ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 5 (για άριστα διαβασµένους) ΟΜΑ Α Α Να απαντήσετε στις επόµενες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Α1. Σηµαντικό ρόλο στη µεγιστοποίηση της χρησιµότητας των καταναλισκόµενων αγαθών που επιθυµεί ένας ορθολογικός καταναλωτής έχουν: α) Οι τιµές των αγαθών β) Το εισόδηµα των καταναλωτών γ) Οι προτιµήσεις των καταναλωτών δ) Όλα τα παραπάνω Α2. Η µη ανάλογη απόδοση των µεταβλητών παραγωγικών συντελεστών στη βραχυχρόνια περίοδο παραγωγής: α) Οφείλεται στην κακή ποιότητα των επιπλέον χρησιµοποιούµενων µονάδων των παραγωγικών συντελεστών β) Οφείλεται στην ύπαρξη σταθερών παραγωγικών συντελεστών γ) Μπορεί να εξαφανιστεί από τη βελτίωση της τεχνολογίας παραγωγής δ) Τίποτα από τα παραπάνω Να χαρακτηρίσετε τις επόµενες προτάσεις ως σωστές ή λανθασµένες: Α3. Για να θεωρήσουµε ότι µια ζήτηση είναι ισοσκελής υπερβολή αρκεί αν δείξουµε ότι δύο σηµεία της έχουν ίδια καταναλωτική δαπάνη. Α. Όταν µια επιχείρηση στη βραχυχρόνια περίοδο παραγωγής εµφανίζει ελάχιστο µέσο µεταβλητό κόστος τότε σε αυτό το επίπεδο παραγωγής αρχίζει και να προσφέρει. Α5. Η αύξηση της τιµής ενός αγαθού θα αυξήσει και την καταναλωτική δαπάνη για αυτό το αγαθό. Α6. Η επιβολή της ανώτατης τιµής και η συνεπακόλουθη δηµιουργία µαύρης αγοράς, οδηγεί τους καταναλωτές σε µεγαλύτερη δαπάνη Α7. Η αύξηση των µισθών σε µία επιχείρηση οδηγεί σε µείωση της προσφοράς από αυτήν την επιχείρηση. (µονάδες 15) ΟΜΑ Α Β Να περιγράψετε, χρησιµοποιώντας και το κατάλληλο σχεδιάγραµµα, το οικονοµικό κύκλωµα. (µονάδες 25)
ΟΜΑ Α Γ Η Καµπύλη Παραγωγικών υνατοτήτων (ΚΠ ) µιας επιχείρησης, που διαθέτει 10 εργαζόµενους, περιγράφεται από τη σχέση Ψ= 100 5Χ. Ζητείται: Γ1. Να υπολογίσετε το άριστο Ψ όταν παράγονται 18 µονάδες από το Χ. Γ2. Να χαρακτηρίσετε το συνδυασµό (Χ=10, Ψ=60). Γ3. Έστω ότι η επιχείρηση παράγει τον εφικτό συνδυασµό (Χ=10, Ψ=0). Να υπολογίσετε πόσοι από τους εργαζόµενους δεν απασχολούνται όταν προκύπτει αυτός ο συνδυασµός. (µονάδες 7) Γ. Η επιχείρηση προσλαµβάνει ακόµα εργαζόµενους µε ίδιες παραγωγικές δυνατότητες µε αυτούς που ήδη διαθέτει. Να υπολογίσετε αλγεβρικά τη νέα ΚΠ της επιχείρησης και να σχεδιάσετε στο ίδιο γράφηµα την ΚΠ πριν και µετά την πρόσληψη των νέων εργαζοµένων. (µονάδες 8) ΟΜΑ Α ίνεται ο επόµενος πίνακας παραγωγής µιας επιχείρησης: L Q AP MP 0 0 - - 1 0 2 50 3 80 5 280 1. Να συµπληρώσετε τον πίνακα 2. Πότε ισχύει ο Νόµος Φθίνουσας Απόδοσης; (µονάδες 10) (µονάδες 3) 3. Αν η εργασία είναι πλήρως διαιρετός παραγωγικός συντελεστής και θέλουµε να παράγουµε 250 µονάδες προϊόντος, ποια εργασία πρέπει να χρησιµοποιήσουµε;
. Η επιχείρηση προσφέρει ποσότητα σε τιµή 25, ενώ προσφέρει ποσότητα 280 σε τιµή 30. Αν χρησιµοποιεί εργασία και πρώτη ύλη ως µεταβλητούς παραγωγικούς συντελεστές να βρείτε το µισθό και το κόστος πρώτης ύλης ανά µονάδα προϊόντος. (µονάδες 7)
ΛΥΣΕΙΣ ΑΟΘ PRO 5 ΟΜΑ Α Α Α1. δ Α2. β Α3. Λ Α. Σ Α5. Λ Α6. Λ Α7. Σ ΟΜΑ Α Β Σχολικό βιβλίο σελ. 23 2, η παράγραφος 10. ΟΜΑ Α Γ Γ1. Αντικαθιστούµε το Χ=18 στη συνάρτηση της Κ.Π. και έχουµε: Ψ= 100 5 18= 10 Γ2. Με τον ίδιο τρόπο υπολογίζουµε ότι σε Χ=10 αντιστοιχούν άριστα Ψ= 100 5 10= 50 και συνεπώς ο συνδυασµός (Χ=10, Ψ=60) είναι ανέφικτος. Γ3. Ο συνδυασµός (Χ=10,Ψ=0) είναι πράγµατι εφικτός αφού ο άριστος σε Χ=10 θα απαιτούσε Ψ=50, όπως υπολογίσαµε προηγουµένως. Αυτό σηµαίνει ότι δεν απασχολούνται πλήρως οι παραγωγικοί συντελεστές και στην προκειµένη περίπτωση η εργασία. Για να υπολογίσουµε πόσοι εργαζόµενοι δεν απασχολούνται πρέπει να προσδιορίσουµε αρχικά την παραγωγική δυνατότητα κάθε εργαζόµενου. Τονίζουµε ότι η γραµµική ΚΠ συνεπάγεται σταθερό κόστος ευκαιρίας και συνεπώς σταθερή παραγωγική δυνατότητα όλων των εργαζοµένων (δηλαδή κάθε νέος εργαζόµενος που προστίθεται στην παραγωγή ενός αγαθού προσθέτει στην παραγωγική δυνατότητα της επιχείρησης την ίδια ποσότητα αγαθού που πρόσθεσε και ο προηγούµενος). Η µέγιστη παραγωγική δυνατότητα για το αγαθό Ψ είναι 100 µονάδες (αφού όταν µηδενίζουµε το Χ το Ψ γίνεται 100). Αυτό σηµαίνει ότι κάθε εργαζόµενος µπορεί να παράγει 100/10=10 µονάδες Ψ. Αντίστοιχα η µέγιστη παραγωγική δυνατότητα του Χ είναι 20 και συνεπώς κάθε εργαζόµενος µπορεί να παράγει 20/10=2 µονάδες Χ. Όταν παράγεται ο συνδυασµός (Χ=10,Ψ=0) τότε απασχολούνται 5 εργαζόµενοι το Χ και εργαζόµενοι στο Ψ, δηλαδή συνολικά 9 εργαζόµενοι από τους 10 που διαθέτει η επιχείρηση. Καταλήγουµε στο συµπέρασµα ότι ένας εργαζόµενος δεν απασχολείται όταν παράγεται ο συγκεκριµένος συνδυασµός. Γ. Η πρόσθεση επιπλέον εργαζόµενων συνεπάγεται και αύξηση της παραγωγικής δυνατότητας το Ψ κατά 10= 0 µονάδες και στο Χ κατά 2= 8 µονάδες. Συνεπώς θα είναι πλέον άριστοι οι συνδυασµοί (Χ=28, Ψ=0) και (Χ=0, Ψ=10), ως οι συνδυασµοί όπου παράγεται µόνο Χ ή µόνο Ψ. Η ΚΠ γίνεται:
10 = α+ β 0 α = 10 Ψ= 10 5 Χ 0= α+ β 28 β = 5 Το κοινό διάγραµµα είναι το επόµενο: Ψ 10 100 ΚΠ 1 ΚΠ 2 20 28 Χ ΟΜΑ Α 1. Ο πίνακας συµπληρώνεται ως εξής: L Q AP MP 0 0 - - 1 0 0 0 2 100 50 60 3 180 60 80 60 60 5 280 56 0 0 0 0 AP 1 = = 0, MP1 = = 0 1 1 0 Q2 100 0 AP2 = 50 = 50 Q2 = 100, MP2 = = 60 2 2 1 Q3 100 180 MP3 = 80 = 80 Q3 = 180, AP 3 = = 60 3 2 3
180 AP = = 60, MP = = 60 3 280 280 AP 5 = = 56, MP5 = = 0 5 5 2. Ο νόµος της Φθίνουσας Απόδοσης ισχύει µε την προσθήκη του ου εργαζόµενου, αφού το οριακό προϊόν αρχίζει να φθίνει. 3. Θα χρησιµοποιείται ποσότητα εργασίας µεταξύ του ου και 5 ου εργάτη (είναι δυνατόν εργάτες να απασχολούνται πλήρως και ένας 5 ος να εργάζεται λιγότερες ώρες). Έχουµε: 250 MP= 0 = 0 L=, 25 L. Η τιµή στην οποία προσφέρει µια ποσότητα παραγωγής η επιχείρηση είναι στην πράξη το οριακό κόστος αυτής της παραγόµενης ποσότητας. Επιπλέον η χρησιµοποίηση εργασίας και πρώτης ύλης ως µεταβλητούς παραγωγικούς συντελεστές οδηγεί στο συµπέρασµα ότι το µεταβλητό κόστος δίνεται από τη σχέση VC= w L+ c Q. Συνεπώς: VC180 = w 3+ c 180 VC = w + c VC280 = w 5+ c 280 Οπότε: w+ c 3w 180c MC= 25 = 25 w+ 60c= 1500 180 και 5w+ 280c w c MC= 30 = 30 w+ 0c= 1200 280 Έχουµε σύστηµα δύο εξισώσεων: w+ 60c= 1500 w= 600 w+ 0c= 1200 c= 15