Εκτίμηση της μεταβολής των τιμών μετεωρολογικών παραμέτρων σε δασικά οικοσυστήματα στην Ελλάδα Δ. Παπαδήμος ΕΚΒΥ καθ. Δ. Παπαμιχαήλ - ΑΠΘ 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Περιοχές Μελέτης 4 πιλοτικές περιοχές Δάσος Ρητίνης-Βριάς,Πιέρια Όρη Δάσος ΑσπροποτάμουΚαλαμπάκα Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας Όρος Ταϋγετος 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μετεωρολογικοί σταθμοί Αναζήτηση σταθμών παρακολούθησης μετεωρολογικών παραμέτρων εντός της κάθε περιοχής μελέτης και πλησίον αυτής Κριτήρια επιλογής Να διαθέτουν συνεχείς καταγραφές από το 50 έως και σήμερα Να κατανέμονται ομοιόμορφα χωρικά και υψομετρικά, εντός και πλησίον των ορίων των περιοχών μελέτης Πηγές δεδομένων ΥΠΕΚΑ, ΥΠΑΑΤ ΙΔΕ ΕΘΙΑΓΕ ΕΜΥ ΕΑΑ Διευθύνσεις Εγγείων Βελτιώσεων Π.Ε. Πιερίας & Λακωνίας 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μετεωρολογικά δεδομένα (509) Οι μετεωρολογικές μεταβλητές οι οποίες καταγράφηκαν ήταν: Ημερήσιο ύψος βροχής (mm) Ημερήσιο ύψος χιονιού (mm) Μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία αέρα (oc) Ελάχιστη μηνιαία θερμοκρασία αέρα (oc) Μηνιαία σχετική υγρασία (%) (*) Το ισοδύναμο ύψος νερού της χιονόπτωσης ισοδυναμεί με το /0 του ύψους της (*) Η μέση μηνιαία θερμοκρασία υπολογίστηκε ως ο Μ.Ο. της μέγιστης και ελάχιστης θερμοκρασίας του αντίστοιχου χρονικού βήματος 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Επεξεργασία μετεωρολογικών παραμέτρων Συμπλήρωση ελλειπουσών τιμών οι οποίες συνήθως οφείλονται σε βλάβες του εξοπλισμού ή σε κωλύματα των παρατηρητών Επέκταση των χρονοσειρών (με βάση μηνιαίες τιμές), στις περιπτώσεις όπου η λειτουργία των σταθμών εκτείνεται σε μικρότερο χρονικό διάστημα από αυτό της περιόδου ενδιαφέροντος Δημιουργία χρονοσειρών ύψους βροχής και θερμοκρασίας, ανηγμένης στο μέσο υψόμετρο της κάθε περιοχής μελέτης 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Επεξεργασία μετεωρολογικών παραμέτρων Ως μέθοδος συμπλήρωσης/επέκτασης τόσο για τις τιμές θερμοκρασίας όσο και για το ύψος βροχής, χρησιμοποιήθηκε η Απλή Γραμμική Παλινδρόμηση: Yi = axi + b όπου: Yi : η κενή, προς συμπλήρωση τιμή Xi : η τιμή του σταθμού αναφοράς i : ο εκάστοτε μήνας 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Επεξεργασία μετεωρολογικών παραμέτρων Ως μέθοδος συμπλήρωσης τόσο για τις τιμές θερμοκρασίας όσο και για το ύψος βροχής, χρησιμοποιήθηκε η Απλή Γραμμική Παλινδρόμηση: Yi = axi + b Ο βαθμός καταλληλότητας της μεθόδου καθορίζεται από τον συντελεστή γραμμικής συσχέτισης (r) μεταξύ των τιμών των δυο σταθμών. Για να είναι σημαντική η συσχέτιση μεταξύ δυο σταθμών θα πρέπει ο συντελεστής r να είναι κατά απόλυτη τιμή μεγαλύτερος από την κρίσιμη τιμή r > 0.7. 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Επεξεργασία μετεωρολογικών παραμέτρων Η αναγωγή των τιμών βροχής και θερμοκρασίας των σταθμών στο μέσο υψόμετρο κάθε περιοχής μελέτης έγινε με τη βοήθεια της βροχοβαθμίδας/θερμοβαθμίδας και του συντελεστή υψομετρικής αναγωγής. Η εκτίμηση της βροχοβαθμίδας σε μια περιοχή, επιτυγχάνεται με τη συσχέτιση των μέσων ετήσιων τιμών ύψους βροχής των μετεωρολογικών σταθμών που λαμβάνονται υπόψη για τη χρονική περίοδο ενδιαφέροντος, με τα αντίστοιχα υψόμετρα αυτών. P = β*h + a όπου: P: το ετήσιο ύψος βροχής (mm) Β: η βροχοβαθμίδα (mm/m) H: το ύψος βροχής (m) 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Επεξεργασία μετεωρολογικών παραμέτρων Ο συντελεστής υψομετρικής αναγωγής υπολογίζεται από τη σχέση: λ = + β * (Ζs Zσ)/Hσ όπου: λ : συντελεστής υψομετρικής αναγωγής Β : βροχοβαθμίδα της περιοχής (mm/m) Zs : μέσο υψόμετρο της περιοχής (m) Zσ : υψόμετρο σταθμού αναφοράς (m) Hσ : μέσο ετήσιο ύψος βροχής του σταθμού αναφοράς (mm) 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μετεωρολογικοί σταθμοί στην περιοχή του δάσους Ρητίνης-Βριάς στα Πιέρια Όρη Μέσο υψόμετρο : 642 m 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Αυγ-09 Ιαν-08 Μαϊ-06 Σεπ-04 Ιαν-0 Ιουν-0 Οκτ- Φεβ- Ιουλ-96 Νοε-94 Μαρ-9 Ιουλ-9 Δεκ-89 Απρ-88 Αυγ-86 Ιαν-85 Μαϊ-8 Σεπ-8 Ιαν-80 Ιουν-78 Οκτ-76 Φεβ-75 Ιουλ-7 Νοε-7 Μαρ-70 Ιουλ-68 Δεκ-66 Απρ-65 Αυγ-6 Ιαν-62 Μαϊ-60 Σεπ-58 Ιαν-57 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη Φωτεινά Βελβεντός Μοσχοπόταμος Λόφος Αγ. Δημήτριος Μηνιαίο ύψος βροχής 6 5 4 2 0 Περίοδος διαθεσιμότητας δεδομένων μηνιαίου ύψους βροχής
Συντελεστές συσχέτισης μεταξύ των βροχομετρικών σταθμών Συντελεστές συσχέτισης (r) Μετεωρολογικοί σταθμοί Αγ. Δημήτριος H = 808 m Φωτεινά H= 650 m Λόφος H = 250 m Μοσχοπόταμος H = 495 m Βελβεντός H = 5 m 0,652 0,692 0,67 0,67 0,755 0,74 0,648 0,897 0,649 Φωτεινά Λόφος Μοσχοπόταμος 0,662 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Δάσος Ρητίνης-Βριάς Πιέρια Όρη Βροχοβαθμίδα Μέσο Ετήσιο Ύψος Βροχής(mm) 880,0 860,0 Αγ.Δημήτριος y = 0,07x + 59,09 840,0 2 R = 0,788 820,0 8,0 780,0 Φωτεινά Μοσχοπόταμος 760,0 740,0 720,0 450 5 550 6 650 7 750 8 850 Υψόμετρο (m) Ο σταθμός του Αγ. Δημητρίου θεωρήθηκε ως σταθμός αναφοράς για την περιοχή στα Πιέρια Όρη 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Δάσος Ρητίνης-Βριάς Πιέρια Όρη Ο συντελεστής υψομετρικής αναγωγής (λ) : λ = + β * (Ζs Zσ)/Hσ, όπου: Β : βροχοβαθμίδα της περιοχής (mm/m) : 0.07 Zs : μέσο υψόμετρο της περιοχής (m) : 642 Zσ : υψόμετρο σταθμού αναφοράς (m) : 808 Hσ : μέσο ετήσιο ύψος βροχής του σταθμού αναφοράς (mm) : 904 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
57 9 9 5 59 8 9 96 6 0 9 9 6 6 2 6 65 4 9 9 6 67 6 9 6 69 8 9 9 7 7 0 9 7 7 2 9 9 7 75 4 9 7 77 6 9 9 7 79 8 9 8 8 0 9 9 8 8 2 8 85 4 9 9 8 87 6 8 89 8 9 9 9 9 0 9 9 9 2 9 9 9 95 4 9 9 97 6 9 9 9 8 2 0 20 0 0 0 2 0 0 0 0 2 2 0 2 05 4 2 0 0 0 07 6 8 Ετήσιο ύψος βροχής (mm) Πιέρια Όρη Ετήσια διακύμανση του ύψους βροχής στα Πιέρια Όρη 20 8 7 6 5 4 2 0 9 8 7 6 5 Έτη Το ετήσιο ύψους βροχής κυμαίνεται από 606 mm έως.956 mm ενώ το μέσο ετήσιο ανέρχεται σε.77 mm για το χρονικό διάστημα Οκτώβριος 57 Σεπτέμβριος 29 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μαρ0 Φεβ-09 Ιαν-08 Νοε-06 Οκτ-05 Σεπ-04 Αυγ-0 Ιουλ-02 Ιουν-0 Μαϊ- Μαρ- Φεβ- Ιαν-97 Δεκ-95 Νοε-94 Οκτ-9 Σεπ-92 Ιουλ-9 Ιουν-90 Μαϊ-89 Απρ-88 Μαρ-87 Φεβ-86 Ιαν-85 Νοε-8 Οκτ-82 Σεπ-8 Αυγ-80 Ιουλ-79 Ιουν-78 Μαϊ-77 Μαρ-76 Φεβ-75 Ιαν-74 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη Βελβεντός Μοσχοπόταμος Αγ. Δημήτριος Φωτεινά Μέση Μηνιαία θερμοκρασία 5 4 2 0 Περίοδος διαθεσιμότητας δεδομένων μηνιαίων τιμών θερμοκρασίας
Συντελεστές συσχέτισης μεταξύ των σταθμών παρακολούθησης θερμοκρασίας Συντελεστής συσχέτισης (r) Μετεωρολογικοί σταθμοί Μέση Θερμοκρασία Μέγιστη Θερμοκρασία Ελάχιστη Θερμοκρασία Αγ. Δημήτριος-Φωτεινά 0,824 0,855 0,802 Αγ.Δημήτριος Μοσχοπόταμος 0,924 0,869 0,79 Αγ.Δημήτριος -Βελβεντός 0,97 0,944 0,924 Φωτεινά - Μοσχοπόταμος 0,94 0,844 0,882 Φωτεινά - Βελβεντός 0,976 0,978 0,957 Μοσχοπόταμος - Βελβεντός 0,6 0,90 0,902 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μηνιαίες θερμοβαθμίδες και αντίστοιχοι συντελεστές συσχέτισης στα Πιέρια Όρη Μήνας Θερμοβαθμίδα C/m Συντελεστής συσχέτισης (r) Ιανουάριος 0,02 0,906 Φεβρουάριος 0,09 0,85 Μάρτιος 0,04 0,9266 Απρίλιος 0,046 0,9492 Μάϊος 0,054 0,9642 Ιούνιος 0,055 0,974 Ιούλιος 0,04 0,72 Αύγουστος 0,046 0,76 Σεπτέμβριος 0,04 0,0 Οκτώβριος 0,04 0,9792 Νοέμβριος 0,0 0,9478 Δεκέμβριος 0,048 0,92 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
74 97 5 76 97 7 78 97 9 80 82 84 5 86 7 88 9 90 92 94 5 96 7 20 9 20 02 20 04 20 5 06 20 7 08 9 ο Μέση ετήσια θερμοκρασία ( C) στα Πιέρια Όρη Διακύμανση μέσης ετήσιας θερμοκρασίας στα Πιέρια Όρη 6 4 2 0 Η μέση ετήσια θερμοκρασία ανέρχεται σε,9 ºC, για την περίοδο Οκτ.74 έως Δεκ. 29-4 -6-8 Έτη 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μετεωρολογικοί σταθμοί στην περιοχή του δάσους Ασπροποτάμου στην Καλαμπάκα Μέσο υψόμετρο : 049 m 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μαρ-09 Ιουλ-07 Νοε-05 Απρ-04 Αυγ-02 Δεκ- Απρ- Σεπ-97 Ιαν-96 Μαϊ-94 Οκτ-92 Φεβ-9 Ιουν-89 Οκτ-87 Μαρ-86 Ιουλ-84 Νοε-82 Απρ-8 Αυγ-79 Δεκ-77 Απρ-76 Σεπ-74 Ιαν-7 Μαϊ-7 Οκτ-69 Φεβ-68 Ιουν-66 Οκτ-64 Μαρ-6 Ιουλ-6 Νοε-59 Απρ-58 Αυγ-56 Δεκ-54 Μαϊ-5 Σεπ-5 Ιαν-50 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη Περτούλι Μεγ.Κερασιά Μαλακάσιο Αγιόφυλλο Κατάφυτο Ημερήσιο ύψος βροχής 7 6 5 4 2 0 Περίοδος διαθεσιμότητας δεδομένων μηνιαίου ύψους βροχής
Συντελεστές συσχέτισης μεταξύ των βροχομετρικών σταθμών Συντελεστές συσχέτισης (r) Μετεωρολογικοί σταθμοί Αγιόφυλλο Κατάφυτο 0,592 Μαλακάσιο 0,68 Μεγ.Κερασιά 0,8 Περτούλι 0,729 Ασπροπόταμος 0,520 0,556 Κατάφυτο 0,774 0,580 0,8 0,492 Μαλακάσιο 0,66 0,80 0,5 Μεγ.Κερασιά 0,82 0,564 Περτούλι 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Δάσος Ασπροποτάμου Καλαμπάκας Βροχοβαθμίδα Μέσο Ετήσιο Ύψος Βροχής (mm) 6,0 Περτούλι 4,0 y =,0554x + 26,4 2,0 Μαλακάσιο 2 Κατάφυτο R = 0,9789 0,0 Αγιόφυλλο 8,0 Μεγ.Κερασιά 6,0 4,0 2,0 0,0 4 5 6 7 8 9 0 2 Υψόμετρο (m) Ο σταθμός του Περτουλίου θεωρήθηκε ως σταθμός αναφοράς για την περιοχή στα Πιέρια Όρη 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
20 07 8 5 2 04 20 20 0 9 6 95 0 92 89 7 4 86 8 80 8 5 97 77 74 97 2 9 97 7 68 96 6 65 62 96 96 0 96 7 95 59 95 56 95 5 50 4 24 2 22 2 20 8 7 6 5 4 2 0 9 8 7 Ετήσιο ύψος βροχής (mm) Ασπροπόταμου Ετήσια διακύμανση του ύψους βροχής στον Ασπροπόταμο Έτη Το ετήσιο ύψους βροχής κυμαίνεται από 824 mm έως 2.4 mm ενώ το μέσο ετήσιο ανέρχεται σε.7 mm για το χρονικό διάστημα Οκτώβριος 50 Σεπτέμβριος 29 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Καλαμπάκα Μεγ. Κερασιά Ασπροπόταμος Μέση μηνιαία θερμοκρασία 4 2 0 Αυγ-09 Δεκ-07 Απρ-06 Αυγ-04 Ιαν-0 Μαϊ-0 Σεπ- 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη Φεβ- Ιουν-96 Οκτ-94 Μαρ-9 Ιουλ-9 Νοε-89 Μαρ-88 Αυγ-86 Δεκ-84 Απρ-8 Σεπ-8 Ιαν-80 Μαϊ-78 Σεπ-76 Φεβ-75 Ιουν-7 Οκτ-7 Μαρ-70 Ιουλ-68 Νοε-66 Μαρ-65 Αυγ-6 Δεκ-6 Απρ-60 Σεπ-58 Ιαν-57 Περίοδος διαθεσιμότητας δεδομένων μηνιαίων τιμών θερμοκρασίας
Διακύμανση μέσης ετήσιας θερμοκρασίας στον Ασπροπόταμο Η μέση ετήσια θερμοκρασία ανέρχεται σε 8,6 ºC για την περίοδο Οκτ.57 έως Σεπτ. 29, στον σταθμό αναφοράς του Ασπροποτάμου 0 8 6 4 2 57 95 8 60 96 6 96 4 66 96 7 69 97 0 72 97 75 97 6 78 97 9 8 2 84 5 87 8 90 9 4 96 7 20 0 02 20 05 20 6 08 9 ο Μέση ετήσια θερμοκρασία ( C) Ασπροπόταμου 2 Έτη 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μετεωρολογικοί σταθμοί στην περιοχή του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας Μέσο υψόμετρο : 826 m 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
8 7 6 5 4 2 0 9 8 7 6 5 4 2 59 96 6 0 96 6 2 96 65 4 96 67 6 96 69 8 97 7 0 97 7 2 97 75 4 97 77 6 97 79 8 8 0 8 2 85 4 87 6 89 8 9 0 9 2 95 4 97 6 8 20 2 0 0 2 Ετήσιο ύψος βροχής (mm) Πάρνηθας Ετήσια διακύμανση του ύψους βροχής στην Πάρνηθα Έτη Το ετήσιο ύψους βροχής κυμαίνεται από 0 mm έως.654 mm ενώ το μέσο ετήσιο ανέρχεται σε 97 mm για το χρονικό διάστημα Οκτώβριος 59 Δεκέμβριος 2 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Διακύμανση μέσης ετήσιας θερμοκρασίας στην Πάρνηθα Η μέση ετήσια θερμοκρασία ανέρχεται σε 2,4 ºC για την περίοδο Οκτ.70 έως Σεπτ. 2 4 ο Μέση ετήσια θερμοκρασία ( C) Πάρνηθας 6 2 70 97 72 97 74 97 5 76 97 7 78 97 9 80 82 84 5 86 7 88 9 90 92 94 5 96 7 9 20 20 02 0 Έτη 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Μετεωρολογικοί σταθμοί στην περιοχή του Όρους Ταϋγετου Μέσο υψόμετρο : 09 m 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Ιαν0 Ιουν-08 Οκτ-06 Φεβ-05 Ιουν-0 Νοε-0 Μαρ- Ιουλ- Δεκ-96 Απρ-95 Αυγ-9 Δεκ-9 Μαϊ-90 Σεπ-88 Ιαν-87 Ιουν-85 Οκτ-8 Φεβ-82 Ιουν-80 Νοε-78 Μαρ-77 Ιουλ-75 Δεκ-7 Απρ-72 Αυγ-70 Δεκ-68 Μαϊ-67 Σεπ-65 Ιαν-64 Ιουν-62 Οκτ-60 Φεβ-59 Ιουν-57 Νοε-55 Μαρ-54 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη Γύθειο Καστόρειο Αρνα Πετρίνα Μηνιαίο ύψος βροχής 5 4 2 0 Περίοδος διαθεσιμότητας δεδομένων μηνιαίου ύψους βροχής
Όρος Ταϋγετου Βροχοβαθμίδα Μέσο ετήσιο ύψος βροχής (mm) 6,0 4,0 Καστόρειο y = 0,8906x + 756,52 R2 = 0,867 2,0 0,0 Άρνα Πετρίνα 8,0 Γύθειο 6,0 4,0 2,0 0,0 0 2 4 5 6 7 8 9 Υψόμετρο (m) Ο σταθμός Άρνας θεωρήθηκε ως σταθμός αναφοράς για την περιοχή του Ταϋγετου 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
278 256 24 22 0 97-95-96 9-94 9-92 89-90 87-88 85-86 8-84 8-82 79-80 77-78 75-76 7-74 7-72 69-70 67-68 65-66 6-64 6-62 59-60 57-58 28 27 26 25 24 2 22 2 20 8 7 6 5 4 2 0 9 8 55-56 Ετήσιο ύψος βροχής (mm) Ταϋγετου Ετήσια διακύμανση του ύψους βροχής στο Όρος Ταϋγετου Έτη Το ετήσιο ύψους βροχής κυμαίνεται από 95 mm έως 2.689 mm ενώ το μέσο ετήσιο ανέρχεται σε.650 mm για το χρονικό διάστημα Οκτώβριος 55 Σεπτέμβριος 29 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Σπάρτη Γύθειο Σελλασία Μέση μηνιαία θερμοκρασία 4 2 0 Νοε0 Μαρ-09 Αυγ-07 Δεκ-05 Απρ-04 Σεπ-02 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη Ιαν-0 Μαϊ- Σεπ-97 Φεβ-96 Ιουν-94 Οκτ-92 Μαρ-9 Ιουλ-89 Νοε-87 Μαρ-86 Αυγ-84 Δεκ-82 Απρ-8 Σεπ-79 Ιαν-78 Μαϊ-76 Σεπ-74 Φεβ-7 Ιουν-7 Οκτ-69 Μαρ-68 Ιουλ-66 Νοε-64 Περίοδος διαθεσιμότητας δεδομένων μηνιαίων τιμών θερμοκρασίας
Διακύμανση μέσης ετήσιας θερμοκρασίας στο Όρος Ταϋγετου Η μέση ετήσια θερμοκρασία ανέρχεται σε 2,5 ºC για την περίοδο Οκτ.74 έως Σεπτ. 29, στον σταθμό αναφοράς της Σελλασίας 4 ο Μέση ετήσια θερμοκρασία ( C) Ταϋγετου 6 2 74 97 5 76 97 7 78 97 9 80 82 84 5 86 7 88 9 90 92 94 5 96 7 20 9 20 02 20 04 20 5 06 20 7 08 9 0 Έτη 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη
Σας Ευχαριστώ Εκτίμηση της μεταβολής των τιμών μετεωρολογικών παραμέτρων σε δασικά οικοσυστήματα στην Ελλάδα 8- Νοεμβρίου 204, Θεσσαλονίκη