Νότια Ασία Η Ασία είναι η μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη ήπειρος, με μεγάλη γεωστρατηγική σημασία για την ΕΕ, η οποία καλλιεργεί στενότερους δεσμούς με τις χώρες της Νότιας Ασίας ως ισχυρός οικονομικός παράγοντας και σημαντικός χορηγός αναπτυξιακής στήριξης και βοήθειας, προωθώντας την οικοδόμηση θεσμών, τη δημοκρατία, τη χρηστή διακυβέρνηση και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η ΕΕ ενδιαφέρεται επίσης για την ασφάλεια της περιοχής, π.χ. σε ό,τι αφορά τη διένεξη του Κασμίρ και το Αφγανιστάν. Το παρόν ενημερωτικό δελτίο περιγράφει την περιοχή της Νότιας Ασίας. Βλέπε επίσης ενημερωτικά δελτία για τη Νότια Ασία (5.6.8) και τη Νοτιοανατολική Ασία (5.6.9). Νομική βάση Τίτλος V (εξωτερική δράση της ΕΕ) της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Άρθρα 206-207 (εμπόριο) και 216-219 (διεθνείς συμφωνίες) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας (ΣΕΣΣ/PCAs) (διμερείς σχέσεις). Ένωση της Νότιας Ασίας για την Περιφερειακή Συνεργασία (SAARC) Η ΕΕ ενθαρρύνει την περιφερειακή ολοκλήρωση και στηρίζει την Ένωση της Νότιας Ασίας για την Περιφερειακή Συνεργασία (SAARC). Χώρες μέλη της SAARC είναι το Αφγανιστάν, το Μπανγκλαντές, το Μπουτάν, η Ινδία, οι Μαλδίβες, το Νεπάλ, το Πακιστάν και η Σρι Λάνκα. Η ΕΕ, η Κίνα, το Ιράν, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, ο Μαυρίκιος, η Βιρμανία/Μιανμάρ και οι ΗΠΑ έχουν καθεστώς παρατηρητή στη SAARC. Η ΕΕ είναι ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος της SAARC, για ένα συνολικό ποσό 112 δισεκατομμυρίων ευρώ (στοιχεία 2016) αντιπροσωπεύει περίπου το 15% του συνολικού εμπορίου της SAARC με τον υπόλοιπο κόσμο και το 22% της εξαγωγικής αγοράς της (στοιχεία 2015). Η αναπτυξιακή συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Νότιας Ασίας περιλαμβάνει χρηματοδοτική και τεχνική βοήθεια, καθώς και οικονομική συνεργασία. Στις προτεραιότητες συμπεριλαμβάνονται η περιφερειακή σταθερότητα, η μείωση της φτώχειας, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η βιώσιμη ανάπτυξη, η χρηστή διακυβέρνηση και τα εργασιακά δικαιώματα. Η συνεργασία ΕΕ-SAARC επιδιώκει να προωθήσει την εναρμόνιση των προτύπων και τη διευκόλυνση του εμπορίου, καθώς και να βελτιώσει την ενημέρωση για τα πλεονεκτήματα της περιφερειακής συνεργασίας. Α. Ινδία ΕΕ και Ινδία συγκρότησαν μια στρατηγική εταιρική σχέση για να προαγάγουν το εμπόριο και την οικονομική συνεργασία. Αμφότερες έχουν περιφέρειες έντονα διαφοροποιημένες από άποψη οικονομικής ισχύος, γλώσσας και κουλτούρας, διαθέτουν πολύ μεγάλη αγορά και γεωστρατηγική θέση που απαιτεί μια πολιτική στον τομέα της ασφάλειας. Στην τελευταία Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2018 1
διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Ινδίας, τον Μάρτιο 2016, οι δεσμοί ενισχύθηκαν, με βήματα προόδου στο εμπόριο και τις επενδύσεις, στη βιώσιμη ανάπτυξη, τη μετανάστευση, την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια και το νερό. Η Ινδία έχει τεράστιες δυνατότητες οικονομικής μεγέθυνσης και μπορεί να καταστεί μείζων διεθνής στρατηγικός παράγων. Ο πρωθυπουργός Narendra Modi προωθεί πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις επικεντρωμένες στον εκσυγχρονισμό της διοίκησης, στη χρηστή διακυβέρνηση, στην αντιμετώπιση της διαφθοράς, μέσα από προγράμματα απονομισματοποίησης και διαφάνειας, μέσα από την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων, με την ανάπτυξη της οικονομίας μέσω των πρωτοβουλιών «Make in India» και «Invest India», και με την επιβολή ενός φόρου εμπορευμάτων και υπηρεσιών σε πανεθνικό επίπεδο. Η Ινδία είναι πυρηνική δύναμη, όπως και οι γείτονές της, Πακιστάν και Κίνα, και αντιμετωπίζει προβλήματα ασφάλειας, τρομοκρατίας και ένοπλων συνοριακών συγκρούσεων, ιδίως με το Πακιστάν, στην αυτόνομη πολιτεία του Jammu και Kashmir. Το σύστημα των καστών στην Ινδία είναι από τις αρχαιότερες μορφές οργάνωσης των κοινωνικών τάξεων. Η Ινδία είναι επίσης ένα εθνοτικό και γλωσσικό μωσαϊκό, με προστριβές σε πολλές πολιτείες και με αναφορές για καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών. Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ινδίας με μερίδιο 13,5% του συνολικού εμπορίου αγαθών της. Το συνολικό εμπόριο, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών, υπερέβη σε αξία τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ το 2015, ανερχόμενο σε 275 εκατομμύρια ευρώ ημερησίως. Το διμερές εμπόριο αγαθών μεταξύ της ΕΕ και της Ινδίας εκτιμάται ότι ανήλθε σε περισσότερα από 77 δισεκατομμύρια ευρώ το 2016, με υψηλό πλεόνασμα της τάξης του 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ υπέρ της Ινδίας. Η ΕΕ είναι επίσης μία από τις σημαντικότερες επενδυτικές πηγές για την Ινδία, με επενδύσεις ύψους 51 δισεκατομμυρίων ευρώ σε εξερχόμενα αποθέματα και 16 δισεκατομμυρίων ευρώ σε εισερχόμενα αποθέματα το 2015. Η Ινδία επί του παρόντος επωφελείται από μονομερείς προτιμησιακούς δασμούς βάσει του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ/GSP) της ΕΕ. Β. Πακιστάν Οι σχέσεις ΕΕ-Πακιστάν χρονολογούνται από την πρώτη συμφωνία μεταξύ τους, του 1962, και σήμερα θεμελιώνονται στη συμφωνία συνεργασίας του 2004. Η ΕΕ είναι μεγάλος οικονομικός εταίρος του Πακιστάν και μείζων χορηγός αναπτυξιακής στήριξης και βοήθειας, προωθώντας τη δημοκρατία και την οικοδόμηση θεσμών στη χώρα. Το Πακιστάν, πυρηνική δύναμη, έχει στρατηγικό ρόλο στη Νότια Ασία. Η πολιτική του σταθερότητα εξαρτάται από την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ της πολιτικής διοίκησης, του στρατού και της δικαστικής εξουσίας. Εξίσου σημαντικές είναι οι προσπάθειες του πρωθυπουργού Nawaz Sharif να βελτιώσει το κράτος δικαίου και τη χρηστή διακυβέρνηση, όπως σημαντικά είναι και τα προγράμματά του οικονομικής μεταρρύθμισης και ιδιωτικοποιήσεων. Οι αποκαλύψεις των «Panama Papers» το 2016 σχετικά με την οικογένεια Sharif αποδυνάμωσαν την κυβέρνηση. Η κακή κατάσταση στον τομέα της ασφάλειας αποτελεί πηγή αστάθειας και ο στρατός εξακολουθεί να συμμετέχει στην πολιτική ζωή της χώρας, ιδίως στην ασφάλεια, την άμυνα και την εξωτερική πολιτική, διαθέτοντας μια ευρεία αντιτρομοκρατική εντολή. Οι διεθνείς σχέσεις του Πακιστάν επηρεάζονται από τον φόβο του πολέμου με την Ινδία λόγω του Κασμίρ, από την αμερικανική στρατιωτική ανάμειξη και από την αστάθεια στο Αφγανιστάν. Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2018 2
Η ΕΕ ανησυχεί από την επαναφορά της θανατικής ποινής, από το νόμο περί βλασφημίας, την κατάσταση των εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, και από τη συγκρότηση ειδικών στρατοδικείων για την εκδίκαση των πολιτών που κατηγορούνται για τρομοκρατικές πράξεις. Το Πακιστάν είναι σημαντικός αποδέκτης μονομερών εμπορικών προτιμήσεων της ΕΕ, στο πλαίσιο του τμήματος ΣΓΠ+ του συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων (ΣΓΠ/ GSP). Η ΕΕ είναι από τους κορυφαίους εμπορικούς εταίρους του Πακιστάν, με συναλλαγές συνολικής αξίας 11,6 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2016, υποδεχόμενη πάνω από το 20% των συνολικών εξαγωγών του Πακιστάν. Το Πακιστάν έχει υψηλό εμπορικό πλεόνασμα έναντι της ΕΕ, αξίας ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Η ΕΕ είναι σημαντικός χορηγός αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας προς το Πακιστάν. Η χρηματοδότηση στο πλαίσιο του Μηχανισμού Αναπτυξιακής Συνεργασίας για την περίοδο 2014-2020 ανέρχεται σε 653 εκατομμύρια ευρώ και επικεντρώνεται στην αγροτική ανάπτυξη, την εκπαίδευση και τη χρηστή διακυβέρνηση, στα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου. Γ. Αφγανιστάν Το Αφγανιστάν ολοκλήρωσε την πρώτη φάση εκδημοκρατισμού του τον Σεπτέμβριο του 2014, όταν ορκίστηκε Πρόεδρος ο Ashraf Ghani. Το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών προκάλεσε σοβαρή θεσμική κρίση και ο Abdullah Abdullah, πολιτικός αντίπαλος του Προέδρου, διορίστηκε «διευθύνων σύμβουλος (CEO) της κυβέρνησης». Μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις καθυστέρησαν τον σχηματισμό πλήρους κυβέρνησης. Η Διεθνής Δύναμη για την Προαγωγή της Ασφάλειας (ISAF) αποσύρθηκε τον Δεκέμβριο του 2014, αλλά στη χώρα παραμένουν κάπου 13 000 στρατιώτες των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Οι Ταλιμπάν και πιο πρόσφατα το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος (IS) θέτουν σοβαρά προβλήματα ασφαλείας. Το Αφγανιστάν κινδυνεύει να μετατραπεί σε «διαλυμένο κράτος». H μεγαλύτερη περιφερειακή συνεργασία μπορεί να προωθήσει σημαντικά την εθνική και περιφερειακή σταθερότητα. Τον Σεπτέμβριο 2017 οι ΗΠΑ ανέπτυξαν 3 000 επί πλέον στρατιώτες και ζήτησαν από το ΝΑΤΟ να ανταποκριθεί αντιστοίχως. Η ΕΕ, με τη θερμή υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επιδιώκει μια ειρηνευτική διαδικασία υπό αφγανική ηγεσία και αφγανική αναδοχή. Μετά την πτώση του καθεστώτος των Ταλιμπάν το 2001, η ΕΕ άνοιξε μια αντιπροσωπεία στην Καμπούλ. O πρέσβης της ΕΕ εκτελεί επίσης καθήκοντα Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ. Η τρέχουσα εταιρική σχέση διέπεται από την κοινή πολιτική δήλωση του 2005, από τη στρατηγική της ΕΕ για το Αφγανιστάν του 2014, από τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Ιουλίου 2016, και από την κοινή ανακοίνωση της Ύπατης Εκπροσώπου και της Επιτροπής της 24ης Ιουλίου 2016 με τίτλο «Στοιχεία για μια στρατηγική της ΕΕ για το Αφγανιστάν». Οι διάλογοι Αφγανιστάν-ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα υπογραμμίζουν τη διαρκή δέσμευση της Αφγανικής Κυβέρνησης για βελτίωση της κατάστασης στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το Αφγανιστάν είναι ο μεγαλύτερος αποδέκτης ευρωπαϊκής αναπτυξιακής χρηματοδότησης. Ο τρέχων προϋπολογισμός της ΕΕ προβλέπει κονδύλια ύψους 1,4 δισεκατομμυρίου ευρώ για το Αφγανιστάν για την περίοδο 2014-2020, τα οποία επικεντρώνονται στη γεωργία, στην ανάπτυξη της υπαίθρου, στην υγεία, στο κράτος δικαίου, στην αστυνόμευση, στον εκδημοκρατισμό και στη λογοδοσία. Το 20% περίπου των κονδυλίων θα χρησιμοποιηθεί ως κίνητρο για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων. Η συμφωνία συνεργασίας ΕΕ-Αφγανιστάν για εταιρική σχέση και ανάπτυξη (CAPD) υπογράφηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2017. Η υπουργική διάσκεψη των Βρυξελλών για το Αφγανιστάν, που φιλοξενήθηκε από την ΕΕ στις 5 Οκτωβρίου 2016, αποτέλεσε επιτυχία. Σε αυτήν συμμετείχαν συνολικά 75 χώρες και 26 διεθνείς οργανισμοί που ενέκριναν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αφγανικής Κυβέρνησης Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2018 3
και δέσμευσαν ποσό ύψους 13,6 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δέσμευσαν 5 εκατομμύρια ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τα αυξανόμενα κρούσματα εξεγέρσεων και για τη δράση των Ταλιμπάν εναντίον μειονοτήτων, όπως των Σιιτών-Χαζάρων. Οι Αφγανοί αποτέλεσαν τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα προσφύγων που έφθασαν στην ΕΕ με το προσφυγικό κύμα του 2015 και του 2016. Τον Οκτώβριο 2016 η ΕΕ και το Αφγανιστάν υπόγραψαν ένα έγγραφο με τίτλο «Joint Way Forward on migration issues between Afghanistan and the EU» («Κοινή πορεία Αφγανιστάν-ΕΕ σε ζητήματα μετανάστευσης»). Η ΕΕ παρέχει επίσης στήριξη για τον μεγάλο αριθμό των ατόμων που από το 2016 επιστρέφουν στο Αφγανιστάν από το Πακιστάν και το Ιράν. Η αποστολή της ΕΕ για την οικοδόμηση μιας μη στρατιωτικής αστυνομίας στο Αφγανιστάν (EUPOL), η οποία συστάθηκε το 2007, ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2016. Η ΕΕ είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Αφγανιστάν, μετά το Πακιστάν, την Ινδία και τις ΗΠΑ. Το Αφγανιστάν επωφελείται από την εμπορική συμφωνία «Όλα εκτός από όπλα» (EBA) με την ΕΕ. Δ. Μπανγκλαντές Η ΕΕ υποστηρίζει σε γενικές γραμμές το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της Μπανγκλαντεσιανής Κυβέρνησης και τονίζει ότι αυτή η τελευταία οφείλει να τηρήσει τις υποσχέσεις της και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα κυριότερα πεδία όπου η ΕΕ παρέχει βοήθεια στο Μπανγκλαντές είναι η οικονομική ανάπτυξη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η χρηστή διακυβέρνηση και το περιβάλλον. Βάσει του πολυετούς ενδεικτικού προγράμματος 2014-2020 για το Μπαγκλαντές, η ΕΕ έχει δεσμεύσει νέα βοήθεια 690 εκατομμυρίων ευρώ. Η ΕΕ είναι επίσης ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Μπανγκλαντές. Ο σημερινός πρωθυπουργός, Sheikh Hasina, εξελέγη το 2014 για μια τρίτη θητεία, μετά τη νίκη του κυβερνώντος Συνασπισμού Awami. Το κυριότερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το Μπανγκλαντεσιανό Εθνικιστικό Κόμμα, μποϋκοτάρισε τις γενικές εκλογές. Έκτοτε, η δυσαρέσκεια της αντιπολίτευσης έχει αυξηθεί σε ευθεία αναλογία με τις προσπάθειες της κυβέρνησης να την καταστείλει. Το Μπανγκλαντές έχει επιστρέψει στις συγκρουσιακές και ασταθείς πολιτικές που παραδοσιακά ταλαιπωρούν τη χώρα, με τη μορφή της διαφθοράς και της πολιτικής βίας, της κοινωνικής αναταραχής από την αύξηση των τιμών, και των εργασιακών κινητοποιήσεων. Υπάρχουν αναφορές για αυξανόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για κλιμάκωση της πολιτικής και θρησκευτικής βίας. Οι Μουσουλμάνοι Rohingya συνεχίζουν να καταφεύγουν στο Μπανγκλαντές για να γλυτώσουν από τον διωγμό στη Mιανμάρ/Bιρμανία, ειδικά από τον Αύγουστο 2017 και μετά, που ήρθαν κάπου 380 000 άτομα. Οι περισσότεροι θεωρούνται παράνομοι μετανάστες στο Μπαγκλαντές και δεν τους επιτρέπεται η πρόσβαση στις βασικές παροχές. Μετά από σοβαρά ατυχήματα, υπήρξαν κάποιες βελτιώσεις στα εργασιακά δικαιώματα και στις συνθήκες εργασίας στην κλωστοϋφαντουργία, με τη στήριξη της ΕΕ. Ε. Σρι Λάνκα Οι σχέσεις ΕΕ-Σρι Λάνκα χρονολογούνται από τη συμφωνία συνεργασίας του 1975, που το 1995 αναβαθμίστηκε με μια τρίτης γενιάς συμφωνία συνεργασίας για εταιρική σχέση και ανάπτυξη. Η ΕΕ παραχώρησε στη Σρι Λάνκα τα πλεονεκτήματα του ΣΓΠ + τον Μάιο 2017, ως κίνητρο για πολιτικές μεταρρυθμίσεις και συμμόρφωση προς τις διεθνείς συμβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εργασιακών δικαιωμάτων, περιβαλλοντικής προστασίας Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2018 4
και χρηστής διακυβέρνησης. Η ΕΕ χορήγησε στη Σρι Λάνκα την περασμένη δεκαετία 760 εκατομμύρια ευρώ ως αναπτυξιακή βοήθεια. Η Σρι Λάνκα δοκιμάστηκε μεταξύ 1983 και 2009 από έναν εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στην υπό σιναλέζικη επιρροή κυβέρνηση και τους «Τίγρεις για την Απελευθέρωση του Ταμίλ Ιλάμ» (LTTE). Ενθαρρυμένος από τη νίκη του στρατού, ο τότε Πρόεδρος Mahinda Rajapaksa κήρυξε πρόωρες προεδρικές εκλογές τον Ιανουάριο 2015, νικήθηκε όμως από τον Maithripala Sirisena, του Κόμματος της Ελευθερίας της Σρι Λάνκα (SLFP). Ο Πρόεδρος Sirisena διόρισε πρωθυπουργό του τον Ranil Wickremesinghe, του Ηνωμένου Εθνικού Κόμματος (UNP). Μετά τις βουλευτικές εκλογές του Αυγούστου 2015, το UNP σχημάτισε κυβέρνηση ενότητας με το SLFP, βάσει ενός προγράμματος χρηστής διακυβέρνησης, εθνικής συμφιλίωσης και επανασύνδεσης με τη διεθνή κοινότητα. Η αλλαγή κυβέρνησης έχει οδηγήσει σε μεγάλη οικονομική μεγέθυνση και ενισχυμένη συνεργασία με την ΕΕ. Ο επόμενος πολιτικός στόχος είναι η παγίωση της πολιτικής σταθερότητας και η ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών με ένα νέο σύνταγμα το 2018. Η Σρι Λάνκα έχει σημειώσει περαιτέρω πρόοδο στη μεταρρύθμιση του συστήματος διαχείρισης της αλιείας και τον Απρίλιο 2016 εκπλήρωσε τις διεθνείς υποχρεώσεις της θεσπίζοντας ένα νομικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της παράνομης, λαθραίας και άναρχης (ΠΛΑ) αλιείας. ΣΤ. Μαλδίβες Οι σχέσεις ΕΕ-Μαλδίβων χρονολογούνται από το 1983, όταν ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Επιτροπής στο Κολόμπο διαπιστεύθηκε ως παράλληλα διαπιστευμένος (non-resident) πρέσβης. Αν και δεν υπάρχει ακόμη επίσημη συμφωνία συνεργασίας, η ΕΕ παρέχει στήριξη συνεργασίας για τις αγροτικές κοινότητες, τον τουρισμό και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Μετά από μια περίοδο πολιτικής αναταραχής το 2015, ο σημερινός Πρόεδρος Abdulla Yameen Abdul Gayoom και η οικογένειά του ασκούν πλέον εδραιώσει τον έλεγχό τους πάνω σε όλα τα όργανα της κρατικής εξουσίας, καθώς και του κυβερνώντος Προοδευτικού Κόμματος Μαλδίβων (που ιδρύθηκε από τον πρώην δικτάτορα Maumoon Abdul Gayoom, που είναι και ετεροθαλής αδελφός του Προέδρου). Έκτοτε, η κατάσταση στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιδεινώθηκε σταδιακά, με όλο και μεγαλύτερη καταστολή της αντιπολίτευσης. Τον Ιούλιο και Αύγουστο 2017, ο Πρόεδρος Yameen διέταξε τον στρατό να κλείσει το κοινοβούλιο, ώστε να αποφύγει έτσι τη μομφή (impeachment). Οι Μαλδίβες είναι γνωστές ως προορισμός πολυτελών διακοπών. Εξαιρετικά ευπαθές απέναντι στην κλιματική αλλαγή, το αρχιπέλαγος αυτό είναι εκτεθειμένο στην άνοδο του επιπέδου της θάλασσας και στη διάβρωση των ακτών, φαινόμενα που απειλούν σοβαρά τη βιωσιμότητα της χώρας. Η άλλη πραγματικότητα είναι η υψηλή νεανική ανεργία, η βία των συμμοριών και η τοξικομανία, με αυξανόμενη κοινωνική αναταραχή. Οι Μαλδίβες έφυγαν το 2011 από την κατηγορία των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών του ΟΗΕ (LDC) και το 2013 απέκτησαν το καθεστώς της χώρας ανώτερου μεσαίου εισοδήματος Η οικονομία στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό και στην αλιεία. Jorge Soutullo / Anna Saarela / Fernando Garcés de los Fayos 09/2017 Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2018 5