ΙI. Έναρξη ισχύος 1. Ισχύς από τη δημοσίευση Η ισχύς των διατάξεων του Ν.4412/2016 αρχίζει από τη δημοσίευσή του, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις του. (άρθρο 379 παρ.1 του Ν.4412/2016) (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. 3497/09.08.2016) 2. Ποιες συμβάσεις καταλαμβάνει Οι διατάξεις του Ν.4412/2016 εφαρμόζονται σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις, καθώς και σε όλους τους διαγωνισμούς μελετών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Βιβλίου Ι (άρθρα 3 έως 221), [ ] και η έναρξη της διαδικασίας σύναψης των οποίων, σύμφωνα με τα άρθρα 61, 120 και 290 αντίστοιχα, λαμβάνει χώρα μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου. (άρθρο 376 παρ.1 του Ν.4412/2016)
3. Έναρξη διαδικασίας σύναψης σύμβασης α. Συμβάσεις άνω των ορίων αα. Διαδικασίες με προκήρυξη Για συμβάσεις άνω των ορίων, ως χρόνος έναρξης της ανοικτής διαδικασίας, της κλειστής διαδικασίας, της ανταγωνιστικής διαδικασίας με διαπραγμάτευση, του ανταγωνιστικού διαλόγου και της σύμπραξης καινοτομίας, νοείται η ημερομηνία αποστολής της σχετικής προκήρυξης σύμβασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης ή της προκαταρκτικής προκήρυξης, όταν η τελευταία χρησιμοποιείται ως μέσο προκήρυξης διαγωνισμού, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 26. (άρθρο 61 παρ.1 του Ν.4412/16) αβ. Διαδικασίες χωρίς προκήρυξη Ως χρόνος έναρξης της διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, νοείται η ημερομηνία αποστολής προς τους οικονομικούς φορείς της πρώτης πρόσκλησης συμμετοχής σε διαπραγμάτευση. (άρθρο 61 παρ.2 του Ν.4412/16)
β. Συμβάσεις κάτω των ορίων βα. Διαδικασίες με προκήρυξη (πλην συνοπτικού) Για συμβάσεις κάτω των ορίων, ως χρόνος έναρξης της ανοικτής διαδικασίας, της κλειστής διαδικασίας και της ανταγωνιστικής διαδικασίας με διαπραγμάτευση, του ανταγωνιστικού διαλόγου και της σύμπραξης καινοτομίας, νοείται η ημερομηνία δημοσίευσης της προκήρυξης σύμβασης στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 66, με την επιφύλαξη της παρ. 5 του άρθρου 376. (άρθρο 120 παρ.1 και άρθρο 61 παρ.4 του Ν.4412/16) Μέχρι την έκδοση της απόφασης της παρ. 6 του άρθρου 38 ως χρόνος έναρξης διαδικασίας σύναψης σύμβασης των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 120 νοείται η ημερομηνία δημοσίευσης της διακήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ. (άρθρο 376 παρ.5 του Ν.4412/16)
ββ. Συνοπτικός διαγωνισμός Ως χρόνος έναρξης της διαδικασίας του συνοπτικού διαγωνισμού νοείται η ημερομηνία δημοσίευσης της απλοποιημένης προκήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 66, με την επιφύλαξη της παρ. 5 του άρθρου 376. (άρθρο 120 παρ.2 και άρθρο 61 παρ.4 του Ν.4412/16) Μέχρι την έκδοση της απόφασης της παρ. 6 του άρθρου 38 ως χρόνος έναρξης διαδικασίας σύναψης σύμβασης των παράγραφων 1 και 2 του άρθρου 120 νοείται η ημερομηνία δημοσίευσης της διακήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ. (άρθρο 376 παρ.5 του Ν.4412/16) βγ. Απευθείας ανάθεση/ διαπραγμάτευση χωρίς προκήρυξη Ως χρόνος έναρξης της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης ή της διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης νοείται η ημερομηνία αποστολής προς τους οικονομικούς φορείς της πρώτης πρόσκλησης υποβολής προσφοράς ή της πρώτης πρόσκλησης συμμετοχής σε διαπραγμάτευση. (άρθρο 120 παρ.3 και άρθρο 61 παρ.4 του Ν.4412/16)
3. Ποιες συμβάσεις δεν καταλαμβάνει α. Διαδικασίες σύναψης που ξεκίνησαν πριν την έναρξη ισχύος του Ν.4412/2016 Διαδικασίες σύναψης συμβάσεων της παραγράφου 1, οι οποίες έχουν ξεκινήσει πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, συνεχίζονται και ολοκληρώνονται, σύμφωνα με το καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο έναρξής τους, με την επιφύλαξη της παρ. 8 του άρθρου 379 [έναρξη ισχύος βιβλίου IV]. Κατ εξαίρεση, η υποχρέωση καταχώρησης στοιχείων στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 38 ισχύει από την έναρξη ισχύος του N.4412/2016, κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 379, και για τις συμβάσεις των οποίων η διαδικασία ανάθεσης έχει εκκινήσει πριν από την έναρξη ισχύος αυτού. (άρθρο 376 παρ.2 του Ν.4412/2016) β. Εκτέλεση συμβάσεων που συνάφθηκαν πριν την έναρξη ισχύoς του Ν.4412/2016 Συμβάσεις της παρ. 1, οι οποίες έχουν συναφθεί πριν την ημερομηνία έναρξης ισχύος του N.4412/2016, εκτελούνται, σύμφωνα με το καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο της σύναψής τους. Κατ εξαίρεση, η υποχρέωση καταχώρησης στοιχείων στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 38, ισχύει από την έναρξη ισχύος του N.4412/2016 κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 379 και για τις συμβάσεις που έχουν συναφθεί πριν από την έναρξη ισχύος αυτού. (άρθρο 376 παρ.2 του Ν.4412/2016)
4. Έναρξη ισχύος ειδικότερων διατάξεων α. Διαγωνισμοί μελετών, συμβάσεις έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών Η ισχύς των άρθρων 22 [Κανόνες που εφαρμόζονται στις επικοινωνίες], 36 [ΕΣΗΔΗΣ], 37 [ΕΣΗΔΗΣ], της παραγράφου 2 του άρθρου 79 [Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης], 258 [κανόνες που εφαρμόζονται στις επικοινωνίες] και 259 [ΕΣΗΔΗΣ] αρχίζει, ως προς τους διαγωνισμούς μελετών, τις συμβάσεις έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών την 18η Απριλίου 2017, εκτός από τις περιπτώσεις όπου είναι υποχρεωτική η χρήση ηλεκτρονικών μέσων, σύμφωνα με τα άρθρα 33 [δυναμικά συστήματα αγορών], 34 [ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί] ή 35 [ηλεκτρονικοί κατάλογοι], την παραγράφου 3 του άρθρου 40 [Κεντρικές δραστηριότητες αγορών και κεντρικές αρχές αγορών], την παραγράφου 2 του άρθρου 65 [σύνταξη και λεπτομέρειες δημοσίευσης των προκηρύξεων και γνωστοποιήσεων] ή το άρθρο 67 [Ηλεκτρονική διάθεση των εγγράφων της σύμβασης] και των άρθρων 270 [δυναμικά συστήματα αγορών], 271 [ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί], 272 [ηλεκτρονικοί κατάλογοι], της παραγράφου 3 του άρθρου 274 [Κεντρικές δραστηριότητες αγορών και κεντρικές αρχές αγορών], της παραγράφου 2 του άρθρου 295 [σύνταξη και λεπτομέρειες δημοσίευσης] ή το άρθρο 297 [Ηλεκτρονική διάθεση των εγγράφων της σύμβασης]. (άρθρο 379 παρ.2 του Ν.4412/2016)
Μέχρι την έναρξη ισχύος, που προβλέπεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 379, οι αναθέτουσες αρχές/αναθέτοντες φορείς μπορούν να επιλέξουν για κάθε επικοινωνία και ανταλλαγή πληροφοριών, μεταξύ των ακόλουθων μέσων επικοινωνίας: α) ηλεκτρονικά μέσα, σύμφωνα με το άρθρο 22, β) ταχυδρομείο ή άλλο κατάλληλο μέσο, γ) φαξ ή δ) συνδυασμό των ανωτέρω μέσων. (άρθρο 376 παρ.11 του Ν.4412/2016) β. Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων συμβάσεων Η ισχύς των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 38 [στοιχεία που καταχωρίζονται και περιλαμβανόμενα στοιχεία] αρχίζει από τη δημοσίευση της απόφασης της παρ. 6 του ίδιου άρθρου [ΚΥΑ ρύθμισης ειδικότερων θεμάτων ΚΗΜΔΗΣ], με την επιφύλαξη της παραγράφου 4 του άρθρου 376. (άρθρο 379 παρ.1 του Ν.4412/2016) Μέχρι την έκδοση της απόφασης της παρ. 6 του άρθρου 38 εξακολουθεί να ισχύει η δημοσίευση των προκηρύξεων στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. (άρθρο 376 παρ.4 του Ν.4412/2016) Η ισχύς της παραγράφου 9 του άρθρου 38 [σύμφωνα με το οποίο η δημοσίευση της προκήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ αντικαθιστά την υποχρέωση δημοσίευσης στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως] αρχίζει από τη δημοσίευση της απόφασης της παραγράφου 6 του ίδιου άρθρου [ΚΥΑ ρύθμισης ειδικότερων θεμάτων ΚΗΜΔΗΣ]. (άρθρο 379 παρ.2 του Ν.4412/2016)
γ. Επιγραμμικό αποθετήριο πιστοποιητικών (e-certis) Η ισχύς της διάταξης της παραγράφου 2 του άρθρου 81 αρχίζει την 18η Απριλίου 2018. Η παρούσα παράγραφος εφαρμόζεται και για τις συμβάσεις του Βιβλίου II, όπου εφαρμόζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 290. (άρθρο 379 παρ.4 του Ν.4412/2016) δ. Συμβάσεις ενεργειών τεχνικής βοήθειας Η ισχύς των διατάξεων του άρθρου 119, της παραγράφου 8 του άρθρου 200, καθώς και του άρθρου 329 αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2017. (άρθρο 379 παρ.5 του Ν.4412/2016) ε. Υποστήριξη αναθετουσών αρχών από πιστοποιημένο προσωπικό Η ισχύς του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 344 αρχίζει έξι (6) μήνες μετά την έκδοση του προεδρικού διατάγματος του δεύτερου εδαφίου της ίδιας παραγράφου. (άρθρο 379 παρ.6 του Ν.4412/2016) στ. Διαύγεια. Αυτόματη άντληση στοιχείων από το ΚΗΜΔΗΣ Η ισχύς των παραγράφων 8 και 9 του άρθρου 375 [Διαύγεια. Αυτόματη άντληση στοιχείων από το ΚΗΜΔΗΣ] αρχίζει από τη δημοσίευση της απόφασης της παρ. 6 του άρθρου 38. (άρθρο 379 παρ.9 του Ν.4412/2016)
ζ. Δημοσιεύσεις σε εφημερίδες α. Η ισχύς του δεύτερου εδαφίου των περιπτώσεων 31 [Ν.3669/2008], 40 [Ν.3316/2005], 59 [ΠΔ 118/2007] και 82 [ΕΚΠΟΤΑ] της παρ. 1 και της παρ. 3 του άρθρου 377 αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2018. (άρθρο 379 παρ.10 του Ν.4412/2016) περιπτ. 31: Ειδικά η υποχρέωση δημοσίευσης περίληψης της διακήρυξης σε δύο ημερήσιες εφημερίδες, που προβλέπεται στο άρθρο 15 του Ν.3669/2008, καταργείται με την επιφύλαξη της παρ. 10 του άρθρου 379. περιπτ.40: Ειδικά η υποχρέωση δημοσίευσης περίληψης της προκήρυξης σε μία ημερήσια εφημερίδα της πρωτευούσης με πανελλήνια κυκλοφορία, που προβλέπεται στο άρθρο 12 του Ν.3316/2005, καταργείται με την επιφύλαξη της παραγράφου 10 του άρθρου 379. περιπτ. 82: Ειδικά η υποχρέωση δημοσίευσης εφάπαξ περίληψης σε δύο οικονομικές εφημερίδες, που προβλέπεται στο άρθρο 5 του ΕΚΠΟΤΑ, καταργείται με την επιφύλαξη της παρ. 10 του άρθρου 379.
β. Η ισχύς της περίπτωσης 35 [Ν.3548/2007], καθώς και του τρίτου εδαφίου των περιπτώσεων 31 [Ν.3669/2008], 40 [Ν.3316/2005], 59 [ΠΔ 118/2007] και 82 [ΕΚΠΟΤΑ] της παραγράφου 1 του άρθρου 377 αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2021. (άρθρο 379 παρ.12 του Ν.4412/2016) περιπτ.35: της περίπτωσης α' της παρ. 3 του άρθρου 1, της παραγράφου 1 σημείο Α' και της παραγράφου 1 σημείο Β' του άρθρου 3, της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 3548/2007 (Α' 68), με την επιφύλαξη της παραγράφου 12 του άρθρου 379, περιπτ.31: Ειδικά η υποχρέωση δημοσίευσης περίληψης της διακήρυξης στον περιφερειακό και τοπικό τύπο, που προβλέπεται στο άρθρο 15 του Ν.3669/2008, καταργείται με την επιφύλαξη της παρ. 12 του άρθρου 379, περιπτ.40: Ειδικά η υποχρέωση δημοσίευσης περίληψης της προκήρυξης σε μία ημερήσια εφημερίδα της πρωτεύουσας του νομού, στον οποίο πρόκειται να κατασκευαστεί το έργο, το οποίο αφορά η μελέτη ή η υπηρεσία ή της έδρας της Περιφέρειας, αν στην έδρα του νόμου δεν εκδίδεται ημερήσια εφημερίδα ή αν το έργο θα εκτελεστεί σε περισσότερους νομούς, που προ βλέπεται στο άρθρο 12 του Ν.3316/2005, καταργείται με την επιφύλαξη της παραγράφου 12 του άρθρου 379, περιπτ. 82: Ειδικά η υποχρέωση δημοσίευσης εφάπαξ περίληψης σε τοπική εφημερίδα, που προβλέπεται στο άρθρο 5 του ΕΚΠΟΤΑ, καταργείται με την επιφύλαξη της παρ. 12 του άρθρου 379,