Περιβάλλον και Ανάπτυξη

Transcript

1 Συνέδριο ΤΕΕ Περιβάλλον και Ανάπτυξη Ίδρυμα Ευγενίδου, Αθήνα, Δεκεμβρίου 2012 Ενεργειακή ανακαίνιση κτιρίων: Εγγύηση στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης Α. Ανδρουτσόπουλος, Λ. Λαμπροπούλου, Α. Σπανού, Κ. Σφακιανάκη Μηχανολόγος Μηχ/κός MSc, Αρχιτέκτων MSc, Φυσικός MSc, Φυσικός MSc Διεύθυνση Ενεργειακής Αποδοτικότητας ΚΑΠΕ

2 Εισαγωγή Ο οικιακός και ο τριτογενής τομέας, εξακολουθούν να αποτελούν τον μεγαλύτερο καταναλωτή τελικής ενέργειας χρήσης με ποσοστό 39,1 % στην ΕΕ. Η κατανάλωση αυτή ενέργειας ακολουθεί μια σταθερή τάση, τόσο στη συνολική ενεργειακή του κατανάλωση όσο και στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Μtoe EE % +14% [Πηγή: Eurostat, 2011] Η εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια αποτελεί επιτακτικό στόχο τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και κάθε κράτους-μέλους της και δίνεται σαφής προτεραιότητα για την επίτευξή της. Σημαντικό μέτρο συμβολής στη μείωση των ενεργειακών καταναλώσεων των κτιρίων αποτελούν τόσο η κατασκευή νέων με ιδιαίτερα χαμηλές ανάγκες σε ενέργεια όσο και η ενεργειακή ανακαίνιση των υφιστάμενων.

3 Μtoe Καταναλώσεις ενέργειας στην EE Τελική κατανάλωση ενέργειας στον οικιακό τομέα EE 27 [2010] [Πηγή: Eurostat] Κατανομή κατανάλωσης ενέργειας οικιακού τομέα [Πηγή: buildup.eu]

4 Δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας στην ΕΕ Εκτίμηση δυναμικού εξοικονόμησης ενέργειας το 2020 ανά τομέα τελικής χρήσης

5 Ενεργειακή Ανακαίνιση Κτιρίων Γιατί ; Εγγυημένη μείωση των ενεργειακών αναγκών του κτιρίου. Οφέλη τόσο σε επίπεδο πολίτη όσο και σε επίπεδο κράτους. Ύπαρξη τεχνογνωσίας. Ύπαρξη ανεπτυγμένης τεχνολογίας. Σημαντικό δυναμικό αξιοποίησης ανεκμετάλλευτο.

6 Ενεργειακή Ανακαίνιση Κτιρίων Κύριες εφαρμογές Κέλυφος του κτιρίου Θερμική θωράκιση αδιαφανών και διαφανών επιφανειών του εξωτερικού περιβλήματος - έλεγχος προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας [τοιχοποιίες, παράθυρα, μπαλκονόπορτες, οροφές, στέγες, δάπεδα, εξώθυρες] Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις Βελτίωση (ενεργειακή) της υπάρχουσας / αντικατάσταση με αντίστοιχη ιδιαίτερα βελτιωμένων ενεργειακών χαρακτηριστικών [κεντρικό σύστημα θέρμανσης λέβητα-καυστήρα, σωληνώσεις, δεξαμενές αποθήκευσης, θερμαντικά σώματα, κεντρικές και μεμονωμένες κλιματιστικές μονάδες, συστήματα φωτισμού, αυτοματισμοί, ενεργειακή διαχείριση, smart metering]

7 Ενεργειακή Ανακαίνιση Κτιρίων Δομικά προϊόντα - Εξελίξεις Προϊόντα Θερμομονωτικά προϊόντα βελτιωμένων ενεργειακών χαρακτηριστικών Θερμομονωτικά-αεροστεγανά συστήματα κουφωμάτων (παραθύρων) Επιχρίσματα βελτιωμένης ενεργειακής συμπεριφοράς Βαφές βελτιωμένης ενεργειακής συμπεριφοράς Ελαφρό σκυρόδεμα με πρόσμιξη θερμομονωτικού υλικού Οπτόπλινθοι βελτιωμένης ενεργειακής συμπεριφοράς Υαλοπίνακες βελτιωμένων ενεργειακών χαρακτηριστικών Πλαίσια κουφωμάτων με βελτιωμένα ενεργειακά χαρακτηριστικά Αεριζόμενα δομικά στοιχεία Φράγματα ακτινοβολίας (radiant barriers) Καλοκαιρινή λειτουργία Χειμερινή λειτουργία

8 Κοινοτικό έργο Request Ενεργειακή Ανακαίνιση Κατοικιών: από τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) στην υλοποίηση των μέτρων/συστάσεων εξοικονόμησης ενέργειας Προώθηση της εφαρμογής μέτρων στις ανακαινίσεις κατοικιών μείωσης των εκπομπών CO 2. Επικέντρωση στα βασικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες κατοικιών, σε σχέση με την ποιότητα των συστάσεων των ΠΕΑ και την αξιοπιστία των τεχνιτών / επαγγελματιών. Εργαλεία και πρακτικές που απευθύνονται σε: Ιδιοκτήτες κατοικιών: ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, που οδηγεί από τις συστάσεις του ΠΕΑ σε εφαρμογές που επιτυγχάνουν χαμηλές εκπομπές CO2. Επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ανακαινίσεων: μια ολοκληρωμένη αλυσίδα ειδικοτήτων με αμοιβαία αναγνώριση των ρόλων των διαφόρων επαγγελματιών και εμπλεκόμενων ειδικοτήτων και στην οποία η ποιότητα, και ο επαγγελματισμός αλλά και η εμπιστοσύνη εκ μέρους των ιδιοκτητών για το αποτέλεσμα, είναι ύψιστης σημασίας.

9 Κοινοτικό έργο Request Στόχοι Δημιουργία μιας βάσης δεδομένων με εργαλεία, τεχνικές και σχήματα για την προώθηση της εφαρμογής των συστάσεων των ΠΕΑ και την πρόσβαση σε μια ολοκληρωμένη αλυσίδα προμηθευτών για ανακαινίσεις που στοχεύουν σε χαμηλές εκπομπές CO 2. Ανάπτυξη εργαλείων και στρατηγικών για την τόνωση και προώθηση εφαρμογών που βασίζονται στις συστάσεις των ΠΕΑ. Παροχή ενός νέου, ευρείας εφαρμογής, μηχανισμού για την εξασφάλιση ποιοτικών ενεργειακών ανακαινίσεων που στοχεύουν παράλληλα σε χαμηλές εκπομπές CO 2. Έλεγχοι και μετρήσεις του αποτελέσματος του θεωρητικού πλαισίου μέσω πιλοτικών έργων.

10 Κοινοτικό έργο Request Ποιοτικές Συστάσεις Ενεργειακής Βελτίωσης Αξιόπιστοι τεχνίτες / επαγγελματίες - Δομικά προϊόντα Ορθή εφαρμογή μέτρων ενεργειακής βελτίωσης

11 Κοινοτικό έργο Request Διερευνήθηκαν τρόποι για την προώθηση της εφαρμογής των συστάσεων του ΠΕΑ στα κτίρια κατοικιών, μέσω της ενίσχυσης της ικανοποίησης και της εμπιστοσύνης των ιδιοκτητών: ως προς της ποιότητα και τη φερεγγυότητα της διαδικασίας επιθεώρησης και του παραγόμενου ΠΕΑ ως προς την ποιότητα της προμηθευτικής αλυσίδας (προϊόντα, εγκαταστάτες) Δημιουργία βάσης δεδομένων με προγράμματα και πολιτικές ( εργαλεία ) που εφαρμόζονται στις χώρες της ΕΕ, που θεωρούνται παραδειγματικά και μπορούν να επαναληφθούν και σε άλλες χώρες.

12 Κοινοτικό έργο Request Αποτελέσματα 105 εθνικά προγράμματα και πολιτικές για τη διασφάλιση ποιότητας στην ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών σε 24 κράτη μέλη της ΕΕ και σε άλλες 4 χώρες: AT: 3, BE: 10, BG: 1, CH: 1, CZ: 1, DE: 5, DK: 11, EE: 1, EL: 1, ES: 1, EU: 3, FR: 2, HR: 5, IT: 12, NL: 2, NO: 1, PL:8, PT: 3, SE: 1, SI:1, SK: 3, UK: 28, US: 1. 2 ομάδες προγραμμάτων: - προγράμματα για την προώθηση της εφαρμογής των συστάσεων ΠΕΑ (21) - προγράμματα για τη διασφάλιση της ποιότητας της προμηθευτικής αλυσίδας (84) Εργαλεία (διαδικτυακός οδηγός, συμβουλές, κ.α.) για την προώθηση και υποστήριξη της εφαρμογής μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας, με βάση τις συστάσεις των ΠΕΑ. 11 πιλοτικά έργα ολοκληρωμένα, με ανάλυση των αποτελεσμάτων και προβολή της εξοικονομούμενης ενέργειας και της μείωσης των εκπομπών CO 2. Ενεργή συμμετοχή Ενεργειακών Κέντρων σε τουλάχιστον 15 κράτη μέλη της ΕΕ.

13 Πρόγραμμα Χτίζοντας το Μέλλον Το Χτίζοντας το Μέλλον - Παρεμβάσεις Μεγάλης Κλίμακας είναι ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος της χώρας, το οποίο υποστηρίζεται από το ΚΑΠΕ. Σύμπραξη μεταξύ Παραγωγικού, εμπορικού [Ιδιωτικού τομέα] Καταναλωτών [πολίτες] Η σύμπραξη πραγματοποιείται στο πλαίσιο εθελοντικών συμφωνιών με τη βιομηχανία και το εμπόριο, ώστε ο πολίτης να έχει στη διάθεσή του πιστοποιημένα, υψηλών προδιαγραφών προϊόντα με έκπτωση.

14 Πρόγραμμα Χτίζοντας το Μέλλον

15 Πρόγραμμα Χτίζοντας το Μέλλον Στόχοι Σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης του ελληνικού κτιριακού τομέα και των επαγγελματικών κτιρίων Μείωση, ταυτόχρονα, του ενεργειακού τους κόστος Να αποτελέσει ένα ανοικτό παράθυρο στην κοινωνία, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των πολιτών και να μειωθεί το κόστος διαβίωσης Αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας του κατασκευαστικού τομέα Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της κατασκευαστικής βιομηχανίας

16 Πρόγραμμα Χτίζοντας το Μέλλον Απευθύνεται σε όλους τους Έλληνες πολίτες, χωρίς κανένα περιορισμό. Η φιλοσοφία του έργου επιδιώκει τη συνειδητή συμμετοχή όλων (πολίτες, διαχειριστές, έμποροι, βιομηχανία, βιοτεχνία, εγκαταστάτες και συντηρητές), εξασφαλίζοντας: συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού, τους καταναλωτές για το αποτέλεσμα της οικονομικής τους επιβάρυνσης, τους κατασκευαστές, εμπόρους και εγκαταστάτες από αθέμιτο ανταγωνισμό, που στρεβλώνει την αγορά. Αφορά σε εφαρμογές προηγμένης και ώριμης τεχνολογίας στο σύνολο του κτηριακού αποθέματος της χώρας. Σκοπός: 150,000 ενεργειακές παρεμβάσεις μέσα σε 2 χρόνια

17 Πρόγραμμα Χτίζοντας το Μέλλον Επτά παρεμβάσεις σε κτίρια κατοικίας Αντικατάσταση κουφωμάτων με αντίστοιχα υψηλών προδιαγραφών. Αντικατάσταση μονών υαλοπινάκων με διπλούς με επίστρωση χαμηλής εκπομπής (low e). Εγκατάσταση κεντρικών θερμκών ηλιακών συστημάτων. Εγκατάσταση ψυχρών υλικών σε οροφές. Θερμομόνωση της οροφής. Μόνωση της πρόσοψης. Αντικατάσταση συμβατικών συστημάτων θέρμανσης με νέα υψηλής απόδοσης.

18 Πρόγραμμα Χτίζοντας το Μέλλον Πέντε παρεμβάσεις σε εμπορικά κτίρια Αντικατάσταση διαφανών προσόψεων με ολοκληρωμένα συστήματα κουφωμάτων, υαλοπινάκων υψηλών προδιαγραφών. Εγκατάσταση εξωτερικής θερμομόνωσης στο κέλυφος. Εγκατάσταση συστημάτων ψύξης, θέρμανσης, αερισμού υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Αντικατάσταση των συστημάτων τεχνητού φωτισμού με αντίστοιχα υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Αντικατάσταση ή εγκατάσταση προηγμένων συστημάτων ενεργειακού ελέγχου.

19 Έργο Πράσινη Γειτονιά Το έργο έχει ως στόχο να παρουσιάσει την πιλοτική επιδεικτική και καινοτόμο εφαρμογή μιας βιώσιμης οικιστικής αστικής ενότητας «σχεδόν μηδενικού ισοζυγίου ενέργειας», όπου κατοικείται από πολίτες χαμηλού εισοδήματος και είναι ενταγμένη σε ένα ιδιαίτερα βελτιωμένο αστικό περιβάλλον. Είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται κάτι τέτοιο σε επίπεδο γειτονιάς, σε Μεσογειακή Χώρα, γεγονός που αναδεικνύει την «Πράσινη Πιλοτική Αστική Γειτονιά» σε έργο καινοτόμο, πρωτοποριακό και κατά συνέπεια την καθιστά πλοηγό για περαιτέρω δράσεις παρόμοιου χαρακτήρα. Σε συνεργασία με το Δήμο Αγίας Βαρβάρας.

20 Έργο Πράσινη Γειτονιά Η «Πράσινη Πιλοτική Αστική Γειτονιά» υλοποιείται σε ένα οικοδομικό τετράγωνο του Δήμου Αγίας Βαρβάρας. Το συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο κατοικείται από πολίτες χαμηλού εισοδήματος, διαθέτει μεγάλες δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας και προοπτικές σημαντικής βελτίωσης του τοπικού μικροκλίματος. Πρόκειται για ένα συγκρότημα τεσσάρων πολυκατοικιών, τετραώροφων που περικλείουν περιβάλλοντα χώρο. 4 κτιριακές 4οροφες μονάδες συνολικής επιφάνειας m διαμερίσματα. περιβάλλων χώρος συνολικής επιφάνειας m 2. Τα κτίρια κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 60 και έχουν παραχωρηθεί στους χρήστες από το Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας.

21 Έργο Πράσινη Γειτονιά Άξονες Δράσης 1 ος Αξονας Ενεργειακή Αναβάθμιση του κελύφους Εφαρμογές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Επίτευξη σχεδόν «Μηδενικού Ενεργειακού Ισοζυγίου» ενέργειας Εξοικονόμηση χρημάτων 2 ος Αξονας Κοινωνική Ευαισθητοποίηση Ενημέρωση Αλληλεπίδραση με το χώρο διαβίωσης Απόκτηση σχετικών γνώσεων Απόκτηση σχετικών δεξιοτήτων Αντιμετώπιση δυσπιστίας και συμβιβασμών Ενεργό συμμετοχή των πολιτών Εγγύηση βιωσιμότητας

22 Έργο Πράσινη Γειτονιά Άξονες Δράσης (συν.) 3 ος Αξονας Σύνδεση με την Ελληνική Πράσινη Βιομηχανία Ανάδειξη της τεχνογνωσίας και των δεξιοτήτων της «πράσινης» κατασκευαστικής βιομηχανίας Σύναψη εθελοντικών συμφωνιών, μέσω των οποίων θα είναι δυνατή η διάθεση συστημάτων, υλικών και η παροχή υπηρεσιών σε οικονομικά προνομιακές συνθήκες. Σύναψη Συμφωνητικών Χορηγίας με το Δήμο Αγίας Βαρβάρας, από εταιρίες και συνδέσμους της Ελληνικής Πράσινης Βιομηχανίας, με σκοπό τη διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών στην Πράσινη Πιλοτική Αστική Γειτονιά.

23 Έργο Πράσινη Γειτονιά Προβλεπόμενες παρεμβάσεις Τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης στους τοίχους και θερμομόνωση στο δώμα των κτηρίων, μειώνοντας τις απώλειες θερμότητας. Αντικατάσταση των κουφωμάτων με νέα, θερμοδιακοπτόμενα και αντικατάσταση των υαλοπινάκων με ενεργειακά διπλά υαλοστάσια. Τοποθέτηση εξωτερικών σκιάστρων. Τοποθέτηση ψυχρών υλικών σε δώμα και κατακόρυφα δομικά στοιχεία. Αντικατάσταση υφιστάμενων συστημάτων θέρμανσης και δροσισμού με σύστημα κλιματισμού Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας. Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων στο δώμα. Εγκατάσταση κεντρικού Θερμικού Ηλιακού Συστήματος.

24 Συμπεράσματα Με την εφαρμογή και υλοποίηση δράσεων ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων επιτυγχάνεται Μείωση της τελικής καταναλισκόμενης από αυτά ενέργειας Μείωση της ζήτησής τους σε ενέργεια Ανάπτυξη προϊόντων με βελτιωμένα ενεργειακά χαρακτηριστικά Μείωση της εθνικής εξάρτησης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα Προστασία του περιβάλλοντος (φαινόμενο του θερμοκηπίου)

25 Ευχαριστώ θερμά για την προσοχή σας