Τι πρέπει να ξέρετε για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση. ο γιατρός µάς είπε. παθήσεις µατιού ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 25 Οκτωβρίου 2012 Health ΤΕΥΧΟΣ 116 EΝΘΕΤΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ & ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ Τι πρέπει να ξέρετε για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση θέµα 8 στα 10 ογκίδια που εµφανίζονται στο µαστό είναι καλοήθη ο γιατρός µάς είπε Αυτοεξέταση, ιατρική ψηλάφηση και µαστογραφία οι διαγνωστικές µέθοδοι παθήσεις µατιού 314 εκατ. άνθρωποι παγκοσµίως ζουν µε προβλήµατα όρασης

30 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 25 Οκτωβρίου 2012 Health >2 Ευρωκοινοβούλιο: Οδικός χάρτης δράσης για την πρόληψη τύφλωσης Μ ε αφορµή την Παγκόσµια Ηµέρα Ορασης 2012 (11 Οκτωβρίου), οργανώθηκε, υπό την αιγίδα του ευρωβουλευτή της Ν.., καθ. Ιωάννη Α. Τσουκαλά, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δείπνο εργασίας µε θέµα «Πρόληψη τύφλωσης: Οδικός χάρτης δράσης στην Ευρώπη. Πού βρίσκεται η Ευρώπη στην εφαρµογή της στρατηγικής του Παγκόσµιου Οργανισµού για την Υγεία (WHO) σχετικά µε την πρωτοβουλία "Vision 2020"». Στη συζήτηση συµµετείχαν ευρωβουλευτές, ιατροί και ερευνητές Οφθαλµολογίας, εκπρόσωποι ιατρικών οργανώσεων και ασθενών. Ο αριθµός των ατόµων που έρχονται αντιµέτωποι µε παθήσεις των µατιών αυξάνεται µε γρήγορους ρυθµούς. Περίπου 314 εκατοµµύρια άνθρωποι παγκοσµίως ζουν µε προβλήµατα όρασης. Η τύφλωση αποτελεί συχνά επιπλοκή άλλων ασθενειών και πολλές φορές συνδέεται άµεσα µε την ηλικία του παθόντα. Μεταξύ των κύριων αιτιών τύφλωσης είναι ο καταρράκτης, η διαβητική αµφιβληστροειδοπάθεια και το γλαύκωµα. Το φαινόµενο της τύφλωσης έχει τεράστιο αντίκτυπο τόσο στα εθνικά συστήµατα Υγείας όσο και στην κοινωνία στο σύνολό της. Σχεδόν ένας στους 30 Ευρωπαίους αντιµετωπίζει απώλεια όρασης και το 75% των ατό- µων µε µερική όραση είναι άνεργοι. Οι περιπτώσεις αυτές αναµένεται να αυξηθούν ακόµα περισσότερο αν ληφθεί υπόψη το δηµογραφικό πρόβληµα µε το οποίο έρχεται αντιµέτωπη η Ευρώπη και κατ' έπεκταση η γήρανση του πληθυσµού. Ωστόσο, η τύφλωση µπορεί να προληφθεί εάν διαγνωστεί σε πρώι- µα στάδια. Η πρόληψη είναι ευρέως αναγνωρισµένη ως η πιο οικονοµικά αποδοτική παρέµβαση της υγειονοµικής περίθαλψης. Στην πραγµατικότητα, το 50% των περιπτώσεων τύφλωσης στην Ευρώπη µπορεί να αποφευχθεί. Η ασθένεια αυτή, ωστόσο, δεν αντιµετωπίζεται αποτελεσµατικά. Η πρωτοβουλία «Vision 2020» θέτει σαν στόχο την εξάλειψη των ιάσιµων φαινοµένων τύφλωσης έως το 2020 καθώς και την καθοδήγηση και την τεχνική υποστήριξη σε χώρες που έχουν υιοθετήσει επίσηµα ανάλογη στρατηγική. «Η προσπάθεια ευαισθητοποίησης για τις παθήσεις των µατιών είναι αξιόλογη και θα πρέπει να ενισχυθεί. Ειδικά αν αναλογιστούµε τις κοινωνικές, οικονοµικές αλλά και ατοµικές συνέπειες που έχουν. υστυχώς, το να ελέγξει κανείς την υγεία των µατιών του δεν φαίνεται να αποτελεί προτεραιότητα για τους περισσοτέρους ανθρώπους, ιδίως σε περιόδους οικονοµικής κρίσης, καθώς άλλες παθήσεις, όπως καρδιακές, αναπνευστικές κ.λπ., θεωρούνται πολύ πιο σοβαρές από τις ασθένειες που σχετίζονται µε την όραση. Σωστή ενηµέρωση και πρόληψη είναι απαραίτητες για την έγκαιρη αντιµετώπιση τέτοιων παθήσεων και τη στήριξη των ατόµων που έρχονται αντιµέτωπα µε αυτές. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί, βέβαια, και η ενίσχυση της έρευνας στις ιατρικές επιστήµες. Η Ε.Ε., στο πλαίσιο των συζητήσεων για το πρόγραµµα Ορίζοντας 2020, βάζει την έρευνα σε θέµατα Υγείας ως προτεραιότητα δεδοµένης της πολύτιµης συµβολής τους στην αντι- µετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων», ανέφερε ο κ. Τσουκαλάς κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης. 14ο Συνέδριο της ΕΕΜΥΥ: Αντιμικροβιακός χαλκός για τη μείωση των μικροβίων στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας Ο µάδα επιστηµόνων έπειτα από πιλοτική προοπτική έρευνα ανακοίνωσε, στο 14 ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Managment Υπηρεσιών Υγείας που πραγµατοποιήθηκε στην Αθήνα από 10 έως 12 Οκτωβρίου 2012, την άµεση σχέση µείωσης του µικροβιακού φορτίου σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας µε τη µείωση της κατανάλωσης αντιµικροβιακών σκευασµάτων (δόσεις) ανά ασθενή και ανά ηµέρα µετά την εφαρµογή αντιµικροβιακού χαλκού σε αυτήν. Χαρακτηριστικά, όπως ανέφερε ο παρουσιαστής της εργασίας, κ. Σπύρος Παπανικολάου, γενικός χειρουργός- εντατικολόγος: «Η παραπάνω µείωση των αντιµικροβιακών σκευασµάτων ήταν 30%, στατιστικώς σηµαντική (p=0,014) και επηρέασε το κόστος λειτουργίας της ΜΕΘ µειώνοντάς το». Αξίζει να σηµειωθεί ότι κάτω υπό τις σηµερινές συνθήκες λιτότητας και οικονοµικής κρίσης στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη παρόµοιες ανακοινώσεις συµβάλλουν στα µέτρα περιορισµού των δαπανών στον Τοµέα Υγείας, παρατήρησε ο διοικητής του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας, δρ Πάνος Ευσταθίου, ορθοπαιδικός χειρουργός. Η έρευνα έλαβε το 2ο Βραβείο Καλύτερης Επιστηµονικής Εργασίας στο 14ο Συνέδριο της ΕΕΜΥΥ, στην οποία συµµετείχαν οι Π. Ευσταθίου, Ε. Κουσκούνη, Σ. Παπανικολάου, Κ. Καραγιώργου, Ζ. Μανωλίδου, Μ. Τσερώνη και Ε. Λογοθέτης από το Μικροβιολογικό Εργαστήριο του Αρεταίειου Νοσοκοµείου Πανεπιστηµίου Αθηνών, το Πειραϊκό Θεραπευτήριο και το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Σχολιάζοντας τη µελέτη ο πρόεδρος της ΕΕΜΥΥ, κ. Γεώργιος Στάθης, ανέφερε «ότι η έρευνα είναι καινοτόµος και συµβάλλει στην προάσπιση της δηµόσιας Υγείας, δίδοντας έµφαση στην πολυκεντρική εξέλιξη αυτής». Προφίλ Ελληνικού Ινστιτούτου Ανάπτυξης Χαλκού Το Ελληνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού (ΕΙΑΧ) είναι ένας µη κερδοσκοπικός οργανισµός και µέλος του European Copper Institute (ECI), που πρωταρχικό σκοπό έχει το σχεδιασµό, το συντονισµό και τη διαχείριση των πόρων για την προώθηση του χαλκού στις ευρωπαϊκές αγορές. To EIAX χρηµατοδοτείται και υποστηρίζεται από το ιεθνή Οργανισµό Χαλκού (International Copper Association - ICA), ένα παγκόσµιο δίκτυο από 27 Κέντρα Χαλκού, το οποίο ιδρύθηκε µε σκοπό την προώθηση της χρήσης του χαλκού. Οι δραστηριότητες του ICA υλοποιούνται από περιφερειακά κέντρα χαλκού στην Ευρώπη, στη Βόρειο και τη Λατινική Αµερική και την Ασία. Η προώθηση των τελευταίων εξελίξεων, που αποδεικνύουν το ζωτικό ρόλο του χαλκού στο περιβάλλον και την υγεία, αποτελεί σηµαντική προτεραιότητα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου. Οι δραστηριότητες αυτές επεκτείνονται σε έρευνες και µελέτες, µε σκοπό τη δηµιουργία µιας επιστηµονικής πλατφόρµας πληροφοριών και δεδοµένων, σε τοµείς κρίσιµους για την κοινωνία και τη βιοµηχανία και οι οποίες θα βοηθήσουν ώστε οι αποφάσεις που λαµβάνονται να έχουν την απαραίτητη επιστηµονική υποστήριξη. Για το λόγο αυτό έχουν δηµιουργηθεί τεχνική βιβλιοθήκη και ιστοσελίδα, http://www. copper.org.gr, όπου ο κάθε ενδιαφερόµενος µπορεί να αναζητήσει πληροφορίες για το χαλκό και τις εφαρµογές του. Health Κάθε Πέµπτη δωρεάν µαζί µε τον ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ Ιδιοκτησία: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε. Εκδότες: ΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΝΕΚΟΣ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΚΑΝΑΒΗΣ ιευθυντής: ΠΑΝΟΣ ΑΜΥΡΑΣ ιευθυντής έκδοσης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙ ΗΣ Υπεύθυνη ενθέτου: ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΛΙΜΙΓΚΑΚΗ Εµπορική διεύθυνση: ΕΛΣΑ ΣΟΪΜΟΙΡΗ ιεύθυνση διαφήµισης ειδικών εκδόσεων: ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΠΑΝΑΪΤΗΣ sales@e-typos.com ηµιουργικό: ΕΣΠΟΙΝΑ ΣΙΜΟΥ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 25 Οκτωβρίου 2012 31 Health >3 θέµα Καλοήθεις παθήσεις του μαστού Τ Το ο συνηθέστερο εύρηµα στο στό είναι η διαπίστωση από τη mm καλό είναι να αφαιρούνται χειρουργικά, τροπής και χρήζει ευρύτερης τοπικής εκτοµής µα- Τα µεγάλα ινοαδενώµατα πάνω από 22 οριακής κακοήθειας µε υψηλό ποσοστό υπογυναίκα, κατά την αυτοψηλάφηση, µιας διόγκωσης, που τις ρακολουθούνται συχνά µε υπερηχογράφηµα κακοήθεια µε σαρκωµατώδες υπόβαθρο και καθώς επίσης και τα ινοαδενώµατα που πα- ή τεταρτεκτοµής. Πάρα πολύ σπάνια υπάρχει περισσότερες φορές είναι ανώδυνη, ανακαλύπτεται τυχαία και σχεδόν πάντα οδηγεί σε πανικό για ενδεχόµενη κακοήθεια. Οµως 8 στα 10 ογκίδια που ανιχνεύουν γυναίκες στο στήθος τους είναι καλοήθη. Ο πιο συνήθης καλοήθης ινοεπιθηλιακός όγκος του µαστού είναι το ινοαδένωµα. Εµφανίζεται κατά την ανάπτυξη των µαστών στην εφηβεία, καθώς και σε νεαρές γυναίκες µεταξύ 20-30 ετών. Σε µικρότερο ποσοστό εµφανίζεται και σε µεγαλύτερες ηλικίες. Αποτελεί µια εντοπισµένη υπερπλασία από αδενικό και συνδετικό ιστό (δηλαδή ένα καλόηθες νεόπλασµα). Είναι καλά περιγεγραµµένος όγκος, δεν συµφύεται µε το δέρµα, είναι ανώδυνος και πολύ ευκίνητος. Το µέγεθος του ινοαδενώµατος αυξάνεται µε την κύηση, τη γαλουχία ή πριν από την εµµηνόπαυση και υποστρέφει µε την πάροδο της ηλικίας. Το ινοαδένωµα δεν εξαλλάσσεται σε κακοήθεια, σπάνια όµως (2-4%) µπορεί να βρεθεί καρκίνος στην περιφέρεια του ινοαδενώµατος. Στις νέες ηλικίες µε την εξέταση του υπερηχογραφήµατος του µαστού το ινοαδένωµα µπορεί να βρεθεί και να µελετηθούν η θέση του, το µέγεθός του, η σύστασή του, καθώς επίσης και η παρυφή του (εάν είναι οµαλή ή ανώµαλη που οδηγεί σε ενδεχόµενη κακοήθεια). και έχουν µια αυξητική τάση όσον αφορά στο µέγεθός τους. Η συχνότητα υπερηχογραφικού ελέγχου προτείνεται ανά εξάµηνο. Η χειρουργική αφαίρεση του ινοαδενώµατος είναι σχετικά απλή και σχεδόν πάντοτε επιχειρείται αφαίρεση από περιθηλαία τοµή για καλύτερο αισθητικό αποτέλεσµα. Σε περίπτωση που το ινοαδένωµα είναι αψηλάφητο απαιτείται προεγχειρητικά εντοπισµός του µε συρµάτινο οδηγό υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Η επέµβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία και η ασθενής µπορεί να επιστρέψει σπίτι της λίγες ώρες µετά το τέλος της επέµβασης. Ο φυλλοειδής όγκος του µαστού, όπως και το ινοαδένωµα, είναι ο ινοεπιθηλιακός όγκος και όταν έχει µικρό µέγεθος µοιάζει κλινικά και απεικονιστικά µε αυτό. Αναπτύσσεται γρήγορα, φτάνει σε πολύ µεγαλύτερο µέγεθος και συνοδεύεται συνήθως από δορυφόρα οζίδια, µε αποτέλεσµα τη συχνή υποτροπή. Κλινικά παρουσιάζεται σαν ογκώδης µάζα διαµέτρου 5-15 εκ. µε λέπτυνση του δέρµατος και έντονο επίφλεβο, εξέρυθρο αλλά χωρίς σύµφυση µε το δέρµα ή τους παρακείµενους µυς. Παθολογοανατοµικά περιέχει επιθηλιακά και µεσεγχυµατικά στοιχεία. Ο φυλλοειδής όγκος στο µεγαλύτερο ποσοστό του έχει καλοήθη συµπεριφορά και η απλή εκτοµή του σε υγιή όρια είναι αρκετή. Σπανιότερα µπορεί να είναι τότε ίσως χρειαστεί απλή µαστεκτοµή για τον έλεγχο της νόσου, ενώ µπορεί να υπάρξουν και συστηµατικές µεταστάσεις. Για το φυλλοειδή όγκο η ασθενής τίθεται σε οµάδα σχετικού κινδύνου και χρειάζεται να υποβάλλεται σε ετήσια κλινικοεργαστηριακή παρακολούθηση από µαστολογικό κέντρο. Το θήλωµα του µαστού εµφανίζεται σε γυναίκες ηλικίας 45-55 ετών. Αναπτύσσεται σε µεγάλους αλλά και σε µικρούς εκφορητικούς πόρους. Αφορά στην υπερπλασία του επιθηλίου των γαλακτοφόρων πόρων του µαστού. Κλινικά το θήλωµα είναι ψηλαφητό όταν εντοπίζεται σε µεγάλο, κυστικά διατεταµένο πόρο, κοντά στη θηλή, και µπορεί να προκαλέσει ορρώδες ή αιµορραγικό έκκριµα. Αντιµετωπίζεται µε χειρουργική εξαίρεση, ενώ σπάνια µπορεί να µεταπέσει σε θηλώδες καρκίνωµα. Τα λιπώµατα του µαστού είναι πολύ σπάνιοι όγκοι, δεν δηµιουργούν πρόβληµα διαφοροδιαγνωστικό και συνιστάται η χειρουργική τους αφαίρεση όταν έχουν πολύ µεγάλο µέγεθος, κυρίως διότι προκαλούν αισθητικό πρόβληµα, αλλιώς συστήνεται η απλή παρακολούθησή τους. Τα αµαρτώµατα είναι σπάνιοι καλοήθεις όγκοι του µαστού, που αποτελούνται από στοιχεία αδενικού, λιπώδους και συνδετικού ιστού. Ονοµάζονται και αδενολιπώµατα και Γεώργιος. Κινόγλου Χειρουργός επιµελητής Β - Κλινική Μαστού «Ο Αγιος Σάββας» δεν υπάρχουν ενδείξεις κακοήθους εξαλλαγής τους. Η αφαίρεσή τους συνιστάται λόγω αύξησης του µεγέθους τους. Οι κύστεις του µαστού είναι ογκόµορφοι, οµαλοί σχηµατισµοί µε υγρό, ο όγκος των οποίων αυξοµειώνεται κατά τη διάρκεια του κύκλου. Οι απλές κύστεις υποστρέφονται κατά την εµµηνόπαυση, ενώ οι επιπλεγµένες κύστεις µπορεί να προκαλέσουν φλεγµονή. Αντιµετωπίζονται µε µια απλή παρακέντηση µε λεπτή βελόνη. Γενικά οι καλοήθεις όγκοι του µαστού είναι συνήθεις και µπορεί να εκδηλωθούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Ενας καλοήθης ψηλαφητός όγκος ενδεχοµένως να οφείλεται σε ορµονικές διαταραχές, διαταραχές εµµήνου ρύσεως, κακή διατροφή, αλκοόλ, κάπνισµα, στρες, άγχος και παλαιούς τραυµατισµούς. Μερικές φορές ενοχοποιείται η συνεχής χρήση στηθόδεσµου όλο το 24ωρο ή και κάποια αποσµητικά που µπορεί να προκαλέσουν ιδραδενίτιδα, που είναι καλοήθη επίπεδα ογκίδια στο τριχωτό της µασχάλης. Το υπερηχογράφηµα είναι η εξέταση εκλογής σε ηλικίες έως τα 36 (εκτός ειδικών περιπτώσεων) για την ανίχνευση καλοήθων όγκων του µαστού, ενώ κάθε χρόνο µετά τα 38 η µαστογραφία είναι η διαγνωστική εξέτασης εκλογής.

32 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 25 Οκτωβρίου 2012 Health >4 H πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση το Ευάγγελος Φιλόπουλος /ντής Κλινικής Μαστού, γεν. γραµµατέας Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας Τ α τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερες γυναίκες ασχολούνται πιο εντατικά και πιο προσεκτικά µε την υγεία τους. Η επιλεγµένη διατροφή, η τακτική σωµατική άσκηση, η προσπάθεια διατήρησης ενός φυσιολογικού σωµατικού βάρους και η αποφυγή παραγόντων και καταστάσεων που συµβάλλουν στην εµφάνιση των πιο συχνών παθήσεων της εποχής µας αποτελούν σταθερά χαρακτηριστικά της συµπεριφοράς των δυναµικών γυναικών της εποχής µας. Και αν αυτή η µοντέρνα στάση ζωής αντιπροσωπεύει µια σηµαντική κατάκτηση του γυναικείου φύλου, ο δρόµος που αποµένει µέχρι να υιοθετηθεί από την πλειονότητα των γυναικών της χώρας µας είναι εξαιρετικά µακρύς. Πότε γιατί οι ευθύνες της επαγγελµατικής ζωής είναι ιδιαίτερα µεγάλες, πότε γιατί οι σκοτούρες του σπιτιού δεν επιτρέπουν να µείνει καιρός για αυτές τις ίδιες, πολλές Ελληνίδες θέτουν σε δεύτερη µοίρα τη φροντίδα του εαυτού τους. Ετσι, συχνά βλέπουµε γυναίκες να εγκαταλείπουν οποιαδήποτε προσπάθεια αντίστασης στη βουλιµία για περισσότερο φαγητό, να καπνίζουν ακατάπαυστα, να αποφεύγουν την άθληση, να παραµελούν την εµφάνισή τους και, πολύ συχνά, να ξεχνούν να υποβληθούν στις αναγκαίες προληπτικές ιατρικές εξετάσεις. Αυτή η κατάσταση είναι πολύ πιθανό να χειροτερεύσει αν η οικονοµική κρίση στη χώρα µας συνεχιστεί, γιατί, όπως έχει φανεί και σε χώρες που είχαν παρόµοια προβλήµατα, η φροντίδα υγείας, ιδίως στο πεδίο της προληπτικής ιατρικής, δεν βρίσκεται πλέον στην πρώτη γραµµή ενδιαφέροντος της Πολιτείας και του πληθυσµού, µε αποτέλεσµα να παραµελούνται τόσο ο υγιεινός τρόπος ζωής όσο και οι προληπτικές εξετάσεις. Απ όλες τις ασθένειες που απασχολούν έντονα τις περισσότερες γυναίκες, ο καρκίνος του µαστού βρίσκεται στην πρώτη θέση. Και αυτό είναι εν µέρει δικαιολογηµένο, αφού είναι η συχνότερη κακοήθης πάθηση των γυναικών. Καµία γυναίκα δεν υπάρχει που να µην έχει γνωρίσει κάποιο περιστατικό καρκίνου του µαστού σε πρόσωπο του συγγενικού, επαγγελµατικού ή φιλικού περιβάλλοντός της. Στη χώρα µας, παρόλο που δεν διαθέτουµε επαρκή στοιχεία για τη συχνότητα εµφάνισης των διάφορων µορφών καρκίνου, υπολογίζεται ότι οι γυναίκες που προσβάλλονται από την ασθένεια κάθε χρόνο ξεπερνούν τις 4.900. Σύµφωνα µε τα στοιχεία που υπάρχουν από τις διεθνείς στατιστικές, υπολογίζεται ότι στις 10 γυναίκες η 1 θα παρουσιάσει κατά τη διάρκεια της ζωής της καρκίνο του µαστού. Ο αριθµός των γυναικών που θα εµφανίζει τη νόσο αναµένεται στις επόµενες δεκαετίες να αυξηθεί ελαφρά και αυτό θα οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι ολοένα και περισσότερες γυναίκες θα καταφέρνουν να ζουν περισσότερο και εποµένως θα αυξηθεί σηµαντικά το ποσοστό των ηλικιωµένων γυναικών. Και ο καρκίνος του µαστού είναι νόσος που προσβάλλει συχνότερα τις µεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες. Από την άλλη, ο φόβος για τον καρκίνο του µαστού δεν θα πρέπει να είναι τόσο έντονος, όπως συνέβαινε πριν από 30 χρόνια. Και αυτό γιατί στην εποχή µας ολοένα και περισσότερες γυναίκες µε καρκίνο του µαστού ζουν για µεγάλα χρονικά διαστήµατα και πολλές από αυτές τόσο πολύ που να θεωρούνται πλέον ότι έχουν οριστικά θεραπευτεί. Ο καρκίνος του µαστού για την πλειονότητα των ασθενών είναι µια χρόνια νόσος που δεν επηρεάζει την ποσότητα και την ποιότητα της ζωής τους. Ολοι οι ερευνητές και οι κλινικοί γιατροί που ασχολούνται µε τις παθήσεις του µαστού συµφωνούν ότι αυτή η θετική και αισιόδοξη εξέλιξη οφείλεται αφενός στις µεγάλες προόδους που πραγµατοποιήθηκαν στις θεραπευτικές µεθόδους που χρησιµοποιούνται και αφετέρου στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου µε τον τακτικό προληπτικό έλεγχο. Ολες οι γυναίκες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ναι µεν έχουν πραγµατοποιηθεί σηµαντικές βελτιώσεις στη θεραπεία, µε νέες τεχνικές και φάρµακα, αλλά η συµβολή τους στην επιβίωση ήταν πολύ µικρότερη από εκείνη που προέκυψε από το γεγονός ότι ολοένα και πιο πολλές γυναίκες ανακαλύπτουν τη νόσο σε αρχικά στάδια, τότε που η θεραπεία επιτυγχάνει τα καλύτερα αποτελέσµατα. Στο σηµείο αυτό θα πρέπει να υπενθυµίσουµε µια αλήθεια που ισχύει γενικά για όλους τους καρκίνους και πολλοί αγνοούν: περισσότερες από τις µισές περιπτώσεις καρκίνων θεραπεύονται οριστικά. Η διάγνωση του καρκίνου δεν σηµαίνει πλέον την αναπόφευκτη καταδίκη του ασθενούς, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις καρκίνου του µαστού. Η έγκαιρη διάγνωση Η έγκαιρη διάγνωση στην περίπτωση τoυ καρκίνου του µαστού είναι πολύ πιο εύκολη, γιατί βασικά ο µαστός είναι ένα όργανο άµεσα ορατό και µπορεί να ψηλαφηθεί. Ετσι, οι µικρές ανω- µαλίες που µπορεί να παρουσιάσει είναι πιο εύκολο να γίνουν άµεσα αντιληπτές από την ίδια τη γυναίκα ή κάποιον άλλο παρατηρητή, όπως είναι ο γιατρός. Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του µαστού, όµως, στηρίζεται σε τρεις

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 25 Οκτωβρίου 2012 33 Health >5 θέµα υ καρκίνου του μαστού διαγνωστικές µεθόδους: την αυτοεξέταση των γυναικών, την κλινική εξέταση από γιατρό και τη µαστογραφία. Ποιοι παράγοντες ενοχοποιούνται για την εμφάνιση της νόσου Από τα µέχρι σήµερα δεδο- µένα έχουν προσδιοριστεί ορισµένοι παράγοντες που φαίνεται να αυξάνουν την πιθανότητα εµφάνισης του καρκίνου του µαστού. Αυτοί οι παράγοντες είναι: η µεγάλη ηλικία (>50 ετών) το οικογενειακό ιστορικό η γενετική προδιάθεση (µετάλλαξη στα γονίδια BRCA-1 και 2 ή σε άλλα) η διάγνωση «άτυπη υπερπλασία» σε καλοήθη όγκο που αφαιρέθηκε ατοµικό ιστορικό καρκίνου ή λοβιακού καρκινώµατος in situ η ηλικία εµφάνισης και τερµατισµού της «περιόδου», η διάρκεια θηλασµού, η ηλικία τεκνοποίησης, η λήψη ορµονικών σκευασµάτων κ.λπ. Με βάση αυτούς τους παράγοντες οι γυναίκες µπορούν να καταταχθούν σε οµάδες υψηλού, µέτριου και χαµηλού κινδύνου. Εκτός των παραπάνω φαίνεται ότι και ο τρόπος ζωής µπορεί να επιδρά στη συχνότητα εµφάνισης ή όχι του καρκίνου του µαστού, όπως συµβαίνει άλλοτε εντονότερα και άλλοτε πιο αµυδρά και για άλλες µορφές καρκίνου. Παράγοντες που φαίνεται να ευνοούν την εµφάνιση καρκίνου είναι: µια διατροφή πλούσια σε ζωικά λίπη η παχυσαρκία η µεγάλη κατανάλωση οινοπνεύµατος Αντίθετα, από τον καρκίνο του µαστού προστατεύουν: η διατροφή πλούσια σε χόρτα, λαχανικά και φρούτα το σωστό σωµατικό βάρος η σωµατική άσκηση. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι παραπάνω παράγοντες δεν αποτελούν αιτία εµφάνισης του καρκίνου του µαστού. Απλώς, από επιδηµιολογικές µελέτες και εργαστηριακές εργασίες έχουν φανεί να ασκούν κάποια επίδραση, είτε προωθητική είτε ανασταλτική στη διαδικασία της καρκινογένεσης. Η αυτοεξέταση Ενώ για τις περισσότερες γυναίκες είναι αυτονόητο να γνωρίζουν την εµφάνιση και τη σύσταση των µαστών τους, υπάρχουν ακόµα πολλές γυναίκες που δεν είναι σε θέση να περιγράψουν τους µαστούς τους γιατί αποφεύγουν συστηµατικά να τους ψηλαφήσουν. Αυτό εκτός από παραδοξότητα (που µπορεί να αποδοθεί σε παθολογικό φόβο) είναι και µεγάλο λάθος. Οσο πιο καλά ξέρει η ίδια η γυναίκα τους µαστούς της τόσο πιο εύκολα και έγκαιρα µπορεί να ανακαλύψει τα σηµάδια κάποιας πάθησης. Είναι γνωστό ότι η µεγάλη πλειονότητα των καρκίνων του µαστού ανακαλύπτεται από τις ίδιες τις γυναίκες. Ο καλύτερος τρόπος για να ελέγχει µια γυναίκα τους µαστούς της είναι να ακολουθεί ένα σταθερό πρόγραµµα παρακολούθησής τους. Αυτό µπορεί να το ξεκινήσει από την ηλικία των 20 ετών, όταν πλέον η ανάπτυξη του µαστού έχει ολοκληρωθεί. Η κάθε γυναίκα µία φορά το µήνα µπορεί να παρατηρεί τους µαστούς της στον καθρέπτη (π.χ. όταν ντύνεται ή µετά το µπάνιο). Αν παρατηρήσει ένα πρήξιµο που δεν υποχωρεί, µία εισολκή (τράβηγµα) του δέρµατος που πριν δεν υπήρχε, αν δει ότι η ρώγα της θηλής σ ένα µαστό αρχίζει να τραβιέται προς τα µέσα ή ένα έκζεµα στη θηλή που δεν υποχωρεί ή, πάλι, αν το δέρµα του µαστού εµφανίζει µια ανεξήγητη κοκκινάδα που δεν υποχωρεί ή αλλάζει σύσταση (γίνεται σκληρότερο και πιο πορώδες), τότε θα πρέπει να επισκεφθεί ένα γιατρό για να εξετάσει καλύτερα τι σηµαίνουν αυτά τα σηµάδια. Επίσης, µία φορά το µήνα, κατά προτίµηση την ίδια µέρα του µηνιαίου κύκλου, η γυναίκα θα πρέπει να ψηλαφά τους µαστούς της. Αυτό µπορεί να το κάνει και µετά την παρατήρηση των µαστών, π.χ. στον καθρέπτη του µπάνιου. Αν το στήθος είναι µεγάλο, τότε είναι πιο εύκολο να το ψηλαφήσει η γυναίκα όταν είναι ξαπλωµένη. Αν η γυναίκα είναι σε ηλικία εµµηνόπαυσης, η ψηλάφηση των µαστών συνιστάται να γίνεται την ίδια πάντοτε µέρα του µήνα, όπως και παλαιότερα. Η κάθε γυναίκα πρέπει να µάθει τις ιδιοµορφίες του στήθους της και τις αλλαγές που εµφανίζει κατά το µηνιαίο κύκλο. Στις περισσότερες γυναίκες λίγο πριν από την περίοδο οι µαστοί πονούν, φουσκώνουν λίγο και η γυναίκα τούς αισθάνεται να βρίσκονται υπό τάση. Ο πόνος, ένα συχνό σύµπτωµα στο µαστό, δεν αποτελεί κλινικό σηµείο του καρκίνου. Ο µαστός µπορεί να πονά χωρίς να έχει καρκίνο, µπορεί να πονά και εξαιτίας του καρκίνου, αλλά πολύ συχνά ενώ υπάρχει καρκίνος δεν υπάρχει πόνος. Με την ψηλάφηση των µαστών η γυναίκα µπορεί να ανακαλύψει κάποιο νέο όζο, µια µάζα, που πριν δεν υπήρχε. Συχνά οι µαστοί είναι οζώδεις (σγρουµπουλωτοί) στην ψηλάφηση. Αν η γυναίκα ανακαλύψει κάποιο νέο όζο που δεν υποχωρεί, αυτό το εύρηµα θα πρέπει να το ελέγξει γιατρός. Βέβαια, στις περισσότερες περιπτώσεις οι όζοι είναι καλοήθεις και όχι καρκίνος. Το 80% των όζων που εξαιρούνται είναι καλοήθεις. Ετσι, οι γυναίκες που ανακαλύπτουν έναν όζο δεν θα πρέπει να πανικοβάλλονται. Ιδιαίτερα όταν είναι νέες, κάτω των 40 ετών, όπου η εµφάνιση του καρκίνου είναι εξαιρετικά σπάνια. Ψηλαφώντας τους µαστούς τους οι γυναίκες µαθαίνουν τη σύστασή τους και µπορούν να συζητήσουν τυχόν σχετικές απορίες τους µε το γιατρό τους. Θα πρέπει, όµως, να επισηµανθεί ότι η αυτοεξέταση δεν είναι τόσο σηµαντική στην ελάττωση της θνησιµότητας από καρκίνο του µαστού όσο είναι η κλινική εξέταση από γιατρό και η πραγ- µατοποίηση της µαστογραφίας. Θεωρείται, όµως, ουσιώδης γιατί αφενός αυξάνει την ετοιµότητα της γυναίκας και αφετέρου µπορεί να την οδηγήσει πολύ πιο έγκαιρα στο γιατρό. Η κλινική εξέταση από το γιατρό Η κλινική εξέταση από το γιατρό συµπληρώνει την αυτοεξέταση των γυναικών. Ο γιατρός είναι ικανός να καταλάβει καλύτερα τα χαρακτηριστικά όσων βλέπει και ψηλαφά. ιεθνώς έχει γίνει αποδεκτή η σύσταση της Αµερικανικής Καρκινικής Εταιρείας όλες τις γυναίκες άνω των 20 ετών να επισκέπτονται το γιατρό τους κάθε τρία χρόνια για προληπτική εξέταση, έως ότου φτάσουν στην ηλικία των 40 ετών. Αν µια γυναίκα ανήκει στην κατηγορία των γυναικών υψηλού κινδύνου, δηλαδή αν έχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του µαστού, γενετική προδιάθεση ή είχε χειρουργηθεί για άτυπη υπερπλασία, τότε θα πρέπει να εξετάζεται κάθε χρόνο από το γιατρό από ηλικία µικρότερη των 40 ετών. Μετά την ηλικία των 40, οι γυναίκες θα πρέπει να εξετάζονται από το γιατρό µία φορά το χρόνο. Η μαστογραφία Εκτός από την αυτοεξέταση και την κλινική εξέταση από γιατρό, η µαστογραφία αποτελεί την εξέταση που συµπληρώνει τις υπάρχουσες δυνατότητες έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του µαστού. Η µαστογραφία αποτελεί την πιο ικανή εξέταση στο να εντοπίζει έγκαιρα τον καρκίνο του µαστού. Η µαστογραφία µπορεί να ανακαλύψει την ύπαρξη καρκίνου του µαστού σε πρώιµα στάδια, όταν ακόµα δεν είναι ψηλαφητός ούτε από εξειδικευµένο γιατρό. Ολες οι γυναίκες από την ηλικία των 40 ετών θα πρέπει να υποβάλλονται σε µαστογραφικό έλεγχο κάθε ένα ή δύο χρόνια. Τη συχνότητα της εξέτασης θα εκτιµήσει και θα συστήσει ο γιατρός, λαµβάνοντας υπόψη το οικογενειακό και ατοµικό ιστορικό της γυναίκας, την πυκνότητα των µαστών και άλλους παράγοντες κινδύνου. Για τις γυναίκες που θεωρούνται ότι βρίσκονται σε µεγαλύτερο κίνδυνο να εµφανίσουν καρκίνο του µαστού, η τακτική προληπτική εξέταση µε µαστογραφία µπορεί να αρχίζει νωρίτερα, πριν από την ηλικία των 40 ετών. Αν, π.χ., η µητέρα µιας γυναίκας παρουσίασε καρκίνο του µαστού σε ηλικία 45 ετών, ο µαστογραφικός έλεγχος θα ξεκινήσει από τα 35, δέκα χρόνια νωρίτερα από την ηλικία που εµφάνισε τον καρκίνο η µητέρα. Η γυναίκα θα πρέπει να ενηµερώνεται από το γιατρό για τα πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα του τακτικού προληπτικού ελέγχου µε µαστογραφία. Το κυριότερο µειονέκτηµα της µαστογραφικής εξέτασης δεν είναι η ακτινοβολία, όπως πιστεύουν πολλές γυναίκες, αλλά η συχνή απεικόνιση ακαθόριστων ευρηµάτων που οδηγεί σε περαιτέρω εξετάσεις, µέχρι και σε βιοψία, χωρίς στο τέλος να προκύπτει κάποια κακοήθεια. Αυτή η αβεβαιότητα, µαζί µε τη δύσκολη ανάγνωση της µαστογραφικής εικόνας σε γυναίκες ηλικίας 40-50 ετών, είναι οι αιτίες που έχουν οδηγήσει τα τελευταία χρόνια σε αµφισβήτηση της αναγκαιότητας για το µαστογραφικό έλεγχο σε νεότερες γυναίκες. Οµως, παραµένει γεγονός ότι µε την τακτική προληπτική εξέταση µε µαστογραφία µειώνεται ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του µαστού κατά 23% - 30%. Ποσοστό εξαιρετικά σηµαντικό, ώστε να διατηρεί το µαστογραφικό έλεγχο ως κύριο µέσο έγκαιρης διάγνωσης, ιδίως σε πληθυσµιακό επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια την κλασική, αναλογική, µαστογραφία αντικαθιστά σταδιακά η ψηφιακή µαστογραφία. Αυτή φαίνεται να είναι λίγο καλύτερη στη διάγνωση του καρκίνου του µαστού στις νέες γυναίκες (40-50 ετών) ή και σε όσες είναι µεγαλύτερης ηλικίας αλλά έχουν πυκνό µαστό. Η ψηφιακή µαστογραφία εκπέµπει λιγότερη ακτινοβολία, αλλά και η κλασική µαστογραφία δεν εκπέµπει επικίνδυνα επίπεδα ακτινοβολίας. Επειδή προσφέρει πλεονεκτήµατα στη διαχείριση της εικόνας και στην αποθήκευση των λήψεων, η ψηφιακή µαστογραφία θα αντικαταστήσει την αναλογική. Στη δύσκολη οικονοµικά εποχή µας η σύσταση είναι πως το σηµαντικότερο είναι να µην αµελούν να κάνουν µαστογραφικό έλεγχο οι γυναίκες και όχι αν αυτό γίνει µε ψηφιακό, αναλογικό ή ψηφιοποιηµένο τρόπο. Τι μπορεί να κάνει η κάθε γυναίκα Συνοψίζοντας, αυτό που θα πρέπει να γίνει γνωστό σε όλες τις γυναίκες είναι ότι στις ηµέρες µας η καλύτερη δυνατότητα για επιτυχή αντιµετώπιση του καρκίνου του µαστού είναι η έγκαιρη διάγνωσή του. Γι αυτό θα πρέπει η κάθε γυναίκα να ευαισθητοποιηθεί και να αντιµετωπίσει το πρόβληµα µε περισσότερη υπευθυνότητα. Να γνωρίσει το στήθος της και να υποβάλλεται σε τακτικό έλεγχο µε κλινική εξέταση και µαστογραφία (όπως αναφέρθηκε).

34 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2012 Health >6 Αυξάνονται τα κρούσματα της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας Αυξάνονται τα κρούσματα της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Η πάθηση αποτελεί την τρίτη σοβαρότερη αιτία τύφλωσης και μέχρι το 2020 αναμένεται να διπλασιαστεί ο αριθμός των πασχόντων εξαιτίας της δημογραφικής γήρανσης. Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας έχει αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής του ασθενούς, αφού δεν μπορεί να εκτελεί αυτόνομα απλές και καθημερινές δραστηριότητες. Η αδυναμία αυτή αποτελεί και την κύρια αιτία εμφάνισης ψυχικών διαταραχών με κυριότερη την κατάθλιψη. Ωστόσο, σήμερα υπάρχουν τα κατάλληλα διαγνωστικά εργαλεία τα οποία επιτρέπουν την έγκαιρη και την ακριβή διάγνωση της νόσου, καθώς και εξειδικευμένες εγκεκριμένες θεραπείες, οι οποίες μπορούν να επιβραδύνουν ή ακόμα και να αναστρέψουν την επιδείνωση της οπτικής οξύτητας. Οι ειδικοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι αν η νόσος αφεθεί χωρίς θεραπεία και προσεγγίσει το τελικό κλινικό της σημείο, δηλαδή την τύφλωση, οι οικονομικές συνέπειες είναι δυσβάσταχτες τόσο για τον ίδιο τον πάσχοντα και την οικογένειά του όσο και για το σύστημα Υγείας. Δυστυχώς, όμως, στην Ελλάδα ο ασθενής με παθήσεις της ωχράς κηλίδας αντιμετωπίζει τους τελευταίους μήνες ανυπέρβλητες δυσκολίες τόσο σε θέματα διάγνωσης και θεραπείας όσο και σε θέματα πρόσβασης στη θεραπεία. Οι ασφαλιστικοί φορείς έχουν σταματήσει να αποζημιώνουν σημαντικές διαγνωστικές εξετάσεις, όπως η οπτική τομογραφία συνοχής (OCT), ενώ ταυτόχρονα επιβαρύνουν τον ασθενή με καταχρηστικές χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες ελέγχου. Το αποτέλεσμα είναι να καθυστερεί η άμεση αντιμετώπιση της νόσου, να υπονομεύεται το θεραπευτικό αποτέλεσμα και να οδηγούνται όλο και περισσότεροι ασθενείς στην τύφλωση. Οι παραπάνω επισημάνσεις έγιναν από τον πρόεδρο της Ελληνικής Οφθαλμολογικής Εταιρείας και επίκουρο καθηγητή Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Δημήτριο Παπακωνσταντίνου, το διευθυντή του Τμήματος Αμφιβληστροειδούς του Ιατρικού Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας Athens Vision και διπλ. American Board of Ophthalmology κ. Αλέξανδρο Χαρώνη και τον καθηγητή Οικονομικών της Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ιωάννη Υφαντόπουλο, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ορασης. Ως Παγκόσμια Ημέρα Ορασης έχει καθιερωθεί ετησίως η δεύτερη Πέμπτη του Οκτωβρίου. Η ημέρα αυτή είναι εναρμονισμένη με το πρόγραμμα «Οραση 2020: Δικαίωμα στην Οραση», που αποτελεί συνέργεια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Πρόληψη της Τυφλότητας. Στόχος του προγράμματος είναι η ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αντιμετώπιση του προβλήματος. ΣΦΕΕ: Να βρεθεί λύση στα ανοιχτά ζητήματα της φαρμακοβιομηχανίας Η φαρμακοβιομηχανία αναγνωρίζει την προσπάθεια της κυβέρνησης και των Ευρωπαίων εταίρων μας προκειμένου η χώρα να εξέλθει από την κρίση και να εισέλθει σε μια αναπτυξιακή τροχιά, δήλωσε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ Κ. Φρουζής μετά τη συνάντηση του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά με την Α. Μέρκελ. Στη δήλωση τονίζονται επίσης τα εξής: «Ο ΣΦΕΕ στηρίζει τις πρωτοβουλίες της ανάπτυξης και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της Πολιτείας. Μετά την καταβολή της δόσης που αναμένει η χώρα μας, θέλουμε, και πρόθεσή μας είναι, να στηρίξουμε την προσπάθεια της κυβέρνησης στην κατεύθυνση της ανάπτυξης μέσα από δομικούς πυλώνες της φαρμακοβιομηχανίας, όπως είναι η επένδυση στην έρευνα, η προσφορά και η απασχόληση. Προϋπόθεση είναι να βρεθεί λύση στα ανοιχτά ζητήματα της φαρμακοβιομηχανίας τα οποία είναι: Η ρευστότητα στην αγορά. Η αποπληρωμή των σχεδόν 2 δισεκατομμυρίων ευρώ που οφείλει η ελληνική Πολιτεία σήμερα στη φαρμακοβιομηχανία και, επιπλέον, η επανεξέταση του ανοιχτού θέματος της ζημιάς που υπέστησαν οι επιχειρήσεις από το κούρεμα των ομολόγων για χρέη παρελθόντων ετών. Το ποσό που χάθηκε λόγω κουρέματος αγγίζει το 1 δισ. ευρώ. Στο επόμενο διάστημα θα πρέπει να υπάρξει ένα Σύμφωνο Σταθερότητας μεταξύ κυβέρνησης και φαρμακοβιομηχανίας, ώστε να μπορέσουμε να δούμε συνολικά τα ζητήματα της Υγείας και τις δυνατότητες χρηματοδότησής της. Στόχος είναι να στηρίξουμε κι εμείς την κυβέρνηση στην προσπάθεια ανόρθωσης της χώρας και να τη βάλουμε σε τροχιά ανάπτυξης. Η προσπάθεια αξίζει, καθώς διασφαλίζει την περίθαλψη του ελληνικού λαού, την πρόσβασή του στις καινοτόμους θεραπείες, ενώ προστατεύει και την κοινωνική συνοχή». Θεραπεία της διαλείπουσας πολλαπλής σκλήρυνσης Η Teva Pharmaceutical Industries Ltd. και η Active Biotech ανακοίνωσαν πρόσφατα την εξέλιξη του προγράμματος κλινικής ανάπτυξης του laquinimod (λακινιμόδη), χορηγούμενου από του στόματος άπαξ ημερησίως, για τη θεραπεία της υποτροπιάζουσας διαλείπουσας πολλαπλής σκλήρυνσης (RRMS). Οι εν λόγω εταιρίες πρόκειται να ξεκινήσουν την τρίτη μελέτη Φάσης III της λακινιμόδης, μετά τη γραπτή συμφωνία που συνήψαν με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) σχετικά με την Ειδική Αξιολόγηση Πρωτοκόλλου (SPA). Στη μελέτη Φάσης III της λακινιμόδης CONCERTO, θα αξιολογηθεί η χορήγηση δύο δόσεων του προϊόντος (0,6mg και 1,2mg) σε περίπου 1.800 ασθενείς για διάστημα έως και 24 μηνών. Το πρωταρχικό καταληκτικό σημείο θα είναι η επιβεβαιωμένη εξέλιξη της αναπηρίας, σύμφωνα με τη Διευρυμένη Κλίμακα Κατάστασης Αναπηρίας (Expanded Disability Status Scale-EDSS). «Τα αποτελέσματα στις προηγούμενες δοκιμές Φάσης III της λακινιμόδης υποστηρίζουν την κλινική χρησιμότητα της συγκεκριμένης ουσίας ως μια ξεχωριστή θεραπευτική επιλογή για την πολλαπλή σκλήρυνση», δήλωσε ο δρ Michael Hayden, πρόεδρος του Τμήματος Ερευνας & Ανάπτυξης και επιστημονικός διευθυντής της Teva Pharmaceutical Industries Ltd. «Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με τη συμφωνία του FDA σχετικά με το σχεδιασμό της μελέτης και την προγραμματισμένη ανάλυση και ανυπομονούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τη λακινιμόδη ως δυνητική θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με υποτροπιάζουσα διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση». Η λακινιμόδη είναι ένας ανοσοτροποποιητικός παράγοντας, χορηγούμενος από του στόματος μία φορά ημερησίως, ο οποίος δρα στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα με ένα νέο μηχανισμό δράσης και αναπτύσσεται για τη θεραπεία της πολλαπλής σκλήρυνσης. Σε μοντέλα πειραματόζωων, η λακινιμόδη διαπερνά τον αιµατο-εγκεφαλικό φραγµό ώστε δυνητικά να έχει άμεση δράση στην τοπική φλεγμονή του ΚΝΣ και την νευροεκφύλιση. To πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης Φάσης III, που αξιολογεί την από του στόματος λήψη λακινιμόδης, σε ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση, περιλαμβάνει δύο βασικές μελέτες, την ALLEGRO και την BRAVO. Εκτός από τις κλινικές μελέτες για την πολλαπλή σκλήρυνση, η λακινιμόδη βρίσκεται σε Φάση II ανάπτυξης για τη νόσο του Crohn και τον Ερυθηματώδη Λύκο. Η ειδική αξιολόγηση πρωτοκόλλου είναι μια γραπτή συμφωνία μεταξύ του FDA (Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ) και της εταιρίας χορηγού της μελέτης, με σκοπό να πιστοποιηθεί ότι το πρωτόκολλο της κλινικής μελέτης επαρκεί για την κάλυψη των τρεχουσών επιστημονικών και κανονιστικών απαιτήσεων για δυνητική κατάθεση φακέλου έγκρισης ενός νέου φαρμάκου. 48ο Ετήσιο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Μελέτης του Διαβήτη Η Sanofi ανακοίνωσε τα αποτελέσματα μίας μελέτης, σύμφωνα με τα οποία ο μηχανισμός δράσης τής άπαξ ημερησίως χορηγούμενης λιξισενατίδης επιβράδυνε σημαντικά τη γαστρική κένωση, μια διαδικασία που συνοδεύεται από σημαντική μείωση των επιπέδων του μεταγευματικού σακχάρου αίματος (PPG). Αυτά τα δεδομένα παρουσιάστηκαν στο 48ο Ετήσιο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Μελέτης του Διαβήτη (EASD) που διεξήχθη στο Βερολίνο (1-5 Οκτωβρίου), παράλληλα με τα αποτελέσματα από μια μελέτη Φάσης III που ενισχύουν το κλινικό υπόβαθρο του συνδυασμού της λιξισενατίδης, ενός υπό ανάπτυξη αγωνιστή των υποδοχέων GLP-1 χορηγούμενου άπαξ ημερησίως, με βασική ινσουλίνη. Ανακοίνωση με θέμα: «Επίδραση της χορήγησης λιξισενατίδης, μία φορά την ημέρα, στη γαστρική κένωση και ο συσχετισμός της με το μεταγευματικό σάκχαρο αίματος σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2» [Abs 808- EASD]. Η θεραπευτική αγωγή μετά τη λήψη ενός συνήθους προγεύματος με τη χορήγηση μία φορά την ημέρα μιας τελικής δόσης 20 μg λιξισενατίδης, σε συνδυασμό με έως και δύο από του στόματος αντιδιαβητικά δισκία, συνέβαλε σημαντικά στην καθυστέρηση του ρυθμού της γαστρικής κένωσης σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν placebo (p=0,0031), σε αυτή την τυχαιοποιημένη, διπλή τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη παράλληλων ομάδων διάρκειας 28 ημερών σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 [λιξισενατίδη n=19 εικονικό φάρμακο (placebo) n=22] αφού τιτλοποιήθηκε από 5 20 μg με αύξηση κατά 2,5 μg κάθε 4 ημέρες. Το γεγονός αυτό είχε φαρμακοδυναμική επίδραση στα επίπεδα σακχάρου αίματος καθ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Η επιβράδυνση της γαστρικής κένωσης συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα μεταγευματικής γλυκόζης (PPG). Την 28η ημέρα, τα επίπεδα μεταγευματικής γλυκόζης (PPG), μετά τη λήψη ενός συνήθους προγεύματος (p<0,0001), γεύματος (p=0,0004) και δείπνου (p=0,0082), ήταν σημαντικά μειωμένα. Δεν εντοπίστηκε τέτοια συσχέτιση στους ασθενείς που λάμβαναν εικονικό φάρμακο (placebo). «Η γαστρική κένωση, ο ρυθμός δηλαδή με τον οποίο η τροφή περνά από το στομάχι στο λεπτό έντερο, ρυθμίζεται από το GLP-1 και έχει καθοριστική σημασία για τα επίπεδα του μεταγευματικού σακχάρου αίματος τόσο σε ένα υγιές άτομο όσο και σε ένα άτομο με διαβήτη», εξηγεί ο καθηγητής Michael Horowitz από το Royal Adelaide Hospital στην Αυστραλία.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 25 Οκτωβρίου 2012 35 Health >7 Ιατρικές ειδήσεις Υποστήριξη των Γιατρών του Κόσμου από την INTERAMERICAN Τo Aνοιχτό Πολυϊατρείο των Γιατρών του Κόσµου στο Πέραµα υποστηρίζει φέτος η INTERAMERICAN, σε συνέχεια των δύο προγραµµάτων που υποστήριξε τα τρία προηγούµενα χρόνια και της χορηγικής σχέσης που έχει αναπτύξει µε την οργάνωση. Η εταιρία συνέτρεξε το Πολυϊατρείο Περάµατος για τον εξοπλισµό του νεοσύστατου οφθαλµολογικού τµήµατος µε τα απαραίτητα όργανα για οφθαλ- µολογικές εξετάσεις. Η TEVA δίπλα στα άτομα με διαφορετικότητα Θεραπεία ρευματοειδούς αρθρίτιδας Τα νέα δεδοµένα της µελέτης ADACTA, τα οποία παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια του φετινού συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Συνδέσµου κατά των Ρευµατισµών (EULAR), καταδεικνύουν ότι η χορήγηση µονοθεραπείας µε τοσιλιζουµάµπη σε ενήλικους ασθενείς µε ρευµατοειδή αρθρίτιδα αποφέρει σηµαντικά µεγαλύτερη βελτίωση στον έλεγχο της ενεργότητας της νόσου σε σχέση µε άλλες αγωγές και προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής. Η ρευµατοειδής αρθρίτιδα είναι ένα χρόνιο, αυτοάνοσο, φλεγµονώδες νόσηµα που εκτιµάται ότι προσβάλλει έως και 70 εκατοµµύρια ανθρώπους παγκοσµίως, συµπεριλαµβανοµένων και των παιδιών. Προσβάλλει πρωτίστως τις αρθρώσεις, οι οποίες φλεγµαίνουν µε συνέπεια τον πόνο και τη διόγκωσή τους, µε σταδιακή απώλεια της λειτουργικής τους ικανότητας, λόγω της βλάβης που υφίστανται οι χόνδροι και τα οστά. Οι ασθενείς µε ενεργή ρευµατοειδή αρθρίτιδα αντιµετωπίζονται συνήθως µε το συνδυασµό βιολογικών παραγόντων και µεθοτρεξάτης. Ωστόσο, περίπου το 1/3 των ασθενών, κυρίως εξαιτίας της εκδήλωσης δυσανεξίας στη µεθοτρεξάτη, λαµβάνει τελικά τους βιολογικούς παράγοντες ως µονοθεραπεία. Παράλληλα, η INTERAMERI- CAN δηµιούργησε γέφυρα υποστήριξης του Πολυϊατρείου Περάµατος των Γιατρών του Κόσµου από τις υποδοµές της στις υπηρεσίες πρωτοβάθµιας Υγείας και συγκεκριµένα από το Πολυϊατρείο Medifirst, καθώς και από τη γενική κλινική Αθηναϊκή Mediclinic, που ανήκουν στην εταιρία. Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, το Medifirst προσέφερε στους Γιατρούς του Κόσµου ένα µηχάνηµα αιµατολογικών εξετάσεων, ενώ η Αθηναϊκή Mediclinic διέθεσε εξοπλισµό νοσηλείας: κρεβάτια εξέτασης, φορείο, τροχήλατη βάση Οδοντιατρικής, φορητό µηχάνηµα υπερηχογραφήµατος, τραπεζίδια, ζυγαριά νεφροπαθών και άλλα χρηστικά είδη. Σηµειώνεται ότι το 2009 η INTERAMERICAN µε τη συνδροµή του Achmea Foundation είχε υποστηρίξει το ετήσιο πρόγραµµα «Ανοιχτό Πολυϊατρείο Αθήνας» και το 2010-2011 το Μια µεγάλη αγκαλιά για τα άτοµα µε διαφορετικότητα άνοιξε στην Αίγινα στις 5, 6 και 7 Οκτωβρίου 2012, µε ένα τριήµερο εκδηλώσεων της φαρµακοβιοµηχανίας TEVA για την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας απέναντι στα αδύνατα µέλη της και τις οικογένειές τους. Η πρωτοβουλία «Ταιριάζουµε στην Αίγινα» ήταν της Κατερίνας Γιαννακοπούλου και του Πάνου Βέρδη, οι οποίοι ασχολούνται επί σειράν ετών µε πολλή αγάπη µε άτοµα µε διαφορετικότητα, εκπροσωπώντας τον Πανελλήνιο Σύλλογο Προσαρµοσµένων ραστηριοτήτων ΑΛΜΑ και το Σύλλογο Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας. Η εκδήλωση περιλάµβανε ένα τριήµερο εστιασµένο τόσο στην ψυχαγωγία όσο και στην ενηµέρωση, γεµάτο παιχνίδι, τραγούδι, χορό, αθλοπαιδιές, έκθεση ζωγραφικής µε έργα των µαθητών δηµοτικού της Αίγινας, αγώνες δρόµου και µια ηµερίδα µε πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις. Τα άτοµα µε διαφορετικότητα διεκδικούν το δικαίωµα συµµετοχής στην καθηµερινή ζωή. Για να γίνει αυτό πραγµατικότητα επιβάλλεται η αλλαγή της αντίληψης του κοινωνικού συνόλου και η αποδοχή των παιδιών και των ενηλίκων, που πάσχουν από κάποιας µορφής αναπηρία, ως ισότι- µων µελών της κοινωνίας. Στόχος της εκδήλωσης ήταν, µέσα από την οµαδικότητα πρόγραµµα πρωτοβάθµιας φροντίδας της υγείας παιδιών στους καταυλισµούς Ροµά Αττικής, µε την κινητή µονάδα των ΓτΚ. Το Πολυϊατρείο Περάµατος, που λειτουργεί από το 2010, εξυπηρετεί σχεδόν στο σύνολο των επισκεπτών του Ελληνες που δεν έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Σύστηµα Υγείας (ανασφάλιστους, απόρους, ανέργους, αστέγους), δεδοµένου ότι η ευρύτερη περιοχή Περάµατος πλήττεται ιδιαίτερα από την κρίση και την ανεργία. και την ψυχαγωγία, αλλά και κυρίως σε ένα χώρο εκτός των ιδρυµάτων, να αναδειχθούν οι ικανότητες των ατόµων µε διαφορετικότητα, αλλά και η σηµασία της αναγνώρισής τους από την κοινωνία στο σύνολό της. Η εν λόγω πρωτοβουλία βρήκε πρόσφορο έδαφος στην κοινωνία της Αίγινας, µε αποτέλεσµα να οργανωθεί µια οµάδα πρόθυµη να εργαστεί ανιδιοτελώς για την υλοποίηση της αξιέπαινης ιδέας, ανάµεσα στους οποίους και οι: Τάκης Σπυριδάκης, ηθοποιός, ο οποίος άνοιξε τις εκδηλώσεις, Σάκης Σακιώτης, δήµαρχος Αίγινας, Νεκτάριος Κοντοβράκης, εικαστικός, Μαίρη Σταυρίδου, από το.σ. του Μορφωτικού Συλλόγου Αίγινας «Ο Καποδίστριας», Ανθή Μαρµαρινού, µουσικός, ιονύσης Αξιώτης, ροµείς Υγείας Αίγινας, Αντώνης Ντελής, εκπαιδευτικός - διευθυντής 2ου ηµοτικού, Αρχοντούλα Γεωργοπούλου, εκπαιδευτικός, Αννα Ιωαννίδου, τραγουδίστρια στιχουργός. Για υγιή οστά, στηριχτείτε στο ασβέστιο Το ασβέστιο αποτελεί βασικό δοµικό συστατικό των οστών και των δοντιών. Επίσης είναι απαραίτητο για τη λειτουργία της καρδιάς, των µυών και του εγκεφάλου. Η εµµηνόπαυση, η εγκυµοσύνη, η γαλουχία αυξάνουν τις ανάγκες του οργανισµού σε ασβέστιο. Η έλλειψη άσκησης, το κάπνισµα, η υπερκατανάλωση καφέ και αλκοόλ αυξάνουν τον κίνδυνο για οστεοπόρωση σε άνδρες και γυναίκες. Το Caltrate συµπληρώνει καθηµερινά τη διατροφή σε ασβέστιο και βιταµίνη D. Περιέχει 600 mg στοιχειακού ασβεστίου που προέρχεται από ανθρακικό ασβέστιο, την πιο πλούσια φυσική πηγή ασβεστίου, καθώς και 200 IU βιταµίνης D3, που κλινικά αποδεδειγµένα συµβάλλει στην απορρόφηση του ασβεστίου. Σε µορφή δισκίου επικαλυµµένο µε υµένιο, για εύκολη κατάποση. Τα συµπληρώµατα διατροφής δεν υποκαθιστούν την ενδεδειγµένη και ισορροπηµένη διατροφή, αλλά τη συ- µπληρώνουν. Στην Pfizer, χρησιµοποιούµε την επιστήµη και τους παγκόσµιους πόρους µας για τη βελτίωση της υγείας και της ευεξίας σε κάθε στάδιο της ζωής. Εργαζόµαστε για να θέσουµε τα πρότυπα όσον αφορά στην ποιότητα, στην ασφάλεια και την αξία στην ανακάλυψη, στην ανάπτυξη και την παραγωγή φαρµάκων για ανθρώπους και ζώα. Το διαφοροποιηµένο χαρτοφυλάκιο προϊόντων υγείας που διαθέτου- µε περιλαµβάνει βιολογικά φάρµακα, φάρµακα µικρών µορίων και εµβόλια για ανθρώπους και ζώα, καθώς και προϊόντα διατροφής και πολλά από τα πιο γνωστά παγκοσµίως προϊόντα προσωπικής υγιεινής και φροντίδας. Οι συνεργάτες της Pfizer στις αναπτυγµένες και τις αναπτυσσόµενες χώρες ασχολούνται καθηµερινά µε την προώθηση της καλής υγείας, της πρόληψης, της αντιµετώπισης και της θεραπείας των ασθενειών που αποτελούν πρόκληση για την εποχή µας. Παγκόσμια Ημέρα Αρθρίτιδας Η επιβάρυνση που επιφέρει η οικονοµική κρίση στην υγεία των εργαζοµένων που πάσχουν από ρευµατικές και µυοσκελετικές παθήσεις και η ανάγκη ενός Εθνικού Σχεδίου για την πρόληψή τους είναι το µήνυµα που στέλνουν η Ελληνική Ρευµατολογική Εταιρεία και η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευµατικού Αγώνα προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας µετά την 1η Πανελλήνια Συνάντηση των συλλόγων ατόµων µε αρθρίτιδα που πραγµατοποιήθηκε στην Αθήνα (5-6 Οκτωβρίου), στο πλαίσιο της Παγκόσµιας Ηµέρας για την Αρθρίτιδα, Παρασκευή 12 Οκτωβρίου. Στη συνάντηση συµµετείχαν εκπρόσωποι του Συλλόγου Ρευµατοπαθών Κρήτης, του Συλλόγου Γονέων και Κηδεµόνων των Παιδιών µε Χρόνιες Ρευµατοπάθειες, του ωδεκανησιακού Συλλόγου Αυτοάνοσων Νοσηµάτων Αρθρίτιδας και Λύκου «Θάλεια». Η Ελλάδα έχει ένα από τα χαµηλότερα ποσοστά εργαζοµένων στον ιδιωτικό τοµέα που αναφέρουν αναρρωτικές άδειες που σχετίζονται µε προβλήµατα υγείας. Μόνο το 14% αναφέρει απουσία λόγω προβληµάτων υγείας, µε τον ευρωπαϊκό µέσο όρο να ξεπερνά το 22%. Το Εθνικό Σχέδιο ράσης για τις ρευµατικές και µυοσκελετικές παθήσεις 2013-2016, που εκπονήθηκε από το.σ. της ΕΛΕΑΝΑ (Ελληνική Εταιρεία Αντιρευµατικού Αγώνα), έχει ως κύριους άξονες την ενηµέρωση, την πρόληψη, τη σωστή αντιµετώπιση, την εκπαίδευση, καθώς και την προστασία των εργαζόµενων µε αρθρίτιδα. «Ζωή με αξιοπρέπεια» H Μέριµνα-Εταιρία για τη Φροντίδα Παιδιών και Οικογενειών στην Αρρώστια και το Θάνατο, µε αφορµή την Παγκόσµια Ηµέρα Ανακουφιστικής Φροντίδας (World Hospice and Palliative Care Day, www.worldday.org) στις 13 Οκτωβρίου, παρουσίασε τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας της µοναδικής στην Ελλάδα Υπηρεσίας Παιδιατρικής Ανακουφιστικής Φροντίδας στο Σπίτι. Η παιδιατρική ανακουφιστική φροντίδα (pediatric palliative care) αφορά στην ολοκληρωµένη ιατρονοσηλευτική φροντίδα και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των παιδιών και εφήβων που ζουν µε µια σοβαρή και απειλητική για τη ζωή αρρώστια ή αντιµετωπίζουν το τελικό στάδιο µιας τέτοιας ασθένειας. Ταυτόχρονα παρέχεται υποστήριξη σε όλα τα µέλη της οικογένειας που επηρεάζονται από τις προκλήσεις της σοβαρής αρρώστιας. Η Μέριµνα ιδρύθηκε το 1995 από εννέα καθηγητές Πανεπιστηµίου, διευθυντές τµηµάτων σε παιδιατρικά νοσοκοµεία, έµπειρους κλινικούς της Υγείας και εκπαιδευτικούς και αναπτύσσει εδώ και 17 χρόνια ένα ευρύ κοινωνικό έργο που απευθύνεται σε παιδιά και οικογένειες που βιώνουν την εµπειρία µιας απειλητικής για τη ζωή ασθένειας ή το θάνατο αγαπηµένου τους προσώπου (www.merimna.org.gr). Στο πλαίσιο του έργου αυτού, η Μέριµνα λειτουργεί δύο, µοναδικές στο είδος τους δωρεάν υπηρεσίες: την Υπηρεσία Παιδιατρικής Ανακουφιστικής Φροντίδας στο Σπίτι για παιδιά και εφήβους µε χρόνιες και εξελικτικές παθήσεις και το Συµβουλευτικό Κέντρο που προσφέρει ψυχολογική στήριξη σε παιδιά, εφήβους, οικογένειες και σχολικές κοινότητες που βιώνουν σηµαντικές απώλειες.