Κυρίες και κύριοι, Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η τιμή να βρίσκομαι ανάμεσά σας στο 4 ο Συνέδριο του Economist για την αγροτική επιχειρηματικότητα. Οφείλω να συγχαρώ του διοργανωτές για την άριστη διοργάνωση ενός συνεδρίου που καθιερώνεται πια ως θεσμός σε έναν κρίσιμο τομέα τόσο για την Ελληνική όσο και για την Ευρωπαϊκή αγροτική Οικονομία. Στον τομέα της γεωργίας μία πραγματική επανάσταση, η επανάσταση του e-agriculture, συντελείται τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο στο χώρο της καινοτομίας και της υψηλής τεχνολογίας με άμεση εφαρμογή στην καθημερινότητα των πολιτών. Με την έρευνα και την ανάπτυξη να επικεντρώνονται σε εφαρμογές που βελτιώνουν γεωργικές πρακτικές και μεθόδους αλλά και προάγουν την ασφάλεια των τροφίμων. Με την παροχή πλήρους γνώσης στον καταναλωτή για την προέλευση και την επεξεργασία των προϊόντων που επιλέγει και παράλληλα με ισχυρά θετικές συνεπαγωγές στη διατροφική ασφάλεια. Και με τη χρήση της ρομποτικής και των drones στην αγροτική παραγωγή με στόχο τη γεωργία ακριβείας. Μπορούμε να το πούμε. Το μέλλον είναι εδώ.
Πριν λίγες μόνο μέρες, στις 25 Απριλίου, εκτοξεύθηκε ο έβδομος δορυφόρος Σέντινελ, στο πλαίσιο του προγράμματος Κοπέρνικος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Οι παρατηρήσεις και η συλλογή δεδομένων από τον δορυφόρο αυτό θα συμβάλουν θετικά και άμεσα στη γεωργία αλλά και έμμεσα μέσω της συλλογής κλιματολογικών δεδομένων, στην πρόληψη και αποτροπή πυρκαγιών στα δάση και στον περιορισμό της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα. Οι πληροφορίες που λαμβάνουμε είναι εξαιρετικά πολλές και η ανάλυση τους κομβικής σημασίας. Τα big data analytics εισέρχονται ήδη στη γεωργία με θετικές συνέπειες: Στην πρόβλεψη της παραγωγής, στην γεωργία ακριβείας και στην προστασία του περιβάλλοντος. Την ίδια ώρα Ευρώπη και Αμερική, αλλά και πολλές άλλες χώρες, ανταγωνίζονται καθημερινά στον τομέα των εφαρμογών της αγροτικής επιχειρηματικότητας. Εκατοντάδες στην πλειοψηφία τους νέοι άνθρωποι αγωνίζονται να τελειοποιήσουν τις λύσεις που προσφέρουν, εξασφαλίζοντας παράλληλα χρηματοδότηση από κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital), τον τραπεζικό τομέα ή άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα.
Ο ανταγωνισμός είναι ισχυρός και έχει προκαλέσει έκρηξη εισαγωγής και υιοθέτησης νέων, φιλικών στο χρήστη εφαρμογών. Στη χώρα μας υπάρχουν εξαιρετικοί επιστήμονες και ερευνητές. Υπάρχουν νέοι άνθρωποι με όραμα που καινοτομούν και εισάγουν εφαρμογές που στέκονται επάξια στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Υπάρχουν ακόμη επιχειρηματίες που κερδίζουν θέσεις διεθνώς, παράγοντας μοναδικά προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία αλλά και ανάλογες υπηρεσίες. Υπάρχουν, το πιο σημαντικό αγρότες και αλιείς που καθημερινά αγωνίζονται στη γη και τη θάλασσα και αξιοποιούν με σεβασμό και φροντίδα την Ελληνική ύπαιθρο. Οι δυνατότητες της χώρας είναι πραγματικά τεράστιες. Γιατί όμως δεν αξιοποιούνται πλήρως οι δυνατότητες της χώρας; Ποιοι παράγοντες δεν επιτρέπουν την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των παραγωγικών μας δυνατοτήτων; Προφανώς, η μακρόχρονη οικονομική κρίση έχει στοιχίσει σε όρους χρηματοδότησης στην αγροτική οικονομία. Το τραπεζικό σύστημα δεν δύναται ακόμη να προσφέρει χρηματοδότηση στο βαθμό που απαιτείται. Είναι επίσης κρίσιμο να προχωρήσει άμεσα η ρύθμιση με κούρεμα όπου
αυτό είναι εφικτό παλαιότερων αγροτικών χρεών ώστε να ξεκαθαρίσει η κατάσταση οριστικά και στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι, όπως ακούσαμε σήμερα, θα προσφερθεί νέα χρηματοδότηση μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Και αυτό πρέπει να συμβεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα, ώστε με την κατάλληλη μόχλευση τα διαθέσιμα κονδύλια να χρησιμοποιηθούν πάνω από μία φορά. Αλλά δεν μπορούμε παρά να απευθύνουμε το ερώτημα. Υπάρχει έστω και ένα έργο που να συνδέεται με την αγροτική παραγωγή και να έχει χρηματοδοτηθεί ή να προγραμματίζεται η χρηματοδότησή του από το πλούσιο σε πόρους Πακέτο Γιουνκέρ ; Στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης ποια χρηματοδοτικά εργαλεία έχουν ενεργοποιηθεί ή θα ενεργοποιηθούν στο άμεσο μέλλον; Η απάντηση δυστυχώς είναι κανένα. Γιατί αυτό είναι κρίσιμο; Διότι για την επιτυχή υλοποίηση προγραμμάτων όπως οι ιδιωτικές επενδύσεις, τα σχέδια βελτίωσης, η ενίσχυση της μεταποίησης και εμπορίας και το Leader απαιτείται ίδια συμμετοχή που εάν δεν υφίσταται στο σύνολό της από ιδιωτικούς πόρους, μπορούσε, τουλάχιστον τμήμα, να καλυφθεί από χρηματοδότηση.
Τα χρηματοοικονομικά εργαλεία μπορούσαν και όφειλαν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο λοιπόν. Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης επίσης, διαθέτει μία σειρά εργαλείων για την τόνωση της καινοτομίας, της συνεργασίας και της επιχειρηματικότητας. Πιο συγκεκριμένα: Το Πρόγραμμα της Συνεργασίας μεταξύ φορέων του αγροδιατροφικού συστήματος με σκοπό την ενίσχυση της καινοτομίας και την ενεργοποίηση επιχειρήσεων, ομάδων παραγωγών, επιστημόνων και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και της βιωσιμότητας της γεωργίας. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται; Η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 3 χώρες, όπου αυτό το πρόγραμμα-σταθμός δεν έχει ακόμη προκηρυχθεί. Και μάλιστα υπάρχει σοβαρή πιθανότητα λόγω αυτής της καθυστέρησης να μειωθεί ο προϋπολογισμός του, όπου στην αρχική έγκριση ξεπερνούσε τα 120 εκατομμύρια ευρώ. Και αυτό είναι ένα από τα Προγράμματα που προωθούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως ένα από τα σημαντικότερα της τρέχουσας περιόδου κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων που είχαμε. Το Πρόγραμμα των Γεωργικών Συμβουλών για την ενίσχυση των Ελλήνων γεωργών και κτηνοτρόφων, την
ενδυνάμωσή τους και την ισχυροποίησή τους στον διεθνή ανταγωνισμό. Που βρισκόμαστε; Το Πρόγραμμα δεν έχει προκηρυχθεί. Οι επενδύσεις στην ανάπτυξη δασικών περιοχών και στη βελτίωση βιωσιμότητας των δασών σε μία χώρα που ο δασικός της πλούτος έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από σειρά πυρκαγιών. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται; Δεν έχει προκηρυχθεί. Τα μεγάλα εγγειοβελτιωτικά έργα, οι υποδομές, οι αναπλάσεις, οι λιμνοδεξαμενές, έργα ιδιαίτερα σημαντικά για την Ελληνική ύπαιθρο. Πόσα νέα έργα έχουν ενταχθεί στην τρέχουσα Προγραμματική Περίοδο; Κανένα. Μήπως όμως προχωρούν και ολοκληρώνονται τα προηγούμενα έργα; Η απάντηση είναι όχι, πλην ελαχίστων που προχωρούν με αργούς ρυθμούς. Και ερχόμαστε σε ένα από τα πιο σημαντικά προγράμματα, τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τα start-ups του αγροδιατροφικού τομέα και γενικότερα της Ελληνικής Περιφέρειας. Με στόχο την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας. Για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ελληνική Περιφέρεια. Έχουν προκηρυχθεί; Η απάντηση είναι όχι. Βέβαια υπάρχει και το παράδειγμα του Υπουργείου Ανάπτυξης, όπου εκεί εκκρεμούν οι
αξιολογήσεις των σχεδίων που έχουν υποβληθεί στον κλάδο των νεοφυών επιχειρήσεων επί σχεδόν δύο χρόνια. Έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος και σημαντικές ευκαιρίες. Δεν είναι ώρα για άλλες εξαγγελίες αλλά μόνο για έργα. Είναι ώρα να επανέλθει ο ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια από το 24% στο 13%. Να μειωθεί δραστικά ο φόρος των επιχειρήσεων από το 29% στο 20%. Να ορθολογικοποιθούν οι ασφαλιστικές εισφορές που σε ορισμένες περιπτώσεις τριπλασιάστηκαν. Γιατί είναι θέμα επιβίωσης για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους της χώρας μας που βλέπουν την αύξηση του κόστους παραγωγής σε συνδυασμό με τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Κυρίες και κύριοι, Έχουμε εξασφαλίσει εξαιρετικές ευκαιρίες ως χώρα και οφείλουμε να τις αξιοποιήσουμε, χωρίς άλλες καθυστερήσεις, για τη στήριξη δυναμικών και εξαγωγικών επιχειρήσεων αλλά και του αγροτικού εισοδήματος, την προσέλκυση νέων επενδύσεων, την υποστήριξη των Ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές, με στόχο την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για τους πολίτες της Ελληνικής υπαίθρου. Και η δημιουργικότητα των Ελλήνων είναι μεγάλη, το γνωρίζουμε όλοι.