Το πλαίσιο δημοσιονομικών πολιτικών της ΕΕ

Σχετικά έγγραφα
Ένα νέο πλαίσιο για τις δημοσιονομικές πολιτικές

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. προκειμένου να τερματιστεί η κατάσταση του υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στην Κροατία

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 13 Ιουνίου 2016 (OR. en)

Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/283/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στο Βέλγιο

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/401/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Κύπρο

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 18 Οκτωβρίου 1996) ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Βρυξέλλες, 27 Μαΐου 2013

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λουξεμβούργο, 12 Ιουνίου 2017 (OR. en)

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2009/415/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ελλάδα

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης των Κάτω Χωρών

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης που υπέβαλε η Πορτογαλία

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Σεπτεμβρίου 2017 (OR. en)

Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/282/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Αυστρία

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή σύµφωνα µε το άρθρο 189 Α παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ)

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

(Πράξεις για την ισχύ των οποίων απαιτείται δημοσίευση) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1466/97 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. με σκοπό να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 28 Νοεμβρίου 2017 (OR. en)

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/288/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Πορτογαλία

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2017) 801 final.

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2017) 268 final.

11554/16 ROD/alf,ech DGG 1A

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Ο Κανονισμός 1175/2011

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2017) 380 final.

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2009/416/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ιρλανδία

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ του Συµβουλίου

Σύσταση για ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 473/2013 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. της 13ης Μαΐου 2013.

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2019/0000(INI)

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης της Σλοβενίας

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. περί καταργήσεως της απόφασης 2009/589/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Πολωνία

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

PUBLIC. Βρυξέλλες,17Ιουνίου2014 (OR.en) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣΕΝΩΣΗΣ 10525/14 LIMITE ECOFIN567 UEM189

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2016) 297 final.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Αυγούστου 2016 (OR. en)

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0000(INI)

Επίσημη Εφημερίδα L 306. της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νομοθεσία. Νομοθετικές πράξεις. 54ο έτος 23 Νοεμβρίου Έκδοση στην ελληνική γλώσσα.

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

10297/15 ROD/ech,ag DGG 1A

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 306/33

(Νομοθετικές πράξεις) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (EE) αριθ. 1173/2011 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. της 8ης Νοεμβρίου 2011.

9291/17 ΔΙ/σα 1 DG B 1C - DG G 1A

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της ΙΣΠΑΝΙΑΣ

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. σχετικά με τα δημόσια οικονομικά στην ΟΝΕ (2011/2274 (INI))

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

11256/12 IKS/nm DG G1A

9433/18 ΔΙ/σα 1 DG B 1C - DG G 1A

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ. Αξιολόγηση της δράσης που ανέλαβαν

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. προκειμένου να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στην Πολωνία. {SWD(2013) 605 final}

9195/16 ΧΜΑ/γπ/ΧΦ 1 DG B 3A - DG G 1A

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης της Μάλτας

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ιρλανδίας για το 2012

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 11 Ιουλίου 2016 (OR. en)

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Δανίας για το 2014

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)

τις αντιπροσωπείες Γνώµη του Συµβουλίου σχετικά µε το επικαιροποιηµένο πρόγραµµα σταθερότητας της Ελλάδας

Τα όργανα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Δανίας για το 2016

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Ιουνίου 2017 (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 28 Νοεμβρίου 2017 (OR. en)

***I ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0385(COD)

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2015

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. Συντάκτρια γνωμοδότησης (*): Angelika Werthmann

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Εσθονίας για το 2015

ΠΡΟΤΑΣΗ Του/Της: Ευρωπαϊκής Επιτροπής Με ημερομηνία: 16 Ιουλίου 2004 Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την ίδρυση Ταμείου Συνοχής

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ. Βρυξέλλες, 13 Δεκεμβρίου 2011 (OR. en) 2011/0209 (COD) PE-CONS 70/11 CODEC 2165 AGRI 804 AGRISTR 74

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την αποτελεσµατική επιβολή της δηµοσιονοµικής εποπτείας στη ζώνη του ευρώ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. Αξιολόγηση των μέτρων που έχουν ληφθεί από την ΙΣΠΑΝΙΑ, τη ΓΑΛΛΙΑ, τη ΜΑΛΤΑ, τις ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ και τη ΣΛΟΒΕΝΙΑ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2016

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Μάλτας για το 2015

Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. Σχετικά με το ισπανικό πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Οι σχετικές με την Ελλάδα αποφάσεις του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της δημοσιονομικής πειθαρχίας (αρ. 126 ΣΛΕΕ)

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2017) 504 final.

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2017/0007(COD) της Επιτροπής Προϋπολογισμών

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

9252/15 ΧΦ/νικ 1 DG B 3A - DG G 1A

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ. Κοινές αρχές για τους εθνικούς δημοσιονομικούς διορθωτικούς μηχανισμούς

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2009/0059(COD) της Επιτροπής Ανάπτυξης. προς την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ.

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Εσθονίας για το 2017

ΣΗΜΕΙΩΜΑ Συμβουλίου (Ecofin) προς το : Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Θέμα: Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Αυγούστου 2016 (OR. en)

11555/16 ROD/alf,ag DGG 1A

Κείμενα Οικονομικής & Διεθνοπολιτικής Ανάλυσης. Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ) και η εξέλιξή του

Transcript:

Το πλαίσιο δημοσιονομικών πολιτικών της ΕΕ Για να διασφαλιστεί η σταθερότητα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, πρέπει να υπάρχει ισχυρό πλαίσιο για την αποφυγή μη βιώσιμων δημόσιων οικονομικών. Στα τέλη του 2011, τέθηκε σε ισχύ μεταρρύθμιση (μέρος του Εξάπτυχου «Six-Pack») για την τροποποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Μια άλλη, η διακυβερνητική Συνθήκη για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση (ΣΣΣΔ), συμπεριλαμβανομένου του Δημοσιονομικού Συμφώνου, τέθηκε σε ισχύ στις αρχές του 2013. Τον Μάιο του 2013, τέθηκε σε ισχύ κανονισμός σχετικά με την αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων (μέρος του Δίπτυχου «Two-Pack»). Νομική βάση Άρθρα 3, 119-144, 136, 219 και 282-284 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) Πρωτόκολλο (αριθ. 12) σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος Πρωτόκολλο (αριθ. 13) σχετικά με τα κριτήρια σύγκλισης που επισυνάπτονται στην ΣΛΕΕ. Στόχοι Η νέα αρχιτεκτονική των δημοσιονομικών πολιτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποσκοπεί στην οικοδόμηση ενός ακμαίου και αποτελεσματικού πλαισίου για τον συντονισμό και την επιτήρηση των δημοσιονομικών πολιτικών των κρατών μελών. Οι μεταρρυθμίσεις της περιόδου 2011-2013 αποτελούν μια άμεση απάντηση στην κρίση δημόσιου χρέους η οποία ανέδειξε την ανάγκη επιβολής αυστηρότερων κανόνων όσον αφορά τα φαινόμενα μετάδοσης του αντίκτυπου που είχαν τα μη βιώσιμα δημόσια οικονομικά σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Κατά συνέπεια, το αναθεωρημένο πλαίσιο βασίζεται στις εμπειρίες που προέκυψαν από τις αδυναμίες του αρχικού σχεδιασμού της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης και τις προσπάθειες για την ενίσχυση της κατευθυντήριας αρχής των υγιών δημοσίων οικονομικών, η οποία κατοχυρώνεται στο άρθρο 119 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ. Επιτεύγματα Α. Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης Το πρωτογενές δίκαιο της Ένωσης, παρέχει την κύρια νομική βάση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ) στο άρθρο 121 της ΣΛΕΕ (πολυμερής εποπτεία), το άρθρο 126 της ΣΛΕΕ (διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος) και το πρωτόκολλο αριθ. 12 σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος. Το παράγωγο δίκαιο της Ένωσης θεσπίζει με μεγαλύτερες λεπτομέρειες τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται οι κανόνες και οι διαδικασίες που προβλέπει η Συνθήκη. Η πρώτη δέσμη μέτρων για την οικονομική διακυβέρνηση («εξάπτυχο») που τέθηκε σε ισχύ στις 13 Δεκεμβρίου 2011, μεταρρυθμίζει και Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 1

τροποποιεί τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το τροποποιημένο ΣΣΑ προβλέπει τα βασικά μέσα για την επιτήρηση των δημοσιονομικών πολιτικών των κρατών μελών (προληπτικό σκέλος) και την αποκατάσταση των υπερβολικών ελλειμμάτων (διορθωτικό σκέλος). Στην παρούσα του μορφή, το ΣΣΑ συνίσταται στα ακόλουθα μέτρα: Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 1997 για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1055/2005 του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2005 και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1175/2011 της 16ης Νοεμβρίου 2011. Ο εν λόγω κανονισμός αποτελεί το προληπτικό σκέλος. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 1997 για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1056/2005 του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2005 και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1177/2011 της 8ης Νοεμβρίου 2011. Ο εν λόγω κανονισμός αποτελεί το διορθωτικό σκέλος. Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1173/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Νοεμβρίου 2011, για την αποτελεσματική επιβολή της δημοσιονομικής εποπτείας στη ζώνη του ευρώ. Επιπλέον, υπάρχει ο «Κώδικας Δεοντολογίας», ο οποίος αποτελεί τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής (επιτροπή του Συμβουλίου Ecofin) και ο οποίος καθορίζει την εφαρμογή του ΣΣΑ και παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για τη μορφή και το περιεχόμενο των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης (ΠΣΣ). Αν και ο «Κώδικας Δεοντολογίας» είναι τυπικά κάτω από το επίπεδο του κανονισμού, το γεγονός ότι διευκρινίζει στην πράξη τον τρόπο εφαρμογής του ΣΣΑ, τον καθιστά κείμενο μεγάλης σημασίας. Η πλέον πρόσφατη επικαιροποίησή του, η οποία δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2016, περιλαμβάνει προδιαγραφές σχετικά με την ευελιξία στο πλαίσιο των υφιστάμενων κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (μέσω των λεγόμενων ρητρών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων και μέσω μιας μήτρας που προσδιορίζει τη θετική και αρνητική οικονομική συγκυρία μέσα στο προληπτικό σκέλος του Συμφώνου) οι εν λόγω προδιαγραφές βασίζονται σε μία «από κοινού συμφωνηθείσα θέση σχετικά με την ευελιξία στο πλαίσιο του ΣΣΑ» όπως συμφωνήθηκε από την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή τον Νοέμβριο του 2015 και εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ecofin τον Φεβρουάριο του 2016 το σημείο εκκίνησης για τις συζητήσεις ήταν η ανακοίνωση της Επιτροπής του Ιανουαρίου 2015 σχετικά με την ευελιξία. 1. Προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ Ο σκοπός του προληπτικού σκέλους είναι να διασφαλίσει τα υγιή δημόσια οικονομικά, μέσω της πολυμερούς εποπτείας που βασίζεται στο άρθρο 121 της ΣΛΕΕ. Ο τροποποιημένος κανονισμός αριθ. 1466/97 και ο νέος κανονισμός αριθ. 1173/2011 αποτελούν τη θεμελίωση στο παράγωγο δίκαιο. Μια κομβική έννοια που χρησιμοποιείται για την εποπτεία και την καθοδήγηση είναι ο εξειδικευμένος ανά χώρα μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος (ΜΔΣ). Ο ΜΔΣ για κάθε χώρα πρέπει να κινείται μεταξύ του -1% του ΑΕγχΠ, με διόρθωση λόγω των κυκλικών επιπτώσεων και των κατ' αποκοπή προσωρινών μέτρων. Ο στόχος αυτός πρέπει να αναθεωρείται κάθε τρία χρόνια ή όταν συμβαίνουν σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν επιπτώσεις στη δημοσιονομική κατάσταση. Τα κομβικά εργαλεία του προληπτικού σκέλους του ΣΔΣ είναι τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης. Προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης (ΠΣΣ) Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 2

Υποβολή φακέλου: Στο πλαίσιο της πολυμερούς εποπτείας που προβλέπει το άρθρο 121 της ΣΛΕΕ, τον Απρίλιο κάθε έτους, κάθε κράτος μέλος οφείλει να υποβάλλει προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο ένα πρόγραμμα σταθερότητας (στην περίπτωση των κρατών μελών της ευρωζώνης) ή ένα πρόγραμμα σύγκλισης (στην περίπτωση των κρατών μελών εκτός ευρωζώνης). Τα προγράμματα σταθερότητας πρέπει να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον ΜΔΣ, την πορεία προσαρμογής σε αυτόν καθώς και ανάλυση σεναρίων που θα εξετάζουν τα αποτελέσματα των αλλαγών στις βασικές οικονομικές προβλέψεις της δημοσιονομικής κατάστασης. Η βάση των υπολογισμών πρέπει να είναι τα πλέον πιθανά μακροδημοσιονομικά (ή πιο συνετά) σενάρια. Τα προγράμματα αυτά δημοσιοποιούνται. Αξιολόγηση: Το Συμβούλιο, με βάση αξιολόγηση της Επιτροπής και της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής (ΟΔΕ) εξετάζει τα προγράμματα. Ειδικότερα, εξετάζεται η πρόοδος που σημειώνεται για την επίτευξη του ΜΔΣ. Ένα νέο στοιχείο στο τροποποιημένο ΣΣΑ είναι η ρητή εξέταση της εξέλιξης των δαπανών στην αξιολόγηση. Γνωμοδότηση: Με βάση σύσταση της Επιτροπής και κατόπιν διαβούλευσης με την ΟΔΕ, το Συμβούλιο εγκρίνει γνωμοδότηση σχετικά με το πρόγραμμα. Στη γνωμοδότησή του, το Συμβούλιο μπορεί να ζητήσει από τα κράτη μέλη να προβούν σε προσαρμογή του προγράμματος. Η γνώμη αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των ειδικών ανά χώρα συστάσεων που εγκρίνει το Συμβούλιο στο τέλος κάθε Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Παρακολούθηση: Η Επιτροπή και το Συμβούλιο παρακολουθούν την εφαρμογή των ΠΣΣ. Έγκαιρη προειδοποίηση:: Σε περίπτωση σοβαρών αποκλίσεων από την πορεία προσαρμογής του ΜΔΣ, η Επιτροπή απευθύνει προειδοποίηση στο οικείο κράτος μέλος, σύμφωνα με το άρθρο 121, παράγραφος 4 της ΣΛΕΕ (άρθρα 6 και 10 του τροποποιημένου κανονισμού 1466/97). Η προειδοποίηση αυτή διατυπώνεται υπό μορφή σύστασης του Συμβουλίου με την οποία ζητείται από το οικείο κράτος μέλος να προβεί στις αναγκαίες προσαρμογές πολιτικής. Κυρώσεις: Για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης, το τροποποιημένο ΣΣΑ προβλέπει επίσης τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων υπό μορφή πραγματοποίησης τοκοφόρου κατάθεσης που αντιστοιχεί στο 0,2% του ΑΕγχΠ του προηγουμένου έτους, εφόσον το οικείο κράτος μέλος δεν λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προσαρμογής. Προβλέπονται επίσης και πρόστιμα σε περίπτωση παραποίησης των στοιχείων σχετικά με το χρέος ή το έλλειμμα. Ευρωπαϊκό Εξάμηνο: Η υποβολή και η αξιολόγηση των ΠΣΣ αποτελούν τμήματα του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, το οποίο είναι μια ευρύτερη διαδικασία συντονισμού των οικονομικών πολιτικών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το οποίο περιλαμβάνει το προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ. 2. Προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ Διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος Σκοπός της διαδικασίας του υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) είναι να αποτρέψει τη δημιουργία υπερβολικών ελλειμμάτων και να διασφαλίσει την έγκαιρη διόρθωση. Η ΔΥΕ διέπεται από το άρθρο 126 της ΣΛΕΕ, το Πρωτόκολλο (αριθ. 12) που επισυνάπτεται στη Συνθήκη και από τον τροποποιημένο κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1467/97 και τον νέο κανονισμό (EΕ) αριθ. 1173/2011. Σύμφωνα με το τροποποιημένο ΣΣΑ, το έναυσμα για την κίνηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος δίνει το κριτήριο του ελλείμματος ή του χρέους: Κριτήριο ελλείμματος: Ένα γενικό κρατικό έλλειμμα θεωρείται υπερβολικό αν υπερβαίνει την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕγχΠ σε τιμές αγοράς ή Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 3

Κριτήριο χρέους: Το χρέος υπερβαίνει το 60% του ΑΕγχΠ και κατά τα τελευταία τρία χρόνια δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος της ετήσιας μείωσης του χρέους που υπερβαίνει το όριο του 60% κατά το 1/20. Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης διατάξεις οι οποίες αποσαφηνίζουν πότε ένα έλλειμμα που υπερβαίνει το ύψος της τιμής αναφοράς, θεωρείται κατ' εξαίρεση (που προέκυψε από ασύνηθες γεγονός, σοβαρή οικονομική ύφεση) ή προσωρινό (οι προβλέψεις αναφέρουν ότι το έλλειμμα θα πέσει κάτω από την τιμή αναφοράς μετά το τέλος του ασυνήθους γεγονότος ή της ύφεσης). Το άρθρο 126 παράγραφοι 3 έως 6 της ΣΛΕΕ προβλέπουν τη διαδικασία για την αξιολόγηση και τη λήψη απόφασης σχετικά με υπερβολικό έλλειμμα. Η Επιτροπή εκπονεί έκθεση εφόσον ένα κράτος μέλος δεν συμμορφώνεται ή αν υπάρχει κίνδυνος να μη συμμορφωθεί ως προς τουλάχιστον ένα από τα δύο κριτήρια. Η ΟΔΕ διατυπώνει γνωμοδότηση επί της έκθεσης αυτής. Αν η Επιτροπή θεωρήσει το υπερβολικό έλλειμμα δεδομένο (ή ότι είναι πιθανόν να συμβεί), διατυπώνει γνώμη προς το οικείο κράτος μέλος και ενημερώνει το Συμβούλιο. Με βάση πρόταση της Επιτροπής, το Συμβούλιο αποφασίζει τελικώς κατά πόσον υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα (άρθρο 126 παράγραφος 6 της ΣΛΕΕ) και, εν συνεχεία, με βάση σύσταση της Επιτροπής, εγκρίνει γνωμοδότηση που απευθύνεται προς το οικείο κράτος μέλος (άρθρο 126 παράγραφος 7 της ΣΛΕΕ) ζητώντας τη λήψη αποτελεσματικής δράσης για τη μείωση του ελλείμματος και θέτοντας προθεσμία έξι μηνών κατ' ανώτατο όριο. Σε περίπτωση που το Συμβούλιο αποφανθεί ότι δεν έχει αναληφθεί τέτοιου είδους δράση, η σύσταση αυτή μπορεί να δημοσιοποιηθεί (άρθρο 126 παράγραφος 8 της ΣΛΕΕ). Σε περίπτωση παρατεταμένης αδυναμίας συμμόρφωσης προς τις διατυπωμένες συστάσεις, το Συμβούλιο κοινοποιεί στο οικείο κράτος μέλος να λάβει τα αναγκαία μέτρα εντός συγκεκριμένης χρονικής προθεσμίας (άρθρο 126 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ). Κυρώσεις: Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος προβλέπει επίσης κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης (άρθρο 126 παράγραφος 11 της ΣΛΕΕ). Για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης, κατά κανόνα, η κύρωση αυτή είναι πρόστιμο που συνίσταται σε ένα σταθερό στοιχείο (0,2% του ΑΕγχΠ) και ένα μεταβλητό στοιχείο (μέχρι 0,5% του ΑΕγχΠ συνολικά). Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1173/2011 για την αποτελεσματική εφαρμογή της δημοσιονομικής εποπτείας στην ευρωζώνη προβλέπει συμπληρωματικές κυρώσεις για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης. Οι κυρώσεις επιβάλλονται σε διάφορες φάσεις της ΔΥΕ και συνίστανται σε μη τοκοφόρες καταθέσεις ύψους 0,2% και πρόστιμο 0,2% του ΑΕγχΠ του προηγουμένου έτους. Με βάση τον ίδιο κανονισμό, προβλέπονται επίσης κυρώσεις για παραποίηση των στατιστικών στοιχείων. Β. Δημοσιονομικό Σύμφωνο Κατά τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Μάρτιο του 2012, η διακυβερνητική Συνθήκη για τη σταθερότητα, τον συντονισμό και τη διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, η δημοσιονομική συνιστώσα της οποίας είναι το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, υπεγράφη από όλα τα κράτη μέλη εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Δημοκρατία της Τσεχίας (η Κροατία επίσης δεν υπέγραψε τη Συνθήκη, ούτε πριν ούτε μετά την ένταξή της στην ΕΕ την 1η Ιουλίου 2013). Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο προβλέπει την ενσωμάτωση του «χρυσού κανόνα» του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, με χαμηλότερο περιθώριο του διαρθρωτικού ελλείμματος το 0,5% του ΑΕΠ, (εάν το δημόσιο χρέος είναι χαμηλότερο από το 60% του ΑΕΠ, αυτό το κατώτατο όριο ανέρχεται στο 1% του ΑΕΠ) στο εθνικό δίκαιο, κατά προτίμηση σε συνταγματικό επίπεδο («φρένο στο χρέος»). Σε περίπτωση που ο κανόνας αυτός δεν εφαρμόζεται ορθώς, τα κράτη μέλη προσφεύγουν εναντίον άλλων κρατών μελών ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις συμπληρωματικές διατάξεις περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η αυτόματη ενεργοποίηση του Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 4

διορθωτικού μηχανισμού και η επιβολή κανόνων για τις χώρες που υπόκεινται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Επιπλέον, η οικονομική στήριξη από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας θα παρέχεται μόνο στα κράτη μέλη που έχουν υπογράψει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο. Γ. Συμπληρωματικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης στην ευρωζώνη Οι συνολικές μεταρρυθμίσεις της περιόδου 2011-2013 της οικονομικής διακυβέρνησης στην Ένωση και του πλαισίου δημοσιονομικών πολιτικών περιλαμβάνει, πέρα από τους αναθεωρημένους κανόνες ΣΔΣ και τη διακυβερνητική ΣΣΣΔ, δύο κανονισμούς σκοπός των οποίων είναι η περαιτέρω ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης στην ευρωζώνη («Δίπτυχο»): Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2013, σχετικά με κοινές διατάξεις για την παρακολούθηση και την εκτίμηση των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων και τη διασφάλιση της διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος των κρατών μελών στη ζώνη του ευρώ και Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 472/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2013, για την ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών μελών στη ζώνη του ευρώ τα οποία αντιμετωπίζουν ή απειλούνται με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα. Τα βασικά στοιχεία του πρώτου κανονισμού είναι να εξασφαλίσει κοινά δημοσιονομικά χρονοδιαγράμματα για όλα τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και κανόνες για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των σχεδίων προϋπολογισμών των κρατών μελών από την Επιτροπή. Σε περίπτωση σοβαρών περιπτώσεων μη συμμόρφωσης προς τους κανόνες του ΣΔΣ η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει την αναθεώρηση των σχεδίων. Επιπλέον, ορίζει ότι τα κράτη μέλη της ευρωζώνης που υπόκεινται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος θα πρέπει να παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης στο οποίο θα περιγράφονται λεπτομερώς τα μέτρα πολιτικής και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να εξασφαλιστεί μια αποτελεσματική και διαρκής διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Το Συμβούλιο, αποφασίζοντας μετά από πρόταση της Επιτροπής, εκδίδει γνώμες για τα προγράμματα οικονομικής εταιρικής σχέσης. Ο δεύτερος κανονισμός αφορά τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν ή απειλούνται από σοβαρές δυσκολίες όσον αφορά τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα. Θεσπίζει κανόνες για την καλύτερη εποπτεία, οικονομική βοήθεια και εποπτεία μετά το πρόγραμμα (για τουλάχιστον όσο διάστημα δεν έχει αποπληρωθεί το 75% της χορηγηθείσας χρηματοδοτικής συνδρομής). Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί συννομοθέτη όσον αφορά τον καθορισμό των λεπτομερών κανόνων πολυμερούς εποπτείας (άρθρο 121 παράγραφος 6 της ΣΛΕΕ) και γνωμοδοτεί όσον αφορά το παράγωγο δίκαιο που εφαρμόζεται για τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος (άρθρο 126 παράγραφος 14 της ΣΛΕΕ). Το τροποποιημένο ΣΣΑ περιλαμβάνει ένα νέο μέσο που είναι ο οικονομικός διάλογος, ο οποίος παρέχει στο Κοινοβούλιο καθοριστικό ρόλο στο υφιστάμενο πλαίσιο δημοσιονομικών πολιτικών, καθόσον παρέχει στην αρμόδια επιτροπή του Κοινοβουλίου τη δυνατότητα να καλέσει τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, την Επιτροπή, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τον Πρόεδρο της Ευρωομάδας και, ενδεχομένως, ένα κράτος μέλος, με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερώνεται επίσης τακτικά σχετικά με την εφαρμογή των Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 5

κανονισμών. Επιπλέον, οι εξουσίες της Επιτροπής να επιβάλλει επιπλέον απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο του νέου κανονισμού για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων και τη διασφάλιση της διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος των κρατών μελών στη ζώνη του ευρώ, θα πρέπει πλέον να ανανεώνονται κάθε τρία έτη, ενώ το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν δυνατότητα ανάκλησής τους. Jost Angerer 10/2017 Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 6