LIFE07 ENV/GR/000278 SOIL SUSTAINABILITY (So.S.)

ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΡΑΣΕΩΝ & ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΓΟΥ LIFE - So.S. LIFE07 ENV/GR/000278 SOIL SUSTAINABILITY (So.S.) Αειφορική διαχείριση εδάφους στην Yδρολογική λεκάνη του Ανθεμούντα με βάση την Ευρωπαϊκή Θεματική στρατηγική για το έδαφος Ενέργειες 18-22: Δημοσιοποίηση έργου Τίτλος παραδοτέου Ενδιάμεση Έκθεση Δημοσιοποίησης Δράσεων & Αποτελεσμάτων έργου LIFE - So.S. ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 2 2. EECUTIVE SUMMARY... 3 3. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 4. ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗΣ... 6 5. ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΦΑΡΜΟΣΘΕΙ... 11 3. 1. ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ: ΛΟΓΟΤΥΠΟΣ, ΣΥΝΘΗΜΑ, ΕΙΚΟΝΕΣ, ΠΟΣΤΕΡ... 11 3. 2. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ ΕΝΤΥΠΑ... 12 3. 3. ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ... 13 3. 4. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ... 15 3. 5. ΛΙΣΤΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ... 15 3. 6. ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ... 16 3. 7. ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ... 16 6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 17 7. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ... 18 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 1

1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα έκθεση αποτελεί παραδοτέο στο πλαίσιο του Έργου LIFE07/ENV/GR/000278 Soil Sustainability (So.S) με τον πλήρη τίτλο Αειφορική διαχείριση εδάφους στην Yδρολογική λεκάνη του Ανθεμούντα με βάση την Ευρωπαϊκή Θεματική στρατηγική για το έδαφος. Η παραγωγή της έκθεσης εντάσσεται στο πλαίσιο των δράσεων δημοσιοποίησης, 18 έως 24, αλλά και των δράσεων 8, 16 και 17 και παρουσιάζει συνοπτικά τα επιμέρους εργαλεία δημοσιοποίησης που χρησιμοποιούνται, από τα περισσότερο γενικής χρήσης μέχρι τα πλέον εστιασμένα από πλευράς αποδεκτών και επιλέγεται μια κατηγοριοποίηση τους ως εξής: Παροχή Ενημέρωσης / Εκδήλωση Ενδιαφέροντος / Ενεργός Συμμετοχή. Στη συνέχεια παρουσιάζονται συγκεκριμένα τα εργαλεία που επιλέχθηκαν για την περίπτωση του έργου LIFE So.S. και ο τρόπος με τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν το κάθε ένα από αυτά στο πλαίσιο του έργου. Τέλος, παρουσιάζεται και περιγράφεται το υλικό που δημιουργήθηκε μέχρι σήμερα δηλ. Εταιρική ταυτότητα (λογότυπος, σύνθημα, εικόνες), αφίσα έργου, ενημερωτικό φυλλάδιο έργου, αρθρογραφία και η λίστα επικοινωνίας που θα χρησιμοποιηθεί τόσο για την ευρεία δημοσιοποίηση του έργου και των αποτελεσμάτων του όσο και κατά τη διαδικασία διαβούλευσης για την ανάπτυξη του σχεδίου δράσης για την προστασία του εδάφους της λεκάνης του Ανθεμούντα. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 2

2. EECUTIVE SUMMARY This report is a deliverable of the project LIFE07/ENV/GR/000278 Soil Sustainability (So.S) entitled Soil Sustainable Management in a Mediterranean River basin based on the European Soil Thematic Strategy. The conduction of the report is included in the frame of project s dissemination actions, 18 to 24, as well as of actions 8, 16 and 17 and briefly presents the dissemination tools that could be used starting from the most general used until the more focused from a targeted group point of view as follows: provision of information/ express of interest / active involvement. In the continuance, the selected tools for the Case of project LIFE So.S. and the way of their use are presented. Finally, the developed dissemination tools during the reporting period, from 1/1/2009 until 30/6/2010, are presented. Particularly, the project s identity (logotype, slogan, photos), poster, brochure, and communication list that will be used for the general wide publicity of the project and its result as well as for the implementation of public participation procedure towards the development of the Soil action plan for Anthemountas River basin District.. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 3

3. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το έργο LIFE- Soil Sustainability (So.S.) περιλαμβάνει 10 Δράσεις που υπάγονται στη Δράση Δημοσιοποίησης του Έργου και των αποτελεσμάτων του. Συγκεκριμένα οι δράσεις αυτές είναι οι παρακάτω: Δράση 8: Ενημέρωση και συμμετοχή των εμπλεκόμενων στην αναγνώριση των χαρακτηριστικών, λειτουργιών και απειλών του εδάφους. Δράση 16. Σχέδιο δράσης για τη διαχείριση του εδάφους στην περιοχή της υδρολογικής λεκάνης Ανθεμούντα. Δράση 17. Ανάπτυξη δεξιοτήτων για την αειφόρο διαχείριση του εδάφους. Δράση 18. Ταυτότητα έργου. Δράση 19. Γενική δημοσιοποίηση έργου: Έντυπα και πινακίδες Δράση 20. Ιστότοπος έργου Δράση 21. Συμμετοχή σε συνέδρια και εκδόσεις Δράση 22. Θεματικοί οδηγοί για την προστασία του εδάφους από κινδύνους που το απειλούν. Δράση 23. Ημερίδα λήξης του έργου Δράση 24. Σχέδιο επικοινωνίας μετά τη λήξη του έργου Οι δράσεις 8 & 16 αφορούν σε ενέργειες απαραίτητες για την επίτευξη του φυσικού αντικειμένου και των στόχων του έργου και περιλαμβάνουν εργαλεία ενημέρωσης και κινητοποίησης των ενδιαφερόμενων φορέων κατοίκων της περιοχής εφαρμογής του έργου με στόχο την συμμετοχή τους στη διαδικασία διαβούλευσης για την ανάπτυξη «Σχεδίου δράσης για τη διαχείριση του εδάφους στην περιοχή της υδρολογικής λεκάνης Ανθεμούντα». Η δράση 17 αφορά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων σε θέματα που αφορούν στην ορθολογική διαχείριση του εδάφους και συγκεκριμένα στην μεταφορά των αποτελεσμάτων σε επιστημονικούς φορείς και άτομα. Τέλος, οι δράσεις 18 έως 24 θα υλοποιηθούν με στόχο την ευρεία διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου στους ενδιαφερόμενους φορείς και άτομα τόσο σε τοπικό όσο και σε Πανελλαδικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι τρεις προηγούμενες γενικές κατηγορίες ομάδων στόχων στις οποίες απευθύνονται οι προηγούμενες δράσεις αλληλεπικαλύπτονται σε σημαντικό βαθμό, Ως εκ τούτου, τα εργαλεία και η μεθοδολογία προσέγγισης είναι σε γενικές γραμμές τα ίδια, η εφαρμογή τους όμως εξειδικεύεται κατά περίπτωση. Κατά την υλοποίηση του έργου, την κύρια ευθύνη για την ανάπτυξη και παραγωγή των εργαλείων πληροφόρησης στην περιοχή εφαρμογής έχει ο συντονιστής δικαιούχος ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., και σε δεύτερο βαθμό ο συμπράττων δικαιούχος Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης, ως υπεύθυνος της δράσης 16 διαβούλευσης. Σε κάθε περίπτωση όμως η συμβολή όλων των δικαιούχων του έργου αποτελεί απαραίτητη συνθήκη για την επιτυχή δημοσιοποίηση του έργου. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 4

Η παρούσα έκθεση εστιάζεται κατά κύριο λόγο στα εργαλεία δημοσιότητας που προβλέπεται να εφαρμοσθούν για την ευρύτερη διάδοση των αποτελεσμάτων του έργου και την παρουσίαση των πρώτων και βασικότερων εργαλείων που αναπτύχθηκαν έως σήμερα. Αποτελεί ενδιάμεσο παραδοτέο του έργου, καθώς μαζί με την τελική έκθεση του έργου, το Σεπτέμβριο του 2012, θα αποσταλεί και η τελική έκθεση δημοσιοποίησης του έργου LIFE - So.S. Για τη ανάπτυξη της παρούσας έκθεσης υπεύθυνοι ήταν οι: Ελισάβετ Παυλίδου Σωκράτης Φάμελλος Υπεύθυνη διοίκησης - MSc Χημικός Μηχανικός Project manager - MSc Χημικός Μηχανικός ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 5

4. ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Στον παρακάτω πίνακα καταγράφονται τα επιμέρους εργαλεία που υπάρχουν διαθέσιμα σε σειρά ιεράρχησης, από τα περισσότερο «γενικής χρήσης» στα πλέον εστιασμένα από πλευράς κοινού. Από τη λίστα αυτή έχουν επιλεγεί όσα θεωρούνται καταλληλότερα για την επιτυχία του έργου με βάση και την προηγούμενη εμπειρία μας από την υλοποίηση του έργου LIFE04 ENV/GR/000099, τα χαρακτηριστικά της περιοχής και τη σχέση κόστους αποτεσματικότητάς τους. Στον πίνακα σημειώνονται με Χ τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια του έργου τόσο για τη γενική δημοσιοποίηση του όσο και για τη διαδικασία διαβούλευσης (δράση 16). Η κατανομή των εργαλείων στις κατηγορίες Παροχή Ενημέρωσης / Εκδήλωση Ενδιαφέροντος / Ενεργός Συμμετοχή παρουσιάζονται στις αντίστοιχες στήλες. Τα εργαλεία που επιλέχθηκαν για χρήση σημειώνονται με Χ. ΠΑΡΟΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΝΤΥΠΑ SPOT / ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ PRESS PACKS ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ BLOGS ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΗΜΕΡΙΔΕΣ / ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ / ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ FORUM ΘΕΣΕΙΣ ΦΟΡΕΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΠΕΔΙΟΥ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Εξετάζουμε παρακάτω συνοπτικά τα επιλεγμένα εργαλεία, καθώς και την εφαρμογή τους στο πλαίσιο του έργου. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 6

ΠΑΡΟΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΝΤΥΠΑ: Αναφερόμαστε εδώ κυρίως σε βασικά ενημερωτικά έντυπα που παρουσιάζουν, συνοπτικά και με απλή σχετικά γλώσσα, το γενικό αντικείμενο πληροφόρησης. Η παραλαβή ενός τέτοιου εντύπου από το κοινό στόχος μπορεί να γίνει είτε ενεργητικά, π.χ. επίσκεψη σε κάποιο γραφείο παροχής πληροφοριών, είτε παθητικά, π.χ. διανομή μέσω των λογαριασμών της αρμόδιας ΔΕΥΑ, τοπικής εφημερίδας κλπ. Στο πλαίσιο του έργου δημιουργήθηκε ένα βασικό έντυπο (summary brochure) για γενική χρήση και η αφίσα του έργου, παρουσιάζονται στην παράγραφο 5, ενώ επιπλέον θα αναπτυχθεί ένα ειδικό έντυπο παρουσίασης του προτεινόμενου τελικού Σχεδίου δράσης για την προστασία του εδάφους στην περιοχή της υδρολογικής λεκάνης του Ανθεμούντα ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ: Ανακοινώσεις που θα στέλνονται κατά κύριο λόγο στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, καθώς και σε φορείς σχετικούς με το αντικείμενο, προκειμένου να δημοσιευθούν πληροφορίες για το έργο και την οργάνωση εκδηλώσεων στο πλαίσιο υλοποίησης του. PRESS PACKS: «Πακέτα» ενημερωτικού υλικού που συνήθως πλαισιώνουν ένα βασικό δελτίο τύπου. Το υλικό μπορεί να περιλαμβάνει κείμενα, φωτογραφίες, ηλεκτρονικά μέσα (video, CDROM, DVD) καθώς και δείγματα σχετικά με το αντικείμενο. Βασικός στόχος ενός press pack είναι η υποστήριξη της βασικής ανακοίνωσης για να γίνει πιο ελκυστική και εκτενής η προβολή της, π.χ. με τη μορφή αφιερώματος - «σαλονιού». Επίσης, το υλικό μπορεί να ενίοτε χρησιμοποιηθεί και ως αρχειακό για περαιτέρω ανάλογες ειδήσεις. Στο πλαίσιο του έργου, τα δελτία τύπου θα συνοδεύονται από γενικότερο υλικό για το έργο (κείμενα, φωτογραφίες). ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ: Η αρθρογραφία αναλαμβάνεται κατά κύριο λόγο από άτομα της ομάδας έργου με σχετική εμπειρία και δημοσιεύεται κυρίως σε τεχνικά περιοδικά και τον τοπικό τύπο. Συνήθως το κόστος της, σε όρους προσπάθειας και «αντικειμενικής» προβολής, είναι μεγαλύτερο από τη χρήση δελτίων τύπου και των άλλων μέσων που προαναφέρθηκαν. Είναι όμως ένα ιδιαίτερα πρόσφορο μέσο για την πρόκληση δημόσιας συζήτησης και την ανάδειξη ιδιαίτερων πτυχών των ζητημάτων. FORUM: Ο όρος χρησιμοποιείται συνήθως για να αποδώσει ένα χαλαρό πλαίσιο διαλόγου, με την έννοια ότι δεν τίθενται εξ αρχής συγκεκριμένοι στόχοι καταληκτικής συναίνεσης ή συμβιβασμού. Δεν τίθενται επίσης, συνήθως, χρονικοί περιορισμοί ή αυστηροί περιορισμοί συμμετοχής. Εκείνο που καθορίζεται είναι μια βασική θεματική. Δυνατότητα συμμετοχής έχουν γενικά όλοι οι φορείς (ή τα άτομα, κατά περίπτωση) που έχουν ενδιαφέρον για τη θεματική αυτή. Εκφράζονται και αντιπαραβάλλονται απόψεις, διατυπώνονται προτάσεις, γίνεται συζήτηση, αναδεικνύονται κοινοί άξονες και, ενδεχομένως, διατυπώνονται κάποιες κοινές θέσεις. Τα τελευταία χρόνια, η χρήση του διαδικτύου έδωσε τη δυνατότητα για τη λειτουργία e-forum, με τη συμμετοχή ακόμη και εταίρων από απομακρυσμένες περιοχές του πλανήτη και παρά τη διαφορά ώρας. Παρότι στο πλαίσιο ενός δημόσιου διαλόγου συνήθως απαιτείται ένα πιο αυστηρό πλαίσιο και υπάρχουν ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 7

συγκεκριμένοι στόχοι και περιορισμοί, τα forum μπορούν να προηγηθούν της τυπικής διαδικασίας, όπως και τα focus groups, αναδεικνύοντας το πλέον πρόσφορο πλαίσιο εκκίνησης. Είναι ένας θεσμός με σκοπό να αποτελέσει πεδίο δημιουργικού προβληματισμού, αμφίδρομης ενημέρωσης, διασταύρωσης ιδεών, για τη βελτίωση διαφόρων πεδίων ενδιαφέροντος, την ενίσχυση της ανάπτυξης και τη διεύρυνση της κοινωνικής συνοχής. Στο πλαίσιο της δράσης 16 το εταιρικό σχήμα του έργου σχεδιάζει την υλοποίηση ενός FORUM στην περιοχή του έργου κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου του 2010. ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ: Οι «κλασικοί» διαδικτυακοί χώροι συνήθως παρέχουν και αναδεικνύουν εκλαϊκευμένο πληροφοριακό περιεχόμενο. Επιπλέον, μπορούν να παρέχουν εξειδικευμένο υλικό, που αναδεικνύουν σύνθετα ζητήματα επιστημονικού ενδιαφέροντος. Το βασικό πλεονέκτημα σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι ο διαδραστικός χαρακτήρας τους: κάθε χρήστης να μπορεί να πάρει αυτό που του ταιριάζει περισσότερο. Υπ' αυτή την έννοια, ένας διαδικτυακός χώρος γεφυρώνει άμεσα τη βασική ενημέρωση με την εκδήλωση ενδιαφέροντος από πλευρά του επισκέπτη. Στο πλαίσιο του έργου δημιουργήθηκαν δύο βασικοί διαδικτυακοί χώροι: ο κεντρικός χώρος του έργου και τον χώρο τον δυναμικών χαρτών. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ: Η διοργάνωση ενημερωτικών επισκέψεων, π.χ. στα σχολεία και συνεταιρισμούς, αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο μέσο πληροφόρησης, κατάλληλο για τη δημιουργία «κλίματος» για ζητήματα δημόσιου ενδιαφέροντος. Κατ' ουσίαν, ο ίδιος ο χώρος επίσκεψης παρέχει το προνομιακό οικείο περιβάλλον στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί καλύτερα ένα κλίμα κοινής εμπιστοσύνης και ελευθερίας σκέψης και έκφρασης της ομάδας στόχου. Στο πλαίσιο του έργου, έχουν πραγματοποιηθεί επισκέψεις ενημέρωσης σε αγροτικούς συνεταιρισμούς ενώ το επόμενο διάστημα θα υλοποιηθούν εκπαιδευτικές επισκέψεις σε διάφορα σχολεία της λεκάνης του Ανθεμούντα. ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ: Η κατάρτιση καταλόγων ενδιαφερομένων, ατόμων και φορέων, είναι ίσως ο πιο σίγουρος και αποδοτικός, με όρους οφέλους/κόστους, τρόπος ανάδειξης και προβολής ενός ζητήματος. Ειδικότερα, η απόδοση του εκάστοτε καταλόγου εξαρτάται από τη στόχευσή του και τον τρόπο συλλογής των ονομάτων, καθώς και από το περιεχόμενο των ανακοινώσεων / προσκλήσεων / περιοδικών εκδόσεων που στέλνονται στους εγγεγραμένους. Η κατάρτιση καταλόγου μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς όλα ουσιαστικά τα άλλα εργαλεία ενημέρωσης και πρόκλησης ενδιαφέροντος. Στο πλαίσιο του έργου έχουν δημιουργηθεί και αναπτύσσονται δύο αλληλεπικαλυπτόμενοι κατάλογοι ενδιαφερομένων, ένας για την τοπική ενημέρωση και ένας για τη γενικότερη δημοσιότητα. Οι κατάλογοι αυτοί θα εμπλουτίζονται κατά τη διάρκεια του έργου. ΗΜΕΡΙΔΕΣ / ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ / ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ: Απευθύνονται κατά κύριο λόγο στην επιστημονική κοινότητα και γενικότερα σε άτομα που είναι ήδη, έστω εν μέρει, σχετικά με το αντικείμενο. Κατά ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 8

βάση, στόχος είναι η προαγωγή της γνώσης και του προβληματισμού γύρω από αυτό. Παράλληλα, αναδεικνύουν συχνά «πρεσβευτές» των επιμέρους ζητημάτων που με τη σειρά τους μπορούν να αναδείξουν τα ζητήματα αυτά περαιτέρω. Στο πλαίσιο του έργου θα διοργανωθούν 1 ημερίδα στη λήξη του έργου, 2 επιστημονικές διαλέξεις και δύο σεμινάρια (ένα για επιστήμονες και ένα για αγρότες). ΕΝΕΡΓΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ Αφορά κυρίως σε εργαλεία τα οποία θα εφαρμοσθούν κατά τη διάρκεια της δράσης 16 «Σχέδιο δράσεις για τη διαχείριση του εδάφους στην περιοχή της υδρολογικής λεκάνης του Ανθεμούντα. ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ: Η παρουσία ενός ατόμου στον «χώρο» μιας δημόσιας συζήτησης, υποδηλώνει κατ' αρχάς το ενδιαφέρον του για το αντικείμενο της συζήτησης. Μπορούμε να πούμε ότι συμμετέχει ενεργά από τη στιγμή που τοποθετείται, εκφράζει ένα προβληματισμό, ή έστω διατυπώνει ένα ερώτημα που προάγει τη συζήτηση. Δεν αναφερόμαστε εδώ στην εκπροσώπηση κάποιου φορέα (βλ. παρακάτω Θέσεις Φορέων) αλλά του ίδιου του εαυτού του. Πάντως, στο πλαίσιο της διαδικασίας ενός δημόσιου διαλόγου, γενικά εκτιμάται ότι ένας πολίτης που εκφράζει ανοιχτά μια θέση, αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό αριθμό πολιτών που έχουν παρόμοια άποψη, αλλά δεν κάνουν το βήμα της ανοιχτής τοποθέτησης. Στο πλαίσιο του έργου θα ζητηθεί από κατοίκους της περιοχής να συμμετέχουν στη διαδικασία διαβούλευσης που θα αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια υλοποίησης της δράσης 16. ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Ένα βήμα πιο πέρα από ημερίδες, συνέδρια κλπ, οι συναντήσεις εργασίας έχουν ως στόχο κάποιο συγκεκριμένο παραδοτέο που προκύπτει από τις συμβολές των συμμετεχόντων. Χωρίς να προϋποθέτουν απόλυτη συναίνεση στις εκροές, ενέχουν έναν χαρακτήρα αμοιβαίας επιρροής: το όποιο παραδοτέο είναι προϊόν ζύμωσης μέσα από τη συζήτηση και την αναγνώριση νέων παραμέτρων «εν θερμώ». Δεν θα μπορούσε να είναι απλή σύνθεση θέσεων που στάλθηκαν γραπτά. Υπ' αυτή την έννοια, οι συναντήσεις εργασίας, π.χ. μεταξύ επιμέρους ομάδων εκπροσώπων του συνολικού κύκλου των εταίρων, αποτελούν ένα πολύτιμο εργαλείο για την προαγωγή του δημοσίου διαλόγου. Στο πλαίσιο του έργου, δράση 16, θα υλοποιηθούν συναντήσεις εργασίας discussion tables με αντικείμενο την παρουσίαση, επεξεργασία και αναθεώρηση του προτεινόμενου σχεδίου δράσης για την προστασία του εδάφους της περιοχής της λεκάνης του Ανθεμούντα. ΘΕΣΕΙΣ ΦΟΡΕΩΝ: Η διατύπωση θέσεων ενός φορέα σε ένα λιγότερο ή περισσότερο αυστηρό πλαίσιο δημόσιου διαλόγου, απαιτεί κατ' αρχάς την ανάδειξη των θέσεων αυτών στο πλαίσιο του ίδιου του φορέα. Εξαίρεση αποτελούν πάγιες θέσεις που πηγάζουν από το ίδιο το αντικείμενο αυτό καθ' αυτό του φορέα. Υπ' αυτή την έννοια, η εκπροσώπηση ενός φορέα έχει τουλάχιστον διττό ρόλο: προς τον χώρο διαλόγου έχει χαρακτήρα ενεργού συμμετοχής, αλλά προς το εσωτερικό του φορέα έχει χαρακτήρα ενημέρωσης για κάποιο ζήτημα που ενδεχομένως δεν τον είχε απασχολήσει μέχρι τότε. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 9

Οι Θέσεις που θα προετοιμασθούν και θα κατατεθούν από τους φορείς στο πλαίσιο της δράσης 16, για τη διαχείριση του εδάφους στη λεκάνη του Ανθεμούντα. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 10

5. ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΦΑΡΜΟΣΘΕΙ Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα εργαλεία δημοσιοποίησης που έχουν αναπτυχθεί την περίοδο από 1 η Ιανουαρίου 2009 έως και την 30 η Ιουνίου 2010. 3. 1. ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ: ΛΟΓΟΤΥΠΟΣ, ΣΥΝΘΗΜΑ, ΕΙΚΟΝΕΣ, ΠΟΣΤΕΡ Με στόχο τη συνέπεια και την αναγνωρισιμότητα της επικοινωνίας που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του έργου, δημιουργήθηκε μια ολοκληρωμένη εταιρική ταυτότητα που περιλαμβάνει λογότυπο (σήμα, επωνυμία, γραμματοσειρά), βασικό σύνθημα, επιλεγμένες εικόνες και χρώματα. Επιπλέον των παραπάνω, η εταιρική ταυτότητα περιλαμβάνει τα στοιχεία του έργου, τις πληροφορίες χρηματοδότησης, τους δικαιούχους, καθώς και τον ιστότοπο του έργου. Η εταιρική ταυτότητα του έργου χρησιμοποιείται στο σύνολο των έντυπων και ηλεκτρονικών παραγωγών του έργου και παρουσιάζεται ολοκληρωμένα στο ειδικό πόστερ που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες του (δεξιά) και εκτυπώθηκε σε 500 αντίτυπα. Το πόστερ χρησιμοποιείται για τη γενικότερη δημοσιότητα του έργου, αλλά και για την απόδοση της εταιρικής ταυτότητας στους χώρους που φιλοξενούν εκδηλώσεις του έργου (branding). Πέραν του πόστερ, δημιουργήθηκε αντίστοιχο φόντο για ηλεκτρονικές παρουσιάσεις (powerpoint), desktop υπολογιστών κλπ. Κατά γενική ομολογία, η εφαρμογή της ταυτότητας έδωσε ένα στίγμα επαγγελματισμού και κύρους, χωρίς περιττά έξοδα. Για την επιλογή του βασικού συνθήματος του έργου έγιναν οι παρακάτω προτάσεις: «Σώσε το έδαφος. Σώσε τη ζωή.» «Σεβασμός στο έδαφος. Σεβασμός στη ζωή.» «Σπείρε ζωή στο έδαφος. Θέρισε υγεία.» «Σπίτι μας η γη, θεμέλιο ζωής το έδαφος.» ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 11

«Κέρδισε το χαμένο έδαφος» «Σεβάσου το έδαφος. Σεβάσου τη ζωή. Σεβάσου εσένα.» «Έδαφος. Του ανήκουμε. Δεν μας ανήκει.» «Σώσε το έδαφος. Σώσε τις ρίζες σου.» «Προστάτεψε το έδαφος. Προστάτεψε τη ζωή σου.» «Το έδαφος είσαι εσύ. Αγάπησέ το.» Από τα παραπάνω επιλέχθηκε ως βασικό σύνθημα το: «Κέρδισε το χαμένο έδαφος» Επιπλέον, στο λογότυπο του έργου χρησιμοποιείται η υδρόγειος σφαίρα στη θέση του Ο από το ακρωνύμιο So.S δηλώνοντας τη συμβολή του έργου στην προστασία του πλανήτη. 3. 2. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ ΕΝΤΥΠΑ Σε συνεργασία με το εταιρικό σχήμα του έργου, αποφασίστηκαν οι βασικές πληροφορίες που θα πρέπει να δοθούν στο βασικό έντυπο του έργου. Αυτές είναι: Έργο LIFE και οι στόχοι του Η αξία του εδάφους για τον άνθρωπο και τα οικοσυστήματα Οι επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο έδαφος Λειτουργίες του εδάφους και κίνδυνοι που το απειλούν Ενημέρωση για την Ευρωπαϊκή θεματική στρατηγική για το έδαφος Τη σύνταξη του κείμενου επιμελήθηκε η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 12

Οι παραπάνω πληροφορίες συνοψίζονται και παρουσιάζονται, κατά το δυνατόν εκλαϊκευμένα, στο βασικό ενημερωτικό έντυπο του έργου. Το έντυπο τυπώθηκε σε 3.000 αντίτυπα και θα διανέμεται στο σύνολο των εκδηλώσεων και συναντήσεων που σχετίζονται με το έργο, καθώς και μέσω των συνεργαζόμενων εταίρων. Διατίθεται επίσης σε ηλεκτρονική μορφή από την κεντρική ιστοσελίδα του έργου. Στα προηγούμενα έντυπα, αφίσα και έντυπο έργου χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεία της ταυτότητας του έργου. Η εκτύπωση τους έγινε σε ανακυκλωμένο χαρτί ενώ παραδόθηκαν στην ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. και ηλεκτρονικά με μορφή «ανοιχτών» (επεξεργάσιμων) αρχείων υψηλής ανάλυσης. 3. 3. ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Η παρουσία του έργου LIFE Soil Sustainability (So.S.) στο Διαδίκτυο περιλαμβάνει τέσσερις συνδεδεμένους τόπους: Τον κύριο διαδικτυακό χώρο www.lifesos.eu Τον χώρο τον δυναμικών χαρτών, οι οποίοι θα παραχθούν από τους δικαιούχους του έργου http://www.i-xoros.eu/lifesos1/. Ο επισκέπτης μπορεί από τον κύριο τόπο να συνδεθεί με το χώρο των δυναμικών χαρτών από την επιλογή Οι χάρτες του LIFE So.S. Ο κύριος διαδικτυακός τόπος αποτελεί το σημείο εκκίνησης για την αναζήτηση πληροφοριών για το έργο. Παρέχει τις βασικές πληροφορίες για το έργο, τους εταίρους και τις επιμέρους δράσεις. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 13

Home page 1 του ιστοτόπου του έργου Home page 2 του χώρου δυναμικών χαρτών ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 14

3. 4. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ Η ενέργεια αφορά στην ενημέρωση και συμμετοχή των εμπλεκόμενων παραγωγών στην αναγνώριση των χαρακτηριστικών, λειτουργιών και απειλών του εδάφους και ειδικότερα των αγροτών της πιλοτικής αγροτικής περιοχής του Δήμου Βασιλικών και των μαθητών της Α Βάθμιας και Β Βάθμιας εκπαίδευσης των σχολείων της περιοχής. Την περίοδο αναφοράς υλοποιήθηκαν οι παρακάτω συναντήσεις με τους αγροτικούς συνεταιρισμούς της περιοχής (λίστα συμμετεχόντων και φωτογραφίες, Παράρτημα). 1. Στις 26 5 2009 στα γραφεία του Αγροτικού Συνεταιρισμού Βασιλικών με συμμετοχή εκπροσώπων του Διοικητικού Συμβουλίου Α.Σ. Βασιλικών, Γαλαρινού και της Ο.Π. Βασιλικών Η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε, ήταν η πρώτη μιας σειράς ενημερώσεων από την ομάδα έργου στα διοικητικά συμβούλια συνεταιρισμών και στις ομάδες παραγωγών της περιοχής. 2. Στις 3 6 2009 στα γραφεία του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σουρωτής συμμετοχή εκπροσώπων του Δ.Σ. Α.Σ. Σουρωτής και Αγίας Παρασκευής. Συγκεκριμένα, έγινε παρουσίαση του έργου με έμφαση στις ενέργειες που αφορούν στην αγροτική περιοχή του έργου από το συντονιστή του έργου που είναι η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. ενώ η ομάδα έργου του ΕΘΙΑΓΕ ενημέρωσε τους συμμετέχοντες για την έναρξη των δειγματοληψιών και τις μέχρι τώρα ενέργειες που έχουν πραγματοποιηθεί, καθώς επίσης για τις δράσεις που θα ακολουθήσουν μέχρι και την ολοκλήρωση του έργου. Τέλος, στις 23 Μαρτίου 2010 στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Βασιλικών, και με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού και σε συνέχεια του έργου LIFE - WATER AGENDA, συνεδρίασε η επιτροπή παρακολούθησης του «Πρωτοκόλλου νερού». Παράλληλα έγινε παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων του έργου LIFE - So.S. από την εδαφολογική έρευνα που γίνεται στις αγροτικές περιοχές της λεκάνης. Στη συνάντηση συμμετείχαν περίπου 30 άτομα πολλά από αυτά αγρότες και υπήρχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αποδοχή της προσπάθειας (επιστολή πρόσκληση και φωτογραφίες στο Παράρτημα) 3. 5. ΛΙΣΤΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Στο πλαίσιο του έργου έχουν δημιουργηθεί και θα επικαιροποιούνται δύο αλληλεπικαλυπτόμενοι κατάλογοι ενδιαφερομένων, από την ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. σε συνεργασία με το εταιρικό σχήμα του έργου, ένας για την τοπική ενημέρωση και ένας για τη γενικότερη δημοσιότητα. Οι δύο λίστες, οι οποίες αποτελούν παραδοτέο του έργου και συμπεριλαμβάνονται στα παραδοτέα της ενδιάμεσης έκθεσης, θα ενημερώνονται καθ όλη τη διάρκεια του έργου. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 15

3. 6. ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Επιπλέον των προηγούμενων μέσων, έχουν τοποθετηθεί τρεις πινακίδες ενημέρωσης με τα βασικά στοιχεία του έργου σε τρία κομβικά σημεία της περιοχής της υδρολογικής λεκάνης του Ανθεμούντα και έξι μικρές ταμπέλες στα γραφεία των έξι δικαιούχων με το λογότυπο και τον κωδικό του έργου. 3. 7. ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ Αποδοχή άρθρου της INTERGEO Ε.Π.Ε., για προφορική παρουσίαση με τίτλο «ENVIRONMENTAL RISK ASSESSMENT MODEL FOR POTENTIALLY CONTAMINATED SITES», Vatseris Ch., Tsatsarelis Th., Karteris A., Papadopoulos S. and Dermatas D, στο συνέδριο Protection and ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 16

Restoration of the Environment 2010, 5-9 Ιουλίου 2010, Κέρκυρα (άρθρο και επιστολή αποδοχής, Παράρτημα ) 6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, «ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ» - ΕΡΓΟ LIFE04 ENV/GR/000099, ΑΘΗΝΑ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2006 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 17

7. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 18

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 Λίστα Συμμετεχόντων και φωτογραφίες συνάντησης στις 26 5 2009 στον αγροτικό συνεταιρισμό Βασιλικών περιοχής Α.Σ. ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ α/α Ονοματεπώνυμο Φορέας Ιδιότητα 1 Κούσας Οδυσσέας Α.Σ. Βασιλικών Πρόεδρος Α.Σ. Βασιλικών 2 Σακνδύλας Γεώργιος Ο.Π. Βασιλικών Πρόεδρος Ο.Π. Βασιλικών 3 Παπαλεξίου Δημήτρης Α.Σ. Βασιλικών Αντιπρόεδρος Α.Σ. Βασιλιών 4 Αλωπούδης Μιχαήλ Α.Σ. Βασιλικών Μέλος 5 Μποχώρης Χρήστος Α.Σ. Βασιλικών Μέλος Α.Σ. ΓΑΛΑΡΙΝΟΥ α/α Ονοματεπώνυμο Φορέας Ιδιότητα 6 Καραμόσχος Αριστείδης Α.Σ. Γαλαρινού Πρόεδρος 7 Σπανογιώργος Λεωνίδας Α.Σ. Γαλαρινού Γραμματέας 8 Μαμάρας Αναστάσιος Α.Σ. Γαλαρινού Μέλος 9 Τσιώνης Ευάγγελος Α.Σ. Γαλαρινού Μέλος ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 19

Λίστα Συμμετεχόντων και φωτογραφίες συνάντησης στις 3 6 2009 στον αγροτικό συνεταιρισμό Σουρωτής Α.Σ. ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ α/α Ονοματεπώνυμο Φορέας Ιδιότητα 10 Χ'' Κωνσταντίνου Νικόλαος Α.Σ. ΑΓ. Παρασκευής Πρόεδρος Α.Σ. ΣΟΥΡΩΤΗΣ α/α Ονοματεπώνυμο Φορέας Ιδιότητα 11 Εμμανουηλίδης Κων/νος (Ντίνος) Α.Σ. Σουρωτής Πρόεδρος 12 Ασλάνης Α.Σ. Σουρωτής Γραμματέας 13 Πεχλιβανίδης Δημήτριος Α.Σ. Σουρωτής Μέλος 14 Εμμανουηλίδης Κώστας Α.Σ. Σουρωτής Μέλος 15 Βατούσης Γιακουμης Α.Σ. Σουρωτής Μέλος ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 20

Επιστολή πρόσκληση 23 ης Μαρτίου 2010 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 21

Φωτογραφίες συνάντησης 23 ης Μαρτίου 2010 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 22

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 - ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. LIFE So.S. Ενδιάμεση έκθεση δημοσιοποίησης 23