ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ ΑΝΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ ΤΟΠΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ LEADER ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΑΞΟΝΑ 4 ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ 2007-2013» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Γενικά Στοιχεία Φορέα Επωνυμία του Φορέα : ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ ιακριτικός τίτλος : ΑΝΕΘ Τόπος εγκατάστασης και λοιπά γενικά στοιχεία του Φορέα o Ταχ. /νση/ Ταχ. Κώδικας : ΠΛΟΥΤΩΝΟΣ 27, 546 55 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ o αριθμός τηλεφώνου : 2310801070 o αριθμός FAX : 2310403593 o Ε- mail : aneth@aneth.gr o Α.Φ.Μ. : 094371333 o.ο.υ : ΦΑΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ o Υπεύθυνος για επαφές: Παπαβασιλείου Βασίλης, Γενικός ιευθυντής ΑΝΕΘ Περιοχή Παρέμβασης Ως περιοχή παρέμβασης επιλέχθηκε η περιοχή των ήμων Αγίου Γεωργίου, Απολλωνίας, Ασσήρου, Εγνατίας, Καλλιθέας, Κουφαλίων, Λαγκαδά, Μαδύτου, Μυγδονίας, Ρεντίνας και Χαλκηδόνος καθώς και των Τοπικών ιαμερισμάτων Αγίου Αθανασίου, Αγχιάλου, Βαθύλακκου, Γέφυρας και Νέας Μεσήμβριας του ήμου Αγίου Αθανασίου, Βραχιάς του ήμου Αξιού, Νέας Μαγνησίας και η εκτός σχεδίου περιοχή των ιαβατών του ήμου Εχεδώρου, Αγίου Βασιλείου, Βασιλουδίου, Γερακαρούς και Λαγκαδικίων του ήμου Κορώνειας, Ανατολικού του ήμου Χαλάστρας, Ασβεστοχωρίου, Εξοχής και Φιλύρου του ήμου Χορτιάτη. Η συνολική έκταση της περιοχής παρέμβασης ανέρχεται σε 1.594,7 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ο συνολικός πληθυσμός αυτής σε 120.570 κατοίκους. Συνολικά Χρηματοδοτικά Στοιχεία Συνολικό Κόστος 13.040.333,33 ημόσια απάνη 7.750.000,00 Κοινοτική Συμμετοχή 6.200.000,00 Εθνική Συμμετοχή 1.550.000,00 Ιδία Συμμετοχή 5.290.333,33 Χαρακτηριστικός Τίτλος Προγράμματος Προτείνεται η υιοθέτηση του τίτλου «Γεύση Ζωής από τα Χωριά της Θεσσαλονίκης» ως βασικού συνθήματος του Τοπικού Προγράμματος, που θα συνοδεύει και θα σηματοδοτεί κάθε αναφορά στο Πρόγραμμα και τις δράσεις του, με το ακόλουθο σήμα. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι ήμοι και τα Τοπικά ιαμερίσματα της περιοχής παρέμβασης, η έκταση, ο πραγματικός πληθυσμός τους (στοιχεία 2001) καθώς και ο χαρακτηρισμός τους σύμφωνα με την Οδηγία 75/268/ΕΟΚ (όπως αυτή ισχύει). ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Αναλυτική Παρουσίαση της Περιοχής Παρέμβασης ΝΟΜΟΣ/ ΗΜΟΣ/ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ήμος Αγίου Αθανασίου ήμος Αγίου Γεωργίου ήμ ος Αξιο ύ ήμος Απολλωνίας ήμος Ασσήρο υ ήμος Εγνατίας ήμος Εχεδώρου ήμος Καλλιθέας ΗΜΟΤΙΚΟ/ ΤΟΠΙΚΟ ΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΕΚΤΑΣΗ (km 2 ) ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ (στοιχεία 2001 πραγματικός πληθυσμός) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ Άγιος Αθανάσιος 35,5 4.846 πεδινή Αγχίαλος 11,0 1.062 μειονεκτική Βαθύλακκος 23,5 2.198 μειονεκτική Γέφυρα 29,3 3.258 μειονεκτική Νέα Μεσημβρία 31,6 2.343 μειονεκτική Σύνολο 130,9 13.707 Ασπροβάλτα 24,7 3.039 μειονεκτική Βρασνά 41,1 2.427 μειονεκτική Σύνολο 65,8 5.466 Βραχιά 15,0 645 πεδινή Σύνολο 15,0 645 Μελισσουργός 22,9 477 μειονεκτική Νέα Απολλωνία 70,9 2.014 μειονεκτική Νικομηδινό 12,1 561 μειονεκτική Περιστερώνας 45,7 454 μειονεκτική Στίβος 11,4 631 μειονεκτική Σύνολο 163,0 4.137 Άσσηρος 55,4 2.481 μειονεκτική Κριθιά 21,3 1.380 μειονεκτική Σύνολο 76,7 3.861 Ευαγγελισμός 21,3 589 μειονεκτική Νυμφόπετρα 28,8 851 μειονεκτική Προφήτης 48,8 1.083 μειονεκτική Σχολάρι 16,2 611 μειονεκτική Σύνολο 115,1 3.134 ιαβατά* 9,0 8.423 πεδινή Νέα Μαγνησία 14,8 4.011 πεδινή Σύνολο 23,8 12.434 Μεσαίο 29,9 1.347 μειονεκτική Νέα Φιλαδέλφεια 12,6 826 μειονεκτική Νεοχωρούδα 27,1 1.979 μειονεκτική Πεντάλοφος 29,9 1.944 μειονεκτική Σύνολο 99,5 6.096 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 2
ήμος Κορώνειας ήμος Κουφαλίων Άγιος Βασίλειος 28,3 1.275 μειονεκτική Βασιλούδι 23,0 681 μειονεκτική Γερακαρού 17,8 1.293 μειονεκτική Λαγκαδίκια 13,6 729 μειονεκτική Σύνολο 82,7 3.978 Κουφάλια* 66,6 8.102 πεδινή Πρόχωμα 37,4 2.655 μειονεκτική Σύνολο 104,0 10.757 Ανάληψη 29,7 606 μειονεκτική Ηράκλειο 9,8 914 πεδινή ήμος Λαγκαδά ήμος Μαδύτου ήμος Μυγδονίας ήμος Ρεντίνας ήμος Χαλάστρας Καβαλλάρι 43,6 1.874 πεδινή Κολχικό 45,4 1.959 μειονεκτική Λαγκαδάς* 31,8 7.215 πεδινή Λαγυνά 13,4 2.409 μειονεκτική Περιβολάκι 7,6 841 πεδινή Χρυσαυγή 16,0 1.018 μειονεκτική Σύνολο 197,3 16.836 Απολλωνία 32,7 1.018 μειονεκτική Μόδι 22,5 449 μειονεκτική Νέα Μάδυτος 34,7 1.989 μειονεκτική Σύνολο 89,9 3.456 ρυμός 42,0 2.487 μειονεκτική Λητή 18,9 3.030 μειονεκτική Μελισσοχώρι 37,6 1.722 μειονεκτική Σύνολο 98,5 7.239 Άνω Σταυρός 19,5 1.315 ορεινή Βόλβη 92,8 1.402 μειονεκτική Σταυρός 16,5 3.647 μειονεκτική Σύνολο 128,8 6.364 Ανατολικό 21,9 2.539 πεδινή Σύνολο 21,9 2.539 Άδενδρο 37,4 2.283 πεδινή ήμος Χαλκηδόνος Βαλτοχώρι 16,6 314 πεδινή Ελεούσα 10,0 562 πεδινή Μικρό Μοναστήρι 36,4 2.433 πεδινή Παρθένι 7,5 660 πεδινή Χαλκηδόνα 21,3 3.749 πεδινή Σύνολο 129,2 10.001 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 3
ήμος Χορτιάτη Ασβεστοχώρι 34,3 4.789 πεδινή Εξοχή 2,6 1.511 πεδινή Φίλυρο 15,7 3.620 πεδινή Σύνολο 52,6 9.920 Σύνολο περιοχής παρέμβασης 1.594,7 120.570 ΠΗΓΗ : Ε.Σ.Υ.Ε., 2001 * Στην περιοχή παρέμβασης του Άξονα 4 του ΠΑΑ 2007-2013 περιλαμβάνεται μόνο η εκτός σχεδίου περιοχή του Τοπικού ιαμερίσματος (σύμφωνα με τη σχετική πρόβλεψη του Κεφ. 2.2 της προκήρυξης). Ο πληθυσμός του Τοπικού ιαμερίσματος προσμετράται (σύμφωνα με το Κεφ. 7.2.1, σημείο 4 της προκήρυξης) Πληθυσμιακή πυκνότητα περιοχής: 74,95 άτομα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (2001). Συνολική έκταση Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, στην οποία εντάσσεται η περιοχή παρέμβασης: 18.549,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα (αφορά αστικές και αγροτικές περιοχές της Περιφέρειας) και 13.567,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα (αφορά μόνο αγροτικές περιοχές της Περιφέρειας). ΠΙΝΑΚΑΣ 2 : Περιοχές Natura εντός των ορίων της περιοχής παρέμβασης ΚΩ ΙΚΟΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΕΚΤΑΣΗ (km 2 ) GR1220001 (SCI) ΛΙΜΝΕΣ ΒΟΛΒΗ & ΛΑΓΚΑ Α-ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ 266,21 GR1220002 (SCI) ΕΛΤΑ ΑΞΙΟΥ-ΛΟΥ ΙΑ-ΑΛΙΑΚΜΟΝΑ-ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ-ΑΞΙΟΥΠΟΛΗ 32,82 GR1220003 (SCI) ΣΤΕΝΑ ΡΕΝΤΙΝΑΣ-ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ 28,59 GR1220009 (SPA) ΛIΜΝΕΣ ΒΟΛΒΗ ΚΑI ΛΑΓΚΑ Α ΚΑI ΣΤΕΝΑ ΡΕΝΤIΝΑΣ 154,68 GR1220010 (SPA) ΕΛΤΑ ΑΞΙΟΥ-ΛΟΥ ΙΑ-ΑΛΙΑΚΜΟΝΑ-ΑΛΥΚΗ ΚΙΤΡΟΥΣ 18,71 GR1230001 (SCI) ΛΙΜΝΗ ΠΙΚΡΟΛΙΜΝΗ 3,19 GR1230004 (SPA) ΛIΜΝΗ ΠIΚΡΟΛΙΜΝΗ-ΞΗΛΟΚΕΡΑΤΕΑ 4,79 ΣΥΝΟΛΟ 508,99 ΕΠΙΚΑΛΥΨΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΠΕΡΙΟΧΩΝ NATURA ΕΝΤΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ* -188,01 ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΚΤΑΣΗ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΝΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΙΚΤΥΟ NATURA 320,98 ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ 20,13% ΠΗΓΗ : Υ.ΠΕ.ΧΩ. Ε., 2008 * Υπάρχουν περιοχές NATURA που επικαλύπτονται Στον χάρτη που ακολουθεί αποτυπώνονται τα όρια της περιοχής παρέμβασης του τοπικού προγράμματος LEADER και τα διοικητικά όρια των Τοπικών ιαμερισμάτων, ήμων και Νομών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 4
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 5
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Τα ιδιαίτερα δεδομένα της προτεινόμενης περιοχής παρέμβασης όπως προκύπτουν από την αποτύπωση της υφισταμένης κατάστασης και ιδιαίτερα την ανάλυση SWOT μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: Πλεονεκτήματα/Ευκαιρίες: Εγγύτητα της περιοχής προς το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης (Π.Σ.Θ) με συνέπεια την εύκολη πρόσβαση σε μεγάλη αγορά, και τη λειτουργία της περιοχής ως διεξόδου για ικανοποίηση της συνεχώς αυξανόμενης ζήτησης των κατοίκων του Μητροπολιτικού Κέντρου για ημερήσια αναψυχή. ιεθνούς σημασίας φυσικό περιβάλλον (στην προτεινόμενη περιοχή περιλαμβάνονται μεγάλα τμήματα 2 περιοχών που προστατεύονται από τη συνθήκη RAMSAR) Ύπαρξη δυναμικής παραγωγής προϊόντων εθνικής σημασίας. Παρουσία σημαντικών τουριστικών πόρων, που μπορούν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Εγκατάσταση νέων πληθυσμών σε τμήματα της περιοχής ιδιαίτερα στη ζώνη άμεσης επιρροής του Π.Σ.Θ. Αλλαγή των καταναλωτικών συνθηκών και δυνατότητα διάθεσης νέων ποιοτικών προϊόντων. υνατότητα ενίσχυσης της ταυτότητας της περιοχής με συστηματική αξιοποίηση του πολιτιστικού αποθέματος, που συνδέεται με την τοπική παραγωγική δραστηριότητα και τις ιστορικές καταβολές του τοπικού πληθυσμού. Εμπέδωση της φιλοσοφίας της δικτύωσης ομοειδών επιχειρήσεων, που εγκαινιάσθηκε με επιτυχία στο πλαίσιο υλοποίησης του τοπικού προγράμματος LEADER+. Μειονεκτήματα/Απειλές Έντονες πιέσεις ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στο φυσικό περιβάλλον ως συνέπεια ελλείψεων και καθυστερήσεων στην εξειδίκευση του χωροταξικού σχεδιασμού και της αδυναμίας του τοπικού πληθυσμού να αναγνωρίσει το φυσικό περιβάλλον ως συντελεστή ανάπτυξης της περιοχής. Υψηλό παραδοσιακά ποσοστό εξάρτησης του γεωργικού εισοδήματος από τις επιδοτήσεις, και κατά συνέπεια σημαντικές επιπτώσεις από την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, με παράλληλη καθυστέρηση στην αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων αυτών. Ανεπαρκής ταυτοποίηση και αναγνωσιμότητα των αγροτικών προϊόντων της περιοχής. Έλλειμμα εκσυγχρονισμού και εισαγωγής καινοτομίας στις μεταποιητικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα του αγροτοδιατροφικού τομέα. Χαμηλή ποιότητα υποδομών και επιπέδου περιεχομένων τουριστικών υπηρεσιών. 6ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 6
Ελλείψεις σε αστικές υποδομές. Μακροχρόνια διατήρηση της εικόνας υποβάθμισης σε επιμέρους οικιστικές ενότητες. Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού που να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες της αγοράς εργασίας. ιατήρηση και σε ορισμένες περιοχές ενίσχυση των αυξητικών τάσεων δομικής ανεργίας. Έχοντας υπόψη τα ανωτέρω διατυπώνεται η ακόλουθη Στρατηγική του Τοπικού Προγράμματος : «ιασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξης της περιοχής μέσω της κινητοποίησης του ενδογενούς αναπτυξιακού δυναμικού της, για τη δημιουργία ενός πρότυπου πολυαπασχόλησης, διασύνδεσης των παραγωγικών τομέων μεταξύ τους, υιοθέτησης στοιχείων ποιότητας και ενσωμάτωσης πρακτικών αειφορίας στην παραγωγική διαδικασία. Ιδιαίτερα επισημαίνεται η ανάδειξη της πολυτομεακότητας ως συγκριτικού αναπτυξιακού πλεονεκτήματος παράλληλα με την ενίσχυση της ταυτότητας της περιοχής και των επιμέρους διακριτών κοινωνικοοικονομικών ενοτήτων της και ειδικότερα την ενίσχυση της ελκυστικότητας κυρίως έναντι του Μητροπολιτικού κέντρου της Θεσσαλονίκης». Στο πλαίσιο αυτό μπορούν να διατυπωθούν οι παρακάτω Γενικοί Στόχοι του Τοπικού Προγράμματος : 1. Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στην περιοχή παρέμβασης με έμφαση στη διαφοροποίηση της παραγωγής, την ποιότητα των προϊόντων και υπηρεσιών και τον εμπλουτισμό των οικονομικών δραστηριοτήτων της. 2. Ενίσχυση της ελκυστικότητας της περιοχής με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος, στην ανάδειξη της ταυτότητάς της και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. 3. Ενίσχυση των δομών συνεργασίας και η βελτίωση της ικανότητας των τοπικών φορέων για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση καινοτόμων και αποτελεσματικών αναπτυξιακών παρεμβάσεων. Από την ανωτέρω περιγραφή της Στρατηγικής και των Γενικών Στόχων γίνεται σαφές ότι στο επίκεντρο του προτεινόμενου Σχεδίου είναι η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας, ως βασικών όρων εξασφάλισης της βιωσιμότητας του διαφοροποιούμενου παραγωγικού συστήματος, και η ενίσχυση της ελκυστικότητας της περιοχής. Η βέλτιστη ενσωμάτωση της αειφόρου εκμετάλλευσης των ενδογενών αναξιοποίητων πόρων της περιοχής (τοπικά προϊόντα και φυσικό περιβάλλον) στις οικονομικές δραστηριότητες αυτής, σε συνδυασμό με την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση της γεωγραφικής θέσης της περιοχής (γειτνίαση με Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης και με σημαντικούς μεταφορικούς άξονες) και του υφιστάμενου ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 7
ανθρώπινου δυναμικού, μπορούν να οδηγήσουν στην οικονομική ευρωστία και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Η προτεινόμενη Στρατηγική διασφαλίζει τον πολυτομεακό χαρακτήρα των παρεμβάσεων, μεγιστοποιεί τις συνέργιες των παρεμβάσεων και εγγυάται τη διάχυση των ωφελειών στο μεγαλύτερο δυνατό μέρος του συστήματος της επιχειρηματικότητας. Η επιτυχία της Στρατηγικής θα εξαρτηθεί από την επίτευξη των παρακάτω Ειδικών Στόχων του Επιχειρησιακού Σχεδίου : 1. Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσω ενίσχυσης επενδύσεων εκσυγχρονισμού, εισαγωγής καινοτομίας και ποιοτικής αναβάθμισης των προϊόντων και υπηρεσιών, ιδιαίτερα σε κλάδους με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά. 2. ημιουργία συνθηκών πολυαπασχόλησης και ενίσχυση του εισοδήματος του τοπικού πληθυσμού. 3. ημιουργία προϋποθέσεων βελτίωσης των όρων εργασίας και της ποιότητας ζωής του τοπικού πληθυσμού μέσω της ενίσχυσης τεχνικών υποδομών και πολιτιστικών υποδομών και υπηρεσιών. 4. Ενίσχυση και αναβάθμιση της προσφοράς (υποδομών και υπηρεσιών) εναλλακτικού τουρισμού με έμφαση στις δράσεις αναψυχής και στις δραστηριότητες υπαίθρου. 5. Ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος ως βασικού συντελεστή ανάπτυξης της περιοχής, μέσω της ενίσχυσης της περιβαλλοντικής επιχειρηματικότητας, και ως βασικού στοιχείου της ταυτότητας της περιοχής. 6. ιατήρηση και αναβάθμιση της πολιτιστικής ταυτότητας που συνδέεται τόσο με ιστορικά, όσο και με παραγωγικά στοιχεία της περιοχής. 7. Προώθηση της δικτύωσης και συνεργασίας σε τοπικό, διατοπικό και διακρατικό επίπεδο. 8. Ενδυνάμωση των υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης, προσανατολισμού, εμψύχωσης και απόκτησης δεξιοτήτων των παραγωγών, των τοπικών επιχειρηματιών και των κατοίκων της περιοχής. Οι στόχοι αυτοί θα επιτευχθούν μέσα από σειρά ενεργειών ενίσχυσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας με σαφείς προδιαγραφές ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών, τον εντοπισμό των προϋποθέσεων και δυνατοτήτων εισαγωγής των αναγκαίων καινοτομικών στοιχείων στις επιχειρήσεις, (μεταποιητικές και παροχής υπηρεσιών) με την αναβάθμιση και συμπλήρωση αναπτυξιακών και τεχνικών υποδομών, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους κατοίκους της περιοχής, τη διασύνδεση παραγωγικών τομέων και τη δικτύωση των επιχειρήσεων, με αντίστοιχες ενέργειες για την συμπλήρωση και αναβάθμιση των πολιτιστικών υποδομών και υπηρεσιών που θα βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων, με ενέργειες προστασίας και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, ως συντελεστών ανάπτυξης και εμπλουτισμού και οικονομικών δραστηριοτήτων της περιοχής, αλλά και με την κινητοποίηση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του τοπικού πληθυσμού. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 8
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η στρατηγική του Τοπικού Προγράμματος διαρθρώνεται γύρω από τον παρακάτω Κεντρικό Θεματικό Άξονα : Βέλτιστη αξιοποίηση των ενδογενών αναξιοποίητων πόρων της περιοχής μέσω της παραγωγικής διασύνδεσης τους και της ενσωμάτωσης της αειφόρου εκμετάλλευσης τους στις οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ταυτότητας της και της ελκυστικότητά της. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 9
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 3.1. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το προτεινόμενο Τοπικό Πρόγραμμα που παρουσιάζεται αναλυτικά στη συνέχεια αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αγροτικής ανάπτυξης για την περιοχή παρέμβασης. Η κατάρτιση του έγινε με βάση τους στόχους και τη στρατηγική που παρουσιάζονται στο Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους και αναλύθηκαν στο Κεφάλαιο 5 της αρχικής πρότασης, λαμβάνοντας ειδικότερα υπόψη τη γενικότερη φιλοσοφία της προσέγγισης LEADER και το πλαίσιο του περιεχομένου των Τοπικών Προγραμμάτων, όπως αυτό περιλαμβάνεται στο εγκεκριμένο ΠΑΑ και την Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος (Κεφ. 2.3 της προκήρυξης). Η διάρθρωση του προτεινόμενου Προγράμματος ακολουθεί την τυπολογία (Μέτρα, Υπομέτρα, ράσεις) που περιγράφεται στο Παράρτημα Ι της Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος. Σε ό, τι αφορά το ύψος του προϋπολογισμού των επιμέρους Μέτρων, Υπομέτρων και ράσεων λήφθηκαν υπόψη το τοπικό επενδυτικό ενδιαφέρον, όπως αυτό εκδηλώθηκε στη διαδικασία της bottom up προσέγγισης, οι διαπιστωμένες ανάγκες της περιοχής, τα χρηματοδοτικά στοιχεία του Άξονα 4 του ΠΑΑ και βέβαια η τελική απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για το συνολικό ύψος των διατιθέμενων πιστώσεων στο πρόγραμμα. 3.1.1. Μέτρα και Υπομέτρα του Τοπικού Προγράμματος Με βάση τα αναφερόμενα στην εισαγωγή του παρόντος Κεφαλαίου 3.1 το προτεινόμενο Τοπικό Πρόγραμμα διαρθρώνεται γύρω από τα 3 παρακάτω Μέτρα (με τις αντίστοιχες Ομάδες Υπομέτρων και επιμέρους Υπομέτρα). Ι. ΜΕΤΡΟ 41: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Το Μέτρο 41 αναλύεται σε 2 Ομάδες Υπομέτρων: Α. ΟΜΑ Α ΥΠΟΜΕΤΡΩΝ 411 : Ανταγωνιστικότητα ΥΠΟΜΕΤΡΟ L123 : Αύξηση της αξίας των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων Β. ΟΜΑ Α ΥΠΟΜΕΤΡΩΝ 413 : Βελτίωση Ποιότητας Ζωής / ιάφορα ΥΠΟΜΕΤΡΟ L311 : ιαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες ΥΠΟΜΕΤΡΟ L312 : Στήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών επιχειρήσεων ΥΠΟΜΕΤΡΟ L313 : Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων ΥΠΟΜΕΤΡΟ L321 : Βασικές υπηρεσίες για την οικονομία και τον αγροτικό πληθυσμό ΥΠΟΜΕΤΡΟ L323 : ιατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής κληρονομιάς ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 10
ΙΙ. ΜΕΤΡΟ 421: ΙΑΤΟΠΙΚΗ ΚΑΙ ΙΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Το μέτρο αυτό αναλύεται στα παρακάτω Υπομέτρα : ΥΠΟΜΕΤΡΟ 421 α) : ιατοπική Συνεργασία ΥΠΟΜΕΤΡΟ 421 β) : ιακρατική Συνεργασία ΙΙΙ. ΜΕΤΡΟ 431: ΑΠΑΝΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ, ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΕΞΙΟΤΗΤΩΝ, ΕΜΨΥΧΩΣΗ Το Μέτρο αυτό αναλύεται στα παρακάτω Υπομέτρα : ΥΠΟΜΕΤΡΟ 431 α) : Λειτουργία της ΟΤ ΥΠΟΜΕΤΡΟ 431 β) : Απόκτηση δεξιοτήτων και εμψύχωση ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 11
3.1.2. Συνοπτική Παρουσίαση Προτεινόμενου Επιχειρησιακού Σχεδίου Η διάρθρωση του προτεινόμενου Τοπικού Προγράμματος ανά Μέτρο, Ομάδα Υπομέτρων, Υπομέτρο και ράσεις παρουσιάζεται συνοπτικά παρακάτω: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ LEADER 2007 2013 ΜΕΤΡΟ ΟΜΑ Α ΥΠΟΜΕΤΡΟ ΥΠΟΜΕΤΡ ΡΑΣΕΙΣ ΣΥΝ. ΚΟΣΤΟΣ ΗΜ. ΑΠΑΝΗ Ι ΙΩΤ. ΣΥΜ. 411 L123 L123α Αύξηση της αξίας των γεωργικών προϊόντων 1.600.000,00 800.000,00 800.000,00 L311-1 Ιδρύσεις επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μικρής δυναμικότητας υποδομών διανυκτέρευσης. 320.000,00 160.000,00 160.000,00 L311-2 Ιδρύσεις,επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί χώρων εστίασης και αναψυχής. 300.000,00 150.000,00 150.000,00 41 421 431 413 L311-3 Ιδρύσεις,επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επισκέψιμων αγροκτημάτων. 650.000,00 325.000,00 325.000,00 L311-4 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τουρισμού της υπαίθρου L311 (εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ειδικές μορφές τουρισμού, χώροι αθλοπαιδιών, χώροι γευσιγνωσίας) 300.000,00 150.000,00 150.000,00 L311-5 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μονάδων οικοτεχνίας, χειροτεχνίας, παραγωγής ειδών παραδοσιακής τέχνης, βιοτεχνικών μονάδων. 560.000,00 280.000,00 280.000,00 L311-6 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. 114.000,00 57.000,00 57.000,00 L311-7 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής ειδών διατροφής μετά τη α μεταποίηση. 240.000,00 120.000,00 120.000,00 L312-1 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί βιοτεχνικών μονάδων. 1.460.000,00 730.000,00 730.000,00 L312-2 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής L312 υπηρεσιών. 560.000,00 280.000,00 280.000,00 L312-3 Ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παραγωγής ειδών διατροφής μετά τη α μεταποίηση. 650.000,00 325.000,00 325.000,00 L312-5 ικτύωση ομοειδών ή συμπληρωματικών επιχειρήσεων 240.000,00 120.000,00 120.000,00 L313-1 Ίδρυση και εκσυγχρονισμός τοπικών κέντρων τουριστικής πληροφόρησης (γραφεία - περίπτερα ενημέρωσης και πληροφόρησης). 40.000,00 40.000,00 0,00 L313-2 Σήμανση αξιοθεάτων και μνημείων. 50.000,00 50.000,00 0,00 L313-3 Ποδηλατικές διαδρομές σε περιοχές αγροτικής υπαίθρου. 90.000,00 90.000,00 0,00 L313-4 Προβολή και προώθηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών. 50.000,00 35.000,00 15.000,00 L313-5 Ιδρύσεις επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μικρής δυναμικότητας L313 υποδομών διανυκτέρευσης. 1.220.000,00 610.000,00 610.000,00 L31-6 Ιδρύσεις,επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί χώρων εστίασης και αναψυχής. 1.460.000,00 730.000,00 730.000,00 L313-7 Ιδρύση και εκσυγχρονισμός γραφείων οργάνωσης, πληροφόρησης καi προώθησης αγροτικού τουρισμού. 120.000,00 60.000,00 60.000,00 L313-8 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τουρισμού της υπαίθρου (εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ειδικές μορφές τουρισμού, χώροι αθλοπαιδιών, χώροι γευσιγνωσίας) 690.000,00 345.000,00 345.000,00 L321-1 'Εργα υποδομής μικρής κλίμακας (μικρά εγγειοβελτιωτικά έργα, έργα διαχείρησης υδατικών πόρων, μικρά έργα πρόσβασης στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις). 410.000,00 410.000,00 0,00 L321 L321-2 Ενίσχυση πολιτιστικών εκδηλώσεων και εκδηλώσεων ανάδειξης και διατήρησης της τοπικής κληρονομιάς - στήριξη πολιτιστικών φορέων για μικρής κλίμακας υποδομή, προμήθεια εξοπλισμού, μουσικών οργάνων, στολών. 80.000,00 80.000,00 0,00 L323-1 ιατήρηση, αποκατάσταση και αναβάθμιση περιοχών, όπως βελτίωση σήμανση μονοπατιών, φυτοτεχνικές εργασίες, τεχνικά έργα μικρής κλίμακας για την προστασία του εδάφους, διαμόρφωση θέσεων θέας, καθώς και δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης 180.000,00 180.000,00 0,00 L323-2β ιατήρηση αποκατάσταση και αναβάθμιση πολιτιστικών L323 χαρακτηριστικών της αγροτικής υπαίθρου τα οποία είχαν παραγωγική δραστηριότητα μόνο κατά το παρελθόν και ενισχύονται ώστε να καταστούν επισκέψιμα και επιδεικτικά (όπως μύλοι, λιοτρίβια, πατητήρια) 133.333,33 100.000,00 33.333,33 L323-4 Παρεμβάσεις σε υφιστάμενα κτίρια για τη μετατροπή τους σε μουσεία-συλλογές-εκθετήρια που σχετίζονται με την λαογραφική/αγροτική/πολιτιστική κληρονομιά. 160.000,00 160.000,00 0,00 421α 421α.1 Προώθηση του οικοτουρισμού, προστασία και ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων στις προστατευόμενες περιοχές. 40.000,00 40.000,00 0,00 421β 421β.1 Ευρωπαϊκό Σήμα Τοπικής Ποιότητας. 80.000,00 80.000,00 0,00 431α 431α.1 απάνες λειτουργίας της ΟΤ. 1.175.000,00 1.175.000,00 0,00 431β.1 Εκπόνηση εμπειρογνωμοσυνών του προγράμματος. 40.000,00 40.000,00 0,00 431β 431β.2 ιοργάνωση εκδηλώσεων ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης. 20.000,00 20.000,00 0,00 431β.3 Επιμόρφωση ατόμων με ηγετικό ρόλο στην περιοχή 8.000,00 8.000,00 0,00 ΣΥΝΟΛΑ 13.040.333,33 7.750.000,00 5.290.333,33 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 12
3.1.3. Αναλυτική Περιγραφή Μέτρων, Υπομέτρων και ράσεων του Προγράμματος Στο παρόν Κεφάλαιο γίνεται συνοπτική περιγραφή των Μέτρων 41 και 431 και ακολουθούν τα Τεχνικά ελτία Υπομέτρων για κάθε ανωτέρω Μέτρο και αντιστοίχως τα Τεχνικά ελτία ράσεων για κάθε Υπομέτρο. Ι. ΜΕΤΡΟ 41: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Πρόκειται για το βασικό Μέτρο του Προγράμματος που περιλαμβάνει παρεμβάσεις, που στηρίζουν την προτεραιότητα βελτίωσης της διακυβέρνησης μέσω της κινητοποίησης του ενδογενούς αναπτυξιακού δυναμικού της περιοχής και εξυπηρετούν τους 6 πρώτους ειδικούς στόχους και εν μέρει τον 7 ο Ειδικό Στόχο (σκέλος δικτύωσης) του Τοπικού Προγράμματος : Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσω ενίσχυσης επενδύσεων εκσυγχρονισμού, εισαγωγής καινοτομίας και ποιοτικής αναβάθμισης των προϊόντων και υπηρεσιών, ιδιαίτερα σε κλάδους με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά. ημιουργία συνθηκών πολυαπασχόλησης και ενίσχυση του εισοδήματος του αγροτικού πληθυσμού. ημιουργία προϋποθέσεων βελτίωσης των όρων εργασίας και της ποιότητας ζωής του τοπικού πληθυσμού μέσω της ενίσχυσης τεχνικών υποδομών και πολιτιστικών υποδομών και υπηρεσιών. Ενίσχυση και αναβάθμιση της προσφοράς (υποδομών και υπηρεσιών) εναλλακτικού τουρισμού με έμφαση στις δράσεις αναψυχής και στις δραστηριότητες υπαίθρου. Ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος ως βασικού στοιχείου της ταυτότητας και συντελεστή ανάπτυξης της περιοχής μέσω της ενίσχυσης της περιβαλλοντικής επιχειρηματικότητας. ιατήρηση και αναβάθμιση της πολιτιστικής ταυτότητας που συνδέεται τόσο με ιστορικά, όσο και με παραγωγικά στοιχεία της περιοχής. Προώθηση της δικτύωσης και συνεργασίας σε τοπικό, διατοπικό και διακρατικό επίπεδο. Το Μέτρο 41 αναλύεται σε 2 Ομάδες Υπομέτρων. ΟΜΑ Α ΥΠΟΜΕΤΡΩΝ 411 : Ανταγωνιστικότητα Η πρώτη Ομάδα εξυπηρετεί προτεραιότητες του Άξονα 1 του εγκεκριμένου ΠΑΑ και σε επίπεδο του Τοπικού Προγράμματος τους 2 πρώτους ειδικούς στόχους αυτού. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 13
ΟΜΑ Α ΥΠΟΜΕΤΡΩΝ 413 : Βελτίωση ποιότητας ζωής / διαφοροποίηση Η δεύτερη Ομάδα εξυπηρετεί τις προτεραιότητες του Άξονα 3 του ΠΑΑ και σε επίπεδο Τοπικού Προγράμματος τον 2ο, 3ο, 4ο, 5ο, 6ο, και εν μέρει τον 7ο (σκέλος δικτύωσης) Ειδικό Στόχο αυτού. Το Μέτρο 41 αποτελεί το βασικό Μέτρο του Προγράμματος καθώς περιλαμβάνει 6 από τα 10 Υπομέτρα και 25 από τις 31 συνολικά δράσεις του Προγράμματος (όπως φαίνεται στα κεφ. 3.1.1 και 3.1.2), που συγκεντρώνουν το σύνολο των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων του Προγράμματος. Από χρηματοδοτική άποψη το Μέτρο συγκεντρώνει το 82,4% των πόρων του Τοπικού Προγράμματος, σε επίπεδο ημόσιας απάνης. Το συνολικό ύψος της απαιτούμενης ημόσιας απάνης για το Μέτρο 41 ανέρχεται σε 6.387.000,00. Ιδιαίτερα επισημαίνεται η έμφαση που δίνεται στο πλαίσιο υλοποίησης των δράσεων του Μέτρου στην κατοχύρωση της ποιότητας προϊόντων, υποδομών και των προσφερόμενων υπηρεσιών, ως απαραίτητων στοιχείων ενίσχυσης της ταυτότητας και ελκυστικότητας της περιοχής παρέμβασης, με βάση τη στρατηγική, τους στόχους και τον κεντρικό θεματικό άξονα του Προγράμματος (βλ. Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους και αναλυτικότερα Κεφ. 5 της αρχικής πρότασης). Έτσι στο πλαίσιο των δράσεων για ενίσχυση επιχειρήσεων μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, επιχειρήσεων χειροτεχνίας / οικοτεχνίας και επιχειρήσεων αγροτικού τουρισμού (καταλύματα, κέντρα εστίασης, επιχειρήσεις εναλλακτικών και ειδικών μορφών τουρισμού) τίθεται στους υποψήφιους επενδυτές η υποχρέωση τήρησης ειδικών δεσμεύσεων. Επίσης απαιτείται η τήρηση ειδικών προδιαγραφών για τη σήμανση αξιοθέατων, μνημείων, κλπ. Οι ανωτέρω δεσμεύσεις και προδιαγραφές περιλαμβάνονται σε γενικό επίπεδο στο κεφ. 5 του Παραρτήματος της αρχικής πρότασης και θα εξειδικευθούν μέσω ειδικών εμπειρογνωμοσυνών που περιλαμβάνονται στο Υπομέτρο 431β. Επιπλέον, οι επενδυτές θα αναλάβουν την δέσμευση για συμμετοχή στα υφιστάμενα Τοπικά Σύμφωνα Ποιότητας (μεταποιητικών επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων αγροτικού τουρισμού αντίστοιχα) που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο υλοποίησης Προγράμματος LEADER+, καθώς και σε δίκτυα αντίστοιχων ομοειδών επιχειρήσεων. Επισημαίνεται επίσης ότι αποτελούν στοιχεία αξιολόγησης των ιδιωτικών επενδύσεων ο βαθμός εναρμόνισης τους με τα πορίσματα ειδικών μελετών για την εισαγωγή καινοτομικών στοιχείων στις διάφορες κατηγορίες επιχειρήσεων, και ειδικά επιπλέον για τις τουριστικές επιχειρήσεις και τις υποδομές ενθάρρυνσης τουριστικών δραστηριοτήτων, η χωροθέτησή τους με βάση τα πορίσματα ειδικής μελέτης για τη χωροθέτηση τους, με βάση τη ζήτηση και την προσφορά τουριστικών υπηρεσιών και την εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας επιμέρους μικροπεριοχών. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 14
Οι προαναφερθείσες μελέτες περιλαμβάνονται επίσης στο Υπομέτρο 431β. Τέλος, μέσω ειδικής εμπειρογνωμοσύνης που περιλαμβάνεται επίσης στο Υπομέτρο 431β θα προκύψουν προδιαγραφές σήμανσης αξιοθεάτων, μνημείων, διαδρομών αλλά και των ιδιωτικών επενδύσεων. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η εκπόνηση των προαναφερθεισών εμπειρογνωμοσυνών και μελετών του Υπομέτρου 431β θα προηγηθεί και θα αποτελέσει δεδομένο για την έναρξη υλοποίησης των περισσότερων δράσεων του Μέτρου 41. Ακολουθούν Τεχνικά ελτία Υπομέτρων και ράσεων του Μέτρου 41. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 15
ΚΩ. ΥΠΟΜΕΤΡΟΥ L123 ΤΙΤΛΟΣ ΥΠΟΜΕΤΡΟΥ Αύξηση της αξίας των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων Λογική της παρέμβασης σε σχέση με τα στοιχεία της υφιστάμενης κατάστασης Ο πρωτογενής τομέας παραμένει ένας ζωτικός τομέας για την τοπική οικονομία και το κοινωνικό σύνολο της περιοχής παρέμβασης παρουσιάζει όμως μια σειρά διαρθρωτικών προβλημάτων. Κατά την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης της περιοχής παρέμβασης (Κεφ.2 της αρχικής πρότασης) προέκυψε ότι παρά τις προσπάθειες που έγιναν μέχρι σήμερα, η καθετοποίηση της παραγωγής και η δημιουργία προστιθέμενης αξίας μέσω αυτής δεν βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο και απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις για να αναπτυχθεί ακόμα και για προϊόντα που θεωρούνται δυναμικά για την περιοχή παρέμβασης, όπως είναι το ρύζι. Από την ανάλυση SWOT προέκυψε ένα έλλειμμα εκσυγχρονισμού και εισαγωγής καινοτομίας στις μεταποιητικές επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα και ανεπάρκεια σε ό,τι αφορά την ταυτοποίηση και αναγνωρισιμότητα των αγροτικών της προϊόντων. Επίσης αναδείχθηκαν ως κρίσιμα ζητήματα / ανάγκες για την περιοχή η βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων, με στόχο την ανταπόκριση στις σχετικές απαιτήσεις του καταναλωτικού κοινού ιδιαίτερα του μεγάλου αστικού κέντρου με το οποίο γειτνιάζει, γεγονός που αποτελεί σημαντικότατη ευκαιρία για την περιοχή (βλ. Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους). Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, με το παρόν Υπομέτρο επιχειρείται να ενισχυθούν επενδυτικές προσπάθειες για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας της τοπικής αγροτικής παραγωγής, με έμφαση στην ποιότητα των προϊόντων, στην εισαγωγή καινοτομικών στοιχείων στις επιχειρήσεις, που θα περιλαμβάνουν και μεθόδους και τεχνικές φιλικότερες προς το περιβάλλον, καθώς και στη βελτίωση των δομών εμπορίας τους. Η αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων και η ταυτοποίησή τους σε σχέση με τον τόπο προέλευσης ενδυναμώνει την εικόνα και την ελκυστικότητα τους στην αγορά. Στόχοι του τοπικού προγράμματος που εξυπηρετούνται από το Υπομέτρο Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι το Υπομέτρο εναρμονίζεται πλήρως με τον 1 ο γενικό στόχο του Τοπικού Προγράμματος (βλ. Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους). Ειδικότερα το Υπομέτρο εξυπηρετεί κατά βάση τον 1 ο και εν μέρει τον 2 ο ειδικό στόχο του Τοπικού Προγράμματος (βλ. Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους). ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ( ) ΗΜΟΣΙΑ ΑΠΑΝΗ ( ) Ι ΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ( ) 1.600.000,00 800.000,00 800.000,00 Αναλυτική περιγραφή Υπομέτρου ράσεις Υπομέτρου Το Υπομέτρο περιλαμβάνει 1 δράση που αφορά την αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων (φυτικής και ζωικής παραγωγής) της περιοχής παρέμβασης και απευθύνεται σε πολύ μικρές επιχειρήσεις (κατά την έννοια της σύστασης 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής). Το Υπομέτρο περιλαμβάνει την ακόλουθη δράση: L123α : Αύξηση της αξίας των γεωργικών προϊόντων ΤΙΤΛΟΣ ΡΑΣΗΣ ΚΩ ΙΚΟΣ ΡΑΣΗΣ Αναλυτική περιγραφή Αύξηση της αξίας των γεωργικών προϊόντων L123α Η δράση αφορά στη δημιουργία πολύ μικρών επιχειρήσεων ή τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενων στον τομέα της μεταποίησης-τυποποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων κατά προτεραιότητα στους τομείς ημητριακά, Οίνος, Οπωροκηπευτικά, Κρέας, Γάλα και Αυγά. Απώτερος σκοπός είναι η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων, η εισαγωγή νέας τεχνολογίας και καινοτομίας, η δημιουργία «νέων προϊόντων», η βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, η υγιεινή και ασφάλεια αυτών, καθώς και η υιοθέτηση φιλοπεριβαλλοντικών μεθόδων μεταποίησης σε συνάρτηση με το ιδιαίτερης σημασίας φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Οι ενισχυόμενες επενδύσεις θα πρέπει να τηρούν υποχρεωτικά τόσο τις γενικές προδιαγραφές του Κεφ. 5 του Παραρτήματος της αρχικής πρότασης για τις επιχειρήσεις, όσο και τις εξειδικεύσεις αυτών που θα προκύψουν από την ειδική σχετική εμπειρογνωμοσύνη 431β.1.ii του Υπομέτρου 431β. Παράλληλα, θα αποτελεί σημαντικό κριτήριο αξιολόγησης των υποβαλλόμενων επενδυτικών σχεδίων ο βαθμός εναρμόνισης τους με τα πορίσματα της ανωτέρω εμπειρογνωμοσύνης σ ότι αφορά την εισαγωγή καινοτομικών στοιχείων. Οι επενδυτές θα αναλάβουν τη δέσμευση για συμμετοχή στο υφιστάμενο Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 16
Μεταποιητικών Επιχειρήσεων του Νομού Θεσσαλονίκης, και για συμμετοχή σε δίκτυο ομοειδών επιχειρήσεων με στόχο την ανάληψη δράσεων κοινής προώθησης-προβολής. Όλες οι επενδύσεις που θα ενισχυθούν θα φέρουν το ειδικό «σήμα» με τον τίτλο του Τοπικού Προγράμματος «Γεύση ζωής από τα χωριά της Θεσσαλονίκης», που θα σηματοδοτεί την ποιότητα των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, σύμφωνα με συγκεκριμένο τύπο σήμανσης που θα καθορισθεί με την εμπειρογνωμοσύνη 413.β.vi. Επισημαίνεται ότι κατά την εφαρμογή της παρούσας δράσης του τοπικού προγράμματος θα τηρηθούν οι όροι και οι περιορισμοί του θεσμικού πλαισίου που διέπει την εφαρμογή του Άξονα 4 του ΠΑΑ, ενώ στην περίπτωση τυχόν διαφοροποιήσεων θα τροποποιηθεί αντίστοιχα το τοπικό πρόγραμμα. ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ( ) ΗΜΟΣΙΑ ΑΠΑΝΗ ( ) Ι ΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ( ) 1.600.000,00 800.000,00 800.000,00 Χρηματοδοτική % στη.. του Υπομέτρου 100,00 Βαρύτητα % στη.. του Μέτρου 12,53 Σκοπιμότητα και αιτιολόγηση της χρηματοδοτικής βαρύτητας σε σχέση με τα αποτελέσματα της SWOT ανάλυσης και τους στόχους του Τοπικού Προγράμματος Από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης (Κεφ. 2 της αρχικής πρότασης) προέκυψε ότι ο πρωτογενής τομέας αποτελεί ζωτικό τομέα για την τοπική οικονομία και το κοινωνικό σύνολο της περιοχής παρέμβασης. Στον τομέα της φυτικής παραγωγής κυριαρχούν το καλαμπόκι, τα δημητριακά, η βιομηχανική τομάτα και το ρύζι ενώ η κτηνοτροφία κατέχει σημαντική θέση ως τομέας οικονομικής δραστηριότητας καθώς στην περιοχή παρέμβασης εκτρέφεται μεγάλος όγκος ζωικού κεφαλαίου. Η περιοχή άλλωστε έχει να επιδείξει τοπικά κτηνοτροφικά προϊόντα που έχουν απ το παρελθόν αποκτήσει ιδιαίτερη θέση στην οικονομία της περιοχής ενώ το όνομα και η ποιότητά τους έγιναν ευρύτερα γνωστά. Τονίζεται δε, ότι ο κλάδος αγελαδινού γάλακτος αποτελεί τον πιο σημαντικό κλάδο στη βιομηχανία τροφίμων με περαιτέρω προοπτικές ανάπτυξης ενώ τα τελευταία χρόνια, με την ανάπτυξη μεγάλων και σύγχρονων βιομηχανιών, αναδιαρθρώθηκε και οι μικρές επιχειρήσεις δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν την σύγχρονη τεχνολογία, με αποτέλεσμα τον κατακερματισμό του κλάδου και τη διαφοροποίηση ως προς το μέγεθος της παραγωγής, στον τρόπο οργάνωσης της παραγωγικής διαδικασίας και των δικτύων διανομής. Τα τελευταία χρόνια αρκετές επιχειρήσεις βρίσκονται στο στάδιο του εκσυγχρονισμού εκμεταλλευόμενες τα επενδυτικά κίνητρα που τους έχουν δοθεί προς την κατεύθυνση της ποιοτικής αναβάθμισης της παραγωγικής διαδικασίας. Οι ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις της αγοράς, ύστερα και από τα επαναλαμβανόμενα διατροφικά σκάνδαλα επιβάλλουν την ενίσχυση επενδυτικών πρωτοβουλιών στις πολύ μικρές επιχειρήσεις για την ποιοτική αναβάθμιση των προϊόντων τους. Στην κατεύθυνση αυτή στοχεύει και η παρούσα δράση. Σε συνδυασμό με την εγγύτητα της περιοχής στο δεύτερο σε μέγεθος αστικό κέντρο της χώρας με σημαντικές υποδομές μεταφορών (εθνικές οδοί, σιδηροδρομικό δίκτυο, λιμάνι, αεροδρόμιο) προκύπτουν σημαντικές ευκαιρίες για τα προϊόντα της περιοχής. Τα γεωργικά προϊόντα θα πρέπει να αξιοποιηθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να βελτιώσουν τη θέση τους στο έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον, που επικρατεί στον τομέα της παραγωγής και εμπορίας προϊόντων διατροφής. Η αγορά μεταποιημένων προϊόντων είναι μια αγορά η οποία συνεχώς μεγεθύνεται, γεγονός που οφείλεται στο σύγχρονο τρόπο σίτισης του πληθυσμού. Μέσω της ενίσχυσης που παρέχεται από την παρούσα δράση δίνεται η δυνατότητα πιλοτικής έστω παραγωγής ποιοτικών μεταποιημένων προϊόντων με διευρυμένη δυνατότητα διείσδυσης στην αγορά του αστικού κέντρου της Θεσ/νίκης. Η δράση εντάσσεται επομένως στο πλαίσιο του 1ου Γενικού Στόχου του Τοπικού Προγράμματος (Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους) και ειδικότερα εξυπηρετεί τον 1 ο και εν μέρει το 2 ο Ειδικό Στόχο (Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους). Επισημαίνεται ότι η χρηματοδοτική βαρύτητα της δράσης περιορίζεται από το χαμηλό ύψος των συνολικά διαθέσιμων πόρων του Υπομέτρου 411 στο πλαίσιο του Άξονα 4 του ΠΑΑ. Περιοχή εφαρμογής της δράσης (σε επίπεδο ήμου) - Αιτιολόγηση Όλη η προτεινόμενη περιοχή παρέμβασης με προτεραιότητα για τη μεταποίηση προϊόντων: φυτικής παραγωγής στην περιοχή των ήμων Αγ. Αθανασίου, Λαγκαδά, Κουφαλίων, Χαλκηδόνας και των Τ.. Βραχιάς του ήμου Αξιού, ιαβατών του ήμου Εχεδώρου και Ανατολικού του ήμου Χαλάστρας, όπου συγκεντρώνεται η μεγαλύτερη παραγωγή σε ρύζι, οίνο και οπωροκηπευτικά και ζωικής παραγωγής στην περιοχή των ήμων Καλλιθέας, Λαγκαδά, Αγ. Αθανασίου, Κουφαλίων και Απολλωνίας, όπου συγκεντρώνεται η μεγαλύτερη κτηνοτροφική παραγωγή ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 17
ικαιούχοι Φυσικά και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που δύναται να υλοποιήσουν πολύ μικρές επιχειρήσεις κατά την έννοια της σύστασης 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής και του Καν (ΕΚ) 800/2008. Περιγραφή της συνέργιας της δράσης με άλλες δράσεις του σχεδίου Σημαντικές εισροές αναμένονται από τη δράση 431β.1.ii. Η δράση συσχετίζεται άμεσα με τις δράσεις L311-7, L312-3, ενώ σημαντική υποστήριξη στην υλοποίηση της δράσης αναμένεται και από την δράση L312-5. Έμμεση συσχέτιση υπάρχει με τις δράσεις των τουριστικών δραστηριοτήτων ( ράσεις L311-1, L311-2, L311-3, L311-4, L313-5, L313-6, L313-8), καθώς η προσφορά τοπικών προϊόντων από τις τουριστικές επιχειρήσεις μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στην προώθησή τους. Σημαντική είναι τέλος η συσχέτιση με τη δράση 421β. «Ευρωπαϊκό Σήμα Τοπικής Ποιότητας» του Μέτρου 421 «ιατοπική και ιεθνική Συνεργασία», καθώς μέσω της συνεργασίας στο πλαίσιο της δράσης αυτής αναμένεται η απόκτηση σημαντικής τεχνογνωσίας στην κατεύθυνση βελτίωσης της ποιότητας των προϊόντων και των τρόπων διάθεσής τους. Περιγραφή του καινοτόμου χαρακτήρα και προϋποθέσεις / διαδικασίες για την εφαρμογή του Η καινοτομία στον τομέα του γεωργικού προϊόντος παίρνει διάφορες μορφές και σχετίζεται είτε με τη δημιουργία νέων προϊόντων (προϊόντα με υγιεινές ιδιότητες, προϊόντα λίγων θερμίδων, χαμηλής περιεκτικότητας σε χοληστερίνη, ζάχαρη, αλάτι), είτε με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία, είτε ακόμη στην εφαρμογή νέων ενεργειών μεθόδων οργάνωσης και προβολής του προϊόντος. Με τις κατάλληλες ενέργειες μπορούν να δημιουργηθούν «νέα» προϊόντα με σκοπό την αναβάθμιση της θέσης τους στην αγορά. Η διάθεση στην αγορά μιας νέας συσκευασίας ενός προϊόντος, η οποία θα είναι ενδεχομένως μικρή συσκευασία, που θα εξυπηρετεί καλύτερα τον καταναλωτή και θα συμβάλει στην καλύτερη διατήρηση του προϊόντος, θα έχει ως συνέπεια μεγαλύτερη τιμή πώλησης συμβάλλοντας έτσι στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Η εφαρμογή νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία θα δώσει την ευκαιρία σε πολλές περιοχές να επιλύσουν βασικά προβλήματα ανάπτυξης και βιωσιμότητας με την εισαγωγή της «καινοτομίας» στην περιοχή τους. Ιδιαίτερα επισημαίνεται και η προτεραιότητα για την εισαγωγή καινοτομίας σε ότι αφορά την ενίσχυση της περιβαλλοντικής συμβατότητας των μεθόδων παραγωγής. Η εφαρμογή νέων ενεργειών μεθόδων οργάνωσης και προβολής του προϊόντος αποτελεί μια νέα καινοτόμα μορφή marketing των τοπικών προϊόντων. Νέοι τρόποι προβολής και προώθησης των τοπικών προϊόντων, θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την προώθησή τους μέσα από την ταυτόχρονη ανάδειξη της ταυτότητας των περιοχών τους, όπως για παράδειγμα ειδικοί χώροι γευσιγνωσίας, χώροι πολυδραστηριοτήτων, χώροι εκθετηρίων τοπικών προϊόντων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η καινοτομία θα προσδιορίζεται από την προαναφερθείσα εμπειρογνωμοσύνη στο πλαίσιο της δράσης 431β.1 με την οποία θα επιτευχθεί η στοχευμένη προσέγγιση εισαγωγής καινοτομικών στοιχείων και θα αποτελεί βασικό κριτήριο αξιολόγησης. Επίσης, η υποχρέωση τήρησης των πρόσθετων προδιαγραφών ποιότητας (μέσω της ένταξης στο Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας και το δίκτυο ομοειδών επιχειρήσεων) και της διατομεακής οργάνωσης αποτελούν για την περιοχή παρέμβασης σημαντική καινοτομία. Οι γενικές προδιαγραφές ποιότητας, η εξειδίκευση που θα προκύψει από την προαναφερθείσα εμπειρογνωμοσύνη καθώς και τα πορίσματα της για την καινοτομία θα κοινοποιηθούν στους δυνητικούς δικαιούχους στη φάση της δημοσιοποίησης του Τοπικού Προγράμματος, καθώς προβλέπεται να αποτελέσουν συστατικό στοιχείο των σχετικών οδηγών που θα καταρτίσει η ΟΤ για την υποβολή φακέλων υποψηφιότητας. Αναμενόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον όπως προέκυψε από την «bottom up» διαδικασία Έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον έχει καταγραφεί στην περιοχή των ήμων Αγ. Αθανασίου, Κουφαλίων, Χαλκηδόνας, Λαγκαδά, Απολλωνίας, Μαδύτου, Καλλιθέας και των Τ.. Βραχιάς του ήμου Αξιού και Ανατολικού του ήμου Χαλάστρας. Προβλεπόμενος αριθμός παρεμβάσεων (δείκτης εκροών) 6 (2 ιδρύσεις, 4 εκσυγχρονισμοί) ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 18
ΚΩ. ΥΠΟΜΕΤΡΟΥ L311 ΤΙΤΛΟΣ ΥΠΟΜΕΤΡΟΥ ιαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες Λογική της παρέμβασης σε σχέση με τα στοιχεία της υφιστάμενης κατάστασης Από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης και την συνακόλουθη SWOT ανάλυση προέκυψαν τα εξής: σημαντική αύξηση της ανεργίας και της υποαπασχόλησης στην περιοχή παρέμβασης και μειούμενη απασχόληση στον πρωτογενή τομέα. υψηλό ποσοστό εξάρτησης του γεωργικού εισοδήματος από τις επιδοτήσεις που βαίνουν μειούμενες. συνακόλουθη ανάγκη διαφοροποίησης της απασχόλησης των αγροτών στην κατεύθυνση της πολυαπασχόλησης και της δημιουργίας πρόσθετων πηγών εισοδήματος. Παράλληλα εντοπίσθηκαν σημαντικές δυνατότητες για τη δημιουργία διεξόδου από την ανωτέρω κατάσταση με την αξιοποίηση των παρακάτω δυνατοτήτων/ευκαιριών : αξιοποίηση της αυξανόμενης ζήτησης από τους κατοίκους του ΠΣΘ για διατροφικά προϊόντα υψηλής ποιότητας. Αυξανόμενη ζήτηση του αστικού πληθυσμού για γνωριμία με τη φύση, ημερήσια αναψυχή και ψυχαγωγία ιασύνδεση της τοπικής παραγωγής με την προσφορά υπηρεσιών εναλλακτικού τουρισμού. Έχοντας υπόψη τα ανωτέρω, οι παρεμβάσεις του παρόντος Υπομέτρου αποσκοπούν στην επέκταση των δραστηριοτήτων των αγροτών προς μη γεωργικές δραστηριότητες στο πλαίσιο μιας στοχευμένης προσπάθειας για τη δημιουργία ενός προτύπου πολυαπασχόλησης και διασύνδεσης των παραγωγικών τομέων μεταξύ τους. Στο παρόν υπομέτρο δεν περιλαμβάνονται ενέργειες που καλύπτονται στο πλαίσιο του μέτρου 123 του Άξονα 1 του ΠΑΑ και του υπομέτρου L123 του Άξονα 4 του ΠΑΑ. Όσον αφορά στις επενδύσεις για υποδομές διανυκτέρευσης και λοιπές τουριστικές εγκαταστάσεις αυτές υλοποιούνται υποχρεωτικά με βάση τους όρους και τις προϋποθέσεις της ΚΥΑ 2974/710/8-4-2009 (ΦΕΚ 670/Β/10-4-2009) των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Τουριστικής Ανάπτυξης, όπως ισχύει κάθε φορά. Επισημαίνεται δε, ότι ενισχύονται πολύ μικρές επιχειρήσεις, κατά την έννοια της σύστασης 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής και τον Καν (ΕΚ) 800/2008. Στόχοι του τοπικού προγράμματος που εξυπηρετούνται από το Υπομέτρο Με βάση την προηγηθείσα ανάλυση προκύπτει ότι το Υπομέτρο εναρμονίζεται πλήρως με τον 1 ο γενικό στόχο του Τοπικού Προγράμματος (βλ. Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους). Ειδικότερα το Υπομέτρο εξυπηρετεί κατά βάση τους 1 ο, 2 ο και εν μέρει 4 ο και 5 ο ειδικό στόχο του Τοπικού Προγράμματος (βλ. Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους). ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ( ) ΗΜΟΣΙΑ ΑΠΑΝΗ ( ) Ι ΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ( ) 2.484.000,00 1.242.000,00 1.242.000,00 Αναλυτική περιγραφή Υπομέτρου ράσεις Υπομέτρου Το Υπομέτρο περιλαμβάνει 7 δράσεις που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών δυνατοτήτων για τα μέλη του αγροτικού νοικοκυριού, και δίνουν τη δυνατότητα για διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους, τη δημιουργία πρόσθετων πηγών εισοδήματος και τη συγκράτηση νέου κυρίως πληθυσμού στην περιοχή παρέμβασης. Αναλυτικότερα το Υπομέτρο περιλαμβάνει τις ακόλουθες δράσεις : L311-1 Ιδρύσεις επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μικρής δυναμικότητας υποδομών διανυκτέρευσης. L311-2 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί χώρων εστίασης και αναψυχής. L311-3 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επισκέψιμων αγροκτημάτων. L311-4 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τουρισμού της υπαίθρου (εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ειδικές μορφές τουρισμού, χώροι αθλοπαιδιών, χώροι γευσιγνωσίας). L311-5 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μονάδων οικοτεχνίας, χειροτεχνίας, παραγωγής ειδών παραδοσιακής τέχνης, βιοτεχνικών μονάδων. L311-6 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. L311-7 Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής ειδών διατροφής μετά τη α μεταποίηση ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 19
ΤΙΤΛΟΣ ΡΑΣΗΣ ΚΩ ΙΚΟΣ ΡΑΣΗΣ L311-1 Αναλυτική περιγραφή Ιδρύσεις επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μικρής δυναμικότητας υποδομών διανυκτέρευσης Η δράση αυτή αφορά στη δημιουργία, την επέκταση ή τον εκσυγχρονισμό υποδομών διανυκτέρευσης υψηλής ποιότητας στην περιοχή παρέμβασης, μικρής δυναμικότητας (μέχρι 40 κλίνες). Το στοιχείο της ποιότητας αφορά τόσο στην κτιριακή υποδομή (αρχιτεκτονική, υλικά) και τον εξοπλισμό, όσο και στη λειτουργία και τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Για το λόγο αυτό, οι ενισχυόμενες επενδύσεις θα πρέπει να τηρούν υποχρεωτικά τόσο τις γενικές προδιαγραφές του Κεφ. 5 του Παραρτήματος της αρχικής πρότασης για τις επιχειρήσεις αγροτικού τουρισμού, όσο και τις εξειδικεύσεις αυτών που θα προκύψουν από την ειδική σχετική εμπειρογνωμοσύνη 431β.1.i του Υπομέτρου 431β. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι θα αποτελεί σημαντικό κριτήριο αξιολόγησης των υποβαλλόμενων επενδυτικών σχεδίων ο βαθμός εναρμόνισης τους με τα πορίσματα της ανωτέρω εμπειρογνωμοσύνης σ ότι αφορά στην εισαγωγή καινοτομικών στοιχείων και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με σκοπό την ίδια κατανάλωση. Ενδεικτικά αναφέρεται η προσφορά τοπικών παραδοσιακών προϊόντων στο πλαίσιο του πρωινού ή των γευμάτων, η δυνατότητα παρατήρησης ή συμμετοχής στις δραστηριότητες του αγροτικού νοικοκυριού, η πληροφόρηση για πιθανές δραστηριότητες ή περιήγηση στην ευρύτερη περιοχή, κλπ. Οι επενδυτές θα αναλάβουν τη δέσμευση για συμμετοχή στο υφιστάμενο Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας Αγροτικού Τουρισμού στο Νομό Θεσσαλονίκης και για συμμετοχή σε δίκτυο ομοειδών επιχειρήσεων με στόχο την ανάληψη δράσεων κοινής προώθησης-προβολής. Όσον αφορά στις επενδύσεις για υποδομές διανυκτέρευσης και λοιπές τουριστικές εγκαταστάσεις αυτές υλοποιούνται υποχρεωτικά με βάση τους όρους και τις προϋποθέσεις της ΚΥΑ 2974/710/8-4-2009 (ΦΕΚ 670/Β/10-4-2009) των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Τουριστικής Ανάπτυξης, όπως ισχύει κάθε φορά. Όλες οι επενδύσεις που θα ενισχυθούν θα φέρουν το ειδικό «σήμα» με τον τίτλο του Τοπικού Προγράμματος «Γεύση ζωής από τα χωριά της Θεσσαλονίκης», που θα σηματοδοτεί την ποιότητα των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, σύμφωνα με συγκεκριμένο τύπο σήμανσης που θα καθορισθεί με την εμπειρογνωμοσύνη 413.β.iv του Υπομέτρου 431β. Επισημαίνεται ότι κατά την εφαρμογή της παρούσας δράσης του τοπικού προγράμματος θα τηρηθούν οι όροι και οι περιορισμοί του θεσμικού πλαισίου που διέπει την εφαρμογή του Άξονα 4 του ΠΑΑ, ενώ στην περίπτωση τυχόν διαφοροποιήσεων θα τροποποιηθεί αντίστοιχα το τοπικό πρόγραμμα. ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ( ) ΗΜΟΣΙΑ ΑΠΑΝΗ ( ) Ι ΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ( ) 320.000,00 160.000,00 160.000,00 Χρηματοδοτική % στη.. του Υπομέτρου 12,88 Βαρύτητα % στη.. του Μέτρου 2,51 Σκοπιμότητα και αιτιολόγηση της χρηματοδοτικής βαρύτητας σε σχέση με τα αποτελέσματα της SWOT ανάλυσης και τους στόχους του Τοπικού Προγράμματος Η δράση εντάσσεται στο πλαίσιο της αξιοποίησης των δυνατοτήτων-ευκαιριών που εντοπίστηκαν στην ανάλυση SWOT για την περιοχή σε σχέση με την αυξανόμενη ζήτηση των κατοίκων του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης για υπηρεσίες αναψυχής και γνωριμίας με τη φύση. Με βάση τα παραπάνω, η δράση εναρμονίζεται με τον 1 ο Γενικό Στόχο του Τοπικού Προγράμματος και εξυπηρετεί κατά βάση τον 1 ο, 2 ο και 4 ο ειδικό στόχο του Τοπικού Προγράμματος και εν μέρει τον 7 ο ειδικό στόχο, σε ότι αφορά το σκέλος της δικτύωσης (βλ. Κεφ. 2 του παρόντος τεύχους ). Η μικρή χρηματοδοτική βαρύτητα της δράσης (σε σχέση με το είδος των επενδύσεων) δικαιολογείται από το γεγονός ότι λόγω της εγγύτητας προς το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης, ζητούνται κυρίως υπηρεσίες ημερήσιας αναψυχής, όπως προέκυψε από την ανάλυση SWOT. Επιπλέον, κατά τη διαδικασία διαβούλευσης με τον τοπικό πληθυσμό (bottom-up διαδικασία) προέκυψε μικρό επενδυτικό ενδιαφέρον από μέλη αγροτικών νοικοκυριών για δημιουργία ή εκσυγχρονισμό υποδομών διανυκτέρευσης. Περιοχή εφαρμογής της δράσης (σε επίπεδο ήμου) - Αιτιολόγηση Η χωροθέτηση των υποδομών διανυκτέρευσης θα πρέπει να συνάδει, υποχρεωτικά, με τη φέρουσα ικανότητα των οικισμών και των ευαίσθητων περιβαλλοντικά περιοχών, με βάση τα πορίσματα της μελέτης 431β.1.iii του Υπομέτρου 431β καθώς και με το συνολικό σχεδιασμό τουριστικών διαδρομών στην περιοχή παρέμβασης, όπου είναι ανεπτυγμένη ή δύναται να αναπτυχθεί η τουριστική δραστηριότητα και συγκεντρώνονται ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 20
τουριστικοί πόροι (βλ. Κεφ 5.3.1.Β και Κεφ.5 του Παραρτήματος της αρχικής πρότασης ). Επομένως θα είναι δυνατή η υλοποίηση παρεμβάσεων αποκλειστικά και μόνο στις υποδεικνυόμενες από τη μελέτη 431β1.iii υποπεριοχές, σε επίπεδο Τ.., της περιοχής παρέμβασης. ικαιούχοι Μέλη του αγροτικού νοικοκυριού και ειδικότερα φυσικά πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητα σε γεωργική εκμετάλλευση κατά κύρια ή μερική απασχόληση ή αποτελούν συμβοηθούντα μέλη του αρχηγού της γεωργικής εκμετάλλευσης (σύζυγοι ή τέκνα) κατά τη στιγμή της υποβολής της αίτησης ενίσχυσης. Εξαιρούνται οι γεωργικοί εργάτες. Περιγραφή της συνέργιας της δράσης με άλλες δράσεις του σχεδίου Η δράση συσχετίζεται κυρίως με τις υπόλοιπες δράσεις του Υπομέτρου L311, τις δράσεις L312-3 και L312-5 του Υπομέτρου L312 και τις δράσεις L313-1 έως L313-8 του Υπομέτρου L313 και δευτερευόντως με τη δράση L321-2 του Υπομέτρου L321 και τις δράσεις του Υπομέτρου L323 στο πλαίσιο της προσπάθειας δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου και διαφοροποιημένου τουριστικού προϊόντος στην περιοχή παρέμβασης. Συνέργια υπάρχει και με τις δράσεις των Υπομέτρων 421α και 421β, καθώς μέσω των δράσεων διατοπικής και διακρατικής συνεργασίας επιδιώκεται η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειριών, με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και η ένταξη των επιχειρήσεων σε ευρύτερα δίκτυα προβολής. Περιγραφή του καινοτόμου χαρακτήρα και προϋποθέσεις / διαδικασίες για την εφαρμογή του Με τη δράση αυτή ενισχύονται υποδομές που έχουν βασικό χαρακτηριστικό τις πρόσθετες προδιαγραφές ποιότητας, την τομεακή οργάνωση των επιχειρήσεων του τουρισμού (μέσω της ένταξης στο Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας και το δίκτυο ομοειδών επιχειρήσεων) και τη διατομεακή οργάνωση αυτών (μέσω της προσφοράς τοπικών προϊόντων και της αλληλοτροφοδότησης των επιμέρους τομέων της τοπικής οικονομίας). Επιπλέον, προβλέπεται στοχευμένη προσέγγιση εισαγωγής καινοτομικών στοιχείων μέσω της αξιοποίησης των πορισμάτων της εμπειρογνωμοσύνης 431β.1i του Υπομέτρου 431β. Όλα αυτά αποτελούν σημαντική καινοτομία για την περιοχή παρέμβασης. Οι προαναφερθείσες γενικές προδιαγραφές ποιότητας, η εξειδίκευση που θα προκύψει από την προαναφερθείσα εμπειρογνωμοσύνη και τα πορίσματα αυτής για την καινοτομία θα κοινοποιηθούν στους δυνητικούς δικαιούχους στη φάση της δημοσιοποίησης του Τοπικού Προγράμματος, καθώς προβλέπεται να αποτελέσουν συστατικό στοιχείο των σχετικών οδηγών που θα καταρτίσει η ΟΤ για την υποβολή φακέλων υποψηφιότητας. Αναμενόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον όπως προέκυψε από την «bottom up» διαδικασία Επενδυτικό ενδιαφέρον έχει καταγραφεί στην περιοχή των ήμων Αγίου Γεωργίου, Ρεντίνας, Απολλωνίας, Μαδύτου, Αγίου Αθανασίου και Χαλκηδόνας. Προβλεπόμενος αριθμός παρεμβάσεων (δείκτης εκροών) ΤΙΤΛΟΣ ΡΑΣΗΣ ΚΩ ΙΚΟΣ ΡΑΣΗΣ L311-2 Αναλυτική περιγραφή 1 (ίδρυση ή εκσυγχρονισμός) Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί χώρων εστίασης και αναψυχής Η δράση αυτή αφορά στη δημιουργία, την επέκταση ή τον εκσυγχρονισμό χώρων εστίασης και αναψυχής (π.χ. παραδοσιακά καφενεία, αναψυκτήρια, αθλητικές δραστηριότητες) στην περιοχή παρέμβασης, υψηλής ποιότητας και σύμφωνα με ποιοτικά χαρακτηριστικά που αφορούν τη διατήρηση της τοπικής αρχιτεκτονικής και του φυσικού περιβάλλοντος. Για το λόγο αυτό, οι ενισχυόμενες επενδύσεις θα πρέπει να τηρούν υποχρεωτικά τόσο τις γενικές προδιαγραφές του Κεφ. 5 του Παραρτήματος της αρχικής πρότασης για τις επιχειρήσεις αγροτικού τουρισμού, όσο και τις εξειδικεύσεις αυτών που θα προκύψουν από την ειδική σχετική εμπειρογνωμοσύνη 431β.1.i του Υπομέτρου 431β. Ενδεικτικά αναφέρεται η προσφορά γευμάτων που θα βασίζονται στις τοπικές πρώτες ύλες ή στην τοπική γαστρονομία και τις συνταγές της περιοχής, η προσφορά υπηρεσιών που δεν καλύπτονται από άλλα καταστήματα, όπως χρήση υλικών από βιολογικές καλλιέργειες ή ακόμη και από την ίδια την εκμετάλλευση που διαχειρίζεται το αγροτικό νοικοκυριό, η πληροφόρηση για πιθανές δραστηριότητες ή περιήγηση στην ευρύτερη περιοχή, η αγορά τοπικών προϊόντων, κλπ. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι θα αποτελεί σημαντικό κριτήριο αξιολόγησης των υποβαλλόμενων επενδυτικών σχεδίων ο βαθμός εναρμόνισης τους με τα πορίσματα της ανωτέρω εμπειρογνωμοσύνης σ ότι αφορά στην εισαγωγή καινοτομικών στοιχείων και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με σκοπό την ίδια κατανάλωση. Οι επενδυτές θα αναλάβουν τη δέσμευση για συμμετοχή στο υφιστάμενο Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας Αγροτικού Τουρισμού στο Νομό Θεσσαλονίκης και για συμμετοχή σε δίκτυο ομοειδών επιχειρήσεων με στόχο την ανάληψη δράσεων κοινής προώθησης-προβολής. Όλες οι επενδύσεις που θα ενισχυθούν θα φέρουν το ειδικό «σήμα» με τον τίτλο του Τοπικού Προγράμματος ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΤΑ 21