Διαγώνισμα στη Χημεία Γ Λυκείου. 1 ο Κεφάλαιο: μέχρι και Ηλ. τύποι Lewis. 5 ο Κεφάλαιο μέχρι πολυμερισμός Θέμα 1 ο.... Σημειώστε τη σωστή απάντηση στις ερωτήσεις 1.1 έως 1.4 1.1. Ο μέγιστος αριθμός ηλεκτρονίων που υπάρχουν σ ένα πολυηλεκτρονιακό άτομο με: i) n=2, m s =- 1/2, ii) n=3, l=2, iii) n=2, m l =0, α) 8, 18, 8 β) 4, 10, 4 γ) 4, 5, 8 δ) 8, 10, 2 Μονάδες 4 1.2. Από τις παρακάτω ηλεκτρονιακές δομές δεν υπακούουν στην απαγορευτική αρχή του Pauli: Ι) 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 7, ΙΙ) 1s 2 2s 2 2p 5 2s 1, ΙΙΙ) 1s 2 2s 3, ΙV) 1s 2 2s 2 2p x2 2p y1, α) Ι και ΙΙ β) Ι και ΙΙΙ γ) Ι, ΙΙΙ και ΙV δ) I και IV Μονάδες 4 1.3. Ποιο από τα ακόλουθα σύνολα είναι γραμμένο κατ αύξουσα ατομική ακτίνα: α) 37 Rb, 55Cs, 19 K, β) Al 3+, Al 2+, Al +, γ) 7 N, 8 O, 9 F, δ) 20 Ca, 12 Mg, 4 Be. Μονάδες 4 1.4. Ποιο απ τα επόμενα σωματίδια έχει μεγαλύτερο μέγεθος: α) 20 Ca, β) 20 Ca 2+, γ) 19 K, δ) 19 K +. Μονάδες 4 1.5. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις: α) Το στοιχείο Ge(Z=32) ανήκει στην περίοδο, στην.. ομάδα, στον τομέα και έχει ηλεκτρόνια σθένους. β) Σύμφωνα με την αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg είναι αδύνατος ο ταυτόχρονος προσδιορισμός της. και της ενός ηλεκτρονίου. γ) Αν το Κ έχει E i1 =400 KJ/mol, η ενέργεια που απαιτείται για την απομάκρυνση ενός e - από ένα άτομο Κ είναι.. (Ν Α =6. 10 23 άτομα/mol) δ) Το 7 Ν έχει.. μονήρη e - σύμφωνα με τον κανόνα του Μονάδες 4 Φροντιστήριο Φάσμα. 1
1.6. Σημειώστε ποιες απ τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; α) Η ηλεκτρονιακή δομή [Ne]3s 2 3p 2 ανήκει σε στοιχείο με Ζ=14. β) Η ενέργεια δευτέρου ιοντισμού, Ε i2, του ασβεστίου δίνεται από την παρακάτω αντίδραση: 2+ - Ca Ca + 2e, Ε i2 >0. g g γ) Το 9 F έχει μεγαλύτερη E i1 τόσο απ το 3 Li όσο και απ το 17 Cl. δ) Το στοιχείο Α που ανήκει στη 16 η ομάδα του Π.Π. και έχει τη μεγαλύτερη E i1 απ όλα τα στοιχεία αυτής της ομάδας, έχει Ζ=8. ε) Το στοιχείο με E i1 <<E i2 ανήκει στη ΙΙ Α ομάδα του Π.Π. Μονάδες 5 Θέμα 2 ο.... 2.1. Να γραφούν οι ηλεκτρονιακοί τύποι κατά Lewis των παρακάτω ενώσεων και ιόντων: α) H 2 CO 3 β) (NH 4 ) 2 S γ) Ca(NO 3 ) 2 δ) H 2 PO 4 - Δίνονται: 1 H, 6 C, 8 O, 7 N, 16 S 20 Ca, 15 P. Μονάδες 4 2.2. Να γραφούν οι ηλεκτρονιακοί τύποι κατά Lewis των ενώσεων: α) COCl 2 β) FON γ) HCOOCH 3 δ) ΑlCl 3 Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί (Ζ): 1 H, 8 O, 7 Ν, 9 F, 6C, 17 Cl και 13 Αl Μονάδες 4 2.3. Στο μόριο του HClO το κεντρικό άτομο έχει δύο δεσμικά και δύο μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων: σωστό ή λάθος; Να δικαιολογήσετε την άποψή σας. Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί (Ζ): 1 H, 8 O, 17 Cl Μονάδες 3 2.4. Το στοιχείο Χ ανήκει στην 15 η ομάδα και έχει τη μεγαλύτερη τιμή E i(1) απ όλα τα στοιχεία της ομάδας του. α) Να βρεθεί ο ατομικός αριθμός του στοιχείου Χ. β) Να γραφούν οι κβαντικοί αριθμοί των ηλεκτρονίων της εξωτερικής στιβάδας του ατόμου του Χ στη θεμελιώδη κατάσταση. γ) Να διατάξετε τα παρακάτω στοιχεία κατά αυξανόμενο μέγεθος: X, 9 F, 11 Na, 13 Al δ) Το στοιχείο Χ είναι μέταλλο ή αμέταλλο; Ποιος ο ηλεκτρονιακός τύπος της ένωσης του Χ i) με Η και ii) με Μg. Δίνονται: Z H =1, Z Mg =12. Μονάδες 8 2.5. Να σημειώσετε (Σ) για τις σωστές και (Λ) για τις λανθασμένες προτάσεις. α) Τα μέταλλα με τα αμέταλλα σχηματίζουν πάντα ιοντικές ενώσεις. β) Τα ηλεκτρόνια του ζεύγους των ηλεκτρονίων του ομοιοπολικού δεσμού έχουν αντιπαράλληλο spin. γ) Το στοιχείο Χ, που ανήκει στη δεύτερη ομάδα του Περιοδικού Πίνακα και συμβολίζεται Φροντιστήριο Φάσμα. 2
κατά Lewis Χ, έχει δύο μονήρη ηλεκτρόνια. δ) Στην ένωση CSCl 2 περιέχονται 8 μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων, (Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί (Ζ): 6C, 17 Cl και 16 S) ε) Στο μόριο του ΗΝΟ 2 περιέχονται 5 μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων. (Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί (Ζ): 1H, 7 N και 8 O) στ) Το βόριο ( 5 Β) σχηματίζει με το φθόριο ( 9 F) την ιοντική ένωση BF 3 (Β 3+ 3F 1- ). Μονάδες 6 Θέμα 3 ο.... 3.1. Το άτομο του υδρογόνου που βρίσκεται στη θεμελιώδη ενεργειακή κατάσταση σύμφωνα με το 15 a πρότυπο του Bohr, απορροφά ακτινοβολία με συχνότητα f Hz, (όπου h η σταθερά του 16 h Phlank και α=2,18. 10-18 ) και μεταβαίνει σε στιβάδα με κύριο κβαντικό αριθμό n=x. Το στοιχείο Σ, έχει σύμφωνα με την κβαντομηχανική ένα μονήρες ηλεκτρόνιο στην εξωτερική του στιβάδα με κύριο κβαντικό αριθμό n=x, όταν βρίσκεται στην θεμελιώδη ενεργειακή του κατάσταση. Α α ) Ποια η τιμή του κβαντικού αριθμού με n=x; Α β ) Πόσα διαφορετικά φωτόνια μπορούν να εκπέμπονται κατά την αποδιέγερση του ηλεκτρονίου του ατόμου του υδρογόνου από την στιβάδα n=x προς την θεμελιώδη ενεργειακή του κατάσταση; Β α ) Ποιοι είναι οι δυνατοί ατομικοί αριθμοί για το στοιχείο Σ; Β β ) Αν το στοιχείο Σ έχει την μικρότερη ενέργεια πρώτου ιοντισμού από τα παραπάνω στοιχεία (ερώτημα Β α ), ποιος ο ατομικός του αριθμός; Β γ ) Να συγκρίνετε το μέγεθος των 16 S 2-, Σ 1+ (με τον ατομικό που βρήκατε στο Β β ), 20 Ca 2+, 21 Sc 3+ Μονάδες 15 3.2. Ποια η επίδραση νερού στα παρακάτω σώματα: (Να συμπλ ηρωθούν πλήρως οι χημικές εξισώσεις) α) προπένιο, β) μεθανικό αιθυλεστέρα γ) προπίνιο δ) προπανονιτρίλιο ε) αιθυλομαγνησιοβρωμίδιο Μονάδες 5 3.3. Α) Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας σωστά συμπληρωμένες τις παρακάτω χημικές εξισώσεις που περιγράφουν αντιδράσεις υποκατάστασης: Φροντιστήριο Φάσμα. 3
α) HC CΝa + Δευτεροταγές βούτυλοχλωρίδιο β) CH 3 ONa + CH 3 CΗ 2 Cl γ) CH 3 CΟΟΝa + ισοπρόπυλο χλωρίδιο δ) CH 3 CH 2 OH + SOCl 2 Β) Να χαρακτηρίσετε σε κάθε περίπτωση την αλλαγή που πραγματοποιείται. Μονάδες 5 Θέμα 4 ο.... 4.1. Στις αντιδράσεις υποκατάστασης, το πιο δραστικό αλκυλαλογονίδιο από τα παρακάτω, είναι το: α) CH3CH2Cl, β) CH3CH2F, γ) CH3CH2I, δ) CH3CH2Br. Μονάδες 3 Σημειώστε το σωστό 4.2. 2α mol αιθίνιο αναμιγνύονται με 3α mol Η2, και το μίγμα διαβιβάζεται σε θερμαινόμενο Νi. Το αέριο προϊόν μπορεί να αποχρωματίσει: α) α mol Βr2 β) 2α mol Βr2 γ) 3α mol Βr2 δ) δεν αποχρωματίζει διάλυμα Br2. Μονάδες 3 Σημειώστε το σωστό 4.3. Δίνονται οι οργανικές ενώσεις: Α: CH3 - CH - CH3 OH, Β: CH3 - CH = CH 2, Γ: CH3 - CH - CH3 C Να γραφούν οι χημικές εξισώσεις για τις παρακάτω μετατροπές: α) Α Β Γ, β) Α Γ Β, γ) Γ Α Β, δ) Β Α Γ. Μονάδες 4 4.4. Ορισμένη ποσότητα αιθενίου πολυμερίζεται με απόδοση 80%. Αν παράγονται 5,6Kg πολυμερούς, να γραφεί η αντίδραση πολυμερισμού και να υπολογιστεί η μάζα του αιθενίου αρχικά. Ποιες οι χρήσεις του πολυμερούς; Μονάδες 5 4.5. 12,6g αλκενίου Α αντιδρούν πλήρως με νερό. Η ένωση Β που προκύπτει αναμιγνύεται με ισομοριακή ποσότητα κορεσμένου μονοκαρβοξυλικού οξέος Γ, οπότε σχηματίζονται 20,4g του. Φροντιστήριο Φάσμα. 4
εστέρα C5H10O2(Δ). Για την εστεροποίηση Kc=4. Ar: C=12, H=1, O=16 α) Να γραφούν τα συντακτικά ισομερή του εστέρα Δ και να ονομαστούν. β) Να βρεθούν οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων Α έως Δ και να γραφούν οι αντίστοιχες χημικές εξισώσεις. γ) Να υπολογιστεί η απόδοση της αντίδρασης εστεροποίησης. δ) Να βρεθούν οι συντακτικοί τύποι στο παρακάτω διάγραμμα: Cl2 2NaOH() 2 CN H2O / H ()(E)()()(K)() Μονάδες 10 Καλή Επιτυχία!!! Φροντιστήριο Φάσμα. 5