Μελέτη 11: Για το Σάββατο 15 Ιουνίου ΟΡΑΜΑΤΑ ΕΛΠΙΔΑΣ (ΖΑΧΑΡΙΑΣ) ΕΔΆΦΙΟ ΜΝΉΜΗΣ: «Εν τη ηµέρα εκείνη, λέγει ο Κύριος των δυνάµεων, θέλετε προσκαλέσει έκαστος τον πλησίον αυτού υπό την άµπελον αυτού, και υπό την συκήν αυτού.» Ζαχαρίας 3/γ 10. Για τη µελέτη αυτής της εβδοµάδας, διαβάστε: Ζαχ. 1,2/α,β, Ρωµ. 15/ιε 9-18, Εφεσ. 3/γ 1-8, Ζαχ. 3,4/γ,δ, Εξ. 25/κε 31-40, Ζαχ. 7/ζ. Βασική Σκέψη: Ο λαός Ισραήλ τιµωρήθηκε για τις αµαρτίες του. Ήρθε ο καιρός να ζήσουν µε τον Θεό και σύµφωνα µε τις υποσχέσεις Του. Στον τοίχο ενός παλιού κάστρου της κεντρικής Ευρώπης, υπάρχει η εξής λατινική επιγραφή: «Dum spiro, spero!» που σημαίνει, «Όσο ζω, ελπίζω!» Αυτή η φράση μπορεί να αποτελέσει την σύνοψη του μηνύματος του Ζαχαρία προς τον λαό του Θεού. Περίπου είκοσι χρόνια μετά την επιστροφή τους από τη Βαβυλωνιακή αιχμαλωσία, ο λαός άρχισε να αποθαρρύνεται, καθώς η καρδιά τους γέμισε με αμφιβολίες για το εάν ο Θεός ήταν ακόμη μαζί τους. Ο Ζαχαρίας, του οποίου το όνομα σημαίνει, «ο Κύριος θυμάται», ξεκίνησε την προφητική του υπηρεσία μερικούς μήνες μετά την υπηρεσία του Αγγαίου (Αγγ. 1/α 1, Ζαχ. 1/α 1). Μέσα από διάφορα προφητικά οράματα, ο Ζαχαρίας έμαθε τα σχέδια του Θεού για το παρόν και το μέλλον. Η βασιλεία του Θεού πλησιάζει, και ο προφήτης καλεί τους συγχρόνους του να υπηρετήσουν τον Κύριο τώρα. Μεγάλο μέρος του βιβλίου αφιερώνεται στο πώς μπορούν να το κάνουν. Αυτήν την εβδομάδα, και την επόμενη, θα δούμε τι είπε ο Κύριος μέσω του Ζαχαρία. 76
Κυριακή 9 Ιουνίου ΠΑΡΗΓΟΡΑ ΛΟΓΙΑ ΖΩΗΣ Διαβάστε Ζαχ. 1/α. Ποιο είναι το μήνυμα του κεφαλαίου; Εστιάστε ιδιαίτερα στο Ζαχ. 1/α 3. Τι λέει ο Κύριος στον λαό;.. Η επιστροφή από την εξορία μπορεί να έφερε ελπίδα στο λαό, αλλά προκάλεσε και ανησυχία. Θα ήταν ασφαλής στη γη τους ή θα εμφανίζονταν ξανά εχθροί για να τους καταστρέψουν; Τους συγχώρεσε ο Θεός ή θα συνεχιζόταν η τιμωρία τους; Τι επιφύλασσε το μέλλον για τους ίδιους και το έθνος τους; Στο όραμά του, ο Ζαχαρίας είδε έναν άγγελο του Κυρίου να μεσολαβεί για τον Ιούδα. Ξεκίνησε με την ερώτηση, «Έως πότε;» Στην Αγία Γραφή, αυτή η ερώτηση χρησιμοποιείται πολλές φορές ως έκφραση της απόγνωσης του λαού και έκκληση προς τον Κύριο για βοήθεια (Ψαλμ. 74/οδ 10, Ησ. 6/ ς 11, Δαν. 8/η 13). Η απάντηση δόθηκε άμεσα στον άγγελο, ο οποίος την μετέφερε στον προφήτη. Εμπεριείχε λόγια παρηγοριάς που έδειχναν την καλοσύνη και την συμπαράσταση του Θεού. Ο Ζαχαρίας κλήθηκε να πει ότι ο Κύριος ήταν πολύ ζηλότυπος για την Ιερουσαλήμ (Ζαχ. 1/α 14). Η ζήλια μπορεί να έχει αρνητική σημασία, αλλά στην Αγία Γραφή χρησιμοποιείται και για να εκφράσει την αγάπη του Θεού. Ο Θεός αγαπούσε τον λαό Του και περίμενε να Του είναι πιστοί. Λόγω της αγάπης Του προς την Ιερουσαλήμ, ο άγγελος είπε ότι ο Κύριος οργίσθηκε με τα έθνη που συμπεριφέρθηκαν σκληρά στο λαό Του. Είχαν προσθέσει περισσότερες καταστροφές από ό,τι η θεϊκή πειθαρχία, και μεταχειρίσθηκαν πολύ άσχημα τους αιχμαλώτους (εδ.15). Στο Ζαχ. 1/α 14-17 βλέπουμε τον Θεό να οργίζεται, όμως και να υπόσχεται πως θα ανταποδώσει παρηγορώντας τον λαό Του. Ζήτησε από τον προφήτη να διακηρύξει πως θα επέστρεφε στην Ιερουσαλήμ με οικτιρμούς (από εδ. 16). Ο Κύριος θα παρηγορούσε την Σιών (δείτε Ησ. 40/μ 1), και η οργή Του θα στρεφόταν στους εχθρούς Του. Η Ιερουσαλήμ θα γινόταν και πάλι η κατοικία του Κυρίου. ΣΚΕΨΗ: Δείτε ξανά Ζαχ. 1/α 3. Πώς µπορεί κάποιος να «επιστρέψει» στον Κύριο; Πώς αυτό µπορεί να θεωρηθεί κλήση αποκατάστασης της προσωπικής σχέσης µεταξύ του Θεού και του λαού Του; Πώς µπορούµε να «επιστρέφουµε» κάθε µέρα στον Κύριο; 77
Δευτέρα 10 Ιουνίου Ο ΚΥΡΙΟΣ ΕΡΧΕΤΑΙ Διαβάστε Ζαχ. 2/β. Σ αυτό το κεφάλαιο ο προφήτης βλέπει σε όραμα την νέα Ιερουσαλήμ να μην έχει τείχη και να είναι γεμάτη από κόσμο. Ανάμεσα σ αυτόν τον κόσμο υπήρχαν πολλοί Εθνικοί, μία σκέψη που θα παραξένεψε τον λαό. Στο εδ. 10, ο προφήτης παροτρύνει τον λαό να χαίρεται επειδή ο Κύριος θα κατοικήσει μεταξύ τους. Για όσους επέστρεψαν από την εξορία, το γεγονός ότι ο Κύριος θα επιστρέψει και θα κατοικήσει στον ανακαινισμένο οίκο Του είναι λόγος δοξολογίας. Η Σιών, το κατοικητήριο του μεγάλου Βασιλιά, αποκαλείται «θύγατερ Σιών», μία έκφραση των προφητών που δείχνει στοργή και τρυφερότητα. Μπροστά σ αυτήν την ένδοξη προοπτική, η Σιών καλείται να χαρεί, γιατί ο Ίδιος ο Κύριος θα φροντίσει το λαό Του. Όποιος αγγίζει τον λαό του Θεού, αγγίζει την κόρη του ματιού Του (εδ. 8). Ο προφήτης είπε ότι την ημέρα του Κυρίου πολλοί από τα έθνη θα συμμετέχουν στη διαθήκη του Κυρίου. Το αρχικό σχέδιο του Θεού ήταν να δουν τα γύρω έθνη ότι η λατρεία του Ισραήλ στον αληθινό Θεό, τούς έφερε ευημερία και ευλογίες, για να ελκυστούν και να ενωθούν και εκείνοι μαζί Του. Έτσι, το πιστό υπόλοιπο του Ισραήλ και οι Εθνικοί πιστοί, θα γίνουν ένας λαός μεταξύ του οποίου θα κατοικεί ο Κύριος. Αυτό το γεγονός θα εκπληρώσει την υπόσχεση του Θεού προς τον Αβραάμ και τη Σάρρα όταν τους είπε ότι μέσω των απογόνων τους θα ευλογηθούν τα έθνη (Γέν. 12/ιβ 1-3). Πώς θα εκπληρωνόταν αυτή η υπόσχεση; (Ρωμ. 15/ιε 9-18, Εφεσ. 3/γ 1-8). Μέσα από την υπηρεσία του Ζαχαρία ως προφήτη, ο Θεός υπόσχεται να μην καταστρέψει τα έθνη αλλά να τα συμπεριλάβει στη διαθήκη που έκανε με τον λαό Του. Το υποσχόμενο μέλλον είναι αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας του Θεού και ήταν η επιθυμία πολλών προφητών της Αγίας Γραφής. Ο Ιησούς Χριστός ανέθεσε στην εκκλησία Του την διακήρυξη των καλών νέων της σωτηρίας στον κόσμο, έτσι ώστε όλοι να έχουν την ευκαιρία να Τον δεχτούν. Ο απόστολος Παύλος αποκάλεσε αυτό το σχέδιο του Κυρίου «μυστήριο του σεσιωπημένου μεν από χρόνων αιωνίων» (Ρωμ. 16/ις 25). ΣΚΕΨΗ: Πώς πρέπει να επηρεάζει τη ζωή µας, το χρόνο, και τις σκέψεις µας, το γεγονός ότι το ευαγγέλιο είναι παγκόσµιο και επειδή ακριβώς απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους, έχουµε την υποχρέωση να τους το µεταφέρουµε; 78
Τρίτη 11 Ιουνίου Η ΠΡΟΘΥΜΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΝΑ ΣΥΓΧΩΡΕΙ Διαβάστε Ζαχ. 3/γ. Πώς απεικονίζεται το ευαγγέλιο;............... Με εξαίρεση το Ησ. 53/νγ, πουθενά αλλού στην Παλαιά Διαθήκη δεν βλέπουμε την υπέροχη αλήθεια της σωτηρίας διά πίστεως μόνο, όπως στο Ζαχ. 3/γ. Σ αυτό το όραμα, ο αρχιερέας Ιησούς δέχεται τις επιθέσεις από τον κατήγορο, τον Σατανά. Οι κατηγορίες προς τον αρχιερέα αφορούν επίσης και το έθνος που αντιπροσωπεύει. Το όνομα Ιησούς, σημαίνει «ο Κύριος σώζει» (δείτε Ματθ. 1/α 21). Στην Αγία Γραφή, στα δεξιά του κατηγορουμένου στέκεται ο συνήγορος και υπερασπιστής του. Ο ψαλμωδός λέει, «Ενώπιόν μου είχον τον Κύριον διαπαντός, διότι είναι εκ δεξιών μου, διά να μη σαλευθώ» (Ψαλμ. 16/ις 8, δείτε επίσης Ψαλμ. 44/ μδ 3). Σ αυτήν την περίπτωση ο κατήγορος κάνει ακριβώς το αντίθετο (Ψαλμ. 109/ρθ 6). Ενώ ο Ιησούς μεσολαβεί στον Θεό για τον λαό, ο Σατανάς τούς κατηγορεί εξαιτίας των αμαρτιών τους. Ο Κύριος απορρίπτει τις κατηγορίες υπενθυμίζοντας στον κατήγορο ότι χάρη του ελέους Του επέλεξε τον Ιησού. Επιπλέον, ο λαός Του έχει ήδη υποφέρει την θεϊκή τιμωρία. Ο Ιησούς και οι απομείναντες του λαού, ήταν «ως δαυλός απεσπασμένος από της πυρκαϊάς» (Αμώς 4/δ 11) στα χρόνια της αιχμαλωσίας τους στη Βαβυλώνα. Με εντολή του Κυρίου, ο άγγελος αφαιρεί τα βρώμικα ρούχα του Ιησού, σύμβολο των αμαρτιών του λαού, και αφού τον καθαρίζει τον ντύνει με λαμπρά ρούχα, σύμβολο της σωτηρίας και της δικαιοσύνης. Τέλος, ο Ιησούς καλείται να κάνει το θέλημα του Θεού, κάτι το οποίο θα φέρει πολλές ευλογίες από τον Θεό. «Ο αρχιερέας δεν είναι σε θέση να υπερασπισθεί τον εαυτό του ούτε και το λαό του από τις κατηγορίες του Σατανά. Δεν ισχυρίζεται ότι ο Ισραήλ είναι άμεμπτος. Με ρυπαρά ιμάτια τα οποία συμβολίζουν τις αμαρτίες του λαού και τα οποία φοράει ως αντιπρόσωπός τους, στέκεται μπροστά στον Άγγελο, ομολογώντας τις αμαρτίες τους, αλλά επίσης δείχνοντας τη μετάνοια και την ταπείνωσή τους, και βασιζόμενος στην ευσπλαχνία ενός συγχωρητικού Λυτρωτή. Με πίστη κάνει έκκληση στις υποσχέσεις του Θεού.» Ε. Χουάιτ, Π.Β. σ. 402. Αυτές οι υποσχέσεις, φυσικά, περιλαμβάνουν την δικαιοσύνη του Χριστού. ΣΚΕΨΗ: Φανταστείτε να έπρεπε να σταθείτε ενώπιον του Θεού µε «ρυπαρά ιµάτια». Ποια σπουδαία ελπίδα έχουµε; Πώς µπορούµε να την επικαλεστούµε αλλά και να την εφαρµόσουµε στη ζωή µας; 79
Τετάρτη 12 Ιουνίου «ΟΥΧΙ ΔΙΑ ΔΥΝΑΜΕΩΣ ΟΥΔΕ ΔΙΑ ΙΣΧΥΟΣ» Διαβάστε Ζαχ. 4/δ. Ποια ελπίδα παρουσιάζεται στον λαό; Σ αυτό το όραμα ο Ζαχαρίας βλέπει μία λυχνία διακοσμημένη με δύο ελαιόδεντρα, παρόμοια με την λυχνία που υπήρχε στα Άγια, στη σκηνή του Μαρτυρίου (Έξ. 25/κε 31-40). Οι εφτά λυχνίες ήταν τοποθετημένες γύρω από ένα μεγάλο δοχείο, στο οποίο έβαζαν το λάδι. Το δοχείο με το λάδι, συμβολίζει την πληρότητα της δύναμης του Θεού μέσω του Αγίου Πνεύματος. Οι εφτά λυχνίες που δίνουν αρκετό φως για να διώξουν το σκοτάδι, συμβολίζουν την παρουσία του Θεού. Όπως το ελαιόλαδο πηγαίνει κατευθείαν από τα δέντρα στο δοχείο, χωρίς ανθρώπινη επέμβαση, έτσι και η δύναμη που έρχεται από τον Θεό είναι διαρκής και επαρκεί, χωρίς τη συμμετοχή ανθρώπινου παράγοντα. Σ αυτό το όραμα δίνεται η διαβεβαίωση ότι ο ναός της Ιερουσαλήμ σύντομα θα ανακατασκευαστεί. Το Πνεύμα του Θεού, και όχι οι ανθρώπινες προσπάθειες, μας εγγυάται την ολοκλήρωση του έργου. Μπροστά στα εμπόδια που αντιμετώπιζαν οι κτίστες, και που έμοιαζαν σαν «όρος μέγα» (εδ. 7), δίνεται αυτό το έντονο μήνυμα. Παρότι στον προφήτη δεν αναφέρεται ονομαστικά ποιους αντιπροσώπευαν οι δύο ελιές, μία πιθανή εξήγηση είναι τους δύο ηγέτες του Ιούδα, τον Ιησού και τον Ζοροβάβελ. Σίγουρα, η θέση του Ζοροβάβελ δεν μπορεί να συγκριθεί με την βασιλική δύναμη και ισχύ που είχαν οι πρόγονοί του, Δαβίδ και Σολομώντας. Με ανθρώπινη ματιά, οι πόροι δεν επαρκούσαν για να ολοκληρωθεί το έργο. Ωστόσο, στο Λόγο του Θεού υπάρχει η υπόσχεση ότι ο βασιλιάς δεν σώζεται από το μέγεθος του στρατού του, ούτε ο πολεμιστής από τη δύναμή του (Ψαλμ. 33/λγ 16). Μέσα από αυτήν την υπόσχεση οι ηγέτες βλέπουν πως μόνο μέσω της λεπτομερούς καθοδήγησης του Πνεύματος, θα μπορέσουν να δοξάσουν τον Θεό. Από αυτό το προφητικό κείμενο, οι Χριστιανοί πρέπει να θυμούνται μία σημαντική αρχή: Ο Θεός μπορεί να μας αναθέσει δύσκολες αποστολές, αλλά με τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος, ο σκοπός Του θα επιτευχθεί (δείτε Φιλιπ. 2/β 13, 4/δ 13). Και σήμερα, όπως και στο παρελθόν, ο Θεός δίνει την δύναμη για την ολοκλήρωση του έργου Του, μέσω του Αγίου Πνεύματος. Επομένως, το έργο επιτυγχάνεται με την δύναμη του Κυρίου που εργάζεται με όσους γίνονται όργανα στα χέρια Του. ΣΚΕΨΗ: Διαβάστε µε προσοχή Ζαχ. 4/δ 6. Γιατί είναι σηµαντικό να θυµόµαστε την απόλυτη εξάρτησή µας από τον Θεό; Τι µπορεί να συµβεί εάν ξεχάσουµε ότι τα πάντα γίνονται µε την δύναµη του Κυρίου που εκδηλώνεται µέσα από µας; 80
Πέμπτη 13 Ιουνίου ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΗΣΤΕΙΑ Κατά τη διάρκεια του τρίτου χρόνου της υπηρεσίας του Ζαχαρία, μία ομάδα αντιπροσώπων ήρθε από την Βαιθήλ στην Ιερουσαλήμ για να ρωτήσουν τους ιερείς και τους προφήτες (Ζαχ. 7/ζ 1-3). Όσο βρίσκονταν σε εξορία στην Βαβυλώνα, ο λαός νήστευε κατά τη διάρκεια του πέμπτου μήνα ως ένδειξη πένθους για την καταστροφή του ναού (Β Βασ. 25/ κε 8,9). Αυτή η νηστεία γινόταν επιπροσθέτως των καθιερωμένων του τέταρτου, έβδομου και δέκατου μήνα (Ζαχ. 8/η 19). Τον τέταρτο μήνα νήστευαν για το ρήγμα στα τείχη της Ιερουσαλήμ (Ιερ. 39/λθ 2). Τον έβδομο μήνα, την ημέρα του Εξιλασμού, ήταν η μοναδική νηστεία που είχε οριστεί από τον Θεό μέσω του Μωυσή (Λευιτ. 16/ις ). Ενώ, τον δέκατο μήνα, ο λαός θρηνούσε για την πολιορκία της Ιερουσαλήμ (Ιερ. 39/λθ 1). Επειδή η εξορία τελείωσε και οι εργασίες για τον ναό είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί, ο λαός αναρωτιόταν εάν έπρεπε να συνεχίσει τη νηστεία τον πέμπτο μήνα. Διαβάστε την απάντηση του Κυρίου (Ζαχ. 7/ζ 8-14). Πώς μπορούν αυτά τα λόγια να εφαρμοστούν και σε μας; Η απάντηση του Θεού μέσω του Ζαχαρία, είναι διμερής: Πρώτον, ήταν σημαντικό να θυμάται ο λαός το παρελθόν, ώστε να μην επαναλάβουν τα ίδια λάθη. Ο Κύριος είχε προειδοποιήσει τους προγόνους τους ότι ήθελε να ζήσουν με πίστη και υπακοή. Η εξορία ήταν η τιμωρία τους για την αποστασία τους. Επομένως, ο λαός έπρεπε να μάθει από τα λάθη του παρελθόντος. Δεύτερον, ο Κύριος δεν χαιρόταν με την πείνα του λαού Του. Όταν νηστεύουμε και ταπεινωνόμαστε μπροστά στον Θεό, πρέπει να το κάνουμε με μεταμέλεια και ταπεινοφροσύνη. Η νηστεία για λύπηση του εαυτού μας, είναι απλώς κόπος και χάσιμο χρόνου. Επιπλέον, μέσω της νηστείας, ο πιστός πρέπει να απαρνηθεί τον εαυτό του για να προσεγγίσει και να διακονήσει τους άλλους. «Το πνεύμα της αληθινής νηστείας και της προσευχής, είναι αυτό που στρέφει το νου, την καρδιά, και τη θέληση στον Θεό.» Ε. Χουάιτ, Counsels on Diet and Foods, σ. 189. ΣΚΕΨΗ: Πώς γίνεται έγκυρες θρησκευτικές συνήθειες όπως η νηστεία και η προσευχή, να αντικαταστήσουν το νόηµα της πραγµατικής Χριστιανικής πίστης; Συζητήστε το. 81
Παρασκευή 14 Ιουνίου Δύση ηλίου: 20:49 ΠΕΡΑΙΤΈΡΩ ΜΕΛΈΤΗ: «Ο Σατανάς γνωρίζει ότι αυτοί που ζητούν συγχώρηση και χάρη από το Θεό, θα τη λάβουν. Γι αυτό το λόγο παρουσιάζει μπροστά τους τις αμαρτίες τους για να τους αποθαρρύνει. Διαρκώς ζητάει ευκαιρία για να παραπονεθεί εναντίον εκείνων που προσπαθούν να υπακούσουν στο Θεό. Και αυτή ακόμη την καλύτερη και την πιο ευπρόσδεκτη υπηρεσία τους πασχίζει να την παρουσιάσει μολυσμένη. Με αναρίθμητα, με τα πιο πανούργα και απάνθρωπα επινοήματα επιδιώκει να εξασφαλίσει την καταδίκη τους. Με τη δική του δύναμη ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντικρούσει τις κατηγορίες του εχθρού. Στέκεται μπροστά στο Θεό με ρούχα μολυσμένα από την αμαρτία, ομολογώντας την ενοχή του. Ο Ιησούς όμως, ο Συνήγορός μας, κάνει μία τελεσφόρα έκκληση για λογαριασμό όλων εκείνων οι οποίοι, με μετάνοια και με πίστη, έχουν αναθέσει τη διαφύλαξη των ψυχών τους σ Αυτόν. Υπερασπίζεται την υπόθεσή τους, και με βάση τα ισχυρά επιχειρήματα του Γολγοθά κατατροπώνει τον κατήγορό τους. Η τέλεια υπακοή Του στο νόμο του Θεού Τού έχει δώσει κάθε δύναμη στον ουρανό και στη γη, και από τον Πατέρα Του απαιτεί το έλεος και τη συμφιλίωση για τον ένοχο άνθρωπο. Στον κατήγορο του λαού Του δηλώνει: "Θέλει σε επιτιμήσει ο Κύριος, διάβολε." "Αυτοί είναι το τίμημα του αίματός Μου", "δαυλοί απεσπασμένοι από πυρός". Και σ εκείνους πάλι που βασίζονται σ Αυτόν με πίστη, χορηγεί τη διαβεβαίωση: "Ιδού, αφήρεσα από σου την ανομίαν σου, και θέλω σε ενδύσει ιμάτια λαμπρά." (Ζαχ. 3/γ 4).» Ε. Χουάιτ, Π.Β. σ.404. ΕΡΩΤΉΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΥΖΉΤΗΣΗ: 1. Διαβάστε το παραπάνω απόσπασμα της Ε. Χουάιτ. Πώς μας βοηθάει να κατανοήσουμε την σπουδαία αλήθεια της σωτηρίας μέσω χάρης; Πώς μπορούν αυτά τα λόγια να σας ενθαρρύνουν σε στιγμές μεγάλης προσωπικής απογοήτευσης για τα λάθη σας; Πώς μπορούμε αυτή τη σπουδαία αλήθεια να την κάνουμε πηγή της δύναμής μας που θα μας βοηθήσει να μείνουμε με τον Κύριο ακόμη και όταν αισθανόμαστε ανάξιοι; Πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα λόγια για να συνεχίσουμε να αγαπάμε τον Θεό και να τηρούμε όλες τις εντολές Του; 2. Δείτε ξανά την τελευταία ερώτηση στην ημέρα της Πέμπτης. Πώς μπορούμε να πέσουμε σ αυτήν την παγίδα; Από την άλλη, τι κινδύνους αντιμετωπίζουμε με το να κάνουμε τη θρησκεία μας κοινωνική υπηρεσία; Πώς μπορούμε να βρούμε την σωστή ισορροπία; 3. Όσο δυσκολονόητα κι αν είναι ορισμένα σημεία του βιβλίου του Ζαχαρία, ποιες πρακτικές αρχές μπορούμε να αντλήσουμε για τον Χριστιανικό τρόπο ζωής; 82