Ευχαριστίες ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Ευχαριστίες ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Κατ αρχήν θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον επιβλέποντα της εργασίας μας κύριο Κούκο Παντελή για την καθοδήγηση και τις συμβουλές του καθώς επίσης και τους Φράγκου Χριστίνα για την πολύτιμη βοήθεια της στην υλοποίηση της πτυχιακής μας, Σπυράτο Γεράσιμο για την επιμέλεια του εξωφύλλου. 1

Περιεχόμενα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ευχαριστίες...01 Εισαγωγή...04 Κεφάλαιο 1ο Εξέλιξη Τηλεπικοινωνιών-ΟΤΕ...05 1.1 Τα πρώτα βήματα τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα...05 1.2 ΟΤΕ, η νέα αρχή...06 1.3 Η Εξέλιξη των Υπηρεσιών / Υποδομών ΟΤΕ...06 1.4 Ο ρόλος του ΟΤΕ στην επικοινωνία των ανθρώπων...08 Κεφάλαιο 2ο Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού δικτύου της Ελλάδας...10 2.1 Αστικό Δίκτυο...11 2.1.1 Διαίρεση του Αστικού Δικτύου...11 2.1.1.1 Σταθερό Δίκτυο...13 2.1.1.2 Αρθρωτό Δίκτυο...14 2.1.1.3 Μικτό Δίκτυο...14 2.1.2 Υλικά Αστικού Δικτύου...15 2.1.2.1 Μορφές και είδη Καλωδίων...15 2.1.2.2 Διατομή Αγωγών...17 2.1.2.3 Μόνωση Αγωγών...18 2.1.2.4 Στύλοι...19 2.1.2.5 Υπόλοιπα Υλικά Αστικού Δικτύου...20 2.1.2.6 Θερμοσυστελλόμενα Υλικά...21 2.1.3 Προστασία Εναέριου Δικτύου...22 2.1.4 Προστασία Υπόγειου Δικτύου...23 2.2 Υπεραστικό Δίκτυο...24 2.2.1 Κατηγορίες Υπεραστικού Δικτύου...24 2.2.2 Υλικά του Υπεραστικού Δικτύου...25 2.2.2.1 Γενικά...25 2.2.2.2 Στύλοι...25 2.2.2.3 Οπλισμός Στύλου...26 2.2.2.4 Μονωτήρες...29 2.2.2.5 Σύρματα...29 2.2.2.6 Υπόλοιπα Υλικά Εναέριου Υπεραστικού Δικτύου...30 2.2.2.7 Καλώδια...31 2.2.2.8 Μέτρα Προστασίας Δικτύου Εγκαταστάσεων απο Υπερτάσεις Δημιουργία Υπερτάσεων επί των Τηλεπικοινωνιακών Γραμμών...32 2.2.2.9 Γειώσεις...34 2

Περιεχόμενα 2.2.2.10 Αποστάσεις Ασφαλείας Τηλεπικοινωνιακών αγωγών (από τις αντίστοιχες Οδηγίες του ΟΤΕ)...35 2.3 Οπτικές Ίνες...37 2.3.1 Η Δομή της Οπτικής Ίνας και η Μετάδοση του Φωτός...37 2.3.2 Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Οπτικών Ινών...39 2.4 Το Internet 40 2.4.1 Υπηρεσίες του Internet 40 2.4.2 Το Τηλεφωνικό Δίκτυο στις Επικοινωνίες των Η / Υ...41 2.4.2.1 Δημόσιο Τηλεφωνικό Δίκτυο ή Public Switched Telephone Network (PSTN)...41 2.4.2.2 Ψηφιακό Δίκτυο Ολοκληρωμένων Υπηρεσιών ή Integrated Services Digital Network (ISDN).42 2.4.2.3 ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line)..43 2.4.2.4 Η Τεχνολογία DSL (Digital Subscriber Line)..44 2.5 Δορυφορικό Τηλεπικοινωνιακό Δίκτυο...47 Κεφάλαιο 3ο Ανταγωνισμός στη Σταθερή Τηλεφωνία στην Ελλάδα...48 3.1 ΕΕΤΤ και Αρμοδιότητες της...48 3.1.1 Τι είναι η ΕΕΤΤ...48 3.1.2 Αρμοδιότητες της ΕΕΤΤ...48 3.2 ΟΤΕ και Ανταγωνιστικές εταιρείες Σταθερής Τηλεφωνίας...50 3.2.1 Η Παρούσα Κατάσταση Το Τεχνικό Πλαίσιο...50 3.2.2 Το Νομικό Πλαίσιο Λειτουργίας των Τηλεπικοινωνιακών Φορέων στην Ελλάδα Η Θέση του ΟΤΕ...56 3.3 Εταιρείες Σταθερής Τηλεφωνίας...66 3.3.1 Forthnet 66 3.3.1.1 Πλεονεκτήματα...68 3.3.2 Tellas Α.Ε...69 3.3.2.1 Όραμα Αποστολή...69 3.3.2.2 Βασικές Υπηρεσίες...70 3.3.2.3 Το Δίκτυο της Tellas...71 3.4 Δυνατά και αδύνατα σημεία του ανταγωνισμού...73 3.5 Συμπεράσματα...75 3.5.1 Προτάσεις...75 Παραρτήματα...77 Βιβλιογραφία...82 3

Εισαγωγή ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σ επτέμβριος του 1875 ή εποχή που σημάδεψε τον κόσμο, η μέρα που έφερε κάτι νέο για έρευνα και κέντρισε αμέσως το ενδιαφέρον της ανθρωπότητας,η μέρα που έγραψε Ιστορία, που δεν άφησε κανέναν αδιάφορο, η μέρα που υπογράφτηκε διαχρονική και μέχρι σήμερα παραμένει αθάνατη, η μέρα του τηλεφώνου και συνάμα της ακουστικής εξέλιξης. Η ανακάλυψη που άλλαξε τον κόσμο και τον ελευθέρωσε από τον νωχελισμό, την αδράνεια και την κοινωνική απομόνωση, το γνωστό μας τηλέφωνο η μετάδοση της ίδιας της ανθρώπινης φωνής, την χρωστάμε στον Alexander Graham Bell.Τον άνθρωπο που «συρρίκνωσε» τον χρόνο. Ούτε ο ίδιος δεν θα το περίμενε ότι η εφεύρεση του στην πάροδο των χρόνων, θα γινόταν κρίκος δεσμού και επικοινωνίας όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων Πόσο μάλλον θα είχε προβλέψει την ασταμάτητη και ραγδαία εξέλιξη της. Στα πρώτα στάδια της εξέλιξης τα δίκτυα τηλεφωνίας ήταν μικρά αλλά οι ανάγκες του κόσμου για επικοινωνία μεγάλες. Το τηλέφωνο από όργανο, ως τότε, εξυπηρέτησης ελάχιστων ατόμων και από σύμβολο κοινωνικής υπεροχής, άρχισε να περνάει στα χέρια των πολλών και να εξυπηρετεί την οικονομική, κοινωνική και ιδιωτική ζωή των ανθρώπων. Η ζήτηση όμως φέρνει την παραγωγή και ως συνέπεια αυτής την εξέλιξη. Έτσι τα δίκτυα μεγάλωναν ποσοτικά και ποιοτικά τόσο όσο μεγάλωνε ο εθισμός,η πληροφόρηση και η συνήθεια του κόσμου απέναντι στο τηλέφωνο και στις χρήσεις του. Μικροί οικισμοί απόκτησαν σιγά σιγά το δικό τους τοπικό δίκτυο, το οποίο και κατέληγε σ ένα επαρχιακό. Αυτό με την σειρά του συνδεόταν με μεγαλύτερα δίκτυα, το αστικό και το υπεραστικό. Κάπου εκεί στο μονοπάτι της εξέλιξης της τηλεπικοινωνίας ο άνθρωπος έκανε πιο απλή την καθημερινότητα του, προσθέτοντας στους δρόμους,τις πλατείες και τα πάρκα, τηλεφωνικούς θαλάμους. Στην αρχή λειτουργούσαν με κέρματα και στη συνέχεια το κέρμα έδωσε τη θέση του στην πρωτοπορία, στην μαγνητική κάρτα την λεγόμενη τηλεκάρτα. Ο Alexander Graham Bell έδωσε την λύση σ όλους εμάς του παρελθόντος και του παρόντος με την ανακάλυψη του και έκανε τη ζωή μας πιο βολική, πιο ενδιαφέρουσα και πρόσφερε επίσης- θέτοντας βάσεις ερωτηματικά και ερεθίσματα για έρευνα- στην αναβάθμιση των τηλεπικοινωνιών (Ραδιόφωνο, τηλέτυπο, ραντάρ, τηλεόραση, οπτικές ίνες, ψηφιακή τεχνολογία, δορυφορική επικοινωνία, κινητή τηλεφωνία, εικονοτηλέφωνο, internet). 4

Κεφάλαιο1 ο : Εξέλιξη Τηλεπικοινωνιών - ΟΤΕ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ-ΟΤΕ 1.1 ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Δ εύτερο μισό του 19ου αιώνα. Η Ελλάδα, με 47516 τετραγωνικά χιλιόμετρα έδαφος και με πληθυσμό, που μόλις ξεπερνάει το ένα εκατομμύριο, προσπαθεί να κατοχυρώσει ένα βαθμό ανεξαρτησίας και δημοκρατικής ζωής, ενώ παράλληλα πλέκει και τους ιστούς μια σύγχρονης οικονομίας και κοινωνίας. Τα πρώτα καλώδια υποβρύχιου τηλέγραφου έχουν ποντιστεί στη Μεσόγειο το 1854. Το 1858 ανάλογα καλώδια συνδέουν τον Πειραιά με τη Σύρο. Το υποβρύχιο καλώδιο Σύρου - Χίου, που αγοράζεται την επόμενη χρονιά, συνδέει την Ελλάδα με την Κωνσταντινούπολη και την Αλεξάνδρεια. Η άμεση επαφή με τις παροικίες δυναμώνει τα όνειρα και τις ενέργειες του αναπτυσσόμενου ελληνισμού. Αλλά και εσωτερικά, η εναέρια τηλεγραφική σύνδεση Αθήνας, Πειραιά, Αιγίου και Πάτρας δίνει συνοχή σε μια φτωχή και "εκτός ελέγχου" ακόμα κοινωνία. Το 1862 άλλες εφτά πόλεις συνδέονται τηλεγραφικά με την Αθήνα. Το 1864 ενώνονται με την Ελλάδα τα Ιόνια νησιά, όπου ο τηλέγραφος, συγκεκριμένα στην Κέρκυρα, έχει φτάσει από το 1857. Στα τέλη της δεκαετίας του 1860 αρχίζει να λειτουργεί η Διώρυγα του Σουέζ. Όλα αλλάζουν Ο δρόμος για την Ανατολή συντομεύει. Τα τηλεγραφικά καλώδια ακολουθούν τις θαλάσσιες οδούς. Το 1873 συνδέονται τηλεγραφικά τα Χανιά με τη Ζάκυνθο και η Σητεία με την Αλεξάνδρεια, ενώ το 1878 το Ηράκλειο με τη Σύρο. Μόλις ένα χρόνο πριν η τηλεφωνία έχει εισαχθεί στην Ευρώπη. Η Ελλάδα βρίσκεται στην εφηβεία της. Το 1892, επί πρωθυπουργίας Χαρίλαου Τρικούπη, ψηφίζεται νόμος "περί τηλεφωνικής συγκοινωνίας". Η επέκταση του νέου τηλεπικοινωνιακού μέσου θα είναι και στην Ελλάδα, όπως και σ' ολόκληρο τον κόσμο, σχετικά αργή. Το 189ό, χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων, οι συνδρομητές στην Αθήνα και τον Πειραιά μόλις που φθάνουν τους ενενήντα. Στις αρχές του νέου αιώνα οι συνδρομητές τηλεφώνου είναι 400, ενώ αντίθετα τα τηλεγραφεία που λειτουργούν σ' όλη τη χώρα είναι 232. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1922, οι συνδρομητές τηλεφώνου παραμένουν μόλις 2.000.Στην επόμενη δεκαετία και ως την ίδρυση, το 1931, της Ανώνυμης Ελληνικής Τηλεφωνικής Εταιρείας (ΑΕΤΕ), γίνονται κάποια σημαντικά βήματα. Η αστική τηλεφωνία επεκτείνεται σε αρκετές ακόμα ελληνικές πόλεις, ενώ από το 1926 λειτουργεί στην Θεσσαλονίκη μεταλλάκτης 1200 συνδρομητών. Η τηλεγραφία, στο μεταξύ, δεν έχει πάψει να αναπτύσσεται. Στα χέρια αγγλικής ιδιωτικής εταιρείας, αλλά υπό τον έλεγχο του κράτους, ενώνεται, ως ενιαία υπηρεσία, στην αρχή με τα Ταχυδρομεία και από το 1895 και με την τηλεφωνία, στην Διεύθυνση των δημόσιων τηλεφωνικών και τηλεγραφικών υπηρεσιών ( Τ.Τ.Τ ), που αρχικά λειτουργεί στο Υπουργείο Εσωτερικών. Στη δεκαετία του '30, οι τηλεπικοινωνίες προοδεύουν, η ώρα του τηλεφώνου έχει, και για την Ελλάδα, σημάνει.τυπώνεται ο πρώτος τηλεφωνικός κατάλογος, λειτουργεί ο πρώτος θάλαμος με κερματοδέκτες, τα τιμολόγια, στα μέτρα του δυνατού, μειώνονται. Στις 8 Αυγούστου 1931, με την εκχώρηση εκ μέρους της Siemens Halske των σχετικών δικαιωμάτων της, ιδρύεται η ΑΕΤΕ. Από εδώ και μπρος και ως το 1949, 5

Κεφάλαιο1 ο : Εξέλιξη Τηλεπικοινωνιών - ΟΤΕ τηλέφωνο και τηλέγραφος θα ακολουθήσουν ξεχωριστούς δρόμους. Η ΑΕΤΕ θα αναλάβει την αυτόματη τηλεφωνία στο εσωτερικό της χώρας, η αγγλική Eastern Telegraph την ασύρματη και ενσύρματη τηλεγραφία με το εξωτερικό, ενώ η κρατική υπηρεσία Τ.Τ.Τ., που εποπτεύει τις δυο εταιρείες, αναλαμβάνει, μαζί με τα ταχυδρομεία, και δυο ακόμα τομείς: τη χειροκίνητη τηλεφωνία (υπεραστική διεθνή και στις μικρές πόλεις) και τα τηλεγραφήματα εσωτερικού. Το 1940 οι συνδρομητές τηλεφώνου σ' όλη την Ελλάδα είναι 45.000, τα αυτόματα τηλεφωνικά κέντρα 42 και τα κοινοτικά τηλεφωνεία 5.500. Ήδη από το 1931 η Ελλάδα συνδέεται τηλεφωνικά με τη Βουλγαρία και τη Γιουγκοσλαβία και από το 1932 ως το 1934, πρώτα η Θεσσαλονίκη και μετά η Αθήνα, συνδέονται με ολόκληρη την Ευρώπη. Το 1946 το 75% των μετοχών της ΑΕΤΕ, που ήταν γερμανική εταιρεία, περνάει στο δημόσιο. Πρέπει να κερδηθεί το χαμένο έδαφος και οι τηλεπικοινωνίες πρέπει να προσαρμοστούν στις τεχνολογικές εξελίξεις. Όλα, και η έλευση του σχεδίου Μάρσαλ, τείνουν στη δημιουργία ενός νέου φορέα για τις τηλεπικοινωνίες. Τι χαρακτήρα θα έχει; Και ποιους τομείς θα συμπεριλάβει; 1.2 ΟΤΕ, Η ΝΕΑ ΑΡΧΗ Σ τις 1Ο Νοεμβρίου 1949 ξεκινούσε επίσημα τη λειτουργία του ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος (ΟΤΕ).Η Ανώνυμη Εταιρεία που δημιουργήθηκε με τον νόμο 1049/49, ήταν, αντίθετα από τις εισηγήσεις ξένων και εγχώριων παραγόντων, κάτω από τον έλεγχο του κράτους, που είχε και τη μοναδική, μη μεταβιβάσιμη μετοχή αλλά διέθετε οικονομική και διοικητική αυτονομία. Στον ΟΤΕ πέρασαν όλοι οι τομείς της τηλεγραφίας και της τηλεφωνίας με το Εσωτερικό και το εξωτερικό, με εξαίρεση εκείνους που αφορούσαν το στρατό, τη ΔΕΗ, που ιδρύθηκε εννέα μήνες αργότερα, τα αεροδρόμια και την επικοινωνία των σιδηροδρομικών σταθμών. Μ' αυτό τον τρόπο, το προσωρινό "διαζύγιο" των δυο βασικών τηλεπικοινωνιακών μέσων είχε τελειώσει. Το προσωπικό της ΑΕΤΕ, η οποία πέρασε ολοκληρωτικά στο δημόσιο με αποζημίωση των μετόχων της, συνολικά 1.700 εργαζόμενοι, μετατάχθηκε στον ΟΤΕ. Το ίδιο έγινε με τους 3.300 εργαζομένους στις δημόσιες τηλεφωνικές και τηλεγραφικές υπηρεσίες (Τ.Τ.Τ), καθώς και με το προσωπικό της μικρής Ανώνυμης Ηλεκτρικής Εταιρείας Ρόδου και του Αγγλικού Τηλεγραφείου, δηλαδή της αγγλικής Cable and Wireless, που όμως, με μια παράταση λόγω του πολέμου, που είχε μεσολαβήσει, διατήρησε το προνόμιο των τηλεγραφικών συνδέσεων με το εξωτερικό ως το 1957 Οι εγκαταστάσεις που απέκτησε ο ΟΤΕ, ήταν αξίας 23 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ η χρηματική βοήθεια του σχεδίου Μάρσαλ ήταν άλλα 9 εκατομμύρια δολάρια. 1.3 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ / ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΟΤΕ Τ α πρώτα χρόνια οι δυσκολίες ήταν μεγάλες, καθώς η ζήτηση ξεπερνούσε κατά πολύ τις δυνατότητες και τους πόρους του Οργανισμού. Η αστυφιλία είχε προσλάβει διαστάσεις και οι ανάγκες για τηλεπικοινωνίες πολλαπλασιάζονταν. Μια λύση ήταν η εγκατάσταση κοινόχρηστων γραμμών στις πόλεις και η επέκταση των κοινοτικών τηλεφωνείων στην ύπαιθρο. 6

Κεφάλαιο1 ο : Εξέλιξη Τηλεπικοινωνιών - ΟΤΕ Ο απολογισμός της πρώτης δεκαετίας ήταν παρόλα αυτά, θετικός. Η τηλεφωνική πυκνότητα ανέβηκε στα 2,88 τηλέφωνα σε κάθε 100 κατοίκους, που σημαίνει την πρώτη θέση στα Βαλκάνια και την δεκάτη στην Ευρώπη. Η αυτοματοποίηση της αστικής και υπεραστικής τηλεφωνίας έφερε την Ελλάδα στην πέμπτη θέση στη Ευρώπη. Σ' αυτή τη δεκαετία δημιουργείται ένα δίκτυο 34 σταθμών μικροκυμάτων πολλαπλής επικοινωνίας. Πολλά νησιά αρχίζουν για πρώτη φορά να επικοινωνούν τηλεφωνικά με την υπόλοιπη χώρα. Όσο για τα κοινοτικά τηλεφωνεία γίνονται 6.547 (αύξηση 36Ο%) Η παραδοσιακή τηλεγραφία γνωρίζει κι αυτή μια νέα, την τελευταία της, αναλαμπή. Το 1957 εγκαινιάζεται η Υπηρεσία Συνδρομητών Τelex. Στη δεύτερη δεκαετία τα βήματα επιταχύνονται. Τα ελληνικά βουνά έχουν τώρα μια μόνιμη και επιβλητική συντροφιά. Τους ασυρματικούς σταθμούς του ΟΤΕ. Ο κτιριακός εξοπλισμός του Οργανισμού αυξάνεται, οι εγκαταστάσεις εκσυγχρονίζονται. Αυτοματοποιείται σταδιακά η υπεραστική και η διεθνής τηλεφωνική και τηλεγραφική ανταπόκριση, που καλύπτει τώρα εκτός από την Ευρώπη όλη την Αμερικανική ήπειρο, την Αυστραλία και πολλές χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Παράλληλα βελτιώνεται η σύνδεση, τηλεφωνική και τηλεγραφική, με τα πλοία της Μεσογείου και τα υπερωκεάνια. Την ίδια στιγμή που ο ΟΤΕ πραγματοποιούσε τον πρώτο βασικό του στόχο,την ανασυγκρότηση και την επέκταση των τηλεπικοινωνιών σ' όλη τη χώρα και πέρα από αυτήν, οι παγκόσμιες τεχνολογικές εξελίξεις άλλαξαν πάλι τα δεδομένα, προσφέροντας νέες δυνατότητες και απαιτώντας νέες προσπάθειες. Οι δορυφορικές επικοινωνίες, που ξεκίνησαν το 1962 με την εκτόξευση του πρώτου τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου Τelstar, επεκτάθηκαν και συμπληρώθηκαν από μια σειρά άλλων επιστημονικών και τεχνολογικών ανακαλύψεων, που κυριολεκτικά άλλαξαν το χάρτη και στο χώρο αυτό. Στην εικοσαετία 1970 ως 1990 γεννήθηκαν όλες οι εφευρέσεις, που, στις άπειρες, συγκεκριμένες εφαρμογές τους, η κάθε μια μόνη της ή σε αλληλεπίδραση και συνδυασμό, εισάγουν την ανθρωπότητα στον 21 ο αιώνα. Οι οπτικές ίνες, το διεθνές ναυτιλιακό δορυφορικό σύστημα Inmarsat, το telefax, η τηλεφωνική σύνδεση των κομπιούτερ και η τηλεμετάδοση δεδομένων, το videotext και το teletext, η αναλογική τηλεφωνία, η τηλεδιάσκεψη, η πλοήγηση μέσω δορυφόρων, η χρήση του τηλεφώνου από άτομα με ακουστικά ή γλωσσικά προβλήματα, η μετάδοση επιστημονικών δεδομένων από το διάστημα, η τηλεχαρτογράφηση του πλανήτη, το Ψηφιακό Δίκτυο Ενοποιημένων Υπηρεσιών (ΙSDΝ), και, τέλος, το Διαδίκτυο (Internet), είναι τα δώρα της δικής μας εποχής στις επόμενες. Ο ΟΤΕ κατόρθωσε, βασισμένος στο έργο των προηγούμενων δεκαετιών, να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών. Στην εικοσαετία αυτή έχουμε νέα, εντυπωσιακή επέκταση της τηλεφωνίας σε όλη τη χώρα και αυτοματοποίηση της υπεραστικής τηλεφωνίας. Ήδη το 1970 εγκαινιάζεται το Κέντρο Δορυφορικών Επικοινωνιών στις Θερμοπύλες. Η πρώτη του κεραία συνδέει, δορυφορικά την Ελλάδα με τον Καναδά, τις ΗΠΑ και την Αγγλία, ενώ, δυο χρόνια αργότερα, η λειτουργία αυτή μετατίθεται σε μια δεύτερη κεραία, ενώ η πρώτη εξυπηρετεί τη σύνδεση με τις χώρες του Ινδικού, την Αυστραλία και την Ιαπωνία. Ο ΟΤΕ γίνεται ιδρυτικό μέλος του Inmarsat. Παράλληλα η Ελλάδα, με τα νέα υποβρύχια δίκτυα σ' όλη τη Μεσόγειο και τη ραδιοηλεκτρική ζεύξη με τις γειτονικές της χώρες γίνεται σημαντικός τηλεπικοινωνιακός κόμβος στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο ΟΤΕ συνεχώς επεκτείνεται. Η τηλετυπική υπηρεσία βελτιώνεται, τα τηλεφωνικά κέντρα γίνονται ηλεκτρονικά και στις Θερμοπύλες μπαίνει σε λειτουργία μια τρίτη κεραία και ένας παράκτιος, επίγειος σταθμός. Τέλος το 1988 αρχίζει να λειτουργεί το επιβλητικό Διοικητικό Μέγαρο στο Μαρούσι, σύμβολο των επιτυχιών αλλά και του 7

Κεφάλαιο1 ο : Εξέλιξη Τηλεπικοινωνιών - ΟΤΕ ενισχυμένου ρόλου του Οργανισμού στην εθνική οικονομία και την ελληνική κοινωνία γενικότερα. Ο ΟΤΕ, έγκαιρα και σε όλη την απαιτούμενη κλίμακα, μετέβαλε τη θέση του στην κοινωνία και, υποδεχόμενος τη νέα χιλιετία, εμφανίζεται ριζικά αναγεννημένος. Οι 5,5 εκατομμύρια σταθερές και οι εκατοντάδες χιλιάδες κινητές συνδέσεις, καθώς και ο υψηλός δείκτης τηλεφωνοδότησης, 53 τηλέφωνα ανά 100 κατοίκους, είναι μόνο η ποσοτική πλευρά αυτής της κοσμογονίας. Υπάρχει και η ποιοτική πλευρά, που επιτεύχθηκε με την ραγδαία ψηφιακοποίηση των κέντρων και του ζευκτικού δικτύου του ΟΤΕ, καθώς και με ένα πλήθος εξειδικευμένων τηλεπικοινωνιακών εφαρμογών. Καινούργιες λέξεις και έννοιες εισβάλουν και σταδιακά αφομοιώνονται από ένα συνεχώς διευρυνόμενο κοινό. Τονικό σύστημα, ασύρματη και κινητή τηλεφωνία, ΙSDΝ. αναλυτική χρέωση εκτροπή κλήσης, συνοπτική σύνδεση, γραπτό και φωνητικό μήνυμα...εξήντα πέντε διαφορετικά προϊόντα και υπηρεσίες, καθώς και δεκάδες ευκολίες και εφαρμογές περιμένουν τον Έλληνα καταναλωτή. Ορισμένες μάλιστα προσφέρονται δωρεάν. Σήμερα ο ΟΤΕ συμμετέχει σε τέσσερις διεθνείς οργανισμούς που διαθέτουν δορυφόρους και παρέχει άμεσα ή έμμεσα τις υπηρεσίες του σε 52 εκατομμύρια ανθρώπους. Πίσω απ όλ' αυτά βρίσκεται ένα μεγάλο, πενταετές επενδυτικό πρόγραμμα, που ξεπερνά το 1,2 τρισεκατομμύρια δρχ. και φτάνει ως το 2001. Η Εταιρεία τα τελευταία χρόνια έχει προβεί σε επενδύσεις αναβάθμισης και επέκτασης του δικτύου της, προκειμένου να μπορεί να προσφέρει ένα φάσμα τεχνολογικά προηγμένων υπηρεσιών. Ο ΟΤΕ έχει ήδη προβεί σε σημαντικές επενδύσεις για την ψηφιακοποίηση του δικτύου και για την εγκατάσταση ευρυζωνικού δικτύου, καθώς και συνδέσεων υψηλής ταχύτητας και χωρητικότητας σε κατοικίες και επιχειρήσεις προκειμένου να είναι δυνατή η παροχή ενοποιημένων υπηρεσιών στους πελάτες. Το αποτέλεσμα αυτών των επενδύσεων ήταν εκτός από την ψηφιακοποίηση του ζευκτικού δικτύου που βρίσκεται στο 100% και η ψηφιακοποίηση του συνδρομητικού δικτύου να εξελίσσεται ικανοποιητικά μέσα από συνδυασμένες επιλογές των κατάλληλων για το σκοπό αυτό τεχνολογιών. 1.4 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΟΤΕ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών της Ελλάδας (Ο.Τ.Ε Α.Ε. ) είναι σήμερα ένας από τους κορυφαίους Ομίλους εταιρειών στην Ελλάδα και μεταξύ των δέκα πρώτων τηλεπικοινωνιακών οργανισμών στην Ευρώπη. Απευθυνόμενος σε μια αγορά 60 εκατομμυρίων ατόμων που εκτείνεται εκτός των ελληνικών συνόρων, στην ευρύτερη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ο ΟΤΕ αποδεικνύει διαρκώς ότι οι τηλεπικοινωνίες δεν εξαντλούνται στην τεχνολογική τους διάσταση. Αντίθετα, με αυξημένο αίσθημα κοινωνικής ευθύνης, συμμετέχει στα κοινά συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του τόπου και στην κοινωνική ευημερία. Με συνέπεια, συνέχεια και κοινωνική ευαισθησία, ο ΟΤΕ εστιάζει το ενδιαφέρον του σε χορηγικές ενέργειες που προάγουν την επικοινωνία, διακρίνονται για το κύρος και την ελληνικότητα τους. Σαν κυρίαρχος προμηθευτής της δημόσιας μεταστρεφόμενης φωνητικής τηλεφωνίας στην Ελλάδα, ο O.T.E παρέχει τις τοπικές, μεγάλης απόστασης και διεθνείς υπηρεσίες επικοινωνιών στις ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις, τους καταναλωτές και τις κυβερνητικές αντιπροσωπείες. Επιπλέον, ο O.T.E προσφέρει 8

Κεφάλαιο1 ο : Εξέλιξη Τηλεπικοινωνιών - ΟΤΕ στους πελάτες του μια σειρά τεχνολογικά προηγμένων υπηρεσιών συμπεριλαμβανομένης της κινητής τηλεφωνίας, της πρόσβασης στο διαδίκτυο (internet), του ψηφιακού δικτύου ενοποιημένων υπηρεσιών, των μεταδόσεων μεγάλων στοιχείων, καθώς επίσης και των παραδοσιακών υπηρεσιών, όπως οι μισθωμένες γραμμές, οι θαλάσσιες και δορυφορικές επικοινωνίες, τηλέτυπο και τηλεγραφία, το Audiotex, οι τηλεκάρτες και οι κατάλογοι. 9

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΤΗΣ Ό λοι μας λίγο πολύ ξέρουμε ή και γενικά έχουμε δει και ακούσει για τις γραμμές και τα συστήματα μεταφοράς ενέργειας. Με μια ματιά γύρω μας θα δούμε μια ποικιλία από τέτοια συστήματα που τις περισσότερες φορές δεν υποπτευόμαστε τη σοβαρή αποστολή τους. Ηλεκτρικές γραμμές που μεταβιβάζουν ισχύς χιλιάδων ΜW από απομεμακρυσμένες περιοχές κατευθύνονται προς τις πόλεις. Παρόμοια δίκτυα διασχίζουν ολόκληρη τη χώρα. Οι τηλεπικοινωνίες κάνουν σχεδόν παντού την παρουσία τους με εναέριες γραμμές και ασυρματικές ζεύξεις που μεταβιβάζουν τηλεφωνικά και τηλετυπικά σήματα, DΑΤΑ κ..τ.λ. στη στάθμη ισχύος μερικών mw. Μια άλλη κατηγορία γραμμών που είναι άγνωστη ίσως στον πολύ κόσμο και δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι είναι και η μεγαλύτερη, αναφέρεται στο τεράστιο δίκτυο, των υπογείων γραμμών. Χρησιμοποιούνται κυρίως από τις τηλεπικοινωνίες. Είναι σύνθετα καλώδια που αποτελούνται από ζευγάρια άλλων απλών καλωδίων με κάποια πλέξη μεταξύ τους και μονωμένα με χαρτί ή πλαστικές ουσίες. Αυτά βρίσκονται κατά εκατοντάδες μέσα σ' ένα καλώδιο έτσι που σαν σύνολο να προστατεύονται από τις διάφορες επιδράσεις του περιβάλλοντος (υγρασία, θερμοκρασία κ..τ.λ. ). Βέβαια τα καλώδια αυτά μπορεί να είναι και ομοαξονικά, ανάλογα με το φάσμα συχνοτήτων που έχουν τα σήματα που μεταβιβάζουν. Τέλος είναι σκόπιμο να αναφερθούν και τα συστήματα με κυματοδηγούς και οπτικές ίνες. Οι τελευταίες έχουν μπει ήδη σε εκμετάλλευση και στη χώρα μας σε τηλεπικοινωνιακές εφαρμογές. Σήμερα καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος των τηλεπικοινωνιακών αναγκών στις υπεραστικές ζεύξεις. Αν τώρα πούμε ποιο από όλα αυτά τα συστήματα παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον δεν πρέπει λογικά να σταματήσουμε σε κανένα. Όλα είναι εξ ίσου απαραίτητα και αναγκαία. Αν όμως το ενδιαφέρον αυτό το συσχετίσουμε με τα προβλήματα που μας δημιουργούν, αναφορικά και με τις υπηρεσίες που εξυπηρετούν, τότε πρέπει να προσέξουμε τα απλά συμμετρικά ζευγάρια των καλωδίων που βρίσκονται ομαδοποιημένα μέσα στα ζευκτικά καλώδια. Δηλαδή από όλο αυτό το πλήθος των συστημάτων μεταφοράς ξεχωρίζουμε έτσι μια κατηγορία που χρησιμοποιείται ευρέως στις τ τηλεπικοινωνίες. Οι Τηλεπικοινωνιακοί Οργανισμοί αντιμετωπίζουν σήμερα ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, την αύξηση της τηλεφωνικής κίνησης, όχι μόνο σε ποσότητα (νέες τηλεφωνικές συνδέσεις) αλλά και ποιότητα. Η τεχνική βοήθησε αρκετά στο πρώτο με την εφαρμογή συστημάτων που χρησιμοποιούν τις γνωστές μας διαμορφώσεις πλάτους και συχνότητας. Αναπτύχθηκαν έτσι. τα FDM. (Frequency Division Multiplex) συστήματα που προσφέρουν περιορισμένης κλίμακας λύσεις στο πρόβλημα αυτό, αφού επιτρέπουν από μία και μόνο δισύρματη γραμμή να περάσουμε περισσότερες από μία τηλεφωνικές ομιλίες. Έτσι όμως η ζώνη ακουστικών συχνοτήτων μετατίθεται σ' άλλη υψηλότερη περιοχή (μερικές εκατοντάδες ΜΗz) πράγμα που περιορίζει τις ικανότητες των γραμμών για σωστή μεταβίβαση ενέργειας. Σήμερα που το πρόβλημα έγινε περισσότερο επιτακτικό και κυρίως προς την κατεύθυνση της ποιότητας επικοινωνίας, η τεχνολογική ανάπτυξη στον τομέα κυρίως των υπολογιστών, βοήθησε σχεδόν αποτελεσματικά και τις 10

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος τηλεπικοινωνίες με τη δημιουργία νέων συστημάτων που βασίζονται στη ψηφιακή παλμοκωδική διαμόρφωση (ΡCΜ) σε συνδυασμό με χρονικό Multiplexing (ΤDΜ Time Division Multiplexing). Με τη τεχνική αυτή είναι δυνατό από κάθε χωριστό ζευγάρι καλωδίου να περάσουμε πολλές τηλεφωνικές ομιλίες, μόνο που χρησιμοποιούμε μεγάλο φάσμα συχνοτήτων. Εμείς θα μελετήσουμε τα διάφορα είδη του δικτύου (Αστικό-Υπεραστικό), τα υλικά που απαιτούνται για την εγκατάσταση και λειτουργία των τηλεφωνικών συνδέσεων, τα χαρακτηριστικά των καλωδίων (μηχανικά και ηλεκτρικά). 2.1 ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ 2.1.1. Διαίρεση του Αστικού Δικτύου Τ ο Αστικό Τηλεφωνικό Δίκτυο διακρίνεται σε δύο κατηγορίες: α) Το ζευτικό δίκτυο που είναι το σύνολο των αγωγών οι οποίοι συνδέουν δύο κέντρα της ίδιας αστικής περιοχής.ο τρόπος ζεύξης των κέντρων μπορεί να είναι πολυγωνικής μορφής, αστεροειδούς ή ακτινωτής μορφής και τέλος μικτής μορφής. (α) Πολυγωνική ζεύξη (β)ακτινωτή ή αστεροειδής ζεύξη Σχήμα 1. Τρόποι ζεύξεως των Αστικών Κέντρων. Στην πολυγωνική ζεύξη το κάθε κέντρο συνδέεται απευθείας με τα υπόλοιπα κέντρα της περιοχής και για να την παραστήσουμε φέρουμε όλες τις διαγώνιους του πολυγώνου που σχηματίζουν τα κέντρα της περιοχής αυτής. Στην αστεροειδή ζεύξη το κάθε κέντρο είναι συνδεδεμένο απευθείας μόνο με ένα κέντρο (το κομβικό) μέσω του οποίου συνδέεται αυτό με τα υπόλοιπα κέντρα (Σχ. 1.β). Υπάρχει τέλος και η μικτή ζεύξη η οποία συνδυάζει και τις δύο προηγούμενες μορφές ζεύξης (Σχ. 2). Το αστικό ζευκτικό δίκτυο είναι κατά κανόνα υπόγειο αστεροειδούς μορφής. Οι ζευκτικές γραμμές είναι μεγαλύτερης διατομής από τις συνδρομητικές (διάμετρος αγωγών 0,8 mm και άνω) γιατί το ζευκτικό δίκτυο παρουσιάζει μεγαλύτερη κίνηση από το συνδρομητικό. 11

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος Σχήμα 2. Μικτή σύνδεση Κέντρων. β) Το συνδρομητικό δίκτυο που αποτελείται από το σύνολο των συνδρομητικών γραμμών διακρίνεται σε οργανωμένο και μη οργανωμένο. Το οργανωμένο δίκτυο ανάλογα με τη χρήση του αποτελείται από το Κύριο (Κ.Δ.) ή κεντρικό, το απερχόμενο ή δίκτυο διανομής (Δ.Δ.) και το ατομικό δίκτυο των συνδρομητών (Σχ. 3) Σχήμα 3. Διαίρεση Αστικού Δικτύου. Ο κάθε Συνδρομητής είναι μόνιμα συνδεδεμένος μέσω μιας γραμμής με μία κεντρική εγκατάσταση στο Αστικό Τηλεφωνικό Κέντρο (Α.Κ). Μέσα στο Α.Κ. πραγματοποιείται η σύνδεση μεταξύ δύο συνδρομητών, δια του σχηματισμού του αριθμού κλήσεως του καλούμενου συνδρομητή με τον επιλογικό μας δίσκο, ή το πληκτρολόγιο και την καθοδήγηση των ζευκτικών οργάνων του κέντρου (επιλογέων). Είναι φανερό λοιπόν, ότι από την τηλεφωνική συσκευή πρέπει να υπάρχει ένας φορέας (μία γραμμή) που θα μεταφέρει στο Α.Κ. την παλμοσειρά ή τις κατάλληλες συχνότητες για τη διέγερση των επιλογικών οργάνων. Το ίδιο ζευγάρι αγωγών θα χρησιμοποιηθεί 12

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος στη συνέχεια για την επικοινωνία (μεταφορά φάσματος ομιλίας) μεταξύ των συνδρομητών. Το ζευγάρι αυτό που ξεκινάει από τον Κεντρικό Κατανεμητή του Α.Κ και μέσω του ακροκιβωτίου καταλήγει στο τηλέφωνο του συνδρομητή λέγεται συνδρομητική γραμμή. Γενικός (ή Κεντρικός) Κατανεμητής του Α.Κ είναι μία ικριωσειρά μέσα σε μια αίθουσα πάνω στην οποία καταλήγουν από τη μία πλευρά οι παροχές του Α.Κ. πάνω σε οριζόντιες οριολωρίδες (πλευρά κέντρου) και από την άλλη οι γραμμές των συνδρομητών (πλευρά Δικτύου) πάνω σε οριολωρίδες που είναι σε κατακόρυφη διάταξη. Στις κατακόρυφες και οριζόντιες οριολωρίδες υπάρχουν αντίστοιχα γραμμένα τα στοιχεία του δικτύου αφ' ενός και τα νούμερα του κέντρου αφ' ετέρου. Η ζεύξη μεταξύ των οριολωρίδων αυτών γίνεται με σύρμα μικτονομήσεως 1 (ραζιρουμ) από τον υπεύθυνο του Κατανεμητή. Τα σημεία επαφής των ορίων με τα ραζιρουμ πρέπει να συγκολλούνται με κόλληση κολοφωνίου, πολύ προσεκτικά. Στην περίπτωση που ένας συνδρομητής εγκατασταθεί σε άλλη διεύθυνση στην περιοχή του ίδιου Α.Κ., που αναγκαστικά θα αλλάξει καλώδιο, το νεό ζευγάρι αγωγών του μπορεί να συνδεθεί με νέα μικτονόμηση στον αριθμό του συνδρομητή. Επίσης με νέα μικτονόμηση μπορούμε να πετύχουμε την αλλαγή του αριθμού ενός συνδρομητή, εφόσον αυτός το επιθυμεί και εκδοθεί η προς τούτο απαραίτητη εντολή (Α.Τ. 06). Το Αστικό Τηλεφωνικό Δίκτυο ανάλογα με τον τρόπο οργάνωσης του διακρίνεται σε Σταθερό, Αρθρωτό και Μικτό. 2.1.1.1 Σταθερό Δίκτυο Σταθερό ή μη οργανωμένο λέγεται ένα δίκτυο όταν η διάθρωσή του είναι τέτοια ώστε όλα τα καλώδια να ξεκινούν από τον Γενικό Κατανεμητή και να καταλήγουν στα ακροκιβώτια τα οποία διακρίνονται σε: 1. Ακραίους Διακλαδωτές ή ΒΟΧ, που τοποθετούνται σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και οι ατομικές γραμμές των συνδρομητών έχουν μικρό μήκος ώστε να μη χρειάζονται, ασφάλεια. 2. Κυτία Μεταφοράς (Κ.Μ.) ή Κασέτες, που χρησιμοποιούνται στα τμήματα των δικτύων των αραιοκατοικημένων περιοχών, που οι ατομικές γραμμές είναι συνήθως μεγαλύτερες των 500 μ. και απαιτείται ασφάλεια αυτών από τους κεραυνούς και τις υπερτάσεις γενικότερα. Αυτή παρέχεται από τον ειδικό εξοπλισμό (ασφάλειες και αλεξικέραυνα) που υπάρχει στις κασέτες. Τόσο τα ΒΟΧ όσο και οι κασέτες είναι μεταλλικής κατασκευής, μπορούν να στερεωθούν πάνω σε κολώνες ή στον τοίχο και έχουν τυποποιημένη κατασκευή ώστε να εξυπηρετούν 10 συνδρομητές. 3. Εσωτερικούς Κατανεμητές (Εσκαλίτ). Είναι ξύλινα ή μεταλλικά κιβώτια, ορισμένων διαστάσεων, τυποποιημένων ανάλογα με το πλήθος των συνδρομητών που πρόκειται να εξυπηρετήσουν και τοποθετούνται στο εσωτερικό των οικοδομών. Αυτό γίνεται σε ειδικές περιπτώσεις που υπάρχουν αυξημένες ανάγκες τηλεφωνικής κάλυψης μιας περιοχής με μεγάλα οικήματα (κατάστημα ή πολυκατοικίες) και το Αστικό Δίκτυο αντί να καταλήγει σε ΒΟΧ οδηγείται στο εσωτερικό των οικοδομών και καταλήγει σ αυτούς. Η οργάνωση του δικτύου σε σταθερή μορφή χρησιμοποιείται μόνο σε μικρές πόλεις, όπου το δίκτυο είναι περιορισμένης εκτάσεως, διότι με την οργάνωση αυτή παρέχεται μικρός συντελεστής εκμετάλλευσης. 13

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος 2.1.1.2 Αρθρωτό Δίκτυο Σ το Αρθρωτό Δίκτυο (Σχ.4), όλα τα καλώδια που ξεκινούν από το Γενικό Κατανεμητή προτού οδηγηθούν στα Κ.Μ. ή στα ΒΟΧ διέρχονται από σταθερά σημεία, τους κατανεμητές καλωδίων ή καφάο (Κ.V.) Δηλαδή τα καφάο αποτελούν ένα ενδιάμεσο σταθμό αναδιανομής των καλωδίων. Τα τμήματα των καλωδίων από το Α.Κ. μέχρι τα Κ.V. λέγονται Κύρια ή Κεντρικά καλώδια ενώ τα τμήματα που περιλαμβάνονται μεταξύ των κατανεμητών καλωδίων και των ακροκιβωτίων λέγονται καλώδια διανομής ή απερχόμενα. Με την οργάνωση αυτή του αστικού δικτύου εξασφαλίζεται πολύ καλός συντελεστής εκμετάλλευσης των καλωδίων. Σχήμα 4. Οργάνωση Αρθρωτού Δικτύου 2.1.1.3 Μικτό Δίκτυο Τ ο Μικτό Δίκτυο είναι ένας συνδυασμός των δύο μορφών δικτύου που συναντήσαμε μέχρι τώρα, δηλαδή σ' αυτό υπάρχει ένας αριθμός ΒΟΧ ή κασετών που συνδέονται απευθείας με το Α.Κ. χωρίς τα καλώδια τους να περνάνε από κάποιο Κ.V., ενώ υπάρχουν και αρκετά ακροκιβώτια που συνδέονται στο Α.Κ. με την παρεμβολή Κ.V. Εδώ δηλαδή συνυπάρχει σταθερό και αρθρωτό δίκτυο. Το μεν σταθερό χρησιμοποιείται για τους συνδρομητές που βρίσκονται κοντά στο Α.Κ. ή σε μεγάλα κτίρια (άνω των 100 παροχών), το δε αρθρωτό δίκτυο συνδέει με το Α.Κ. όλους τους υπόλοιπους συνδρομητές. Σχήμα 5. Οργάνωση Μικτού Δικτύου. 14

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να τοποθετηθεί και σταθερό δίκτυο, ανεξαρτήτως της αποστάσεως των συνδρομητών από το κέντρο, προκειμένου να διασφαλιστεί καλύτερα το απόρρητο των επικοινωνιών όταν πρόκειται για ειδικούς συνδρομητές (π.χ. στρατιωτικές μονάδες). Από τους 3 προαναφερθέντες τρόπους οργάνωσης του Αστικού Δικτύου εφαρμόζεται πιο συχνά ο μικτός γιατί εξασφαλίζει καλύτερο συντελεστή εκμετάλλευσης του δικτύου. Για να επιτευχθεί ο μεγαλύτερος συντελεστής εκμετάλλευσης του δικτύου, θα πρέπει το κύριο δίκτυο να είναι λιγότερο του απερχόμενου και η σχέση που τα συνδέει θα πρέπει να δίνεται από το λόγο: Κ.Δ./Α.Δ. = 2/3 Π.χ. Αν το Απερχόμενο Δίκτυο (Α.Δ.) μιας περιοχής όπως διαμορφώνεται από τις ανάγκες είναι για 300 συνδρομητές, θα πρέπει στην περιοχή αυτή να τοποθετηθεί Κ.V. με εξοπλισμό τέτοιο ώστε να δέχεται 200" Κ.Δ. Έτσι θα έχουμε Κ.Δ/Α.Δ. = 200/300 = 2/3 2.1.2 Υλικά Αστικού Δικτύου Ό πως ήδη αναφέρθηκε για την επικοινωνία των συνδρομητών απαιτείται η σύνδεση μεταξύ των τηλεφωνικών συσκευών ( Τ.Σ. ) με μία μεταλλική ζεύξη. Το σύνολο των μέσων που συντελούν για την ζεύξη αυτή αποτελούν τα υλικά του Α.Δ. Αυτά είναι κατά κύριο λόγο τα διάφορα είδη καλωδίων, οι οριολωρίδες, ασφαλειολωρίδες, τα Κ.V., τεστίνες, ΒΟΧ, κασέτες, στύλοι, υλικά στερεώσεως, κ..λ.π. 2.1.2.1 Μορφές και Είδη Καλωδίων Τ α καλώδια από κατασκευαστικής πλευράς διακρίνονται σε δύο μορφές: i. Σε συμμετρικά που είναι τα συνηθέστερα που απαντώνται και στα οποία οι δύο αγωγοί που αποτελούν το ζευγάρι είναι όμοιοι μεταξύ τους, έχουν δηλαδή την ίδια διατομή και την ίδια μόνωση και ο ένας αγωγός είναι ανεξάρτητος από τον άλλο. ii. Σε ομοαξονικά που αποτελούνται από ένα εσωτερικό συμπαγή χάλκινο αγωγό και ένα εξωτερικό αγωγό χάλκινο σε σχήμα σωλήνα με ραφή σε όλο το μήκος του. Η μόνωση μεταξύ των αγωγών πετυχαίνεται με τοποθέτηση δακτυλίων Ρ.Ε.Τ. Το υλικό από το οποίο κατασκευάζονται τα συμμετρικά καλώδια τα οποία και θα μας απασχολήσουν περισσότερο είναι καθαρός χαλκός στον οποίο γίνεται ειδική επεξεργασία στα εργοστάσια κατασκευής καλωδίων. Η διάμετρος της κάθετης τομής του αγωγού καθώς και η ομαδοποίηση σε καλώδια με ειδική προστασία ή όχι, γίνεται σύμφωνα με την παραγγελία που δίνει ο ΟΤΕ στο εργοστάσιο. Εκείνο που έχει επίσης σπουδαία σημασία και επηρεάζει τα ηλεκτρικά χαρακτηριστικά των καλωδίων είναι η πλέξη μεταξύ των αγωγών κάθε καλωδίου. Ανάλογα με την πλέξη των αγωγών τα καλώδια διακρίνονται σε: i. Πλέξεως κατά ζεύξη, στα οποία ανά δύο αγωγοί συστρέφονται μεταξύ τους και αποτελούν ένα ζεύγος. Στη συνέχεια τα ζεύγη σχηματίζουν στρώματα τα οποία και 15

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος αυτά συστρέφονται σαν σύνολο με διαφορετικό βήμα. Κάθε στρώμα τυλίγεται με λεπτή διαφανή ταινία ΡVC ή νήμα ώστε να εξασφαλίζεται, η σταθερότητα του στρώματος και ο ευχερής διαχωρισμός του. ii. Πλέξεως σε τετράδες κατ' αστέρα ή Αστροτετραδικά (S.Q.) στα οποία κάθε 4 αγωγοί συστρέφονται σε τρόπο που οι ευρισκόμενοι διαγωνίως αγωγοί να αποτελούν ζεύγος όπως στο Σχ. 6. Σχήμα 6. Αστροτετραδική πλέξη αγωγών Οι αγωγοί κάθε τετράδας έχουν σταθερό βήμα συστροφής σε όλο το μήκος του καλωδίου. Όταν η μόνωση των αγωγών είναι χάρτινη για να διακρίνονται αυτοί μεταξύ τους πάνω στην χάρτινη ταινία που τους περιβάλει υπάρχουν αποτυπωμένες γραμμές που το πλήθος τους φανερώνει την σειρά των αγωγών μέσα στην τετράδα (Σχ.7.) Σχήμα 7. Αποτύπωση γραμμών πάνω στο χαρτί μονώσεως, των αγωγών. Ορισμένος αριθμός τετράδων, ανάλογα με το είδος του καλωδίου, συστρέφονται μεταξύ τους και αποτελούν το στρώμα. Το στρώμα έχει σχήμα δακτυλίου πάχους όσο και το πάχος μιας τετράδας. Τα στρώματα μεταξύ τους χωρίζονται από μια κλωστή που περιτυλίγει το καθένα από αυτά. Ο πρώτος (α) αγωγός της 1ης τετράδας του κάθε στρώματος περιβάλλεται με μονόχρωμο χαρτί μονώσεως. Στα καλώδια ζεύξεως όμως ολόκληρη η τετράδα του πιλότου τυλίγεται με χρωματιστό βαμβακερό νήμα. Αυτό συμβαίνει και στην τελευταία τετράδα του στρώματος. Στο διπλανό σχήμα φαίνεται η δομή των τετράδων σε υπόγειο καλώδιο. Τα στρώματα κάθε καλωδίου έχουν διαφορετικό βήμα και η φορά συστροφής εναλλάσσεται από στρώμα σε στρώμα. Γενικά το βήμα συστροφής των αγωγών θα είναι τέτοιο ώστε να εξασφαλίζεται όσο το δυνατό 16

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος μικρότερη διαφωνία. Η πλέξη αυτή είναι η πιο συνηθισμένη στα καλώδια του ΟΤΕ. iii. Πλέξεως σε τετράδες κατά D.Μ. (Διπλοζευγικά). Στα καλώδια αυτής της πλέξεως ανά δύο οι αγωγοί συστρέφονται σε ζεύγη και στη συνέχεια, με διαφορετικό βήμα συστροφής συστρέφονται ανά δύο ζεύγη ώστε να αποτελέσουν την τετράδα (Σχ. 8). Σχήμα 8. Πλέξη αγωγών σε τετράδα κατά D.Μ. (Διπλοζευγικά). Εκτός από τη διάταξη αυτή υπάρχουν και άλλοι παλαιότεροι τύποι καλωδίων με διαφορετική κατάταξη των ζευγών κάθε στρώματος. Το πρώτο ζευγάρι κάθε στρώματος αποτελεί τον πιλότο του στρώματος και ο αγωγός του ζεύγους αυτού διακρίνεται γιατί είναι χρωματισμένος κόκκινος ή μπλε ανάλογα με το χαρακτηριστικό χρώμα του στρώματος. Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε την διάταξη των στρωμάτων των αγωγών κάθε καλωδίου και την αρίθμηση του πιλότου κάθε στρώματος ώστε να μπορούμε να κατασκευάζουμε τις μούφες (σημεία σύνδεσης καλωδίων) όταν παρίσταται ανάγκη. Η αρίθμηση των ζευγών αρχίζει από μέσα (καρδιά του καλωδίου) προς τα έξω. 2.1.2.2 Διατομή Αγωγών Η κάθετη στον άξονα τομή ενός χάλκινου αγωγού λέγεται διατομή και με τον όρο αυτό εννοούμε το εμβαδόν της κυκλικής αυτής επιφάνειας. Ο ΟΤΕ παραγγέλνει τα καλώδια σε κατασκευαστικούς οίκους με σαφείς οδηγίες για το μέγεθος της διατομής τους. Συγκεκριμένα στην παραγγελία δίνεται το επιθυμητό μέγεθος της διαμέτρου των αγωγών. Στο τέλος της κατασκευής και προτού παραδοθούν τα καλώδια, ειδικό συνεργείο του ΟΤΕ, εκτός από τα ηλεκτρικά χαρακτηριστικά των προς παραλαβή καλωδίων, ελέγχει και την διάμετρο των αγωγών, την συνέχεια, την σωστή μόνωση κ.λ.π. Πρέπει να τονιστεί εδώ ότι επειδή μερικοί συγχέουν τους όρους, διάμετρος και διατομή, η σχέση που συνδέει την διατομή (S) ενός αγωγού με την διάμετρο του (d) δίνεται από τον τύπο S=πd 2 /4 όπου π = 3,14. Η τιμή της αντίστασης (R) ενός αγωγού είναι μία παράμετρος που μας ενδιαφέρει πολύ κυρίως στις μετρήσεις, και εξαρτάται από την διατομή του αγωγού. Κατά συνέπεια η ακριβής τιμή της διαμέτρου των αγωγών, θα βοηθήσει πολύ στον προσδιορισμό της θέσης της βλάβης για αυτό και πρέπει να είναι γραμμένη πάνω στα κατασκευαστικά σχέδια. 17

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος Οι τυπικές τιμές των διαμέτρων των διαφόρων καλωδίων ποικίλουν ανάλογα με την χρήση που αυτά προορίζονται να έχουν. Έτσι έχουμε καλώδια με διάμετρο αγωγών 0,4 mm, 0,6 mm, 0,8 mm, 0,9 mm, 1 mm, 1,2mm, 1,3 mm και 1,4 mm. Είναι δυνατόν όμως κατόπιν ειδικής παραγγελίας να ζητηθούν καλώδια με διαφορετική τιμή διαμέτρου. Συνήθως τα καλώδια του Κ.Δ. και τα περισσότερα του Δ.Δ. είναι 0,4 mm, ενώ οι ατομικές γραμμές των συνδρομητών κατασκευάζονται από καλώδιο 2" (δίζευγο).υπάρχει επίσης και το καλώδιο 1" ( ναυλάκι ) που αποτελείται από δύο μονωμένους αγωγούς διαμέτρου 0,6 mm που συγκροτούνται σε ένα ενιαίο καλώδιο με πλαστική μόνωση χωρίς άλλη προστασία και χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις νέες συνδέσεις και μεταφορές μέσα στο σπίτι των συνδρομητών. Υπάρχουν επίσης και αυτοστήρικτα καλώδια των 5" ζευγών και των 10" ζευγών. Τα κατασκευαστικά τους στοιχεία είναι όμοια με αυτά του δίζευγου. Διαφέρουν μόνο στην περιεκτικότητα του καλωδίου όσον αφορά το πλήθος των αγωγών. Τα καλώδια αυτά όταν αναπτύσσονται πάνω σε τοίχο στερεώνονται με κολάρα των 1", 2", 5" ή 10" που καρφώνονται σε απόσταση 25 cm το ένα από το άλλο. Τα καλώδια ζεύξεως αρχίζουν από 0,8 mm και φθάνουν μέχρι 1,3 mm ανάλογα με την απόσταση των Αστικών Κέντρων. Η επιτρεπόμενη ανοχή στην διάμετρο των αγωγών του έτοιμου καλωδίου καθορίζεται από τις προδιαγραφές για την αντίστοιχη παραγγελία και είναι της τάξεως ±1,5%. 2.1.2.3. Μόνωση Αγωγών Τ α χρησιμοποιούμενα σήμερα καλώδια έχουν αγωγούς που η μόνωση τους είναι από χαρτί ή πλαστικό. Παλαιότερα υπήρχαν και τα καλώδια με μόνωση από μετάξι. Στην μόνωση αγωγών, με χαρτί κάθε αγωγός περιτυλίγεται ελικοειδώς με ειδική χάρτινη ταινία ομοιόμορφου πάχους. Πάνω στο χαρτί αυτό έχουν τυπωθεί γραμμές μπλε ή κόκκινου χρώματος εναλλάξ για όλα τα στρώματα ώστε να σχηματίζονται δακτύλιοι στην εξωτερική πλευρά της μονώσεως του κάθε αγωγού για την διάκριση του. Άλλο είδος μόνωσης αγωγών είναι το πλαστικό, το οποίο έχει πάχος 0,2 mm περίπου. Αυτή τη μόνωση έχουν τα καλώδια Τ8 και τα καλώδια τέρματος (με διάμετρο αγωγών 0,6 mm) και τα οποία χρησιμοποιούνται για τερματισμό του δικτύου στους Κεντρικούς Κατανεμητές των Κέντρων του ΟΤΕ και σε κτίρια. Επ' ευκαιρία σημειώνουμε ότι οι αγωγοί αυτών των καλωδίων αποτελούνται από μαλακό ανοπτημένο χαλκό που είναι επικασσιτερωμένος με καθαρό κασσίτερο. Για την αρίθμηση των ζευγών στα τερματικά καλώδια πλαστικής μόνωσης ακολουθούμε τα εξής διακριτικά γνωρίσματα: Ο αγωγός α' σε όλα τα ζευγάρια είναι λευκός πλην του α' αγωγού του 1ου ζεύγους κάθε στρώματος που είναι κόκκινος. Ο αγωγός β' θα έχει χρώμα μπλε, κίτρινο, πράσινο, καφέ, μαύρο σε διαδοχική επανάληψη με την σειρά του Πίνακα 1. 18

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος Πίνακας 1 Κωδικός χρωματισμός β' αγωγού στα καλώδια τέρματος Α/Α ζεύγους Χρώμα αγωγού β 1 6 11 16 21 26 Μπλε 2 7 12 17 22 Κίτρινο 3 8 13 18 23 Πράσινο 4 9 14 19 24 Καφέ 5 10 15 20 25 Μαύρο Στα καλώδια τύπου 8 (Τ8) διακρίνουμε δύο μορφές, τα παλαιότερης κατασκευής όπου ο κωδικός των χρωμάτων για όλες τις τετράδες είναι 1α = κόκκινο, 1β = κίτρινο, 2α = πράσινο, 2β = μπλε και η κάθε τετράδα περιβάλλεται με αδιαφανή πλαστική ταινία αυτή είναι κόκκινη. Το κάθε στρώμα πάλι περιβάλλεται με πλαστική ταινία και με ταινία αλουμινίου. Τελευταία όμως για λόγους παραγωγικότερης κατασκευής των καλωδίων αλλά και προσαρμογής του ΟΤΕ στην διεθνή τυποποίηση υιοθετήθηκε κώδικας χρωμάτων ως εξής: Στις 5 τετράδες μιας βασικής ομάδας (τορόνι 10") αλλά και σε ολόκληρο το καλώδιο ο χρωματισμός των αγωγών α, γ, δ παραμένει πάντοτε ο ίδιος δηλαδή λευκό, τυρκουάζ και μωβ αντίστοιχα. Διαφέρει μόνο ο χρωματισμός του αγωγού β' που είναι μπλε, πορτοκαλί, πράσινο, καφέ και γκρι για τις τετράδες 1, 2, 3, 4 και 5 αντίστοιχα, σύμφωνα με τον Πίνακα 3.2. Πίνακας 2 Κωδικός Χρωματισμός Αγωγών Στα Καλώδια Τ.8 Νέου Τύπου Αριθμός Αγωγός τετράδας 1 η 2 η 3 η 4 η 5 η Α Άσπρος Άσπρος Άσπρος Άσπρος Άσπρος Β Μπλε Πορτοκαλί Πράσινο Καφέ Γκρι Γ Τυρκουάζ Τυρκουάζ Τυρκουάζ Τυρκουάζ Τυρκουάζ Δ Μωβ Μωβ Μωβ Μωβ Μωβ 2.1.2.4. Στύλοι Ο ι στύλοι πάνω στους οποίους στηρίζονται τα διάφορα καλώδια αυτοστήρικτα (2", 5", ή 10") καθώς και τα τύπου 8 (Τ.8) είναι ξύλινοι, (υπάρχουν και τσιμεντένιοι ή από σίδερο οι οποίοι όμως δεν χρησιμοποιούνται από τον ΟΤΕ). 19

Κεφάλαιο2 ο : Τεχνική Ανάλυση Του Τηλεπικοινωνιακού Δικτύου Της Ελλάδας Α Μέρος Οι ξύλινοι στύλοι προέρχονται από κωνοφόρα δένδρα (του εξωτερικού) και από καστανιές (εγχώριοι). Αυτοί πρέπει να προέρχονται από τον κορμό των δένδρων και όχι από κλάδους, να είναι χωρίς σχισμές, και ρόζους, να έχουν μεγάλη αντοχή και να μην σαπίζουν εύκολα. Τα μεγέθη που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι τυποποιημένα στις παρακάτω τιμές: 5,5 m, 6,5 m, 7 m, 8 m, 9 m, 10 m, 12 m, 14 m. Για την προστασία των ξύλινων στύλων του εξωτερικού από σήψη, εμποτίζονται σε δεξαμενές με πισσέλαιο (κρεοζότον) το οποίο είναι προϊόν αποστάσεως των λιθανθράκων. Η συντήρηση αυτή γίνεται στους στύλους που προέρχονται από το εξωτερικό ενώ στις καστανιές δεν γίνεται καμία κατεργασία. Κατά την παραλαβή των στύλων από τις αρμόδιες επιτροπές του ΟΤΕ λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι δυνάμεις που καταπονούν τους στύλους και οι οποίες συνίστανται στο βάρος των ίδιων των στύλων και του εξοπλισμού τους, στο βάρος των συρμάτων ή των καλωδίων στις δυνάμεις τανύσεως αυτών σε τυχόν χιόνια ή πάγους που συσσωρεύονται στις γραμμές καθώς και στους ανέμους που αυτές είναι εκτεθειμένες. 2.1.2.5 Υπόλοιπα Υλικά Αστικού Δικτύου Ό ταν έχουμε να αναρτήσουμε σε κολώνες μια συνδρομητική γραμμή τοποθετούμε σ' αυτές τα κοχλιωτά υποστηρίγματα πάνω στα οποία, στερεώνουμε το καλώδιο. Όταν όμως πρόκειται να αναρτηθούν καλώδια περισσότερα ή καλώδια Τ.8 τότε εξοπλίζουμε τις κολώνες με τις κεραίες αστικού τύπου και αν χρειάζεται στερεώνονται αυτές με σιδερένιες λάμες, τις αντιρίδες, πάνω στην κολώνα για να διατηρούνται σε οριζόντια κατάσταση. Κεραίες είναι επιμήκεις σιδερένιοι δοκοί τομής σχήματος Π που κατά μήκος έχουν ορισμένες τρύπες. Οι μεσαίες οπές χρησιμεύουν για να στερεώνεται η κεραία πάνω στο στύλο με την βοήθεια ειδικού κολάρου ενώ οι ακραίες για να στερεώνονται πάνω στην κεραία οι θηλειές και οι γάντζοι αναρτήσεως των καλωδίων. Επίσης πάνω στην κεραία στηρίζονται και οι γάντζοι αναρτήσεως των καλωδίων Τ.8. Στους γάντζους αυτούς προσαρμόζονται δύο ορθογώνια μεταλλικά πλακίδια τα οποία συγκρατούν το συρματόσχοινο του καλωδίου χωρίς αυτό να ξεχωρίζεται από το καλώδιο. Οι ατομικές γραμμές των συνδρομητών ξεκινούν συνήθως από τα ΒΟΧ ή τις κασέτες και οδηγούνται με αυτοστήρικτα καλώδια σε χαλύβδινα κουτιά τετραγωνικά (μεγάλο μέγεθος) ή σε στρογγυλά (μικρό μέγεθος), τα οποία τοποθετούνται στα σπίτια των συνδρομητών, ή και σε στύλους, για την διακλάδωση των καλωδίων στους συνδρομητές. Από τα χαλύβδινα τώρα οδηγείται η γραμμή με καλώδιο 1" στο συνδρομητή. Η προσπέλαση των καλωδίων προς τα ΒΟΧ ή τα ακροκιβώτια γίνεται με την ανύψωση αυτών σε τοίχο ή στύλο, και για να προστατεύεται το καλώδιο αυτό το τοποθετούμε σε γαλβανισμένη σιδηροσωλήνα μήκους 3,3 m που στερεώνεται με τρεις κολιέδες.. Στα ικριώματα του Κεντρικού ή Γενικού Κατανεμητή βρίσκονται οι ασφαλειολωρίδες ή οριολωρίδες που χρειάζονται για να γίνει η μικτονόμιση των συνδρομητικών γραμμών των συνδρομητών με τα αντίστοιχα νούμερα. Όταν πρόκειται για τηλεφωνοδότηση κεραυνόπληκτων περιοχών ή με μεγάλα τμήματα εναερίου δικτύου τοποθετούνται ασφαλειολωρίδες (των 25" η κάθε μία) που έχουν αλεξικέραυνα και ασφάλειες, που σε περιπτώσεις υπερτάσεως καίγονται, γειώνουν το κύκλωμα και προστατεύουν τα μηχανήματα του κέντρου. 20