Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΛΟΥΒΡΟΥ Εργασια: Βασιλοπουλος Βασιλης Γιαμβριας Χρηστος Δεμελης Αναστασιος Μαλλινακης Παναγιωτης Συριγος Αλεξανδρος Κολλιας Ταξιαρχης
Το μουσείο του Λούβρου (γαλλικά: Musée du Louvre) είναι ένα από τα μεγαλύτερα και παλαιότερα μουσεία τέχνης στον κόσμο. Βρίσκεται στο κέντρο του Παρισιού, στις όχθες του Σηκουάνα και εκθέτει 35.000 έργα τέχνης το 8% των αποκτημάτων του, που υπολογίζονται στα 445.000 κομμάτια. Οι μόνιμες συλλογές του μουσείου καταλαμβάνουν συνολικά έκταση 60.600 τετραγωνικών μέτρων και ανάμεσα σε αυτές είναι και οι ελληνικές, που καλύπτουν 25 αίθουσες ή χώρους.
Ονομασία Το Λούβρο αρχικά ήταν αμυντικό φρούριο και υπάρχουν διάφορες εκδοχές για την ονομασία του. Σύμφωνα με την πρώτη, ονομάστηκε Λούβρο λόγω του τοπωνυμίου της περιοχής όπου οικοδομήθηκε αυτή λεγόταν Lupara. Πιθανολογείται ότι η περιοχή ονομαζόταν έτσι επειδή είχε πολλούς λύκους (στα λατινικά lupus και το θηλυκό, δηλαδή λύκαινα, στην καθομιλουμένη της εποχής εκείνης στη Γαλλία, λεγόταν lupara).
Μια άλλη εκδοχή είναι ότι η ονομασία προέρχεται από την σαξονική λέξη lauer ou lower που σήμαινε το οχυρωμένο φρούριο. Τρίτη εκδοχή: από τη φράση "L oeuvre" για το αριστουργηματικό έργο, που όμως δεν είναι ιδιαίτερα πιθανή αφού το κτίσμα αναφέρεται ως Λούβρο ήδη από το 1200, όταν ακόμα στο φρούριο δεν υπήρχε καμία συλλογή.
Γενική Ιστορία Το Λούβρο έγινε μουσείο μετά την Γαλλική επανάσταση. Μέχρι τότε ήταν ανάκτορο των βασιλέων της Γαλλίας και πιο πριν απλώς φρούριο. Συγκεκριμένα το κτίριο που σήμερα στεγάζει το μουσείο οικοδομήθηκε σταδιακά στο πέρασμα των αιώνων αλλάζοντας σημαντικά μορφή ανάλογα με τις χρήσεις του. Αρχικά, το 1190, οικοδομήθηκε εκεί ένα μεγάλο οχυρό από τον βασιλιά Φίλιππο Β Αύγουστο. Οι διάδοχοί του, προκειμένου να το χρησιμοποιήσουν ως ανάκτορο, άλλαξαν πολύ την αρχιτεκτονική και τη μορφή του, καθιστώντας το σημαντικά πολυτελέστεροκαι πιο καλλιτεχνικό. Παράλληλα, με το πέρασμα των αιώνων, οι βασιλείς της Γαλλίας φρόντιζαν να αποκτούν και διάφορα πολύτιμα αντικείμενα άλλα ήταν λάφυρα πολέμων και άλλα αγορές ή δωρεές προς αυτούς. Τα αντικείμενα αυτά, στην πλειοψηφία τους ζωγραφικοί πίνακες, αποτέλεσαν σταδιακά τη λεγόμενη "βασιλική συλλογή" που υπήρξε και η βασική "μαγιά" του μουσείου όταν αυτό από ανάκτορο μεταβλήθηκε σε κέντρο τέχνης και μουσείο μετά τη γαλλική επανάσταση.
Οι συλλογές του μουσείου: Τμήμα Ανατολικών Αρχαιοτήτων Στο τμήμα αυτό ανήκουν έργα διαφόρων χωρών από την Ινδία και το Αφγανιστάν μέχρι την Τουρκία, τη Συρία αλλά και την Κύπρο Χωρίζεται σε τρεις συλλογές: της Μεσοποταμίας (με εκθέματα Σουμερίων, Βαβυλωνίων, Ασσυρίων κ.ά,), του Ιράν και των χωρών της Μέσης Ανατολής. Στο τελευταίο τμήμα περιλαμβάνονται έργα από την Κύπρο, την Παλαιστίνη, την αρχαία Φοινίκη ή το σημερινό Λίβανο, τη Συρία, την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία) Τμήμα Αιγυπτιακής Τέχνης Το τμήμα αυτό δημιουργήθηκε το 1826 και περιλαμβάνει 55.000 ευρήματα από τα οποία εκτίθενται τα 6.000. Ακολουθεί την αιγυπτιακή ιστορία από την φαραωνική εποχή μέχρι τους Κόπτες, τους Πτολεμαίους και τους Ρωμαίους. Πολλά από τα έργα αποκτήθηκαν απο τον Ναπολέοντα το 1798 στην εκστρατεία που είχε κάνει έχοντας μαζί του τον Ντομινίκ Βιβάντ, που λίγο αργότερα ανέλαβε τη διεύθυνση του Λούβρου
Τμήμα αρχαιοτήτων ελληνικών, ετρουσκικών και ρωμαϊκών Αυτό είναι μετά τους ζωγραφικούς πίνακες το αρχαιότερο τμήμα του Λούβρου και λειτουργεί από το 1800 τότε ως "Μουσείο Αρχαιοτήτων". Μεταξύ των εκθεμάτων ήταν και ο Λαοκόων που επιστράφηκε όμως το 1814 στην Ιταλία από όπου το είχε πάρει ο Ναπολέων. Επεκτάθηκε όμως ξανά το μουσείο με την απόκτηση της συλλογής των Μποργκέζε και του Campana. Οταν ο Campana χρεωκόπησε, αγόρασε τη συλλογή του ο Ναπολέων Γ και απέκτησε έτσι πάνω από 300 αρχαία αγάλματα ελληνικά και ρωμαϊκά. Τμήμα Γλυπτικής Στην αρχή το μουσείο εξέθετε αποκλειστικά αγάλματα που ανήκαν στην περίοδο της αρχαιότητας με εξαίρεση γλυπτά του Μιχαήλ Άγγελου Μετά το 1824 όμως άρχισε να εκθέτει και γλυπτά άλλων εποχών, στις οποίες έχει αφιερώσει πέντε αίθουσες έργα από την Αναγέννηση μέχρι τον 18ο αιώνα. Το 1850 η διεύθυνση του μουσείου άνοιξε και αίθουσα για γλυπτά του Μεσαίωνα
Τμήμα Ισλαμικής τέχνης Αυτό το τμήμα δημιουργήθηκε το 2003 συγκεντρώνοντας έργα που προέρχονται από την Ισπανία και την βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή, την Αραβία και την Ινδία. Τα έργα είναι διαφόρων περιόδων, αλλά πάντως από το 622 μ.χ μέχρι τον 19ο αιώνα Τμήμα Καλλιτεχνικών Αντικειμένων Μεταξύ των εκθεμάτων που ανήκουν στο τμήμα αυτό είναι και κοσμήματα ή μπιμπελό και αγαλματίδια, βιτρώ, κασετίνες, γενικά μικρά αντικείμενα τέχνης. Επίσης στον τομέα αυτό περιλαμβάνονται και μεγαλύτερα αντικείμενα τέχνης, όπως έπιπλα εποχής από το μεσαίωνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα.
Τμήμα πινάκων ζωγραφικής Στο τμήμα αυτό ανήκουν σήμερα γύρω στους 6.000 πίνακες που φιλοτεχνήθηκαν από το μεσαίωνα μέχρι το 1848. Τα 2/3 των έργων αυτών είναι Γάλλων καλλιτεχνών, όπως του Ντελακρουά, του Νταβίντ και άλλων.
Αφροδίτη της Μήλου Η Αφροδίτη της Μήλου είναι πολύ γνωστό μαρμάρινο άγαλμα, του τέλους ελληνιστικής - αρχών ρωμαϊκής εποχής (περί το 150-50 π.χ.), το οποίο βρέθηκε, την άνοιξη του 1820, σε αγροτική περιοχή της Μήλου. Το άγαλμα βρέθηκε σε πάνω από 6 χωριστά κομμάτια και κατέληξε ένα χρόνο αργότερα στο Μουσείο του Λούβρου, όπου και εκτίθεται μέχρι σήμερα. Στο μουσείο της Μήλου υπάρχει πιστό αντίγραφό του, το οποίο έστειλε αργότερα ως δωρεά το Λούβρο. Η Αφροδίτη της Μήλου θεωρείται καταπληκτικό έργο της ελληνιστικής τέχνης, το οποίο συνδυάζει αρμονικά τη γυναικεία ομορφιά και θηλυκότητα. Άλλοτε θεωρείτο έργο του Πραξιτέλη, σήμερα όμως είναι σαφές ότι ο δημιουργός της είναι άλλος. Είναι σήμα κατατεθέν της Μήλου ή προσδιοριστικό στοιχείο του τουρισμού της και οπωσδήποτε ένα από τα σημαντικότερα αποκτήματα του Λούβρου.
Η Αφροδίτη της Μήλου είναι σκαλισμένη σε παριανό μάρμαρο και έχει ύψος 2,02 μ. Χρονολογείται γύρω στο 150-50 π.χ. και παριστάνει την Αφροδίτη, παρότι αρχικά κάποιοι θεωρούσαν ότι μπορεί να παριστάνει την Αμφιτρίτη. Βρέθηκε ακρωτηριασμένη και εικάζεται πως η θεά στο αριστερό της χέρι κρατούσε μήλο ή καθρέφτη ή ότι με τα δύο χέρια της κρατούσε την ασπίδα του Άρη. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι δεν έκανε τίποτε από αυτά και ότι ήταν έτοιμη να λουστεί. Για τα χέρια της υπάρχει ο μύθος ότι έσπασαν πάνω σε καβγά Γάλλων αρχαιολόγων και Ελλήνων κατά τη μεταφορά του αγάλματος, αλλά αυτό δεν ευσταθεί γιατί το έργο είχε βρεθεί εξαρχής δίχως τα χέρια. Εκείνο που πιθανόν αληθεύει είναι ότι τμήματα των χεριών είχαν βρεθεί σε διάφορα σημεία και ότι το αριστερό κρατούσε μήλο, αλλά χάθηκε κατά τη μεταφορά ή ότι επάνω στη συμπλοκή (η οποία όντως συνέβη για την απόκτησή της), κάποια από αυτά τα κομμάτια που συνόδευαν το γλυπτό (όπως το αριστερό χέρι) έπεσαν στη θάλασσα από τα βράχια και χάθηκαν για πάντα.
Το έργο πλάστηκε στα ταραγμένα ελληνιστικά χρόνια, κατά πάσα πιθανότητα από τον γλύπτη Αγήσανδρο ή ο Αλέξανδρο, γιο του Μηνίδη από την Αντιοχεια του Μαιάνδρου. Το μισό όνομά του αναφερόταν στη βάση του γλυπτού όπου απέμενε χαραγμένη η φράση...νδροσ ΜΗΝΙΔΟΥ ΑΝΤΙΟΧΕΥΣ ΑΠΟ ΜΑΙΑΝΔΡΟΥ ΕΠΟΙΗΣΕ. Αυτή η επιγραφή που φαίνεται σε σχέδιο της εποχής, χάθηκε γύρω στο 1825 ενώ το απόκτημα βρισκόταν στο Λούβρο και πολλοί πιστεύουν ότι την εξαφάνισαν οι τότε διευθυντές του για να μπορούν να υποστηρίξουν ότι ήταν έργο του Πραξιτέλη. Στον Αγήσανδρο αποδίδεται πάντως ένα άλλο έργο που εκτίθεται στο Λούβρο -μια προτομή του Μεγάλου Αλεξάνδρου που είχε βρεθεί στη Δήλο.
Η Νίκη της Σαμοθράκης είναι μαρμάρινο γλυπτό άγνωστου καλλιτέχνη της ελληνιστικής εποχής που βρέθηκε στο ιερό των Μεγάλων Θεών στη Σαμοθράκη, και παριστάνει φτερωτή τη θεά Νίκη. Το γλυπτό εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου από το 1884. Είναι μία από τις τρεις φτερωτές Νίκες που βρέθηκαν στο ναό της Σαμοθράκης. Οι άλλες δύο εκτίθενται η μεν πρώτη, που αποτελεί ρωμαϊκό αντίγραφο και το βρήκαν Αυστριακοί αρχαιολόγοι, στο μουσείο Kunsthistorisches Museum της Βιέννης και η δεύτερη, που βρέθηκε από την αμερικανική αποστολή του Karl Lehmann και της Phyllis Williams-Lehmann το 1949, στο αρχαιολογικό μουσείο της Σαμοθράκης. Ο Lehmann και η σύζυγός του βρήκαν αργότερα (το 1950) σε ανασκαφές και τμήματα του δεξιού χεριού του αγάλματος[1]. Λίγους μήνες μετά το ίδιο ζευγάρι αρχαιολόγων εντόπισε και δάχτυλα του δεξιού χεριού της ίδιας Νίκης στο προαναφερόμενο αυστριακό μουσείο, που τα είχε ακαταχώρητα και δεν γνώριζε ότι ανήκαν σε εκείνην. Η δεξιά παλάμη της ανασυστάθηκε αποκαλύπτοντας ότι δεν κρατούσε σάλπιγγα όπως πολλοί πίστευαν μέχρι τότε και εκτίθεται επίσης στο Λούβρο, σε χωριστή βιτρίνα κοντά στο άγαλμα.