Σύγχρονα θέματα και χρήση ΤΠΕ-1 Ι. Παπαδόπουλος ypapadop@eled.auth.gr
Γιατί να εντάξουμε την τεχνολογία στη Μαθηματική Εκπαίδευση Παρέχουν πολλαπλές και αλληλεξαρτώµενες µαθηµατικές αναπαραστάσεις Υποστηρίζουν τη διασύνδεση µεταξύ µαθηµατικών περιοχών που είναι κατακερµατισµένες στο αναλυτικό πρόγραµµα Εµπειρίες εµπλοκής µε τη λογικο-µαθηµατική σκέψη 2
Τι χρειάζεται κανείς για να το κάνει; κίνητρο Πρόσβαση σε soft/hard Συνεργατική μάθηση χρειάζεται Αλλάζει αυτό που σημαίνει «κάνω Μαθηματικά» Δυνατότητες για εκπαιδευτικό έμπνευση Δυνατότητες για την τάξη 3
Εκπαιδευτικό Λογισμικό για Μαθηματικά ο εκπαιδευτικός µπορεί να σχεδιάσει δραστηριότητες για τους µαθητές του Τα ψηφιακά εργαλεία είναι εποµένως εργαλεία κυρίως για να κάνει µαθηµατικά µε αυτά ο µαθητής 4
Τι προσθέτει η ΨΤ στη μάθηση των Μαθηματικών Πότε είναι δόκιμο να τη χρησιμοποιώ ΤΓΠ ΤΠΓΠ 5
6
ανατροφοδότηση Γρήγορη και αξιόπιστη. Οδηγεί σε εικασίες και έλεγχο μοτίβα Παραγωγή πολλών παραδειγμάτων/ γενικεύσεις συνδέσεις Διασυνδεδεμένες αναπαραστάσεις Δυναμικές εικόνες Διαχείριση / εξεικόνιση Δεδομένα Πραγματικά δεδομένα/ ερμηνεία και ανάλυση Συμβολική έκφραση Σχεδίαση αλγόριθμου / εντολές 7
Γι αυτό οι τεχνολογίες που θα δούμε Ευρύ πεδίο μαθηματικών εννοιών / όχι κάλυψη συγκεκριμένης ύλης Φιλικά προς το χρήστη? Υπάρχει εμπειρία εφαρμογής τους 8
Χαρακτηριστικά τους (σήμερα, ΨΣ) Έκφραση μαθηματικών ιδεών και νοημάτων Πολλαπλές διασυνδεδεμένες αναπαραστάσεις Διερεύνηση - πειραματισμός Συνεργατική μάθηση και επικοινωνία 9
Κατηγορίες λογισμικού Συμβολικής έκφρασης μέσω προγραμματισμού MaLT, Scratch Κατηγορίες Λογισμικού Δυναμικού χειρισμού γεωμετρικών αντικειμένων Χειρισμού αλγεβρικών ψηφιακών συστημάτων Geogebra, Cabri, Sketchpad Function Probe Διαχείρισης δεδομένων Ταξινομούμε Προσομοιώσεων μοντέλων και καταστάσεων Modelus 10
Υπολογιστικές συσκευές - από τον άβακα στην αριθμομηχανή η περίπτωση του soroban Οι μαθητές έκατσαν με τα ματιά κλειστά ή μισόκλειστα έχοντα τα δάχτυλά τους πάνω από την επιφάνεια του θρανίου σαν να ήταν ο άβακας κάτω από τα δάχτυλά τους. Στο τέλος κάθε ερώτησης περισσότεροι από τους μισούς μαθητές είχαν τη σωστή απάντηση, όμως όλοι είχαν προσπαθήσει να απαντήσουν σε ερωτήσεις που δεν θα μπορούσαμε να τις διανοηθούμε στο πλαίσιο των νοερών υπολογισμών. Η μέθοδός τους συνίσταται στη νοερή εξεικόνιση του άβακα και στην εργασία πάνω στα προβλήματα κάνοντας χρήση συγκεκριμένων τεχνικών. Hoare, C. (1990) The invisible Japanese calculator, Mathematics Teaching131, 12 14 11
Υπολογιστικές συσκευές - από τον άβακα στην αριθμομηχανή η περίπτωση του soroban Τι εύρος εικόνων έχουν οι μαθητές όταν κάνουν τέτοιους νοερούς υπολογισμούς και τι είδους υποστήριξη προσφέρουν αυτές οι εικόνες; Υπάρχουν φυσικές κινήσεις στη «μνήμη» των μυών (όταν η σκέψη ενεργοποιεί τα δάχτυλα) στις οποίες ανατρέχει κανείς; Μέσω αυτής της μηχανικής εκτέλεσης πράξεων συνεπώς το soroban λειτουργεί αυτόματα για τους Ιάπωνες μαθητές όπως ακριβώς η αριθμομηχανή στους δικούς μας. 12
Υπολογιστικές συσκευές - αριθμομηχανή Αδυναμία ή πλεονέκτημα; οι μηχανισμοί είναι αδιαφανείς και άρα δεν προσφέρουν (ή προσφέρον πολύ λίγη) υποστήριξη αφήνουμε τους μαθητές ελεύθερους να δημιουργήσουν τις δικές τους εικόνες σε σχέση με τη χρήση τέτοιων συσκευών 13
Υπολογιστικές συσκευές - αριθμομηχανή Εκτέλεση πράξεων με το πάτημα ενός πλήκτρου Χάνεται η αίσθηση του αλγόριθμου Καμία ένδειξη ενδιάμεσων βημάτων Στην αρχή όχι ως υπολογιστικό εργαλείο αλλά ως έναν τρόπο να έρθουν σε επαφή με κάποιες μαθηματικές ιδέες 14
Χαλασμένη Αριθμομηχανή ένα παράδειγμα Υπολογίστε το άθροισμα 738+872 γνωρίζοντας ότι τα πλήκτρα «7» και «8» είναι χαλασμένα και δεν λειτουργούν. Με πόσους διαφορετικούς τρόπους μπορείς να το κάνεις; 15
Χαλασμένη Αριθμομηχανή ένα παράδειγμα 800-6 Φτάνουν 5 για να αγοράσω 2 αντικείμενα που κοστίζουν το καθένα 1,99 ; 16
Λογιστικά φύλλα Άλγεβρική όψη / διαχείριση πινάκων Πρόσβαση σε δεδομένα μεγάλου όγκου Τύποι χρήσης λογιστικών φύλλων στην τάξη 17
Λογιστικά φύλλα Σε ένα λογιστικό φύλλο ξεκινήστε από το κελί Α2 και τοποθετήστε τους αριθμούς από το 1 έως το 12 στη στήλη Α Τώρα, ξεκινώντας από το κελί Β1 βάλτε τους αριθμούς από το1 μέχρι το 12 στη σειρά 1 18
Λογιστικά φύλλα Στο κελί Β2 = Α2 * Β1 Δείτε τι συμβαίνει όταν συμπληρώνετε με τον τύπο αυτό τα κελιά από το Β2 μέχρι το Β13 Μετά συμπληρώστε με τον ίδιο τύπο τα κελιά δεξιά της στήλη Β μέχρι τη στήλη Μ. Πρόσεξε τη μορφή του τύπου σε καθένα από τα κελιά 19
Λογιστικά φύλλα Στο κελί Β2 = $Α$2 * Β1 Δείτε τι συμβαίνει όταν συμπληρώνετε με τον τύπο αυτό τα κελιά από το Β2 μέχρι το Β13 Μετά συμπληρώστε με τον ίδιο τύπο τα κελιά δεξιά της στήλη Β μέχρι τη στήλη Μ. Πρόσεξε τη μορφή του τύπου σε καθένα από τα κελιά 20
Λογιστικά φύλλα Στο κελί Β2 = Α$2 * Β1 Δείτε τι συμβαίνει όταν συμπληρώνετε με τον τύπο αυτό τα κελιά από το Β2 μέχρι το Β13 Μετά συμπληρώστε με τον ίδιο τύπο τα κελιά δεξιά της στήλη Β μέχρι τη στήλη Μ. Πρόσεξε τη μορφή του τύπου σε καθένα από τα κελιά 21
Λογιστικά φύλλα 22
Λογιστικά φύλλα Βάλτε το σωστό τύπο στο Β2 ώστε να έχω την προπαίδεια του 10 = $Α2 * Β$1 23
Λογιστικά φύλλα Πρόσβαση σε πραγματικά δεδομένα μεγάλου όγκου 24
Λογιστικά φύλλα Η δυνατότητα για δρομείς (sliders) 25
ΨΤ και Άλγεβρα Είναι διαδραστικά, δηλαδή αντιδρούν στις ενέργειες του χρήστη. ίνουν την δυνατότητα πολλαπλών συνδεδεµένων αναπαραστάσεων της ίδιας έννοιας ίνουν την δυνατότητα δυναµικού χειρισµού των αναπαραστάσεων της έννοιας. ίνουν την δυνατότητα διερεύνησης και πειραµατισµού µε τις αλγεβρικές έννοιες. Επιτρέπουν την ανάδειξη πολλαπλών πτυχών της ίδιας µαθηµατικής έννοιας µέσα από τις διαφορετικές λειτουργίες που διαθέτουν 26
ΨΤ και Άλγεβρα (graphic calculators) 27
ΨΤ και Γεωμετρία / Δυναμική Γεωμετρία Αρχικά αντικείμενα Γεωμετρικά εργαλεία Εργαλεία μέτρησης Εργαλεία μετασχηματισμών Εργαλεία εμφάνισης 28
ΨΤ και Γεωμετρία / Δυναμική Γεωμετρία Κατασκευάστε ένα ισόπλευρο ή ισοσκελές τρίγωνο 29
ΨΤ και Γεωμετρία / Δυναμική Γεωμετρία Σχεδίαση vs Κατασκευή Η ιδέα του αναλλοίωτου Οι αποδείξεις των συµπερασµάτων στο περιβάλλον της δυναµικής γεωµετρίας 30
Λογισμικά συμβολικής έκφρασης (κώδικας / προγραμματισμός 31
Λογισμικά συμβολικής έκφρασης (κώδικας / προγραμματισμός MaLT Μέσω μια γλώσσας προγραμματισμού ο μαθητής πλοηγεί μια οντότητα µε θέση και διεύθυνση στο επίπεδο (ή / και στο χώρο). Σε κάθε αλλαγή θέσης η οντότητα αφήνει γραμμικό ίχνος μεταξύ του σημείου εκκίνησης και άφιξης. Έτσι, η πλοήγηση της οντότητας μπορεί να δημιουργήσει γεωμετρικά σχήματα. H χρήση της φέρνει αλλαγή στον τρόπο που σκέφτονται τα Μαθηματικά οι μαθητές. Η περίπτωση του ισόπλευρου τριγώνου 32
Λογισμικά συμβολικής έκφρασης (κώδικας / προγραμματισμός http://etl.ppp.uoa.gr/malt2/ Κατασκευή τετραγώνου 33
Λογισμικά συμβολικής έκφρασης (κώδικας / προγραμματισμός 34
Επανάληψη Αρκεί να του ζητήσουμε να κάνει 4 φορές το ίδιο πράγμα (μπροστά 50 και δεξιά 90)
Επανάληψη Προσπαθήστε να κάνετε το ίδιο, όμως τώρα το μήκος της πλευράς να είναι μεταβλητή (Για τετράγωνο Τέλος)
Λογισμικά συμβολικής έκφρασης (κώδικας / προγραμματισμός Ισόπλευρο τρίγωνο 37
Papert 38
Papert Mπορούν να σχεδιαστούν τεχνητά περιβάλλοντα τα οποία να είναι πολύ πιο πλούσια σε δυνατότητες, ώστε να δίνουν στο παιδί εµπειρίες δηµιουργίας µαθηµατικών νοηµάτων Mελετάει τα µαθηµατικά νοήµατα που δοµούν τα παιδιά Γιατί να µην υπάρχει µια γλώσσα προγραµµατισµού κατάλληλη, ώστε να µπορούν ακόµα και µικρά παιδιά να εµπλακούν σε τέτοιου είδους δραστηριότητα (στο δικό τους επίπεδο σκέψης, φυσικά); Έτσι συνέλαβε την γλώσσα Logo Ο προγραµµατισµός για τη τμ εποµένως προσεγγίζεται ως µέσο έκφρασης, διερεύνησης, δόµησης και αποκάλυψης ιδεών. Constructionism (Κατασκευαστική θεωρία μάθησης) 39
εγκαθιδρυµένες αφαιρέσεις (Noss & Hoyles) Οι μαθητές κάνουν μαθηματικές αφαιρέσεις και είναι σημαντικό να βρούμε εργαλεία και τρόπους για να τις περιγράψουμε Αναδύονται σε συγκεκριμένες καταστάσεις διάλογο με συμμαθητές παρέμβαση διδάσκοντα Μαθηματική έννοια = κατασκεύασμα των μαθητών μέσα από τη δράση σε κοινωνικές ομάδες σε μια μαθηματική κατάσταση 40
Κοινωνική διαμεσολάβηση νοήματος Εκλαµβάνει τη µαθηµατική δραστηριότητα µε ψηφιακά εργαλεία ως κοινωνική διαµεσολάβηση του µαθηµατικού νοήµατος που µπορεί να επιτευχθεί εναλλακτικά µε αυτά και µε το γραπτό και προφορικό λόγο 41
εκφραστικά µέσα (expressive media) η ψηφιακή τεχνολογία παρέχει τα µέσα για να παρακαµφθεί ο φορµαλισµός, έτσι µπορεί και να ενισχύσει έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο χρήσης του από τους µαθητές, δηλαδή η ψηφιακή τεχνολογία παρέχει στους µαθητές τη δυνατότητα να εκφράσουν µαθηµατικά νοήµατα χρησιµοποιώντας ως µέσο τον τυπικό φορµαλισµό 42
Apps, applets, Internet,. 43
3 2 Instrumental Orchestration. 1 44
Instrumental genesis VERILLON & RABARDEL (1995) H εργαλειακή προσέγγιση βασίζεται στην παραδοχή της πολυπλοκότητας της χρήσης της τεχνολογίας στη μαθηματική εκπαίδευση Instrumental genesis (εργαλειακή γένεση) Tool/artefact (τεχνολογικό κατασκεύασμα) Instrument (εργαλείο) Instrument = artefact + schemes Η τεχνική γνώση σε σχέση με το κατασκεύασμα είναι συνυφασμένη με τη γνώση του γνωστικού αντικειμένου 45
Instrumental orchestration TROUCHE, 2004 H εργαλειακή γένεση των μαθητών πρέπει να καθοδηγείται από τον εκπαιδευτικό μέσω της ενορχήστρωσης. Ευνοούνται κάποιες τεχνικές χρήσης των τεχνολογικών κατασκευασμάτων έναντι άλλων και αυτό οδηγεί στην σχετική ανάπτυξη δεξιοτήτων από τους μαθητές Η διαχείριση των επιμέρους εργαλείων των μαθητών γίνεται μέσω της εργαλειακής ενορχήστρωσης (Trouche, 2004) 46
Instrumental Orchestration TROUCHE (2004) Εργαλειακή ενορχήστρωση (Instrumental orchestration) :Η εμπρόθετη και συστηματική οργάνωση των διαφόρων διαθέσιμων τεχνολογικών κατασκευασμάτων και συνοδευτικών δραστηριοτήτων σε μια δεδομένη περίσταση, με στόχο να καθοδηγηθεί η διαδικασία εργαλειακής γένεσης στην οποία εμπλέκονται οι μαθητές. 47
Instrumental Orchestration DRIJVERS, DOORMAN, BOON, REED, GRAVEMEIJER(2010) Instrumental Orchestration Didactical Configuration (Διδακτική ρύθμιση) Exploitation Mode (Τρόπος αξιοποίησης) Didactical Performance (Διδακτική πραγματοποίηση) 48
Instrumental Orchestration Αφορά την επιλογή και διευθέτηση των κατασκευασμά των (ψηφιακών ή μη) στο μαθησιακό περιβάλλον. Διδακτικη Ρύθμιση Some text here ΜΕΤΑΦΟΡΑ Some text here 49
Instrumental Orchestration Αφορά την επιλογή και διευθέτηση των κατασκευασμά των (ψηφιακών ή μη) στο μαθησιακό περιβάλλον. Τρόπος Αξιοποίησης Διδακτικη Ρύθμιση Το πώς θα αξιοποιηθεί η πιο πάνω διδακτική ρύθμιση για να επιτευχθούν οι όποιοι διδακτικοί στόχοι. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο που οι μαθητές θα εισαχθούν και θα δουλέψουν γύρω από ένα θέμα, σχετικά με το ρόλο των κατασκευασμάτων, και με τα σχήματα χρήσης και τις τεχνικές που αναμένεται να αναπτύξουν και να εμπεδώσουν οι μαθητές. ΜΕΤΑΦΟΡΑ Some text here 50
Instrumental Orchestration Αφορά την επιλογή και διευθέτηση των κατασκευασμά των (ψηφιακών ή μη) στο μαθησιακό περιβάλλον. Τρόπος Αξιοποίησης Αποσπασματικές αποφάσεις που λαμβάνονται την ώρα της διδασκαλίας σχετικά με το πώς θα υλοποιηθούν η διδακτική ρύθμιση και ο τρόπος αξιοποίησης που έχουμε επιλέξει: Τι ερώτημα να θέσω τώρα? Πώς να διαχειριστώ μια απροσδόκητη πτυχή μιας μαθηματικής δραστηριότητας ή ενός τεχνολογικού κατασκευάσματος? κλπ Διδακτικη Ρύθμιση Το πώς θα αξιοποιηθεί η πιο πάνω διδακτική ρύθμιση για να επιτευχθούν οι όποιοι διδακτικοί στόχοι. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο που οι μαθητές θα εισαχθούν και θα δουλέψουν γύρω από ένα θέμα, σχετικά με το ρόλο των κατασκευασμάτων, και με τα σχήματα χρήσης και τις τεχνικές που αναμένεται να αναπτύξουν και να εμπεδώσουν οι μαθητές. Διδακτική Πραγματοποίηση ΜΕΤΑΦΟΡΑ 51
Εργαλειακή ενορχήστρωση - Περιορισμοί 52
Ποια µορφή είναι σκόπιµο να έχουν οι δραστηριότητες στις οποίες θα κληθούν να εµπλακούν οι µαθητές στη διάρκεια ενός µαθήµατος µε χρήση ψηφιακών εργαλείων στην τάξη; Ποιες είναι οι παράµετροι µε βάση τις οποίες καθορίζεται ο ρόλος της υπολογιστικής τεχνολογίας στη µαθησιακή διαδικασία σε αυτή την περίπτωση; Τι αλλάζει στο µάθηµα όταν αυτό περιλαµβάνει τη χρήση υπολογιστών; Τι µπορεί να κάνει ο µαθητής και ο εκπαιδευτικός µε την τεχνολογία αυτή που είτε είναι αδύνατο είτε πολύ δύσκολο πρακτικά όταν δεν την διαθέτει; Τι είδους δραστηριότητες λαµβάνουν χώρα και πώς αυτό επηρεάζει τους ρόλους των συµµετεχόντων στη διδακτική πράξη; 53
4 3 2 Instrumental Orchestration. 1 Τα σενάρια 54
Τι είναι ένα σενάριο Ως σενάριο εννοούµε ένα σύνθετο εργαλείο περιγραφής της διδασκαλίας για µια συγκεκριµένη περιοχή ενός γνωστικού αντικειµένου µε τη χρήση εργαλείων ψηφιακής Τεχνολογίας. Η υλοποίηση ενός σεναρίου περιλαµβάνει την εφαρµογή µιας σειράς εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στην τάξη που µε τη σειρά τους µπορεί να εξειδικεύονται σε φύλλα εργασίας για τους µαθητές Επιλογές των δραστηριοτήτων ( τι σχεδιάζεται, γιατί-πού-πώς-για πόσο )..Και τις προσδοκίες από την εφαρµογή τους στην πράξη ( τι αναµένεται να γίνει ). Πολλαπλότητα πτυχών της διδακτικής πράξης 55
4 Υπόδειγμα σεναρίου (Dagdilelis & Papadopoulos, 2010) 3 2 Instrumental Orchestration. 1 Τα σενάρια 56
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού 57
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Παρουσίαση και κατανόηση της ιστορικής αναγκαιότητας που οδήγησε σε μια έννοια Αναζήτηση στο Διαδίκτυο για οτιδήποτε σχετίζεται με την έννοια. Αφορμή οι δυσκολίες των μαθητών που συνδέονται με την έννοια. Πρόκληση γνωστικής σύγκρουσης 58
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Μπορεί η συγκεκριμένη δραστηριότητα να αποτελέσει απαρχή για άλλες επιμέρους που την επεκτείνουν; Μπορεί η μέθοδος ή το αποτέλεσμα να χρησιμοποιηθούν σε άλλο πρόβλημα ή δραστηριότητα; Μπορεί να αποτελέσει αφορμή για περεταίρω εμβάθυνση; 59
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Το σενάριο να ενσωματώνει τις «συνήθεις» συστηματικές δυσκολίες των μαθητών. 60
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Η χρήση της τεχνολογίας θα επιτρέψει ενέργειες που δε θα μπορούσαν να υλοποιηθούν στο παραδοσιακό περιβάλλον Να καθίσταται φανερή η συμβολή της τεχνολογίας στην επίτευξη συγκεκριμένων διδακτικών στόχων Οι επιλογές να αξιολογούνται όχι με βάση τον καινοτόμο χαρακτήρα τους αλλά την εκτιμώμενη διδακτική τους αποτελεσματικότητα 61
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Προσδοκάται η συμβολή σε γνωστικό επίπεδο ή η ανάπτυξη μιας δεξιότητας; Υπάρχει κίνδυνος να δημιουργήσει παρανοήσεις στους μαθητές σχετικά με την έννοια; (πχ κύκλος Pixel) (ελλοχεύει ο κίνδυνος να επιφέρω έναν περιορισμό στην εικόνα που έχουν οι μαθητές για τη συγκεκριμένη έννοια;) Είναι ενδεχόμενη μια απώλεια σε θέματα δεξιοτήτων; 62
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Ανεπιθύμητες παράπλευρες δραστηριότητες που μπορούν να επισκιάσουν το πραγματικό αντικείμενο του μαθήματος Η διπλή ζωή των εννοιών (μεσοκάθετος περιγεγραμμένος κύκλος σε τρίγωνο ή πολλαπλασιασμός-εμβαδόν σχημάτων) 63
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Να γνωρίζει ο εκπαιδευτικός από πού μπορεί να αντλήσει πρόσθετες πληροφορίες για την έννοια (πχ εν γένει Διαδίκτυο) Που θα βρει πρόσθετο διδακτικό υλικό, σημειώσεις, αναφορές από παρόμοιες διδασκαλίες (πχ σελίδες συναδέλφων) 64
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Οι έννοιες συχνά έχουν πολλαπλά πλαίσια εκφοράς που ένα σενάριο πρέπει να λαμβάνει υπόψιν. Άλλοτε μπορεί να υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις ενός προβλήματος μέσα στο ίδιο σενάριο 65
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Η φύση του λογισμικού συνδέεται με τον τρόπο μάθησης. Τι θέλω; Να εξασκηθούν, να ανακαλύψουν,. εποικοδομητισμό (constructivism) και τη διερευνητική μάθηση (exploratory learning) Μαστόρεμα (constructionism) δραστηριότητα εκγύμνασης (drill and practice), ή να είναι ενταγμένη στο πλαίσιο της επίλυσης προβλήματος (problem solving), ή να είναι καθοδηγούμενη από το δάσκαλο (πιο κοντά σε μια κατά Vygotski προσέγγιση). 66
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Μέχρι τώρα. Μεταβάλλονται οι δυνατότητες του καθηγητή Διαμεσολαβημένη γνώση (Ίδια σχήματα με εντελώς διαφορετική συμπεριφορά). Τώρα επικύρωση υποθέσεων πειραματικού τύπου. Ζητείται να διαπιστώσουν αρχικά (με δοκιμή) και ύστερα (αν χρειάζεται) να αποδείξουν μια πρόταση 67
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Το σύνολο των συμπεριφορών του διδάσκοντος που «αναμένονται» από το μαθητή και το αντίστοιχο σύνολο των συμπεριφορών του μαθητή που «αναμένονται» από το διδάσκοντα. Το συμβόλαιο αυτό δεν είναι ρητά εκφρασμένο και γίνεται αντιληπτό κάθε φορά που με κάποιο τρόπο ανατρέπεται. Ανατρέπεται σε κάποιο σημείο της ροής του σεναρίου το συμβόλαιο αυτό; 68
Χαρακτηριστικά σεναρίου ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΕΝΑΡΙΩΝ DAGDILELIS & PAPADOPOULOS (2010) Πώς ξεκινώ; Επεκτάσεις. Πρόβλεψη δυσκολιών Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Διδακτικά κέρδη - ζημίες Διδακτικός θόρυβος Χρήση εξωτερικών πηγών Πολλαπλές αναπαραστάσεις Υποκείμενες θεωρίες μάθησης Μικρομεταβολές στην οργάνωση Διδακτικό συμβόλαιο Οργάνωση τάξης εφικτότητα σχεδιασμού Διαχείριση του αριθμού των μαθητών. Διαχείριση του αριθμού των διαθέσιμων υπολογιστών. Διαχείριση του τρόπου εργασίας (ατομικά, ομαδικά) Διαχείριση του χρόνου (μια ή περισσότερες διδακτικές ώρες και με τι στόχο κάθε φορά) 69
1 Ο οδηγός αυτός δεν είναι πλήρης. 2 Δεν έχει την έννοια του αναγκαίου. 3 Σε διάφορα τμήματα υπάρχουν επικαλύψεις. 70