Μανόλης Αναγνωστάκης ( )

Transcript

1 Μανόλης Αναγνωστάκης ( ) Ένας από τους κορυφαίους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς Χαρακτηρίστηκε ως ο «ποιητής της ήττας», γιατί εξέφρασε τη διάψευση των οραμάτων της Αριστεράς Τα ποιήματα του γράφτηκαν από το 1941 έως το «Στο αλλοιωμένο τοπίο της εποχής μας δε θα ξαναγράψω. Το έργο μου το ολοκλήρωσα. Επιλέγω τη σιωπή»

2 Μανόλης Αναγνωστάκης Το ποίημα ανήκει στη συλλογή «Στόχος», που συμπεριλήφθηκε στην αντιστασιακή συλλογική έκδοση των Δεκαοκτώ κειμένων (1971) Σ αυτά ανήκουν αυτοί που τόλμησαν ομαδικά και επωνύμως να δηλώσουν την αντίθεσή τους στη δικτατορία, λύνοντας την εύγλωττη σιωπή τους

3 «Στο παιδί μου» Διδακτικός Στόχος Να έλθει σε επαφή και να εκτιμήσει ο μαθητής βασικές αρχές της μεταπολεμικής ποίησης, διαβάζοντας να κείμενο σημαντικού εκπροσώπου της

4 Θεµατικά κέντρα Εμείς-εκείνοι Αλήθεια - ψέμα Εξωραϊσμένος λόγος -ρεαλιστική γλώσσα Ιστορική μνήμη και ποιητικό χρέος %91%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CE%AC%CE%BA%CE%B7% CF%82#.CE.95.CE.BE.CF.89.CF.84.CE.B5.CF.81.CE.B9.CE.BA.CE.AD.CF.82_.CF.83.CF.85.CE.BD.CE.B 4.CE.AD.CF.83.CE.B5.CE.B9.CF.82

5 1η ενότητα Το ποίημα είναι μια πολιτική αλληγορία, στο οποίο ο ποιητής αναλαμβάνει το ρόλο να γαλουχήσει το κοινό του σαν πατέρας που μιλάει στο παιδί του Στο κοινό παιδί του ποτέ δεν άρεσαν τα παραμύθια που του αφηγούνταν στο παρελθόν κάποιοι άλλοι, που εδώ δεν κατονομάζει Με τη λέξη «παραμύθια» δεν εννοεί τη φανταστική λαϊκή διήγηση, αλλά της δίνει τη σημασιολογική απόχρωση του ψέματος «Στο παιδί μου»

6 Οι αναφορές στους Δράκους, στην Πεντάμορφη, στον άγριο σκύλο χρησιμοποιούνται μεταφορικά, για να δηλώσουν την ποικιλία ως προς τη διαστρέβλωση της αλήθειας, καθώς επίσης και το λόγο που καθώς παρουσιάζεται ωραιοποιημένος έχει τη δυνατότητα να παρασύρει Χρόνος ιστορικός παρελθόν παρόν, τώρα Με το σχήμα του κύκλου τονίζει την αφύπνιση του κοινού του, που ξεχωρίζει την αλήθεια από το ψέμα και εκφράζει την αντίθεσή του σ αυτό 1η ενότητα

7 2η ενότητα Με το «τώρα» περνάμε σε μια διαφοροποιημένη κατάσταση σε σχέση με το πριν Από το γ ενικό πρόσωπο προχωρά καταφατικά στο α ενικό πρόσωπο για να δώσει έμφαση στο χρέος που ως ποιητής πατέρας νιώθει πως έχει απέναντι στο κοινό του Ο ποιητής, με μια σειρά από ασύνδετα σχήματα, μιλάει ρεαλιστικά και αντικειμενικά στο κοινό του και του δείχνει ποιοι το παραπλανούν, από τους οποίους πρέπει να φυλάγεται

8 2η ενότητα Με τη φράση «τους τραγουδώ τους νεκρούς μας», εννοεί τον κόσμο της αριστεράς, στον οποίο ήταν ιδεολογικά ενταγμένος και ο ίδιος ο ποιητής, και εκείνους που σκοτώθηκαν, προκειμένου να υπερασπίσουν μέχρι τελευταίας στιγμής τις ιδεολογικές τους πεποιθήσεις ο ποιητής μέσα από το ρόλο του καθοδηγητή και πνευματικού ηγέτη περνά στο συλλογικό χρέος των ποιητών (α ενικό σε α πληθ.) Γεμάτος οργή και αγανάκτηση καλεί όλους τους ποιητές να αναλογιστούν το χρέος τους απέναντι στην αλήθεια και με τη διαισθητική τους ικανότητα να διαφωτίσουν το κοινό τους

9 Τεχνικά στοιχεία Γλώσσα: λιτή, χωρίς χρήση επιθέτων διακοσμητικών, με ιδιαίτερο βάρος κάτω από τη μεταφορική και συμβολική λειτουργία της Ύφος: παραστατικό, συμβολικό. Η εναλλαγή των προσώπων προσδίδει ζωντάνια, ποικιλία, αμεσότητα και κατορθώνει να διαφοροποιήσει τα διαφορετικά χρονικά επίπεδα που αντιστοιχούν σε διαφορετικές καταστάσεις Εκφραστικά μέσα: κύκλος, επανάληψη, αντίθεση, παρομοίωση, μεταφορά, αλληγορία Στιχουργική ανάλυση: οι διασκελισμοί επιτείνουν την αγωνία και το ενδιαφέρον, ενώ προβάλλουν με μεγαλύτερη ένταση τα νοήματα

10 Φράσεις από την ποίησή του Το θέμα είναι τώρα τι λες Καλά φάγαμε καλά ήπιαμε Καλά τη φέραμε τη ζωή μας ως εδώ Μικροζημιές και μικροκέρδη συμψηφίζοντας Το θέμα είναι τώρα τι λες «κανένας στίχος σήμερα δὲν κινητοποιεῖ τὶς μᾶζες κανένας στίχος σήμερα δὲν ἀνατρέπει καθεστῶτα.» Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Λαϊκά παιχνίδια Η ποίηση δεν είναι ο τρόπος να μιλήσουμε αλλά ο καλύτερος τοίχος να κρύψουμε το πρόσωπό μας.

11 Ο Αναγνωστάκης στην Τέχνη %81%CE%BA%CE%B1%CE%B4%CE%AF%CE%B1-6-%E2%80%93-8&Itemid=117&lang=el 3%CF%84%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82/

12 Παράλληλα κείμενα ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ «Τι έπαιξα στο Λαύριο» Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά στην αγορά στο Λαύριο είμαι μεγάλος με τιράντες και γυαλιά κι όλο φοβάμαι το αύριο. Πώς να κρυφτείς απ' τα παιδιά έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα και μας κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα Ζούμε μέσα σ' ένα όνειρο που τρίζει σαν το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς μας Μα ο χρόνος ο αληθινός σαν μικρό παιδί είναι εξόριστος Μα ο χρόνος ο αληθινός είναι ο γιος μας ο μεγάλος κι ο μικρός Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά μα ούτε και στους μεγάλους πάει καιρός που έχω μάθει ξαφνικά πως είμαι ασχημοπαπαγάλος. Πώς να τα κρύψεις όλα αυτά έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλοι και σε κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά όταν γυρνάς μέσα στην πόλη

13 Παράλληλα κείμενα Γ. Βιζυηνός «Στο Χαρέμι» Τι συνέπειες θα είχε η αλήθεια στο συγκεκριμένο κείμενο για το μικρό Γιωργάκη; o5vvc#start=0:00;end=3:44;autoreplay=false;showoptions=false

14 Ερώτηση Σε ποιούς αναφέρεται το γ πληθυντικό πρόσωπο στο δεύτερο στίχο του ποιήματος («του μιλούσανε»); Σε ποιους αναφέρεται το α πληθυντικό πρόσωπο στον τελευταίο στίχο και ποιο είναι το χρέος τους; Κ. ΒΟΥΛΤΣΙΑΔΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ