Το νερό ως πηγή έμπνευσης και δημιουργίας Β τάξη Δημοτικού σχολείου Μούδρου Σχολική χρονιά: 2007 08
Η δασκάλα : Αρναρέλλη Ευανθία Τα Παιδιά της τάξης Βότσης Παναγιώτης Ζιώγας Γιάννης Καλανίδης Νίκος Καστανάς Δημήτρης Κελόγλου Σπυρίδων Κοπανά Χαραλαμπία Κορδερά Κωνσταντίνα Λέκα Αγγελική Λέττος Θεοδόσης Λιάπης Αλέξανδρος Μάλιου Πανωραία Μαυρολάμπαδου Γεωργία Ναντιρασβίλι Κώστας Νότα Αθανασία Παπαδοπούλου Θεοδώρα Παπαποστόλου Μαρία Αλίκη Ρόβας Αβραάμ Σκούρα Παναγιώτα Σταμπολή Πολυξένη Τεκίδης Αντώνης Τσούλου Δέσποινα ΘΕΜΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: «Το νερό ως πηγή ζωής, έμπνευσης και δημιουργίας»
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Υποθέματα 1. Κύκλος του νερού 2. Πόσιμο νερό 3. Μόλυνση του νερού 4. Λειψυδρία 5. Το νερό στη ζωγραφική και γενικότερα στην τέχνη 6. Το νερό στη λογοτεχνία ποίηση 7. Νερό και λαϊκή παράδοση 8. Ήθη και έθιμα που σχετίζονται με το νερό
Γενικός στόχος Να γνωρίσουν το νερό ως πηγή ζωής, έμπνευσης και δημιουργίας. Επιμέρους στόχοι 1. Να γνωρίσουν το κύκλο του νερού 2. Ποιες αιτίες προκαλούν τη μόλυνση του νερού και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν 3. Να γνωρίσουν το νερό ως πηγή ζωής 4. Να γνωρίσουν το ρόλο του νερού μέσα στη παράδοσή μας ( πίνακεςιστορίες παραμύθια θρύλοι ποιήματα, παιχνίδια, χοροί, ήθη και έθιμα ) Μεθοδολογία Συνεργασίες με άλλους φορείς Δημιουργία ομάδων Καταιγισμός ιδεών Έρευνα Επισκέψεις σε πεδία Κατασκευές Παιχνίδια Συνεργασία με : Τοπική αυτοδιοίκηση Επαγγελματίες που σχετίζονται με το θέμα Γονείς Η εργασία μας έχει τίτλο : «Το νερό ως πηγή έμπνευσης και δημιουργίας». Είναι ένα αντικείμενο που μπορείς να το προσεγγίσεις με πολλούς και ποικίλους τρόπους: Συζητήσαμε για την αξία του Μελετήσαμε τις τρεις καταστάσεις και το πώς επηρεάζουν τη ζωή μας Προτείναμε τρόπους για να κάνουμε οικονομία στο νερό Κυρίως ασχοληθήκαμε με την πιο παιγνιώδη προσέγγιση: Συγκεντρώσαμε ποιήματα και τραγούδια με θέμα το νερό. Τα τραγουδήσαμε και όσα χορεύονταν μάθαμε να τα χορεύουμε. Σχετικά με τη δημιουργική πλευρά του θέματος φτιάξαμε αντικείμενα με πηλό, ανακαλύπτοντας τα μυστικά της αγγειοπλαστικής τέχνης. Γενικά θα έλεγα ότι το θέμα άρεσε πολύ στα παιδιά και το απολαύσαμε όλοι μαζί.
Όλα τα παιδιά, άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο εργάστηκαν για να πραγματοποιηθεί η εργασία αυτή. Το πρόγραμμα παρουσιάσθηκε στις 12 Ιουνίου στα παιδιά και δασκάλους του σχολείου μας καθώς και στους γονείς των παιδιών. Νερό και υγεία Μια παλιά παροιμία λέει: «Η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά». Eίναι αδύνατο να φανταστούμε την καθημερινή μας ζωή χωρίς νερό. Στα παλιότερα χρόνια που τα σπίτια δεν είχαν ύδρευση τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα αφού το νερό θα έπρεπε να το κουβαλήσουν από πηγές ή πηγάδια. Όμως μέσα στο νερό αναπτύσσονται και πολλά μικρόβια, που είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο.
Το νερό στην καθημερινή μας ζωή Ρ ύπανση Στο σπίτι χρειαζόμαστε νερό για να μαγειρέψουμε, για να πλυθούμε, να καθαρίσουμε κλπ. Ανοίγοντας μια βρύση έχουμε όσο νερό θέλουμε. Όμως μέχρι πριν λίγες δεκαετίες οι νοικοκυρές έπρεπε να κουβαλούν το νερό με κουβάδες και ακόμα παλιότερα με πήλινα και βαριά δοχεία από τη δημόσια βρύση ή το πηγάδι. Για χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι έζησαν αρμονικά με τη φύση. Τα προϊόντα που χρησιμοποιούσαν δε μόλυναν το περιβάλλον. Τα σκουπίδια ήταν ελάχιστα. Οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν σαπούνι που έφτιαχναν οι περισσότερες από μόνες τους με λάδι ελιάς. Σήμερα τα χιλιάδες απορρυπαντικά που χρησιμοποιούμε είναι σύνθετες χημικές ενώσεις που προέρχονται από το πετρέλαιο και δύσκολα μπορούν να αποσυντεθούν μέσα στο νερό. Οι σαπουνάδες από το νεροχύτη και το πλυντήριο καταλήγουν στους ποταμούς, τις λίμνες και τις θάλασσες. Εκτός από τα απορρυπαντικά στα υπόγεια νερά καταλήγουν λογιών λογιών σκουπίδια με επικίνδυνες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον ουσίες.
Το νερό στη θρησκεία Από τα πανάρχαια χρόνια ο άνθρωπος κατάλαβε τη σπουδαιότητα του υγρού στοιχείου. Στη φαντασία του, το νερό ήταν η πηγή της ζωής. Οι μύθοι όλων των λαών που αναφέρονται στη δημιουργία του σύμπαντος παρουσιάζουν το νερό ως σύμβολο ζωής και δημιουργίας. Για τους χριστιανούς είναι σύμβολο εξαγνισμού. Βαφτίζονται στο νερό, για να καθαριστεί η ψυχή τους από το προπατορικό αμάρτημα και να λάβουν την ευλογία του Αγίου Πνεύματος. Γενικά σε όλες τις θρησκείες το νερό παίζει πρωτεύοντα ρόλο και για τους χριστιανούς είναι σύμβολο εξαγνισμού. Βαφτίζονται στο νερό, για να καθαριστεί η ψυχή τους από το προπατορικό αμάρτημα και να λάβουν την ευλογία του Αγίου Πνεύματος.
Εμφ ιαλωμένο νερό Τα περισσότερα εμφιαλωμένα νερά είναι νερά πηγής. Πολλές φορές όμως τα νερά αυτά δεν είναι ό,τι καλύτερο λόγω της κακής αποθήκευσής τους, κυρίως εκτίθενται σε ψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι πολλές φορές και κάτω από τον ήλιο.
Η σπατάλη του νερού και η εξοικονόμηση του. Αν θέλουμε να έχουμε αρκετό νερό όταν χρειαζόμαστε πρέπει: Να μην ξεχνάμε ποτέ τη βρύση ανοιχτή να τρέχει ενώ ασχολούμαστε με άλλα πράγματα. Να μην έχουμε ανοιχτή τη βρύση όση ώρα βουρτσίζουμε τα δόντια μας. Να ποτίζουμε τους κήπους μας τρεις φορές την εβδομάδα διότι απαιτούν πολύ νερό. Να μην πλένουμε τις βεράντες και τους δρόμους άσκοπα. Να μην παίζουμε με το νερό, γιατί το σπαταλάμε, ενώ θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε σε σοβαρές ανάγκες. Θα ήταν προτιμότερο, εφόσον το επιτρέπουν τα οικονομικά μιας οικογένειας, να χρησιμοποιούσαμε πλυντήρια πιάτων για να εξοικονομούσαμε περισσότερο νερό.
Λειψυδρία. Ένα σημαντικό πρόβλημα εκτός από τη ρύπανση του νερού είναι και η λειψυδρία. Λειψυδρία σημειώνεται όταν οι ποσότητες του νερού, που αφαιρούνται από τις λίμνες, τα ποτάμια ή το υπέδαφος, είναι τόσο μεγάλες, ώστε οι προμήθειες δεν επαρκούν πλέον για την ικανοποίηση όλων των ανθρώπινων αναγκών. Η λειψυδρία βρίσκεται ανάμεσα στα σημαντικότερα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν από πολλές κοινωνίες. Ποτάμια Τα νερά της βροχής κινούνται προς τις θάλασσες ή τις λίμνες μέσα από τα ποτάμια μικρά ή μεγάλα. Τα ποτάμια έχουν μεγάλη αξία για τη ζωή όχι μόνο του ανθρώπου αλλά και των ζώων και των φυτών. Μέσα σε αυτά ζουν πολλά ζώα όπως ψάρια, χελώνες κλπ, αλλά και γύρω από αυτά υπάρχει μια τεράστια ποικιλία ζώων και φυτών.
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ Το πλατανιώτικο νερό Το πλατανιώτικο νερό (2) Μου παν πως έχει αβδέλλες (2) Μα πήγα, το δοκίμασα Κι έχει όμορφες κοπέλες Αμυγδαλάκι τσάκισα Και μέσα σε ζωγράφισα Αμυγδαλοτσακίσματα Σου στέλνω χαιρετίσματα. Να χα νερό απ τον πλάτανο (2) Σταφύλι απ την κολόνα (2) Να χα και την αγάπη μου Να τη φιλώ στο στόμα. Έλα να πάμε εκεί που λες Που κάνουν τα πουλιά φωλιές Που κάνουν τα πουλιά φωλιές Έλα να πάμε εκεί που λες
Παραδοσιακό Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ Ένα νερό κρύο νερό (2) Κι από πούθε κατεβαίνει Βαγγελιώ μου παινεμένη (2) Από γκρεμό κυρα Βαγγελιώ Από γκρεμό γκρεμίζεται (2) Σε περιβολάκι μπαίνει Βαγγελιώ μου παινεμένη (2) Ποτίζει δε κυρά Βαγγελιώ Ποτίζει δέντρα και κλαδιά (2) Λεμονιές και κυπαρίσσια Σαν τα όμορφα κορίτσια (2)
Παραδοσιακό Γερακίνα Κίνησε η Γερακίνα (2) Για νερό κρύο να φέρει Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Τα βραχιόλια της βροντούν Τα βραχιόλια της βροντούν Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Κι έπεσε μες στο πηγάδι (2) Κι έβγαλε φωνή μεγάλη Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Ντρουμ ντρουμ ντρουμ. Κι έτρεξαν μικροί μεγάλοι (2) Κι έτρεξα κι εγώ ο καημένος Ντρουμ ντρουμ ντρουμ
Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Κι έριξα χρυσό κορδόνι (2) Και την έπιασα απ τη ζώνη Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Γερακίνα θα σε βγάλω (2) Και γυναίκα θα σε πάρω Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Ντρουμ ντρουμ ντρουμ Να μουν γάργαρο νερό ΔΗΜΟΤΙΚΟ Να μουν γάργαρο νερό Να ρχεσαι να πίνεις Να φιλώ τα χείλη σου Τη γλύκα να μ αφήνεις Να μουν και η στράτα σου
πεζή να με διαβαίνεις να τα κοιτώ τα μάτια σου να μην καταλαβαίνεις Να μουν γάργαρο νερό Να ρχεσαι να πίνεις Να φιλώ τα χείλη σου Τη γλύκα να μ αφήνεις Να μουν στον κήπο δέντρο σου συνέχεια να σκαλίζεις Να με ποτίζεις το πρωί Όλο να με δροσίζεις Ρούσσα παπαδιά ΔΗΜΟΤΙΚΟ Σαν πήρα ένα κατήφορο στην άκρη στο ποτάμι, Και το ποτάμι ήταν θολό, θολό φουρτουνιασμένο. Φέρνει λιθάρια ριζιμιά Δέντρα ξεριζωμένα, Φέρνει και μια γλυκομηλιά με μήλα φορτωμένη. Κι ανάμεσα στους κλώνους της Δυο αδέρφια αγκαλιασμένα. Το ένα το λένε Κωσταντή Και τ άλλο Βασιλάκη. Και η μάνα τους άντε η Ρούσσα η παπαδιά τ αγνάντευε. Συρτός χορός
Τρεχούμενο νερό Στου χωριού τα μονοπάτια Κάθε αυγή κάθε καιρό Σύντροφο έχω ένα διαβάτη Το τρεχούμενο νερό Πότε πάει όπου πηγαίνω Με το βήμα του αργό Πότε σαν μετανιωμένο Πάει αυτό κι έρχομαι εγώ Μα κι αν έρχεται κι αν πάει Σαν δυο σύντροφοι καλοί Περπατούμε πλάι πλάι Του μιλώ και μου μιλεί.
Το νερό στο ρέμα Το νερό στο ρέμα γάργαρο κυλάει Λούζεται τ αγέρι και μοσχοβολάει Κάτω απ τα πλατάνια χρυσή ρόκα γνέθει, Μάλαμα ανεμίζει και γαϊτάνι πλέκει Ένας τσομπανάκος στο βουνό γυρίζει, Παίζει φλογέρα και καρδιές ραγίζει.
Τον αιθέρα όλο μύρο βαλσαμώνει, Τραγουδάκια λέει το γλυκό τ αηδόνι. Ψάλετε κοπέλες λυγερές τραγούδια Ράνετε με άνθη κι όμορφα λουλούδια Επωδός Και στ απόσκια, που ο ήλιος δε γνωρίζει Γλαρωμένο βαθιά, ολημερίζει Ο μπάρμπα Γιάννης ο Κανατάς Μπάρμπα Γιάννη με τις στάμνες (3) και με τα σταμνάκια σου και με τα σταμνάκια σου να χαρείς τα μάτια σου Σαν φορείς ψηλό καπέλο )3) και παπούτσια μυτερά και παπούτσια μυτερά μπάρμπα Γιάννη Κανατά Πρόσεξε μη σε γελάσει (3) καμιά έμορφη κυρά καμιά έμορφη κυρά μπάρμπα Γιάννη Κανατά και σου φάει το γαϊδούρι (3) και σ αφήσει την ουρά και σ αφήσει την ουρά μπάρμπα Γιάννη Κανατά Μπάρμπα Γιάννη βάλε μέσα (3) στα ποτήρια μας κρασί στα ποτήρια με κρασί
μπάρμπα Γιάννη μερακλή. Στου καιρού τη ζυγαριά Τρέχει τρέχει τρέχει το νερό τρέχει τρέχει τρέχει το νερό στο μύλο Έπιασες καινούργιο φίλο Τρέχει τρέχει τρέχει το νερό τρέχει τρέχει τρέχει το νερό στ αυλάκι σ άλλον έδωσες φιλάκι Παίζει με τον ήλιο το νερό Τρέχει τρέχει τρέχει το νερό
Παίξαμε κι εμείς με τ όνειρο Τρέχει τρέχει τρέχει το νερό στο μύλο Κι όλα γίνονται βαριά στου καιρού τη ζυγαριά Τρέχει τρέχει τρέχει το πουλί τρέχει τρέχει τρέχει το πουλί στα κλώνια Σαν τα νιάτα, σαν τα χιόνια Τρέχει τρέχει τρέχει το πουλί τρέχει τρέχει τρέχει το πουλί στα δέντρα Ήσουν της καρδιάς μου αφέντρα Τρέχει το πουλί να το χαρώ τρέχει τρέχει τρέχει το πουλί Παίξαμε κι εμείς με το όνειρο Τρέχει τρέχει τρέχει το πουλί στα δέντρα κι όλα γίνονται βαριά στου καιρού τη ζυγαριά Παίζει με τον ήλιο το νερό Τρέχει τρέχει τρέχει το νερό Παίξαμε κι εμείς με τα όνειρο Τρέχει τρέχει τρέχει το νερό στο μύλο κι όλα γίνονται βαριά στου καιρού τη ζυγαριά