Τα αρχαία της Κατοχής

Transcript

1 Τα αρχαία της Κατοχής Σπερχειάδα 7 Απριλίου 2016 Σαράντος Θεοδωρόπουλος

2 ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΚΑΗΣ Ο ΠΟΘΟΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΣ ΤΟΥΣ

3 1939 Ο Δρ. Γκαίμπελς επισκέπτεται την Αρχαιότητες στην Αθήνα

4 1940 ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΠΟΚΡΥΨΗ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΠΟΚΡΥΨΗ ΚΟΥΡΟΥ ΣΟΥΝΙΟΥ

5 ΒΕΒΗΛΩΣΗ Η Μεραρχία SS Αδόλφος Χίτλερ στην Ολυμπία

6 ΚΛΟΠΕΣ

7 Προστασία δια των Αρχαιοτήτων

8 ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΝΑΟΣ ΣΟΥΝΙΟΥ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

9 ΚΑΤΑΧΡΗΣΕΙΣ

10 ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ

11 ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ ΔΕΝ ΠΗΓΑΝ ΠΙΣΩ ΣΤΡΑΤΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΑ ΓΝΗΣΙΑ ΕΛΓΙΝΕΙΑ

12 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

13 ΖΗΜΙΕΣ ΣΤΟΝ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ ΚΑΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΗ 1944

14 ΕΚΘΕΣΕΙΣ

15 ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΤΩΝ

16 Ο ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΙΝΑΤΟΣ ΣΕ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΙΤΑΛΙΑ Ο «ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ» ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΙΝΑΤΟΣ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΙΝΑΤΟΣ

17 ΑΓΑΛΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΣ ΡΩΜΑΪΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ Άγαλμα γυναίκας ρωμαϊκών χρόνων από ανασκαφές στη Θεσσαλονίκη. Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης (πηγή: ΔΤΠΠΑ) Διατάχθηκε η μεταφορά του στη Γερμανία το 1944, αρχικά στο προσωπικόμουσείο του Χίτλερ και στη συνέχεια, λόγω των βομβαρδισμών, στην έπαυλη Γκαίμπελς. Αργότερα εντοπίστηκε από τις Αμερικανικές Αρχές σε αλατωρυχείο στην Αυστρία, απ όπου επέστρεψε το 1947 στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης.

18 ΟΚΛΑΖΟΥΣΑ ΑΠΟΛΟΥΟΜΕΝΗ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ Άγαλμα οκλάζουσας απολουομένης Αφροδίτης. Είχε μεταφερθεί μαζί με άλλα αρχαία στη Νάπολη της Ιταλίας. Επέστρεψε μαζί με άλλα 26 αρχαία το 1948 στη Ρόδο, με τη συμβολή του Σπυρίδωνα Μαρινάτου.

19 ΝΕΟΛΙΘΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΚΟΥΦΟΒΟΥΝΟΥ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 481 αντικείμενα νεολιθικής και πρωτοελλαδικής περιόδου Επρόκειτο για ευρήματα ανασκαφικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε από τον Γερμανό αρχαιολόγο Otto Wilhelm von Vacano το 1942 στη θέση Κουφόβουνο Λακωνίας. Τα ευρήματα μεταφέρθηκαν το 1944 στη Γερμανία και επέστρεψαν στην Ελλάδα το 1949.

20 Ο ΛΕΩΝ ΤΩΝ ΚΥΘΗΡΩΝ Ο Λέων των Κυθήρων, γλυπτό των αρχαϊκών χρόνων, είχε αφαιρεθεί από τον Γερμανό Στρατιωτικό Διοικητή του νησιού και απεστάλη στη Γερμανία. Εντοπίστηκε το 1952 και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1957.

21 ΧΑΛΚΙΝΟ ΕΙΔΩΛΙΟ ΙΠΠΕΩΣ Χάλκινο ειδώλιο ιππέως από το Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθέος Σάμου. Κατέληξε σε ιδιωτική συλλογή Ελλήνων στο Λονδίνο, που το δώρισαν στο ελληνικό Κράτος. Επέστρεψε το 1969.

22 ΚΕΦΑΛΗ ΓΥΝΑΙΚΟΣ ΡΩΜΑΪΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ Χάλκινος εγχάρακτος θώρακας του 7ου αι. π.χ. από την Ολυμπία. Απεκτήθη ύστερα από πλειστηριασμό στην Ελβετία το 1970.

23 ΑΝΑΓΛΥΦΕΣ ΠΛΑΚΕΣ ΚΝΩΣΣΟΥ Δύο ανάγλυφες πλάκες από την Κνωσό (τέλη 7ου-αρχές 6ου αι). Είχαν αφαιρεθεί κατά τη διάρκεια της κατοχής και εντοπίστηκαν από τον καθηγητή κ. Stefan Hiller. Επέστρεψαν το 1988

24 ΚΕΦΑΛΗ ΓΥΝΑΙΚΟΣ ΡΩΜΑΪΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ Τρία αρχαία αντικείμενα, 8ου και 7ου αι. π.χ. από το Αρχαιολογικό Μουσείο Σάμου Είχαν αφαιρεθεί στη διάρκεια του Πολέμου από τα ιταλικά στρατεύματα. Βρέθηκαν στη συλλογή του Ελβετού συλλέκτη George Ortiz, ο οποίος τα επέστρεψε το 1991.

25 ΑΡΧΑΙΑ OBERMAIER Το 2013 απεστάλησαν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κω μέσω ταχυδρομείου 73 αρχαία αντικείμενα Αποστολέας ήταν ο κ. Roland Paul Obermaier, γιος πολεμικού ανταποκριτή, που τα είχε μεταφέρει στη Γερμανία την περίοδο του πολέμου. Πρόκειται για ειδώλια, λυχνάρια, γυάλινα αγγεία και νομίσματα, που χρονολογούνται από τα ελληνιστικά χρόνια μέχρι τον 4oαι. μ.χ.

26 ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΚΙΟΝΟΚΡΑΝΟ Παλαιοχριστιανικό κιονόκρανο από τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων. Επεστράφη το 1947 από τη Βουλγαρία (πηγή: ΔΤΠΠΑ)

27 ΕΝΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΣΤΗΛΕΣ Δύο ενεπίγραφες στήλες (3ος και 2ος αι. π.χ). Είχαν μεταφερθεί στην Αυστραλία από αξιωματικό των συμμαχικών δυνάμεων του Β Παγκοσμίου Πολέμου και επεστράφησαν στην Ελλάδα το Αποτελούν αποσπάσματα Συνθηκών μεταξύ κρητικών πόλεων (πηγή: ΔΤΠΠΑ).

28 ΕΝΕΠΙΓΡΑΦΗ ΣΤΗΛΗ 3 ος μ.χ. Αι. Ενεπίγραφη στήλη (3ος αι. μ.χ). Είχε μεταφερθεί στην Αυστραλία από αξιωματικό των συμμαχικών δυνάμεων του Β Παγκοσμίου Πολέμου και επεστράφησε στην Ελλάδα το Είναι μια τιμητική επιγραφή για μια εβραϊκή οικογένεια (πηγή: ΔΤΠΠΑ).

29 ΚΕΦΑΛΗ ΓΥΝΑΙΚΟΣ 4 ος π.χ. Αι. Μαρμάρινη γυναικεία κεφαλή από επιτύμβιο μνημείο (4ος αι. π.χ.). Εκλάπη όταν οι Γερμανοί συσσώρευσαν τα αρχαία της Συλλογής Λιοπεσίου για να τη μετατρέψουν σε αποθήκη τροφίμων και επεστράφη το 1997 από το Μουσείο Metropolitan της Ν. Υόρκης (πηγή: ΔΤΠΠΑ).

30 ΟΣΤΡΑΚΑ ΜΑΓΟΥΛΑΣ ΒΙΣΒΙΚΗ Τον Ιούλιο του 2014 επαναπατρίστηκαν τα ευρήματα της ανασκαφής στη θέση Μαγούλα Βισβίκη, μιας νεολιθικής κοινότητας αγροτικού χαρακτήρα, κοντά στο Βελεστίνο, που είχε διενεργηθεί στη διάρκεια της Κατοχής από τον Γερμανό αξιωματικό και αρχαιολόγο Hans Reinerth. Πρόκειται για περίπου όστρακα, τα οποία φυλάσσονταν στο γερμανικό μουσείο Pfahlbau, κοντά στη λίμνη της Κωνστάντσας. Η ενδελεχής μελέτη των εξαιρετικά πλούσιων ευρημάτων κεραμικής από τη Μαγούλα Βισβίκη έδειξε ότι η περιοχή είχε κατοικηθεί αδιαλείπτως από το 6000 μέχρι το 3000 π.χ. Η εξειδίκευση της κεραμικής παραγωγής και χρήσης υποδηλώνει την ανάδυση, κατά το πρώτο μισό της 6ης π.χ. χιλιετίας, μιας κοινωνίας ταξικώς διαστρωματωμένης και μαρτυρεί την ισχυρή σύνδεσή της με άλλες κοινότητες του Παγασητικού Κόλπου, καθώς και αλληλεπιδράσεις με βόρειες θέσεις της Θεσσαλίας.