ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ETOΣ OA ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 APIΘ. 12

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σεβ. Μητροπολίτου Μυτιλήνης κ.κ. Ἰακώβου: Οἱ Ἄγγελοι...253 Γ.Π. Σωτηρίου: Ἡ Γέννησις τοῦ Σωτῆρος........292 Ἱερομ. Γρηγορίου Κουτλουμουσιανοῦ: Ἡ ταπείνωσις.......295 : Πατριαρχικός Σταθμός..........298 Ἀρχιμ. Ἱωακείμ Καραχρήστου: Ἡ Φάτνη τῆς καρδιᾶς μου....301 Π. Μ. Σωτήρχου: Καρπός ἁθεΐας τό διαζύγιον......302 : Συμβουλές γέροντος...........305 Ἀντ. Τενέδιου: Ὁ τάφος τοῦ Ἀβραάμ...........309 : Εἰδήσεις-Σκέψεις-Παρατηρήσεις..312 : Χρονικά......................314 : Περιεχόμενα τοῦ ἔτους.........323 M Y T I Λ H N H ETOΣ OA ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 APIΘ. 12

Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗPΟΣ ΧPΙΣΤΟΥ

ΕΤΟΣ ΟΑ ΑΡΙΘ. 12 ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΓΕΩΡΓΙΟΣ Π. ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 Πρός τούς εὐσεβεῖς Χριστιανούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μυτιλήνης, Ἐρεσοῦ καί Πλωµαρίου Ἀγαπητοί µου Πατέρες καί ἀδελφοί, θνη, λαοί, πολιτισµοί ἐξηφανίσθησαν µέ τό πέρασµα τοῦ χρόνου. Ἱστορικά γεγονότα ὅσον µεγάλα καί ἄν ἦσαν, ἀπησχόλησαν τούς ἀνθρώπους ὡρισµένων περιοχῶν καί δι ὡρισµένον χρόνον. Βασιλεῖς, Ἡγε- µόνες, Αὐτοκράτορες, ἐλησµονήθησαν. 289 Ἕνας µόνον ἐγεννήθη καί παραµένει εἰς τούς αἰῶνας αἰώνων καί τό ὄνοµα αὐτοῦ Ἰησοῦς, ὄνοµα τό ὑπέρ πᾶν ὄνοµα, πρό τοῦ ὁποίου κατά τήν ἔκφρασιν τοῦ ἀποστόλου Παύλου πᾶν γόνυ κάµψει ἐπιγείων, ἐπουρανίων καί καταχθονίων. ιότι ὁ γεννηθείς Ἰησοῦς, δέν ἦτο ἁπλός ἄνθρωπος ἀλλά ὁ σαρ-

κωθείς καί ἐµφανισθείς ὡς ἄνθρωπος Υἱός τοῦ Θεοῦ. ιά τοῦτο καί ἡ γέννησις καί τά χαρακτηριστικά τῆς ἐπιγείου ζωῆς του ἦσαν πρό αἰώνων γνωστά. Οὐδενός ἄλλου ἡ γέννησις ἀνεφέρετο ὡς γέννησις Σωτῆρος, ὡς εἶχον προφητεύσει οἱ ὑπό τοῦ Θεοῦ φωτιζόµενοι Προφῆται τῆς Παλαιᾶς ιαθήκης καί οὐδενός ἄλλου ἡ γέννησις ἀπετέλει ἐλπίδα καί Προσδοκία τῶν Ἐθνῶν. Καί ἦλθε καιρός νά ἐπαληθευθῆ ἡ προφητεία τοῦ Ἠσαϊα Ἰδού ἡ Παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται Υἱόν... καί αὐτός Υἱός Ὑψίστου κληθήσεται... αὐτός γάρ σώσει τόν λαόν ἀπό τῶν ἁµαρτιῶν αὐτοῦ. Καί ἰδού Ἐτέχθη ἡµῖν σήµερον Σωτήρ καί ὁ λαός ὁ καθήµενος ἐν σκότει εἶδε φῶς µέγα καί τοῖς καθηµένοις ἐν χώρᾳ καί σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέτειλεν. Αὐτοῦ τοῦ τεχθέντος Σωτῆρος Χριστοῦ τήν γέννησιν ἑορτάζο- µεν. Τό Φῶς, ὡς ὠνόµασεν ὁ ἴδιος Ἰησοῦς Χριστός τόν ἑαυτόν του, λέγων Ἐγώ εἰµι τό φῶς τοῦ κόσµου, ἦλθε εἰς τόν κόσµον, ἀλλ εἶναι θλιβερά ἡ διαπίστωσις, ὅτι πολλοί ἄνθρωποι ἠγάπησαν τό σκότος µᾶλλον ἤ το φῶς διά νά µήν ἐλέγχωνται τά ἔργα αὐτῶν ὑπό τοῦ φωτός ἦν γάρ πονηρά τά ἔργα αὐτῶν. Καί ὄχι µόνον δέν ἠγάπησαν τό φῶς ἀλλά κατέβαλαν καί καταβάλλουν πᾶσαν προσπάθειαν διά νά καταπολεµήσουν, νά συσκοτίσουν, ἄν εἶναι ποτέ δυνατόν, τήν λάµψιν τοῦ αἰωνίου καί θείου φωτός τῆς τρισηλίου Τριαδικῆς Θεότητος. Νήπιο ἀκόµη ὁ Χριστός ἀντι- µετώπισεν τήν µανίαν τοῦ Ἡρώδου. Ἀργότερον καί δι ὅλης τῆς ζωῆς του τόν πόλεµο τῶν ἀρχόντων τοῦ Ἰσραήλ καί µετέπειτα ἡ Ἐκκλησία Του συνεχῶς ὑφίσταται τόν πόλε- µο ἀθέων Πολιτικῶν Κοινωνικῶν συστηµάτων ἤ καί τήν περιφρόνησιν καί προγραµµατισµένην προσπάθειαν νά τήν θέσουν εἰς τό περιθώριον τῆς κοινωνικῆς ζωῆς. Παρά ταῦτα, ὁ µόνος ἀήττητος ἀνά τούς αἰῶνας εἶναι καί θά εἶναι ὁ Χριστός καί µακάριοι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι φωτίζονται ἀπό Αὐτόν καί ὁδηγοῦνται ὑπ Αὐτοῦ καί στηρίζονται εἰς Αὐτόν. Αὐτοί, καί ἄν ἀκόµη συνταράσσεται ἡ γῆ ἀπό τάς ἀντιθέους δυνάµεις τῶν ποικίλων κακῶν καί παθῶν, ἀπολαµβάνουν τήν εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν. ιά τοῦτο καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος συνιστᾶ εἰς τούς Χριστιανούς νά µήν εἶναι ἄφρονες-ἀνόητοιπαρασυρόµενοι ἀπό ἀλλοπρόσαλλα καί ἀλληλοσυγκρουόµενα συν- 290

θήµατα καί θεωρίας, ἀλλά νά εἶναι σώφρονες συνιέντες τί τό θέληµα τοῦ Κυρίου, δηλαδή νά ἐξετάζουν καί νά κάµουν τό θέληµα τοῦ Θεοῦ. Τότε καί µόνον διά τούς οὕτω πιστεύοντας καί σκεπτοµένους Χριστιανούς, ἔχει νόηµα ἡ ἑορτή τῆς Γεννήσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ἄλλως ἀποβαίνει ἁπλῶς ἔθιµον ἔνευ ἰδεολογικῆς σηµασίας καί σωτηρίας καί µάλιστα, διά τούς µή πιστεύοντας, ἀφορµή δώρων, ἀσκόπων δαπανῶν καί ἐκδηλώσεων. Παρά ταῦτα, ἡ Ἐκκλησία καλεῖ τούς πάντας εἰς τήν ἑορτήν καί πανήγυριν. Τούς µέν πιστούς διά νά ἐκδηλώσουν τήν χαρά τους διά τήν παρεχοµένην εἰς αὐτούς ὑπό τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ σωτηρίαν τούς δέ ψυχρούς καί ἀδιαφόρους καί ἀµφιβάλλοντας, νά ἀναθεωρήσουν τίς σκέψεις των. Νά ἰδοῦν ἐπί τέλους τό ἀδιέξοδο εἰς τό ὁποῖον ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπον ἡ περιφρόνησις τῶν ἠθικῶν κανόνων καί ἀξιῶν, ἡ ἀσύστολος συµπεριφορά, ἡ αἰσχρά διπλωµατία, τό δίκαιο τοῦ ἰσχυροτέρου, ἡ καταδυνάστευσις τῶν ἀσθενεστέρων, ἡ παντοειδής ἀπάτη διά τήν ἐξυπηρέτησι τοῦ κακῶς ἐννοουµένου ἀτοµικοῦ συµφέροντος, ἡ ἐπιζήτησις τῆς ἡδονῆς καί ἡ ὑποδούλωσις εἰς αὐτήν. Καλεῖ ἡ Ἐκκλησία τά τέκνα της, ἔστω καί τά ἀποµακρυνθέντα ἀπ αὐτῆς, πρός περίσκεψιν καί κατανόησιν τῶν ὑψηλῶν νοηµάτων τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ καί ἐξ αὐτῆς καί τῆς διά τοῦ Σταυροῦ παρεχοµένης εἰς τόν ἄνθρωπο σωτηρίας, ἡ ὁποία ἐξασφαλίζει καί τήν ἐν τῇ παρούσῃ ζωῇ ρύθµισι τῶν κοινωνικῶν προβληµάτων, διά τῆς προσφεροµένης ὑπό τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ ἀγάπης, εἰρήνης, δικαιοσύνης καί εἰλικρινείας. Ἀγαπητοί µου, οἱ Ποιµένες τῆς Βηθλεέµ ἐγκατέλειψαν τά ποίµνια, ἔσπευσαν νά γνωρίσουν τόν νεογέννητο Χριστό. Οἱ µάγοι ἐγκατέλειψαν τήν Πατρίδα τους καί ἦλθαν νά προσφέρουν τά δῶρα τους εἰς τόν τεχθέντα βασιλέα, ἡµεῖς ἄς ἀπορρίψουµε τήν προκατάληψι, τόν δισταγµό, τήν ἀδιαφορία µας καί ἄς ζητήσουµε θερµοτέρα γνωριµία µέ τόν Χριστό, ὁ ὁποῖος µᾶς ἀναµένει καί Οὗ ἡ χάρις µετά πάντων ὑµῶν. Μετ εὐχῶν καί ἀγάπης Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Ὁ Μυτιλήνης ΙΑΚΩΒΟΣ 291

ΤοῦΓ. Π. Σωτηρίου? ά χτυπήσουν γιορταστικά τά σήµαντρα. Θά νοιώσουν εὐλαβικές ψυχές τό σκίρτη- µα τῆς χαρᾶς, ὅταν µέσα στούς ὁλόφωτους ναούς θ ἀκούσουν τά ἀθάνατα κι ἄφθαστα σέ θρησκευτικό παλµό καί ποιητική καί θεία µυσταγωγία τροπάρια τῶν Χριστουγέννων. «Χριστός γεννᾶται δοξάσατε, Χριστός ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατε. Χριστός ἐπί γῆς ὑψώθητε», θά ψάλλη µελωδικά ἡ Ἐκκλησία, κι ἔτσι πού θα βρεθοῦν οἱ χριστιανοί ἀπ τήν ἔξω παγωνιά τῆς νύχτας στήν γλυκειά ζεστασιά τῆς Ἐκκλησίας, κι ἔτσι πού θά βλέπουν ν ἀνεβαίνη ἀνάλαφρα ὁ µυρωµένος λευκός καπνός τοῦ θυ- µιατοῦ, θά νοιώσουν τίς ψυχές ν ἀνεβαίνουν ἀνάλαφρες κι αὐτές σε µιά νοητή φάτνη τοῦ Λυτρωτοῦ τῆς ανθρωπότητος, «ὡς θυµίαµα ἐνώπιόν Του». Τί κι ἄν ἐπέρασαν τόσοι αἰῶνες ἀπ τό θαῦµα τῆς ἐνανθρωπήσεως; Για µᾶς, πού ζοῦµε σήµερα, ἔχει τήν ἴδια σηµασία καί φέρνει τήν ἴδια χαρά τό οὐρανόσταλτο καί θεῖο µήνυµα τοῦ Ἀγγέλου στούς βοσκούς τῆς Βηθλεέµ: «Ἰδού εὐαγγελίζοµαι ὑµῖν χαράν µεγάλην, ἥτις ἔσται παντί τῷ λαῷ ὅτι ἐτέχθη ὑµῖν σήµερον Σωτήρ». Τότε τό ἄκουσαν οἱ εὐλογηµένοι βοσκοί τῆς Βηθλεέµ. Σήµερα τό ἀκοῦµε ἐµεῖς. Ὕστερα ἀπό χρόνια θά τό ἀκούσουν ἄλλοι. Εὐτυχισµένοι ὅσοι θά διώξουν τόν ὕπνο ἀπ τά µάτια τους, ὅσοι ξετιναχθοῦν ὀρθοί στήν νύχτα τήν κοσµική τῆς ἁµαρτίας ἤ τῆς ἀδιαφορίας γιά ἀνώτερα πνευµατικά ζητήµατα καί πάρουν τήν ἀπόφασι, πού πῆραν οἱ βοσκοί τῆς Βηθλεέµ. Εὐτυχισµένοι ὅσοι ποῦν: «ιέλθω- µεν δή ἕως Βηθλεέµ καί ἴδω- µεν τό ρῆµα τοῦτο τό γεγονός, ὅ ὁ Κύριος ἐγνώρισεν ἡµῖν». Αὐτοί θά νοιώσουν 292

ὅλο τό βαθύ πνευµατικό νόηµα τοῦ Ἀγγελικοῦ µηνύµατος καί θά στολίση τήν ψυχή τους ἡ γιορτινή χαρά τοῦ λυτρωµοῦ. Ἔτσι ξεκίνησαν αὐτοί οἱ Ἀστρονόµοι, οἱ Μάγοι, ἀπ τά βάθη τῆς Ἀνατολῆς νά ἔρθουν νά προσκυνήσουν Ἐκεῖνον πού γενεές ἀνθρώπων περίµεναν νά δοῦν. Κι αὐτοί, οἱ τρεῖς Μάγοι, µᾶς δείχνουν σήµερα τόν δρόµο. Ἦταν οἱ ἄνθρωποι πού κοίταζαν ψηλά. Ἦταν τά ἐρευνητικά ἐκεῖνα πνεύ- µατα, πού δέν σταµατοῦσαν στήν ὑλιστική θεωρία τῆς ζωῆς. Ἦταν οἱ ἄνθρωποι τῶν θυσιῶν. Γιατί θυσίες χρειαζότανε, νά κινδυνεύσουν σέ κακοτοπιές ἀνάµεσα σ ἄγνωστους λαούς, νά φέρουν δῶρα, κι ἀκόµα νά ταπεινωθοῦν, πανίσχυροι αὐτοί, µπροστά σ ἕνα νήπιο πάνω στά ἄχυρα τῆς φάτνης. Κι ὅµως, πληρώθηκε ὁ κόπος τους. Βρῆκαν αὐτόν πού ζήτησαν µέ πόθο. Ἔνοιωσαν τή χαρά, πού δίνει ἡ ἐπαλήθευσι τῆς προσδοκίας. Γράφηκαν γιά πάντα στό βιβλίο τῆς ἀληθινῆς θρησκείας. Παίρνοντας αὐτούς σάν φωτεινό παράδειγµα προτρέπει καί ἐµᾶς µελωδικά ἡ ὑµνωδία τῆς Ἐκκλησίας µας: «εῦτε ἴδωµεν πιστοί ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός. Ἀκολουθήσωµεν λοιπόν ἔνθα ὁδεύει ὁ ἀστήρ µετά τῶν µάγων Ἀνατολῆς τῶν βασιλέων». Κι ἄν αὐτοί τότε πέρασαν χῶρες καί βουνά καί ποταµούς καί δάση, σή- µερα ἐµεῖς δέν ἀντιµετωπίζοµε τέτοιες ἀνάγκες. Κοντά µας εἶναι ὁ Χριστός. Κι ἄν κάποια ψυχικά ἐµπόδια φράζουν τό δρόµο µας ἀκόµα, ἄν βουνά ἐγωϊσµῶν καί βράχοι τά πάθη τά ἀνθρώπινα ὀρθών ω ν τ α ι µ π ρ ο σ τ ά µας, κι ἄν ἄ γ ρ ι α ἀγκάθια µᾶς ξεσχίζουν, ὑπάρχει τρόπος νά ξεριζωθοῦν, νά καταπέσουν. Ἀρκεῖ νά θέλη, καί τότε γίνεται παντοδύναµος ὁ ἄνθρωπος. Ποιός εἶν αὐτός, πού σάν θελήσης, ἄνθρωπε, µπορεῖ νά σέ κρατήση µακρυά ἀπό τῆς Βηθλεέµ τό δρόµο; Ποιός εἶν αὐτός πού νά µπορῆ νά σοῦ στερήση τή χαρά νά γνωρίσης τόν Σωτῆρα σου, ἀφοῦ Αὐτός κατέβηκε στή γῆ γιά σένα; 293

Ἐµπρός, λοιπόν, στή Βηθλεέµ µέ ὁδηγό τό φωτεινό ἀστέρι τῆς ἐλπίδος. Ἔτσι ξεκίνησαν οἱ Μάγοι. Τί κι ἄν δέν ἔχουµε ἡµεῖς τά δῶρα τῆς Ἀνατολῆς τά πλούσια; Τί θά σοῦ φέρουµε, Χριστέ, τώρα πού ἦρθες στή γῆ σάν ἄνθρωπος γιά µᾶς. Ἔτσι ψάλλει ἡ ἄφθαστη ὑµνωδία τῆς Ἐκκλησίας µας: «Τί σοι προσενέγκωµεν Χριστέ ὅτι ὤφθης ἐπί γῆς ὡς ἄνθρωπος δι ἡµᾶς; Ἕκαστον γάρ τῶν ὑπό Σοῦ γενοµένων κτισµάτων τήν εὐχαριστίαν Σοι προσάγει. Οἱ Ἄγγελοι τόν ὕµνον, οἱ οὐρανοί τόν ἀστέρα, οἱ Μάγοι τά δῶρα, οἱ Ποιµένες τό θαῦµα, ἡ γῆ τό σπήλαιον», ἡµεῖς δέ; Ἄς ἦταν νά σοῦ προσφέρουµε τήν ἀγάπη µας! Νά σοῦ προσφέρουµε τήν ἀφοσίωσί µας, τήν ἀµετάκλητη ἀπόφασί µας καί προσπάθεια νἄχουµε πάντα ὁδηγό τό νόµο τῆς ἀγάπη Σου! Τότε τά δῶρα µας αὐτά θά λάµπουν πιό πολύ ἀπ τό χρυσό τῶν Μάγων καί θά µοσχοµυρίζουν πιό πολύ ἀπ τό λιβάνι καί τή σµύρνα. Ἕνα γλυκό στό ὀρφανό, ἕνα ροῦχο στό κουρελιασµένο, ζεστά παπούτσια στό ξυπόλυτο, ἕνα παιχνίδι στό φτωχό, πού λαχταρᾶ ν ἀγγίξη στά χεράκια του κάτι, πού βλέπει στίς βιτρίνες ἤ µέ παράπονο πικρό στά χέρια ἄλλων ἀρχοντοντυµένων. Ἀλλοιῶς δέν θἄρθουµε ποτέ στή Βηθλεέµ τῆς χαρᾶς. Ἀλλοιῶς γιορτή δέν γίνεται κι οὔτε λέγεται γιορτή τοῦ στοµαχιοῦ τό φόρτω- µα. Οὔτε «εἰρήνη» ἔρχεται στή γῆ καί «εὐδοκία» στούς ἀνθρώπους, ὅταν ἡµεῖς δέν φέρουµε τήν εἰρήνη στήν ψυχή µας. έν γιατρεύουν τά γιατρικά, πού µένουν σφραγισµένα στῶν φαρµακείων τίς βιτρίνες. Οὔτε κι ὁ ἄνθρωπος θά βρῆ εὐδαιµονία, ὅταν ὁ χριστιανισµός µένη γραµµένος στίς ταυτότητες καί δέν ἐγγίζη τήν ψυχή µας. Ἀπολυτίκιον, Ἦχος δ Ἡ Γέννησίς σου Χριστέ ὁ Θεός ἡµῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσµῳ τό φῶς τό γῆς γνώσεως ἐν αὐτῇ γάρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες, ὑπό ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, σέ προσκυνεῖν τόν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καί σέ γινώσκειν ἐξ ὕψους Ἀνατολήν Κύριε δόξα σοι. 294

Ποιός εἶναι ὁ πραγµατικά ταπεινός ἄνθρωπος Γιά νά καταλάβουµε σωστά π ο ι ό ς εἶναι ὁ Ἱεροµονάχου Γρηγορίου ἀ λ η - Ἱ. Κουτλουµουσιανόν Κελλίον θ ι ν ά Ἁγ. Ἰωάννου Θεολόγου, Ἁγ. Ὄρους ταπεινός ἄνθρωπος, ὁ Χριστός µᾶς εἶπε τήν παραβολή τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου11. ύο ἄνθρωποι, λέγει, πῆγαν στόν Ναό γιά νά προσευχηθοῦν. Ὁ Ἕνας ἦταν Φαρισαῖος, ὁ ἄλλος Τελώνης. Ὁ Φαρισαῖος στάθηκε κάπου ἐπιδεικτικά καί προσευχόταν: «Σέ εὐχαριστῶ, Θεέ µου, διότι δέν εἶµαι σάν τούς ἄλλους ἀνθρώπους πού εἶναι ἅρπαγες, ἄδικοι, µοιχοί. Ἀντίθετα µάλιστα, νηστεύω καί δίνω τό ἕνα δέκατο ἀπό ὅσα κερδίζω». Ὁ Τελώνης µόνο χτυποῦσε τό στῆθος του καί ἔλεγε: «Ὁ Θεός, ἐλέησέ µε τόν ἁµαρτωλό». Ἀκούοντας τήν παραβολή αὐτή, ἴσως συµπεραίνουµε ὅτι ὁ Φαρισαῖος ἦταν ἐνάρετος, ἐνῶ ὁ Τελώνης ζοῦσε µέσα στήν ἀδικία. Ὡστόσο, ἡ κρίσι τοῦ Θεοῦ εἶναι τελείως διαφορετική: «Σᾶς βεβαιώνω», εἶπε ὁ Χριστός, «ὅτι ἔφυγε ἀπό τόν Ναό δικαιωµένος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ὁ Τελώνης καί ὄχι ὁ Φαρισαῖος. ιότι ὅποιος ὑψώνει τόν ἑαυτό του θά ταπεινωθῆ, καί ὅποιος ταπεινώνεται θά ὑψωθῆ ἀπό τόν Θεό». Ὁ Φαρισαῖος ἐκτελοῦσε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ ὄχι ἀπό ἀγάπη στόν Κύριο, ἀλλά ἀπό ἐπιθυµία αὐτοπροβολῆς. Ζοῦσε ἐνάρετα γιά νά τον ἐπαινοῦν οἱ ἄνθρωποι, ὄχι γιά νά δοξάζεται ὁ Θεός. Αὐτή ἡ ὑπεροψία ἔκαµε τίς ἀρετές του νά εἶναι ψεύτικες και ἀποµάκρυνε ἀπό τήν ζωή του τήν χάρι τοῦ Θεοῦ. Ὁ Τελώνης ἦταν πράγµατι ἕνας ἁµαρτωλός. Ὅµως εἶχε τήν ἐπίγνωσι τῆς καταστάσεώς του καί γι αὐτό στεκόταν παράµερα καί, µέ καρδιά συντετριµµένη, ἀπηύθυνε στόν Κύριο µόνο ἕνα λόγο: Ὁ Θεός, ἱλάσθητί µοι τῷ ἁµαρτωλῷ. Ὅπως λέγει χαρακτηριστικά ὁ ἱερός Χρυσόστοµος, τά λόγια νίκησαν τά ἔργα: «Ρήµατα πράγ- µατα ἐνίκησαν» 12. Τά λόγια τῆς προσευχῆς τοῦ Τελώνου εἶχαν τήν χάρι τῆς ταπεινώσεως. Ἐνῶ τά ἔργα τοῦ Φαρισαίου ἦταν µολυσµένα ἀπό τήν ἀλαζονεία καί τήν ἔπαρσι. Ἡ Ἐκκλησία θέλοντας νά µᾶς δι- 11. Λουκᾶς 18, 10-4. 12. Ἱερός Χρυσόστοµος, ΕΠΕ 30, 128. 295

δάξη τήν χριστοµίµητη ἀρετή τῆς ταπεινώσεως ἀφιέρωσε µία Κυριακή τοῦ Τριωδίου στήν παραβολή αὐτή. Μᾶς καλεῖ, λοιπόν, νά µισήσουµε τήν φαρισαϊκή ὑπερηφάνεια καί νά µιµηθοῦµε τήν ἄκρα ταπείνωσι τοῦ Κυρίου: Τήν ὑψηλόφρονα γνώµην τῶν κακίστων Φαρισαίων, ὁ πάντων Κύριος παραβολικῶς ἐκφεύγειν ταύτην ἐδίδαξε, καί µή ὑψηλοφρονεῖν παρ ὅ δεῖ φρονεῖν, πάντας ἐπαίδευσεν, ὑπογραµµός καί τύπος ὁ αὐτός γενόµενος, µέχρι Σταυροῦ καί θανάτου, ἑαυτόν ἐκένωσε 13. Ἀληθινά ταπεινός ἄνθρωπος εἶναι ἐκεῖνος πού πέτυχε νά γίνη ὅπως ἕνα µικρό ἄκακο παιδί. Κατά τόν λόγο δέ τοῦ Κυρίου, ἐκεῖνος πού θά ταπεινωθῆ σάν µικρό παιδί αὐτός θά εἰσέλθη στήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν: Ἀµήν λέγω ὑµῖν, ἐάν µή στραφῆτε καί γένησθε ὡς τά παιδία, οὐ µή εἰσέλθητε εἰς τήν Βασιλείων τῶν οὐρανῶν Οστις οὖν ταπεινώσῃ ἑαυτον ὡς τό παιδίον τοῦτο, οὖτός ἐστιν ὁ µείζων ἐν τῇ Βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν 14. Ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ µᾶς περιγράφει πῶς εἶναι ὁ ταπεινός ἄνθρωπος, δίνοντας ἄθελά του τήν περιγραφή τοῦ ἑαυτοῦ του: Ὁ ταπεινός ἄνθρωπος «ὅλους τούς ἀγαπᾶ καί ἀγαπᾶται ἀπό ὅλους Ὅπου πηγαίνη τόν βλέπουν σάν ἄγγελο φωτός καί τόν γεµίζουν µέ τιµές Κάθε ἄνθρωπος περιµένει τά λόγια του, σάν νά εἶναι λόγια τοῦ Θεοῦ». Ἀληθινά ταπεινόφρων εἶναι ἐκεῖνος πού ἔχει κάτι ἄξιο ὑπερηφανείας, ἀλλά δέν ὑπερηφανεύεται. Θεωρεῖ µάλιστα τόν ἑαυτό του χῶµα καί σκόνη Τέλειος ταπεινός ἄνθρωπος δέν εἶναι ἐκεῖνος πού χρειάζεται νά ἐπινοῆ αἰτίες γιά νά διατηρῆ ταπεινό τό φρόνηµά του, ἀλλά αὐτός πού σέ κάθε περίσταση ἔχει τήν ταπείνωση µέ τέλειο καί φυσικό τρόπο, ἀβίαστα» 15. «Ὁ ταπεινός ἄνθρωπος ὅταν µένη µόνος, ντρέπεται τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του. Ἄν εἶναι κανείς ἀληθινά ταπεινός δέν τολµᾶ νά προσευχηθῆ στόν Θεό ἀλλά σιωπᾶ περιµένοντας µόνο τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ Καί τοῦτο µόνο τολµᾶ νά πῆ καί νά προσευχηθῆ: Κύριε, ἄς γίνη σέ µένα κατά τό ἅγιό Σου θέληµα». «Στόν ταπεινό ἄνθρωπο δέν συναντᾶς ἄγχος, βιασύνη, σύγχυση. Ἀκόµη καί ἄν ὁ οὐρανός πέση καί κολλήση µέ τήν γῆ, ὁ ταπεινός δέν τροµάζει Οὔτε µέ τίς θλίψεις ταράσσεται καί ἀλλοιώνεται, οὔτε µέ τά εὐχάριστα χαίρεται καί ἐπαίρεται» 16. Ὅποιος νυµφεύθηκε τήν ταπεινοφροσύνη «εἶναι εὐκατάνυκτος, εὐσπλαγχνικός. Εἶναι ἀκόµη γαλήνιος, χαρωπός, εὐκολοκυβέρνητος, ἄλυπος, ἄγρυπνος, ἄοκνος καί ἀπαθής». Φθά- 13. Κυριακή Σταυροπροσκυνήσεως, οξαστικόν Αἴνων. 14. Ματθαῖος 18, 2--4. 15. Ἀσκητικά, σελ. 78-9. Πρβλ. καί ὅσιος Νικόδηµος ὁ Ἁγιορείτης, Κῆπος Χαρίτων, Θεσσαλονίκη 3 1979, σελ. 205α. 16. Ἀββᾶς Ἰσαάκ, Ἀσκητικά, σελ. 312-3. 296

νει στήν ἀπάθεια διότι ὀ Κύριος, κατά τόν λόγο τοῦ Ψαλµωδοῦ, βοηθᾶ τόν ταπεινόφρονα καί τόν ἐλευθερώνει ἀπό τά πάθη: Ἐν τῇ ταπεινώσει ἡµῶν ἐµνήσθη ἡµῶν ὁ Κύριος καί ἐλυτρώσατο ἡµᾶς ἐκ τῶν ἐχθρῶν ἡµῶν 17. «Ὅποιος ἔχει ταπεινοφροσύνη, δέν ἔχει γλῶσσα γιά νά ἐλέγξη τόν ἀµελῆ ἤ τόν ἀσεβῆ. έν ἔχει µάτια γιά νά παρατηρῆ τά ἐλαττώµατα τοῦ ἄλλου Μέ ὅλους τούς ἀνθρώπους ἔχει εἰρηνικές σχέσεις Ἄν κανείς δέν βαδίζη τόν δρόµο τῆς ταπεινοφροσύνης, ἀκόµη καί ἄν νηστεύη αὐστηρά, ἤ ἐπιδίδεται σέ µεγάλους ἀσκητικούς ἀγῶνες, πηγαίνουν χαµένοι ὅλοι οἱ κόποι του» 18. Ὁ ταπεινός σέ κάθε περίπτωση δικαιολογεῖ τόν ἀδελφό του, καί µέ τόν τρόπο αὐτό ἀποκτᾶ τήν πραγµατική ἀγάπη. Ὅταν ρώτησαν ἕναν Γέροντα Τί εἶναι ταπείνωση; ἐκεῖνος ἀπάντησε: Τό νά σέ ἀδικήση ὁ ἀδελφός σου, κι ἐσύ νά τόν συγχωρήσης πρίν σοῦ ζητήση συγχώρηση 19. Ἀληθινά ταπεινός εἶναι ἐκεῖνος πού ἔφθασε στό τέρµα τῶν πνευµατικῶν ἀγώνων καί πιστεύει ὅτι ἀκόµη δέν ξεκίνησε τήν ἱερή αὐτή πορεία. Ἀληθινά ταπεινός εἶναι ἐκεῖνος τόν ὁποῖο ὑποδέχεται ὁ οὐρανός ὡς νικητή καί αὐτός ζητᾶ λίγο χρόνο ἀκόµη γιά νά βηµατίση πρός τόν Κύριο: Ἔλεγαν γιά τόν ἀββᾶ Σισώη πώς ὅταν ἐπρόκειτο νά πεθάνη, καί οἱ Πατέρες κάθονταν γύρω του, ἔλαµψε τό πρόσωπό του σάν τόν ἥλιο. Τούς εἶπε: Νά ὁ ἀββᾶς Ἀντώνιος, ἦλθε! Καί µετά ἀπό λίγο ἐπανέλαβε: Νά ὁ χορός τῶν Προφητῶν, ἦλθε! Καί πάλι τό πρόσωπό του ἔλαµψε ὑπερβολικά, καί εἶπε: Νά ὁ χορός τῶν Ἀποστόλων, ἦλθε! Τό πρόσωπό του ἔλαµψε περισσότερο καί φάνηκε νά µιλᾶ µέ κάποιους. Οἱ Γέροντες τόν παρεκάλεσαν νά τούς πῆ µέ ποιόν συνοµιλεῖ. Νά ἦλθαν οἱ Ἄγγελοι να µέ πάρουν, καί τούς παρακαλῶ νά µέ ἀφήσουν λίγο νά µετανοήσω, ἀπάντησε ὁ Ἅγιος. έν ἔχεις ἀνάγκη ἀπό µετάνοια, Πάτερ, τοῦ εἶπαν οἱ Γέροντες. Πραγµατικά, τούς ἀπάντησε, δέν ξέρω ἐάν ἔβαλα ἀρχή. Ἀπό αὐτό κατάλαβαν ὅλοι ὅτι εἶναι τέλειος. Καί ξαφνικά τό πρόσωπό του ἄστραψε σάν τόν ἥλιο, κι ὅλοι τούς φοβήθηκαν. Βλέπετε; τούς ρωτάει. Ἦλθε ὁ Κύριος καί λέγει: Φέρτε µου τό σκεῦος τῆς ἐρήµου. Καί ἀµέσως παρέδωσε τό πνεῦµα του, ἐνῶ κάτι σάν ἀστραπή φάνηκε καί ὁ τόπος γέµισε εὐωδία 20. 17. Κλῖµαξ, σελ. 268β. Πρβλ. Ψαλµός 135, 23-4. 18. Ἀββᾶς Ἡσαΐας, Μικρός Εὐεργετινός, σελ. 124. 19. Μικρός Εὐεργετινός, σελ. 123. 20 Μικρός Εὐεργετινός, Ὠρωπός Ἀττικῆς, 1999, σελ. 45. 297

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ Υἱϊκόν χρέος καί ἀείτοκον ὄφλη- µα πρός τόν πολυσέβαστον καί προσκυνητόν ἡµῶν Αὐθέντην καί εσπότην, τόν Οἰκουµενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολοµαῖον καί Ἀρχιεπίσκοπόν µας, προάγει σήµερον τήν φιλοπάτορα συνάθροισιν τῶν Ὀρθοδόξων τῆς Πόλεως εἰς εὐγνώ- µονας δωροφορήσεις, µυχιοκαρδίους εὐχαριστίας καί συγχαρητηρίους προσρήσεις, ἐκφραζοµένου δι αὐτῶν καί παντός τοῦ γένους τῶν Ὀρθοδόξων, ἐφ ὅσον πνευµατικόν ἔαρ ἀνέτειλε καί ἑορτή σεβάσµιος ἀποτυποῦσα τήν τετιµηµένην καί µεγάλαθλον Πατριαρχίαν αὐτοῦ, γηθοσύνως ἐφάνη. Παρῆλθε, Παναγιώτατε έσποτα, συναπτή δεκαπενταετία ἀπό τῆς εὐλογητῆς καί πνευµατεµφόρου ἐκείνης ἡµέρας, ὅτε ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τήν φερέσβιον αὔραν τοῦ Παρακλήτου ἡσυχίως δεξαµένη, ἀνέδειξε ψήφοις κανονικαῖς τήν Ὑµετέραν Θεοφρούρητον καί πεπνυµένην Παναγιότητα, Πρωτόθρονον Ποιµένα τῶν Ὀρθοδόξων καί δεξιόν οἰακοστρόφον τῆς ἀποστολοχαλκεύτου καί ἁγιοβαδίστου ταύτης Ὁλκάδος. Ἑορτάζοντες τό ἱερόν γεγονός τοῦτο µή ἐν ζύµῃ παλαιᾷ µηδέ ἐν ζύµῃ κακίας καί πονηρίας, ἀλλ ἐν ἀζύµοις εἰλικρινείας καί ἀληθείας (Α Κορ. Ε 8), προσδιορίζοµεν καί ἡµεῖς πάντες σήµερον τά ἀκραιφνῆ αἰσθήµατα πηγαίου σεβασµοῦ, βαθυγνώµονος ὑπακοῆς, ἀκλινοῦς ἀφοσιώσεως καί πατροποθήτου ἀγάπης, ἅτινα κατακλύζουν τούς αὔλακας τῆς καρδίας ἑνός ἑκάστου ἐξ ἡµῶν, ἐφ ὅσον ἡ πανευφρόσυνος αὕτη ἐπέτειος ἤ ἐπί τό ἀκριβέστερον, ὁ πάντερπνος οὗτος ἱστορικός σταθ- µός καί συγχρόνως ἀφετηρία οὐχί µόνον ὡς εὐκαιρία δίδοται δι εὐχάριστον συγκοµιδήν ἐκ τοῦ πολυσπόρου στάχυος τῆς ἄχρι τοῦδε καρποβριθοῦς Ὑµετέρας Πατριαρχίας, ἀλλά καί µοναδική ἀφορµή καθίσταται δι ἐκτινάγµατα Θείων ἐννοιῶν καί ἱερῶν βιωµάτων, ἀναβαπτιζόµενοι και πάλιν εἰς τά ζείδωρα ρεῖθρα τῶν προνοητικῶν χευµάτων τοῦ καθη- µαγµένου, ὡς τοῦ Ὑµετέρου Θρόνου ἀλλά καί ἀεί ζῶντος Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ Σωτῆρος ἡµῶν. Τί εἴπωµεν καί τί λαλήσωµεν περί τῆς ἱστορικῆς καί πανευκλεοῦς ταύτης Πατριαρχίας; Τήν αὐταρέσκειαν καί τήν αὐτοεπιβεβαίωσιν ὁλοσχερῶς βδελυξάµενος καί τήν ἐν Χριστῷ αὐτοθυσίαν µέχρις ἀκροτάτης λεπτοµερείας ἐνστερνισάµενος, ἐπορεύθη ἕως σήµερον ὁ σεπτός Πατριάρχης ἡµῶν αἴρων 298

ΚΑΙ ΑΦΕΤΗΡΙΑ ἀγογγύστως τόν βαρύ σταυρόν τῆς µαρτυρικῆς ὁµολογίας τοῦ Γένους, ἀνάγων δι αὐτοῦ τούς ἐγγύς καί τούς µακράν εἰς τήν σωτηριώδη τοῦ Κυρίου οἰκονοµίαν, εἰς ἥν ἡ µεταµόρφωσις τοῦ Θεοκτίστου καί Θεοσώστου εἶναι ἐπιτυγχάνεται. Συµψηφισµός ἐκκλησιαστικότητος καί κοσµικότητος ἐν τῇ ἐµπνευσµένῃ Πατριαρχίᾳ τῆς Ὑµετέρας Παναγιότητος οὐδέποτε ἐπετεύχθη. Σιωπῶν διδάσκει καί θεολογῶν τήν µακαρίαν σιγήν, τήν γλῶσσαν τοῦ µέλλοντος αἰῶνος, πληθωρικῶς ἐκφέρεται ὁ Πατριάρχης µας. Κενωτικῶς ἀγαπᾶ, καί θυσιαζόµενος φυταγωγεῖ τήν ἀειλαµπῆ συνείδησιν τῆς Ὀρθοδόξου ἡµῶν Ἐκκλησίας. Ἐπικοινωνιακήν προβολήν ποσῶς ἐπεδίωξεν, ἀλλά τήν µοναδικήν καί ἀκατάλυτον παρουσίαν τοῦ ζῶντος Θεοῦ, ἐν τοῖς µεγαλοπνόοις Αὐτοῦ ἐγχειρήµασι καί ταῖς λειτουργικαῖς στάσεσι ἐναργῶς ἐξεικονίζει καί προδήλως αἰσθητοποιεῖ. Πορεία ἀγάπης, καταλλαγῆς καί ἑνότητος εἰς τήν Οἰκουµένην κοπιωδῶς ἐπραγµάτωσε, τό πλήρωµα τῆς Ἐκκλησίας εἰς πανορθοδόξους διασκέψεις ἰσχυρώς συσφιξάµενος καί τούς ἐν αἱρέσει καί πλάνῃ καί ἀγνοία εἰς τήν ἀµώµητον πίστιν διαλογικῷ τῷ τρόπῳ προσκαλεσάµενος, τήν εἰρήνην τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν εἰς ταραχώδη ἔθνη συνεχῶς εὐαγγελιζόµενος καί τά ἄρρητα ἀγαθά τῆς ἀκτίστου Βασιλείας, εἰς τούς οἰκοῦντας τήν ὑπ οὐρανόν νοητῶς παρεχόµενος. Καί ταῦτα πάντα ποιῶν οὐ µετῇρεν ὅρια ἅ οἱ Πατέρες ἡµῶν ἔθεντο εἰς τήν Θεόδ- µητον µάνδραν τῶν Ὀρθοδόξων, οὐδέ ἐκαινοτόµησε καί διεσάλευσε τά ἱερά καί τά θέσφατα, ἀλλά πάντα ποιεῖ ὡς ἡ παράδοσις καί αἱ Γραφαί τῆς Ὀρθοδοξίας καί τό ἦθος καί φρόνηµα τοῦ Οἰκουµενικοῦ Θρόνου καί τῆς Ρωµηοσύνης τῆς Πόλεως ἱστορικῶς καθώρισε. 299

Ὁ ζείδωρος λόγος τοῦ Πατριάρχου ἦτο καί εἶναι ἀνέκαθεν ἐναργής τοῦ Πνεύµατος τοῦ Θεοῦ, εἴτε ζῶν καί παρήγορος, εἴτε κατά τάς ἀφεύκτους ἐπιταγάς τῆς Πρωθιεραρχικῆς διακονίας διστόµου µαχαίρας τοµώτερος καί φωνῆς σάλπιγγος ἠχούσης µέγα (Ἐξόδ. 19, 16-18) εἰς ἀκοήν εὐτονώτερος. Κανονικάς ὑπερβάσεις εἰς τάς κατά τόπους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας καί ἀντιπαραδοσιακάς µεθοδεύσεις οὐδόλως ἐθάρρυνε καί ὅπου αὗται τῇ συνεργείᾳ τοῦ πονηροῦ ἰταµῶς ἀνεφύησαν, κατήγορος τοῦ καινοφανοῦς τούτου ἤθους εὑρεθη τήν εὐθυπλοήγησιν τοῦ σκάφους τῆς Ἐκκλησίας διηνεκῶς ἐγγυούµενος. Τοιοῦτος καί τηλικοῦτος ὑπῆρξε καί τυγχάνει ὁ πανσέβαστος Πατριάρχης καί πολυφίλητος Πατήρ ἡµῶν. Ἀκριβῶς Ἐκκλησιῶν κόσµος, στῦλος καί ἑδραίωµα τῆς ἀληθείας, στερέωµα τῆς εἰς Χριστόν πίστεως, οἰκείοις ἀσφάλεια, δυσµαχώτατος τοῖς ὑπεναντίοις, φύλαξ πατρώων θεσµῶν, ἐν ἑαυτῷ δεικνύς τό παλαι- όν τῆς Εκκλησίας σχῆµα. ιά ταῦτα πάντα αἱ εὐγνώµονες εὐχαριστίαι ἔσονται ἡµῖν τοῖς Ὀρθοδόξοις καί Ρωµαίοις τῆς Πόλεως χρε- ώσεις προσευχητικαί κατά πάντα καιρόν καί ἐν παντί τόπῳ. Πολλά τά ἔτη Ὑµῶν, Παναγιώτατε έσποτα. Μακροχρόνιος, πολύγονος καί καλλίκαρπος εἴθε εἶεν καί τοῦ λοιποῦ, ἡ ἐµπνευσµένη Πατριαρχία Σας. Ἡ ἀµιγής Ἐκκλησιαστικότης, τό ἦθος τῆς Εὐχαριστίας, ἡ Ὀρθόδοξος Ὁµολογία, ἡ κοινοτική προοπτική, ἡ νηπτική Μεθοδολογία, ἡ θυσιαστική Κένωσις καί Σταύρωσις ὑπέρ τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καί ἡ γεῦσις τῆς Θείας Βασιλείας, ἔσοιντο καί εἰς τόν µέλλοντα χρόνον τά ἔκτυπα καί ἀνάγλυφα ἰδιώ- µατα τῆς ὑψηλῆς καί πολυευθύνου Πατριαρχικῆς διακονίας καί προσφορᾶς Σας. Κατασπαζόµεθα τήν πολυκάµατον δεξιάν Σας καί κοινωνοῦντες τῆς σοφίας Σας ψαυόµεθα τῆς πατρικῆς ἀγάπης Σας καί γευόµεθα τήν ἀρετήν Σας, τήν ὁποίαν µετά ὑψηλοῦ καί θε- όφρονος κηρύγµατος καθ ἡµέραν µᾶς προσφέρετε. Ἀπολάβετε καί εἰς τά ἐπέκεινα ἔτη τήν πρωτόθρονον καί αἱµατοβαφῆ ταύτην καθέδραν, ὡς Προεστώς καί Προκαθήµενος τῆς ἀγαπώσης ἀληθείας καί τῆς ἀληθευούσης ἀγάπης καί εὔχεσθε ὅπως πάντες ἡµεῖς ἀναδειχθῶµεν δι Ὑµῶν ἀποτελεσµατικοί συνεργοί εἰς τό γεώργιον τοῦτο τῆς Ἐκκλησίας καί εὐαγγελοδίδακτοι µαθηταί εἰς τά αἰωνόβια καί πολύσοφα ταῦτα ἕδρανα τῆς Βοσπορίτιδος ἐµβιωµένης θεολογίας. Εἰς πολλά ἔτη, Παναγιώτατε Πατριάρχα καί Ἀρχιεπίσκοπέ µας! Καί εἰς ἄλλας εὐκλεεῖς ἐπετείους. Ἀπό τήν Ἐφηµερίδα «Ἠχώ» τῆς Κωνσταντινουπόλεως 300

Ἡ Βηθλεέµ δέν εἶναι µακρυά, ἄς τήν ἐπισκευθοῦµε ὅλοι νοερά. Καθώς θά ἔχουµε Χριστούγεννα ξανά, προσκύνηµα ἐκεῖ ἄς πᾶµε ταπεινά. Θά δοῦµε τήν Φάτνη στήν σπηλιά, γονατιστοί θά ποῦµε ἐκεῖ µπροστά, Χριστέ, ἔλα στήν δική µου καρδιά, τό ζητῶ καί Σέ περιµένω ταπεινά. Ναί, ἐπιδιώκω αὐτή τήν συντροφιά ναί, µαζί Σου νά εἶµαι παντοτεινά. Ναί, µέσα µου Σέ θέλω καί βαθειά ναί, ἡ ψυχή µου Ἐσένα λαχταρᾶ. Στήν Φάτνη ἐκείνη κρύωνες φυσικά, εκέµβριος ἦταν καί βαρυχειµωνιά. Ἔψαχνε γιά σπάργανα ἡ Παναγιά, ἦρθαν τῶν ζώων τά χνῶτα τά ζεστά. Στρῶµα σου ἔγιναν τά ἄχυρα τά φτωχά, ὁ Ἰωσήφ µέ τό ροῦχο του σέ σκέπασε καλά. Τά ἀπόκρυφα Εὐαγγέλια διηγοῦνται ἁπλά, ὅτι Σέ φρόντιζε ὁ εὐλογηµένος στοργικά. Ἐκεῖνος Σέ µετέφερε στά ξένα βιαστικά, ὅταν ὁ Ἡρώδης Σέ ἔψαχνε ἀπειλητικά. Τώρα αὐτό τό θυµοῦνται τά παιδιά, τόν λένε «θηριώδη», ψάλλοντας γλυκά. Στόν κόσµο πάλι εἶναι τώρα βαρυχειµωνιά, γύρω σκληράδα, ἀναισθησία καί ἀπανθρωπιά. Ἐδῶ ἔρχεσαι νά γεννηθεῖς, Χριστέ, πνευµατικά, Σέ περιµένει µιά ἄλλη Φάτνη διαφορετικιά. Ἡ φάτνη τῆς καρδιᾶς µου Τοῦ Ἀρχιµ. Ἰωακείµ Καραχρήστου Τοῦ κάθε πιστοῦ ἀνθρώπου ἡ καρδιά, Σέ περιµένει µέ αἰσθήµατα γλυκοευγενικά. Καί ἡ δικιά µου ἕνα µόνον γλυκολαχταρᾶ, νά σέ ὑποδεχτεῖ µέ ἀγάπη καί πολλή χαρά.

ΚΑΡΠΟΣ ΤΗΣ ΑΘΕΪΑΣ ΤΟ ΙΑΖΥΓΙΟΝ???????????????????????????; Τοῦ συνεργάτου µας Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ Π ολύς λόγος γίνεται καί πάλι γιά τά διαζύγια, πού ἄναψαν φωτιές, πιό ἐπικίνδυνες καί ἀπό τίς πυρκαγιές τῶν δασῶν. ιότι οἱ πυρκαγιές τῆς ὑπαίθρου καῖνε δέντρα καί καλλιέργειες, ἐνῶ ἡ φωτιά τῶν διαζυγίων καίει ἀνθρώπους καί διαλύει σπίτια. Ἄς πλησιάσουµε σ αὐτήν τήν µεγάλη κοινωνική πυρκαϊά καί ἄς προσπαθήσουµε νά καταλάβουµε ποῦ πᾶµε καί τί µᾶς περιµένει. Ἡ φιλοσοφία τῆς ἱστορίας, ἀλλά καί ἡ κοινή πανανθρώπινη ἐµπειρία, ἔχει συµπεράνει καί θεωρεῖ ὡς τό πρῶτον καί ὑψηλότερον κριτήριον τοῦ πολιτισµοῦ τόν σεβασµό στά παιδιά, στίς γυναῖκες καί στά γηρατειά. Ὅποιος δέν τιµᾶ καί δέν σέβεται, µέ κάθε τρόπον, αὐτά τά τρία ἀνθρώπινα µεγέθη, τότε δέν θεωρεῖται πολιτισµένος. Σήµερα ἡ κοινωνία µας, ἄν κριθῆ µέ αὐτό τό κριτήριο, θά φανῆ ὅτι εἶναι παραπάνω ἀπό βάρβαρη καί ἀπολίτιστη. ιότι σκοτώνει κατά µυριάδες µυριάδων τά παιδιά µέ τίς ἀντίθεες ἐκτρώσεις (καί µάλιστα, µέ ἔξοδα τοῦ κράτους, δηλονότι µέ χρή- µατα ὁλόκληρης τῆς κοινωνίας), ἔχει ἐξευτελίσει πολλαπλῶς τήν γυναῖκα, πού τήν κατάντησε ὁ διαβόητος φεµινισµός (καί ἀντί νά ἐλευθερωθῆ παρέµεινε ἕνα θλιβερό ἀντικείµενον σαρκικῆς ἡδονῆς ) καί τέλος περιφρονεῖ προκλητικά τά γηρατειά, ὡς ἄχρηστα καί µή παραγωγικά, ἔτσι, πού συχνά δέν ἔχουν οὔτε τά στοιχειώδη στό λυκόφως τῆς ζωῆς τους Μέσα σ αὐτό τό κοπρῶδες 302

ἠθικά ἔδαφος βλασταίνει ὡς δαι- µονικός λωτός τό διαζύγιον, πού ἔφθασε στό ἀπίστευτο ἀριθµητικό ρεκόρ τοῦ 50% τῶν γάµων, ἐνῶ ἄλλοι µιλοῦν καί γιά µεγαλύτερα ποσοστά. ηλαδή, ὁ ἕνας στούς δύο γάµους, πού γίνονται, καταλήγει στό διαζύγιον. Καί ἀναρωτιέται ὁ κάθε λογικός ἄνθρωπος: Τότε γιατί παντρεύονται, γιατί κάνουν γάµο; Γιά κοινωνική ἐπίδειξι, γιά τήν ἐξασφάλισι κάποιων ὑλικῶν ὠφεληµάτων ἤ γιά τό χειρότερο, πού εἶναι ὁ κλονισµός τοῦ θεσµοῦ τοῦ γάµου, πού εἶναι ὁ πιό ἰσχυρός δεσµός καί ἱστός τῆς ἀνθρωπίνης κοινωνίας; ιότι ἡ βαθµιαία κατάργησις τοῦ γάµου, θά ἐπαναφέρη τήν ἀνθρωπότητα στήν τροµακτική ἐποχή τῶν σπηλαίων Αὐθόρµητα λοιπόν πηγάζει τό ἐρώτηµα: Ποῦ πᾶµε καί πιό σωστά, γιά ποῦ κατρακυλοῦµε; Ἤδη βρισκόµαστε στόν φοβερό κατήφορο καί τό αὐτοκίνητον τῶν σκέψεων καί τῶν ἀποφάσεων τῆς κοινωνίας µας δέν φαίνεται νά ἔχη φρένα. Πῶς ἀποφασίζουν καί πῶς σκέπτονται καί πῶς ἐνεργοῦν οἱ σηµερινοί νέοι ἄνθρωποι; έν ὑπολογίζουν τίς ἀρνητικές συνέπειες ἑνός διαζυγίου, ἀκόµα καί γιά τήν ἴδια τήν ζωή τους; Γιατί ὁ χωρισµός, αὐτό, πού λέγεται διαζύγιον (ἀποφυγή τοῦ οἰκογενειακοῦ ζυγοῦ), εἶναι πάντοτε µιά πληγή καί κατά κανόνα ἀγιάτρευτη καί γιά τούς ἴδιους τούς διαζευγµένους, ἐκτός ἀπό τά τραγικά θύµατά τους, τά παιδιά. ιότι τά µικρά παιδιά εἶναι σάν τά πουλιά τοῦ Θεοῦ, τά ὁποῖα γιά νά πετάξουν καί νά ζήσουν, ἔχουν ἀνάγκη καί ἀπό τά δύο φτερά τους, δηλαδή τούς δύο γονεῖς τους: Καί τήν µητέρα καί τόν πατέρα τους. Πῶς, λοιπόν, τραυ- µατίζουν τόσο ἐπικίνδυνα τά ἴδια τους τά σπλάγχνα µέ τό διαζύγιον καί τούς κόβουν τά φτερά; Γιά ποῦ κατρακυλοῦµε; ἀντιλαλεῖ δραµατικά τό ἐρώτηµα καί στήν σηµερινή ἑλληνική κοινωνία, πού µαστίζεται ἀπό αὐτό τό ἄγριο ἐπιγέννηµα τῆς ἀθεΐας. ιότι αὐτή εἶναι ἡ µόνη ρίζα τοῦ κακοῦ τῶν διαζυγίων: ἡ ἀθεΐα, ἡ ἀπιστία τῆς κοινωνίας πρός τό θέληµα τοῦ Θεοῦ, πού παραµένει πάντοτε : Οὕς ὁ Θεός συνέζευξεν ἄνθρωπος µή χωριζέτω. Εἶναι βαρύ καί µέγα τό ἁµάρτηµα τοῦ διαζυγίου, µέ ἄµεσες καί ὀλέθριες συνέπειες γιά ὅσους τό διαπράττουν. Βεβαίως, µερικοί θιασῶτες τοῦ χωρισµοῦ προβάλλουν λόγους καί δικαιολογίες ὑπέρ τῶν διαζυγίων. Αὐτές, ὅµως, οἱ αἱτιάσεις καί τά 303

ἐπιχειρήµατα καλύπτουν καί ἀφοροῦν ἐλάχιστες ἐξαιρέσεις καί δέν ἀνατρέπουν τόν κανόνα, πού εἶναι ἡ ἱερότης τοῦ γάµου γιά κάθε σωστό ἄνθρωπο καί τό ἐπιβεβαιώνει ἡ πανανθρώπινη ἐµπειρία, ὅτι ὁ γάµος εἶναι κλήρωσις βίου παντός καί ὄχι µιά προσωρινή βιολογική συµβίωσι. Εἶναι ἡ συνένωσι, ἡ ἐπανένωσι στόν ἑνιαῖο ἕνα ἄνθρωπο, ὅπου ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα µίαν (Ἐφεσ. Β 31). Και προσθέτει ὁ ἀπ. Παῦλος: Τό µυστήριον τοῦτο µέγα ἐστίν, ἐγώ δέ λέγω εἰς Χριστόν καί εἰς τήν ἐκκλησίαν (Ἐφεσ. Ε 32). έν εἶναι παιχνίδι, πού εὔκολα τό παίζει κανείς, ὅπως γίνεται σήµερα στίς δυτικές λεγόµενες κοινωνίες, πού εἶναι ἄπιστες, κατά βάθος. Τίς τελευταῖες, ὅµως, δεκαετίες τίς µιµεῖται αὐτές τίς κοινωνίες καί ἡ δική µας ὀρθόδοξη κοινωνία, µαϊµουδικῶς Φθάσαµε, λοιπόν, σ αὐτό τό θλιβερό κατάντηµα; Φθάσαµε νά ἀντιγράφουµε τυφλά καί νά µιµούµεθα τά παρακµιακά πρότυπα τῆς ζωῆς τῶν ξένων καί ὄχι τήν παράδοσι τῶν πατέρων καί τῶν παππούδων µας; Γι αὐτό καί ξαναλέµε: Γιά ποῦ κατρακυλοῦµε; έν εἶναι δυνατόν νά χωρέση σέ ἕνα µικρό κείµενο, τό µέγα τοῦτο πρόβληµα. Μόνον µιά σκέψι θά προσθέσουµε, λέγοντας ὅτι, ἄν συνεχισθῆ ὁ σηµερινός δαιµονικός κατήφορος, εἶναι ὁλοφάνερα βέβαιο ὅτι ὁδηγού- µεθα στήν διάλυσι καί τόν ἀφανισµό. Ἄλλο τέλος δέν ὑπάρχει γιά ὅσους ἀρνοῦνται στήν ζωή τους τό θέληµα τοῦ Θεοῦ καί κρατοῦν ἀλόγιστα τό δικό τους ἐγωϊστικό θέληµα, πού εἶναι θέληµα πάθους καί θανάτου. Καί αὐτό τό τραγικό φαινόµενο τῆς διαλύσεως τοῦ γάµου στόν τόπο µας, µέ ἀκατανόητη εὐκολία, βρίσκεται µέσα στόν πυρῆνα τοῦ δη- µογραφικοῦ προβλήµατος καί τῆς ἀπουσίας παιδιῶν, πού εἶναι ἡ χαρά τοῦ παρόντος καί ἡ δύναµη τοῦ µέλλοντος. υστυχῶς ὅµως, αὐτό τό πρόβληµα δέν ἀπασχολεῖ τούς ὑπευθύνους καί ἁρµοδίους. Νά ποῦµε αὐτό, πού λένε µερικοί ἀπαισιόδοξοι: Ἑάλω ἡ Ἑλλάς ἐκ τῶν ἔνδον ; Ὄχι, έν θά τό ποῦµε. Γιατί Ζῆ Κύριος ὁ Θεός καί θά φωτίση τήν σηµερινή κοινωνία καί θά τήν ὁδηγήση καί πάλιν στήν Παράδοσι τῆς Ὀρθοδοξίας καί Ὀρθοπραξίας, πού ἔχει στίς ρίζες της τήν ἱερότητα τοῦ γάµου καί τῆς φιλοτεκνίας καί θά ἀνθίση ξανά στό τόπο µας τό ἀγέραστο δέντρον τῆς πολυτεκνίας, ὅπως µᾶς τό παρέδωσαν οἱ προγενέστεροι. Αὐτούς καί µόνον αὐτούς πρέπει νά µιµηθοῦµε 304

συµβουλεσ γεροντοσ Σέ χριστιανούς πού ζοῦν στόν κόσµο γνωρίζοντας α τή τήν λήθεια, µήν σχολε στε µέ τ ποι ς καί γιατί σ ς δίκησε. Θυµηθε τε µ νο πώς χωρίς παραχώρηση Θεο κανείς δέν θά τολµο σε νά σ ς κουµπήσει. Καλ τερα, λοιπ ν, νά ε γνω- µονε τε τ ν Κ ριο, γιατί ο δοκιµασίες πο Α τ ς πιτρέπει ποδεικν ουν πώς ε στε δικά Του παιδιά. Α τ ς φροντίζει γιά σ ς καί µέ κάθε τρ πο σ ς καθοδηγε στή βασιλεία τ ν ο ραν ν.?????????????????,??????????????????????????æ??????????????????????????????; (Ἑβρ. 12: 7). Στίς στιγµές τ ς πελπισίας νά θυµ στε πώς δέν σ ς γκατέλειψε Κ ριος, λλά µ λλον σε ς Τ ν λησµονήσατε. Νά τί σ ς συµβουλε ω γιά τίς ρες τ ς µοναξι ς σας: Νά πικαλε στε κατάπαυστα τ νοµα το Κυρίου µας Ἰησο Χριστο. Καί βιάζετε σέ το το τ ργο τ ν αυτ σας, σο καί ν α τ ς δυσφορε καί ντιδρ. Ἡ καχυποψία δέν ρµ ζει σέ χριστιανο ς, γιã α τ µήν τήν ποδέχεσθε. ιάκριση µ λλον παιτε π µ ς Θε ς καί προσοχή καί σ νεση.????-???????????????????????????????????????????? (Ματθ. 10: 16). Νά βαδίζετε πάντα τή µέση δ. Τά κρα σέ καµιά περίπτωση δέν φελο ν.???????????????????????????????????????????????????????????? (Πράξ. 1:7). Α τ ζήτησε Χριστ ς π το ς Ἀποστ λους. Α τ θέλει καί π κάθε γνήσιο δο λο Του. Νά µήν πολυπραγ- µονε, δηλαδή γιά τά µελλοντικά (συντέλεια το κ σµου κ..).

306 O ΠOIMHN Σέ λη σας τή ζωή µήν ξεχν τε, πρίν π κάθε σας νέργεια, νά ρωτ τε τ ν αυτ σας: Α τ πο προτίθεµαι νά κάνω µήπως ε ναι ντίθετο στ θέληµα το Θεο ; Μήπως ε ναι πιζήµιο γιά τήν ψυχή µου; Μήπως ε ναι δικο γιά τ ν δελφ µου;ô. Ἄν µετά π µιά τέτοια α στηρή α τοεξέταση συνείδησή σας δέν διαµαρτ ρεται, µπορε τε κίνδυνα νά πραγµατοποιήσετε τήν πιθυµία σας. Ἄν µως συνείδηση σ ς λέγχει, συγκρατηθε τε καί ποφ γετε τήν κτέλεσή της. Νά ργάζεσθε προσεκτικά καί χωρίς βιασ νη. Τ τε λα σας τά ργα θά στέφονται µέ πιτυχία. Νά θεωρε τε τ ν αυτ σας ς καί τ ν πλέον µαρτωλ καί???????????? (Α Κορ. 15:8). Κ σµηµα καί καλλονή λων τ ν ρετ ν ε ναι ταπείνωση. Α τή ε ναι γιά τήν νθρώπινη ψυχή,τι ε ναι βροχή γιά τήν ξεραµένη γ. Ἡ ληθινή ταπείνωση χει τήν ρχή της στ ν ταπειν Ἰησο Χριστ.????????????,µ ς προτρέπει Κ ριος,?????????????????????????????,????????????????????????????????? (Ματθ. 11:29). ΣÃ α τή τήν ρετή ναπα εται καί ε αρεστε ται Θε ς.?????????????;,λέει Ἴδιος,??????????????????????????????????????????????????? (Ἡσ. 66:2). Ἀλλά τί ε ναι ταπεινοφροσ νη; Ταπεινοφροσ νη ε ναι τ νά λογαριάζεις τ ν αυτ σου ς τ ν µεγαλ τερο µαρτωλ, τ νά µήν προσβάλλεις, νά µήν ξουθενώνεις καί νά µήν κατακρίνεις κανέναν, λλά νά βλέπεις µ νο τίς δικές σου µαρτίες. Ταπεινοφροσ νη ε ναι τ νά µήν πιζητε ς παίνους, πλο τη, δ ξες καί τιµές, θεωρώντας ντελ ς νάξιο τ ν αυτ σου γιά κάτι τέτοια. Ὁ ταπειν ς νθρωπος ποµένει µέ νδρεία τίς προσβολές, τίς βρεις, τίς κατηγ ριες, πιστε οντας βαθιά πώς α τά το ξίζουν. Σέ λους συµπεριφέρεται χαρο µενα. Ε ναι πρ θυµος νά προσφέρει µέ γάπη τίς πηρεσίες του σέ ποιονδήποτε. έν δίνει καµιά σηµασία στά καλά του ργα καί πολ περισσ τερο δέν κάνει λ γο γιã α τά ν δέν πάρχει νάγκη. Μιά τέτοια ταπεινοφροσ νη ε χοµαι, παιδιά µου, νά σ ς χαρίσει Κ ριος, γιατί α τή θά σ ς λευθερώσει π τά δεσµά τ ς µαρτίας καί θά σ ς δηγήσει στήν γάπη Ἐκείνου πο????????????????????????????,???????????????? (Φιλ. 2:8).

O ΠOIMHN 307 Ο πεδιάδες πο βρίσκονται χαµηλά ε ναι σχεδ ν πάντα ε φορες καί καρπερές, ν τά ψηλά βουνά παραµένουν συνήθως γονα. Καί τά στάχυα πο στέκονται ρθια ε ναι δεια, ν σα γέρνουν χαµηλά ε ναι γεµάτα π σπ ρους. Ἀποκτ στε, λοιπ ν, κι σε ς καρδιά ταπεινή καί θά πλουτίσετε µέ καρπο ς πνευµατικο ς πο θά ξασφαλίσουν τή σωτηρία σας. Ο γ νιµες πεδιάδες ποτίζονται µέ τή βροχή πο πέφτει π τ ν ο ραν καί µέ τά νερά πο κατεβαίνουν π τά βουνά. Παρ µοια καί ο ταπεινοί νθρωποι δέχονται π τ ν ο ραν πλουσιοπάροχα τή χάρη το Ἁγίου Πνε µατος καί ψώνονται πνευµατικά σάν τά ψηλά βουνά. Ἄν λοιπ ν καί δική σας παρξη παραδοθε ταπεινά στ θε ο θέληµα καί ποξενωθε π τήν µαρτία, τ τε θά σ ς πισκεφθε τ Ἅγιο Πνε µα, Παράκλητος Θε ς, καί θά γκατασταθε µ νιµα στήν ψυχή σας. Ἀνταλλάξτε τήν ριστοκρατική σας καταγωγή µέ τήν τιµηµένη δουλεία το Κυρίου µας Ἰησο Χριστο. Ἀντισταθε τε στήν καλοπέραση καί τή χλιδή, καί µήν περηφανε εστε πέναντι στο ς δελφο ς σας. Ἐνώπιον το Θεο ε µαστε λοι σοι. Ἄλλωστε, Κ ριος µέ τά δια λ για µ ς καλε λους στήν πνευµατική Του τράπεζα:????????????æ???????????????????????????????????æ?????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? (Ματθ. 26: 26-28). Τ ν ε ρ χωρο δρ µο ξεχ στε τον πλέον! Ὁ ε σπλαγχνος Κ ριος σ ς δηγε στή βασιλεία τ ν ο ραν ν µέσα π τή στενή π λη. Ὁ ε κολος δρ µος θά σ ς δηγήσει στήν α ώνια καταστροφή. έν ε ναι, λλωστε, τώρα καιρ ς γιά γλέντια καί πανηγ ρια. Τ Ε αγγέλιο µ ς λέει πώς ε ναι?????????????????????? (Λουκ. 6:21), χι κε νοι πο γλεντο ν καί ξεφαντώνουν. Ἄν ζητ τε π κάποιον κάτι, νά τ ζητ τε µέ τήν ποµονή τ ς Χαναναίας (Ματθ 15: 21-28). Φυλάξτε τ στ µα σας π λ για περιττά καί νώφελα σκηθε τε στήν προσευχή το Ἰησο γκρατευθε τε, καί Κ ριος θά σ ς περιβάλλει µέ τ νεκτίµητο δ ρο τ ς γάπης Του.???????????????????????????????????????? (Μαρκ. 12:17). Καθώς, λοιπ ν, τ σ µα θά κινε ται γιά τίς ναγκα ες

308 O ΠOIMHN ργασίες, καρδιά θά πρέπει νά παραµένει λ κληρη δοσµένη στ Θε. Ἔτσι µ νο θά καταφέρουµε, µέσα σã α τή τή σ γχρονη Βαβυλ να, νά µήν ξεχάσουµε τ ν ληθιν µας προορισµ, τήν νω Ἰερουσαλήµ. Νά γαπ τε τ ν Κ ριο καί νά προσε χεστε µέ τή βεβαι τητα τι Α τ ς ε ναι Πατέρας σας. Ταπεινωθε τε µπροστά σã λους το ς δελφο ς σας, καί Κ ριος, καλ ς σας πατέρας, θά χαρε γιά τήν ταπείνωσή σας καί θά σ ς γκαλιάσει µέ τήν γάπη Του. Ἄν τώρα δέν νιώθετε καµιά παρηγοριά π τήν προσευχή σας, νά ε στε σίγουροι πώς Κ ριος σ ς τοιµάζει θε ες παρηγορίες στ µέλλον. Συνεχίστε νά προσε χεστε κο ραστα, καί σ ντοµα θã πολα σετε τή δική Του γλυκ τητα.???????????????????????,???????????????????????????????????????????????????????????????? -??????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????,?????????????? (Ψαλµ. 39:2-4). Ὅταν βλέπετε νά σ ς πολιορκο ν θυµία, µελαγχολία, κνηρία καί κηδία, τ τε βιάστε τήν καρδιά καί τά χείλη σας στ ργο τ ς προσευχ ς:?????,?????????,????????? (Ματθ. 8: 25). Σκεφθε τε πώς α τές ο στιγµές τ ς κνηρίας µπορε νά ε ναι ο τελευτα ες τ ς ζω ς σας Σέ λίγο σως θã κολουθήσει θάνατος Καί µετά Κρίση το Θεο Ἀφ στε, λοιπ ν, κατά µέρος τή ραθυµία καί τή ραστώνη. Ἄν δέν παρνηθε νθρωπος τ δικ του θέληµα, δέν θά µπορέσει νά βάλει ρχή στ ργο τ ς σωτηρίας του ο τε, πολ περισσ τερο, νά σωθε. Γιà α τ, παιδιά µου, ζητ τε π τ ν Κ ριο νά σ ς βοηθήσει γιά νά κ ψετε τ θέληµά σας. Γιά τήν ψυχική σας φέλεια, ποταχθε τε τελείως στά προστάγµατα το ο ράνιου Πατέρα µας, γαπ στε τήν συχία καί σκηθε τε στήν διάλειπτη προσευχή το Ἰησο. Ὅσο Κ ριος παραµένει στήν καρδιά σας, τ σο θά α ξάνουν µέσα σας ποµονή, γάπη καί ταπείνωση. \A fi Ù Ê ÏÏ È «^H ºˆÓ ÙáÓ Ù ÚˆÓ» ÙÉ ^I.M. Ú ÎÏ ÙÔ, \øúˆ ÔÜ \AÙÙÈÎÉ.

Τό 1981 ἀνακαλύφτηκε ὁ τάφος τοῦ Ἀβραάμ, ἀλλά ἀποκρύφτηκε γιά πολιτικούς λόγους! Βρίσκεται στό Σπήλαιο Μαχπελάχ τῆς Χεβρών (περιοχή πού ἐλέγχεται ἀπό τούς Παλαιστινίους). H«Εἴδηση» αὐτή ἦταν ὄχι µόνο εὐχάριστη ἀλλά καί συναρπαστική γιά τούς Ἑβραίους τοῦ Ἰσραήλ καί τῆς ιασπορᾶς. Ὁ ρ. Σίιβ Γιεβίν ιευθυντής τῆς Ἀρχαιολογικῆς Ὑπηρεσίας τοῦ Ἰσραήλ ἐπέµενε. Πῆρε ἄδεια ἀπό τίς Ἰσλαµικές Ἀρχές τῆς Χεβρών. Προχώρησε τίς ἔρευνές του. Τά µάτια τῶν Ἰσλαµικῶν Ἀρχῶν ἦταν συνεχῶς στραµµένα ἐπάνω του. Ἡ κάθε του Κίνηση ἐλεγχόταν. Ὡστόσο τό βοήθησαν. Τόν ἄφησαν νά κατέβει ἀπό ἕνα πολύ στενό πέρασµα. Μπῆκε µέσα στό Ὑπόγειο Σπήλαιο τοῦ Μαχπελάχ. Ἐκεῖ ἔλεγαν τά Ἱερά Κείµενα τῶν Ἑβραίων (Παλαιά ιαθήκη) ὅτι θάφτηκαν οἱ Πατριάρχες Ἀβρα- άµ, Ἰσαάκ καί Ἰακώβ!. Πέρασε ἀπό µία πολύ µικρή τρύπα πού τοῦ εἶχαν ἀνοίξει. Βρέθηκε σέ ἕνα Νεκρικό θάλαµο στήν Αἴθουσα τοῦ Ἰσαάκ (Γιτσχάκ Χώλ). Ἡ Αἴθουσα αὐτή βρισκόταν κρυµ- µένη πίσω ἀπό τίς σφραγισµένες Πύλες τοῦ Νοτιοανατολικοῦ τοίχου. Ἀπό πολύ καιρό πρίν, πολλοί Ἑβραῖοι ὑποψιαζόταν ὅτι ἐκεῖ θά ἦταν ἡ πραγµατική εἴσοδος τοῦ τάφου τοῦ Ἀβραάµ. Εἶχαν ἀπόλυτη πίστη στά Ἱερά Κείµενα τῆς Παλαιᾶς ιαθήκης. (Τήν Παλαιά ιαθήκη τή διέκριναν σέ τρία µέρη: Τό Τοράχ (ὁ Νόµος) περιλάµβανε τήν Πεντάτευχο. (Γένεση, Ἔξοδος, Λυιτικόν, Ἀριθ- µοί καί ευτερονόµιον). Τούς Προφῆτες 309

Τά Γράµµατα (Ποιητικά Βιβλία καί Χρονικά) Ἐκτός τῶν ἀνωτέρω πρέπει νά ἀναφέρουµε καί τό Ταλ µούδ=πει - θαρχία Τό Ταλµούδ εἶναι ἕνα σύνολο Ἱερῶν Ραββινικῶν Παραδόσεων). Ὅταν οἱ Ἑβραῖοι πήγαιναν γιά προσευχή ἔβαζαν στίς χαραµάδες τοῦ τοίχου χαρτάκια µέ τά αἰτήµατα τῶν προσευχῶν τους... Ὑπῆρχαν ἀρκετές τέτοιες σχισµές... Μέ τό πόλεµο τῶν Ἕξι ἡµερῶν τοῦ 1967 οἱ Ἰσραηλινοί κατέλαβαν ὅλα ἐκεῖνα τά ἐδάφη. Ἀρκετά χρόνια ἀργότερα, τό Ἰσραήλ ἐπέστρεψε τή πόλη τῆς Χεβρών στούς Παλαιστινίους. Πάντως τό γεγονός εἶναι ὅτι οἱ Ἰσλαµιστές Παλαιστίνιοι ἐπί 714 χρόνια ἀπαγόρευαν τήν εἴσοδο στό Μνηµεῖο αὐτό σέ µή Ἰσλαµιστές. Τώρα ἔχει ἐπιτραπεῖ στούς Ἑβραίους ἀπογόνους τοῦ Ἀβραάµ ἡ ἐπίσκεψη στό Μνηµεῖο τοῦ Πατριάρχη τους. Μετά τό Πόλεµο τῶν Ἕξ ἡµερῶν ὁ µεγάλος Ἰσραηλινός στρατηγός Μωσέ Νταγιάν ἔκανε Ἐρασιτεχνικά Ἀρχαιολογικές ἔρευνες. Μέ τό δωδεκάχρονο γιό του κατέβηκαν στό Σπήλαιο, µέ τή βοήθεια ἑνός σχοινιοῦ. Ἔφθασαν σέ ἕνα παράπλευρο Ταφικό θάλαµο. έν βρῆκαν τίποτε. Ἀργότερα ὁ ρ. Σίιβ Γιέβιν προχώρησε τίς ἔρευνές του. Στάθηκε Τυχερός Ἀνακάλυψε τόν πραγµατικό τάφο τῶν Πατριαρχῶν: Ἀβραάµ, Ἰσαάκ καί Ἰακώβ. Ἐκεῖ κοντά σέ ἄλλο θάλαµο εἶχαν ταφεῖ καί οἱ γυναῖκες τους: Ἡ Σάρρα, ἡ Ρεβέκκα καί ἡ Λεία. Ἀνατρέχουµε ἑκατοντάδες χρόνια πίσω, πρίν ἀπό τόν Μωάµεθ καί τό Ἰσλάµ. Τότε τό Σπήλαιο Μαχπελάχ ἦταν γνωστό ὡς Ἱερός Τόπος τῶν Ἑβραίων. Τήν ἐποχή τῶν Βυζαντινῶν ἡ περιοχή τοῦ Μαχπελάχ ἦταν τόπος Ἱερός γιά τούς Ἑβραίους καί Χριστιανούς. Ἀργότερα, ὅταν ἐπικράτησε ὁ Ἰσλαµισµός τό Σπήλαιο Μαχπελάχ θεωρήθηκε Τόπος Ἱερός γιά τούς Μουσουλµάνους, ἀπογόνους τοῦ Ἰσµαήλ, γιοῦ τοῦ Ἀβραάµ. Ἀπό τό ἔτος 1267 µ.χ. µέχρι τό πόλεµο τῶν Ἕξ Ἡµερῶν τοῦ 1267 µ.χ. οἱ Μουσουλµάνοι ἀπαγόρευσαν στό Σπήλαιο τήν εἴσοδο Ἑβραίων ἀλλά καί Χριστιανῶν. Οἱ Παλαιστίνιοι ἐπέτρεπαν στούς Ἑβραίους νά πλησιάζουν µέχρι τά σκαλοπάτια τῆς ἀνατολικῆς πλευρᾶς καί νά ἀφήνουν τά χαρτάκια µέ τίς προσευχές τους στίς ρωγµές... Φανατικοί Παλαιστίνιοι Μου σουλ- µάνοι προσπάθησαν νά σβή σουν 310

κάθε ἴχνος πού τούς θύµιζε τούς Ἑβραίους στίς περιοχές τους. Ἔφθασαν στό σηµεῖο νά πλα στο - γραφήσουν τούς Ἑβραϊ κούς Ἱερούς Τόπους. Τούς µετέτρεψαν σέ Ἀρ - χαίους... Ἱερούς Ἰσλαµικούς Τόπους. Ἀκόµα καί πάνω στό Γολγοθᾶ κοντά στό Χριστιανικό Ναό τῆς Ἀναστάσεως, ἔχτισαν τό µεγάλο Τέµενος τοῦ Ἄλ Ἀκτσᾶ. Ἐκτός ἀπό τό Τέµενος αὐτό συνέχισαν κάνοντας καί ἄλλη πλαστογραφία. Μετέτρεψαν τούς στάβλους τοῦ βασιλέα Σολοµώντα καί τούς ἔκαναν Τζαµί. Οἱ Ἑβραῖοι τά βλέπουν ὅλα αὐτά καί...σκυλιάζουν... Συνεχίζουµε µέ τή παράθεση ἑνός µικροῦ ἀποσπάσµατος ἀπό τήν Ἁγία Γραφή. (Βιβλίο ΓΕΝΕΣΗ Κεφ. ΚΓ) «...καί µίλησε (ὁ Ἀβραάµ) πρός αὐτούς λέγοντας: Ἄν εὐαρεστεῖται ἡ ψυχή σας νά θάψω τό νεκρό µου (τή Σάρρα).. Μεσιτέψετε γιά χάρη µου στόν Ἐφρών καί ἄς µοῦ δώσει τή σπηλιά τοῦ Μαχπελάχ.. Καί ἐζύγισε ὁ Ἀβραάµ τό ἀργύριο στόν Ἐφρών. Καί ὁ ἀγρός τοῦ Ἐφρών, καί ἡ σπηλιά µέσα σ αὐτόν, καί ὅλα τά δέντρα... ἀσφαλίστηκαν στόν Ἀβραάµ γιά κτῆµα µπροστά στούς γιούς τοῦ Χέτ. (Γένεση ΚΓ). Συνεχίζουµε ἀπό τήν Ἁγία Γραφή (Βιβλίο Γένεσης ΚΕ Κεφάλαιο)...καί ἀπέθανεν Ἀβραάµ ἐν γήρᾳ καλῷ πρεσβύτης καί πλήρης ἡµερῶν καί πρεσετέθη πρός τόν λαόν αὐτοῦ. Καί ἔθαψαν αὐτόν Ἰσαάκ καί Ἰσµαήλ οἱ υἱοί αὐτοῦ εἰς τό σπήλαιον τό διπλοῦν εἰς τόν ἀγρόν Ἐφρών τοῦ Σάαρ τοῦ Χετταίου ὅς ἐστιν ἀπέναντι Μαµβρῆ. Τόν ἀγρόν καί τό σπηλαιον ὅ ἐκτήσατο Ἀβραάµ παρά τῶν υἱῶν τοῦ Χέτ ἐκεῖ ἔθαψαν Ἀβραάµ καί Σάρραν τήν γυναῖκα αὐτοῦ». Ὅπως εἴδαµε ὁ Ἀβραάµ ἀπόκτησε τό Κτῆµα καί τό Σπηλαιο ἀφοῦ τό πλήρωσε στήν τιµή πού τοῦ τό πούλησε ὁ Χετταῖος Ἐφρών. Σύµφωνα µέ τό Νόµο τῶν Χετταίων ὁ Ἀβραάµ ἀγοράζοντας τό Κτῆµα ἀπέκτησε Νοµικά δικαιώµατα. Ἀντώνης Τενέδιος Σκαλοχώρι Χρήσιµες πηγές ιαδίκτυο Ἁγία Γραφή (Γένεση) Ἐγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 311

Ἔσβησαν τό «ΟΧΙ» στά νέα βιβλία Ε, Στ, Δημοτικοῦ Ὅπως ἀποκαλύπτει ἐν μέσῳ τῆς ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΟΡΤΗΣ τό ΝΟΙΑ ΖΟ - ΜΑΙ, τό ἠλεκτρονικό Παγκόσμιο Δίκτυο Ἑλλήνων Ἐκπαιδευτικῶν, Γονέων & Πολιτῶν, προκαλεῖ σόκ ἡ διαπίστωση ὅτι μέσα ἀπό τίς σελίδες τῶν νέων βιβλίων ΕΧΕΙ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ ΕΠΙΤΗΔΕΣ Η ΛΕΞΗ «ΟΧΙ», ἡ λέξη πού δόνησε ὁλόκληρη τήν ὑφήλιο, ὑψώνοντας τήν Ἑλλάδα στό πιό ἔνδοξο βάθρο τῆς Παγκόσμιας Σύγχρονης Ἱστορίας! Πιό συγκεκριμένα στό ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ, στήν Ἑνότητα 3, σέ μάθημα ἀφιερωμένο στήν «28η Ὀκτωβρίου» ἐκτός τοῦ ὅτι παρουσιάζεται ἡ Σημαία χωρίς σταυρό στό κοντάρι (!!!) ἔχει παραλειφθεῖ ἐσκεμμένα ἡ λέξη-σύμβολο Ἐθνικῆς Ἀντίστασης καί Ἀξιοπρέπειας, ἡ λέξη πού συγκλόνισε τότε ὁλόκληρη τήν ἀγωνιζόμενη καί σκλαβωμένη ἀνθρω - πότητα, ἡ ἱερή λέξη «ΟΧΙ»!!! Καί ἄλλα ἀπαράδεκτα Παρόμοια εἶναι ἡ σχεδιασμένη ὑπονόμευση τοῦ Ἔπους καί στό ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ὅπου ἔχει περιοριστεῖ ἡ ἀναφορά στό μεγάλο Ἔπος τοῦ ʼ40-ʼ42 σέ τρεῖς μόνο γραμμές(!!!) καί ἔχει σβηστεῖ ἡ λέξη «ΟΧΙ»!!! Πού τήν ἔχουν ἀντικαταστήσει, σέ μιά ἀνήθικη, «ναζιστική» χειρουργική ἐπέμβαση τύπου «Μέγκελε», μέ τό ἀνώδυνο «ἀπαντᾶ ἀρνητικά»!!! Γράφει εἰδικότερα τό νέο βιβλίοτέρας τῆς Ἱστορίας, μέσα στό γενικό κεφάλαιο 7, γιά τό Β Παγκόσμιο Πόλεμο: «Ἡ Ἑλλάδα μπαίνει στόν Πόλεμο (σημ. πρόκειται περί τερατώδους ἀνακρίβειας καί σκανδαλώδους ὡ - ραιοποίησης τῆς ἄνανδρης καί ἀ - λαζονικῆς Ἰταλικῆς Εἰσβολῆς) στίς 28 Ὀκτωβρίου 1940, ὅταν ἀπαντᾶ ἀρνητικά (σημ. λές καί ἐπρόκειτο γιά πρόταση γάμου) στό τελεσίγραφο τοῦ Μου - σουλίνι. Οἱ Ἕλληνες, τό 1940-41, ἀ - πομακρύνουν (σημ. τό Ἔπος ὀ - νομάζεται «ἀπομάκρυνση») τά ἰταλικά στρατεύματα ἀπό τά ἑλληνοαλβανικά σύνορα ση μει ώνοντας σημαντικές νίκες»!!! ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η «ΑΝΑΦΟΡΑ» στό θρυλικό Ἔπος τοῦ ΟΧΙ. Περιττός καί ὁ Σταυρός Ὅπως ἀποκαλύπτει σήμερα τό ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ, τό ἡλεκτρονικό Παγκόσμιο Δίκτυο Ἑλλήνων Ἐκ παι - δευτικῶν, Γονέων &Πολιτῶν, δέν ἔχει τελειωμό τό «φιάσκο» τῶν νέων βιβλίων, πού τόση δυσαρέσκεια ἔχουν σκορπίσει σέ γονεῖς, ἐκπαιδευτικούς καί μαθητές, ἀφοῦ ἄλλα εἶναι δυσνόητα, ξεκάρφωτα καί ἀσύνδετα, ἄλλα διατυπωμένα ἐπιστημονικά (ἀκαταλα- βίστικα), ἀπό ἄλλα ἔχουν ἀφαιρεθεῖ 312

ζωτικά πρόσωπα και γεγονότα τῆς ἐθνικῆς μας ἱστορίας, ἐνῶ τώρα διαπιστώνεται ὅτι ΕΧΟΥΝ ΑΦΑΙΡΕΣΕΙ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΝΤΑΡΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ!!! Πιό συγκεκριμένα, στό ΝΕΟ βιβλίο ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ, στήν Ἑνότητα 3, παρουσιάζονται οι Ἑλ - ληνικές Σημαῖες χωρίς σταυρό στο κοντάρι, σε τέσσερις σελίδες. Καί τό χειρότερο εἶναι ὅτι τό μάθημα αὐτό, ἡ Ἑνότητα 3, ὑποτίθεται ὅτι εἶναι ἀφιερωμένο στήν ΕΘΝΙΚΗ ΕΟΡΤΗ! Καί πρόκειται γιά μάθημα σέ Ἑλληνικό Σχολεῖο! Σέ Νέο Βιβλίο, πού δέν ξέρει οὔτε κἄν πῶς πρέπει νά εἶναι τό κοντάρι τῆς ἔνδοξης Ἑλληνικῆς Σημαίας! Πολύ περισσότερο ὅταν πρόκειται ἐπιπρόσθετα καί γιά τήν «Ἑορτή τῆς Σημαίας», πού ἑορτάζεται καί τιμᾶται(;) ταυτόχρονα στά Σχολεῖα! ΑΥΤΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ «ΝΕΑΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ»; ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η «ΚΑΤΑΝΤΙΑ» ΕΝΟΣ ΤΙΤΑΝΙΟΥ ΕΠΟΥΣ; ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΞΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΣΚΟΤΩΘΗΚΑΝ 13.676 Ἕλληνες Στρατιῶτες καί τραυμα - τίστηκαν ἄλλοι 42.485; ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΕΠΟΥΣΑ ΔΙΔΑΧΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΑΣ ΣΥΜΒΟΛΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΜΑΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ; ΜΗΠΩΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ (ΚΑΙ ΠΑΛΙ) ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ; Ἀπογοητευτικές διαπιστώσεις Ἡἔκθεση τῆς UNICEF ἀναπτύσσει τίς ἑπτά βασικές «ἀποστερήσεις» πού βιώνουν στήν πράξη τά παιδιά καί ἔχουν ἰσχυρότατη ἐπίδραση στό μέλλον τους. Συνεργαζόμενη μέ ἐρευνητές τοῦ London School of Economics καί τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Μπρίστολ, ἡ UNICEF διαπίστωσε πώς περισσότερα ἀπό τά μισά παιδιά στόν ἀναπτυσσόμενο κόσμο ἀποστεροῦνται σέ μεγάλο βαθμό ἕνα ἤ περισσότερα ἀπό τά ἀγαθά ἤ ὑπηρεσίες πού εἶναι στοιχειωδῶς ἀπαραίτητα στήν παιδική ἡλικία: 640 ἑκατ. παιδιά δέν ἔχουν ἱκανοποιητική στέγαση. 500 ἑκατ. παιδιά δέν ἔχουν πρόσβαση σέ ἐγκαταστάσεις ὑγιεινῆς 400 ἑκατ. παιδιά δέν ἔχουν πρόσβαση σέ ἀσφαλές νερό 300 ἑκατ. παιδιά στεροῦνται πληροφόρησης (τηλεόραση, ραδιόφωνο, ἐφημερίδες) 270 ἑκατ. παιδιά δέν ἔχουν πρόσβαση σέ βασικές ὑπηρεσίες ὑγείας. 140 ἑκατ. παιδιά ἡ πλειοψηφία τῶν ὁποίων εἶναι κορίτσια, δέν ἔχουν πάει ποτέ σχολεῖο. 90 ἑκατ. παιδιά στεροῦνται τό φαγητό σέ πολύ σοβαρό βαθμό 700 ἑκατ. παιδιά ὑποφέρουν ἀπό, τουλάχιστον, δύο ἤ περισσότερες ἀπό τίς παραπάνω στερήσεις 20 ἑκατ. παιδιά ἐγκατέλειψαν τίς ἐστίες τους λόγω τῶν πολέμων τή δεκαετία τοῦ ʼ90 18 ἑκατ. παιδιά σκοτώθηκαν σέ πολέμους ἀπό τό 1990. 15 ἑκατ. ὀρφανά παιδιά, λόγω τοῦ AIDS, σέ ὁλόκληρο τόν κόσμο. Τί λένε γιʼ αὐτά οἱ ἀνά τόν κόσμον ἁρμόδιοι καί καυχώμενοι γιά τόν πολιτισμό μας; Παρατηρήσεις 313 Eι δήσεις-σκέψεις

MHNOΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2006 Θεῖαι Λειτουργίαι χοροστασίαι Κατά τόν μῆνα Νοέμβριο ὁ σεβ. Μητροπολίτης Μυτιλήνης κ.κ. Ἰάκωβος ἐτέλεσε τήν Θ. Λειτουργία καί ἐχοροστάτησεν εἰς ἄλλας ἱεράς Ἀκολουθίας ὡς κατωτέρω: v Τήν 1η Νοεμβρίου παρηκολούθησε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τήν Ἱ. Μονή Βαλουκλῆ ἀπό τοῦ Ἱ. Βήματος. v Τήν 8ην ἰδίου παρηκολούθησε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Μυτιλήνης ἀπό τοῦ Ἱεροῦ Βήματος καί προέστη τῆς Δοξολογίας ἐπί τῇ ἐπετείῳ τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς νήσου κατά τό 1912, ὡς ἐπίσης καί τῆς ἐπιμνημοσύνου δεήσεως εἰς τό Ἡρῶον τῶν πεσόντων. v Τήν 9ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ναόν τοῦ Ἁγ. Νεκταρίου εἰς Πύργους Περάματος, χειροτονήσας εἰς Διακονον τόν Εὐστράτιον Μαμάκον ἐκ Παλαιοκήπου, πτυχιούχου Ἀνωτ. Ἐκκλ. Σχολῆς Ἀθηνῶν καί τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς. v Τήν 12η ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς Παναγίαν Φανερωμένην Χολαργοῦ, ἑορτής τοῦ Φιλοπροόδου Συλλόγου Ἁγιασωτῶν. v Τήν 13ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τήν Ἱ. Μονήν Ἁγ. Διονυσίου ἐπί τῇ ὀνομαστικῇ ἑορτῇ τοῦ σεβ. Μητροπολίτου Ζακύνθου κ.κ. Χρυσοστόμου. v Τήν 19η ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. Ναόν Ἁγίου Κωνσταντίνου καί Ἑλένης Ν. Ἰωνίας. v Τήν 21ήν ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν Εἰσοδίων Θερμῆς καί ἐν συνεχείᾳ προέστη τῆς Δοξολογίας εἰς τόν ναόν τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου τοῦ 98 ΑΔΤΕ, ἐπί τῇ ἑορτῇ τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων, τελέσας καί τήν ἐπιμνημόσυνον δέησιν. v Τήν 25ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν Ἁγ. Αἰκατερίνης Νεοχωρίου. v Τήν 26ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν Ἱ. Ναόν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Ν. Κυδωνιῶν. v Τήν 30ήν ἰδίου παρηκολούθησαν τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν Πατριαρχικόν Ναόν Κωνσταντινουπόλεως Ἱερουργοῦντος τοῦ Πατριάρχου μετά τῶν Συνοδικῶν Ἀρχιερέων. v Τήν 3ην Δεκεμβρίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν Ταξιαρχῶν Παπάδου. Κατά τόν ἑσπερινόν ἐχοροστάτησεν εἰς τόν ἱ. ναόν Ἁγίας Βαρβάρας Παμφίλων. v Τήν 4ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν Ἁγ. Βαρβάρας Παμφίλων καί ἐν συνεχείᾳ συνεχοροστάτησεν εἰς τό Στρατόπεδον «Λαρισαῖες Πέτρες» ἐπί τῇ ἑορτῇ τοῦ Πυροβολικοῦ. v Τήν 5ην ἰδίου χοροστατοῦντος εἰς τόν ἱ. ναόν Ἁγ. Νικολάου Μυτιλήνης τοῦ σεβ. Μητροπολίτου 314

Καμεροῦν κ.κ. Γρηγορίου, ἐχοροστάτησε καί ὁ σεβ. Μητροπολίτης Μυτιλήνης. v Τήν 6ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν Ἁγ. Νικολάου Πλωμαρίου ὁ σεβ. Μητροπολίτης Καμεροῦν, τοῦ σεβ. Μητροπολίτου Μυτιλήνης ἱερουργήσαντος εἰς τόν ἱ. ναόν Ἁγ. Νικολάου Ἀμπελικοῦ. v Τήν 9ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τήν Ἱ. Μονήν Δαμανδρίου καί τό μνημόσυνον τοῦ Γεωργίου Τυρανῆ. v Τήν 10ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. Ναόν Ἁγ. Γεωργίου Γέρας Σκοπέλου καί χειροτόνησεν εἰς διάκονον τόν Ἀπόστολον Χατζηνικολάου. v Τήν 12ην ἰδίου ἐτέλεσεν τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν Κοιμ. Θεοτόκου Συκούντας. v Τήν 16ην ἰδίου ἐχοροστάτησεν εἰς τήν Ἱ. Μονήν Ἁγ. Διονυσίου Ζακύνθου μετʼ ἄλλων Ἀρχιερέων. v Τήν 17ην ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ὡς ἄνω ναόν καί τό ἑσπέρας εἰς τήν ἰδίαν Μονήν παρηκολούθησεν τήν ἀκολουθίαν τοῦ ἑσπερινοῦ, χοροστατοῦντος τοῦ Θεοφ. Ἐπισκόπου Θεουπόλεως κ. Παντελεήμονος. v Τήν 24ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν Ἁγίου Γεωργίου Πολυχνίτου καί τό ἑσπέρας ἐχοροστάτησεν εἰς τόν Μητροπολιτικόν ναόν. v Τήν 25ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν τῶν Χριστουγέννων εἰς τόν Μητροπολιτικόν ναόν Μυτιλήνης. v Τήν 26ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τήν ἱ. Μονήν τοῦ Ἁγίου Ραφαήλ. v Τήν 28ην ἰδίου ἐχοροστάτησεν εἰς τόν Ἱ. Ναόν τῶν Ἁγ. Ἀποστόλων Φερένκιοϊ Κων/πόλεως. v Τήν 31ην ἰδίου ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν τοῦ Ἁγ. ΒΑσιλείου Μόριας καί τό ἑσπέρας ἐχοροστάτησε εἰς τόν Ἑσπαιρινόν εἰς τόν Ἱ. Μητρ. Ναόν Μυτιλήνης. Συμβούλια Κατά τόν Νοέμβριον-Δεκέμβριον ὁ σεβ. Μητροπολίτης προήδρευσε τῶν κάτωθι Συμβουλίων: Τήν 20/19 τῶν Φιλανθρ. Ἱδρυμάτων Πλωμαρίου, τήν 8/11 τῶν Φ.Κ.Μ., τήν 18/12 τῶν Ἱδρυμάτων Εὐστρατίου καί Ἀθηνᾶς Μωραΐτου (Καγιανίου), τήν 20/12 τοῦ Μητροπολιτικοῦ Συμβουλίου, τήν 21/12 τῶν Φιλανθρ. Ἱδρυμάτων Πλωμαρίου. Γάμοι Ὁ σεβ. Μητροπολίτης ηὐλόγησε τούς γάμους: v Τήν 4ην Νοεμβρίου εἰς τόν ἱ. ναόν Παναγίας Λεωφ. Βουλιαγμένης τοῦ Γεωργίου Σαμίου υἱοῦ τοῦ Οἰκον. π. Ξενοφῶντος Σαμίου καί Ἑλένης. v Τήν 18ην ἰδίου εἰς τόν ἱ. ναόν Παναγίτσας Π. Φαλήρου τοῦ Ἀργυρίου Κανιμᾶ καί Εὐστρατίας Καρδογιάννη ἐξ Ἀσωμάτου. v Τήν 9η Δεκεμβρίου εἰς τόν ἱ. ναόν τοῦ ἁγίου Θεράποντος τοῦ Νικολάου Μουτάφη καί τῆς Εὐστρατίας Εὐσταθίου. Κηδεῖες Ὁ σεβ. Μητροπολίτης προέστη τῆς νεκρωσίμου ἀκολουθίας: 315

v Τήν 21η Νοεμβρίου εἰς ἱ. ναόν Παναγίας Χρυσομαλλούσης τῆς Εὐφροσύνης Βογιατζῆ, μητρός τοῦ Νομάρχου Λέσβου κ. Παύλου Βογιατζῆ, χοροστατοῦντος καί τοῦ σεβ. Μητροπολίτου Μηθύμνης κ. Χρυσοστόμου. v Τήν 23 Δεκεμβρίου εἰς τόν ἱ. ναόν τοῦ Ἁγ. Θεράποντος τῆς Μαρίτσας Μπάμπη. Ὁ σεβ. Μητροπολίτης εἰς Κωνσταντινούπολιν Κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκ. Πατριάρχου, ὁ Μητροπολίτης μας ἐπεσκέφθη τήν Κ/πολιν ἀπό 27η Ὀκτωβρίου ἕως 3 Νοεμβρίου διά νά τελέση τό μνημόσυνον τοῦ Μ. Εὐεργέτου τῆς Μητροπόλεώς μας, ἀειμν. Ἀθανασίου Τσερνόγλου Διδασκάλου τοῦ Πατριάρχου. Τήν 28ην Ὀκτωβρίου ὁ Μητροπολίτης μας χοροστάτησε κατά τήν ἀκολουθίαν τοῦ ὄρθρου εἰς τόν πάνσεπτον Πατριαρχικόν Ναόν καί ἐτέλεσε τήν θ. Λειτουργίαν καί τό μνημόσυνον τοῦ ἀειμν. Α. Τσερνόγλου τοῦ Πατριάρχου συμπροσευχομένου ἀπό τοῦ ἱ. Βήματος. Ἀκολούθως παρεκάθισεν μετά τοῦ ἀδελφοῦ τοῦ ἀειμνήστου εἰς τήν Πατριαρχικήν Τράπεζαν. Τήν 29 Ὀκτωβρίου, Κυριακή, ὁ Μητροπολίτης μας χοροστάτησε εἰς τόν πατριαρχικόν ναόν κατά τήν ἀκολουθίαν τοῦ ὄρθρου καί τήν θ. Λειτουργίαν. Τήν 30 Ὀκτωβρίου ὁ σεβ. Μητροπολίτης παρεκάθισε μετά τῶν σεβ. Μητροπολιτῶν τοῦ θρόνου εἰς δεῖπνον πού παρέθεσεν ὁ Πατριάρχης εἰς ἑστιατόριον τῆς Πόλης ἐπί τῇ συμπληρώσει 15ετίας ἀπό τῆς ἐκλογῆς του εἰς τόν Πατριαρχικόν Θρόνον, προσφέρας εἰς ὅλους τούς Ἀρχιερεῖς ἐγκόλπιον. Τήν 1η Νοεμβρίου ὁ σεβ. Μητροπολίτης εἰς τήν Ἱ. Μονήν Βαλου - κλῆ παρέστη εἰς τήν θ. Λειτουργίαν τήν ὁποίαν ἐτέλεσεν ὁ σεβ. Μητροπολίτης Ἰκονίου κ. Θεόκλητος, ἐπί τῇ ὀνομαστικῇ ἑορτῇ του. Τήν 2α Νοεμβρίου ὁ Μητροπολίτης μας μέ τόν πρόεδρον τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης, κ. Ἀναγνωστόπουλον καί λοιπούς ὁμογαλάκτους ἀδελφούς, ἐπέδωσαν εἰς τόν Πατριάρχην τόν 6ον τόμον τῆς Ἑστίας ἀφιερωμένον εἰς τόν Πατριάρχην ἐπί τῇ συμπληρώσει 15ετίας ἀπό τῆς ἐκλογῆς του εἰς τόν οἰκουμενικόν θρόνον. Κατά τήν παραμονήν του εἰς Κ/πολιν παρεκάθισεν σέ γεύματα πού παρέθεσαν ὁ Πατριάρχης, ὁ σεβ. Μητροπολίτης Σεβαστίας καί ὁ καθηγητής κ. Σταυρίδης. Ἔναρξις Κληρικολαϊκῶν Συνάξεων Τήν 7η Δεκεμβρίου εἰς τό Χριστ. Κέντρον Νεότητος ἔγινε ἡ ἔναρξις τῶν κληρικολαϊκῶν συνάξεων περιόδου 2006-2007 μέ ἁγιασμόν τόν ὁποῖον ἐτέλεσεν ὁ σεβ. Μητροπολίτης Καμεροῦν ὁ ὁποῖος ἔκαμε τήν πρώτην ὁμιλίαν περί τῆς ἱεραποστολῆς εἰς Ἀφρικήν. Χειροθεσία Ἱεροψάλτου Τήν 22α Ὀκτωβρίου ὁ σεβ. Μητροπολίτης Μυτιλήνης τελέσας τήν θ. Λειτουργίαν εἰς τόν ἱ. ναόν τῆς Παναγίας Ἁγιάσου ἐξ ὀνόματος τοῦ Οἰκ. Πατριάρχου, σέ μία σεμνή 316