Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2017

Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2017 ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΔ ΛΟΥΚΑ Σοφονίου προφ., Ἀγγελῆ νεομ., Θεοδώρου Ἀλεξ. Ἀπολυτίκιον Παναγίας Προυσιωτίσσης Ἦχος α Τῆς Ἑλλάδος ἁπάσης Σύ προΐστασαι πρόμαχος καί τερατουργός ἐξαισίων τῇ ἐκ Προύσσης εἰκόνι Σου, Πανάχραντε Παρθένε Μαριάμ καί γάρ φωτίζεις ἐν τάχει τούς τυφλούς δεινούς τε ἀπελαύνεις δαίμονας καί παραλύτους δέ συσφίγγεις, Ἀγαθή, κρημνῶν τε σῴζεις καί πάσης βλάβης τούς Σοί προσφεύγοντας. Δόξα τῷ Σῷ ἀσπόρῳ τοκετῷ, δόξα τῷ Σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά Σοῦ τοιαῦτα θαύματα. Δογματικά Κηρύγματα ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΚΗΡΥΓΜΑ Ο ΤΡΙΑΔΙΚΟΣ ΘΕΟΣ ΜΑΣ 1. Τό μεγαλύτερο χριστιανικό δόγμα, ἀδελφοί χριστιανοί, πού περιλαμβάνει ὅλα τά ἄλλα, τό «κεφάλαιον τῆς πίστεώς μας», ὅπως τό λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ναζιανζηνός, εἶναι τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Τριαδικός Θεός μας. Κατά τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας ὁ ἕνας Θεός κατά τήν Οὐσία εἶναι Τρία Πρόσωπα, ὁ Πατέρας, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Τά τρία αὐτά θεῖα Πρόσωπα

πρέπει νά τά νοήσουμε ὡς πραγματικά Πρόσωπα καί ὄχι ὡς ἁπλές μορφές ἤ ὄψεις τῆς θεότητας. Νά μήν νοήσουμε, δηλαδή, ὅτι τήν μιά φορά ἡ θεϊκή οὐσία ἔχει τήν μορφή τοῦ Πατέρα, τήν ἄλλη φορά ἔχει τήν μορφή τοῦ Υἱοῦ καί τήν ἄλλη φορά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὄχι! Τά τρία θεῖα Πρόσωπα εἶναι πραγματικά Πρόσωπα καί ὄχι νά νοοῦμε ὅτι μετασχηματίζεται ἡ θεία Οὐσία πότε στό ἕνα καί πότε στό ἄλλο καί στό ἄλλο Πρόσωπο. Οὔτε πάλι νά νοήσουμε τόν Τριαδικό Θεό μας ὅτι ὁ Πατέρας ἔχει ἕνα μόνο μέρος τῆς θεότητας, ὁ Υἱός ἔχει ἕνα ἄλλο τμῆμα καί τό Ἅγιο Πνεῦμα ἔχει πάλι ἄλλο τμῆμα τῆς θεότητας καί ὅτι τά τρία αὐτά μαζί κάνουν τόν ὅλο Θεό. Ὄχι! Κάθε θεῖο Πρόσωπο, ὁ Πατέρας, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι ὁ ὅλος Θεός. Θεός ὁ Πατέρας, Θεός ὁ Υἱός, Θεός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Πλήν ὅμως δέν ἔχουμε τριθεΐα, ἀλλά ἕνα Θεό, γιατί καί τά τρία Πρόσωπα ἔχουν τήν ἴδια θεία Οὐσία, εἶναι ὁμοούσια. Αὐτό ὅμως πάλι δέν σημαίνει ὅτι τά τρία θεῖα Πρόσωπα συγχέονται, ἐπειδή ἔχουν τήν ἴδια θεία Οὐσία. Ὄχι! Τά θεῖα Πρόσωπα εἶναι καί διακρινόμενα καί συνδεόμενα μεταξύ τους. Ὁ Θεός μας εἶναι «Τριάδα ὁμοούσιος καί ἀχώριστος», ὅπως τό ὁμολογοῦμε στήν θεία λατρεία μας. 2. Διακρίνονται τά θεῖα Πρόσωπα μεταξύ τους, γιατί ἄλλο Πρόσωπο εἶναι ὁ Πατέρας, ἄλλο Πρόσωπο ὁ Υἱός καί ἄλλο Πρόσωπο εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα. Διακρίνονται πάλι τά θεῖα Πρόσωπα, γιατί τό καθένα ἀπ αὐτά ἔχει καί ἕνα ἰδιαίτερο ἰδίωμα, πού δέν τό ἔχει τό ἄλλο Πρόσωπο. «Ἀκοινοποίητο ἰδίωμα», λέγεται αὐτό. Σᾶς λέγω τώρα τά «ἀκοινοποίητα ἰδιώματα» τῶν Προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος: Ὁ προαιώνιος καί ἄναρχος Πατέρας ἐγέννησε προαιωνίως τόν Υἱό καί ὁ Πατέρας πάλιν ἐκπόρευσε προαιωνίως τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ὥστε: Ὁ Πατέρας ὡς ἀκοινοποίητο ἰδίωμα ἔχει τό «ἀγέννητο», ὁ Υἱός τό «γεννητό» καί τό Ἅγιο Πνεῦμα ὡς ἀκοινοποίητο ἰδίωμα ἔχει τό «ἐκπορευτό». Ἔτσι, τά τρία Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος διακρίνονται μεταξύ τους καί διότι τό καθένα εἶναι ἰδιαίτερο Πρόσωπο καί διότι τό καθένα ἔχει τό δικό Του ἰδίωμα. Δέν εἶναι ὅμως χωρισμένα τά θεῖα Πρόσωπα, ἀλλά συνδέονται καί συνάπτονται μεταξύ τους, γιατί ἔχουν τήν ἴδια καί τήν αὐτή θεία Οὐσία. Καί, ἐπειδή ἔχουν τήν ἴδια καί τήν αὐτή θεία Οὐσία, γι αὐτό τά Τρία Πρόσωπα «περιχωροῦν ἄλληλα». Αὐτό τό «περιχωροῦν», πού εἶπα, σημαίνει ὅτι ὁ Πατέρας εἶναι μέσα στόν Υἱό καί τό Ἅγιο Πνεῦμα ὁ Υἱός εἶναι μέσα στόν Πατέρα καί τό Ἅγιο Πνεῦμα καί τό Ἅγιο Πνεῦμα μέσα στόν Πατέρα καί στόν Υἱό. Δηλαδή, ὅπως τό εἶπε ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός: «Ἐγώ ἐν τῷ Πατρί καί ὁ Πατήρ ἐν ἐμοί ἐστιν» (Ἰωάν. 14,11). Ὁ Θεός μας, λοιπόν, ἀγαπητοί μου, εἶναι καί Τριάς καί Μονάς. Εἶναι «Τριάς», γιατί εἶναι τρία θεῖα Πρόσωπα καί εἶναι «Μονάς» γιατί ἔχουν μία θεία Οὐσία. Τό πῶς ὅμως γί- 2

νεται ἡ διάκριση τῶν Τριῶν Προσώπων καί πῶς γίνεται ἡ ἕνωσή τους, αὐτό δέν μποροῦμε νά τό νοήσουμε. Εἶναι μυστήριο! Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ναζιανζηνός ἐκφράζει σύντομα καί ὡραῖα τήν πίστη μας στήν Ἁγία Τριάδα λέγοντας: «Μονάδα ἐν τριάδι καί τριάδα ἐν μονάδι προσκυνουμένην, παράδοξον ἔχουσαν καί τήν διαίρεσιν καί τήν ἕνωσιν» (Λόγος 25,17)! Ὅλη ἡ θεότητα, ὅλη ἡ θεία Οὑσία εἶναι στό καθένα θεῖο Πρόσωπο. Ὅπως τό λέγει πάλι ὁ ἴδιος πατέρας, «ἀμέριστος ἐν μεμερισμένοις ἡ θεότης» (Λόγος 31,14)! 3. Ἡ διδασκαλία αὐτή τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀδελφοί χριστιανοί, ὑπάρχει στήν Ἁγία Γραφή, στήν Παλαιά καί Καινή Διαθήκη. Στήν Παλαιά Διαθήκη ὅμως δέν λέγεται μέ σαφήνεια τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος, γιατί ἄν οἱ Ἰουδαῖοι, στό χαμηλό πνευματικό ἐπίπεδο πού βρίσκονταν, ἄκουαν ὅτι ὁ Θεός εἶναι τρία Πρόσωπα, θά ἔπεφταν στήν πολυθεΐα. Γι αὐτό λέγουμε ὅτι στήν Παλαιά Διαθήκη τό δόγμα τῆς Ἁγία Τριάδος δέν φαίνεται καθαρά, ἀλλά «ὑποφώσκει». Χωρία στήν Παλαιά Διαθήκη, τά ὁποῖα ὑποδηλώνουν τήν Ἁγία Τριάδα, θεωρήθηκαν ἀπό τούς ἁγίους πατέρες ἐκεῖνα στά ὁποῖα φαίνεται ὅτι ὁ Θεός ὁμιλεῖ σέ πληθυντικό ἀριθμό. Γιά νά ἀναφέρω ἕνα παράδειγμα, ὁ Θεός εἶπε κατά τήν δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου: «Ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ εἰκόνα ἡμετέραν» (Γεν. 1,26. Βλ. καί Γεν. 3,22 καί 11,7). Λέγει «ποιήσωμεν», στόν πληθυντικό ἀριθμό, γιατί εἶναι τρία τά θεῖα Πρόσωπα. Οἱ ἅγιοι πατέρες πάλι στήν φιλοξενία τῶν τριῶν θείων Ἐπισκεπτῶν ἀπό τόν Ἀβράμ στίς βελανιδιές τοῦ Μαμβρῆ (Γεν. 18,1-2) βλέπουν τήν Ἁγία Τριάδα. Πάντως τά λεγόμενα στήν Παλαιά Διαθήκη γιά τόν «λόγο», ὅτι εἶναι τό μέσον, μέ τό ὁποῖο ἐστερεώθησαν οἱ οὐρανοί, καί τά ὅσα λέγονται γιά τό «πνεῦμα», ὅτι εἶναι μιά ζωοποιός ἀρχή στήν ζωή μας, ἀλλά καί τά ἄλλα πού λέγονται στήν Παλαιά Διαθήκη γιά τήν «σοφία», ὅτι ὑπάρχει μαζί μέ τόν Θεό πρίν ἀπό τόν κόσμο (Ψαλμ. 32,6. 103,30. Σοφ. Σολ. 9,9 ἑξ.), ὅλα αὐτά, εἶναι μαρτυρίες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης γιά τήν Ἁγία Τριάδα. Στήν Καινή Διαθήκη ἔχουμε πάμπολλες μαρτυρίες γιά τήν πίστη μας στήν Ἁγία Τριάδα. Μνημονεύουμε μόνο τήν ἐντολή τοῦ Κυρίου πρός τούς μαθητές Του, «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό Ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» (Ματθ. 28,19) σ αὐτόν τόν λόγο τοῦ Κυρίου διακρίνονται καθαρά τά τρία θεῖα Πρόσωπα. Ἀλλά ἀναφέρουμε καί τόν ἄλλο λόγο τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, ὅπου φαίνεται καί ἡ ἑνότητα τῶν τριῶν θείων Προσώπων: «Τρεῖς εἰσιν οἱ μαρτυροῦντες ἐν τῷ οὐρανῷ, ὁ Πατήρ, ὁ Λόγος καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, καί οὗτοι οἱ τρεῖς ἕν εἰσι» (Α Ἰωάν. 5,7).* 3

Θά συνεχίσουμε τόν λόγο περί τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦ Θεοῦ μας, καί στό ἑπόμενο κήρυγμά μας. Μέ πολλές εὐχές, Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας *Τό χωρίο αὐτό, ἀπουσιάζει μέν ἀπό τούς παλαιούς κώδικες, ἐκφράζει ὅμως τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας περί τοῦ ὁμοουσίου τῆς Ἁγίας Τριάδος, γι αὐτό καί ἐδέχθη τήν παρεμβολή αὐτή στό ἱερό κείμενο. qqq xyyz ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ 4. Ἡ πρός τό καθ ὁμοίωσιν ἄσκηση τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ πτώση τοῦ Ἑωσφόρου. 1. Ὁ ἄνθρωπος, ὅπως ἤδη εἴπαμε, δημιουργήθηκε «κατ εἰκόνα καί καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ» (Γεν. 1,26). Ὁ ἄνθρωπος δηλαδή, ὅπως ἑρμηνεύει ὡραῖα ὁ Ἐπίσκοπος Κάλλιστος Γουέαρ, εἶναι «μία περιορισμένη ἔκφραση τῆς ἄπειρης αὐτοέκφρασης τοῦ Θεοῦ»! Αὐτό πάλι σημαίνει ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔγινε γιά νά ἐπικοινωνεῖ μέ τόν Θεό, γιά νά ἑνωθεῖ μαζί Του! Οἱ δύο αὐτές ἐκφράσεις «κατ εἰκόνα» καί «καθ ὁμοίωσιν» Θεοῦ εἶναι συνώνυμες καί ἔχουν τό ἴδιο νόημα. Παρατηρεῖται δέ στήν Ἑβραϊκή γλώσσα, στήν ὁποία ἐγράφη τό πρῶτον ἡ Παλαιά Διαθήκη, τό σχῆμα τό λεγόμενο «συνωνυμικός παραλληλισμός». Τό ἴδιο δηλαδή νόημα μιᾶς ἔκφρασης λέγεται ἀμέσως παρακάτω μέ ἄλλη ἔκφραση. Ἔτσι, κατά τό σχῆμα αὐτό, οἱ δύο ἐκφράσεις «κατ εἰκόνα» καί «καθ ὁμοίωσιν» εἶναι παράλληλες, ἔχουν τό ἴδιο νόημα. Ἔτσι ἑρμηνεύουν μερικοί πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Ἄλλοι ὅμως πατέρες, καί μάλιστα οἱ περισσότεροι, ἑρμηνεύουν τήν ἔκφραση ὡς σημαίνουσα ὅτι ὁ ἄνθρωπος μέ τό «κατ εἰκόνα Θεοῦ» πού δημιουργήθηκε, ἔλαβε θεϊκά χαρίσματα γιά νά τά ἀξιοποιήσει καί νά ἀποβεῖ ἔπειτα «καθ ὁμοίωσιν Θεοῦ». Τό «καθ ὁμοίωσιν» Θεοῦ, δηλαδή, δέν τό ἔλαβε ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά θα τό ἐπιτύχει μόνος του μέ τήν ἄσκηση τῶν χαρισμάτων τοῦ «κατ εἰκόνα». 2. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος δέν βγῆκε τέλειος ἀπό τά χέρια τοῦ Δημιουργοῦ του, ἀλλά ἐπλάσθη μέ τήν δυνατότητα νά γίνει τέλειος. Γι αὐτό, γιά τήν τελειότητά του, ἔπρεπε νά περάσει ἀπό μία ἄσκηση. Ἡ ἄσκηση ἦταν οἱ πρωτόπλαστοι νά μή φάγουν καρπό ἀπό τό ἀπηγορευμένο δένδρο, τό «δένδρον τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ», 4

μέ τήν ἀπειλή ὅτι θά στερηθοῦν τήν ζωή, ἄν παραβοῦν τήν ἐντολή αὐτή (βλ. 2,17). Δέν γνωρίζουμε νά ποῦμε μέ σαφήνεια ποιό ἦταν τό δένδρο αὐτό, τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ. Πιθανόν τό δένδρο νά ἔλαβε τήν ὀνομασία αὐτή ἀπό τό ἀποτέλεσμα πού ἔφερε, γιατί συνηθίζεται πραγματικά αὐτό στήν Ἁγία Γραφή (βλ. Γεν. 22,13). Μέ τήν παράβαση τῆς ἐντολῆς πραγματικά ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα γνώρισαν ἐμπειρικά καί τό κακό, ἐνῶ πρῶτα γνώριζαν μόνο τό καλό. Αὐτή ἡ ἀνάμειξη τῶν καλῶν καί τῶν κακῶν πράξεων μας, πού παρατηρεῖται στήν ζωή μας, ἐνῶ ἔπρεπε νά πράττουμε ἀποκλειστικά καί μόνο τό καλό, αὐτή ἡ ἀνάμειξη παριστάνεται μέ τό δένδρο «τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ». Ἤ, μποροῦμε νά ποῦμε καί τό ἄλλο: Ἡ ἔκφραση «καλό» καί «κακό» ἔχει μία γενική ἔννοια καί σημαίνει «τά πάντα» (βλ. 24,50. Δευτ. 1,39). Ἔτσι ἡ βρώση τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ σημαίνει τήν συμμετοχή στήν θεία παγγνωσία (βλ. 3,22). Μία τέτοια γνώση θά ἔδινε ἐλευθερία στόν ἄνθρωπο νά ρυθμίζει τήν ζωή του μόνος του, κατά τό δικό του σχέδιο, καί ὄχι νά παραδίδεται στόν Δημιουργό του, γιά νά τοῦ ρυθμίζει Αὐτός τήν ζωή. 3. Δυστυχῶς, ὁ ἄνθρωπος «ἔπεσε», ἀπέτυχε δηλαδή στήν ἄσκησή του καί παρέβηκε τήν ἐντολή πού τοῦ ἔθεσε ὁ Θεός. Τό 3ο κεφ. τῆς Γενέσεως ὁμιλεῖ γιά τό θλιβερό γεγονός, γιά τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου. Στό κεφάλαιο αὐτό διαβάζουμε γιά τό φίδι, πού παρέσυρε τούς πρωτοπλάστους γιά νά παρακούσουν τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Ἡ Ἁγία Γραφή τό φίδι αὐτό τό ταυτίζει μέ τόν Διάβολο, τόν Σατανᾶ δηλαδή μέ τόν ἀντίπαλο, μέ τόν ἐχθρό τοῦ Θεοῦ. Κατά τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας ὁ Διάβολος πρῶτα ἦταν ἄγγελος, ὁ ἀνώτερος ὅλων τῶν ἀγγέλων, ὁ Ἑωσφόρος. Οἱ ἄγγελοι δημιουργήθησαν πρίν ἀπό τόν ἄνθρωπο καί γενικά πρίν ἀπό ὅλο τόν ὑλικό κόσμο (βλ. Ἰώβ 38,7). Δηλαδή, πρῶτα δημιουργήθηκαν οἱ νοεροί ἄγγελοι, πού εἶναι πνεύματα, ἔπειτα ὁ αἰσθητός κόσμος, ἡ φύση πού μᾶς περιβάλλει, καί τελευταῖα πάντων δημιουργήθηκε ὁ ἄνθρωπος, πού εἶναι σύνθετος καί ἀπό ὕλη καί ἀπό πνεῦμα. Ἡ πτώση τοῦ Ἑωσφόρου καί ὅλου τοῦ τάγματός του ἔγινε, ὅπως λέγουν οἱ περισσότεροι Πατέρες, ἀπό τήν ἀλαζονεία του πρός τόν Θεό, γιατί θέλησε νά ὁμοιωθεῖ μέ τόν Ὕψιστο (βλ. καί Ἡσ. 14,13-15). Ὀλίγοι ὅμως πατέρες λέγουν ὅτι ἡ πτώση τοῦ Ἑωσφόρου ἔγινε ἀπό τόν φθόνο του πρός τόν ἄνθρωπο. Ἐδῶ, νομίζω, χωρεῖ καί ἡ ἑρμηνεία, τήν ὁποία εἶχα διαβάσει πρό ἐτῶν (στόν Φλωρόφσκυ ὡς ἐνθυμοῦμαι), ὅτι ὁ Ἑωσφόρος καί τό τάγμα του ἔπεσε ἀπό φθόνο τους πρός τήν Παναγία! Ὁ Ἑωσφόρος, σάν καθαρός ἄγγελος πού ἦταν πρῶτα, εἶδε ὅτι μελλοντικά πάνω ἀπό αὐτόν, πού ἦταν ὁ ἀνώτερος τῶν ἀγγέλων, θά εἶναι μία ἄνθρωπος Γυναίκα, καί θά ἔχει μάλιστα πολύ-πολύ μεγαλύτερη δόξα ἀπ αὐτόν. Αὐτή ἡ Γυναίκα εἶναι ἡ Παναγία, ὁ Ὁποία πραγματικά εἶναι «τιμιωτέρα τῶν Χερουβίμ καί ἐνδοξοτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ»! Ἐφθόνισε ὁ Ἑωσφόρος, κατά τήν ἑρμηνεία αὐτή, τήν Παναγία γιά τήν δόξα Της καί ἔπεσε μέ ὅλο τό τάγμα του καί ἔγινε ὁ Σατανᾶς, ὁ ἀντικείμενος πρός τόν Θεό, ὁ Διάβολος. Ἀπό τά παραπάνω νοοῦμε ὅτι ὁ Διάβολος εἶναι ὕπαρξη καί δέν εἶναι μιά ἀφηρημένη δύναμη, ὅπως εἶπε παλαιά ἀπό ἕδρας καθηγητής Πανεπιστημίου. Ὁ δέ καθηγητής Ἀνδροῦτσος τότε, ἀπό ἕδρας πάλι, ἐχαρακτήρισε τήν δοξασία αὐτή τοῦ συναδέλφου του ὡς μεγάλη αἵρεση, ἡ ὁποία καταρρίπτει ὅλο τό ἀπολυτρωτικό ἔργο τοῦ Χριστοῦ, «ἅτε ὅπως ἀκριβῶς τό εἶπε τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐλθόντος ἵνα καταλύσῃ τά ἔργα τοῦ Διαβόλου» (βλ. καί Α Ἰωάν. 3,8). Γιά τόν λόγο λοιπόν αὐτόν, γιά νά φανεῖ ὅτι ὁ Διάβολος εἶναι πραγματική ὕπαρξη, γράφουμε τήν ὀνομασία του μέ κεφαλαῖο. Εἶναι ἡ μόνη «τιμή» πού κάνουμε σ αὐτόν τόν μή ἔχοντα οὐδεμία τιμή! Ὁ Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας 5