Medical Express Έτος 21 ο / Τεύχος 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012 ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΚΕΜΠ ΚΡ 385/1989 PRESS X+7 PRESS POST P O S T ISSN 1106-3157 Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 102 166 74 ΓΛΥΦΑΔΑ e-mail: info@pitsilidis.gr > ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ Ρευματοειδής Αρθρίτιδα. Στόχος η πλήρης ανακούφιση! > ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ - Δεν είναι όλοι σαν τον Roosevelt > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ H Tρόικα φαρμακώνει τους Έλληνες > Θ. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Ζήτημα χρόνου ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ MANΩΛΗΣ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ «Λέμε ΝΑΙ στο Διαδίκτυο και στις νέες τεχνολογίες» ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ Σύμφωνο Σταθερότητας στην Υγεία Επισκεφτείτε τη νέα μας ιστοσελίδα www.medicalexpress.gr Username και Password στη σελίδα των περιεχομένων
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Medical Express ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ: Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε., Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα, τηλ.: 210-89.47.002, Fax: 210-89.41.551, www.pitsilidis.gr, e-mail: info@pitsilidis.gr www.medicalexpress.gr username: abcd / password: 1234 ΚΩΔΙΚΟΣ: 011985 14 28 EDITORIAL H Tρόικα φαρμακώνει τους Έλληνες 8 ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΑ Ζήτημα χρόνου 12 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 14 ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ Εφημερεύοντα προβλήματα 20 Νέοι διοικητές στις ΥΠΕ 22 Σύμφωνο Σταθερότητας στην Υγεία 24 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ «Λέμε ΝΑΙ στο Διαδίκτυο και στις νέες τεχνολογίες» 28 ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Στόχος η πλήρης ανακούφιση! 34 ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 38 ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ Δεν είναι όλοι σαν τον Roosevelt... 54 ΕΚΔOΤΗΣ Mιχάλης Πιτσιλίδης, Λ. Πορφύρα 11, Bούλα 166 73 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Nινέττα Βατικιώτη ΔIEYΘYΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚH ΔIEYΘYΝΣΗ Κωνσταντίνος Σπίγγος Μιχάλης Πιτσιλίδης ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔIEYΘYΝΣΗ Ειρήνη Πιτσιλίδη OΙΚONOMΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γιώργος Παναγόπουλος ART DIRECTOR Νικολέττα Παπαϊωάννου ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Νεκταρία Καρακώστα, Έλενα Κιουρκτσή, Βιβέττα Λαϊνιώτη ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Βασιλική Κούτσικου ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Όλγα Κοσσυβάκη Ανυπόγραφα άρθρα: Copyright Medicart SA Αποκλειστικά δικαιώματα για την Ελλάδα Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. 6 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
E D I T O R I A L ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΙΕΣΕΙΣ H Tρόικα... φαρμακώνει τους Έλληνες Του Μιχάλη Πιτσιλίδη pitsilidis@gmail.com Ο κ. Ματίας Μορς δείχνει μια ανεξήγητη (;) επιμονή στην εφαρμογή, μόνο στην Ελλάδα, ενός συστήματος που δεν υφίσταται πουθενά αλλού στον κόσμο Yπό τις συνεχείς και αφόρητες πιέσεις της Τρόικας και, ειδικότερα, του κ. Ματίας Μόρς, γερμανού εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Τρόικα, το Υπουργείο Υγείας εφάρμοσε, εσπευσμένα και κυριολεκτικά εν μια νυκτί, τη συνταγογράφηση από τους ιατρούς του ΕΟΠΥΥ, με βάση τη δραστική ουσία. > ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ; Όπως έχουμε γράψει πολλές φορές, όπως συμβουλεύουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι και ειδικοί στην Ελλάδα κι όπως συμβαίνει στις 3 χώρες της Ευρώπης όπου εφαρμόζεται η συνταγογράφηση δραστικής ουσίας, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει, δίπλα στο όνομα της δραστικής ουσίας, το συγκεκριμένο φάρμακο που προτείνει αυτός ή που Ο κ. Ματίας Μόρς και το εν Ελλάδι λόμπι των μεγάλων ξένων εταιρειών που δρουν ως ύαινες στις αγορές, προβάλλουν το «παράδειγμα της Πορτογαλίας, όπου η συνταγογράφηση με τη δραστική ουσία είναι καθεστώς». Πρόκειται για ασύστολα ψεύδη. Στην Πορτογαλία είναι όντως υποχρεωτική η συνταγογράφηση με τη δραστική ουσία (International Non-proprietary Name, INN) αλλά οι γιατροί είναι ελεύθεροι να προσθέσουν το εμπορικό όνομα του φαρμάκου που προτιμούν (brand name) είτε το όνομα της εταιρείας (marketing authorisation holder name). Μιλούν, επίσης, για τη δυνατότητα του φαρμακοποιού να αντικαταστήσει το φάρμακο προτίμησης του γιατρού με ένα γενόσημο που θα επιλέξουν αυτός με τον ασθενή. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει γιατί ο φαρμακοποιός δεν έχει κίνητρο να χορηγεί φθηνότερα φάρμακα και, το σημαντικότερο, επειδή ο γιατρός πρέπει να έχει επισημάνει, τσεκάροντας ειδικό προς τούτο κουτάκι πάνω στη συνταγή, ότι επιτρέπει την αντικατάσταση. Αν έχει τσεκάρει το κουτάκι που απαγορεύει την αντικατάσταση, τότε χορηγείται υποχρεωτικά το φάρμακο που έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός. Όπως στην Ελλάδα, έτσι και στην Πορτογαλία, ο ασθενής που θα προτιμήσει άλλο φάρμακο από το φθηνότερο γενόσημο, θα πληρώσει εξ ολοκλήρου τη διαφορά τιμής από την τιμή αναφορά (reference price). Οι βασικές διαφορές της Ελλάδας με την Πορτογαλία είναι (α) η μείωση του ποσοστού κέρδους των φαρμακείων στο 19.5% από το Σεπτέμβριο του 2005, (β) η σχετικά υψηλή συμμετοχή των ασθενών που είναι, κατά μέσον όρο 34.4%, από το 2008, όταν στην Ελλάδα είναι κάτω από 20%. Ωστόσο, από τον Ιούνιο του 2009, όλα τα φάρμακα χορηγούνται δωρεάν σε άτομα με χαμηλό εισόδημα, μακροχρόνια άνεργους και άλλες ειδικές κατηγορίες του πληθυσμού. 8 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
E D I T O R I A L ήδη χρησιμοποιεί ο ασθενής. Από κει και πέρα, το Υπουργείο Υγείας έχει ορίσει μια τιμή αναφοράς, την οποία πληρώνει για το φθηνότερο από τα γενόσημα. Αν ο ασθενής επιλέξει το φθηνότερο, επιβαρύνεται μόνο τη συμμετοχή του στην τιμή αναφοράς. Αν επιλέξει το άλλο, αυτό που προτείνει ο γιατρός ή προτιμά ο ασθενής, θα επιβαρυνθεί εξ ολοκλήρου με τη διαφορά τιμής. Έτσι, το Υπουργείο έχει καθορίσει το ποσόν που πληρώνει ο ΕΟΠΥΥ για κάθε κουτί φάρμακο, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα το δικαίωμα επιλογής, τόσο στον ασθενή όσο και στον γιατρό. Από την ώρα που ο ΕΟΠΥΥ δεν επιβαρύνεται, κανείς δεν έχει το δικαίωμα να εμποδίσει το γιατρό ή τον ασθενή να κάνουν την επιλογή τους! Όπως ακριβώς, άλλωστε, συμβαίνει με πολλά προϊόντα υγείας, όπως τα γυαλιά ή τα ακουστικά βαρηκοΐας. Το ταμείο καλύπτει ένα συγκεκριμένο ποσόν κι από κει και πάνω επιβαρύνεται ο ασφαλισμένος. ΑΝΕΞΗΓΗΤΗ ΕΠΙΜΟΝΗ Όλα αυτά φαίνονται αυτονόητα σε όλους πλην ενός. Ο κ. Ματίας Μορς δείχνει μια ανεξήγητη (;) επιμονή στην εφαρμογή, μόνο στην Ελλάδα, ενός συστήματος που δεν υφίσταται πουθενά αλλού στον κόσμο: αποκλειστική αναγραφή μόνο της δραστικής ουσίας και χορήγηση > ΤΟ ΠΤΩΧΟΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ Εκεί στον ΕΟΠΥΥ δεν έχουν καταλάβει ότι σήμερα πτωχούς έχει όλη Ελλάδα και όχι μόνο η Νέα Ιωνία! Έτσι, αντί, όπως στην Πορτογαλία, να αποφασιστεί η χορήγηση φαρμάκων χωρίς συμμετοχές σε ανέργους, σε άτομα με εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχιας κλπ σε όλη τη Ελλάδα, ο ΕΟΠΥΥ, η ανεπάρκεια της ηγεσία του οποίου είναι πλέον πασιφανής, ζητάει, ούτε λίγο ούτε πολύ να μεταβαίνουν στη Ν. Ιωνία!!! Όσο για τους προμηθευτές του ΕΟΠΥΥ, θα πληρώνονται «άμεσα» αφού, βεβαίως, πρώτα «ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ενταλματοποίησης της δαπάνης». Δηλαδή σε 4-5 χρόνια από τα φαρμακεία μόνο του φθηνότερου γενόσημου, με παράλληλη ελεύθερη πτώση των τιμών! Όποιος είναι ποιο φτηνός, αυτός θα πουλάει. Και είναι σύμπτωση, φαντάζομαι, ότι μεγάλες γερμανικές φαρμακαποθήκες και εταιρείες γενοσήμων, δείχνουν το ίδιο ακριβώς ενδιαφέρον! Είναι μεγάλη υπόθεση να ξέρεις ότι κατεβάζοντας την τιμή, χωρίς έξοδα προσωπικού, μάρκετινγκ, πωλήσεων, φόρους κλπ, εξασφαλίζεις τεράστιες, μαζικές πωλήσεις, ξεμπερδεύεις με τον εγχώριο ενοχλητικό ανταγωνισμό που ακούει στο όνομα «ελληνική φαρμακευτική βιομηχανία», διώχνεις τις ξένες εταιρείες από την Ελλάδα, οδηγείς σε κλείσιμο τουλάχιστον τα μισά φαρμακεία και φαρμακαποθήκες και μετά.βλέπουμε! Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας προβάλλει μέχρι σήμερα σθεναρή αντίσταση. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, χρειάζεται η άμεση παρέμβαση του ίδιου του πρωθυπουργού, για να δοθεί τέλος στις προσπάθειες των συμφερόντων που βρίσκονται πίσω από τον κ. Ματίας Μορς να αλώσουν την ελληνική φαρμακευτική αγορά 10 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
E Ξ Ε Ρ Χ Ο Μ Ε Ν Α Ζήτημα χρόνου... Του Θεόδουλου Παπαβασιλείου t.papavasiliou@pitsilidis.gr Ο χρόνος λειτουργεί αρνητικά και εις βάρος μας, μόνο όταν κάνουμε βήματα προς λάθος κατεύθυνση Έχει περάσει αρκετός καιρός από τότε που μπήκαμε στον χορό της εξυγίανσης και των μέτρων. Έχουν όντως αλλάξει πολλά, σαφώς έχουν ληφθεί μέτρα προς την σωστή κατεύθυνση, αλλά με σημαντικές καθυστερήσεις και με ακόμη πιο σημαντικές εκκρεμότητες, που κάνουν ορατό τον κίνδυνο, οι μέχρι τώρα προσπάθειες να πάνε χαμένες. Το κλίμα για τη χώρα μας στο εξωτερικό παραμένει τροπικό, με τις δηλώσεις συμπαράστασης να εναλλάσσονται ραγδαία με τις δηλώσεις περί σίγουρης χρεοκοπίας και αποτυχίας της όποιας προσπάθειας γίνεται για τη διάσωσή μας. Η πρόσφατη επίσκεψη της Μέρκελ, η οποία αναγνώρισε δημοσίως την πρόοδο της Ελλάδας και τις θυσίες του ελληνικού λαού, τονίζοντας παράλληλα τη στήριξή της στη χώρα μας, έδωσαν μια ανάσα σε διπλωματικό επίπεδο. Αμέσως μετά ήρθαν οι δηλώσεις Σόιμπλε, ο οποίος απέκλεισε το θέμα της χρεοκοπίας, τέθηκε σύμφωνα με δημοσιεύματααπό την Τρόικα η ανάγκη για επιμήκυνση του χρόνου προσαρμογής της Ελλάδας και, γενικά, υπάρχει ένα πιο θετικό κλίμα για την προσπάθεια που γίνεται, αλλά και για την έκβασή της. Ωστόσο, η οποιαδήποτε διπλωματική επιτυχία, μπορεί να ανατραπεί από λεπτό σε λεπτό, αν η κυβέρνηση δεν προχωρήσει άμεσα στη λήψη των μέτρων για τα οποία δεσμεύτηκε. Και κάπου εδώ, αφήνουμε το καλό κλίμα που υπάρχει στο εξωτερικό, για να περάσουμε στο στραβό κλίμα που υπάρχει στο εσωτερικό. Υπάρχουν θέματα όπως για παράδειγμα οι απολύσεις στο δημόσιο που βρίσκονται σε εκκρεμότητα από τότε που πρωτοξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις με την Τρόικα. Πολλές επίσης μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί, αναβάλλονται ή απλά ψηφίζονται και μένουν στα χαρτιά. Στο χώρο της Υγείας τα βασικά προβλήματα παραμένουν άλυτα εδώ και χρόνια. Με την αιτιολογία του πανικού και της πίεσης του χρόνου, έχουν ληφθεί μέτρα για την εξοικονόμηση δαπανών, τα οποία κάθε άλλο παρά στοχευμένα ήταν, προκαλώντας πολλά προβλήματα στην αγορά. Οριζόντιες περικοπές στις τιμές φαρμάκων και, γενικότερα, απανωτά μέτρα στο χώρο του φαρμάκου, ελάχιστες έως καθόλου παρεμβάσεις για εξοικονόμηση στο υπόλοιπο 80% των δαπανών υγείας, λειτουργία ενός μεγάλου έργου όπως είναι ο ΕΟΠΥΥ χωρίς πλάνο και μακροπρόθεσμο σχέδιο βιωσιμότητας και άλλα πολλά και ανθυγιεινά, που επιβάρυναν την κατάσταση της ήδη ασθενούς υγείας. Η πίεση του χρόνου, μπορούσε τότε να αποτελέσει τη δικαιολογία ή ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί ως «ελαφρυντικό» για την προχειρότητα των μέτρων που έχουν ληφθεί. Όχι πια. Έχει περάσει ήδη αρκετός καιρός, θα έπρεπε να κατατεθούν εμπεριστατωμένες προτάσεις και στοχευμένες λύσεις για το νοικοκύρεμα του χώρου και να αποφευχθούν τα λάθη του παρελθόντος. Η Τρόικα πιέζει και πάλι για νέες περικοπές στο χώρο της υγείας. Τα χρονικά περιθώρια είναι ασφυκτικά και η ανάγκη να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις, για να εξασφαλίσουμε την επόμενη δόση, ενδεχομένως να οδηγήσουν και πάλι σε λανθασμένες αποφάσεις. Ελπίζουμε να μην συμβεί κάτι τέτοιο. Ο χρόνος λειτουργεί αρνητικά και εις βάρος μας, μόνο όταν κάνουμε βήματα προς λάθος κατεύθυνση... 12 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α > Σχετικά με τη Λακινιμόδη Η λακινιμόδη είναι ένας ανοσοτροποποιητικός παράγοντας, χορηγούμενος από του στόματος μία φορά ημερησίως, ο οποίος δρα στο ΚΝΣ με ένα νέο μηχανισμό δράσης και αναπτύσσεται για τη θεραπεία της πολλαπλής σκλήρυνσης. Σε μοντέλα πειραματόζωων, η λακινιμόδη διαπερνά τον αιβατο-εγκεφαλικό φραγβό ώστε δυνητικά να έχει άμεση δράση στην τοπική φλεγμονή του ΚΝΣ και την νευροεκφύλιση. To πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης Φάσης III, που αξιολογεί την από του στόματος λήψη λακινιμόδης, σε ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση, περιλαμβάνει δύο βασικές μελέτες, την ALLEGRO και τη BRAVO. Εκτός από τις κλινικές μελέτες για την πολλαπλή σκλήρυνση, η λακινιμόδη βρίσκεται σε Φάση II ανάπτυξης για τη νόσο του Crohn και τον Ερυθηματώδη Λύκο. > MSD Ετήσιος απολογισμός δραστηριοτήτων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Η MSD (γνωστή ως Merck στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στον Καναδά) εξέδωσε την ετήσια έκθεση για το πρόγραμμα δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης για το έτος 2011, σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι τέσσερις βασικοί τομείς δραστηριοτήτων Κοινωνικής Ευθύνης στους οποίους έχει θέσει προτεραιότητα η MSD είναι η Πρόσβαση στην Υγεία, το Περιβάλλον, οι Εργαζόμενοι και Δεοντολογία και Διαφάνεια. Σε καθένα απ' αυτούς τους τομείς η MSD έχει υιοθετήσει συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Πρόσβαση στην Υγεία H MSD έχει δεσμευτεί να παρέχει φάρμακα, εμβόλια και ιατρικό εξοπλισμό στους ανθρώπους που τα έχουν ανάγκή, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες, θεωρώντας απαράδεκτο το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο δεν απολαμβάνει > TEVA PHARMACEUTICAL INDUSTRIES LTD- ACTIVE BIOTECH Tρίτη μελέτη Φάσης III του laquinimod H Teva Pharmaceutical Industries Ltd. και η Active Biotech ανακοίνωσαν πρόσφατα την εξέλιξη του προγράμματος κλινικής ανάπτυξης του laquinimod (λακινιμόδη), χορηγούμενου από του στόματος άπαξ ημερησίως, για τη θεραπεία της υποτροπιάζουσας διαλείπουσας πολλαπλής σκλήρυνσης (RRMS). Οι εν λόγω εταιρείες πρόκειται να ξεκινήσουν την τρίτη μελέτη φάσης III της λακινιμόδης, μετά τη γραπτή συμφωνία που συνήψαν με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α. (FDA) σχετικά με την Ειδική Αξιολόγηση Πρωτοκόλλου (SPA). Στη μελέτη φάσης III της λακινιμόδης CONCERTO, θα αξιολογηθεί η χορήγηση δύο δόσεων του προϊόντος (0,6mg και 1,2mg) σε περίπου 1.800 ασθενείς για διάστημα έως και 24 μηνών. Το πρωταρχικό καταληκτικό σημείο θα είναι η επιβεβαιωμένη εξέλιξη της αναπηρίας, σύμφωνα με τη Διευρυμένη Κλίμακα Κατάστασης Αναπηρίας (Expanded Disability Status Scale-EDSS). «Τα αποτελέσματα στις προηγούμενες δοκιμές Φάσης III της λακινιμόδης υποστηρίζουν την κλινική χρησιμότητα της συγκεκριμένης ουσίας ως μια ξεχωριστή θεραπευτική επιλογή για την πολλαπλή σκλήρυνση», δήλωσε ο Δρ. Michael Hayden, Πρόεδρος του Τμήματος Έρευνας &Ανάπτυξης και Επιστημονικός Διευθυντής της Teva Pharmaceutical Industries Ltd. «Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με τη συμφωνία του FDA σχετικά με τον σχεδιασμό της μελέτης και την προγραμματισμένη ανάλυση και ανυπομονούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τη λακινιμόδη ως δυνητική θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με υποτροπιάζουσα διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση». 14 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α οφέλη από τα φάρμακα και από ένα οργανωμένο σύστημα Υγείας. Περιβάλλον Η MSD σέβεται το περιβάλλον μέσα από όλες τις δραστηριότητες της. Ένας υγιής πλανήτης εξασφαλίζει υγεία τόσο στους ανθρώπους όσο και στην εταιρεία μας. Εργαζόμενοι Η επιτυχία της MSD στηρίζεται στο ταλέντο, στη καινοτόμος σκέψη και στο ήθος των ανθρώπων της. Για το λόγο αυτό η εταιρεία προσπαθεί διαρκώς να εξασφαλίζει ένα εργασιακό περιβάλλον στο οποίο οι πιο ικανοί άνθρωποι στον κόσμο, θα είναι περήφανοι που εργάζονται στη MSD. Δεοντολογία και Διαφάνεια Η ηθική συμπεριφορά και η συμμόρφωση στους κανόνες δεν είναι απλά ευθύνη όλων μας, κάθε μέρα, σε ό,τι κάνουμε, αλλά αποτελεί το τρόπο με τον οποίο θα κερδίζουμε καθημερινά την εμπιστοσύνή των ανθρώπων με τους οποίους συνεργαζόμαστε. Αξιοσημείωτα παραδείγματα δράσεων της MSD για το 2011, μέσα από αριθμούς: Τα προγράμματα που υλοποιεί η MSD ήρθαν σε επαφή με 273 εκατομμύρια ανθρώπους 51.600 εργαζόμενοι συμμετείχαν σε εκπαιδευτικά προγράμματα υγειονομικής περίθαλψης της εταιρείας, 34,7 εκατομμύρια δολάρια επενδύθηκαν σε συνεργασίες για την αντιμετώπιση βασικών προβλημάτων υγείας Η MSD επένδυσε 8,5 δισεκατομμύρια δολάρια στην Έρευνα και Ανάπτυξη νέων φαρμάκων Τα προϊόντα της MSD αντιμετωπίζουν το 53% των 20 πιο σοβαρών νοσημάτων παγκοσμίως, με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας Η εταιρεία μείωσε κατά 4,4 δισεκατομμύρια λίτρα την παγκόσμια κατανάλωση νερού Οι υπάλληλοι μας διέθεσαν κατ εκτίμηση 210.500 ώρες εθελοντικής εργασίας Η χρηματική αποτίμηση των προγραμμάτων εταιρικής προσφοράς της MSD ανέρχεται σε ύψος 1,3 δισεκατομμυρίου δολαρίων. MSD for mothers Σε παγκόσμιο επίπεδο, η MSD έχει σταθεί αρωγός στην αντιμετώπιση σημαντικών προβλημάτων υγείας, όπως η ογκοκέρκωση, ο HIV και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Μία από τις νέες πρωτοβουλίες που ξεκίνησαν το 2011, ήταν και το πρόγραμμα MSD for mothers. Υπολογίζεται ότι 287,000 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, αριθμός που μεταφράζεται σε έναν θάνατο κάθε δύο λεπτά. Σε μια εποχή, που έχουν πραγματοποιηθεί τεράστια βήματα στον τομέα των φαρμάκων και της υγείας, αυτοί οι αριθμοί είναι απαράδεκτοι. Μέσα από το πρόγραμμα MSD for mothers η εταιρεία βαδίζει με σταθερά βήματα στη δημιουργία ενός κόσμου, όπου καμία γυναίκα δεν θα φοβάται ότι μπορεί να πεθάνει από επιπλοκές στην εγκυμοσύνη ή κατά τη διάρκεια της γέννας (www.merckformothers.com). Η αξία της διάσωσης της ζωής μιας γυναίκας, έχει αναγνωριστεί από την MSD, ως βασική προτεραιότητα, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στην υποστήριξης του προγράμματος MSD for mothers με 500 εκατομμύρια δολάρια, για τα επόμενα 10 χρόνια. Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη MSD Ελλάδος Στην Ελλάδα, η MSD εφαρμόζει τη φιλοσοφία της παγκόσμιας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, αναπτύσσοντας σημαντικές δράσεις και στην χώρα μας. Οι δράσεις αυτές αφορούν στην ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, στην επίτευξη αριστείας στην έρευνα για νέες θεραπείες, στην ανάπτυξη προγραμμάτων ενημέρωσης και πρόληψης για σοβαρές ασθένειες, στην κατάθεση προτάσεων και λύσεων στον τομέα υγειονομικής πολιτικής και στην ενίσχυση των εγχώριών επενδύσεων. 16 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α > 1 στους 4 Έλληνες πάσχει από ρευματικές παθήσεις Σήμερα υπολογίζεται ότι 2.500.000 κάτοικοι της χώρα μας προσβάλλονται από κάποια ρευματική πάθηση, το πιο συχνό αίτιο λειτουργικής ανικανότητας, όμως ελάχιστοι γνωρίζουν για αυτές, με δραματικές επιπτώσεις, αφού καθυστερούν να επισκεφθούν τον ειδικό γιατρό, δηλ. ρευματολόγο, και τις περισσότερες φορές απευθύνονται σε λάθος ειδικότητα! Αποτέλεσμα αυτής της καθυστέρησης είναι η μη έγκαιρη διάγνωση και η μη εφαρμογή σωστής θεραπείας και έτσι η πρόκληση μη αναστρέψιμων βλαβών και παραμορφώσεων, ακόμη και αναπηρίας Το τραγικό είναι ότι αν είχαν λάβει εγκαίρως θεραπεία οι βλάβες αυτές θα μπορούσαν να αποφευχθούν, τόνισε σε σημερινή συνέντευξη τύπου ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Ρευματολογίας, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Αλέξανδρος Ανδριανάκος. Οι ρευματικές παθήσεις, συγκριτικά με όλες τις άλλες ομάδες παθήσεων, αποτελούν τόσο στο σύνολο του γενικού πληθυσμού, όσο και στονεργαζόμενο πληθυσμό της χώρας μας, δηλαδή στα άτομα ηλικίας 19-65 ετών, το πιο συχνό αίτιο & ευθύνονται για το: 50% της μακροχρόνιας λειτουργικής ανικανότητας (αναπηρικές συντάξεις κ.λπ.) 30% των απουσιών από την εργασία και 20% των ιατρικών επισκέψεων & της χρήσης φαρμάκων. Σήμερα, τόνισε ο κ. Ανδριανάκος, είναι εφικτή η αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση των ρευματικών παθήσεων, η δραστική μείωση των δυσμενών τους επιπτώσεων και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Η εισαγωγή, τα τελευταία χρόνια, των βιολογικών παραγόντων > GlaxoSmithKline Consumer Healthcare: 15 χρόνια ταξίδι με τα Παιδιά της «Φλόγας» Τα χαμόγελα των μικρών φίλων του Συλλόγου «Φλόγα» φροντίζει εδώ και περίπου 15 χρόνια η GlaxoSmithKline Consumer Healthcare ως χορηγός των ταξιδιών τους στο μαγευτικό Barretstown Camp της Ιρλανδίας. Κάθε καλοκαίρι η καρδιά της εταιρείας χτυπά πλάι στα παιδιά με νεοπλασματικές ασθένειες των 22 χωρών που συναντoύν παιδιά με τις ίδιες ανησυχίες για να περάσουν στιγμές ξενοιασιάς, παιχνιδιού και δημιουργίας σε μια πανέμορφη και άρτια οργανωμένη κατασκήνωση! Στην Ελλάδα η GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Ελλάδας, από το 1999 μέχρι σήμερα, φροντίζει με αγάπη, συνέπεια και αφοσίωση τα παιδιά του Συλλόγου «Φλόγα», ώστε κάθε καλοκαίρι να συμμετέχουν στο «Children s Camp» του Barretstown στην Ιρλανδία για 10 ημέρες. Στην κατασκήνωση του Barretstown, που ιδρύθηκε το 1994 από το γνωστό ηθοποιό Paul Newman, τα παιδιά της «Φλόγας» απολαμβάνουν 10 ημέρες αφιερωμένες μόνο σε εκείνα, γεμάτες παιχνίδια, ιππασία, κανό, αναρρίχηση, τοξοβολία, χειροτεχνίες, ψάρεμα και λοιπές δραστηριότητες. Μακριά από τις συνεχείς θεραπείες και τις επισκέψεις στα νοσοκομεία, τα παιδιά αποκτούν περισσότερη αισιοδοξία, θάρρος και αυτοπεποίθηση και ξαναβρίσκουν την πολύτιμη παιδικότητα που τους στερεί η ασθένεια. Εθελοντές από τη «Φλόγα» και τη GlaxoSmithKline (GSK) συνοδεύουν με εξαιρετική προσοχή και αγάπη τα παιδιά και τα φροντίζουν σε όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στην Ιρλανδία. «Οι μαρτυρίες των μικρών φίλων είναι συγκλονιστικές και τα χαμόγελά τους μας ανταμείβουν και μας προτρέπουν ώστε η GSK Consumer Healthcare να συνεχίζει την ενίσχυση αυτής της πρωτοβουλίας για το καλό των παιδιών». ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012 / TEYXOΣ 211 / MEDICAL EXPRESS / 17
Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α στη θεραπευτική αντιμετώπιση αρκετών φλεγμονωδών ρευματικών παθήσεων αποτελεί τη σημαντικότερη μέχρι σήμερα θεραπευτική εξέλιξη στη Ρευματολογία και συνέβαλε καθοριστικά στη δυνατότητα επίτευξης ύφεσης αυτών των σοβαρών παθήσεων. Οι βιολογικοί παράγοντες είναι φάρμακα που, εξουδετερώνοντας είτε ορισμένα κύτταρα είτε τις λεγόμενες κυτταροκίνες, που παράγονται από κύτταρα και παίζουν κεντρικό ρόλο στην παθογένεια αυτών των παθήσεων, μπορεί να οδηγήσουν στην επίτευξη ύφεσης. > Μελάνωμα: Επανάσταση στη θεραπεία Το κακόηθες μελάνωμα είναι η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος και αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο του δέρματος διεθνώς, όντας υπεύθυνο σχεδόν για το 80% των θανάτων. Εκτιμάται ότι παγκοσμίως διαγιγνώσκονται περίπου 130.000 νέες περιπτώσεις μελανώματος κάθε χρόνο, εκ των οποίων σχεδόν το 80% είναι στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Όταν το μελάνωμα διαγνωσθεί νωρίς, είναι γενικά μια ιάσιμη νόσος. Ωστόσο, όταν εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος, είναι η πιο θανατηφόρα και η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος. Το 2011 και το 2012 όμως απετέλεσαν χρονιές ορόσημο στη θεραπεία της νόσου, καθώς ήταν η πρώτη φορά, μετά από δεκαετίες, που βρέθηκαν και εφαρμόστηκαν στην κλινική πράξη, νέα, αποτελεσματικά φάρμακα για το μεταστατικό μελάνωμα. «Η μεγάλη πρόοδος σήμερα οφείλεται στην αποσαφήνιση του μηχανισμού ενεργοποίησης της μεταστατικής οδού μέσω του μεταλλαγμένου BRAF στη θέση V600E. Η πρωτεΐνη BRAF είναι το βασικό στοιχείο του μονοπατιού που εμπλέκεται στη διαδικασία φυσιολογικής κυτταρικής ανάπτυξης και επιβίωσης των κυττάρων. Ειδικότερα, οι μεταλλάξεις που «κλειδώνουν» την πρωτεΐνη BRAF σε μια ενεργή κατάσταση, προκαλούν υπερβολική σηματοδότηση του μονοπατιού, οδηγώντας σε ανεξέλεγκτη κυτταρική ανάπτυξη και επιβίωση, δηλαδή σε επέκταση της μεταστατικής νόσου και στη συνέχεια στο θάνατο του ασθενούς», δήλωσε ο Δρ. Δημήτριος Μπαφαλούκος, Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθυντής Α της Ογκολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Metropolitan και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Μελανώματος σε απολογιστική Συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στην Αίγλη Ζαππείου στο πλαίσιο της Εκστρατείας Ενημέρωσης για το Μελάνωμα από το ΑγκαλιάΖΩ- Όμιλος Εθελοντών κατά του Καρκίνου. Ένα διά στόματος χορηγούμενο φάρμακο, έχει σχεδιαστεί ειδικά για να εμποδίζει τη δράση της μεταλλαγμένης πρωτεΐνης BRAF που εντοπίζεται περίπου στο 50% των ασθενών με μεταστατικό μελάνωμα και έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό θεραπευτικό κενό, καθώς βελτιώνει σημαντικά τη συνολική επιβίωση και την επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου, σε σύγκριση με τη χημειοθεραπεία στους ασθενείς που έχουν τη μετάλλαξη BRAF. Παράλληλα, ένα υπό διερεύνηση διαγνωστικό τεστ κατέστησε εφικτή την ταχεία και ακριβή αναγνώριση των κατάλληλων ασθενών με θετικό στη μετάλλαξη BRAF μεταστατικό μελάνωμα. Ο συνδυασμός της στοχευμένης θεραπείας με το αντίστοιχο διαγνωστικό τεστ αποτελεί απτό παράδειγμα για το πώς η εξατομικευμένη θεραπεία αποτελεί πλέον πραγματικότητα για τους ασθενείς. Έχουν δημοσιευτεί επίσης τα αποτελέσματα ενός άλλου φαρμάκου, που ανήκει στην κατηγορία της ανοσοθεραπείας. Η δράση του είναι να αδρανοποιεί το κυτταροτοξικό Τ λεμφοκυτταρικό αντιγόνο-4 (CTLA- 4) και να ενεργοποιεί με τέτοιο τρόπο το Τ-λεμφοκύτταρο ώστε να μπορεί να αποτελέσει το κύτταρο-φονιά για τους κακοήθεις όγκους. Είναι σημαντικό ότι ασθενείς που ανταποκρίνονται σ αυτή την κατηγορία φαρμάκων μπορεί να επιβιώσουν χρόνια, ακόμη και με εγκεφαλικές μεταστάσεις. Στο πεδίο της χημειοθεραπείας σήμερα δοκιμάζεται με επιτυχία ακόμη ένα νέο φάρμακο με ανταποκρίσεις που φτάνουν στο 22%, σαν μονοθεραπεία. Δυστυχώς στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, η πρόσβαση των ασθενών που πάσχουν από προχωρημένο μελάνωμα σε αυτά τα φάρμακα είναι δύσκολη και χρονοβόρος, παρά τις προσπάθειες των ΙΦΕΤ- ΕΟΦ, ενώ κυκλοφορούν ελεύθερα σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες. 18 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε Εφημερεύοντα προβλήματα Tο πρόβλημα των εφημεριών... εφημερεύει ακατάπαυστα τα τελευταία χρόνια. Τις τελευταίες μέρες, αυξάνονται ραγδαία οι καταγγελίες γιατρών από νοσοκομεία της χώρας, που κάνουν λόγο για αυθαίρετες περικοπές των εφημεριών τους. Χαρακτηριστική η περίπτωση των γιατρών του Παθολογανατομικού, του Κυτταρολογικού και του Ενδοσκοπικού Τμήματος του νοσοκομείου «Ιπποκράτειο», οι οποίοι υπέβαλαν εξώδικο προς τον διοικητή του νοσοκομείου, ο οποίος «υπερακόντισε και τις αυστηρότερες περικοπές και μηδένισε τις εφημερίες των ιατρών των Τμημάτων μας και μάλιστα αναδρομικά, παραβιάζοντας σωρεία νόμων - όπως υπογράμμισαν με επιστολές προς τον Διοικητή του Νοσοκομείου «Ιπποκράτειο» η Ε.Ι.Ν.Α.Π. (13-08- 2012) και προς τον Υπουργό Υγείας ο Ι.Σ.Α. (13-08-2012) και η Ελληνική Εταιρεία Παθολογικής Ανατομικής». Σε παρόμοιο μήκος κύματος, για τη μη καταβολή των αμοιβών δεδουλευμένων εφημεριών τουλάχιστον τριών μηνών, την περικοπή ποσοστού των αμοιβών που αφορούν στις εφημερίες και τις κακές και επισφαλείς συνθήκες υγιεινής για ασθενείς και εργαζομένους εξαιτίας της περικοπής του αριθμού των εφημερευόντων ιατρών, αντιδρούν και οι ειδικευόμενοι ιατροί του Ν.Ε.Ε.Σ. Την ίδια ώρα, οι γιατροί του «ΑΧΕ- ΠΑ» Θεσσαλονίκης εκφράζουν την έντονη ανησυχία και αντίθεσή τους στα, εις βάρος των αναγκών των ασθενών, νέα συρρικνωμένα προγράμματα εφημέρευσης του νοσοκομείου. «Από τον μήνα Ιούλιο έως σήμερα, το πρόγραμμα εφημέρευσης που καταρτίζεται και τελικά υλοποιείται, υπολείπεται της κανονικής και ουσιαστικής διαδικασίας, δηλαδή να έχει γνωμοδοτήσει το Επιστημονικό Συμβούλιο για την επιστημονική επάρκεια και ασφάλεια του τρόπου εφημέρευσης της κάθε κλινικής, να εγκριθεί από το διευθυντή του τμήματος, ακολούθως από το διευθυντή ιατρικής υπηρεσίας και τελικά από τη διοίκηση του νοσοκομείου. Για τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, οι κλινικές εφημέρευσαν 20 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε με πρόγραμμα που κατάρτισε η διοίκηση και μόνο, με τροποποίηση προγραμμάτων κατά το δοκούν, με αιτιολογία το μειωμένο κονδύλι, αδικώντας ιατρούς, τμήματα και ασθενείς», σημειώνουν, προσθέτοντας ότι εδώ και πέντε μήνες (από τον Απρίλιο δηλαδή του 2012) παραμένουν απλήρωτοι στο σκέλος που αφορά στην εφημεριακή-υπερωριακή τους απασχόληση, με άγνωστο τον ορίζοντα καταβολής των δεδουλευμένων τους. Ανά την χώρα, υπάρχουν πολύμηνες καθυστερήσεις στην πληρωμή των δεδουλευμένων εφημεριών των Ιατρών, που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν τους 9 μήνες. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί το Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας «Θριάσιο», το οποίο από τις αρχές του Σεπτεμβρίου έχει αποπληρώσει τις εφημερίες του Ιουνίου. Μιλώντας στη Βουλή, για το θέμα των εφημεριών, ο υπουργός Υγείας, κ. Ανδρέας Λυκουρέντζος «ένιψε τας χείρας του»: «Οι εφημερίες έχουμε υπογραφή στις 3/8 του Υπουργείου Υγείας- έχουν εξοφληθεί μέχρι 30/6. Αν δεν έχουν εξοφληθεί στο συγκεκριμένο Νοσοκομείο, δεν είμαι υποχρεωμένος να αναλάβω τις ευθύνες εκείνων οι οποίοι για διοικητικούς ή υπηρεσιακούς λόγους δεν ανταποκρίθηκαν σε αυτήν την υποχρέωση. Για τις δεύτερες εφημερίες, ορθώς οι διοικητές των νοσοκομείων ελέγχουν τον προγραμματισμό των εφημεριών. Και ελέγχουν ορθώς, διότι γνωρίζουν ότι με βάση το δωδεκατημόριο εξόφλησης των εφημεριών έχουν συγκεκριμένο κονδύλι για να διαχειριστούν. Τι θα πρέπει να γίνει; Να αφήσουμε ανεξέλεγκτο το πρόγραμμα των εφημεριών; Να μην έχουμε να τις πληρώσουμε και να είμαστε ξανά στο πρόβλημα που ήμασταν τον Ιούλιο με δεδουλευμένες εφημερίες και να ερχόμαστε μετά εδώ και να λέμε ότι η Κυβέρνηση δεν πληρώνει τα δεδουλευμένα; Όχι! Η Κυβέρνηση ξέρετε τι θα κάνει τότε; Θα καταλογίσει στους διοικητές που δεν τήρησαν το πρόγραμμα το οποίο τους υπέδειξε η Κυβέρνηση την παραπάνω δαπάνη των εφημεριών, γιατί σε αυτήν τη χώρα πρέπει να συνεννοηθούμε». Καταγγέλλουν διοικητές για εκβιασμούς Όπως καταγγέλλει σε επιστολή του ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, ιατροί από νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας καταγγέλλουν επίσης τις διοικήσεις για πιέσεις και εκβιασμούς, προκειμένου να διακόψουν τις κινητοποιήσεις που έχουν ξεκινήσει. Όπως μάλιστα επισημαίνει ο Π.Ι.Σ. σε επιστολή του, «παρόμοιες πρακτικές με τις Διοικήσεις των Νοσοκομείων ακολουθούν και ορισμένοι Διευθυντές Κλινικών και Εργαστηρίων καθώς και ορισμένοι Διευθυντές Ιατρικής Υπηρεσίας, με τις πιέσεις να κορυφώνονται απέναντι στους ειδικευόμενους γιατρούς». Γι αυτό και καλεί τις Διοικήσεις των Νοσοκομείων, να πάψουν άμεσα αυτή την απαράδεκτη και παράνομη πρακτική και την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας να παρέμβει άμεσα προς την κατεύθυνση αυτή. Απευθυνόμενος στους Ιατρικούς Συλλόγους, ο Π.Ι.Σ. τους καλεί να στηρίξουν ενεργά τις κινητοποιήσεις των Νοσοκομειακών Ιατρών και κάθε καταγγελία που δέχονται για πιέσεις και εκβιασμούς, να την εξετάζουν πάραυτα και σε περίπτωση που είναι βάσιμη να την παραπέμπουν αμέσως στο Πειθαρχικό τους Συμβούλιο, ενημερώνοντας ταυτόχρονα τον Π.Ι.Σ. και την ΟΕΝΓΕ. Νέοι διοικητές στις ΥΠΕ Στις πρώτες αλλαγές προσώπων που ηγούνται φορέων του υπουργείου Υγείας προχώρησε η κυβέρνηση. Ο «ανασχηματισμός» ξεκίνησε με τις διοικήσεις των Υγειονομικών Περιφερειών, της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας και του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας, ο πρ. πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων, Βασίλης Κοντοζαμάνης, αναλαμβάνει διοικητής της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) Αττικής. Στις υπόλοιπες ΥΠΕ τη διοίκηση αναλαμβάνουν οι εξής: Γιάννης Ευδοκιμίδης (2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου), Δημοσθένης Ανδριόπουλος (3η ΥΠΕ Μακεδονίας), Θρασύβουλος Βεντούρης (4η ΥΠΕ Μακεδονίας), Λάζαρος Μακρής (5η ΥΠΕ Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας), Παναγιώτης Κατσιβέλας (6η ΥΠΕ Πελοποννήσου) και Αντ. Γρηγοράκης (7η ΥΠΕ Κρήτης). Διοικητής του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας αναλαμβάνει ο κ. Παν. Ευσταθίου (κατείχε την ίδια θέση επί κυβερνήσεων Καραμανλή) και πρόεδρος της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας ο κ. Χρ. Γιάνναρης. 22 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 211 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012