ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 31/05 /2017 ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ Βαθμός:.. Ολογράφως:.. Υπογραφή:.. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ.. ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 10 ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΕΡΟΣ Α: (10 Μονάδες) Αποτελείται από τέσσερις (4) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με (2.5) μονάδες. Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. ΕΡΩΤΗΣΗ 1: (2.5μ) Να συμπληρώσετε σωστά τις προτάσεις που αφορούν τα Μικρόβια. Σας δίνονται οι λέξεις που λείπουν (2.5μ) με αλφαβητική σειρά : (Αποικοδόμηση, Βακτήρια, Ενέργεια, Λοιμώδη, Λοίμωξη, Μόλυνση, Μύκητες, Ομοιόσταση, Πολλαπλασιασμός, Πρωτόζωα, Σαλμονέλας, Τρόφιμα) Η είσοδος ενός παθογόνου μικροοργανισμού σε ένα άλλο οργανισμό ονομάζεται Η εγκατάσταση και ο του παθογόνου μικροοργανισμού σε έναν άλλο οργανισμό ονομάζεται Οι ασθένειες που προκαλούνται από παθογόνους μικροοργανισμούς ονομάζονται νοσήματα. Οι περισσότεροι μικροοργανισμοί είναι ωφέλιμοι, καθώς συμμετέχουν σε σημαντικές φυσικές διαδικασίες όπως η. των νεκρών οργανισμών. Η ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί σταθερή την εσωτερική του κατάσταση ονομάζεται και για να επιτευχθεί, απαιτείται.. Τα αντιβιοτικά είναι φάρμακα που χορηγούνται από τους γιατρούς, για να εξουδετερώσουν παθογόνα αλλά και παθογόνους. και.. Ένα βακτήριο που μεταδίδεται από μολυσμένα και προκαλεί διάρροιες, εμετούς και πυρετό είναι της. 1
ΕΡΩΤΗΣΗ 2: (2.5μ) α) Ο όρος AIDS αναφέρεται στα αρχικά γράμματα του ονόματος της ασθένειας στα αγγλικά. (0.5μ) Ποιο είναι το όνομα της ασθένειας στα ελληνικά; β) Να εξηγήσετε γιατί και πώς ο ιός του AIDS καταστρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού που προσβάλλει. γ) Το AIDS αποτελεί σήμερα μια πανδημία. Να γράψετε δύο τρόπους με τους οποίους μπορεί να μεταδοθεί: ΕΡΩΤΗΣΗ 3: (2.5μ) α) Με βάση την πιο κάτω εικόνα, να γράψετε τι είδους μυϊκές ίνες θα πρέπει να διαθέτει σε μεγαλύτερο ποσοστό καθένας από τους δύο πρωταθλητές και να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Μαραθωνοδρόμος:.. Αρσιβαρίστας... β) Εξηγήστε γιατί οι μύες δεν μπορούν να δουλεύουν εντατικά για μεγάλο χρονικό διάστημα. (0.5μ) γ) Να εξηγήσετε τις πιο κάτω ιδιότητες των μυών: Ι. Μυϊκός Τόνος 2
ΙΙ. Μυϊκός Κάματος ΕΡΩΤΗΣΗ 4: (2.5μ) Στον πιο κάτω πίνακα να αντιστοιχίσετε τους όρους της στήλης Α με τους ορισμούς της στήλης Β: (2.5μ) ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗ 1. Άτομο Α. Το σύνολο των διαφορετικών πληθυσμών που συνυπάρχουν στην ίδια περιοχή. 2. Πληθυσμός Β. Η βιοκοινότητα μαζί με τους αβιοτικούς παράγοντες και όλες οι μεταξύ τους σχέσεις. 3. Βιοκοινότητα Γ. Η συνολική μάζα ενός ζωντανού οργανισμού, αν αφαιρέσουμε το νερό 4. Οικοσύστημα Δ. Το σύνολο των οργανισμών του ίδιου είδους που κατοικούν σε μια περιοχή. 5. Βιομάζα Ε. Ένας μεμονωμένος οργανισμός ενός είδους. 1 -... 2 -. 3 -. 4 -. 5 -. ΜΕΡΟΣ Β: ( 18 Μονάδες ) Αποτελείται από τρεις (3) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με έξι (6) μονάδες. Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. ΕΡΩΤΗΣΗ 5: (6μ) α) Να ονομάσετε τη λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων που εικονίζεται πιο κάτω, κατά την (1.5μ) οποία εξουδετερώνονται οι μικροοργανισμοί που εισέρχονται στο ανθρώπινο σώμα:.. 3
β) Να γράψετε στον πιο κάτω πίνακα την πάθηση της σπονδυλικής στήλης που παρουσιάζει (3μ) κάθε σχήμα Α, Β, Γ και να δώσετε τον ορισμό της κάθε μιας. Πάθηση Ορισμός Α Β Γ. γ) Να αντιστοιχίσετε τις γραμμές άμυνας της στήλης Α με τη λειτουργία τους στη στήλη Β. (1.5μ) Στήλη Α ΓΡΑΜΜΗ ΑΜΥΝΑΣ Στήλη Β ΡΟΛΟΣ /ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Αντιστοίχιση α. Πρώτη 1. Η γραμμή των φαγοκυττάρων α. -. β. Δεύτερη 2. Η γραμμή των αντισωμάτων β. -. γ. Τρίτη 3. Εμποδίζει τους παθογόνους μικροοργανισμούς να εισβάλουν μέσα στο σώμα γ. -..... ΕΡΩΤΗΣΗ 6: (6μ) α) Να γράψετε δύο (2) λειτουργίες του ερειστικού συστήματος: Ι. ΙΙ... 4
β) Το πιο κάτω σχήμα απεικονίζει τον ανθρώπινο σκελετό. Να ονομάσετε τα ονόματα των οστών που δείχνουν οι αριθμοί 1-8 στα πιο κάτω σχήματα: (2μ) 1.. 5... 2.. 6... 3.. 7. 4.. 8. γ) Με τη βοήθεια του πιο πάνω σχήματος να ονομάσετε: Δύο μακρά οστά :. Ένα βραχύ οστό:. Ένα πλατύ οστό:.. δ) Να συμπληρώσετε στον πιο κάτω πίνακα το είδος της άρθρωσης και την κίνηση που μπορούν (2μ) να κάνουν τα οστά μεταξύ τους: ΕΡΩΤΗΣΗ 7: (6μ) α) Για να γίνει η μυϊκή συστολή απαιτείται ενέργεια. Να εξηγήσετε τη διαδικασία παραγωγής ενέργειας με αερόβια αναπνοή: 5
β) Οι μύες ανάλογα με την κατασκευή και λειτουργία τους διακρίνονται σε τρία βασικά είδη: (3μ) Να τα ονομάσετε και να περιγράψετε την κατασκευή και λειτουργία τους, συμπληρώνοντας τον πιο κάτω πίνακα. Είδη Μυϊκών ιστών Χαρακτηριστικά 1. 2. 3. 6
γ) Στην παρακάτω εικόνα φαίνονται οι μύες του βραχίονα. Να εξηγήσετε τον τρόπο με τον οποίο οι μύες του βραχίονα κινούν τον αντιβραχίονα: Ι. Προς τα πάνω (Κάμψη)...... ΙΙ. Προς τα κάτω (Έκταση)...... ΜΕΡΟΣ Γ: ( 12 Μονάδες ) Αποτελείται από μία (1) ερώτηση των 12 μονάδων. ΕΡΩΤΗΣΗ 8: (12μ) α) Το Νευρικό σύστημα χωρίζεται σε τρία μέρη: ΚΝΣ, ΠΝΣ και ΑΝΣ. (1.5μ) Να γράψετε τα όργανα του καθενός στον πιο κάτω πίνακα. Α/Α ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Όργανα Νευρικού Συστήματος 1 Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) 2 Περιφερικό νευρικό Σύστημα (ΠΝΣ) 3 Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα (ΑΝΣ) 7
β) Να γράψετε τη λειτουργία του καθενός από τα τρία μέρη του νευρικού συστήματος: (1.5μ) Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ):.... Περιφερικό Νευρικό Σύστημα (ΠΝΣ):.... Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα (ΑΝΣ):.... γ) Κ.Ν.Σ. Εγκέφαλος. Παρατηρήστε το πιο κάτω σχήμα του εγκεφάλου (1.5μ) και απαντήστε στα πιο κάτω σχετικά ερωτήματα: Ι. Να ονομάσετε τις τρεις περιοχές στις οποίες χωρίζεται ανατομικά ο εγκέφαλος:... ΙΙ. Ποιες λειτουργίες του οργανισμού ελέγχει ο υποθάλαμος ;...... ΙΙΙ. Ποιες ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού ελέγχει ο προμήκης μυελός; ΙV. Ποιος είναι ο ρόλος της παρεγκεφαλίδας; 8
δ) Το διπλανό σχήμα δείχνει νευρικά κύτταρα, (νευρώνες): Γιατί τα νευρικά κύτταρα, έχουν μια ξεχωριστή δομή σε σχέση με τα υπόλοιπα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού; ε) Στον πιο κάτω πίνακα σας δίνονται οι βασικότεροι ενδοκρινείς αδένες και η δράση της ορμόνης (2μ) που παράγουν. Να γράψετε την ορμόνη που παράγει ο κάθε αδένας στη δεύτερη στήλη του πίνακα: Α/Α Ενδοκρινής Αδένας Ορμόνη Δράση 1. Θυρεοειδής Ρυθμίζει την κυτταρική αναπνοή, τον μεταβολισμό και την ανάπτυξη του σώματος. 2. Επινεφρίδια... Προετοιμάζει τον οργανισμό για δράση και αντιμετώπιση του στρες, αυξάνοντας τον καρδιακό, μεταβολικό και αναπνευστικό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση. 3. Ενδοκρινής μοίρα του παγκρέατος... Μειώνει τη συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα 4. Ωοθήκες... 5. Όρχεις.. Ρυθμίζουν τη λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος και συμβάλλουν στην εμφάνιση των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου. 6. Οπίσθιος λοβός υπόφυσης... Συμβάλλει στην κατακράτηση νερού από τα ούρα, μειώνοντας τον όγκο τους, συμβάλλοντας έτσι στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης του αίματος. 7. Πρόσθιος λοβός υπόφυσης... Προάγει την ανάπτυξη του σώματος. 9
στ) Στο πιο πάνω σχήμα φαίνονται τα τρία είδη νευρώνων. (1.5μ) Να αντιστοιχίσετε στον πιο κάτω πίνακα τη λειτουργία του καθενός: Τύπος νευρώνα Λειτουργία Αντιστοίχιση 1 Αισθητικός νευρώνας Α Μεταφέρουν εντολές από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό στα εκτελεστικά όργανα (μύες και αδένες) 1 2 Κινητικός νευρώνας Β Βρίσκονται αποκλειστικά στον εγκέφαλο και στον νωτιαίο μυελό και κατευθύνουν μηνύματα ή εντολές μεταξύ διαφόρων ειδών νευρώνων. 2 3 Ενδιάμεσος ή συνδετικός νευρώνας Γ Μεταφέρουν μηνύματα από τις διάφορες περιοχές του σώματος στον νωτιαίο μυελό και στον εγκέφαλο. 3 Οι Εισηγήτριες Η Συντονίστρια Η Διευθύντρια Ανθή Τηρητά Λυδία Σοφοκλέους Β.Δ. Βαρβάρα Κάσσαρη Δέσποινα Δράκου 10