ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής 11.6.2013 2013/2076(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την Ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2012 (2013/2076 (INI)) Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Εισηγητής: Gianni Pittella PR\939362.doc PE513.252v01-00 Ενωμένη στην πολυμορφία
PR_INI_art119-1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 PE513.252v01-00 2/7 PR\939362.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την Ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2012 (2013/2076 (INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την Ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2012 (0000 C7-0000/2013), έχοντας υπόψη το άρθρο 284 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας υπόψη το άρθρο 15 του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Μαΐου 1998 για τον δημοκρατικό έλεγχο στην τρίτη φάση της ΟΝΕ 1, έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2013 σχετικά με την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για το 2011 2, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE) αριθ..../2013 του Συμβουλίου, της..., [για την ανάθεση ειδικών καθηκόντων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχετικά με τις πολιτικές που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων], στο εξής «κανονισμός ΕΕΜ», έχοντας υπόψη το άρθρο 119 παράγραφος 1 του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A7 0000/2013), A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2013, το ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ μειώθηκε κατά 0,6% το 2012, έπειτα από αύξηση 1,4% το 2011 B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις, η ανεργία στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε από 10,2% στο τέλος του 2011 σε 11,4% στο τέλος του 2012 Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2012 η ΕΚΤ μείωσε τα επιτόκια μία φορά, τον Ιούλιο (κατά 25 μονάδες βάσης) Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2013, ο μέσος πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ μειώθηκε σε 2,5% το 2012, από 2,7% το 2011, και η αύξηση του Μ3 μειώθηκε σε 1,5% το 2011, από 1,7% το 2010 1 ΕΕ C 138 της 4.5.1998, σ. 177. 2 Κείμενα που εγκρίθηκαν P7_TA(2013)0176. PR\939362.doc 3/7 PE513.252v01-00
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρυθμός αύξησης των πιστώσεων των ΝΧΙ προς κατοίκους της ζώνης του ευρώ μειώθηκε σημαντικά κατά το διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2011 και Δεκεμβρίου 2012, από 1% τον Δεκέμβριο του 2011 σε 0,4% τον Δεκέμβριο του 2012, και οι πιστώσεις προς τον ιδιωτικό τομέα μειώθηκαν κατά 0,7% τον Δεκέμβριο του 2012 ΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα πάντοτε με τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2013, το μέσο ακαθάριστο χρέος γενικής κυβέρνησης στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε από 88% το 2011 σε 92,7% του ΑΕγχΠ το 2012, και το συνολικό έλλειμμα γενικής κυβέρνησης μειώθηκε από 4,2% σε 3,7% του ΑΕγχΠ Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 282 ΣΛΕΕ αναφέρει ότι πρωταρχικός στόχος της ΕΚΤ είναι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών και ότι η ΕΚΤ πρέπει να στηρίζει τις γενικές οικονομικές πολιτικές της Ένωσης με την επιφύλαξη της σταθερότητας των τιμών λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ) λειτουργεί υπό την αιγίδα της ΕΚΤ στον τομέα της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας Νομισματική πολιτική 1. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι οι επίμονα ασθενείς οικονομικές συνθήκες έχουν γίνει κανόνας στην Ευρώπη, προκαλώντας σημαντική δυσαρέσκεια μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών και, κατά συνέπεια, θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρο το ευρωπαϊκό σχέδιο 2. χαιρετίζει τις αποφάσεις του Ιουλίου του 2012 για μείωση των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ στο πλαίσιο προσδοκιών για πολύ χαμηλό πληθωρισμό και ασθενή οικονομική δραστηριότητα 3. σημειώνει ότι η ζήτηση του τραπεζικού συστήματος για ρευστότητα από το Ευρωσύστημα αυξήθηκε το 2012, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την εξάρτηση του τραπεζικού συστήματος από την παρέμβαση του Ευρωσυστήματος, και προειδοποιεί για τους κινδύνους της εξάρτησης αυτής 4. θεωρεί ότι η πράξη πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΠΠΜΑ) τριετούς διάρκειας που διακανονίστηκε τον Μάρτιο του 2012 συνέβαλε στη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος, αλλά και ότι το μέτρο αυτό θα πρέπει να είναι προσωρινό σημειώνει ότι, παρά τη ρευστότητα που χορηγήθηκε στο τραπεζικό σύστημα από την ΠΠΜΑ, οι διαθέσιμες πιστώσεις προς την πραγματική οικονομία παραμένουν κάτω από τα προ της κρίσης επίπεδα κρίνει ότι θα ήταν σκόπιμο η ΕΚΤ να μειώσει το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων σε αρνητικές τιμές, προκειμένου να ενθαρρυνθεί ο τραπεζικός δανεισμός προς την πραγματική οικονομία 5. τονίζει ότι η διαθεσιμότητα της ΕΚΤ για την παροχή περαιτέρω στήριξης προς το χρηματοπιστωτικό και τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να υπόκειται σε κατάλληλες προϋποθέσεις, ιδίως τη δέσμευση των ιδρυμάτων που επωφελούνται από τέτοια στήριξη να αυξήσουν τα επίπεδα των πιστώσεων προς τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, καθότι χωρίς τη δέσμευση αυτή κάθε προσπάθεια θα αποδειχθεί αναποτελεσματική 6. υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει το πρόγραμμα για τις αγορές αξιών PE513.252v01-00 4/7 PR\939362.doc
(ΠΑΑ) στην αντιμετώπιση της δυσλειτουργίας ορισμένων τμημάτων της αγοράς κρατικών ομολόγων στη ζώνη του ευρώ 7. χαιρετίζει την καθιέρωση των οριστικών νομισματικών συναλλαγών (ΟΝΣ), χωρίς εκ των προτέρων ποσοτικά όρια, προκειμένου να εξασφαλιστεί η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής, αλλά εκφράζει τη λύπη του για την απόφαση να συνδεθεί η ενεργοποίηση των ΟΝΣ με αυστηρές προϋποθέσεις που συνδέονται με πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας/Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΤΧΣ/ΕΜΣ) ζητεί από την ΕΚΤ να ενεργοποιεί τις ΟΝΣ ανεξάρτητα από αυστηρές προϋποθέσεις 8. θεωρεί περιττή την πλήρη αποστείρωση της ρευστότητας που χορηγείται μέσω των ΟΝΣ, δεδομένου ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν εξαιρετικά χαμηλές σε ένα πλαίσιο ασθενούς οικονομικής δραστηριότητας 9. θεωρεί ότι τα εργαλεία νομισματικής πολιτικής που έχει χρησιμοποιήσει η ΕΚΤ από την αρχή της κρίσης μπορεί μεν να παρέχουν μια ευπρόσδεκτη ανακούφιση σε προβληματικές χρηματοπιστωτικές αγορές, αλλά έχουν δείξει τα όριά τους όσον αφορά την τόνωση της ανάπτυξης και τη βελτίωση της κατάστασης στην αγορά εργασίας θεωρεί, κατά συνέπεια, ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να διερευνήσει τις δυνατότητες εφαρμογής νέων μη συμβατικών μέτρων με στόχο τη συμμετοχή σε ένα μεγάλο πρόγραμμα υπέρ της ανάπτυξης σε επίπεδο ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης του μηχανισμού επείγουσας ενίσχυσης υπό μορφή ρευστότητας (A) για τη «φανερή χρηματοδότηση με χρήμα» του δημόσιου χρέους, με σκοπό τη χρηματοδότηση των φορολογικών ελαφρύνσεων που απευθύνονται στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος και/ή νέων προγραμμάτων δαπανών που επικεντρώνονται στους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» 10. θεωρεί απαραίτητη την αναθεώρηση των Συνθηκών και του καταστατικού της ΕΚΤ, προκειμένου η σταθερότητα των τιμών μαζί με την πλήρη απασχόληση να καθιερωθούν ως οι δύο στόχοι, σε ισότιμη βάση, της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ 11. υποστηρίζει ότι η άσκηση της νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να είναι δημοκρατική και αποτέλεσμα διαβούλευσης μεταξύ διαφορετικών απόψεων και προσεγγίσεων 12. καλεί την ΕΚΤ να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στις υφεσιακές συνέπειες που συνεπάγονται για το ΑΕγχΠ, την απασχόληση και την κοινωνική πρόνοια, οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται από τις εθνικές κυβερνήσεις στο πλαίσιο των προγραμμάτων οικονομικής στήριξης στα οποία συμμετέχει η ΕΚΤ 13. υπογραμμίζει ότι η ανεξαρτησία της ΕΚΤ δεν θα πρέπει να δικαιολογεί την έλλειψη δημοκρατικής λογοδοσίας Συναλλαγματική πολιτική 14. θεωρεί ότι η συναλλαγματική ισοτιμία αποτελεί σημαντική μεταβλητή της οικονομικής πολιτικής η οποία επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα της ζώνης του ευρώ 15. ζητεί από την ΕΚΤ να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ, προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική ανατίμηση του ευρώ, η οποία θα PR\939362.doc 5/7 PE513.252v01-00
μπορούσε να έχει με τη σειρά της αρνητικές συνέπειες για τη ζώνη του ευρώ 16. υπογραμμίζει τη σημασία της στήριξης του ευρώ ως διεθνούς νομίσματος, και τονίζει την ανάγκη να ανοίξει ο δρόμος για μια νέα διεθνή νομισματική τάξη η οποία θα λαμβάνει υπόψη τον νέο πολυπολικό χαρακτήρα της παγκόσμιας οικονομίας Τραπεζική ένωση 17. σημειώνει ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να είναι εύθραυστο και χρήζει διαρθρωτικής μεταρρύθμισης και σταθεροποίησης μέσω της ανάπτυξης μιας πραγματικής τραπεζικής ένωσης 18. χαιρετίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις για τον κανονισμό σχετικά με τον ενιαίο εποπτικό μηχανισμό (ΕΕΜ), ο οποίος θα αναθέτει στην ΕΚΤ την αρμοδιότητα εποπτείας των πιστωτικών ιδρυμάτων της ζώνης του ευρώ πιστεύει ότι η δημιουργία του ΕΕΜ θα συμβάλει στη διάρρηξη του δεσμού μεταξύ των τραπεζών και των κρατών, καθώς και στην ανάπτυξη μιας κοινής ευρωπαϊκής προσέγγισης για τη διαχείριση των κρίσεων 19. τονίζει τη σημασία της γόνιμης συνεργασίας μεταξύ της ΕΚΤ και των αρμόδιων εθνικών αρχών στο πλαίσιο του ΕΕΜ, προκειμένου να εξασφαλίζεται αποτελεσματική και ομαλή εποπτεία 20. σημειώνει ότι η ενίσχυση της ΕΚΤ που προκύπτει από τη δημιουργία του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού πρέπει να εξισορροπηθεί με την ενίσχυση της λογοδοσίας έναντι των εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 21. θεωρεί ότι η διαφάνεια στον τομέα της τραπεζικής εποπτείας είναι απαραίτητη και ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα για τη βελτίωση της διαφάνειάς της, όπως μεταξύ άλλων η δημοσίευση των πρακτικών του Εποπτικού Συμβουλίου 22. σημειώνει ότι η ανάθεση καθηκόντων εποπτείας στην ΕΚΤ θέτει νέες προκλήσεις όσον αφορά τη σύγκρουση συμφερόντων, και ότι οι υφιστάμενοι εσωτερικοί κανόνες της ΕΚΤ δεν ανταποκρίνονται στα νέα καθήκοντα που ανατίθενται στην ΕΚΤ από τον κανονισμό ΕΕΜ, καθώς και ότι θα πρέπει να συμπληρωθούν με ακριβέστερους κανόνες, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, διατάξεων σχετικά με τους χρόνους αναμονής για τα ανώτατα διοικητικά στελέχη του Ευρωσυστήματος που συμμετέχουν στην τραπεζική εποπτεία 23. θεωρεί ότι πρέπει επειγόντως να εγκριθεί η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος εξυγίανσης, για την προστασία των καταθετών και την αποτροπή περαιτέρω τραπεζικών κρίσεων 24. τονίζει ότι, για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του τραπεζικού συστήματος, είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η πολυμορφία του με την ενθάρρυνση της δημιουργίας τοπικών τραπεζών μικρού και μεσαίου μεγέθους 25. σημειώνει ότι, προκειμένου να ενισχυθεί η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος και να αποφευχθεί η ανάπτυξη του συνδρόμου «too big to fail» (μέγεθος που δεν επιτρέπει PE513.252v01-00 6/7 PR\939362.doc
την πτώχευση), θα πρέπει να εξεταστεί η θέσπιση του πλήρους διαχωρισμού μεταξύ τραπεζών καταθέσεων και τραπεζών επενδύσεων, στο πνεύμα της διάταξης «Volcker Rule» που ισχύει στις ΗΠΑ Θεσμικά θέματα 26. επισημαίνει ότι το σχέδιο κανονισμού σχετικά με τον ενιαίο εποπτικό μηχανισμό προβλέπει τη σύναψη διοργανικών συμφωνιών μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της ΕΚΤ σχετικά με τον έλεγχο του Κοινοβουλίου και τη δημοκρατική λογοδοσία προτρέπει την ΕΚΤ να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις, ιδίως όσον αφορά τη δημοκρατική λογοδοσία και τη διαφάνεια στο πλαίσιο των εποπτικών δραστηριοτήτων της 27. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την περιφρόνηση που επέδειξε το Συμβούλιο προς το ψήφισμα του Κοινοβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012 1, σχετικά με τον διορισμό νέου μέλους της εκτελεστικής επιτροπής της ΕΚΤ, και σημειώνει ότι θα πρέπει να δίνεται η δέουσα προσοχή τόσο στην εμπειρία όσο και στο φύλο των μελών κατά το διορισμό των ανώτατων διοικητικών στελεχών της ΕΚΤ 28. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. 1 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0396. PR\939362.doc 7/7 PE513.252v01-00