Την Παρασκευή 6 Ιουνίου 2014 στις 18.30 στην Αίθουσα των Εσπερίδων του Νομισματικού Μουσείου, Πανεπιστημίου 12 παρουσιάστηκαν τα δύο τελευταία βιβλία τομή στον ποιητικό λόγο: «ΚΟΣΜΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΙ ΑΚΟΣΜΟΣ» & «ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΑΛΕΚΤΑ» του επ. Λυκειάρχη-ποιητή Ιγνατίου Σανταβά. Χαιρέτησαν: Δημηλένα Λαδογιάννη, Αρχαιολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Νομισματικού Μουσείου. Φώτης Δημητρακόπουλος, Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Νικόλαος Γεωργαντζόγλου, Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών. Δημήτριος Κοίλαρης, Φιλόλογος, Λυκειάρχης. Μίλησαν: Δημήτρης Καραμβάλης, Κριτικός Λογοτεχνίας, ποιητής. Χαράλαμπος Τσιριγώτης, Φιλόλογος, Γυμνασιάρχης. Απάγγειλαν οι ποιήτριες: Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη. Βλάζια Φαϊδά. Ιγνάτιος Σανταβάς. Συντόνιζε: Καίτη Λειβαδά, Φιλόλογος, Κριτικός, Εκδότρια της «Νέας Αριάδνης». Την βραδιά οργάνωσαν: Περιοδικό «ΝΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ». «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ». «ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΑΡΙΑΔΝΗ».
Τ ο Ιλίου Μέλαθρον βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας (Πανεπιστημίου 12). Κτίστηκε το 18781979 με σχέδια του γερμανού αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ, για κατοικία της οικογένειας του Ερρίκο Σλήμαν. Το όνομα του, που σημαίνει «Μέγαρο της Τροίας», σχετίζεται με την αποκάλυψη της αρχαίας Τροίας από τον Ερρίκο Σλήμαν. Τα πιο γνωστά κτίρια που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Ερνέστος Τσίλερ είναι το Δημοτικό Θέατρο, τα Εθνικό Θέατρο, τα Νέα Ανάκτορα (σημερινό) Προεδρικό Μέγαρο, η Σχολή Ευελπίδων, το Κεντρικό Ταχυδρομείο, ο Ναός του Αγίου Λουκά στην οδό Πατησίων και το Ιλίου Μέλαθρον. Ο Τσίλερ δημιούργησε έργα (κτίρια) ανάλογης ποιότητας με εκείνα που οικοδομούνταν στη Βιέννη και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ο Ερρίκος Σλήμαν 1822 1890 κατάφερε να δημιουργήσει μεγάλη περιουσία. Σε ηλικία 41 χρονών αφιερώθηκε στην αρχαιολογία. Την Ελλάδα επισκέφτηκε το 1868. Τον επόμενο χρόνο εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και παντρεύτηκε την Σοφία Εγκαστρωμένου (Καστριώτη) και απέκτησε δύο παιδιά. Τον Αγαμέμνονα και την Ανδρομάχη. Το μεγάλο πάθος του Σλήμαν για την αρχαιότητα εμπνέεται από την γενικότερη αναζήτηση του αρχαίου Ελληνικού στην Γερμανία το 19ο αιώνα πνεύματος που επικρατούσε και ιδιαίτερα από την αγάπη του για τον Όμηρο που, σύμφωνα με τον ίδιο, είχε προσεγγίσει σε πολύ μικρή ηλικία. Με την ανακάλυψη της Τροίας-Ιλίου και την ανασκαφή σημαντικών προϊστορικών πόλεων, όπως οι Μυκήνες, η Τίρυνθα, ο Ορχομενός, δόθηκε ιστορική υπόσταση στα Ομηρικά έπη. Το ανασκαφικό και συγγραφικό έργο του, χάρισε στο Σλήμαν τον τίτλο του «πατέρα της Μυκηναϊκής αρχαιολογίας» καθώς ανέδειξε μια σημαντική περίοδο του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού.
Το Νομισματικό Μουσείο διαθέτει 500.000 προσκτήματα κυρίως νομίσματα, αλλά και μετάλλια, μολυβδόβουλλα, σφραγιδολίθους, σταθμία, οβελούς και τάλαντα- που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα π.χ. έως σήμερα. Οι πλουσιότερες συλλογές είναι αυτές των αρχαίων νομισμάτων, που αφορούν από τον 6ο αιώνα π.χ. έως τον 5ο αιώνα μ.χ. Πρόκειται για τα νομίσματα των πόλεων-κρατών, των βασιλέων και των ηγεμόνων του αρχαίου ελληνικού και ελληνιστικού κόσμου, της ρωμαϊκής Δημοκρατίας, των ρωμαίων αυτοκρατόρων και των επαρχιών της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Εξίσου σημαντικές είναι οι συλλογές των βυζαντινών και μεσαιωνικών νομισμάτων, που χρονολογούνται από τον 6ο έως τον 15ο αιώνα. Υπάρχει μεγάλος αριθμός νομισμάτων της Βυζαντινής αυτοκρατορίας με αντιπροσωπευτικές κοπές όλων των αυτοκρατόρων και των νομισματοκοπείων, κοπές κρατών και ηγεμόνων της Μεσαιωνικής Δύσης και Ανατολής, καθώς και εκδόσεις των φραγκικών κρατιδίων που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα από τον 13ο αιώνα. Η περίοδος από τον 15ο έως τον 20ο αιώνα καλύπτεται από νομίσματα των περισσοτέρων κρατών του νεώτερου και σύγχρονου κόσμου. Έμφαση δίνεται στα νομίσματα που κυκλοφόρησαν στον ελλαδικό χώρο αυτούς τους αιώνες, όπως κοπές της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, νομίσματα ευρωπαϊκών κρατών και αυτοκρατοριών, καθώς και κέρματα και χαρτονομίσματα του νέου ελληνικού κράτους. 3
Η Αναπληρώτρια Διευθύντρια, Τμηματάρχης Δημοσίων Σχέσεων Τεκμηρίωσης και Δημοσιευμάτων του Νομισματικού Μουσείου, Αρχαιολόγος Δημηλένα Λαδογιάννη, ο Ημερήσιος Φύλακας Ελευθέριος Κεραμύδας, η Ημερήσιος Φύλακας Βαλεντίνα Ανθοπούλου. Η Δημηλένα Λαδογιάννη, ο Ελευθέριος Κεραμύδας, η Βαλεντίνα Ανθοπούλου. Η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Νομισματικού Μουσείου, Αρχαιολόγος Δημηλένα Λαδογιάννη, με το προσωπικό φύλαξης του Νομισματικού Μουσείου Λευτέρη Κεραμύδα, Βαλεντίνα Ανθοπούλου και Μιχάλη Ζωίδη.
Ο Διευθυντής του Νομισματικού Μουσείου, Αρχαιολόγος-Θεολόγος-Ιστορικός της Τέχνης Δρ Γεώργιος Κακαβάς καλωσορίζει τον κόσμο στην Αίθουσα των Εσπερίδων του Νομισματικού Μουσείου. 5
Η εκδότρια του περιοδικού «Νέα Αριάδνη» φιλόλογος Καίτη Λειβαδά που έχει αναλάβει να συντονίσει την εκδήλωση. Μεταξύ άλλων λέει: Παρουσιάζουμε μία νέα αντίληψη της Ποίησης. Ένα άλλο τρόπο έκφρασης, που μεταφράζει τη γλώσσα, τα νοήματα και τα μηνύματα της Φύσης σε γλώσσα ποιητική Το φυσικό περιβάλλον, τα σχήματα και τα χρώματα, οι εικόνες της Φύσης, οι ήχοι και η μουσική της, η ποικιλία και οι εναλλαγές, οι ομορφιές, μα και τα απρόβλεπτα, οι κίνδυνοι και τα απροσπέλαστα μυστήριά της, και όλη η σοφία της εκφράζονται σε διάλογο με το Ποιητή. Με μια γλώσσα πλούσια, οικεία και απλή, που φέρνει στη μνήμη και μας ξαναχαρίζει τη χαμένη γνησιότητα της ζωής και το παντοτινό νόημα της χαράς. Μια ποίηση του καιρού της. Δίνει δυναμικά τις απαντήσεις στα αδιέξοδα του σύγχρονου ανθρώπου, μέσα από τους κύκλους της εξέλιξης, και μας θυμίζει π ω ς ο ι π ό θ ο ι κ α ι ο ι α ν α ζη τ ή σ ε ι ς μ α ς πραγματοποιούνται με σεβασμό στους νόμους της Φύσης, με τιμή στα επιτεύγματα των ανθρώπων και με τον προσωπικό μας αγώνα. Ποίηση ανανεωτικά διδακτική και ενωτική.
Η εκδότρια του περιοδικού «Νέα Αριάδνη» φιλόλογος Καίτη Λειβαδά. Ο τιμώμενος ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς και η κριτικός Καίτη Λειβαδά. Ο Κριτικός Λογοτεχνίας, ποιητής Δημήτρης Καραμβάλης, ο επ. Λυκειάρχη-ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς, η Φιλόλογος, Κριτικός, Εκδότρια της «Νέας Αριάδνης» Καίτη Λειβαδά και ο Φιλόλογος, Γυμνασιάρχης Χαράλαμπος Τσιριγώτης. 7
Ο Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Φώτης Δημητρακόπουλος. Ο Καθηγητής Φώτης Δημητρακόπουλος μίλησε για τον άνθρωπο Ιγνάτιο Σανταβά, τον πλούσιο εσωτερικό του κόσμο, τις τεράστιες γνώσεις του αλλά και το έργο του. Φώτης Δημητρακόπουλος.
Ο Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Νικόλαος Γεωργαντζόγλου. Νικόλαος Γεωργαντζόγλου. Το χαμόγελο διακρίνεται στον Ιγνάτιο Σανταβά από τα ωραία λόγια που ακούει, που λέει γι' αυτόν, ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Νικόλαος Γεωργαντζόγλου. 9
Ο Φιλόλογος, Λυκειάρχης Δημήτριος Κοίλαρης. Με τη σειρά του ο Λυκειάρχης-Φιλόλογος Δημήτρης Κοίλαρης αναφέρεται στον άνθρωπο Ιγνάτιο Σανταβά και το αξιόλογο έργο του.
11
Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη. Η Δικηγόρος, ποιήτρια Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη, απαγγέλει ποίημα από τις ποιητικές συλλογές «ΚΟΣΜΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΙ ΑΚΟΣΜΟΣ» & «ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΑΛΕΚΤΑ» του Ιγνάτιου Σανταβά. Η καθαρή φωνή της Μαριάννας Βλάχου Καραµβάλη, εµπλουτισµένη µε τη µελωδικότητα της ιδιαίτερης χροιάς της µας συγκίνησε βαθύτατα. Η Δικηγόρος, ποιήτρια Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη. Η µοναδικότητα που έχει όταν απαγγέλει ποιήµατα, καθώς δείχνει ότι ζει τις στιγµές αλλά και απολαµβάνει το κάθε ποίηµα, κάνει το ακροατήριο να κρεµιέται (κυριολεκτικά) από τα χείλη της. Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη, Δημήτρης Καραμβάλης, Ιγνάτιος Σανταβάς, Καίτη Λειβαδά και Χαράλαμπος Τσιριγώτης.
Ε πάξια κερδίζει το κοινό µε τις επαγγελίες της, η Μαριάννα Βλάχου Καραµβάλη. Σίγουρη, σταθερή φωνή που χρωµατίζει ανάλογα. Μαζί και ο συγκινησιακός οίστρος που προσθέτει αλλά και ο τόνος που καταφέρνει και ανεβοκατεβάζει ανάλογα. Η ποιήτρια Μαριάννα Βλάχου Καραµβάλη δίνει στη φωνή της έξαρση αλλά και πάθος. Καταφέρνει το µέταλλο που διαθέτει η φωνή της να το χειρίζεται σαν ζωγράφος δίνοντας του εικόνες έντονες, φουρτουνιασµένες αλλά και ήρεµες, γαλήνιες. Δίνει στον ακροατή, την ακουστική αίσθηση, ότι απαγγέλλει µόνο για σένα και σε παρασέρνει, κάνοντας την φαντασία σου να δουλεύει και να σε µεταφέρει ονειρικά, ταξιδεύοντας σε, σε κόσµους µαγικούς, φανταστικούς, παραµυθένιους. Περνάνε τα λεπτά και η φωνή της Μαριάννας Βλάχου Καραµβάλη µας συνεφέρνει αλλά µας ξαναστέλνει µε ένταση να ξαναβυθιστούµε στη µαγεία της στιγµής. Κάθε λέξη που βγαίνει από το στόµα της Μαριάννας Βλάχου Καραµβάλη, κάθε ήχος έρχεται να προστεθεί και να αυξήσει τη δύναµη της στιγµής, σε µια δύνη που σε παρασύρει ανελέητα, µεθυστικά. Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη Η φωνή της Μαριάννας Βλάχου Καραµβάλη όλο χάρη αλλά και θλίψη όταν χρειάζεται σε συνεπαίρνει και σε ταξιδεύει σε συναισθήµατα που λες και αναβλύζουν από την πένα του ποιητή. Αναδεικνύει το έργο του ποιητή και δηµιουργεί µια άυλη σφαίρα την οποία πετάει και καταλαµβάνει το µυαλό του κάθε ακροατή. εγάλη η µαεστρία της. Έχει καλλιεργήσει τη φωνή της και έχει ανεβάσει την απόδοση της σε επίπεδα ουράνια. Η Μαριάννα Βλάχου Καραµβάλη υπερέχει και το ξέρει αλλά αυτό την κάνει και προσπαθεί όλο και περισσότερο. Λογικό είναι το κοινό να υποκλίνεται στην ενσταντική φωνή της. Μ 13
Η Δικηγόρος, ποιήτρια Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη, απαγγέλει ποίημα από τις ποιητικές συλλογές «ΚΟΣΜΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΙ ΑΚΟΣΜΟΣ» & «ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΑΛΕΚΤΑ» του Ιγνάτιου Σανταβά. Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη, Δημήτρης Καραμβάλης, Ιγνάτιος Σανταβάς. Μαριάννα ΒλάχουΚαραμβάλη.
Δημήτρης Ι. Καραμβάλης Ο Κριτικός Λογοτεχνίας, ποιητής Δημήτρης Καραμβάλης. Μικρή ιχνηλασία στην ποίηση του Ιγνάτιου Σανταβά Τ έσσερις κόσμοι-τέσσερις ποιητικές συλλογές, το ποιητικό σώμα και αίμα του Ιγνάτιου Σανταβά, επίτιμου λυκειάρχη, φιλολόγου και ξεχωριστού πνευματικού ανθρώπου, που τιμά την ιδιαίτερη πατρίδα του τη Λέσβο και καταθέτει πλούσιο τον οβολό του στην αγία τράπεζα της ποίησης. Μια ποίηση σφύζουσα χειμαρρώδης και απρόβλεπτη, που ξεκινά αρκετές φορές από το αρχέγονο, προχωρεί σε μια διαλεκτικής φύσεως καταγραφή και ενεργό ποίηση των δρώντων και των δρωμένων, με λόγο λιτό, πυρίκαυστο, ως καιόμενη βάτος, βαθιά ανθρώπινη και με σημείο συνάντησης τη διασταύρωση του ποιητικού λόγου ως λυτρωτικού απεγκλωβισμού και της φιλοσοφίας ως ενδότερης διείσδυσης και γόνιμες αναζητήσεις και προβληματισμούς με αρκετές μεταφυσικές προεκτάσεις: Έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος και η φθορά μαζί του. Ο Γιώργος Μαρινάκης επιμελητής των απάντων του Γιώργου Σαραντάρη γράφει πως ο Γ.Σ. «ποιεί φιλοσοφών και φιλοσοφεί ποιών», κάτι το οποίο συμβαίνει και με την περίπτωση του ΙΓΝ. Σανταβάς κάτι που τόνισε επίσης και ο χαιρετίζων την εκδήλωση κύριος Δ. Κοίλιαρης. Ένα σημείο ξεχωριστής αναφοράς και ολοκαυτώματος, η ποιητική του γραφίδα, με απολύτως προσωπικό ύφος και εξακτινώνοντας τις αγωνίες και τα πάθη της, κατορθώνει να μεταλαμπαδεύσει τον αγώνα του στον αναγνώστη που χαίρεται μιαν ανεπιτήδευτη, λαγαρή ποίηση που σε κάποια σημεία προσεγγίζει τον γνωμικό λόγο, με ψηφίδες πολύτιμες, ψήγματα και μπούσουλες ζωής, όπου το σώμα το πνεύμα και η ψυχή ακροβατούν ανάμεσα σε δυό κόσμους και το τεντωμένο σκοινί τρίζει επικίνδυνα. Ο ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς, είναι χαλαστής και πλάστης μαζί και η λύρα του έχει το μοναδικό χάρισμα της προσέγγισης με άλλα αναστήματα του διαμετρήματος ενός Κωστή Παλαμά κι ενός Αγγέλου Σικελιανού. Το έτοιμο για πέσιμο, σπρώξε το για να πέσει Φωτιά η νέα δύναμη που νέους κόσμους φέρνει και επισπεύδει αλλαγές π' αργούνε για να έρθουν Ποίηση στοχαστική, με διεξόδους, με απάγγιο κι απανέμι, με την του μέτρου φωτιά εμπειρικλείουσα το σημαίνον και το σημαινόμενον, το αίτιο και το αιτιατό, όλη την ψίχα του πικραμύγδαλου της ζωής και του θανάτου συνακόλουθα, εν πολλοίς, οριακή, με ακριβολογία και νοηματική συμπύκνωση, όπου κοντανασαίνουν και συλλειτουργούν φύση και ψυχή, όπως στην παλιά αρχέγονη και λυρική ποίηση, και ιδίως την αιολική. Ο ποιητής μας δονεί με την ηδονή της οδύνης του, τους παλμούς του ζέοντος πάθους του, την δύναμή του για να ξεκινήσει πάλι απ' την αρχή μέσα στα μέτωπα των καιρών, αναζητώντας την αλήθεια σε καιρούς χαλεπούς και μικρόψυχους, θητεύοντας στο αλάθητο σχολείο του πόνου, είναι μεν πικρό το φάρμακο που σε θεραπεύει αλλ' από την άλλη μεριά μας δίνει και μιάν άλλη διάσταση της ευθύνης και του χρέους του πνευματικού ανθρώπου: Μπορείς και μεσ' τον θάνατο αλώβητος να μείνεις αν είσαι μέσ' στα έργα σου, που ζουν χωρίς εσένα : 15
Στο βήμα ο Δημήτρης Καραμβάλης. Στο πάνελ ο τιμώμενος ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς και η εκδότρια του περιοδικού «Νέα Αριάδνη» φιλόλογος Καίτη Λειβαδά. Μια ποίηση με μιλητικά νερά και γεύσεις, που συνιστά παράλληλα και διαβατήριο αθανασίας, μια άνω θρώσκειν αναμφισβήτητα θεώρηση της ζωής, ένα πολύχυμο και πολυσυλλεκτικό εργαλείο όπου μπορείς να ξεχωρίσεις την ήρα από το στάρι, τα όρια του λαϊκού και του λαϊκισμού, στον οποίο δεύτερο δυστυχώς επένδυσαν κάποιοι αλαζόνες (ιδιαίτερα στον ελληνικό χώρο) της εν πολλοίς διαβρωτικής εξουσίας, εγκλωβίζοντας τόσους και τόσους αθώους Λαός θα πει ποιότητα, ποσότητα ο όχλος και παρακάτω: Πάντα χωρίς συνείδηση ασύντακτες οι μάζες είναι δημιουργήματα, θύματα προπαγάνδας Έτσι λοιπόν, η οξύτητα της γραφίδας του Ιγνατίου Σανταβά υπεισέρχεται και στα οξύτατα προβλήματα παθογένειας του Ελληνικού χώρου κι από αυτήν την οπτική γωνία συμβάλλει τα μέγιστα ενάντια στην παραχάραξη και την καπηλεία των λέξεων. Ο ποιητής αποδίδει την αληθινή έννοια περιεχόμενο και σημασία στις λέξεις που έχουν αλλοιωθεί και διαβρωθεί, απονέμοντας έτσι δικαιοσύνη εκεί όπου ενδεχομένως άδικοι νόμοι και εφαρμοστές τους καταπατούν και ποδοπατούν, εφαρμόζοντας έτσι στην πράξη τη ρήση της αλησμόνητης Ουράνας Διοματάρη ο ποιητής γράφει την ιστορία του κόσμου, την αληθινή, την ιστορία του ανθρώπου και του πολιτισμού. Ο ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς πιστεύει στους λαούς με την έννοια του παρακάτω στίχου Μα ο λαός άγεται αλλά εκείνος άγει. Απόλυτα κυρίαρχος της γλώσσας, ως φιλόλογος που είναι, πραγματοποιεί μιαν αξονική τομογραφία στο «είναι» και το «δέον είναι», κατορθώνοντας και να φιλοσοφεί και να γράφει ποίηση σε ρέοντα λόγο και προπάντων παραμυθητικό. Είναι η άλλη φωνή των Εριννύων που κρύβουμε μέσα μας, η ήρεμη δύναμη με ηφαιστειώδεις εκρηκτικές φωνές, φωνές πολλών αδικαίωτων και πονεμένων, που γνήσια αποστάζει το βάλσαμο διά πονούντες και θλιβομένους μα και παράλληλα αποτελεί ένα πνευματικό σάλπισμα, ένα ποιητικό μανιφέστο. Τέτοιες φωνές έχουμε ανάγκη σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, στην τραγική εποχή που ζούμε, της παγκοσμιοποίησης και των συμβιβασμών, εκεί που κάθε λογής ισμοί μας έχουν κατακλύσει και υποδουλώσει. Ελεύθερες φωνές και αδούλωτες, στίχοι με εξορύξεις πολύτιμων μεταλλευμάτων από τα ανεξερεύνητα άδυτα της ψυχής. Φωνές σαν του Ιγνατίου Σανταβά, που μας παραπέμπει στην αρχέγονη έννοια και σημασία και περιεχόμενο που είχε η λέξη νόμος που σήμαινε πρωτίστως και κυρίως δικαιοσύνη και ήθος: Δημήτρης Καραμβάλης, Ιγνάτιος Σανταβάς, Καίτη Λειβαδά, Χαράλαμπος Τσιριγώτης.
Δημήτρης Καραμβάλης. Η ευπραγία καθενός νόμος κοινός των πάντων. Η ευπραγία του λαού ο υπέρτατος είναι νόμος. Κόσμιος κόσμος κι άκοσμος Εδώ όπου ο κόσμος κι η ομορφιά συμπλέουν, εδώ όπου η αλήθεια συμπορεύεται με το μύθο και την ιστορία. Εδώ όπου οι δρόμοι του ανθρώπου και της συνέπειας που εκεί όπου ο άνθρωπος έχασε την ψυχή του, χάνει ακόμα και το νου στον παραλογισμό του Πόνος και παράπονο. Ο Σανταβάς με τους στίχους του πολεμά τη βία και το ψέμα, το άδικο και το κακό, προσεγγίζοντας απ' αυτήν την άποψη τον ευαγγελικό λόγο, με την άτρακτό του προσκολλημένη στον σεβασμό στις αξίες και τα απαράγραπτα δίκαια του ανθρώπου όπου γης, με ρεαλισμό και με λυρισμό, με λογισμό και μ' όνειρο για να θυμηθούμε τον εθνικό μας ποιητή με τη μεταφορά και την αλληγορία και τον συμβολισμό και την υπαινικτική γραφή, την λεπτεπίλεπτη διαίσθηση της γραφής, την Αρμονικότατη συμπόρευση της φύσης με τη ψυχή τη διαχρονικότητα των σημαινομένων, την ένωση και το συνδυασμό παλιάς και νέας ποίησης, εκρηκτικά λυρικά φορτία απελευθερώνει μέσα από τη φαρέτρα του, αποδεικνύοντας πως ο λόγος είναι μεστός, βιωμένος μελίρρυτος και αποκαλύπτοντας και το μεγάλο και το εσωτερικό διαμέτρημα του ποιητή που δεν είναι μόνο γράφοντας αλλά και βιώνοντας, επαληθεύοντας με τα ζωντανότερα χρώματα τη ρήση του μεγάλου ποιητή και στοχαστή, Λέσβιου κι αυτού, Παναγιώτη Σωτήρχου Τα λόγια των πράξεων Σε μερικά σημεία της γραφής του Ιγνατίου Σανταβά έχει κανείς την αίσθηση πως κινείται σε παράλληλα χωρία και ατραπούς της ποίησης του Διονυσίου Σολωμού και ιδιαίτερα των Ελεύθερων Πολιορκημένων. Στίχοι που σφύζουν από επαναστατικότητα, απελευθέρωση φορτίων ψυχής, τιμής και ακράδαντης και ακλόνητης πίστης ενώ κατέχει καλά να εμφιλοχωρεί σε μια ενιαία γραφή και τη δημοτική γλώσσα και μερικά στοιχεία της καθαρεύουσας που αναδύουν φόρτιση, υπαινικτικότητα, λεπτή ειρωνεία και σκωπτική διάθεση ενώ η γνωμική γραφή συναντάται ως πάσης θυμοσοφίας αλλά και παραμυθίας ιστόρησις, ξεφεύγουσσα από τον απλώς διαπιστευτικό χαρακτήρα των λέξεων. Πολλοί πεθαίνουν ζωντανοί, άλλοι νεκροί και ζούνε Σημείον μέγα λοιπόν συνάντησης και διασταύρωσης κατά περίπτωση και κατά περίσταση, ενός ανθρώπου που στη μοναξιά του αναζητά ατραπούς λυτρωτικούς με ψήγματα ζωής και σοφίας. Σε άλλα σημεία του βιβλίου του ο ποιητής παραθέτει αποσπάσματα από αρχαίων ρήσεις και καταθέτει τη δική του άποψη. Τούτα τα χωρία λειτουργούν δίκην αφορμών κι ερεθισμάτων αλλά και αποτυπώνουν την απόλυτα προσωπική επιλογή του δημιουργού σε θεμελιώδη ζητήματα μεσ' στους ανέμους της ζωής όπως τόσο χαρακτηριστικά ο ίδιος γράφει. Μια αναμέτρηση συνιστά η περιήγηση στο ποιητικό σώμα και αίμα της γραφής του, του σώματος και της 17
ψυχής, του ύψους με το βάθος, εκεί όπου το τίμημα της αθανασίας μεγάλο, το ανέβασμα και το κατέβασμα, η εύρεση και η απώλεια, ο ίδιος ο κύκλος μέσα στους κύκλους του, το μηδέν και το άπειρο, η αρχή και το τέλος, μα και το τέλος ως σκοπός, εκληφθέν στην αρχαία σημασία και έννοια του όρου: «Κι όταν το τέλος σου θαρθεί, δεν θα 'χεις τελειώσει/ Ίσως το πιθανότερο να είναι η αρχή σου». Εδώ ο ποιητής δεν δογματίζει, αντίθετα πιθανολογεί. Κι ο άνθρωπος, στο κέντρο του κύκλου αιώνες τώρα κι ο πόλεμος και η ειρήνη, η χαρά και η λύπη να εναλλάσσονται, οι γεννήσεις και οι θάνατοι, το προαιώνιο τραγούδι και η παράλληλη πορεία του ανθρώπου, κι ο ίδιος ο ποιητής, πάντα σε νοημάτων αναζήτηση, να παλεύει και να αγρυπνά, σε μια πορεία μοναχική μα και συνειδητοποιώντας πως πρώτοι έσχατοι και έσχατοι πρώτοι σε ένα διαρκές ημερολόγιο σύγκρουσης, φόρτισης και πάθους, εκεί όπου η αναμέτρηση γίνεται πάντα οριακά, καταλυτικά, ασυμβίβαστα εκεί όπου Αξία έχει νάζησες, νάπαιξες το παιχνίδι καλά, σωστά και έντιμα, ξέροντας πως θα χάσεις για να κερδίσεις την τιμή των όποιων συμπαικτών σου θα σε τιμήσει η ζωή κι ο θάνατος ακόμα Μια άλλη παράλληλη συμπόρευση με την Ιθάκη του Αλεξανδρινού ποιητή μα και παράλληλα μια παρακαταθήκη εσωτερικού οπλοστασίου παλαμικής ποίησης όπου Όποιος το «τότε» αψηφά και σβήνει τ' όποιο μέλλον εκείνος ζει στο τώρα του και στην αλήθεια μέσα Ποίηση, που μέσα στη στιγμή του φτάνει ως το μεδούλι των προσώπων, των πραγμάτων των καταστάσεων, μια άλλη ερμηνεία και απόδοση του συμπατριώτη του Οδυσσέα Ελύτη: Τούτο μόνο να ξέρεις/ ότι σώσεις μεσ' την αστραπή/ ζωντανό στον αιώνα θα διαρκέσει Ο ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς έχει λόγο που ξέρει τι να πει και πώς να το πει, μεστωμένο, ανδρείο σφύζοντα και ελεύθερο. Η ζωή και ο θάνατος, η εσωτερική παρατήρηση του άνθους ενός λουλουδιού, η φιλοσοφική ενατένιση και η διαδραστική της πορεία. Εμείς και οι άλλοι, ο Παράδεισος και η Κόλαση, οι αντιφάσεις και οι καταφάσεις, τα οράματα και οι ψευδαισθήσεις, κι ο άνθρωπος που παλεύει. Μπολιασμένη η γραφή με τα νάματα του δημοτικού τραγουδιού, αποπνέει όλη την φρεσκάδα του και τις γόνιμες αναζητήσεις του, το καίριο και συμπαγές και το οριακό σημείο αναφοράς και ολοκαυτώματος ενώ η Αιγαιοπελαγίτικη αρμύρα των στίχων του μας δίνει όλη εκείνη την αφειδώλευτη δροσιά και λαγαρότητα. Πράγματι, σαν κύματα έρχονται μπροστά μας οι στίχοι του δίνοντας την αφρισμένη απόκριση (Οδ. Ελύτης), αλλά και παράλληλα επενεργούν και ως κροταλισμοί πυροβόλων και φθόγγοι και συλλαβές και λέξεις μας προσφέρουν ένα συναξάρι ευλογημένο και καταφύγιο και πορεία πλεύσης, εκεί όπου το ανθρωποκεντρικό σημείο παραμένει άξονας και πρώτη ύλη, το ορυχείο της γνώσης, της συνείδησης, της από-κάλυψης του ποιοι είμαστε και τι γυρεύουμε μέσα σ' αυτήν την Ο Κριτικός Λογοτεχνίας, ποιητής Δημήτρης Καραμβάλης.
περιπέτεια της ύπαρξης που λέγεται ΖΩΗ' μέσα σ' αυτό το απειροελάχιστο: Κι ο κόσμος άλλαξε μορφές, άπειρες μέχρι τώρα και άλλες απειρότερες ακόμα θα αλλάξει. Μα κόσμος θάναι πάντοτε, αιώνες των αιώνων. Και συ αλλάζεις τις μορφές, τη μια μετά την άλλη μα μην αλλάζεις μια μορφή εκείνη του Ανθρώπου Μια ξεχωριστή έκδοση καλαίσθητη από την Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Τ Ι Κ Η Σ Υ Ν Ε Ρ ΓΑ Σ Ι Α ό π ο υ προσυπογράφουμε ανεπιφύλακτα τον φωτισμένο πρόλογο της Καίτης Λειβαδά, που τόσα χρόνια μας δίνει ποιοτικές πάντα εργασίες, τόσο η ίδια όσο και με την πολύτιμη προσφορά της στα γράμματα και τη λογοτεχνική επιθεώρηση, με την ΝΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ που συμπληρώνει εφέτος είκοσι δημιουργικά χρόνια και δίνει τη δυνατότητα σε λογοτέχνες, φτασμένους και προπάντων στους νέους να καταθέσουν τα δείγματα γραφής τους, ένα εφαλτήριο αγώνα για την πνευματική μας ζωή. Οι στίχοι του Ιγνατίου Σανταβά, του σπαθιού λαβή και κόψη είναι και κατάθεση ψυχής, είναι και προσφορά πνευματικής ανύψωσης, είναι και καταθετήριο μνήμης αλλά είναι και πείνα και δίψα για αλληλεγγύη και κοινωνική συναδέλφωση, συνείδηση και γνώση και αποκάλυψη μιάς ψυχής που πάλλει και πάλλεται, μια μέθεξη και μια απόδειξη του πως μπορεί να είσαι όπως κι ο Παλαμάς κι εθνικός και οικουμενικός ποιητής, ένας παγκόσμιος πολίτης. Οι στίχοι του Ιγνάτιου Σανταβά δεν πλατειάζουν και δεν ολισθαίνουν στον διδακτισμό, περνούν αβίαστα κι ανόθευτα τα μηνύματα τους στον αναγνώστη και παρά τον μεγάλο όγκο της παραγωγής, διατηρούν το αυτοτελές της ύπαρξης τους σε κάθε ποίημα αλλά και κάθε ποίημα έχει μικρά αυτοτελή κι ανεξάρτητα αλλά νοούνται και ως μέρος του όλου οικοδομήματος με την ξεχωριστή τους Αρμοδεσία. Ταυτόχρονα η ποίηση του Ιγνάτιου Σανταβά εμφανίζει το μέγα προτέρημα ότι μας δίνεται σε μια ώριμη ηλικία όπου το ματωμένο λάφυρο της πείρας γίνεται οξυγόνο και φαρέτρα και πεδίο βολής αλλά και ζύμησης των τεκταινομένων, ένα σημείο συνάντησης, ένα σταθμός μετάλλαξης, ενστάλαξης, εγχάραξης, ένα πεδίο βολής κι ένα δέντρο που κρατά αλώβητες τις ρίζες και τον πλούτο των εσωτερικών του καύσεων. Μια πορεία δύναμης και θέλησης συγχρόνως, κι ο στόχος, κάθε στίχος είναι για την αλήθεια και για την ομορφιά: Δημήτρης Καραμβάλης. Αν την πατρίδα αγαπάς, τον κόσμο όλον αγάπα Εκείνος η πατρίδα σου και η πατρίδα όλων Ψυχή γαρ αγαθής πατρίς ο σύμπας κόσμος Το άτομό σου ξεπερνάς αν πατριώτης είσαι Πιο πατριώτης γίνεσαι αν αγαπάς τον κόσμο. Είσαι πολίτης της πλατιάς, παγκόσμιας πατρίδας Η εσωτερική δοκιμασία και συντριβή του ανθρώπου αλλά και η σωτηρία και τα φορτία αισιοδοξίας και θάρρους, που αποπνέει η αστείρευτη γραφίδα του ποιητή προκύπτουν αβίαστα και καταλυτικά. Ο Ιγνάτιος Σανταβάς δεν μηρυκάζει δεν ωραιολογεί. Βρίσκει δικούς του τρόπους και ατραπούς μέσα από τη 19
βάσανο και εγκαυστική της σκέψης του. Η γραφή του είναι το σώμα και το αίμα, η σάρκα και η ψυχή γεγυμνωμένες, με παραδοσιακό δεκαπεντασύλλαβο, που όμως δεν ασφυκτιά εφ' όσον δεν υπάρχει ομοιοκαταληξία (ρήμα). Ευχαριστούμε τον ποιητή και επίτιμο Λυκειάρχη, Φιλόλογο, τον Άνθρωπο Ιγνάτιο Σανταβά για το μέταλλο ψυχής και για το φως της ομορφιάς που αφειδώλευτα μας προσφέρει. Νόμοι της φύσης, νόμοι της ψυχής. Η αφθαρσία της ψυχής, το σώμα και το αίμα της γραφής, η γλώσσα το εργαλείο συνείδησης, η ποίηση και η αγάπη ως δύναμη αναστάσιμη για τον κόσμο. Ποίηση, φωνή Θεού και μεγαλείο ψυχής που Ο Δημήτρης Καραμβάλης μιλάει για το ποιητικό έργο του Ιγνάτιου Σανταβά. Μιλάει σ' όσα την ακούν και σ' όσα δεν ακούνε Δημήτρης Ι. Καραμβάλης
Η Βλάζια Φαϊδά απαγγέλει ποίημα του Ιγνάτιου Σανταβά. Η Βλάζια Φαϊδά, ο Δημήτρης Καραμβάλης, ο Ιγνάτιος Σανταβάς και η Καίτη Λειβαδά. Στο βήμα η Βλάζια Φαϊδά. Στο πάνελ ο Κριτικός Λογοτεχνίας, ποιητής Δημήτρης Καραμβάλης, ο επ. Λυκειάρχη-ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς και η Φιλόλογος, Κριτικός, Εκδότρια της «Νέας Αριάδνης» Καίτη Λειβαδά. 21
Ο Φιλόλογος, Γυμνασιάρχης Χαράλαμπος Τσιριγώτης. Στο βήμα ο Χαράλαμπος Τσιριγώτης. Στο πάνελ ο Κριτικός Λογοτεχνίας, ποιητής Δημήτρης Καραμβάλης, ο επ. Λυκειάρχη-ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς και η Φιλόλογος, Κριτικός, Εκδότρια της «Νέας Αριάδνης» Καίτη Λειβαδά. Ο Χαράλαμπος Τσιριγώτης, ο Δημήτρης Καραμβάλης, ο Ιγνάτιος Σανταβάς και η Καίτη Λειβαδά.
Ο Φιλόλογος Χαράλαμπος Τσιριγώτης μιλάει για το ποιητικό έργο του Ιγνάτιου Σανταβά. Έμπειρος ομιλητής και το κείμενο του μεστό, ουσιαστικό, που προσδιόρισε τον ποιητή. Ικανοποίησε το ακροατήριο, το οποίο απαρτιζόταν από πολλούς εκπαιδευτικούς (όπως φάνηκε). Δύσκολο ακροατήριο αλλά ικανός και ο ομιλητής. Ο Φιλόλογος, Γυμνασιάρχης Χαράλαμπος Τσιριγώτης. Ο Χαράλαμπος Τσιριγώτης, η Μαριάννα Βλάχου-Καραμβάλη και η Βλάζια Φαϊδά. Ο Χαράλαμπος Τσιριγώτης, ο Δημήτρης Καραμβάλης, ο Ιγνάτιος Σανταβάς και η Καίτη Λειβαδά. 23
Ο Κριτικός Λογοτεχνίας, ποιητής Δημήτρης Καραμβάλης, ο επ. Λυκειάρχηποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς, η Φιλόλογος, Κριτικός, Εκδότρια της «Νέας Αριάδνης» Καίτη Λειβαδά και ο Φιλόλογος, Γυμνασιάρχης Χαράλαμπος Τσιριγώτης. Ιγνάτιος Σανταβάς, Καίτη Λειβαδά. Ο τιμώμενος ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς. Κατάμεστη η αίθουσα του Νομισματικού Μουσείου. Πολλοί φίλοι και συνάδελφοι του ποιητή ήρθαν να τον τιμήσουν και να ευχηθούν «καλό ταξίδι» στο ποιητικό του έργο.
Φανερά συγκινημένος ο επ. Λυκειάρχης Ιγνάτιος Σανταβάς ευχαρίστησε τους φίλους, γνωστούς, πρώην συναδέλφους και συγγενείς που παραβρέθηκαν στη βραδιά που ήταν προς τιμήν του για το ποιητικό του έργο. Με λίγα λόγια εξήγησε τι τον οδήγησε στις δύο αυτές ποιητικές συλλογές «ΚΟΣΜΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΚΙ ΑΚΟΣΜΟΣ» & «ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΑΛΕΚΤΑ», στα συναισθήματα που με αυτές εκφράζονται και η τεχνική του. Ευχαρίστησε τους ομιλητές για τα καλά τους λόγια (δείγμα) πρώτης υποδοχής του ποιητικού του έργου. Πιστεύει και εύχεται και οι επόμενοι που θα διαβάσουν τα ποιήματα του, να αισθανθούν όπως αυτοί που μίλησαν για το έργο του. Ο επ. Λυκειάρχη-ποιητής Ιγνάτιος Σανταβάς 25
27
29
Δημήτρης Καραμβάλης. Ο ποιητής-ζωγράφος-δοκιμιογράφος, επ. δικηγόρος Δημήτρης Καραμβάλης με τη ζωγράφο-ποιήτρια, φιλόλογο Πόπη Σπιτά. Ο ποιητής-ζωγράφος Δημήτρης Καραμβάλης, η ζωγράφος-ποιήτρια Πόπη Σπιτά και ο ζωγράφος-συγγραφέας Νίκος Κακαδιάρης.
Η Γλυκερία Σπυροπούλου, η Εκδότρια Καίτη Λειβαδά και ο εγγονός της φοιτητής Ιστορίας στη Κομοτηνή Ηλίας Γερογιαννάκης. Ο φοιτητής Ηλίας Γερογιαννάκης, η γιαγιά του Καίτη Λειβαδά και η Αρχαιολόγος Δημηλένα Λαδογιάννη. 31