Επιστημονική Εκδήλωση με θέμα «Ανταγωνιστικότητα και Ανάπτυξη» Τρίτη 28 Νοεμβρίου 2017
ΔIΕΘΝΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ο Ρόλος της Έρευνας και της Καινοτομίας Λουκάς Παπαδήμος
Προσδιοριστικοί παράγοντες της ανταγωνιστικότητας Μακροοικονομικό περιβάλλον Θεσμοί Ανθρώπινο κεφάλαιο Παιδεία Εκπαίδευση Πολιτισμός Υποδομές Αποδοτικότητα όλων των συντελεστών παραγωγής Τεχνολογία Καινοτομία Ανάπτυξη και ευρωστία του χρηματοπιστωτικού συστήματος 1
Πίνακας 1: Δείκτης παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας 2017-2018 2
Διάγραμμα 1: Εξέλιξη ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας στην Ελλάδα 2007-2016 4,30 4,10 3,90 3,70 3,50 3,30 3,10 2,90 2,70 2,50 Ανταγωνιστικότητα Καινοτομία Οι δείκτες ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας παίρνουν τιμές από 1 έως 7 (βέλτιστη τιμή) 3
Διάγραμμα 2: Δείκτης ανταγωνιστικότητας σε 5 ευρωπαϊκές χώρες 2007-2016 5,30 5,10 4,90 4,70 4,50 4,30 4,10 GRC IRL ITA PRT ESP 3,90 3,70 3,50 4
Διάγραμμα 3: Δείκτης καινοτομίας σε 5 ευρωπαϊκές χώρες 2007-2016 5,00 4,50 4,00 3,50 GRC IRL ITA PRT ESP 3,00 2,50 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 5
Διάγραμμα 4: Global Convergence and Competitiveness 6
Διάγραμμα 5: Inclusive Development Index 2017 Global Competitiveness Index 2017-2018 GR Πηγή: World Economic Forum 7
Δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης Διάγραμμα 6: Δείκτες ανθρώπινης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας (ΕΕ 28) 2007-2016 0,92 0,90 0,88 0,86 0,84 y = 0,0702x + 0,5156 R² = 0,6994 ΕΛΛ ΚΥΠ ΣΒΝ ΙΤΑ ΙΣΠ ΤΣΕ ΕΣΘ ΙΡΛ ΛΟΞ ΒΕΛ ΓΑΛ ΑΥΣ ΔΑΝ ΗΒ ΟΛΛ ΓΕΡ ΦΙΝ ΣΟΥ 0,82 0,80 ΚΡΟ ΣΒΚ ΜΑΛ ΟΥΓ ΛΕΤ ΠΟΛ ΛΙΘ ΠΟΡ 0,78 ΡΟΥ 0,76 ΒΛΓ 0,74 3,50 4,00 4,50 5,00 5,50 6,00 Δείκτης ανταγωνιστικότητας Ο δείκτης ανταγωνιστικότητας παίρνει τιμές από 1 έως 7 (βέλτιστη τιμή) και ο δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης παίρνει τιμές από 1 έως 100 (βέλτιστη τιμή) 8
Μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας Βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης και γενικότερα του δημόσιου τομέα Αποδοτικότερη λειτουργία του συστήματος απονομής δικαιοσύνης Αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος ώστε να γίνει απλούστερο, διεθνώς ανταγωνιστικό και κοινωνικά πιο δίκαιο Βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος Διαμόρφωση ενός πρόσφορου θεσμικού, εκπαιδευτικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος που θα δώσει ώθηση στην καινοτομία και τον υγιή ανταγωνισμό 9
Πολιτική και δράσεις για την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας Εξάλειψη των εμποδίων που δημιουργούνται από πολύπλοκες και άκαμπτες κανονιστικές ρυθμίσεις, την αναποτελεσματική γραφειοκρατία, την υπερβολική προστασία των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, την εσφαλμένη κατανομή επιδοτήσεων και τον πολύπλοκο φορολογικό κώδικα Αύξηση των δαπανών τόσο του κράτους όσο και των επιχειρήσεων για Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D), οι οποίες είναι απογοητευτικά χαμηλές, συγκριτικά με άλλες χώρες Βελτίωση του τρόπου διοίκησης και της ποιότητας των επιστημονικών ερευνητικών ιδρυμάτων Αναβάθμιση και διεύρυνση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης Επέκταση και ενίσχυση της συνεργασίας των πανεπιστημίων, των ερευνητικών κέντρων και των επιχειρήσεων και Παροχή περισσότερων και νέων μορφών χρηματοδότησης και ευρύτερης στήριξης σε νεοφυείς και, γενικότερα, καινοτόμες επιχειρήσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους 10
Ερευνητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες για την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας (1) Συστηματική συνεργασία μεταξύ ελληνικών και ξένων ερευνητικών κέντρων σε συγκεκριμένα θέματα στα σημερινά σύνορα της γνώσης, που θα συντελέσουν στη "μεταφορά τεχνολογίας" στην Ελλάδα. Μεταπτυχιακή εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση σε θέματα που αφορούν τη διαδικασία της καινοτομίας, την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στην παραγωγή, και τη βελτίωση της ποιότητας της επιχειρηματικότητας. 11
Ερευνητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες για την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας (2) Στενή συνεργασία ελληνικών ερευνητικών κέντρων και επιχειρήσεων με ξένα πανεπιστήμια που δίνουν έμφαση στην καινοτομία, καθώς και την αξιοποίηση της τεχνολογικής προόδου και των αποτελεσμάτων της έρευνας στην παραγωγή καινοτομικών αγαθών και υπηρεσιών. Δραστηριότητες που θα ενθαρρύνουν τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων (start-ups), ιδίως για την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και των τεχνολογικών επιτευγμάτων, και θα στηρίξουν τη βιώσιμη ανάπτυξή τους πέρα από το αρχικό στάδιο σχεδιασμού και παραγωγής νέων προϊόντων. 12
Τομείς με προοπτική ανάπτυξης έρευνας και καινοτομίας η βιοϊατρική επιστήμη και τεχνολογία η παραγωγή, αποθήκευση και διανομή της ενέργειας οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας (ICT) τομείς συνδεόμενοι με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής τομείς όπου η Ελλάδα ήδη έχει συγκριτικό πλεονέκτημα και προοπτική περαιτέρω ανάπτυξης, όπως η ναυτιλία, η παραγωγή και μεταποίηση αγροτικών προϊόντων, και ο πολιτιστικός και ιατρικός τουρισμός 13