ράσειςτου ΥΠΕΚΑ: το Πρόγραµµα «Χτίζοντας το Μέλλον» ρ Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός ιευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιµων Πηγών και Εξοικονόµησης Ενέργειας - Κ.Α.Π.Ε. e-mail: gayer@cres.gr
Άξονεςτης Εθνικής ενεργειακής πολιτικής Οι κύριοι άξονες της Εθνικής ενεργειακής πολιτικής συνοψίζονται στα ακόλουθα: Ασφάλεια εφοδιασµού ιαφοροποίηση ενεργειακών πηγών Βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας µέσω επενδύσεων σε καθαρές ενεργειακές τεχνολογίες,διασφαλίζοντας την περιφερειακή ανάπτυξη Προστασία του περιβάλλοντος
Γιατην Ελλάδα µέχρι το 2020 ΤοΠακέτο 20 20 20 ΑΠΕ: 18% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Στα τέλη του 2009 ο στόχος αναπροσαρµόστηκε στο 20% Εθνικός στόχος ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ: 40% Υποχρεωτικός στόχος 10% για βιοκαύσιµα στις µεταφορές Εξοικονόµηση 20% πρωτογενούς ενέργειας Έµφαση στη δηµοπράτηση δικαιωµάτων εκποµπών η ηλεκτροπαραγωγή δεν παίρνει κανένα δικαίωµα δωρεάν Τοµείς εκτός 2003/87/ΕΚ, µείωση κατά 4% των εκποµπών του 2005 (66,7 εκ. τον.) Τοµείς εντός 2003/87/ΕΚ, όπως όλα τα Κράτη Μέλη, µείωση κατά 1,74% ετησίως
Τελική κατανάλωση ενέργειας ανά κλάδο Ευρώπη των 25 Ελλάδα Πηγή: «Panorama of Energy», Eurostat 2007
υναµικό ενεργειακής αποδοτικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα Εκτιµάται ότι µέχρι το 2020 µπορούν να εξοικονοµηθούν σηµαντικά ποσά ενέργειας στους κύριους τοµείς κατανάλωσης ενέργειας: Ευρωπαϊκή Ένωση Ελλάδα τοµέας ενεργειακή κατανάλωση (Mtoe) 2005 ενεργειακή κατανάλωση (Mtoe) 2020 (χωρίς µέτρα) δυναµικό εξοικονόµησης ενέργειας (Mtoe) 2020 δυναµικό εξοικονόµησης ενέργειας (Mtoe) 2020 δυναµικό εξοικονόµησης ενέργειας (Mtoe) 2020 οικιακός 280 338 91 27% 29% τριτογενής (εµπορικά κτίρια) 157 211 83 30% 30% µεταφορές 332 405 105 26% 36% βιοµηχανία (εκτός ETS) 297 382 95 25% 15%
Σηµερινή κατάσταση Εάν δεν ληφθούν µέτρα στον τοµέα της κατασκευής και των οικοδοµικών υλικών, και η αγορά συνεχίσει να λειτουργεί όπως ήταν µέχρι τώρα, εκτιµάται ότι µέχρι το 2020 θα ξοδευτούν 21 δις ευρώγια ενεργειακές επεµβάσεις, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρχει αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 19% σε σχέση µε το 2010 και οι Έλληνες πολίτες θα πληρώσουν 70 δις ευρώ για να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες. Σε όλα αυτά δεν προσµετράται το κόστος επίτευξης της µείωσης των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου ή αγοράς δικαιωµάτων εκποµπών από τη διεθνή αγορά για να επιτύχει η χώρα του περιβαλλοντικούς της στόχους σύµφωνα µε τις ευρωπαϊκές της δεσµεύσεις. Παράλληλα µε τα ενεργειακά και περιβαλλοντικά αυτά θέµατα, υπάρχει και µια σηµαντική κοινωνική διάσταση, αφού η κατάσταση του κτιριακού αποθέµατος στην Ελλάδα, µε τους πολίτες χαµηλού εισοδήµατος να ζουν σε ακατάλληλα κτίρια, οδηγεί σε κοινωνική ανισότητα στην κατανάλωση ενέργειας (ενεργειακή φτώχια) και εκθέτει περισσότερο τους οικονοµικά αδύναµους στις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινοµένων.
Εθνικές δράσεις Εθνική νοµοθεσία: ΚΕΝΑΚ και Ενεργειακοί Επιθεωρητές Σχέδιο ράσης για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα Σ ΕΑ Προγράµµατα ΕΣΠΑ: ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ Εξοικονόµηση κατ Οίκον Επιδεικτικά Βιοκλιµατικά Σχολεία Πρότυπα Επιδεικτικά έργα αξιοποίησης ΑΠΕ και ΕΞΕ σε δηµόσια κτίρια Πράσινος Τουρισµός Χτίζοντας το Μέλλον (δεν έχει προκηρυχθεί) Ενεργειακή αναβάθµιση σχολικών κτιρίων (δεν έχει προκηρυχθεί) Πράσινες Γειτονιές (δεν έχει προκηρυχθεί) Αστικές Βιοκλιµατικές Αναπλάσεις (δεν έχει προκηρυχθεί)
«Χτίζοντας το Μέλλον» ΤοΠρόγραµµα «Χτίζοντας το Μέλλον» είναι ένα µεγάλο και πρωτοποριακό Ολοκληρωµένο Πρόγραµµα, που φιλοδοξεί στη διάρκεια της επόµενης δεκαετίας να µειώσει σηµαντικά την ενεργειακή κατανάλωση των ελληνικών νοικοκυριών και των εµπορικών κτιρίων, µειώνοντας ταυτόχρονα το ενεργειακό τους κόστος. Παράλληλα, θα αποτελέσει ένα ανοικτό παράθυρο στην κοινωνία, ώστε: να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των πολιτών, να µειωθεί το κόστος διαβίωσης, να αυξηθεί η οικονοµική δραστηριότητα στον κατασκευαστικό τοµέα, να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της κατασκευαστικής βιοµηχανίας και να δηµιουργηθεί µεγάλος αριθµός νέων θέσεων εργασίας.
«Χτίζοντας το Μέλλον»
«Χτίζοντας το Μέλλον» Το Πρόγραµµα «Χτίζοντας το Μέλλον Παρεµβάσεις Μεγάλης Κλίµακας» θα καλύψει τις δράσεις του πρώτου επιπέδου, µε την προώθηση ενεργειακά προηγµένων και τεχνολογικά ώριµων συστηµάτων και προϊόντων σε ευρείας κλίµακας εφαρµογές, δηµιουργώντας συνθήκες αγοράς για την κάλυψη όλου του κτιριακού αποθέµατος της χώρας. Τα άλλα δύο επίπεδα του Ολοκληρωµένου Καινοτόµου Προγράµµατος «Χτίζοντας το Μέλλον» καλύπτονται από σειρά άλλων δράσεων που είτε είναι σε εξέλιξη, είτε θα ξεκινήσουν σύντοµα, ώστε να αντιµετωπιστεί το σύνολο των απαιτήσεων της µείωσης της κατανάλωσης ενέργειας στον κτιριακό τοµέα.
«Χτίζοντας το Μέλλον επιδεικτικά έργα»
«Χτίζοντας το Μέλλον παρεµβάσεις µεγάλης κλίµακας» Κύριοι στόχοι του Προγράµµατος είναι η συνεισφορά: στην επίτευξη των εθνικών στόχων για εξοικονόµηση ενέργειας κατά 20% µέχρι το 2020, µε την δηµιουργία κτιρίων χαµηλής ενεργειακής κατανάλωσης, και στην παραπέρα ανάπτυξη, εξειδίκευση και διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου των κατασκευών και της βιοµηχανίας δοµικών υλικών και ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών της χώρας.
«Χτίζοντας το Μέλλον παρεµβάσεις µεγάλης κλίµακας» Οι κύριοι αυτοί στόχοι, εξειδικεύονται στους ακόλουθους: ενεργειακοί και περιβαλλοντικοί στόχοι: σηµαντική µείωση της ενεργειακής κατανάλωσης του κτιριακού τοµέα και αναβάθµιση της περιβαλλοντικής του ποιότητας κοινωνικοί στόχοι: σηµαντική µείωση της οικονοµικής επιβάρυνσης των ιδιοκτητών για την ενεργειακή αναβάθµιση των κτιρίων τους οικονοµικοί στόχοι: σηµαντική µείωση του λειτουργικού κόστους των κτιρίων, αναπτυξιακοί στόχοι: δηµιουργία νέου, σύγχρονου και παγκοσµίως ανταγωνιστικού οικονοµικού αντικειµένου για τον κατασκευαστικό κλάδο και την εγχώρια βιοµηχανία δοµικών υλικών και ενεργειακών προϊόντων που παρουσιάζουν µεγάλη παραµένουσα αξία, δηµιουργία σηµαντικού αριθµού νέων µόνιµων θέσεων εργασίας και παράλληλα τη συµβολή στη διατήρηση θέσεων εργασίας σε µια κρίσιµη περίοδο για την ελληνική οικονοµία.
«Χτίζοντας το Μέλλον παρεµβάσεις µεγάλης κλίµακας» ιαδικασία υλοποίησης Το Πρόγραµµα αποτελεί µια σύµπραξη ανάµεσα: στοδηµόσιο τοµέα, την κατασκευαστική βιοµηχανία και τους πολίτες, και απευθύνεται τόσο στα κτίρια κατοικίας, όσο και στα εµπορικά κτίρια:
Παρεµβάσεις στον οικιακό τοµέα
Παρεµβάσεις στον εµπορικό τοµέα
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των προϊόντων και επιµέρους συστηµάτων, καθώς και η προσδοκώµενη απόδοσή τους, θα πρέπει να καλύπτει τις απαιτήσεις που απορρέουν από την εφαρµογή του ΚΕΝΑΚ ή να τις υπερβαίνουν. Εφόσον η προσφορά από τον αντίστοιχο κλάδο ξεπεράσει ποσοτικά τα παραπάνω όρια, αυτά θα µπορούσαν να αυξηθούν ανάλογα.
Η φιλοσοφία του Προγράµµατος δεν είναι: η µέχρι τώρα κλασική επιδότηση των καταναλωτών για την κάλυψη µέρους του κόστους των επεµβάσεων ή οι φοροαπαλλαγές ή η επιδότηση µέρους του επιτοκίου κεφαλαίου δανεισµού για την πραγµατοποίηση ενεργειακών επενδύσεων. Το Πρόγραµµα, αντίθετα, επιδιώκει τη συνειδητή συµµετοχή όλων των εµπλεκόµενων (πολίτες, διαχειριστές, έµποροι, βιοµηχανία, βιοτεχνία, εγκαταστάτες και συντηρητές): εξασφαλίζοντας συνθήκες υγιούς ανταγωνισµού, εξασφάλιση των καταναλωτών για το αποτέλεσµα της οικονοµικής τους επιβάρυνσης και εξασφάλιση των κατασκευαστών, εµπόρων και εγκαταστατών από αθέµιτο ανταγωνισµό που στρεβλώνει την αγορά.
Οι επιδιώξεις αυτές θα επιτευχθούν µε τέσσερις στοχευµένους (κύριους) άξονες δράσεων και έναν οριζόντιο (υποστηρικτικό), οι οποίοι αποτελούν τη συνεισφορά του ηµόσιου τοµέα στο Πρόγραµµα: Κύριοι άξονες: Εκστρατεία ενηµέρωσης και ευαισθητοποίησης Πιστοποίηση βάση δεδοµένων µε πιστοποιηµένα προϊόντα και υποστήριξη διαδικασίας πιστοποίησης όσων επιθυµούν να ενταχθούν Εθελοντικές συµφωνίες Ποιοτικός έλεγχος Υποστηρικτικός άξονας: διαχείριση (σχεδιασµός, συντονισµός και εποπτεία δράσεων) και αξιολόγηση προγράµµατος
Ο ιδιωτικός τοµέας θα αναλάβει: Nα προσφέρει σηµαντικές και πραγµατικές εκπτώσεις προς τους πολίτες για προκαθορισµένο αριθµό ή ποσότητα προϊόντων. Να δεχτεί πλήρη έλεγχο από τις επίσηµες αρχές των προσφερόµενων τιµολογίων µε βάση τα επίσηµα βιβλία τους. Να διασφαλίσει την ποιότητα και τον ποιοτικό έλεγχο των προσφερόµενων υπηρεσιών και προϊόντων. Να δεχτεί και να συνεισφέρει στον ποιοτικό έλεγχο των έργων δράσεων και των επιµέρους χαρακτηριστικών τους, που θα πραγµατοποιείται από τις επίσηµες αρχές. Να δεχτεί σε εθελοντική βάση να παρέχει, εφόσον δύναται, λευκά πιστοποιητικά στους πολίτες ή και συµβόλαια εγγυηµένης απόδοσης. Με δεδοµένο ότι το Πρόγραµµα στηρίζεται σε εθελοντικές συµφωνίες, µόνο αυτοί που επιθυµούν να συµβληθούν µε τους παραπάνω όρους, θα περιλαµβάνονται στους επίσηµους καταλόγους του Προγράµµατος.
Ωςπρος την υλοποίηση, κάθε παρέµβαση θα προκηρυχτεί και θα εκτελεστεί ανεξάρτητα από τις υπόλοιπα, ώστε να υπάρξει µεγαλύτερη ευελιξία στη συνολική υλοποίηση του Προγράµµατος. Η διαχείριση του Προγράµµατος γίνεται από το ΚΑΠΕ, σε συνεργασία µε τις αντίστοιχες επαγγελµατικές ενώσεις ή/και µε εταιρίες του κλάδου. Τέλος, αξιοποιείται η τεχνογνωσία και εµπειρία ειδικών επιστηµόνων από τον ακαδηµαϊκό και τεχνικό χώρο, οι οποίοι συντονίζουν Ειδικές Επιτροπές που έχουν συσταθεί υπό την εποπτεία του ΚΑΠΕ, µε στόχο την αρτιότερη και πληρέστερη υλοποίηση της κάθε παρέµβασης.
Χρονοδιάγραµµα υλοποίησης Η υλοποίηση του Προγράµµατος είναι άµεση: Η προετοιµασία ξεκίνησε από το τέλος του 2010 και µέσα στον Ιούνιο του 2011 θα προκηρυχτούν όλες οι παρεµβάσεις. Η πρώτη φάση του Προγράµµατος θα ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια από την έναρξή της. Με βάση τα αποτελέσµατα της πρώτης φάσης, θα προκηρυχτεί στη συνέχεια η δεύτερη φάση του Προγράµµατος, που θα περιλαµβάνει πολλαπλάσιες παρεµβάσεις, κυρίως σε εµπορικά κτίρια, ενώ στη φάση αυτή θα χρησιµοποιηθούν πρόσθετα εργαλεία, όπως τα συµβόλαια εγγυηµένης απόδοσης και τα λευκά πιστοποιητικά. Το Πρόγραµµα θα ολοκληρωθεί το 2020.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας