ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1 Περί Τόκου Ν.2/

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Περί Τόκου Ν.2/77... 3 1.1 Κατά πόσο ο λογαριασμός θα έπρεπε να συνεχίζει να είναι τοκοφόρος και μετα το διπλασιασμό του κεφαλαίου... 3 1.1.1 Υπόθεση... 3 1.1.2 Υπόθεση... 3 1.2 Παράνομη χρέωση τόκου... 3 1.2.1 Υπόθεση... 3 1.3 Περί Τόκου Νόμος Ν. 2/77 / Γενικές υποθέσεις... 4 1.3.1 Υπόθεση... 4 1.3.2 Υπόθεση... 4 1.3.3 Υπόθεση... 8 1.3.4 Υπόθεση... 8 2 Τόκος... 9 2.1 Ανατοκισμός... 9 2.1.1 Υπόθεση... 9 2.2 Τρόπος υπολογισμού του τόκου... 9 2.2.1 Υπόθεση... 9 2.2.2 Υπόθεση... 9 2.2.3 Υπόθεση... 10 2.3 Διάταγμα τροποποίησης της Έκθεσης Απαίτησης, όπου διορθώνεται το ποσοστό του τόκου και κάλεσε το Δικαστήριο να θεωρήσει περαιτέρω ως γραμμικό λάθος... 14 2.3.1 Υπόθεση... 14 2.4 Κατά τον υπολογισμό του τόκου χρησιμοποιούσε τις 360 ημέρες ως διαιρέτη αντί της 365... 21 2.4.1 Υπόθεση... 21 2.5 Ποινική Ρήτρα... 28 2.5.1 Υπόθεση... 28 1 120

2.6 Τόκος / Γενικές αποφάσεις... 36 2.6.1 Υπόθεση... 36 2.6.2 Υπόθεση... 36 2.6.3 Υπόθεση... 39 2.6.4 Υπόθεση... 46 2.6.5 Υπόθεση... 51 2.6.6 Υπόθεση... 56 2.6.7 Υπόθεση... 58 2.6.8 Υπόθεση... 62 2.6.9 Υπόθεση... 70 2.6.10 Υπόθεση... 72 2.6.11 Υπόθεση... 80 2.6.12 Υπόθεση... 86 2.6.13 Υπόθεση... 92 2.6.14 Υπόθεση... 98 2.6.15 Υπόθεση... 102 2.6.16 Υπόθεση... 107 2.6.17 Υπόθεση... 113 2.6.18 Υπόθεση... 115 2.6.19 Υπόθεση... 118 2.6.20 Υπόθεση... 120 2 120

1 ΠΕΡΙ ΤΟΚΟΥ Ν.2/77 1.1 Κατά πόσο ο λογαριασμός θα έπρεπε να συνεχίζει να είναι τοκοφόρος και μετα το διπλασιασμό του κεφαλαίου 1.1.1 Υπόθεση Συμβάσεις Τράπεζα συνήψε συμβάσεις με τους ενάγοντες, οι οποίες εξασφαλίζονταν με την υποθήκευση ακινήτων και οι οποίες εμφάνιζαν την τράπεζα να τους δανειοδοτεί, με αντάλλαγμα τις πιστωτικές διευκολύνσεις που η τράπεζα παρείχε προς συγκεκριμένη αδελφική εταιρεία της ενάγουσας 1 Κατά πόσο το άνοιγμα εξωλογιστικών και όχι πραγματικών λογαριασμών εκ μέρους της τράπεζας καταστρατηγούσε τα συμφωνηθέντα Κατά πόσο με βάση τον περί Τόκου Νόμο Αρ. 2/77, ο λογαριασμός θα έπρεπε να συνεχίζει να είναι τοκοφόρος και μετά το διπλασιασμό του κεφαλαίου. Dora Holding Ltd κ.α. v. Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος α.ε. (Αρ. 2), Πολιτική Έφεση Αρ. 225/2006, 13 Οκτωβρίου 2010 1.1.2 Υπόθεση Τραπεζικό Δίκαιο Εξωλογιστικοί λογαριασμοί και σημασία τους Κατά πόσο θεωρούνται πραγματικοί λογαριασμοί Κατά πόσο με βάση τον περί Τόκου Νόμο Αρ. 2/77, ένας εξωλογιστικός λογαριασμός είναι τοκοφόρος ακόμη και μετά το διπλασιασμό του κεφαλαίου. Dora Holding Ltd κ.α. v.εθνική Τράπεζα της Ελλάδος α.ε. (Αρ. 2), Πολιτική Έφεση Αρ. 225/2006, 13 Οκτωβρίου 2010 1.2 Παράνομη χρέωση τόκου 1.2.1 Υπόθεση Τόκος Παράνομη χρέωση τόκου Αμφισβήτηση αξιούμενου υπόλοιπου τραπεζικού λογαριασμού με την επίκληση χρέωσης τόκων και επιβαρύνσεων, σε αντίθεση με τον περί Τόκου Νόμο του 1977, (Ν.2/77) Κατά πόσο η 3 120

τράπεζα απέσεισε το βάρος αποδείξεως ότι οι διάφορες χρεώσεις ήταν εύλογες, εφ' όσον το ύψος τους δεν είχε συμφωνηθεί, όπως και ότι, με αυτές το ποσοστό του τόκου δεν υπερέβαινε το 9% ετησίως επί του κεφαλαίου Κατά πόσο η παρουσίαση των λογαριασμών από την τράπεζα, δυνάμει του Άρθρου 5Α(1) του περί Αποδείξεως Νόμου, Κεφ. 9, αρκούσε, από μόνη της, να καταδείξει το βάσιμο της εκδοχής της. Εθνική Τράπεζα της Ελλαδός (Κύπρου) Λτδ. ν.coral Foods Ltd., Πολιτική Έφεση Αρ. 276/2005, 17 Σεπτεμβρίου 2008 1.3 Περί Τόκου Νόμος Ν. 2/77 / Γενικές υποθέσεις 1.3.1 Υπόθεση Συμβάσεις Σύμβαση τραπεζικού δανείου Κατά πόσον η κατάργηση του προηγουμένως ισχύσαντος περί Τόκου Νόμου 1977 από την 1.1.2001 δεν επηρέασε την υποχρέωση ή την ευθύνη των εναγομένων για πληρωμή τόκου όπως καθοριζόταν τόσο δυνάμει του παλαιού νόμου όσο και από τη μεταξύ των μερών συμβατική σχέση κατά το χρόνο δημιουργίας της υποχρέωσης και υπογραφής της σχετικής σύμβασης Κατά πόσον ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο καθόρισε την πληρωμή τόκου σε ποσό 9% ετησίως επί του χρεωστικού υπολοίπου του λογαριασμού των εφεσειόντων ως μορφή αποζημίωσης προς την εφεσίβλητη Τράπεζα. Evelthon Developments Ltd. κ.α. v. Εθνική Τράπεζα της Ελλαδός (Κύπρου) Λτδ., Πολιτική Έφεση Αρ. 281/2008, 12 Νοεμβρίου 2012 1.3.2 Υπόθεση Απόφαση Οι ενάγοντες με την αγωγή τους αξιώνουν εναντίον των εναγομένων Λ.Κ.4.520,17 με τόκο προς 13,25% ετησίως από 30.6.2006 μέχρι εξόφλησης και με κεφαλαιοποίηση τόκων την 30 η Ιουνίου και 31 η Δεκεμβρίου κάθε χρόνου πλέον έξοδα. Το κλητήριο ένταλμα επιδόθηκε στον εναγόμενο 1 στις 4.12.2006, ο εναγόμενος παρέλειψε να εμφανιστεί στη διαδικασία με αποτέλεσμα οι ενάγοντες να καταχωρήσουν την παρούσα αίτηση. 4 120

Το Δικαστήριο αφού μελέτησε την ένορκη δήλωση των εναγόντων (Τεκμήριο 1) ζήτησε από το συνήγορο τους να αγορεύσει σε σχέση με τους τόκους. Η απαίτηση των εναγόντων σύμφωνα με την παράγραφο 2 της ενόρκου δηλώσεως τους «βασίζεται σε συμφωνία παραχώρησης δανείου ημερομηνίας 19.5.2000 και πιστωτικών διευκολύνσεων ημερομηνίας 12.12.1997 ύψους Λ.Κ.12.000 και Λ.Κ.5.000, αντίστοιχα, μετά του εναγόμενου 1 με τις προσωπικές εγγυήσεις των υπολοίπων εναγόμενων». Στη συμφωνία ημερομηνίας 12.12.1997 Τεκμήριο Α του Τεκμηρίου 1 αναφέρονται τα ακόλουθα: «2. Οι διευκολύνσεις που έχουν αναφερθεί πιο πάνω θα χρεώνονται: (α) Με τόκο προς 8,00% το χρόνο πάνω σε ημερήσια χρεωστικά υπόλοιπα. Αυτός ο τόκος θα υπολογίζεται και καταβάλλεται στις 30 Ιουνίου και / ή στις 31 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο. Για υπολογισμό του τόκου, οι μήνες θα λογαριάζονται προς όσες μέρες έχει ο καθένας αλλά για να βρεθεί ο τόκος θα λαμβάνεται σαν διαιρέτης το εμπορικό έτος που αποτελείται από 360 μέρες. Εννοείται ότι τυχόν χρεωστικά υπόλοιπα που είναι πέραν των διευκολύνσεων που καθορίζονται κάθε φορά από την Τράπεζα, θα επιβαρύνονται με τόκο που θα υπολογίζεται με ετήσιο ποσοστό επιτοκίου ίσο με το επιτρεπόμενο μεγαλύτερο ποσοστό επιτοκίου που ορίζεται κάθε φορά από το Νόμο. (β)... (γ)... Εννοείται πάντα ότι η Τράπεζα θα έχει το δικαίωμα οποτεδήποτε αποφασίσει να αυξομειώνει το ποσοστό επιτοκίου που αναφέρεται πιο πάνω, μέσα στα όρια του νόμιμου επιτοκίου που ισχύει κάθε φορά, με γραπτή ειδοποίηση προς το χρεώστη, και / ή να τροποποιεί το ποσοστό προμήθειας ή τα Τραπεζικά δικαιώματα (Ledger Fees) και / ή να επιβαρύνει το λογαριασμό με ποσοστό προμήθειας και / ή με Τραπεζικά δικαιώματα (Ledger Fees) καθώς επίσης και με οποιαδήποτε ποσά που οφείλονται και πρέπει να πληρωθούν από το χρεώστη από οποιαδήποτε άλλη αιτία σύμφωνα με την απόλυτη κρίση 5 120

της, αν η παρούσα δεν προνοεί τέτοιες επιβαρύνσεις, εννοείται ότι η αύξηση αυτή και / ή μείωση και / ή η τροποποίηση και / ή επιβάρυνση θα έχει ισχύ από την ημερομηνία αποστολής της ειδοποίησης αυτής ή κατοπινής ημερομηνίας όπως θα καθορισθεί στην ειδοποίηση αυτή. 3. Η Τράπεζα δικαιούται όποτε θέλει και χωρίς προειδοποίηση προς τον πελάτη, να τερματίσει τη λειτουργία οποιουδήποτε λογαριασμού και / ή να καταστήσει απαιτητή οποιαδήποτε διευκόλυνση που παραχωρήθηκε ή που θα παραχωρηθεί στον πελάτη και να ζητήσει από τον πελάτη να πληρώσει αμέσως όλα τα ποσά τα οποία ο πελάτης οφείλει στην Τράπεζα συμπεριλαμβανομένου κεφαλαίου, τόκου, προμήθειας και οποιουδήποτε άλλου οφειλόμενου ποσού σε σχέση με οποιαδήποτε έξοδα χρεώσεις και δαπάνες. 4.... 5. Αμέσως μετά που οι διευκολύνσεις που έχουν αναφερθεί πιο πάνω καταστούν απαιτητές για οποιαδήποτε αιτία, θα εξοφλούνται. Ο Πελάτης θα οφείλει να πληρώσει αμέσως κάθε ποσό που χρωστά στην Τράπεζα συμπεριλαμβανομένου τόκου, προμήθειας, δικαιωμάτων, δαπανών και άλλων εξόδων. Αν ο πελάτης παραλείψει να το πράξει αμέσως, θα συνεπάγεται χρέωση του ετήσια με τόκο με ποσοστό επιτοκίου ίσο προς το μεγαλύτερο ποσοστό επιτοκίου που επιτρέπει κάθε φορά ο Νόμος από αυτή την ημερομηνία. Η Τράπεζα θα έχει το δικαίωμα να απαιτήσει δικαστικά ή με οποιαδήποτε άλλο τρόπο την πληρωμή του χρέους, επιπλέον δε τα Δικαστικά και άλλα έξοδα οποιασδήποτε μορφής μέχρι την πλήρη και τελική εξόφληση.» Στο Τεκμήριο Β του Τεκμηρίου 1 ημερομηνίας 19.5.2000 που αφορά έγκριση διευκολύνσεων αναφέρονται τα ακόλουθα: «Γ. ΕΠΙΤΟΚΙΟ Σύμφωνα με το ανώτατο νόμιμο χρεωστικό επιτόκιο που ισχύει από καιρού εις καιρό, επί του παρόντος 8,000% το χρόνο πάνω στα ημερήσια υπόλοιπα». Στις 18.4.2005 οι ενάγοντες με επιστολή τους στον εναγόμενο 1 (Τεκμήριο Δ) τερμάτισαν τη λειτουργία του λογαριασμού δανείου, καλώντας τον να εξοφλήσει εντός 21 ημερών ολόκληρο το χρεωστικό 6 120

υπόλοιπο. Επίσης τον πληροφόρησαν ότι στο λογαριασμό του θα εξακολουθήσει να χρεώνεται τόκος σύμφωνα με τα ποσοστά που ισχύουν για το λογαριασμό και ότι ο λογαριασμός θα επιβαρύνεται με τόκο υπερημερίας. Στις 1.11.2006 οι ενάγοντες με επιστολή, Τεκμήριο Ζ, προς τον εναγόμενο 1 του επιβεβαίωσαν το περιεχόμενο της επιστολής ημερομηνίας 18.4.2005 καλώντας τον για τελευταία φορά εντός 7 ημερών να ξοφλήσει ολόκληρο το χρεωστικό υπόλοιπο. Επιπρόσθετα, τον πληροφόρησαν ότι ο λογαριασμός του θα επιβαρύνεται με συνολικό ετήσιο επιτόκιο προς 13,25% με κεφαλαιοποίηση τόκων ανά εξάμηνο. Το άρθρο 3 του περί Τόκου Νόμου 2/77 προβλέπει τα ακόλουθα: «Το επιτόκιον εφ οιουδήποτε χρέους ή υποχρεώσεως δεν δύναται να υπερβαίνει το 9% ετησίως» Σύμφωνα με το άρθρο 5, κάθε παράβαση του άρθρου 3 (ανωτέρω) συνιστά ποινικό αδίκημα. Κρίνω σκόπιμο στο σημείο αυτό να αναφέρω ότι η κοινοποίηση του επιτοκίου εν πάση περιπτώσει κοινοποιήθηκε στον ενάγοντα μετά τον τερματισμό της συμφωνίας. Κατά το χρόνο υπογραφής των επίδικων συμφωνιών ίσχυε ο περί Τόκου Νόμος, ο οποίος καταργήθηκε στις 1.1.2001, ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ ο περί Ελευθεροποίησης του επιτοκίου και Συναφών Θεμάτων Νόμος, Ν. 160 (Ι)/99. Με βάση την πιο πάνω συμφωνία το δικαίωμα αυξομείωσης του τόκου είναι στα όρια του νόμιμου ισχύοντος, με γραπτή ειδοποίηση προς τον χρεώστη. Σε περίπτωση που το δάνειο θα καθίστατο απαιτητό ο εναγόμενος θα όφειλε να πληρώσει το ποσό πλέον τόκους κ.λ.π. και σε περίπτωση μη άμεσης εξόφλησης θα χρεώνεται με τόκο ίσο προς το μεγαλύτερο νόμιμο επιτρεπτό. Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω κρίνω ότι ποσό που θα επιδικαστεί πρέπει να φέρει τόκο προς 9% και όχι προς 13,25%. Με βάση τα πιο πάνω εκδίδεται απόφαση υπέρ των εναγόντων και εναντίον του εναγόμενου 1 για το ποσό των Λ.Κ.4.520,17 πλέον τόκο 9% ετησίως. 7 120

Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ. v. Άριστου Αρίστου, Κυριάκος Κατσούρας και Μιχάλης Ανδρέα Γρούτας, Ε.Δ. Λάρνακας, Αρ. Αγωγής 3168/06, 22 Ιουνίου 2007 1.3.3 Υπόθεση Τόκος Σύμβαση παραχώρησης τραπεζικών διευκολύνσεων σε τρεχούμενο λογαριασμό Τρόπος υπολογισμού του τόκου από την Τράπεζα Κατά πόσο (α) η χρέωση τόκου υπερέβαινε το 9%, (β) υπήρξε οποιοσδήποτε ανατοκισμός ή παράνομη χρέωση του λογαριασμού με οποιοδήποτε ποσό, και (γ) με τον επιδικασθέντα τόκο παραβιάσθηκε το Άρθρο 6(1) του περί Τόκου Νόμου του 1977, (Ν.2/77). Archbold Investmetns Ltd. κ.α. v.λαικής Κυπριακής Τράπεζας Λτδ., Πολιτική Έφεση Αρ. 111/2005, 30 Οκτωβρίου 2006 1.3.4 Υπόθεση Τόκος Ξένες συναλλαγές Δεν εφαρμόζονται οι πρόνοιες του περί Τόκου Νόμου Επιφύλαξη του άρθρου 7 του περί Τόκου και Συναφών Θεμάτων Νόμου, 1977 (Ν. 2/77). Williams and Glyn s Balk plc κ.α. v.του πλοίου «Μαρία», Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 59/82, 28 Φεβρουαρίου 1992 8 120

2 ΤΟΚΟΣ 2.1 Ανατοκισμός 2.1.1 Υπόθεση Τόκος - Χρέωση τραπεζικού λογαριασμού με ανατοκισμό και άλλα διοικητικά έξοδα. Αφαιρέθηκαν από την αξίωση της ενάγουσας τράπεζας κατ' εφαρμογήν των αρχών της απόφασης στην υπόθεση Τράπεζα Κύπρου και αλλων v. Coudounaris Food Products Ltd και αλλων (1995) 1 Α.Α.Δ. 641 Δημητράκης Νικοδήμου Φακοντής ν.ελληνικής Τραπέζης Λτδ., Πολιτική Έφεση Αρ. 98/2005, 31 Οκτωβρίου 2007 2.2 Τρόπος υπολογισμού του τόκου 2.2.1 Υπόθεση Τόκος Σύμβαση παραχώρησης τραπεζικών διευκολύνσεων σε τρεχούμενο λογαριασμό Τρόπος υπολογισμού του τόκου από την Τράπεζα Κατά πόσο (α) η χρέωση τόκου υπερέβαινε το 9%, (β) υπήρξε οποιοσδήποτε ανατοκισμός ή παράνομη χρέωση του λογαριασμού με οποιοδήποτε ποσό, και (γ) με τον επιδικασθέντα τόκο παραβιάσθηκε το Άρθρο 6(1) του περί Τόκου Νόμου του 1977, (Ν.2/77). Archbold Investmetns Ltd. κ.α. v.λαικής Κυπριακής Τράπεζας Λτδ., Πολιτική Έφεση Αρ. 111/2005, 30 Οκτωβρίου 2006 2.2.2 Υπόθεση Συμβάσεις Συμβάσεις παραχωρήσεων τραπεζικών δανείων Τόκος Τρόπος υπολογισμού του από την Τράπεζα στην απουσία συμφωνίας μεταξύ της ιδίας και του χρεώστη Κατά πόσο η Τράπεζα είχε δικαίωμα να καταλογίζει πληρωμές του χρεώστη που αφορούσαν ένα συγκεκριμένο δάνειο πρώτα έναντι των τόκων του δανείου και αν υπήρχε υπόλοιπο, να καταλογίζει τούτο έναντι του κεφαλαίου Κατά πόσο είχε εφαρμογή ο κανόνας της υπόθεσης Clayton. 9 120

Επίσημος Παραλήπτης υπό την..εταιρεία Λούκος Λτδ. v.εθνικής Τραπέζης Ελλαδός α.ε., Πολιτική Έφεση Αρ. 11379, 13 Ιανουαρίου 2005 2.2.3 Υπόθεση Ενδιάμεση απόφαση Αίτηση για συνοπτική απόφαση Με το ειδικά οπισθογραφημένο κλητήριο ένταλμα που καταχωρήθηκε στις 17.11.10 οι Ενάγοντες/Αιτητες αξιώνουν από τους Εναγομένους 1, 2 και 3 το ποσό των 10.117,38, πλέον τόκους προς 14,10% από 29.9.10 επί του ποσού των 9.899,77 με κεφαλαιοποίηση των τόκων 2 φορές ετησίως κάθε 30 Ιουνίου και 31 Ιανουαρίου πλέον διάταγμα του Δικαστηρίου που να διατάσσει την πώληση του ενυπόθηκου κτήματος ιδιοκτησίας του Εναγομένου 2 το οποίο υποθήκευσε προς εξασφάλιση και εγγύηση κάθε υποχρέωσης του Εναγομένου 1 προς τους Ενάγοντες πλέον έξοδα και ΦΠΑ. Το ποσό των 10.117,38 αποτελεί όριο τρεχούμενου λογαριασμού εκ ΛΚ5.000 το οποίο ενέκριναν οι Ενάγοντες στους Εναγομένους 1 υπό την εγγύηση των Εναγομένων 2 και 3 δυνάμει γραπτής συμφωνίας και απόφασης/έγκρισης που δόθηκε από τους Ενάγοντες. Είναι η θέση των Εναγόντων ότι οι Εναγόμενοι παρέβηκαν τους όρους της συμφωνίας και ότι παρά τις επανειλημμένες ειδοποιήσεις τους προς αυτούς να εξοφλήσουν τα χρεωστικά υπόλοιπα αυτοί παρέλειψαν με αποτέλεσμα να τερματίσουν τη λειτουργία του τρεχούμενου λογαριασμού και να καλέσουν τους εγγυητές να προσέλθουν και να ξοφλήσουν το ποσό για το οποίο ευθύνονται. Η αγωγή επιδόθηκε στους Εναγομένους 1 και 2 στις 29.11.10 οι οποίοι στις 15.12.10 καταχώρησαν σημείωμα εμφάνισης μέσω δικηγόρου και στις 4.11.11 οι Ενάγοντες/Αιτητές καταχώρησαν την υπό εξέταση Αίτηση η οποία βασίζεται στη Δ.18, θ.1, 2 και 9 (α) και Δ.48, θθ.1-4 & 9 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας με την οποία ζητούν συνοπτική απόφαση εναντίον των Εναγομένων/Καθ ων η Αίτηση 1 και 2 ως το ειδικά οπισθογραφημένο κλητήριο απαίτησης εναντίον τους καθότι στερούνται υπεράσπισης. Οι Καθ' ων η Αίτηση 1 και 2 καταχώρησαν στις 30.1.12 ένσταση. Ως λόγοι ένστασης προβάλλονται οι θέσεις ότι δεν έγινε καμία συμφωνία μεταξύ Εναγόντων και Εναγομένων 1 στις 9.11.04 ούτε και μεταξύ Εναγόντων και 10 120

Εναγομένου 2 στις 10.11.04, η συμφωνία ημερ. 9.11.04 είναι παράνομη, άκυρη και αντίθετη με το νόμο και τους κανονισμούς, οι Ενάγοντες έχουν περιελάβει τόκους πέραν των νομίμων και/ή αυτών που δικαιούνται και/ή προέβηκαν σε ανατοκισμό, η συμφωνία 9.11.04 είναι αντίθετη με τους νόμους και/ή κανονισμούς που διέπουν τη συμφωνία στεγαστικού δανείου, η αίτηση δεν ικανοποιεί τις προϋποθέσεις που θέτει η Δ.18, θ.1 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας για έκδοση συνοπτικής απόφασης και ότι οι Εναγόμενοι 1 και 2 έχουν πολύ καλή υπεράσπιση. Η αίτηση οδηγήθηκε σε ακρόαση, κανένας από τους ενόρκως δηλούντες δεν αντεξετάστηκε και οι συνήγοροι τους κατέθεσαν στο Δικαστήριο εμπεριστατωμένες γραπτές αγορεύσεις, υποστηρίζοντας ο καθένας τη θέση του. Σύμφωνα με τη νομολογία σε αυτό το στάδιο οι Εναγόμενοι 1 και 2 πρέπει να αποκαλύψουν τέτοια γεγονότα για να αποδείξουν ότι έχουν εκ πρώτης όψεως υπεράσπιση. Αναφέρω σχετικά τις υποθέσεις: (1) Hermes Insurance Co Ltd v. Ioulios Theodorides, Π.Ε. 6464, ημερ. 16.6.1983, (2) Trans Middle East Trading (T.M.E.T.) Ltd v. Abdul Aziz Tlais, Π.Ε. 7491, ημερ. 28.2.1991, (1) ΑΑΔ 339, (3)Ανδρέας Σωκράτους ν. Παναγιώτη Ανδρέου κ.α., Π.Ε. 9227, ημερ. 22.1.1997 και (4) C.Y.E.M.S. Co Ltd v. The Central Co-Operative Industries Co Ltd, Π.Ε. 6347, ημερ. 27.10.1982..Παραθέτω αποσπάσματα από τις πρώτες δύο υποθέσεις τα οποία μιλούν από μόνα τους: Hermes Insurance Co Ltd v. Ioulios Theodorides: «. If he is satisfied upon the affidavits before him that there really is a defence upon the merits, it is a matter of right, unless there be something very extraordinary (which I can hardly conceive), that the Defendant should be able to raise that defence upon the merits, either to the whole or to a part. He may fall far short of satisfying a Judge that there is a defence upon the merits; still he may do so if he discloses such facts as may be deemed sufficient to entitle him to defend.» Trans Middle east Trading (T.M.E.T.) Ltd v. Abdul Aziz Tlais: 11 120

«Η βασική αρχή είναι ότι η συνοπτική απόφαση πρέπει να εκδίδεται μόνο όπου είναι αναμφίβολο ότι ο Εναγόμενος δεν έχει υπεράσπιση στην αγωγή. Όπου όμως δίδει στην ένορκη δήλωση αρκετές λεπτομέρειες που να δείχνουν την ύπαρξη καλόπιστης υπεράσπισης ή να εγείρουν θέμα σε απάντηση απαιτήσεως που θα πρέπει να εκδικάζεται, ή όπου ικανοποιεί το Δικαστήριο ότι έχει καλή και ουσιαστική υπεράσπιση ή αποκαλύπτει τέτοια γεγονότα που μπορούν να κριθούν ως αρκετά για να του δώσουν το δικαίωμα για υπεράσπιση. Έτσι, είναι μόνο σε καθαρές περιπτώσεις που μπορεί το Δικαστήριο να στερήσει διάδικο από του να προβάλει την υπεράσπισή του ενώπιον του Δικαστηρίου γιατί σε διαφορετική περίπτωση τέτοια ενέργεια θα αποτελούσε άρνηση δικαιοσύνης προς τον επηρεαζόμενο διάδικο.» Από απλή ανάγνωση την ένστασης και μόνο καθίσταται κατά τη γνώμη μου σαφές ότι ο ουσιαστικός λόγο που προωθούν οι Εναγόμενοι 1 και 2 είναι ο ισχυρισμός τους για παράνομες χρεώσεις τόκων και/ή παράνομο ανατοκισμό που κατ' ισχυρισμό οδηγούν τις συμφωνίες σε ακυρότητα. Σημειώνω εδώ ότι επιδερμικά οι Εναγόμενοι 1 και 2 ισχυρίζονται ότι δεν υπόγραψαν καμία συμφωνία με τους Ενάγοντες. Οι εν λόγω ισχυρισμοί όμως δεν προωθούνται ουσιαστικά, αντίθετα το τι προωθούν οι Εναγόμενοι 1 και 2 είναι τη θέση τους ότι οι όποιες συμφωνίες μεταξύ των διαδίκων δεν μπορούν να έχουν οποιαδήποτε νομική ισχύ λόγω των λανθασμένων και παράνομων χρεώσεων και υπερχρεώσεων τόκου και ανατοκισμού. Το γεγονός αυτό καθίσταται ακόμα πιο σαφές αν κάποιος προστρέξει στο δικόγραφο με τίτλο Υπεράσπιση των Εναγομένων 1 και 2 το οποίο καταχωρήθηκε και βρίσκεται στο φάκελο του Δικαστηρίου και στο οποίο οι μόνοι ισχυρισμοί ουσιαστικά των Εναγομένων 1 και 2 είναι οι υπερχρεώσεις τόκων. Σε ό,τι αφορά τον λόγο ένστασης που αφορά παράνομους τόκους και ανατοκισμούς ο Παναγιώτης Τσούντας που ορκίζεται την ένορκη δήλωση που συνοδεύει την ένσταση αναφέρει ότι η όποια συμφωνία τυχόν ίσχυε μεταξύ Εναγόντων και Εναγομένων 1 και 2 έχει καταστεί άκυρη και/ή παράνομη λόγω υπερχρέωσης τόκου και/ή παράνομη χρέωση τόκου και επίσης ότι η κατάσταση λογαριασμού δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα καθότι τα οφειλόμενα ποσά είναι υπέρογκα και/ή διογκωμένα και/ή χρεωμένα με παράνομους και/ή ανύπαρκτους τόκους και επίσης είναι η θέση του ότι οι 12 120

Ενάγοντες έχουν παράνομα προβεί σε ανατοκισμό. Όλα τα πιο πάνω, πάντοτε σύμφωνα με τον ενόρκως δηλούντα, καθιστούν τη συμφωνία άκυρη και παράνομη αλλά και συνηγορούν υπέρ της θέσης του ότι οι Ενάγοντες δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που τάσσονται με βάση τη Δ.18 θ.1 για έκδοση συνοπτικής απόφασης καθότι δεν έχουν ξεκαθαρισμένη απαίτηση εναντίον των Εναγομένων 1 και 2. Όπως έχει ήδη λεχθεί σε αυτό το στάδιο οι Εναγόμενοι 1 και 2 έχουν καθήκον να αποσείσουν το βάρος απόδειξης που βρίσκεται στους ώμους τους, ότι δηλαδή έχουν εκ πρώτης όψεως υπεράσπιση στην παρούσα αγωγή. Σημειώνω ότι εκείνο που έχει σημασία είναι η παράθεση τέτοιων στοιχείων από τους Εναγόμενους 1 και 2 που να καταδεικνύουν ότι υπάρχει δικάσιμο θέμα χωρίς να πρέπει απαραίτητα να ικανοποιηθεί το Δικαστήριο ότι η προβαλλόμενη υπεράσπιση θα επιτύχει. Αναφέρω ενδεικτικά την υπόθεση Ν. ν. Caterchef Ltd v. P.C.P. Electronics Ltd (1999) 1(Γ) ΑΑΔ1912. Έχω διαβάσει επίσης και τις αγορεύσεις των δύο μερών όπου σε κάθε μια από αυτές υποστηρίζεται η αντίστοιχη θέση. Παρατηρώ ότι ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται ο τόκος από πλευράς Εναγόντων για να καταλήξουν στο αξιούμενο ποσό δηλαδή υπολογισμός συμβατικού τόκου και τόκου υπερημερίας λαμβάνοντας υπόψη και τη θέση των Εναγομένων, όσον επιδερμικά και αν αυτή τίθεται περί παράνομης χρεώσεις τόκων και/ή ανατοκισμό που δεν προνοούνται στις συμφωνίες συνηγορούν υπέρ της θέσης ότι θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στους Εναγομένους 1 και 2 να προβάλουν τις θέσεις τους αυτές στην υπεράσπιση που θα καταχωρήσουν και να μπορέσει το Δικαστήριο μέσω της κανονικής πλέον διαδικασίας να εκδώσει την απόφαση του. Ενόψει των ανωτέρω η Αίτηση των Εναγόντων/Αιτητών αποτυγχάνει και απορρίπτεται, δίδεται στους Εναγομένους 1 και 2 το δικαίωμα να καταχωρήσουν υπεράσπιση η οποία θα πρέπει να καταχωρηθεί εντός 30 ημερών από σήμερα. 13 120

Τραπέζης Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ v. Tsountas & Associates Architects κ.α., Αρ. Αγωγής 9687/2010, 26 Μαρτίου 2012 2.3 Διάταγμα τροποποίησης της Έκθεσης Απαίτησης, όπου διορθώνεται το ποσοστό του τόκου και κάλεσε το Δικαστήριο να θεωρήσει περαιτέρω ως γραμμικό λάθος 2.3.1 Υπόθεση Ενδιάμεση απόφαση Αίτηση για τροποποίηση της Έκθεσης Απαίτησης και για διόρθωση λάθους σε απόφαση Με την παρούσα αίτηση η Ενάγουσα Τράπεζα εξαιτείται τα εξής: «Α. Άδεια και/ή διάταγμα τροποποίησης της Έκθεσης Απαίτησης της αγωγής με τον πιο πάνω τίτλο και αριθμό ως ακολούθως: 1. Δια της αντικατάστασης των υποπαραγράφων υπό (β) και (γ) της παραγράφου 1 του Παρακλητικού της Έκθεσης Απαίτησης (β) 79.202,68 πλέον τόκος προς 9,95% επί του ποσού των 79.202,68 από 01/07/2013 και προς 9,20% από 25/11/2013 μέχρι πλήρους και τελείας αποπληρωμής με κεφαλαιοποίηση του τόκου την 30/6 και 31/12 εκάστου έτους. (γ) 32.182,94 πλέον τόκος προς 15,25% επί του ποσού των 32.182,94 από 01/07/2013 και προς 14,00% από 25/11/2013 μέχρι πλήρους και τελείας αποπληρωμής με κεφαλαιοποίηση του τόκου την 30/6 και 31/12 εκάστου έτους. 2. Οι υποπαράγραφοι υπό (α) και (δ) της παραγράφου 1 του Παρακλητικού της Έκθεσης Απαίτησης να παραμείνουν ως έχουν. Β. Διάταγμα του Δικαστηρίου που να διατάσσει την τροποποίηση και/ή διόρθωση της απόφασης του Δικαστηρίου που εκδόθηκε την 23/04/2015, παραγράφους (2) και (3) αυτής, ως ανωτέρω. Γ. Διάταγμα του Δικαστηρίου που να διατάσσει όπως τα έξοδα που θα προκύψουν από την τροποποίηση να ακολουθήσουν το αποτέλεσμα της δίκης. 14 120

Δ. Οποιαδήποτε άλλη διαταγή και/ή θεραπεία που το Δικαστήριο θα θεωρήσει ότι είναι ορθή και/ή λογική υπό τις περιστάσεις.» Η νομική βάση της αίτησης είναι η Δ.25, Δ.48 θ.θ.1-3 και 9 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών, η συμφυής εξουσία, η πρακτική του Δικαστηρίου και η νομολογία. Η αίτηση συνοδεύεται από την ένορκη δήλωση της Γιανούλλας Λεωνίδου ημερ. 22.12.2015, δικηγορικής υπαλλήλου στο γραφείο των δικηγόρων που εκπροσωπούν την ενάγουσα στην παρούσα αγωγή. Στην ένορκη της δήλωση η Λεωνίδου αναφέρεται στο ιστορικό της υπόθεσης ιδιαίτερα σ' όσον αφορά την εναγόμενη 1. Αναφέρει ότι η Εναγόμενη 1 δεν καταχώρισε σημείωμα εμφάνισης, οπότε στις 12.3.2015 η ενάγουσα προχώρησε στην καταχώριση αίτησης για έκδοση απόφασης εναντίον της. Η αίτηση ορίστηκε γι' απόδειξη από το Δικαστήριο στις 23.4.2015, ημερομηνία κατά την οποία εκδόθηκε απόφαση εναντίον της εναγόμενης 1 ως το παρακλητικό της Έκθεσης Απαίτησης. Αντίθετα ο εναγόμενος 2 καταχώρισε σημείωμα εμφάνισης και στη συνέχεια την Υπεράσπιση του στις 24.9.2015. Είναι ισχυρισμός της Λεωνίδου ότι κατά τη σύνταξη του Ειδικά Οπισθογραφημένου Κλητηρίου Εντάλματος (o.2 r.1) λόγω καλόπιστου λάθους και/ή εκ παραδρομής στη δακτυλογράφηση του παρακλητικού της Έκθεσης Απαίτησης ο αξιούμενος τόκος δεν διατυπώθηκε σωστά. Συγκεκριμένα αν και στην παράγραφο 21 της Έκθεσης Απαίτησης όπου περιγράφονται τα χρεωστικά υπόλοιπα των λογαριασμών της εναγόμενης 1, ο αξιούμενος τόκος στα ποσά αυτά αναγράφεται σωστά δηλαδή το ποσοστό του τόκου που ισχύει για κάθε λογαριασμό και ότι ο τόκος υπερημερίας περιορίζεται σε 1,75% ετησίως από τις 25.11.2013 και εφεξής, εντούτοις στο παρακλητικό σε δυο από τα χρεωστικά υπόλοιπα αντί ο αξιούμενος τόκος υπερημερίας να περιοριστεί για την περίοδο από 25.11.2013 σε 1,75% και εφεξής επιπροσθέτως του συμβατικού επιτοκίου, ο τόκος διατυπώθηκε λανθασμένα και ελλιπώς κατά τρόπο που ολόκληρο το χρεωστικό επιτόκιο στα δύο εκ των τριών χρεωστικών υπολοίπων να περιορίζεται στο ποσοστό επιτοκίου εκ 1,75%. Τα πιο πάνω διαπιστώθηκαν από την ενάγουσα και τους δικηγόρους της λίγες μέρες μετά την καταχώριση στις 7.12.2015 αίτησης στο Επαρχιακό Κτηματολόγιο Λεμεσού για εκποίηση της υποθήκης Υ9512/08. Καταλήγοντας η Λεωνίδου εισηγείται ότι η απαιτούμενη διόρθωση τόσο της Έκθεσης Απαίτησης όσο και της απόφασης εναντίον της εναγόμενης 1 είναι αναγκαία ώστε η απόφαση εναντίον της εναγόμενης 1 και οι αιτούμενες θεραπείες εναντίον του εναγόμενου 2 να 15 120

συνάδουν τόσο με τις πραγματικές απαιτήσεις της ενάγουσας όσο και με τη μαρτυρία που προσάχθηκε για απόδειξη της υπόθεσης. Προτού προχωρήσω με την εξέταση της ουσίας της αίτησης κρίνω σκόπιμο να αναφερθώ στο ιστορικό της υπόθεσης, όπως διαφαίνεται από το φάκελο. Η παρούσα Αγωγή καταχωρήθηκε σε Κλητήριο Ειδικώς Οπισθογραφημένο (o.2 r.6) στις 14. 2.2014 εναντίον και των δύο εναγομένων. Στις 5.3.2014 η Αγωγή επιδόθηκε στην εναγόμενη 1 η οποία δεν καταχώρισε σημείωμα εμφάνισης μέσα στην καθοριζόμενη από τους θεσμούς προθεσμία, οπότε στις 12.3.2015 η Ενάγουσα Τράπεζα προχώρησε στην καταχώριση αίτησης για απόφαση εναντίον της. Σημειώνεται ότι ο εναγόμενος 2 καταχώρισε σημείωμα εμφάνισης στις 21.3.2014 μέσω δικηγόρου και η διαδικασία εναντίον του εξακολουθεί να εκκρεμεί. Στις 23.4.2015 εκδόθηκε απόφαση εναντίον της εναγόμενης 1 στην αίτηση ημερομηνίας 12.3.2015 στη βάση της ένορκης δήλωσης ημερομηνίας 12.3.2015 του Μιχάλη Κυριακίδη, υπαλλήλου της Ενάγουσας Τράπεζας, στην οποία είχε επισυνάψει όλα τα σχετικά έγγραφα για υποστήριξη της απαίτησης. Στην παράγραφο 2 της ένορκης δήλωσης του ο Κυριακίδης αναφέρει ότι διάβασε την Έκθεση Απαίτησης και συμφωνεί πλήρως με το περιεχόμενο της το οποίο υιοθετεί για σκοπούς διαδικασίας της αίτησης και στην τελευταία παράγραφο αναφέρει τα εξής: «5. Αιτούμαι απόφασης υπέρ των Εναγόντων και εναντίον των Εναγομένων 1 αλληλεγγύως και/ή κεχωρισμένα με τον Εναγόμενο 2 ως ακολούθως: (α) 1.643.853,77 πλέον τόκος προς Euribor 3 μηνών πλέον προσαύξηση 6,8% ετησίως πλέον τόκοι υπερημερίας προς 2,5% ετησίως επί του ποσού των 1.643.853,77 από 01/07/2013 και προς 1,75% από 25/11/2013 μέχρι πλήρους και τελείας αποπληρωμής με κεφαλαιοποίηση του τόκου την 30/6 και 31/12 εκάστου έτους. (β) 79.202,68 πλέον τόκος προς 9,95% επί του ποσού των 79.202,68 από 01/07/2013 και προς 1,75% από 25/11/2013 μέχρι πλήρους και τελείας αποπληρωμής με κεφαλαιοποίηση του τόκου την 30/6 και 31/12 εκάστου έτους. (γ) 32.182,94 πλέον τόκος προς 15,25% επί του ποσού των 32.182,94 από 01/07/2013 και προς 1,75% από 25/11/2013 μέχρι πλήρους και τελείας αποπληρωμής με κεφαλαιοποίηση του τόκου την 30/6 και 31/12 εκάστου έτους.» 16 120

Στις 22.12.2015 καταχωρήθηκε η υπό κρίση αίτηση στην οποία στις 2.3.2016 ο εναγόμενος 2 δέχθηκε εκ συμφώνου διάταγμα τροποποίησης της Έκθεσης Απαίτησης που τον αφορούσε, αλλά το Δικαστήριο ζήτησε από την δικηγόρο της ενάγουσας όπως αγορεύσει για υποστήριξη της αίτησης σ' όσον αφορά την εναγόμενη 1, εναντίον της οποίας είχεν ήδη εκδοθεί απόφαση. Σημειώνεται ότι η ενάγουσα-αιτήτρια επέδωσε την υπό κρίση αίτηση και στην εναγόμενη 1 η οποία όμως δεν εμφανίστηκε στις 2.3.2016, ημερομηνία ορισμού της. Στη γραπτή αγόρευση της προς υποστήριξη της αίτησης η δικηγόρος της αιτήτριας ζήτησε από το Δικαστήριο να δεχθεί την αντικατάσταση των παραγράφων 1(β) και (γ) του παρακλητικού της έκθεσης απαίτησης με δύο νέες παραγράφους, όπου διορθώνεται το ποσοστό του τόκου και κάλεσε το Δικαστήριο να θεωρήσει περαιτέρω ως γραμματικό λάθος την εσφαλμένη αναφορά στο ποσοστό του τόκου στην απόφαση του και σε τυχαία αβλεψία και να προβεί στη σχετική διόρθωση. Παρέπεμψε δε το Δικαστήριο σε νομολογία των Κυπριακών Δικαστηρίων αλλά και των Αγγλικών. Σύμφωνα με τη γραπτή αγόρευση της δικηγόρου της Ενάγουσας η αίτηση βασίζεται κυρίως στη Δ.25 θ.6 των περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμών η οποία προνοεί τα εξής: "Clerical mistakes in judgments or orders or errors arising therein from any accidental slip or omission, may at any time be corrected by the Court or a Judge on application without an appeal." Είναι φανερό από το λεκτικό της πιο πάνω Διαταγής ότι αυτή εφαρμόζεται στη περίπτωση που υπάρχει γραμματικό λάθος ή λάθος που προκύπτει από τυχαία διολίσθηση ή παράλειψη. Στην υπόθεση Ν. Μονιάτη & Υιοί Λτδ ν. Νεοφύτου (2009) 1 Α.Α.Δ. 557 τονίστηκε ότι σύμφωνα με την πιο πάνω δικονομική πρόνοια αλλά και τη σχετική συμφυή εξουσία του Δικαστηρίου είναι επιτρεπτή η προσαρμογή ενός ατελούς κειμένου απόφασης στην έκδηλη, κατά τα άλλα, πρόθεση του Δικαστηρίου. 17 120