مجله دانش کشاورزي/ جلد 0 شماره / سال 389 عضو هیات علمی دانشگاه کردستان E-mail: h.golpira@uok.ac.ir هیوا گلپیرا چکیده این تحقیق به منظور در دانشکده کشاورزي دانشگاه کردستان در سال 383 انجام گرفت. در این راستا یک هرس دوار طراحی شد و پس از تعیین نسبت عمق تیغه به عرض آن عرض کار تیغه و ماشین نیروي کشش و ظرفیت مزرعهاي ماشین مقایسهاي نیز از لحاظ توان مصرفی بین هرس دوار و هرس بشقابی انجام گرفت. محاسبات نشان داد که توان نامی هرس دوار کمتر از هرس بشقابی است. پس از ساخت و ارزیابی اولیه ماشین آزمایشهایی در قالب طرح کاملا" تصادفی روي ماشین در خاك لومی شنی مزرعه انجام گرفت و عمق کار و قطر متوسط جرمی کلوخهها مقایسه گردید. قطر متوسط جرمی کلوخهها در هرس دوار به طور معنیداري کمتر از خ كا ورزي با هرس بشقابی بود. عمق کار در هرس دوار نیز بیشتر از هرس بشقابی بود و تفاوت معنیداري بین آنها مشاهده شد. آزمایش هرس دوار در زمین شخم نخورده نشان داد که این ماشین باید در انجام عملیات خاكورزي ثانویه به کار گرفته شود و در خاكورزي اولیه کاربرد ندارد. واژههاي کلیدي: طراحی و ساخت هرس بشقابی هرس دوار

گلپیرا مجله دانش کشاورزي/ جلد 0 شماره / سال 389 76 Design and Development of Rotary Harrow and Comparing its Performance with Disk Harrow H Golpira E-mail: h.golpira@uok.ac.ir Abstract This study was conducted to design and develop rotary harrow and compare its performance with disk harrow in Faculty of Agriculture, Kurdistan University, in 004. A rotary harrow was designed and after determining depth/width ratio, width of blade and machine, draft force and field capacity, disk and rotary harrows were compared with respect to nominal power. Results showed that rotary harrow s nominal power was less than disk harrow s nominal power. After manufacturing and initial evaluation, experiments were conducted on the machine in sandy loam soil of farm based on completely randomized design and mean weight diameter and tillage depth were compared. Mean weight diameter of rotary harrow was significantly less than the disk harrow. Furthermore, tillage depth of rotary harrow was significantly more than disk harrow. Experiments by rotary harrow in untilled soil showed that this machine must be applied for secondary tillage and it isn t suitable for primary tillage. Keywords: Design and development, Disk harrow, Rotary harrow مقدمه خاكورزي عملیاتی است براي تغییر خصوصیات خاك (کارماکار و کوشواها 006) که با برش خرد کردن زیروروکردن و حرکت دادن خاك سعی در بهتر نمودن وضعیت خاك براي رشد و عملکرد بهینه در گیاه دارد (گریسو و همکاران 996). مهمترین هدف خاكورزي ثانویه خرد کردن کلوخههاي بزرگ و فراهم نمودن بستر مناسب بذر است. یک بستر بذر مناسب باید از خاکی کاملا" نرم تشکیل شده باشد تا امکان طویل شدن ریشه و ظهور گیاهچه را فراهم آورد. بستر بذر باید از کلوخههاي درشت عاري باشد زیرا بذر در بین این کلوخهها از نظر سبز شدن در عمق زیادي قرار گرفته و تماس کافی با خاك مرطوب نخواهد داشت (شاهویی 385). هرسها مهمترین ادواتی هستند که در خاكورزي ثانویه استفاده شده و متداولترین آنها در ایران هرس بشقابی است. در مورد هرسهاي دوار منابع کافی پیدا نشد اما کالپین (99) به یک نوع ماشین خاكورز ثانویه به نام هرس دوار زمینگرد اشاره نموده که براي خرد کردن خاك در سطح زمین کاربرد دارد. به واسطه خاصیت خودگل پاكکنی تیغهها (کالپین 99) پیشبینی میشود که هرس دوار در زمینهاي مرطوب کارآیی بیشتري نسبت به دیسک بشقابی داشته باشد. این مطلب زمانی اهمیت دارد که در اوایل بهار یا اواسط پاییز آمادهسازي زمین جهت کاشت مزرعه ضروري است اما رطوبت زمین اجازه حرکت هرس بشقابی را به دلیل چسبیدن گل به

77 بشقابها نمیدهد و خاكورزي را مختل میسازد. در این طرح سعی بر آن است تا با طراحی و ساخت یک دوار هرس و بررسی وضعیت ماشین در ارتباط با عوامل موثر در خاكورزي استفاده از هرس دوار را در خاكورزي بررسی کرده و یک ماشین جدید خاكورز در فرهنگ کشاورزي ایران معرفی و اراي ه راستا در این گردد. پس از بررسی عوامل موثر در طراحی ماشین اقدام به ساخت یک هرس دوار گردید که از لحاظ کاري ترکیبی از هرس بشقابی و تیلر دوار کارکرد ماشین سپس است. در مزرعه مورد آزمایش قرار گرفت و پس از رفع نقص و تکمیل عملکرد آن ماشین از نظر عمق کار و خرد شدن کلوخه با عملکرد هرس بشقابی مورد مقایسه عنوان مزیتهاي احتمالی هرس بشقابی مورد بررسی واقع شد: الف- خاك واقع شد. دوار به زیر موارد نسبت به هرس فراهم نمودن بستر مناسب بذر در عمق بیشتر ب - خرد شدن بیشتر کلوخهها پ - توان مصرفی کمتر مواد و روشها ساختمان هرس دوار براي انجام این طرح 6 گروه و نقطه به تراکتور واحد خاكورز یک هرس وصل میشود با دو آفست دوار که به صورت اتصال سه طراحی و ساخته شد. هر گروه خاكورز توسط دو یاتاقان به شاسی دستگاه متصل شده و ارتفاع شاسی از سطح زمین 700 میلیمتر بود. ابعاد شاسی 00 50 بوده و از قوطی 7 7 سانتیمتر ساخته شد (شکل ). شکل - هرس دوار هر گروه شامل 8 واحد خاكورز بوده که بر روي یک محور قرار گرفتند. واحدهاي خاكورز در هر گروه طوري چید شد که پس از عبور ماشین در عرض کار آن خاك دست نخورده باقی نماند و واحدها نیز فاقد همپوشانی باشند. هر واحد نیز شامل 4 تیغه و فاصله هر دو واحد از همدیگر 80 میلیمتر بود که براي ثابت نگه داشتن این فاصله قرقرههایی بین این صفحات قرار داده شدند (شکل ). توان لازم براي دوران تیغهها توسط کشش تراکتور تا مین گردید. براي جلوگیري از پلهاي شدن مقدار این توان و براي افزایش مقدار نفوذ تیغهها در خاك الگوي نصب تیغهها مارپیچی در نظر گرفته شد. شکل - یک گروه خاكورز در هرس دوار تیغهها از فنرهاي تخت مورد استفاده در سیتم تعلیق اتومبیلهاي سواري ساخته شدند. خاصیت فنري تیغهها باعث ارتعاش تیغه در خاك شده و خرد شدن بیشتر کلوخهها را به همراه داشت. لبە تیغهها براي کاهش مقاومت خاك در مقابل نفوذ تیغهها تیز شد. برنتسن و

گلپیرا مجله دانش کشاورزي/ جلد 0 شماره / سال 389 78 همکاران شدید کاهش نیز (004) نیروي کشش در تیغههاي قابل انعطاف را نسبت به تیغههاي سخت عنوان کردند. اندازة هر تیغه 80 8 50 میلیمتر و طول مو ثر هر تیغه 00 میلیمتر بود. جنس محور از فولاد آلیاژي با سطح مقطع مربعی و با ضلع 30 میلیمتر و 450 طول میلیمتر محاسبه و انتخاب شاسی ماشین سازوکاري تعبیه شد روي گردید. که بوسیله آن بتوان زاویه بین گروهها را به 5 5 یا 35 تغییر داد. اما زاویه بین گروهها در هر دو ماشین (هرس دوار و هرس بشقابی) در هنگام آزمایش 5 درجه بود. هرس بشقابی به کار گرفته شده در این طرح یک هرس آفست 6 بشقابی با اندازه بشقاب 540 میلیمتر بود. سرعت حرکت تراکتور در آزمایشها در هر دو ماشین کیلومتر بر ساعت در نظر گرفته شد. طراحی ماشین 6 از عوامل مهم در طراحی ادوات خاكورزي میتوان به نسبت عمق کار تیغه به عرض کار آن و زاویه حمله تیغه (گادوین 007) اشاره کرد. هر چه نسبت عمق کار به عرض کار بیشتر باشد نرم شدن خاك بیشتر میشود. عرض کار یک تیغه خاكورز هرس را دوار میتوان با استفاده از رابطه زیر محاسبه نمود (مککی و مسوار 00): W = wsin + ( θ ) t cos( θ ) [] θ: زاویه بین محورهاي هرس ( ) : w پهناي تیغه t : ضخامت تیغه W: عرض کار یک تیغه با در نظر گرفتن بیشترین و کمترین مقدار زاویه بین محورهاي دو گروه خاكورز (35 و 5 درجه) پهناي 0/08 تیغه متر و ضخامت تیغه به ترتیب برابر با 0/008 و 0/03 متر 0/08 عرض کار هر در نظر متر گرفته شد. نسبت عمق کار تیغه به عرض کار آن براي دو حالت مذکور به ترتیب برابر با 3/ و 5/5 بود. مککی و مسوار (00) بهترین طراحی در تیغههاي خاكورزي را تیغه نازك با نسبت عمق به عرض بیشتر از بیان کردند. اگر راستاي محور تیغه با راستاي عمود بر جهت حرکت تراکتور موازي باشد این نسبت براي تیغه برابر با /5 بوده بنابراین تیغه بنا به گزارش گادوین و اودوگرتی (007) جزء تیغههاي خیلی باریک (کاردي) به شمار میآید. اما به دلیل حرکت اریب تیغه در خاك عرض کار تیغه با خاك بیشتر شده و تیغه جزء تیغههاي باریک محسوب میگردد. لازم به ذکر است که عمق کار متوسط در محاسبه این نسبت 0/ متر در نظر گرفته شد. زاویه حمله تیغه (زاویه بین راستاي تیغه با جهت حرکت تراکتور) بین 0 تا 360 درجه متغیر بود. انجام عملیات خاكورزي توسط تیغههاي هرس دوار در دو مرحله صورت میگیرد: در مرحله اول (زاویه حمله 45 تا 90 درجه) خاك فشرده شده و از هم جدا میگردد و در مرحله بعد (زاویه حمله 90 تا 35 درجه) خاك برش خورده نرم شده به هم خورده و در هنگام خروج تیغه از خاك آن را هموارتر مینماید. در انتهاي این مرحله تیغه از خاك خارج شده و تا شروع مجدد مرحله اول کار مفید انجام نمیگیرد. شکل 3- نیروهاي وارد بر یک تیغه خاكورز Rake angle

79 نیروي کششی مورد نیاز ماشین با فرض این که محور گروه خاكورز در ارتفاع ثابت نسبت به سطح زمین باقی بماند و با توجه به شکل 3 میتوان نوشت: در مثلث OBC داریم: β + Φ = 90 [] در مثلث متساويالساقین ABC [3] با ترکیب دو رابطه فوق مقدار داریم: β + 45 = Φ β =67/5 Φ =/5 محاسبه درجه میشود. و مقدار در زمین سفت و شخم نخورده که تیغه وارد خاك نمیشود 0= β و زاویه 67/5= Φ درجه است. در دیسکها خاكورز در خاك است. وزن ماشین عامل العمل ع سک مهم زاویه نفوذ وسیله این نیرو مطابق شکل 3 در نقطه B بر تیغه وارد شده و با انتقال به نقطه C به صورت زوج گشتاور و نیرو درمیآید. وزن کل ماشین 300 کیلوگرم بود که این وزن بر روي تیغهها تقسیم شد و وزن روي هر تیغه برابر با 8/75 کیلوگرم بود. نیروي وزن وارد بر هر تیغه از رابطه زیر به دست میآید: P = W g [4] (m/s ) شتاب جاذبه زمین : g : P :W وزن ماشین (N) جرم ماشین (kg) با جایگذاري مقادیر در رابطه فوق نیروي وزن برابر با 83/7 نیوتن گردید. در مثلث متساوي الساقین AOB داریم: OB = OA AB [5] : AB طول تیغه : OA فاصله عمودي محور تیغه از لبه تیغه در هنگام ورود به داخل خاك : OB فاصله افقی محور تیغه از لبه تیغه در هنگام ورود به داخل خاك که با استفاده از آن ضلع مثلث برابر با 7 سانتی متر به دست میآید گشتاور وارد بر تیغه ناشی از نیروي وزن مطابق شکل 3 برابر است با : [6] عکس العمل M C = P OB : M C گشتاور وارد بر تیغه ناشی از وزن ماشین ( Nm) با جایگذاري مقادیر در رابطه فوق گشتاور وارد بر تیغه 3/ نیوتن متر محاسبه شد. نیروي کشش در ادوات کشاورزي بستگی به عمق کار عرض کار سرعت حرکت تراکتور شکل هندسی تیغه زاویه حمله تیغه و خصوصیات خاك شامل وزن مخصوص و شاخص مخروطی دارد (ساهو و راهمان 006). این عوامل نیروي مقاومت خاك در مقابل چرخش تیغهها و برش خاك را تشکیل میدهند. براي غلبه بر گشتاور ناشی از برآیند این نیروها نیروي کششی تراکتور گشتاوري را در خلاف جهت این گشتاور به تیغه اعمال مینماید. نیروي کشش ماشین مطابق شکل 3 از رابطه زیر به دست میآید: MC = 0 D AC = M C [7] [8] : D نیروي کشش تیغه در راستاي افق یا جهت حرکت N) ( ماشین طبق رابطه فوق مقدار نیروي کشش براي هر واحد تیغه برابر با 5 نیوتن و با احتساب تعداد 6 عدد تیغه نیروي کشش کل ماشین برابر با آمد. گادوین و اودوگرتی (007) کیلونیوتن بدست نیروي کشش تیغه نازك با عرض کاري 50 میلیمتر در خاك شنی لومی 90 با عمق نرم برنتسن و همکاران /7 را میلیمتر (004) و متر کیلونیوتن نیروي کششی لازم براي یک تیغه نازك با عرض 37 میلیمتر و عمق کاري 800 میلیمتر را در خاك رسی لومی نیوتن براي هر تیغه تعیین نمودند. شخم خورده 80

گلپیرا مجله دانش کشاورزي/ جلد 0 شماره / سال 389 80 توان نامی مالبندي هرس توان نامی مالبندي براي کشیدن هرس به روش زیر محاسبه شد همکاران 007): (الماسی و همکاران 380 [9] V: سرعت حرکت تراکتور و D V = 3.6 سرانو و P (km/h) (kw) توان نامی مالبندي براي کشیدن هرس : P با جایگذاري مقدار کشش و کیلونیوتن سرعت تراکتور 6 کیلومتر بر ساعت در رابطه فوق توان لازم براي حرکت ماشین برابر آمد. 3/3 [0] کیلووات این توان را میتوان به صورت ذیل نوشت: به دست P = P D + P R : P D توان نامی لازم براي انجام عملیات خاكورزي (kw) : توان نامی لازم براي غلبه بر مقاومت غلتشی خاك P R در برابر تیغه (kw) با فرض برابر بودن عمق کار و متوسط قطر جرمی کلوخهها در هر دو هرس و نظر به همسان بودن سازوکار برش در هرسهاي دوار و بشقابی محاسبات فوق در مورد هرس بشقابی هم صادق بود. لذا با توجه به برابر بودن شعاع تیغه و بشقاب و هم وزن بودن آنها هر دو ماشین توان نامی یکسانی براي انجام عملیات خاكورزي لازم داشتند. اما توان لازم براي غلبه بر مقاومت غلتشی خاك به شکل دیگري نمایان میشود. مقاومت خاك در مقابل حرکت بشقاب و تیغه در هرس- هاي بشقابی و دوار به صورت یک نیرو در خلاف جهت کشش ماشین در هرس بشقابی ظاهر میشود که نتیجه وجود این نیرو افزایش مقدار نیروي کشش و در نتیجه بالا رفتن توان مصرفی ماشین است اما در هرس دوار نیروي مذکور به صورت کشش منفی عمل نموده و باعث کاهش نیروي کشش ماشین و در نتیجه کاهش توان مصرفی آن میگردد. این نیرو در هرس دوار به چرخش تیغه در خاك کمک میکند. مالبندي هرس دوار کمتر از هرس بشقابی است. توان موتوري لازم براي هرس دوار لذا توان نامی توان موتوري لازم براي راهاندازي هرس دوار با استفاده از رابطه زیر به دست آمد (سرانو و همکاران P N = η η m t : (007 [] (kw) توان موتوري : N η: m راندمان سیستم انتقال قدرت :η t راندمان کششی ماشین با جایگذاري راندمان کششی ماشین در خاك سبک %50 و راندمان انتقال قدرت %90 در رابطه فوق بیشترین توان موتوري لازم براي راهاندازي هرس دوار برابر با 7/3 کیلووات به دست آمد. ظرفیت مزرعهاي ماشین ظرفیت مزرعهاي ماشین برابر با بود همکاران 380 و سرانو و همکاران 007): f [] (الماسی و C a VWη = 0 η: f راندمان مزرعهاي (ha/h) ظرفیت مزرعهاي هرس دوار : C a (m) عرض کار هرس W: شد. [3] عرض کار ماشین به کمک رابطه زیر محاسبه : N تعداد تیغهها بر روي یک محور (m) فاصله بین دو تیغه : d W = Nd cos( α )

8 α: زاویه بین دو محور صفر درجه با در نظر گرفتن 8 عدد تیغه روي هر محور فاصله بین دو تیغه 0/8 متر و زاویه بین دو محور 5 درجه عرض کار هرس دوار /44 متر و با احتساب سرعت 6 کیلومتر بر ساعت عرض کار /40 متر و راندمان مزرعهاي 80 (الماسی 380) ظرفیت ماشین برابر با 0/67 هکتار در ساعت بود. با افزایش سرعت روبه جلوي تراکتور سرعت دورانی تیغهها بیشتر شد و ضربه ناشی از برخورد تیغه با کلوخهها (بنا به قانون تغییر اندازه حرکت) افزایش یافت و خاك نرمتر گردید. البته سرعت حرکت تراکتور اگر خیلی زیاد باشد تیغه در خاك نفوذ نکرده و فقط حالت پرش تیغه روي سطح خاك پیش میآید. لذا افزایش سرعت حرکت تراکتور مستلزم افزایش وزن ماشین است تا کارکرد صحیح ماشین فراهم شود. براي ارزیابی عملکرد ماشین در سال 383 آزمایشهایی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزي دانشگاه کردستان واقع در منطقه دوشان سنندج انجام گرفت. هرس دوار ساخته شده در زمین سفت و شخم نخورده نیز آزمایش گردید. بافت خاك زمین مورد استفاده لومی شنی ( 60 شن 5 سیلت و 5 رس) بود و زمین مورد آزمایش در سال قبل زیر کشت سیبزمینی قرار داشت. پس از برداشت محصول و در فصل پاییز خاكورزي اولیه با استفاده از گاوآهن برگرداندار انجام شد و پس از آن خاكورزي ثانویه با استفاده از هرس دوار و هرس بشقابی صورت گرفت. آزمایش مزرعهاي در زمان گاورو شدن خاك انجام شد و مقایسه عملکرد هرسهاي مذکور (عمق کار و خرد شدن کلوخهها) در قالب طرح کاملا" تصادفی با سه تکرار صورت پذیرفت. در هر واحد آزمایش عمق کار در 5 نقطه اندازهگیري شد و میانگین آنها در تجزیههاي آماري مورد استفاده قرار گرفت. قطر متوسط جرمی کلوخهها نیز توسط دو بار نمونهگیري در هر کرت اندازهگیري گردید. نمونهبرداري در یک مربع به ابعاد 50 سانتیمتر انجام شد. قطر متوسط جرمی کلوخه براي تعیین قطر متوسط جرمی کلوخه پس از عبور ماشین خاك به هم خورده از سطح تا کف منطقه به هم خورده با استفاده از یک بیل در جعبه لیتري ریخته شد. پس از برداشت خاك با استفاده از یک صافی ارتعاشی با میلیمتر 7 خاك اندازه و 0/5 5,5 9 40 60 80 دانهبندي گردید. وقتی که کلوخههاي کوچکتر از اندازه صافی از صافی بالایی عبور نمودند با متوقف کردن ارتعاش روي آن صافی اندازهگیري شد راهاندازي گردید. وزن کلوخههاي باقیمانده و مجددا" ماشین قطر متوسط جرمی کلوخه با استفاده از رابطه زیر تعیین گردید (برنستن و بري 00): MWD n i = = w d G i i [4] : MWD : w i قطر متوسط جرمی کلوخهها (mm) وزن کلوخههاي باقیمانده بین دو صافی ( d + d ) i = i i+ (kg) (kg) وزن کل خاك : G : n تعداد صافیها (mm) قطر متوسط کلوخه : d i [5] متوالی d : d i, d i + (mm) نتایج و بحث اندازه سوراخ صافیها در دو صافی متوالی مقایسه عمق کار هرس بشقابی و هرس دوار نتایج تجزیه واریانس مربوط به عمق کار در جدول درج شده است. این جدول نشان میدهد که بین تیمارها در سطح احتمال % اختلاف معنیداري وجود Mean weight diameter

گلپیرا مجله دانش کشاورزي/ جلد 0 شماره / سال 389 8 دارد. به عبارت دیگر عمق کار هرس دوار بشقابی یکسان نبود. هرس با جدول - تجزیه واریانس براي مقایسه عمق کار هرس دوار و هرس بشقابی منبع تغییرات درجه آزادي میانگین مربعات تیمار خطا کل ** 339/ 0/35 4 5 ** معنیدار در سطح احتمال % در هرس دوار با توجه به تمایل زیاد تیغهها به نفوذ در خاك نسبتا نرم مزرعه مورد آزمایش عمق خاكورزي در حدود 90 میلیمتر بود اما در همین خاك با وجود یکسان بودن شعاع بشقاب و تیغه عمق کار هرس بشقابی در حدود 80 میلیمتر بود. استینهارت (997) عمق کار 50 میلیمتر و بیشتر را در دیسک با بشقابهاي بزرگ عنوان کرد در حالی که با تیغههاي کوچک هرس دوار میتوان همین عمق کار و بیشتر را نیز اعمال نمود. این اختلاف زیاد در عمق کار ناشی از تفاوت کلی در شکل بشقابها و تیغهها است. در هرس دوار تیغهها مانند کارد عمل نموده و در هنگام تماس با خاك به علت بیشتري حرکت ضربهاي و شتاب براي نفوذ در خاك دارند کاردها ولی تمایل در هرس بشقابی بشقابها در تماس داي م با خاك بوده و روي سطح خاك لغزش و چرخش دارند. تفاوت شکل خاكورزي تیغهها و بشقابها ممکن است موجب کمتر شدن فشردگی خاك ناشی از حرکت هرس دوار نسبت به هرس بشقابی گردد. هر چه مقاومت خاك در مقابل نفوذ تیغه بیشتر شود عمق کار ماشین کاهش مییابد. این امر در مورد هرسهاي بشقابی نیز صادق است. مقایسه قطر متوسط جرمی کلوخه در هرس دوار و هرس بشقابی براساس نتایج تجزیه واریانس دادههاي جمعآوري شده از آزمایشها بین تیمارها در سطح احتمال اختلاف معنیداري مشاهده شد شدن کلوخهها بین هرس دوار و بشقا یب داشت. 3/6 قطر متوسط جرمی کلوخه و در هرس دوار /5 یعنی از لحاظ خرد تفاوت وجود در هرس بشقابی میلیمتر بود. برنستن و بري (993) قطر متوسط وزنی بین 0 تا میلیمتر را بهترین بستر بذر براي غلات بیان کردند. جدول - تجزیه واریانس قطر متوسط جرمی کلوخه براي منبع تغییرات تیمار خطا کل مقایسه ه سر درجه آزادي دوار و هرس بشقابی میانگین مربعات * /8 0/35 4 5 * معنیدار در سطح احتمال 5 درصد در هرس دوار تیغهها ضربهاي را بر روي کلوخهها اعمال مینمایند. لذا انتظار میرود که کلوخهها بیشتر خرد شده و قطر متوسط جرمی کلوخه کاهش یابد. در عین حال باید توجه داشت که خرد شدن کلوخهها توسط هرس دوار در عمق کاري بیشتري نسبت به هرس بشقابی صورت گرفته است و در صورت برابر بودن عمق کار ماشینها این نتایج ممکن است تغییر یابد. با فرض این که شکل تیغهها احتمال نفوذ تیغه در خاك سفت را افزایش میدهد و از ماشین میتوان در مواردي براي خاكورزي اولیه نیز استفاده کرد در زمین شخم نخورده نیز ماشین مورد ارزیابی قرار گرفت. به دلیل سفت بودن خاك امکان نفوذ تیغهها در خاك وجود نداشت و ماشین روي خاك حرکتی پرشی نشان داد. این امر را ممکن است بتوان با افزایش قطر تیغهها و افزایش وزن ماشین رفع نمود. نتایج این طرح نشان داد که هرس دوار با توجه به توان نامی کمتر کمتر جرمی عمق کاري بیشتر و قطر متوسط کلوخهها نسبت به هرس بشقابی عملکرد بهتري داشته و میتواند به عنوان یک ماشین خاك- ورزي ثانویه مورد استفاده قرار گیرد. همچنین با توجه به میزان نفوذ زیاد تیغههاي هرس دوار در خاك نسبت %5

83 به هرس بشقابی میتوان از هرس دوار و یا ترکیبی از تیغهها و بشقابهاي دو ماشین فوق به صورت یک در میان در زمینهایی که خاك سنگین دارند و هرس بشقابی در آنها نفوذ زیادي ندارد استفاده کرد. پیشنهاد میگردد که هرس دواري با تیغههایی با قطر 700 تا 900 میلیمتر ساخته شود و نیروي کشش ماشین مقدار مصرف سوخت اثر سرعت ماشین بر عوامل خاكورزي و نیروي کشش اثر رطوبت بر کارکرد تیغه فشردگی خاك شکل شکست خاك توسط تیغه و میزان جابجایی خاك مورد بررسی قرار گیرد. در ضمن لازم است که میزان بر هم خوردن خاك که یکی از عوامل خاكورز است مورد یک ماشین موثر در عملکرد بررسی قرار گیرد. منابع مورد استفاده الماسی م کیانی ش و لویمی ن 380. مبانی مکانیزاسیون کشاورزي. موسسه انتشارات حضرت معصومه. بهروزيلار م 379. اصول طراحی ماشینهاي کشاورزي (ترجمه). مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی. شاهویی سص 385. سرشت و خصوصیات خاكها (ترجمه). انتشارات دانشگاه کردستان. ASABE, 006. Agricultural machinery management data. American Society of Agricultural and Biological Engineers Standard ASAED 497.5, pp 39 398. Berntsen R and Berre B, 993. Fracturing of soil clods and the soil crumbling effectiveness of draught tillage implements. Soil & Tillage Research 8: 79 94. Berntsen R and Berre B, 00. Soil fragmentation and the efficiency of tillage implements. Soil & Tillage Research 64: 37 47. Berntsen R, Berre B, Torp T and Asen H, 004. Tine forces established by a two-level model and the draught requirement of rigid and flexible tines. Soil & Tillage Research 90: 30 4. Culpin G, 99. Farm Machinery. Blackwell Scientific Publication, Oxford. Godwin RJ, 007. A review of the effect of implement geometry on soil failure and implement forces. Soil & Tillage Research 97: 33 340. Godwin RJ and O Dogherty MJ, 007. Integrated soil tillage force prediction models. Journal of Terramechanics 44: 3 4. Grisso RD, Yasin M and Kocher MF, 996. Tillage implement force operating in silty clay loam. Transactions of the ASAE 39: 977-983. Karmakar S and Kushwaha RL, 006. Dynamic modeling of soil tool interaction: An overview from a fluid flow perspective. Journal of Terramechanics 43: 4 45. McKyes E and Maswaure J, 997. Effect of design parameters of flat tillage tools on loosening of a clay soil. Soil & Tillage Research 43: 95-04. Sahu RK and. Raheman h, 006. Draught prediction of agricultural implements using reference tillage tools in sandy clay loam soil. Biosystems Engineering 94: 75 84. Serrano JM, Peca JO, Silva JM, Pinheiro A and Carvalho M, 007. Tractor energy requirements in disc harrow systems. Biosystems Engineering 98: 86 96. Steinhardt CC, Griffith DR, and Mannering JV, 997. Adaptability of tillage planting systems to Indiana soils. Cooperative Extension Service, Purdue University, IN.