ΣΥΧΝΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ. Άσκηση και τρίτη ηλικία Μάθημα Επιλογής Κωδικός: 005 Εαρινό εξάμηνο 2015

Transcript

1 ΣΥΧΝΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Άσκηση και τρίτη ηλικία Μάθημα Επιλογής Κωδικός: 005 Εαρινό εξάμηνο 2015

2 ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ Περιεχόμενα προηγούμενης διάλεξης Περιγραφή παθολογιών Συμπτώματα Οδηγίες για άσκηση Παθήσεις Καρδιαγγειακού συστήματος Υπέρταση, προβλήματα κυκλοφορικού Αναπνευστικού συστήματος Άσθμα, βρογχίτιδα, εμφύσημα Μυοσκελετικού συστήματος Οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, πόνος στη μέση Μεταβολισμού Διαβήτης, παχυσαρκία, οστεοπόρωση

3 Μυοσκελετικά προβλήματα Οστεοαρθρίτιδα Ρευματοειδής αρθρίτιδα Πόνος στη μέση

4 Οστεοαρθρίτιδα Παθολογική κατάσταση, πολυπαραγοντικής αιτίας Αποτέλεσμα: εκφύλιση του χόνδρου, τριβές των οστών ύπαρξη μικρών οστικών νεοπλασιών ή οστεοφύτων στα σημεία εκφύλισης του χόνδρου προσβάλλει κατ εξοχήν τις αρθρώσεις με την μεγαλύτερη μεταφορά βάρους (Αυχενική και οσφυϊκή μοίρα ΣΣ Ισχίο, γόνατο, χέρι) Χαρακτηριστικό: έντονος πόνος και όχι φλεγμονή

5 Οστεοαρθρίτιδα Πρωτογενής: βραδεία και προοδευτική εξέλιξη άνω των 45 ετών άγνωστης αιτιολογίας αρθρώσεις που υποβαστάζουν σωματικό βάρος (γόνατα, ισχία) ευτερογενής: < 40 ετών αίτια: τραύμα ή κάκωση, χαλαρότητα της άρθρωσης, μόλυνση της άρθρωσης, ανισορροπία στο μεταβολισμό ή χειρουργική επέμβαση

6 Ρευματοειδής αρθρίτιδα Εκδηλώνεται συνήθως μεταξύ ετών Άγνωστη αιτιολογία (γενετική προδιάθεση) Αυτοάνοσο Συχνότερο σε γυναίκες (Χ3) Εξαπλώνεται (μπορεί και σε μύες /τένοντες και να παραμορφώσει οστό/άρθρωση) Συναντάται συνήθως σε Χέρια Καρπούς πόδια

7 Ρευματοειδής αρθρίτιδα Η ρευματοειδής αρθρίτιδα ανήκει στις φλεγμονώδεις αρθρίτιδες, με χαρακτηριστικά την πολύωρη πρωινή δυσκαμψία των αρθρώσεων, το πρήξιμο και τον πόνο. Συμπτώματα Πόνος Μειωμένο εύρος κίνησης Αστάθεια (υπερδιάταση συνδέσμων) Τριγμός (κυρίως στα γόνατα) Μυϊκή αδυναμία Μειωμένη αντοχή

8 Ρευματοειδής αρθρίτιδα Κατηγορίες 1. Εκτελεί δραστηριότητες χωρίς έντονο πόνο 2. Εκτελεί δραστηριότητες με ενοχλήσεις ή με περιορισμένο εύρος κίνησης 3. Δεν μπορεί ή μπορεί με δυσκολία να εκτελέσει δραστηριότητες στο εργασιακό ή καθημερινό περιβάλλον 4. Κλινήρης ή σε αμαξίδιο, λίγο ή καθόλου ικανός να εκτελέσει δραστηριότητες

9 Οδηγίες για άσκηση Γίνεται, όσο και σοβαρή είναι η κατάσταση του ασθενούς Είναι απαραίτητη για να μη χειροτερέψει η κατάσταση του ασθενούς Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΟΝΑ

10 Οδηγίες για άσκηση ΕΥΚΑΜΨΙΑ Σταματάμε να εφαρμόζουμε την άσκηση αν έχουμε πόνο αμέσως ή εντός ώρες μετά την άσκηση Πόνος ή καθυστερημένος μυϊκός πόνος; Προθέρμανση Η ανοχή στη διάταση ποικίλει: 6, 8 ή και παραπάνω Στατικές διατάσεις, σωστή τεχνική

11 Οδηγίες για άσκηση ΔΥΝΑΜΗ Όχι πόνο (ενόχληση ή κούραση: ναι) Ισομετρικές (πιο ασφαλείς) Επαναλήψεις: 2 3 Διάρκεια: 6 8 Με ή χωρίς αντιστάσεις

12 Οδηγίες για άσκηση ΑΝΤΟΧΗ Οτιδήποτε δεν προκαλεί πόνο Κολύμβηση, εργόμετρο άνω άκρων Ομαλές, κυκλικές, επαναλαμβανόμενες κινήσεις (π.χ. κολύμβηση, ποδηλασία, βάδιση) Όχι jogging, άλματα, ή ό,τι περιέχει κρούσεις Διαλλειματική ή κυκλική «Άνετη» ένταση, αλλά ικανοποιητικά διαλλείματα (1:1 άσκηση:διάλειμμα) Ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα σε έξαρση καλό είναι να απέχουν μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα Κουράζονται εύκολα λόγω κακής φυσικής κατάστασης προσοχή στην υπερκόπωση

13 Στόχος της άσκησης ανακούφιση από τον πόνο έλεγχος και καταστολή της φλεγμονής βελτίωση της λειτουργικότητας των αρθρώσεων επιβράδυνση ή διακοπή της αρθρικής βλάβης

14 Πόνος στη μέση (Ισχιαλγία) Οξεία: <3 μήνες αντιφλεγμονώδη, ξεκούραση Χρόνια Μεταξύ άλλων και άσκηση

15 Στόχοι Οδηγίες κατά την άσκηση Διατήρηση φυσικής κατάστασης Ενδυνάμωση Κινητικότητα ΣΣ Στα όρια του πόνου. Ποτέ οξύ πόνο Αερόβια άσκηση Ασκήσεις ενδυνάμωσης και ευκαμψίας (συνεργασία με γιατρό)

16 ΠΑΘΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Διαταραχές μεταβολισμού Σακχαρώδης διαβήτης Παχυσαρκία

17 ΠΑΘΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΥΠΟΥ Ι (Νεανικός) ΤΥΠΟΥ ΙΙ (Γεροντικός) Σακχαρώδης διαβήτης Ορισμένες συνέπειες Προβλήματα όρασης Έλκη Αντιμετώπιση Τύπου Ι: δίαιτα + ινσουλίνη Τύπου ΙΙ: δίαιτα + άσκηση + φάρμακα

18 ΠΑΘΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Οδηγίες κατά την άσκηση Έμφαση στη διάρκεια και συχνότητα παρά στην ένταση (ανάλογα τη σοβαρότητα) Τύπου ΙΙ είναι συνήθως παχύσαρκοι Προσοχή στα έλκη ποδιών (πάτοι, μείωση επιβάρυνσης στα πόδια, όχι τριβή κλπ) Σωστή ρύθμιση γλυκόζης ( mg/dl) Συνάρτηση της άσκησης, δίαιτας, ινσουλίνης Ελέγχετε τη γλυκόζη πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση Ασθενείς με διαβήτη Τύπου Ι που παίρνουν φάρμακα για την καρδιά (beta blockers) έχουν μεγαλύτερο ρίσκο υπογλυκαιμίας

19 ΠΑΘΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Συμπτώματα υπογλυκαιμίας (<60mg/dl) Τι κάνουμε; Άγχος, ανησυχία 1. Διακοπή δραστηριότητας Αϋπνία 2. Αναψυκτικό /χυμό/ζελεδάκια Ναυτία (υδρογονάνθρακα) 3. Μετρήστε ξανά τη γλυκόζη Ευερεθιστότητα 4. Ξεκούραση μέχρι να Υπερβολική πείνα επανέλθει Σύγχυση 5. Επανέλεγχος γλυκόζης όταν Διπλωπία (διπλή όραση) νιώσει καλύτερα Εφίδρωση 6. Αν η γλυκόζη είναι >100mg/dl συνεχίζει τη δραστηριότητα Πονοκέφαλος Απώλεια κινητική συναρμογής Χλόμιασμα, εφίδρωση προσώπου Δυνατός και γρήγορος καρδιακός παλμός