Έπιμέλεια, σχέδιο καί κατασκευή βιβλίου / ΆΓΓΕΛΟΣ ΚΟΚΟΒΊΚΑΣ
Ο Νίκος Λιβάνης γεννήθηκε στήν Πάτρα στις 17 Αυγούστου του 1948. Μεγάλωσε στή Γούβα, Νόρμαν 120, όπου πέρασε το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής του. Σήμερα ο Νίκος ζεί στήν Αγγλία με την αγαπημένη του οικογένεια. Η Πάτρα, οι φίλοι του και όσοι τόν γνωριίζουν, τόν σκέφτονται με νοσταλγία, αγάπη και τίς καλλίτερες αναμνήσεις. Σε όλους αυτούς αφιερώνει το βιβλιο τούτο με τις σκέψεις του...
ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΙΛΙΝΟ Βιβλίο είμαι και εφρόντησα να είμαι καθαρογραμμένο, κι αν με διαβάσεις κάποτε να ξέρεις τι σημαίνω. Βιβλίο είμαι και ούτε καν φαντάστηκα τίτλο να γράψω κολακευτικό, καί εξώφυλλο να έχω πολύ φανταχτερό! Βιβλίο είμαι καί αν στό ράφι θα μείνω σκονισμένο, κανένα παράπονο γατί δεν με εχεις διαβασμένο!! Το δειλινό, το τζάκι εχει πλευρίσει. Στό χουζούρι του η φαντασία του εχει φτερουγίσει. Χαρά απλώθηκε γύρω του σαν παιδιού, που τα σπάργανα Θα αφήσει. Το φεγγάρι, Θα δει νοσταλγικά. Το έχει ανάγκη να του πεί, τα δικά του μυστικά. Πόσο θα κρατήσει το δικό του μαγαλείο; Ψυχρή η αυγή και του χτυπάει το παραθύρι Ατάραχος αυτός περιμένη άλλο δείλι! 1 2
ΚΛΟΟΥΝ ΜΑΝΑ Λιωμένο κερί δίλπα στο τριαντάφυλλο που ανθίζει! Θυμίζει σκηνή κλόουν, που για να κρύψει Τη θλίψη του, Διασκεδάζει τους άλλους!! Γεννήθηκα απο μάνα πλύστρα, με τη σκάφη τα μιλούσε κάποτε χαμογελούσε, παληκάρι να με δεί, άφηνε και μια ευχή. Κάποτε μελανχολούσε άπο φόβο ο μαγνήτης της βελόνας μη με ελκίσει, και η κλεψιά ψάχνει παιδιά για να βαφτίσει. Εκει σκιφτή μες στη μπουγάδα, άφηνε και κάποιο κλάμα. Μα ηταν δικαιολογιμένη, ειχε στα μάτια σαπουνάδα.!! 3 4
Ο ΓΑΜΠΡΟΣ ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΖΩΗ Γαμπρο της κανει η λεβεντια το παλληκαρι! Ειναι μαζι του ερωτευμενη, η κορη της η ανδρειωμενη! Το θαρρος με λαμπροτητα τα στεφανα θα αλλαξει. Και το καμαρι ο παππας χαρουμενα θα τους διαβασει! Παρανυμφος του θα σταθει η σοβαροτητα. Και μπομπονιερες θα δοθουν στην τιμιοτητα! Καλημερα ζωη. Φρεσκα κουλουρια σου πουλαω, σεβασμο σου ζηταω! Ξερεις, ξυπνησα πρωι και μπελαδες εγω, δεν ζηταω. Μ εμαθες να αγαπαω! Καλημερα ζωη, Ασε.. να προσπαθαω! Καλημερα ζωη. με χαμογελο σε χαιρεταω. Χαρη θα στο χρωσταω! Ξερω σου ζητουν πολλοι. το φορτιο των αλλων μεγαλο, Μ εμαθες να.. συγχωραω!! Καλημερα ζωη, Ασε... να προσπαθαω!!!! 5 6
ΜΑΤΙΑ ΛΑΜΠΕΡΑ ΑΧΑΡΙΣΤΙΑ Απο το θανατο δοξαστηκε ο καημενος. Τον δυστυχη! Μες τη ζωη, δεν τον πλησιαζε κανεις! Η λησμονια, τονε φλερταριζε σα νεο. Προτασεις γαμου του κανε η ντροπη. Και η ταπεινωση την πλακα της να σπασει, με λογια ομορφα κι αυτη τον προκαλει Οταν πεινούσες, λέρωνες και αλλο πιάτο! Ειχες για πλύστρα σου την εκμετάλευση! Οταν μασούσες είχες για φύλακα την άχαριστία σου! Και οταν για δείπνο σε κάλεσε το τίποτα, τότε ένοιωσες τη γεύση... της περιφρόνησης! Τα δυο του ματια λαμπερα, καθημερινη του φορεσια που του στολιζαν τη καρδια! Λευκη η πλακα και γραμμενο τ ονομα του, συλλητηρια του στελνει η ζωη. Αυτη που θαυμαζε το καθε περασμα του, τον στελνει εκει για να μπορει... να ζει!! 7 8
ΧΡΟΝΟΣ Τ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ Πόσο πρέπει να ανεχθώ τη δική σου τιμωίια Κυρα Κοροιδία; Πόσο πρέπει να αντέχω τις δικές σου απειλές βρέ Ντροπή; Πόσο πρέπει να κρατάω άμυνα στήν κάθε έπιθεσή σου Απονιά; Πόσο πρέπει να περιμένω να με αγγαλιάσει επιτέλους η Δικαίωση; Δεν πρόλαβα!! Ζουμερές είναι οί λέξεις πού θά γράψω, σαν τις στύψεις από αυτές... θα δροσιστείς Από σένα τώρα εξαρτάται, αν στη γεύση τους.. εσύ θα αρκεστείς. Έχω παλάτια γιά να βάλεις τα όνειρά σου, καί απεριόριστη υπομονή να δεις... οσο χρειάζεται να ξεκουράσεις τα προβληματά σου. Αξιοπρέπεια που όμορφα εσκάλισα καί έχω γραμμένο..τ ονομα σου!! 9 10
ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΓΝΩΜΗ Τα λογια που ανθιζανε στον καμπο της καρδιας χαριτωμενα, Με ψεμα τα εποτιζες κι εμειναν.....μαραμενα! Τα λογια που δεν αφησες, καθολου να χαρουνε τη γιορτη τους... Μην το ξεχνας! Θαμμενα ειναι στην αυλη,...της θυμησης σου!! Η θεληση και η δυναμη σκεφτηκανε την ανθρωπινη αποσταση να μετριασουν και το τζαμι που υπαρχει αναμεσα μας, πως θα το σπασουν! Ο διαλογος το προτεινε τη βοηθεια τη δικη σου να ζητησουν. Τι λες λοιπον; Το επιτρεπεις ; Δεν προκειται να σε παρεξηγησουν μαζι σου θα το συζητησουν, γιατι η γνωμη σου ισως... ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙΝΗ ΙΚΑΝΗ που θα ακολουθησουν! 11 12
ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ Ε... ΑΝΘΡΩΠΑΚΟ Αραχνιασανε και σκουριασανε οι λεξεις στις αποθηκες της.. σκεψης!! Το θεμα η νοικοκυρα εχει αρρωστησει! Ευχομαι περαστικα! Κριμα θα ναι η βρωμια... να τις σαπισει! Ε... ανθρωπακο! -μου λεει η φωτια- Εσυ με σπρωχνεις να κανω τη...ζημια. Ευθυνες μου φορτωνεις μπολικες, Μα εσυ κανεις τις φλογες μου Φονισσες!! Και η μεγαλυτερη βλακεια σου, που μ εκανες... παροιμια σου! 13 14
ΟΤΑΝ Ο ΚΑΤΕΡΓΑΡΗΣ Σάν θα φύγεις, την οπτασία μου στα μάτια να κρατήσεις. Την πόρτα της θύμησης προσεκτικά να κλείσεις! Όταν ο αέρας της λησμονιάς με οργή, τις δικές μας στιγμές προσπαθεί να σβήσει, Μη τα χάσεις! Σκέψου το δέντρο με τις αναμνήσεις. βαθειά τις ρίζες του μαζί φυτέψαμε, Αυτό,... θα τις κρατήσει!! Ερωτευμενο ειναι το κοροιδο... με τη δικαιωση! Ο ερωτας του, πλατωνικος θα μεινει! Δεν δεχτηκε αυτη ποτε να του μιλησει! Την εχει ξεμυαλισει... ο κατεργαρης!! Τον θαυμαζω, αλλα δεν μπορω... να τον μιμηθω!! Όταν η νοσταλγία την παγωνιά της στείλει,.. το τζάκι της υπόσχεσης να ανάβεις.. Σ αυτό ζεσταίνομαι και γω!! Και οταν ο έρωτας τα βασανιστήρια του αρχίσει, κλείσε τα μάτια σου.. και φέρε με στη φαντασία σου, Όσο πιο κοντά μπορείς. Θα είμαι δίπλα σου!! 15 16
Η ΚΥΡΙΑ ΠΡΟΚΟΠΗ ΕΦΤΟΥΡΙΣΑ! Η κυρία προκοπή! -ωρα της καλή-, Μου μαθαινε θυμάμαι τη στράτα, τη στρατούλα. της άρεσε να τη φωνάζω καί... μανούλα! Εφτουρισα φροντιζοντας, να ειμαι παστρικος, Για δε μπερδευτηκα Ποτε, στα ποδια,... κανενος! Απόλαυση η κάθε ιστορία της. Με ζέσταινε η κάθε η ματια της. Σεντόνι έστρωνε την αγκαλιά της, με σκέπαζε με τα φιλιά της! Την άλφα βήτα μου μαθε, υπομονετικά. Τα λάθη μου διόρθωνε πολύ προσεκτικά! Καμαρώνει πού με βλέπει, οπως το ειχε αυτή φροντίσει. Ευχαριστημένη θα ναι σάν τα μάτια της θα κλείσει!! 17 18
ΖΗΛΕΙΑ ΑΛΗΘΕΙΑ Και, με ρωτησε καποιος για δε χαμογελαω.. Μα, που να ξερει ο ανθρωπος, τι μαχη δινω καθημερινα, τον πονο... να νικαω!!! Ποτε του δεν φανταστηκε πως, καπου στη γωνια εχει στησει το καρτερι της η Ζηλεια με μανια!! Τα μαθες τα νέα Κυρ Παντέλο; Η ψευτιά, βγάζει στο σφυρί την αλήθεια. Θα χουμε αλισβερίσι!! Την πουλάει όσο κι οσο, Τσάμικος ταμπάκος λέει της έγινε Κι εμείς, στήν τσίλια. Δεν τουχει περασει απο το μυαλο πως καθε διαβατη γελαστο, μπορει αυτη σε ενα λεπτο, να τον εξεφτιλισει!! 19 20
ΜΕΡΤΙΚΟ ΝΤΡΟΠΗ Ζωη!! Σε οργωσα, Εχω δικαίωμα να σε.. θερίσω. Τίποτα απίθανο δέν θα τολμήσω, μήτε παράλογο θα σου ζητήσω. Το μερτηκό μου και γω Να ζησω! Καλάδα κάνει η αναισθησία με πάθος Τόν γόνο θα χαλάσει, είναι σίγουρο! Θα φιγουράρει τα δίχτια το πρωί!! Στην αγορά θα τόν βγάλει για πούλημα. Και γω το βλέπω... Αυτό ειναι ντροπή! 21 22
ΝΤΡΟΠΗ II ΠΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΕΙ Το μυαλο σου σαν θ αφησεις για ταξιδι μακρινο, Προσεξε... να το περασεις απ τον δρομο το σωστο! Τα σκατα σαν θα πατησεις θα τα πλυνεις, θα γυαλισεις! Στην ντροπη σαν κολυμπησεις, κληρονομια στα παιδια σου, θε ν αφησεις! Για να πεί καλημέρα Η χαρά, Πόσο αραγε κοστίζει; Οσο εχεις το κουράγιο,... να τήν ζητιανεύεις! Για να πεί ενα γειά Η καλοσύνη, Τι πρέπει να πληρώσεις;.. τα σπασμένα! Αν θέλεις φίλη σου να κάνεις Την εμπιστοσύνη, Πρέπει να κουμπώνεσαι! Κι αν θέλεις να ξεφτιλιστείς; άστο! Δέν χρωστάς τίποτα!! 23 24
Σ ΑΚΟΛΟΥΘΩ ΧΑΘΗΚΕΣ Σάν καθαρόαιμο πουλάρι εκάλπαζα μέσα στά λειβάδια της ψυχής σου. Σαν καταράχτης χυνόμουνα επάνω στο κορμί σου. Σαν το ρυάκι ακολούθησα πιστά τη διαδρομή σου. Μήν το ξεχνάς!! Οσο η σκεψη κι αν παλευει, κι αν δινει μαχη δυνατη, παλι αυτη δεν καταφερνει γιατι χαθηκες, να βρει! Γυρνα γλυκια ελευθερια που χαθηκες τοσο καιρο, μεσ του μυαλου μου τα βιβλια γραμμενη ειναι η απορια! Κι αν μαχη καθημερινη ησκεψη τωρα δινει, η παρυσια σου αισθητη δεν την απομακρινει! 25 26
ΕΞΥΠΝΑΔΑ και ΚΟΥΤΑΜΑΡΑ Εχει γενέθλια απόψε η εξυπνάδα και η κουταμάρα, πολύ κομπλεξική, Θα βγάλει βρώμα πώς την αυγή παντρέυεται ΑΔΕΣΠΟΤΑ Γράφωντας,ταξίδι κάνω. Στά στενά Της μοναξιάς μου...φθάνω! Οταν η σκέψη αφήνεται σέ ταξίδι μέ καλεσμένους τίς λέξεις Θά κάνει...τις γνωριμίες της! Καί οταν η σκέψη ρωτάει τή συνείδηση.. Θά ήθελες νά ήσουν λιοντάρι; νά επικρατήσεις ; Τότε η πίκρα απαντάει... Θά δεχόσουν νά γίνεις εσύ τό πρόβατο; θά δεχόσουν; Γιά νά γνωρίσεις τά μονοπάτια τής ζωής πρέπει νά πάθεις. Μέ τή σκέψη τής σιωπής πρέπει νά μάθεις. 27 28
ΤΟ ΘΥΜΑ ΣΚΑΛΙΖΕ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΤΟΥΣ Ραντεβού με τον καημό, η μοίρα μου χε κλείσει. Το καθημερινό της θύμα, τόχε εξασφαλίσει! Κορδωτή ερχότανε, μα, την πιάνει μπόρα, Μούσκεμα εγίνηκε, και χασε την ωρα! Στα σκαλια του φτωχικου μου, ανταμωσαν δυο καημοι και λεγε ο ενας στον αλλο, κανε λιγο υπομονη. Μπας κι αρωστησε η αληθεια; Μηπως πεθανε η χαρα;... και τους ειδα κοιταχτηκαν μ ενα δακρυ στη ματια! Σκαλιζε τα ονοιρα τους βρε ζωη, Ποτιζε και την αληθεια, να ανθησει και να γεννηθει η ελπιδα, η χαρα και η υπομονη!! Κουραστηκαν καρτερωντας να ρθει η υπομονη, και στην ακρη των ματιων τους, επιασε ψιλη βροχη Και τους ειδα αγκαλιαστηκαν και ενοιωσα παραξενια, μα με πονο αυτοι θρηνουσαν τη δικη τους συμφορα!! 29 30
ΣΚΕΨΕΙΣ ΧΑΜΟΓΕΛΟ Κορόιδο που νε η ευαισθησία, Βάλθηκε να μου χαλάσει την γαλήνη μου! Οταν η ικανότητα ξεκίνησε απο παιδί ορφανό Και πλησίασε την τελειότητα η δυσπιστία... αυτοκτόνησε! Το χαμόγελο το έσπειρε η ματιά σου. Η καρδιά σου να το ποτίζει γιά να ανθίσει, η άδιαφορία σου Θα το μαράνει. Οταν κοιμάται η τεμπελιά η εργασία γελάει Ασταμάτητα! Για να κοιμηθεί η σιωπή έβαζε τη φλυαρία να της λέει ιστορίες. Για να γελάσει η πικρία, έπρεπε να το ζητήσει χάρη... απο την απανθρωπιά! 31 32
Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΡΧΟΤΑΝΕ ΓΙΑ ΚΕΙΝΟΝ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ Χριστός Ανεστη, ακούστηκε απ του παπά το στόμα. Χέρια απλώθηκαν πολλά να πάρουνε τη φλόγα. Μα ένα χέρι φθονερό Θα ανάψει το φυτίλι, της καταστροφής είχε υποσχεθεί να κανει το χατήρι. Οταν στοιχηματίζει η σκευωρία καί η αθλιότητα, ποιά πρώτη θα σκοτώσει τη συνείδηση, τότε, η σύμπτωση πού ξέρει καί λυτρώνει, βοηθάει με τόν τρόπο της! Βόλτα τον έφερε αυτή με τα καμώματά της Θύματα έψαχνε να βρεί να φαει η απονιά της. Ραδιούργα όμως πολύ και ο στόχος της είναι άλλος Θέλει να γίνει μακελειό στη συνοικία Βλατερό. Διάνα κάνει τρομερή κτυπάει μια νοικοκυρά, δεν ξέρω το όνομά της, Άγια τα χώματά της Μα ο Νικόλας την έπιασε κορόιδο. Η σύμπτωση πού ξέρει και λυτρώνει εκανε το θαύμα της. ΝΑΝΑΙ ΚΑΛΑ!! 33 34
ΕΝΑΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΗΛΙΕ ΜΟΥ Ενας Χριστός, γεννιέται Απόψε στα όνειρά σου. Ενας Χριστός γελάει στα καμώματά σου. Ενας Χριστός ξανασταυρώνεται στής φαντασίας σου τα λάθη Ενας Χριστός αναπαυμένος... στήν καρδιά σου. Ενας Χριστός πονάει...στά φερσίματά σου!! Ξυπνώ και μου λείπεις ξανά γιατί η οπτασία σου χάθηκε, Το όνειρο πια δεν γυρνά. Απ τις ηλιαχτίδες αρπάχτηκε! Ηλιε, το όνειρό μου μην το παίρνεις Κι ασε αυτή τη νύχτα να κρατήσει, Κι αμα θες εσυ τα καταφέρνεις, Κι ας αργήσει η μέρα να ροδίσει! Θαρρώ πως αυτή τη βραδιά θα μείνεις για πάντα κοντά μου, μα οχι σάν όνειρο πιά Αλλά αληθινή και δικιά μου! 35 36
Η ΑΓΑΠΗ ΔΕΝΤΡΟ Η αγάπη παγιδέυει, σε μαγεύει, σε παιδεύει και μετά απογοητεύει. Αγάπη είσαι διπρόσωπη, την ομορφιά σου απλώχερα χαρίζεις. Πώς το μπορείς χαρές Να ναβαγήζεις; Η αγάπη σου γελάει, Προκαλεί καί σου μιλάει. Ξερει πώς να κολακεύει Και με ενα γειά σου Να τελειώνει!! Δέντρο πού το αφήσατε στην τύχη του να μεγαλώσει, και ούτε καν νοιαστήκατε Η μανία του βορηά αν θα το ξεριζώσει. Μα αυτό εκεί Καρτερικά, Σκάβει βαθειά σιγά σιγά Τις ρίζες του ν απλώσει. Δέντρο που το αφήσατε Η δίψα να ξεράνει Μα αυτό τόν πόνο του θα πιεί Τον κάνει και πηγάδι! Δέντρο, ψηλες του οι φιλωσιές Να χαραγμένες οι πληγές Θα μείνουν στίς πληγές του! 37 38
ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑΤΙ Ελλάδα χώρα που εγέννησες θεούς και από τόν Ολυμπο ψηλά σε κυβερνούσαν, Ελλάδα χώρα φορτωμένημε ναούς και βασιλιάδες που το αίμα σου ρουφούσαν! Δημοκρατία, αμαρτία, πολιτισμός, βασανισμός... όλα τα χρόνια απορία! Ελλάδα χώρα που εγέννησες μωρό, και το βαφτίσαν οι σοφοί Δημοκτρατία, με χίλια βάσανα αναστήθηκε κι αυτό. Μα το όνομά του Έχει γραφτεί στήν Ιστορία!! Τήν σκέψη μου ρωτάνε τα γιατί, Γιατί εμπήκες στό κλουβί σιωπής; Γιατί κλειδώθηκες στό μπαούλο της απομόνωσης; Και έδωσες τα κλειδιά στόν μεγαλύτερο εχθρό τον ξεχασμό; Γιατί άφησες το ηνία στή πανούργα τη κατάθλιψη και σε φέρνει αντιμέτωπο με τίς αμφιβολίες; Γιατί έδωσες περιθώρια Στόν Αλήτη Πονο Να γελάσει μαζί σου ο Βλάκας; 39 40
Νίκος Λιβάνης
Printed in Leeds 2012. The New Locals Collective - Anggelos Kokovikas.