

παρατηρείται θεαματική αύξηση του αργούντος παραγωγικού δυναμικού της Περιφέρειας και ιδίως των επιστημόνων μηχανικών. 19

4. Η έλλειψη αναπτυξιακών στοιχείων θα παρατείνει τις συνθήκες οικονομικής κρίσης και ύφεσης της ελληνικής οικονομίας κατά τα επόμενα χρόνια. Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε διαδικασία αποεπένδυσης και απαξίωσης μεγάλων τμημάτων του παραγωγικού και ανθρώπινου δυναμικού. Η Αττική με την τεράστια συσσώρευση εργατικού και επιστημονικού δυναμικού θα διανύσει δυσκολότερο δρόμο από ότι οι άλλες περιφέρειες της Ελλάδας. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ ΑΔΕΔΥ : Η Ελληνική Οικονομία και Απασχόληση, «Από την άποψη αυτή, οι τεχνολογικές, καινοτομικές και ποιοτικές αλλαγές στο παραγωγικό σύστημα και τις αγορές προϊόντων αποτελούν την εναλλακτική λύση των διαρθρωτικών αλλαγών στην αγορά εργασίας και στο σύστημα κοινωνικής προστασίας». Το ΙΝΕ συστήνει τον προσανατολισμό σε νέες επενδύσεις σύγχρονων αναπτυξιακών και κοινωνικών υποδομών, νέων κλάδων παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, ποιότητας, καινοτομίας, απασχόλησης και διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας. (Πηγή : Β) Η Περιφέρεια Αττικής θεωρούμε ότι είναι η ιδανική να ακολουθήσει με επιτυχία τον προσανατολισμό αυτόν. Πλεονεκτήματα και Δυνατότητες της Περιφέρειας Αττικής Αν και τα προβλήματα της Περιφέρειας Αττικής είναι ποικίλα και σύνθετα, η δυναμική της Περιφέρειας και η γεωπολιτική της θέση, δημιουργούν σημαντικές αναπτυξιακές ευκαιρίες και δυνατότητες σε μεσογειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Στο χώρο της Μεσογείου, η Αθήνα / Αττική διαθέτει τη δυναμική ώστε να εξειδικεύσει τα διεθνή της χαρακτηριστικά και να επιδιώξει τα οφέλη της «Μεσογειακής Πρωτεύουσας», τόσο στο σύνολο της Μεσογείου, με συνεργασίες μητροπόλεων στους τομείς πολιτισμού και τουρισμού, όσο και ειδικότερα στο επίπεδο της βόρειας Μεσογειακής λεκάνης, με αξιοποίηση των εργαλείων διακυβέρνησης συνεργειών και ευρωπαϊκών χωρικών πολιτικών που συνδέονται με χρηματοδοτικά προγράμματα και προωθούν διαπεριφερειακές συνεργασίες. Αυτό 20

αναφέρει το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Αττικής 2012-2014 σηματοδοτώντας καθαρά τις δυνατότητες της Περιφέρειας. Η Περιφέρεια Αττικής που αποτελεί το μητροπολιτικό οικονομικό και διοικητικό κέντρο της Ελλάδας, συγκαταλέγεται στις «μητροπολιτικές περιφέρειες» της Ευρώπης και διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό την αναπτυξιακή πορεία της χώρας μας. Οι λειτουργίες της επηρεάζουν αποφασιστικά την αναπτυξιακή δυναμική στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας. Αν και τα προβλήματα είναι πολλά, ωστόσο υπάρχουν και πολλές δυνατότητες και πλεονεκτήματα που μπορούν να αξιοποιηθούν: 1) Η πολιτιστική ταυτότητα: διαθέτει αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία διεθνούς εμβέλειας και αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό. Αυτό το «δυναμικό» του κέντρου της Αθήνας έχει ήδη εμπλουτιστεί μέσω των έργων Ενοποίησης των Αρχαιολογικών χώρων και του Νέου Μουσείου Ακρόπολης, με ένα ευρύτατο δημόσιο χώρο ιδιαίτερης ποιότητας και παγκόσμιας ακτινοβολίας. Στον πολιτιστικό εμπλουτισμό της Πρωτεύουσας έχει προστεθεί ήδη μια σειρά σημαντικών πολιτιστικών εγκαταστάσεων, με φορείς ιδιαίτερα δραστήριους στην προώθηση εκδηλώσεων υψηλού και συχνά πρωτοποριακού επιπέδου. Το Φεστιβάλ Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Αθηνών, με σημαντικά ανοίγματα σε τόπους της πόλης, προωθεί την πρωτοποριακή δουλειά και νέων καλλιτεχνών. Συνολικά, στην οικονομία της πόλης υπάρχουν ενδείξεις για την αυξανόμενη σημασία των δραστηριοτήτων που αναφέρονται στον πολιτισμό και τη νέα δημιουργικότητα. 2) Η τεράστια αγορά (πολίτες, οργανισμοί, επιχειρήσεις) συγκεντρωμένη σε περιορισμένη γεωγραφική έκταση: Τουριστικό, πολιτισμικό, διαμετακομιστικό, οικονομικό κέντρο. Υπάρχει επίσης η επιρροή του Κεντρικού Τομέα στο ζωτικό (γεωγραφικό, οικονομικό και διοικητικό) χώρο, όπου παρατηρούνται ακόμη και καθημερινές μετακινήσεις 21

μεταξύ τόπων κατοικίας και εργασίας, όπως και μια αναπτυξιακή αλληλεξάρτηση σε σχέση με την Αθήνα. Αυτά τα στοιχεία αποτελούν τεράστιες ευκαιρίες για εφαρμογές στηριγμένες στις τεχνολογίες WEB-GIS που αξιοποιούν γεωχωρικά δεδομένα. Αποτελούν ευκαιρίες για δημιουργία ΜΜΕ, απασχόληση αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων και κοινωνικών επιχειρήσεων. 3) Σημαντικό επιστημονικό δυναμικό που βρίσκεται σε ανεργία ή υποαπασχολείται (κυρίως Μηχανικοί Τοπογράφοι, Αρχιτέκτονες, Η/Υ και Περιβαλλοντολόγοι Χημικοί) και επομένως ώριμο για υιοθέτηση καινοτομιών που θα καλύψουν σύγχρονες ανάγκες όπως π.χ. πληροφορία και άμεση πρόσβαση (ακόμα και με κινητή τηλεφωνία) σε Δρομολόγια Αστικών Συγκοινωνιών, Δημόσιες Υπηρεσίες, Μνημεία και Τουριστικά ή παραθεριστικά σημεία, Πολεοδομικά Σχέδια, Ακτογραμμές, Ζώνες Προστασίας, Θέσεις αρχαίων μνημείων κλπ με βάση γεωχωρικά δεδομένα που ήδη διατίθενται. 4) Ύπαρξη μεγάλου αριθμού χωρικών δεδομένων (βλ. Geoportal, πρόγραμμα Corine, geodata.gov.gr κ.α.) ειδικά για τους δήμους της Αττικής. 5) Μεγάλος αριθμός ΜΜΕ. Οι ΜΜΕ της Περιφέρειας αποτελούν την έκφραση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην πράξη: Στην Αττική συγκεντρώνεται το 35% των ΜΜΕ της χώρας, οι οποίες επιτυγχάνουν αντίστοιχα το 67% του κύκλου εργασιών σε εθνικό επίπεδο Το 94% περίπου των ΜΜΕ απασχολεί έως 9 εργαζόμενους και πραγματοποιεί τζίρους έως 500 χιλ. Ευρώ. Ο βαθμός ενσωμάτωσης της καινοτομίας στις ΜΜΕ αγγίζει μόλις το 12,8% της νέας επιχειρηματικότητας αλλά είναι και αυτές οι επιχειρήσεις που θα ευαισθητοποιηθούν ευκολότερα και θα υιοθετήσουν τις προτεινόμενες καινοτομίες πληροφορικής. 22

Συνέργειες / αλληλεπιδράσεις / συμπληρωματικότητες 1. Προτεραιότητες της Περιφέρειας Αττικής όπως αναφέρονται στο Επιχειρηματικό Σχέδιο 2012-2014. Ο Άξονας Προτεραιότητας συμβάλλει στην επίτευξη του Γενικού Στόχου του Προγράμματος «Βελτίωση της ελκυστικότητας της Αττικής σαν Διεθνές Επιχειρηματικό κέντρο» και του Γενικού Στόχου «Βελτίωση της ποιότητας ζωής και της προστασίας του περιβάλλοντος». Η ύπαρξη εφαρμογών διευκόλυνσης στην πρόσβαση με τεχνολογίες WEB-GIS θα κάνουν την Αττική πιο ελκυστική για τις επιχειρήσεις. Στις εφαρμογές περιλαμβάνονται και πολλές περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος (καταφύγια άγριας ζωής, ζώνες προστασίας Ορεινών Όγκων Πάρνηθας, Πεντέλης, Λαυρίου, Αιγάλεω). 2. Open Government Partnership. Διάθεση γεωχωρικής πληροφορίας. Το geodata.gov.gr σχεδιάστηκε, αναπτύχθηκε και συντηρείται από το Ινστιτούτο Πληροφοριακών Συστημάτων του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» με σκοπό να αποτελέσει ένα κεντρικό σημείο συλλογής, αναζήτησης, διάθεσης και απεικόνισης της ανοικτής δημόσιας γεωχωρικής πληροφορίας. Το geodata.gov.gr συμπεριλαμβάνεται στις δράσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης στο πλαίσιο του Open Government Partnership. Επίσης, η λειτουργία του εντάσσεται στον Οδικό Χάρτη υποστήριξης εφαρμογής του Ν. 3979/2011 για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση ως παράδειγμα καλής πρακτικής εφαρμογής Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στη δημόσια διοίκηση, καθώς και ως αποθετήριο ανοικτών δεδομένων για τη διάθεση γεωχωρικής πληροφορίας. Τέλος, το geodata.gov.gr υποστηρίζει τεχνικά την Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών, σύμφωνα με την Εθνική Στρατηγική για τις ΤΠΕ και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. 3. Εθνική Διαδικτυακή Πύλη Γεωχωρικών Πληροφοριών. Ο Ν. 3882/2010 προβλέπει τη δημιουργία μίας Εθνικής Διαδικτυακής Πύλης Γεωχωρικών Πληροφοριών (geoportal) στον Οργανισμό Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων 23

Ελλάδας (ΟΚΧΕ) στην οποία θα τηρείται πλήρης κατάλογος όλων των διαθέσιμων γεωδεδομένων και υπηρεσιών. Τόσο η Δημόσια Διοίκηση όσο και οι πολίτες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση μέσω της πύλης στα γεωδεδομένα και να τα επεξεργαστούν. Για γεωδεδομένα στα οποία η άμεση πρόσβαση για οποιοδήποτε λόγο δεν είναι δυνατή (π.χ. προσωπικά δεδομένα, δημόσια ασφάλεια κλπ), θα δίνονται πληροφορίες για την υπηρεσία που τα παρέχει καθώς και για τους αντίστοιχους όρους διάθεσης. Η Εθνική Διαδικτυακή Πύλη Γεωχωρικών Πληροφοριών (GEOPORTAL) όταν θα τεθεί σε λειτουργία από τον ΟΚΧΕ θα συνδεθεί με την Ευρωπαϊκή Γεωπύλη. 4. Εφαρμογή και αξιοποίηση του Νόμου 3882/2010 και της Οδηγίας 2007/2/ΕΚ (INSPIRE). Αξιοποίηση γεωχωρικών δεδομένων. Γεωχωρικά δεδομένα και γεωχωρική πληροφορία είναι όλα τα δεδομένα και η πληροφορία, που μπορούν να απεικονιστούν σε ένα γεωγραφικό χάρτη (ψηφιακό ή μη). Όπως και όλα τα άλλα δεδομένα του κράτους (π.χ. οικονομικά στοιχεία, διοικητικές αποφάσεις κλπ), τα δημόσια γεωχωρικά δεδομένα αποτελούν δημόσια «έγγραφα» (με την ευρύτερη έννοια του όρου). Οι κυβερνήσεις παράγουν, διαχειρίζονται και χρησιμοποιούν έναν τεράστιο όγκο δεδομένων, τα οποία κατ εκτίμηση αποτελούν το 60%-80% των πληροφοριών που διαχειρίζεται ένα κράτος. Τα τελευταία χρόνια, οι κυβερνήσεις στηρίζονται όλο και περισσότερα στα γεωχωρικά δεδομένα για να λάβουν ενημερωμένες αποφάσεις και να στηρίξουν συνολικές περιβαλλοντικές πολιτικές και αναπτυξιακές δράσεις. Γεωχωρικά δεδομένα, για παράδειγμα, θα χρειαστεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος για να οριοθετήσει τις δασικές εκτάσεις και να εντοπίσει τα αυθαίρετα, το Υπουργείο Ανάπτυξης για να καθορίσει ζώνες οικονομικών κινήτρων και καινοτομίας, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για να ελέγξει τα αγροτεμάχια και τις καλλιέργειες που επιδοτούνται, το Υπουργείο Οικονομικών για να καταγράψει 24

και να ελέγξει τη δημόσια περιουσία, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για να σημειώσει πιθανές εστίες κινδύνου ή εγκληματικότητας και πολλά ακόμη. Σε αντίθεση με άλλα δεδομένα, λόγω της ιδιαίτερης φύσης τους, τα γεωχωρικά δεδομένα έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις σε ότι αφορά τη δημιουργία, επικαιροποίηση και χρήση τους, δηλαδή δεν είναι απλά έγγραφα. Επίσης έχουν υψηλή αξία επαναχρησιμοποίησης από πολλαπλούς δυνητικούς χρήστες για πληθώρα σκοπών. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι σύμφωνα με πολλές πρόσφατες μελέτες στη βιβλιογραφία, τα γεωχωρικά δεδομένα είναι αυτά με το μεγαλύτερο αντίκτυπο από όλα τα άλλα δεδομένα στην οικονομία και την κοινωνία, (της τάξεως του 40%-60%). Για το λόγο αυτό τα κράτη δημιουργούν συγκεκριμένα οργανωτικά πλαίσια για τη διαχείρισή τους, τα οποία ονομάζονται Υποδομές Γεωχωρικών Πληροφοριών. Τα πλαίσια αυτά προτυποποιούν και ορίζουν όλες τις διαδικασίες και τις προδιαγραφές που απαιτούνται κατά την προμήθεια, την παραγωγή, τη διαχείριση, την επικαιροποίηση, τη χρήση και τη διάθεση γεωχωρικών δεδομένων. Εξασφαλίζουν για παράδειγμα ότι τα δεδομένα θα δημιουργούνται και θα τεκμηριώνονται με το σωστό τρόπο, ότι τα ίδια δεδομένα δε θα προμηθεύονται διπλά και τριπλά από διαφορετικούς δημόσιους φορείς κλπ. Στην Ελλάδα αυτή η Υποδομή λέγεται ΕΥΓΕΠ (Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών). Πηγές: Α. Επιχειρησιακό Σχέδιο Περιφέρειας Αττικής 2012-2014, Σεπτέμβριος 2011. Β. Η Ελληνική Οικονομία και η Απασχόληση, Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, Ετήσια Έκθεση 2011 Γ. Έρευνα για την επαγγελματική κατάσταση και απασχόληση των διπλωματούχων μηχανικών (ΤΕΕ Σεπτ2009) Δ. ΕΛ. ΣΤΑΤ. Δελτίο Τύπου 12/6/2014 25

Ε. Εθνική Διαδικτυακή Πύλη Γεωχωρικών Πληροφοριών (geoportal - geodata.gov.gr) 26

3. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ Το σύνολο των μηχανικών στην Αττική είναι περίπου 50.000, που είναι κατά προσέγγιση ο μισός πληθυσμός μηχανικών σε όλη την χώρα. Σύμφωνα με την τελευταία Έρευνα Απασχόλησης Μηχανικών (ΤΕΕ, 2009) το 50% των μηχανικών κατοικεί στην Αττική (το 1997 ήταν το 57%). Ειδικότερα το 52% των μηχανικών κάτω των 30 ετών κατοικεί στην Αττική. Το 24% των μηχανικών κάτω των 30 ετών δεν έχει πόρους και ζει με την οικογένειά του (ΤΕΕ-2009). Ανεργία: Σε όρους πραγματικής ανεργίας σύμφωνα με το τελευταίο Δελτίο Τύπου της ΕΛ.ΣΤΑΤ. (12/6/2014) το ποσοστό κυμαίνεται στο 27,8% στην χώρα και στο 28% στην Αττική. Τα παραπάνω ποσοστά επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (EUROSTAT). Για τον κλάδο των μηχανικών η έρευνα του ΤΕΕ δείχνει το 2006, ανεργία στο 5% κατά μέσο όρο και το 2009 στο 7%. Το ποσοστό αυτό στην Αττική είναι 8% το 2009. Σήμερα, μετά από 5 έτη συνεχιζόμενης κρίσης, θα κάνουμε την παραδοχή ότι το τρέχον επίπεδο ανεργίας στον κλάδο των μηχανικών υπολογίζεται με τις πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις σε περίπου ~30%, πάνω από τον γενικό μέσο όρο, λόγω της μεγάλης πτώσης του τομέα των κατασκευών και της βιομηχανίας. 2009 Σύνολο Αρχιτέκτονες Αγρονόμοι Ηλεκτρονικοί Χημικοί Τοπογράφοι Ανεργία 7% 5% 5% 4% 15% Μηχανικών (Ελλάδα) (Πηγή ΤΕΕ-2009) 27

Το επίπεδο εκπαίδευσης της ομάδας στόχου είναι απόφοιτοι των Πολυτεχνικών σχολών της χώρας (ΕΜΠ, ΑΠΘ, ΠΠ, ΔΜΘ, ΠΚ, ΠΘ). Στην Αττική το 47% κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα, γεγονός που σημαίνει ότι οι διπλωματούχοι επιδιώκουν μια εξειδίκευση και διεύρυνση των γνώσεων και δεξιοτήτων της. Μάλιστα οι μεταπτυχιακές σπουδές γίνονται στην Ελλάδα κατά πλειοψηφία (άνω των 60% των περιπτώσεων για νέους μηχανικούς που απέκτησαν δίπλωμα μετά το 1996, ΤΕΕ-2009). Σημαντικό στατιστικό στοιχείο της έρευνας του ΤΕΕ και που αφορά την προτεινόμενη Παρέμβαση είναι ότι ο μέσος όρος της χρήσης του Η/Υ της μηχανικούς ήταν το 2009 της μηχανικούς 35,5 ώρες την εβδομάδα (δηλαδή 4,5 ώρες την ημέρα μαζί με τα Σ/Κ) και 17,6 ώρες την εβδομάδα στο Internet. Και μάλιστα οι νέοι μηχανικοί με δίπλωμα μετά το 2006 δηλώνουν διπλάσιο χρόνο στο Internet από τους παλιότερους συναδέλφους τους. Θεωρούμε ότι από το 2009 μέχρι σήμερα οι ώρες αυτές έχουν ήδη σημαντικά αυξηθεί κυρίως στους νέους μηχανικούς λόγω της εξάπλωσης τόσο των διαδικτυακών εφαρμογών όσο και της «κοινωνικής δικτύωσης». Αυτό αποδεικνύει την μεγάλη εξοικείωση της ομάδας στόχου του προγράμματός που προτείνεται με την Πληροφορική και το ενδιαφέρον που πρόκειται να προκαλέσει η παρέμβαση σε άνεργους μηχανικούς. Οι εργασιακές δεξιότητες των μηχανικών θεωρούνται ιδιαίτερα υψηλές. Μεταξύ αυτών είναι η άρτια τεχνική τους κατάρτιση στην ειδικότητά τους, η ικανότητα αποτελεσματικής επίλυσης προβλημάτων, η δυνατότητα αναλυτικού και συνθετικού συλλογισμού και η πρακτική προσέγγιση των ζητημάτων. Απασχόληση 2009 Σύνολο Αρχιτέκτονες Αγρονόμοι Ηλεκτρονικοί Χημικοί Τοπογράφοι Μελέτες Κατασκευές 52% 78% 58% 2% 10% 28

Πληροφορική 4% 0% 2% 36% 2% (Πηγή : ΤΕΕ) Η κατακόρυφη πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας - άμεσα συνδεόμενη με μελέτες και κατασκευές από την έναρξη της κρίσης έχει πλήξει ιδιαιτέρως τους Αρχιτέκτονες και Τοπογράφους οι οποίοι, από την άλλη και σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα φαίνονταν να απασχολούνται ελάχιστα σε τομείς πληροφορικής. Σκοπός της παρέμβασης είναι η διεύρυνση των επαγγελματικών οριζόντων ορισμένων κλάδων μηχανικών προς τις νέες τεχνολογίες WEB GIS. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει επίσης ότι σε μεγάλο βαθμό Τοπογράφοι (42%) και Αρχιτέκτονες (63%) δραστηριοποιούνται ήδη σαν ελεύθεροι επαγγελματίες (χωρίς προσωπικό και αυτοαπασχολούμενοι) από τους οποίους η Παρέμβαση θα αντλήσει ωφελούμενους που επιζητούν να διευρύνουν τις υπηρεσίες ελεύθερου επαγγελματία μηχανικού. 2009 Σύνολο Αρχιτέκτονες Αγρονόμοι Ηλεκτρονικοί Χημικοί Τοπογράφοι Ελεύθερος 41% 63% 42% 13% 22% επαγγελματίας χωρίς προσωπικό αυτοαπασχολούμε νος (Ελλάδα) (Πηγή : ΤΕΕ) ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟΥ ΚΛΑΔΟΥ Σύμφωνα με τη μελέτη «Διακλαδικές σχέσεις στην Ελληνική οικονομία» (13-12- 2010) του Ινστιτούτου ΓΣΕΕ ΑΔΕΔΥ, ο κλάδος των κατασκευών ανήκει στους ηγετικούς κλάδους, τους κλάδους κλειδιά που επηρεάζουν συνολικότερα 29

τόσο την παραγωγή, όσο και την απασχόληση, τους μισθούς και τα ενδογενή ανάπτυξη άλλων επαγγελμάτων και ολόκληρων κλάδων της οικονομίας (παραγωγή και εμπόριο δομικών υλικών, ασφάλειες έργων, άλλες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες κ.λπ.) Ο Ελληνικός Κατασκευαστικός Κλάδος βιώνει συνεχή συρρίκνωση δραστηριότητας, η οποία όμως με τα νέα δεδομένα της οικονομικής κρίσης έχει λάβει πρωτοφανή μεγέθη. Ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές παρουσιάζει συνεχή πτώση, κυρίως μετά την «υπερθέρμανση» των έργων των Ολυμπιακών Αγώνων. Τα σημάδια 30

ανάκαμψης που ξεκίνησαν το 2005 ανακόπηκαν λόγω της οικονομικής κρίσης, δημιουργώντας συνθήκες οικονομικής ασφυξίας. Ο ελληνικός τεχνικός κόσμος βρίσκεται τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπος με μια πρωτοφανή κρίση, που πλήττει οριζόντια το σύνολό του ανεξαρτήτως ειδικότητας, ηλικίας και τομέα απασχόλησης. Ο Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές του Α τριμήνου 2014, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Δ τριμήνου 2013, παρουσίασε μείωση κατά 44,3%, έναντι μειώσεως 45,2% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2013. Κατά την χρονική περίοδο Απριλίου 2013 - Μαρτίου 2014, η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, εμφανίζει στο σύνολο της Χώρας, μείωση κατά 21,3% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 22,3% στην επιφάνεια και κατά 18,2% στον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Απριλίου 2012 Μαρτίου 2013. 31

Το ποσοστό συμμετοχής της Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας στο συνολικό οικοδομικό όγκο, για ανωτέρω περίοδο, είναι 4,7%. Το τρίμηνο Ιανουαρίου - Μαρτίου 2014, η Συνολική Οικοδομική Δραστηριότητα εμφανίζει στο σύνολο της Χώρας, μείωση κατά 24,6% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 22,1% στην επιφάνεια και κατά 17,5% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο τρίμηνο του έτους 2013. Αντίστοιχα, η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, εμφανίζει στο σύνολο της Χώρας, μείωση κατά 25,0% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 21,9% στην επιφάνεια και κατά 17,0% στον όγκο, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Ιανουαρίου - Μαρτίου 2013. 32

33

Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στους νέους ηλικίας 15-24 ετών (56,7%). 34

Σύμ φων α με τα στοι χεία, περισσότεροι από τρεις στους πέντε εργαζόμενους στον κατασκευαστικό κλάδο έχασαν τη δουλειά τους στο διάστημα από το φθινόπωρο του 2008 έως την άνοιξη του 2014 (από 398.800 σε 149.600) ενώ ενδεικτικό του προβλήματος είναι το γεγονός ότι στο ίδιο διάστημα το 50% του συνόλου των ανέργων στην Ελλάδα προέρχεται από τον κατασκευαστικό κλάδο. Εξάλλου στον μεγάλο και δυναμικό κλάδο των δομικών υλικών, η εσωτερική ζήτηση προσεγγίζει τα επίπεδα της δεκαετίας του 1980 με συρρίκνωση κατά τουλάχιστον 30% και αντίστοιχες επιπτώσεις στα επίπεδα απασχόλησης. Πέραν του κατασκευαστικού τομέα, κατά την ΕΛΣΤΑΤ, η μεταβολή απασχόλησης είναι ιδιαίτερα αρνητική σε 35

όλους τους κλάδους που απασχολούνται μηχανικοί και άλλοι τεχνικοί και στους οποίους θα μπορούσαν να αναζητηθούν διέξοδοι απασχόλησης, όπως ορυχεία και λατομεία, μεταποίηση, παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, διαχείριση ακίνητης περιουσίας και λοιπές επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες. Ειδικά στην Αττική το Α τρίμηνο του 2014 συναντάμε από τις χαμηλότερες αναλογίες απασχολουμένων στις Κατασκευές (3,6%), όταν στο σύνολο της Χώρας η αναλογία είναι 4,3%. 36

37

38

Σύμφωνα με την εξαμηνιαία έκθεση του ΣΑΤΕ (29.10.2012), η κατάσταση του κλάδου των κατασκευών, επιδεινούμενη συνεχώς, ρίχνει βαριά τη σκιά της σε ολόκληρο το φάσμα της οικονομίας, καθώς: 1 στους 2 απασχολούμενους στις κατασκευές το 2008 είναι σήμερα εκτός αγοράς εργασίας. Κανένας άλλος κλάδος δεν έχει πληγεί περισσότερο, αφού στην μεταποίηση η αναλογία είναι 1 στους 3 και στο εμπόριο (χονδρικό και λιανικό) 1 στους 5. Συνολικά από την αρχή της κρίσης έχουν χαθεί 185,3 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η ιδιωτική κατασκευή είναι πλέον ανύπαρκτη. Για έβδομη συνεχόμενη χρονιά καταγράφει εντυπωσιακή μείωση. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε έξι μήνες του 2012, ο όγκος των οικοδομικών αδειών, έφτασε στον μέσο μηνιαίο όγκο του 2005! Το 40,2% των εργοληπτικών εταιρειών 4ης-7ης τάξης κατέγραψε ζημιές το 2011, έναντι 27,2% το 2010, με συνέπεια η σωρευτική απώλεια κύκλου εργασιών να φτάσει στο 52,4% σε μία τριετία (2008-2011). Ο ρυθμός διαγραφής εργοληπτικών εταιρειών από το ΜΕΕΠ επιταχύνεται. Εφέτος (και ως τώρα) διαγράφηκαν 37 εταιρείες, έναντι 15 το 2010 και 10 το 2011, φθάνοντας συνολικά τις 180 από το 2004, δηλαδή το 25%. Το 18,7% των εργοληπτικών εταιρειών οι οποίες εμφανίζονται ενεργές στο ΜΕΕΠ δεν διαθέτει ενημερότητα πτυχίου. Οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις των εταιρειών αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 8,7% το 2011 έναντι του 2010 από 16,9 εκ. σε 18,2 εκ. - με συνέπεια, κάθε εταιρεία των τάξεων 4η 7η του ΜΕΕΠ, να χρωστά 24,5 εκ. το 2011 έναντι 22,5 εκ. το 2010, αύξηση 8,8%. Ειδικότερα, σύμφωνα με την εξαμηνιαία έκθεση του ΣΑΤΕ, κατά το Β τρίμηνο του 2012, συνεχίστηκε η συρρίκνωση σε όλα τα μεγέθη και συγκεκριμένα: Ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές (σύνολο κλάδου) συρρικνώνεται επί 14 τρίμηνα, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μειωμένος 39

κατά 29,8% έναντι του Β τριμήνου 2011, φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2000. Η συνολική απασχόληση στον κλάδο συρρικνώνεται επί 16 συνεχόμενα τρίμηνα, παρουσιάζοντας περαιτέρω μείωση κατά 18,6% έναντι του Β τριμήνου 2011. Η συμμετοχή του κλάδου στην δημιουργία του ΑΕΠ, συρρικνώνεται επί 12 συνεχόμενα τρίμηνα, με αποτέλεσμα την μικρή πλέον συνεισφορά του κλάδου στην δημιουργία του ΑΕΠ, μόλις 4,1%, μειωμένη κατά 12% έναντι του Β τριμήνου του 2011. Ο δείκτης παραγωγής έργων πολιτικού μηχανικού (δημόσια έργα) εμφανίζει μείωση κατά 33,0% έναντι του Β τριμήνου του 2011, λαμβάνοντας την χαμηλότερη τιμή του από το 2000. Ο δείκτης παραγωγής οικοδομικών έργων (ιδιωτικά έργα) συρρικνώνεται επί 16 συνεχόμενα τρίμηνα, εμφανίζοντας μείωση κατά 20,0% έναντι του Α τριμήνου του 2011, λαμβάνοντας την δεύτερη χαμηλότερη τιμή του από το 2000. Τονίζουμε ότι από το 2012 που συντάχθηκε η παραπάνω μελέτη τα μεγέθη βαίνουν επιδεινούμενα. Οι μηχανικοί Τα ιδιαίτερα προβλήματα απασχόλησης των μηχανικών στην Ελλάδα έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: Α. Ακολουθούν τα γενικότερα προβλήματα των άλλων επιστημόνων στην Ελλάδα, όπου οι τάσεις απασχόλησής τους βρίσκονται σε δυσμενέστερη πορεία από αυτές των αποφοίτων χαμηλότερων βαθμίδων εκπαίδευσης. 40

Κατά την περίοδο της κρίσης ιδιαιτέρως, ενώ στο σύνολο των επιστημόνων η αύξηση της ανεργίας είναι ηπιότερη από αυτήν αποφοίτων χαμηλότερων βαθμίδων, στους νέους που επιζητούν να ενταχθούν στο επάγγελμα (ηλικία 25-29 ετών) παρουσιάζει ιδιαίτερα επικίνδυνα χαρακτηριστικά, τα οποία δεν αντιστοιχούν με ανάλογες έρευνες διεθνώς. Οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. εν μέσω κρίσης επενδύουν, σύμφωνα και με τις συστάσεις διεθνών οργανισμών 1 στην οικονομία της γνώσης δημιουργώντας κίνητρα για την απασχόληση των επιστημόνων και για τη συνεχή τους επιμόρφωση, παράλληλα με την επανεκπαίδευση αποφοίτων χαμηλότερων βαθμίδων εκπαίδευσης 2. Σημειώνεται επιπλέον, ότι σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει η Ένωση Ευρωπαίων Μηχανικών από κοινού με τις Ενώσεις των Ευρωπαίων Κατασκευαστών και Εργατών Μετάλλου και Ξύλου, μια θέση απασχόλησης Διπλωματούχου Μηχανικού συνεπάγεται δύο επιπλέον θέσεις εργασίας. Επιπλέον καταγράφεται μια εσωτερική αντίφαση η οποία επιβάλλεται να αρθεί προς θετική κατεύθυνση- μεταξύ της τεχνολογικής εξειδίκευσης των δυναμικών κλάδων παραγωγής που είναι μέσης και χαμηλής τεχνολογίας και των επαγγελμάτων που ασχολούνται σε αυτές και είναι υψηλών και μέσων και υψηλών τεχνικών δεξιοτήτων 3. 1 βλ. Labour market and the economic crisis http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ity_public/3-05112009-bp/en/3-05112009-bp-en.pdf ) 2 Η Ελλάδα βρίσκεται μέσα στις 5 χώρες όπου από την αρχή της κρίσης αυξήθηκε η απασχόληση εργαζομένων χαμηλών προσόντων low skilled workers (μαζί με Μεξικό, Βέλγιο, Τουρκία και Ισπανία Persistence of High Unemployment http://www.oecd.org/dataoecd/8/36/47656668.pdf 3 Για παράδειγμα πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ για αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, δεν είναι δυνατόν να προωθηθούν χωρίς την έμπρακτη ενασχόληση των μηχανικών, συμπεριλαμβανομένων των μηχανικών Πληροφορικής και Τηλ/νιών Βλ. http://ec.europa.eu/information_society/activities/sustainable_growth/docs/sb_publications/reeb_ee_ construction.pdf 41

4. ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Γενικά Ο στόχος της Παρέμβασης είναι η επίτευξη νέων και ποιοτικών θέσεων εργασίας στην Περιφερειακή Ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθήνας και αφορά στο συνδυασμό της διεύρυνσης της προσαρμοστικότητας των επιχειρήσεων (χρήση νέων τεχνολογιών) και σε ενέργειες σύνδεσης της κατάρτισης και της απασχόλησης των ανέργων ή νέων μηχανικών, που δραστηριοποιούνται στους δυναμικούς κλάδους της οικονομίας τριτογενούς τομέα. Όσον αφορά στις ενέργειες κατάρτισης και δια βίου μάθησης των εργαζομένων, θα πρέπει να συνδεθούν με τους δυναμικούς κλάδους και να συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα ιδίως των ΜΜΕ, συμβάλλοντας στην καθιέρωση της Περιφέρειας Αττικής ως διεθνούς κέντρου επενδύσεων και επιχειρηματικότητας, στη βελτίωση της εξωστρέφειας του τοπικού παραγωγικού συστήματος, στη διευκόλυνση της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων και στη διάδοση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στις ΜΜΕ και της καινοτομίας. Η καλλιέργεια επιχειρηματικότητας στους νέους μηχανικούς και η αξιοποίηση της ευκαιρίας στην Αττική και ιδιαίτερα στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και η ενσωμάτωση τεχνολογίας και καινοτομίας για την υφιστάμενη και τη νέα επιχειρηματικότητα συνδυάζεται με την ανάπτυξη υποδομών που ωφελούν το περιβάλλον και δίνουν προώθηση στην πράσινη ανάπτυξη, υποστηρίζουν τον πολιτισμό και τον τουρισμό, αλλά και την βελτίωση της ποιότητας ζωής και της ασφάλειας των κατοίκων.

Επιλογή κλάδου και περιοχής παρέμβασης Ο κλάδος της ανάπτυξης εφαρμογών WEB-GIS είναι ένας πάρα πολύ καινοτομικός, σύγχρονος τομέας πληροφορικής που αξιοποιεί τα δημοσιευμένα Γεωχωρικά δεδομένα υλοποιώντας άμεσα τις επιταγές του Νόμου 3882/2010. Οι εφαρμογές καλύπτουν τομείς όπως: Επιχειρήσεις με Διανομές (take away, τροφοδοσία κ.α.), Επιχειρήσεις Κοινής Ωφέλειας, Περιβάλλον (π.χ. ανακύκλωση, πάρκα, ρύπανση, ΧΥΤΑ κλπ), Πολιτισμό (Μνημεία, Καλλιτεχνικές Εκδηλώσεις και χώροι κ.α.), Αθλητισμό (γήπεδα, στάδια κ.α.), Συγκοινωνίες (δρομολόγια, στάσεις, χάρτες, χώροι στάθμευσης κλπ), Πολεοδομικά στοιχεία, Τουρισμό (Περίπατοι στο Κέντρο, Αξιοθέατα, Εκδηλώσεις, Παραλίες κ.α.), Υγεία, Οικονομία (Τράπεζες κ.α.), Κτίρια και Υπηρεσίες Δημοσίου ή Αυτοδιοίκησης και πολλά άλλα. Οι εφαρμογές είναι συμβατές με συσκευές κάθε είδους (κινητά τηλέφωνα smart phones, laptop, tablets κλπ). Σαν αποδέκτες ή χρήστες των υπηρεσιών αυτών θεωρούμε ότι θα περιληφθούν επαγγελματίες (τοπογράφοι, μηχανικοί περιβάλλοντος, αρχιτέκτονες κ.α.), επιχειρήσεις (διανομής, με παραρτήματα, κλπ), σχολεία (λεωφορεία), δήμοι, πολίτες-καταναλωτές, τουρίστες κ.α. Αυτοί θα μπορούν να έχουν εύκολα προσβάσιμες γεωχωρικές πληροφορίες είτε ειδικά αναπτυγμένες για μια εταιρεία ή ένα δήμο, αλλά και μέσω εφαρμογών που θα διατίθενται ανοικτά στον καταναλωτή. Είναι σίγουρο ότι τόσο πολλές καινοτόμες ΜΜΕ θα αναγνωρίσουν την ανάγκη να έχουν στο δυναμικό τους μηχανικούς με τέτοια εξειδίκευση αλλά και πολλοί επαγγελματίες αυτοαπασχολούμενοι θα αναπτύξουν νέους τομείς δραστηριότητας, αλλά και τρόπους προώθησης της δουλειάς τους. Η περιοχή παρέμβασης της Περιφέρειας Αττικής είναι απόλυτα ιδανική για την διεύρυνση της απασχόλησης στον τομέα αυτό διότι: Α) Υπάρχουν σε μεγάλη πυκνότητα, ποικιλία και διαρκή εξέλιξη όλα τα προαναφερόμενα αντικείμενα (τουρισμός, πολιτισμός, διανομές κλπ) με τα οποία θα ασχοληθούν οι ωφελούμενοι δημιουργώντας εφαρμογές WEB-GIS.

Β) Ο αριθμός των άνεργων μηχανικών και ειδικότερα όσων ανήκουν στους κλάδους τοπογράφων και αρχιτεκτόνων όπου και η μεγαλύτερη πτώση απασχόλησης λόγω πτώσης οικοδομικής δραστηριότητας συνεχώς μεγαλώνει. Γ) Ο αριθμός των ΜΜΕ με εξειδίκευση και ικανότητα να υιοθετήσουν καινοτομίες είναι σημαντικός. Δ) Τέλος θεωρούμε ότι οι χρήστες των υπηρεσιών (πελάτες), επιχειρήσεις, οργανισμοί, μόνιμοι κάτοικοι και επισκέπτες τουρίστες στην Π.Ε. Κεντρικού Τομέα Αθήνας αποτελούν μια εξαιρετικά υποσχόμενη αγορά. Επιλογή ομάδας στόχου Η ομάδα στόχου καλύπτει κυρίως : Μηχανικούς (μέλη ΤΕΕ) ειδικοτήτων κυρίως Τοπογράφων, Μηχανικών Πληροφορικής & Επικοινωνιών, Αρχιτέκτονες και Μηχανικούς Περιβάλλοντος, Πολιτικούς Μηχανικούς αλλά και αποφοίτους ΤΕΙ σε παρεμφερείς κλάδους και τεχνικής κατεύθυνσης αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ΕΠΑΛ/ΤΕΕ). Όλοι οι παραπάνω κλάδοι των επαγγελμάτων έχουν την αναγκαία αρχική εκπαίδευση για να εξειδικευθούν στο WEB GIS και είτε να απορροφηθούν σε εταιρείες είτε να επεκτείνουν το ελεύθερο επάγγελμα, είτε να συν-ιδρύσουν κοινωνικές επιχειρήσεις. Η Α.Σ. ΑΣΤΙΕΤ αποτελείται από φορείς που ενδιαφέρονται πολύ να δημιουργήσουν προϋποθέσεις απασχολησιμότητας των Ελλήνων Μηχανικών έχουν τα σωστά κριτήρια για την κατεύθυνση αυτή και όλοι εδρεύουν στην περιοχή παρέμβασης της Περιφέρειας Αττικής. Επιλογή προτεινόμενων δράσεων Οι προτεινόμενες δράσεις έχουν μια ισορροπία και συνέργεια ώστε να μεγιστοποιείται η αποτελεσματικότητα της Πράξης που είναι η απασχόληση των 78 ωφελουμένων, πάντα σε πλήρη συμμόρφωση με τις επιταγές της Πρόσκλησης και της Νομοθεσίας (π.χ. ΕΣΔΕΚ 2011, Ν 3882/2010).

Κατ αρχήν, η Πράξη θα ακολουθήσει τις Διαδικασίες Διαχειριστικής Επάρκειας για τα θέματα διαχείρισης φυσικού και οικονομικού αντικειμένου. (ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ). Την ευθύνη έχει η εταιρεία συμβούλων ΕΝΝΟΥΣ ΕΠΕ που ορίστηκε Συντονιστής εταίρος. Η Πράξη αξιοποιεί το μεγαλύτερο μέρος των δυνατοτήτων της Πρόσκλησης αρχίζοντας με την ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό στο ΙΕΚΕΜ ΤΕΕ, τον κατ εξοχήν αρμόδιο οργανισμό για την κατάρτιση των Μηχανικών. Η θεωρία συνοδεύεται με πρακτική, πράγμα απαραίτητο για εφαρμογές πληροφορικής. Οι ωφελούμενοι, επιλεγμένοι με απόλυτα δόκιμο και εσωτερικά θεσπισμένο σύστημα, έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και ενημερωτικές επιμορφώσεις, θα υποστηρίζονται στα 2 χρόνια από την αρχή έως το τέλος, στα βήματα εξέλιξής τους έτσι ώστε να καλύπτοντα οι ανάγκες τους και να πλησιάζουν τους στόχους τους. Η δράση ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ περιλαμβάνει υποστήριξη σε όσους θα ιδρύσουν επιχείρηση ή θα επεκτείνουν την δραστηριότητά τους σαν ελεύθεροι επαγγελματίες, σε όλα τα θέματα που μπορεί να αντιμετωπίσουν: business planning, νομικά, φοροτεχνικά, κλπ. Στην δράση αυτή συμμετέχει η ΕΝΝΟΥΣ εταιρεία μηχανικών με ειδίκευση στην οργάνωση επιχειρήσεων αλλά και οι επαγγελματικοί-επιστημονικοί φορείς (ΤΕΕ - ΠΣΔΑΤΜ ΕΜηΠΕΕ) Προκειμένου να επιτευχθεί διαφάνεια, ενημέρωση και δημοσιότητα η ΑΣΤΙΕΤ αναλαμβάνει ευρύ αλλά στοχευμένο έργο ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ-ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ: -Ενημέρωση, προσέλκυση υποψήφιων ωφελούμενων (δελτία τύπου, συνεντεύξεις τύπου, διαφημίσεις, άμεση επικοινωνία, ραδιοφωνικά σποτ) -Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση εν δυνάμει εργοδοτών (ημερίδα, Θεματικά Εργαστήρια-έκθεση κ.α.) -Δημοσιότητα για την Ενημέρωση της τοπικής αγοράς της Αττικής, οργανώσεων και επιχειρήσεων πάνω στο αντικείμενο της Πράξης και τις δυνατότητες των εφαρμογών WEB-GIS.

Παράλληλα επιδιώκεται η ευρύτερη δυνατή ΔΙΚΤΥΩΣΗ με τουλάχιστον : Α) άλλα ΤΟΠΣΑ Αττικής με παρεμφερείς στόχους Β) όλους τους Δήμους της Περιφέρειας Αττικής και άλλους, φορείς οργανισμούς και οργανώσεις. Η δράση υποστηρίζεται με μια ειδική σελίδα στο διαδίκτυο και με συσκέψεις-εργαστήρια ανταλλαγής ιδεών, προβλημάτων και καλών πρακτικών. Καταβάλλεται προσπάθεια να εκμεταλλευτούμε αμοιβαία τις δράσεις Δημοσιότητας των άλλων Πράξεων. Τόσο τα ζητήματα ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ όσο και αυτά της ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ-ΕΥΑΙΑΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ το ΤΕΕ υποστηριζόμενο από τους εταίρους ΠΣΔΑΤΜ και ΕΜηΠΕΕ. Η Έρευνα Αγοράς-Μελέτη Σκοπιμότητας για την Ανάπτυξη και Προώθηση Καινοτομικών Διαδικτυακών Εφαρμογών, που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της παρούσας Πράξης, αποτελεί συμπλήρωμα αυτής της Μελέτης και προσδιορίζει πιο αναλυτικά τις ευκαιρίες απασχόλησης των Επιστημόνων στον ανερχόμενο καινοτομικό τομέα των διαδικτυακών εφαρμογών με χρήση νέων τεχνολογιών.