ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΕ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΕ Η Εθνική Στρατηγική για Θέματα ΕΕ αποτελεί προϊόν πολιτικής κατεύθυνσης της Υπουργικής Επιτροπής για θέματα ΕΕ και ετοιμάστηκε σε συνεργασία με όλα τα υπουργεία. Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Εθνική Στρατηγική για θέματα ΕΕ είναι ένα έγγραφο πολιτικής, που έχει ως στόχο την καταγραφή των βασικών προτεραιοτήτων και κύριων επιδιώξεων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα και τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας. Η διασφάλιση της συνοχής και συνάφειας των θέσεων μέσα από την εκπόνηση μιας Εθνικής Στρατηγικής είναι σημαντική, ούτως ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να είναι σε θέση να υπερασπιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο εθνικές πολιτικές με συνεκτικό τρόπο. Στη βάση της Εθνικής μας Στρατηγικής θα καθορισθούν οι βραχυπρόθεσμοι, μεσοπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι μας ως κράτος μέλος της ΕΕ: (α) οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι μας με βάση το πρόγραμμα της εξαμηνιαίας Προεδρίας και το ετήσιο πρόγραμμα της Ε. Επιτροπής, (β) οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι με βάση τις προτεραιότητες που ενέκρινε ομόφωνα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Στρατηγικό Θεματολόγιο για την Ένωση σε εποχή αλλαγών) και του πενταετούς προγραμματισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και (γ) οι μακροπρόθεσμοι στόχοι στη βάση του οράματος που έχουμε για την ευρωπαϊκή Κύπρο. ΙΙ. ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΕΕ Η συμμετοχή μας στην ΕΕ και στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, όπως άλλωστε και κάθε κράτους μέλους, διέπεται από την ανάδειξη των εθνικών ιδιαιτεροτήτων μας και την προώθηση και διασφάλιση των εθνικών μας συμφερόντων και στόχων, στο πλαίσιο μιας ουσιαστικής συμβολής στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και στη διαμόρφωση των Ευρωπαϊκών πολιτικών. Όραμά μας η Κύπρος επανενωμένη, να εδραιωθεί ως ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και αξιόπιστο ευρωπαϊκό κράτος. Η γεωστρατηγική θέση και η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ, σε συνδυασμό με το μικρό μέγεθος και τον νησιώτικο χαρακτήρα της Κύπρου, αποτελούν βασικά στοιχεία στην εκπόνηση μιας ρεαλιστικής εθνικής στρατηγικής εντός της ΕΕ. 1

Υποστηρίζουμε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και τη χρήση της κοινοτικής μεθόδου, και παράλληλα τον σεβασμό των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Στηρίζουμε ακόμη τις προσπάθειες βελτίωσης της νομοθεσίας, χωρίς όμως να συντασσόμαστε με φωνές για «λιγότερη Ευρώπη» ή για επαναπατρισμό εξουσιών από τις Βρυξέλλες. Θεωρούμε ότι η επιδιωκόμενη ενίσχυση της κοινοτικής μεθόδου θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσα από την εμβάθυνση και όχι κατ ανάγκη μέσα από την διεύρυνση των τομέων αρμοδιότητας της ΕΕ. Οι θεσμικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα παρουσιάζουν μια χρυσή ευκαιρία για επαναπροσδιορισμό και επανεκκίνηση των σχέσεων μας με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Εντός του Συμβουλίου της ΕΕ θα πρέπει να καθιερωθεί η τακτική και ενεργός συμμετοχή μας με παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα. Σημαντική θεωρείται η περαιτέρω ενίσχυση των συνεργειών μεταξύ των Υπουργείων για διαμόρφωση κοινών θέσεων καθώς επίσης ο συντονισμός με ΚΜ που έχουν παρόμοιες θέσεις με την Κύπρο και η δημιουργία συμμαχιών. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε ότι η «μεσογειακή ομάδα» ( Med group ) πρέπει να τύχει της μεγαλύτερης δυνατής αξιοποίησης. Η πρόσβαση και οι σχέσεις που έχουμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι επίσης πολύ σημαντικές, σε συνδυασμό πάντοτε με την παρουσία του Κύπριου Επιτρόπου και το χαρτοφυλάκιο που θα αναλάβει. Ο αναβαθμισμένος ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορεί να αποτελέσει για μας ευκαιρία περαιτέρω αξιοποίησης, εφόσον με τη Συνθήκη της Λισαβόνας αποτελεί συν-νομοθέτη με ουσιαστική συμβολή σε ένα σύνθετο πλέγμα θεμάτων που άπτονται στρατηγικών μας συμφερόντων (πχ ενέργεια, οικονομία, ναυτιλία κ.ο.κ.). ΙΙΙ. ΠΥΛΩΝΕΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Αναλύοντας τα πιο πάνω δεδομένα και έχοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και το πλαίσιο των σχέσεων μας με την ΕΕ, η Εθνική Στρατηγική μας βασίζεται στους ακόλουθους πυλώνες: Λύση Κυπριακού στη βάση αρχών και αξιών ΕΕ Η ιδιότητα μας ως κράτος μέλος της ΕΕ σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, μπορεί να ενεργήσει καταλυτικά στις προσπάθειες για επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού προβλήματος, που να βασίζεται στις αρχές και αξίες της ΕΕ και να συνάδει με το κοινοτικό κεκτημένο, και να διασφαλίζει την ομαλή και πλήρη συμμετοχή της επανενωμένης Κύπρου στην ΕΕ. Αξιόπιστος εταίρος 2

Βασική αρχή είναι η καθιέρωση ενός πιο συγκροτημένου τρόπου συμμετοχής μας στην ΕΕ που θα διασφαλίζει αποτελεσματικά τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά παράλληλα θα ενισχύει περαιτέρω την θέση της Κύπρου ανάμεσα στους εταίρους μας και εντός της Ένωσης. Προωθούμε ενεργά και με συνέπεια τις θέσεις μας σε όλα τα στάδια για να υπάρχει συνέχεια και αξιοπιστία. Συνεισφέρουμε ενεργά στην επίτευξη συναίνεσης και στη διαμόρφωση κοινών θέσεων. Ανάκαμψη οικονομίας, Εκσυγχρονισμός και Ανάπτυξη Η ΕΕ, μέσω των πολιτικών και των δράσεων της, μπορεί να λειτουργήσει ως το κύριο μέσο για εκσυγχρονισμό της χώρας και να οδηγήσει σε βιώσιμη ανάπτυξη, βασισμένη στην κοινωνική συνοχή. Η πιστή εφαρμογή του Προγράμματος Οικονομικής Στήριξης, και η πλήρης αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων αποτελούν προτεραιότητα. Θα πρέπει επίσης να επιδιωχθεί η εξασφάλιση κοινοτικών πόρων, λαμβάνοντας υπόψη ειδικά χαρακτηριστικά και ανάγκες της Κύπρου, συμπεριλαμβανομένου του νησιώτικου χαρακτήρα της Κύπρου. Στόχος μας η προώθηση και έγκριση στοχευμένων παρεμβάσεων για αποτελεσματική εφαρμογή των συγχρηματοδοτούμενων από την ΕΕ προγραμμάτων της Περιόδου 2014-2020, ώστε τα έργα που επιλέγονται να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες και ειδικές συνθήκες της χώρας στην παρούσα οικονομική κατάσταση. Στο πλαίσιο αυτό η επικέντρωση σε βασικούς πυλώνες στρατηγικής ανάπτυξης συμβατούς με την ευρωπαϊκή πολιτική, όπως ο πυλώνας της έρευνας και καινοτομίας, αποτελεί σημαντικό παράγοντα. Με κατάλληλη επένδυση στην έρευνα, την καινοτομία και την εκπαίδευση, η Κύπρος μπορεί να καταστεί κέντρο μάθησης (learning hub). Βελτίωση ποιότητας ζωής των πολιτών Επίκεντρό μας ο Κύπριος πολίτης και η βελτίωση της ποιότητας ζωής του. Επιδίωξή μας η προώθηση πολιτικών και η αξιοποίηση συγκεκριμένων ευρωπαϊκών προγραμμάτων που έμπρακτα να βελτιώνουν τη ζωή του Κύπριου ως ισότιμου Ευρωπαίου πολίτη. Ιδιαίτερη σημασία έχει η ενίσχυση της απασχόλησης, η καταπολέμηση της ανεργίας (ιδίως των νέων, η οποία έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις) και η εξάλειψη της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Πέραν της αξιοποίησης σχετικών κονδυλίων και προγραμμάτων, η Κύπρος πρέπει να έχει δραστήριο ρόλο στη διαμόρφωση ευρωπαϊκών πολιτικών που να στηρίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη πλούσια σε θέσεις εργασίας και που να προωθούν, τόσο εντός ΕΕ όσο και διεθνώς την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, την προστασία του περιβάλλοντος και της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η Κύπρος είναι το 3

κράτος μέλος της ΕΕ με τις πιο σοβαρές και άμεσες επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, με έντονα φαινόμενα αύξησης της θερμοκρασίας και απερήμωσης, με δραματική μείωση των αποθεμάτων πόσιμου νερού. Σημαντική είναι επίσης η αξιοποίηση προγραμμάτων και κονδυλίων για ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, μέσω ποιοτικής και αποδοτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Η Κύπρος μπορεί να καταστεί μια κοινωνία της γνώσης έτσι ώστε να παρέχει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών και υπηρεσίες διαστημικών εφαρμογών για τη βελτίωση της ασφάλειας και της ποιότητας ζωής. Η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών προϋποθέτει και την προαγωγή της υγείας, την πρόληψη των ασθενειών και των παραγόντων κινδύνου για την ανθρώπινη υγεία. Στο πλαίσιο αυτό οι δημογραφικές αλλαγές με τη γήρανση του πληθυσμού, καθιστούν αναγκαία την υιοθέτηση υγιεινών τρόπων διαβίωσης και τη διατήρηση της υγιούς και ενεργού γήρανσης. Ανάδειξη Γεωστρατηγικής Θέσης Η γεωγραφική θέση της Κύπρου στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων και ως το ανατολικότερο εξωτερικό σύνορο της ΕΕ αποτελεί συνάμα ευθύνη και ευκαιρία με επιπτώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ το μέγεθος και τα σύνορα μας. Γι αυτό ακριβώς το λόγο απαιτείται προσεκτικός αλλά και έγκαιρος σχεδιασμός για να αναδείξουμε την ιδιαίτερη σημασία της. Η σωστή διαχείριση και αποτελεσματική αξιοποίηση αυτού του παράγοντα, μπορεί να έχει προστιθέμενη αξία για την ΕΕ και να οδηγήσει στην ουσιαστική αναβάθμιση της Κύπρου εντός της Ένωσης και διεθνώς. Ενεργειακός κόμβος Η εξεύρεση υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της ΚΔ αλλά και στην ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειο δημιουργεί νέα δεδομένα και προοπτικές για την Κύπρο και το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει στην Ανατολική Μεσόγειο. Ως εκ τούτου από τους στρατηγικούς σχεδιασμούς μας δεν μπορεί να απουσιάζει το στοιχείο της ενέργειας εφόσον η Κύπρος, ως ο κοινός παρονομαστής για τις χώρες της περιοχής, καλείται να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στις προσπάθειες να καταστεί η Ανατολική Μεσόγειος ενεργειακός κόμβος, ο οποίος θα συμβάλει στην ενίσχυση της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης. Όραμα μας είναι η εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων ως μέσο οικονομικής ανάπτυξης, ασφάλειας, σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή. Ναυτιλιακή Δύναμη Το εκτόπισμα της Κύπρου ως ναυτιλιακή δύναμη, εντός της ΕΕ αλλά και διεθνώς, παρέχει σημαντικά πολιτικά και οικονομικά πλεονεκτήματα και καθιστά πλέον τη ναυτιλία ως κύριο συστατικό στοιχείο στους στρατηγικούς σχεδιασμούς μας. Από τη μια, ως βασικός πυλώνας της οικονομίας, κατέχει θέση-κλειδί στην υλοποίηση των στόχων μας για οικονομική ανάκαμψη και βιώσιμη ανάπτυξη. 4

Από την άλλη πλευρά, η μεταβαλλόμενη γεωπολιτική κατάσταση στην περιοχή μας και οι ενεργειακές προοπτικές διευρύνουν τους ορίζοντες της κυπριακής ναυτιλίας και οδηγούν στη δημιουργία νέων συνεργιών με αλληλένδετα οφέλη για τη χώρα μας. IV. ΠΡΟΚΑΤΑΡΤΙΚΕΣ / ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Προς υλοποίηση των βασικών πυλώνων της Εθνικής Στρατηγικής προτείνονται οι κάτωθι προκαταρτικές/ενδεικτικές συγκεκριμένες δράσεις: Λύση Κυπριακού στη βάση αρχών και αξιών ΕΕ 1. Επιδίωξη αμεσότερης εμπλοκής της ΕΕ στη διαδικασία των συνομιλιών με στόχο να διασφαλιστεί ότι η λύση συνάδει με τις αρχές και αξίες στις οποίες η ΕΕ εδράζεται και με το κοινοτικό κεκτημένο. 2. Αξιοποίηση ενταξιακής πορείας Τουρκίας, ούτως ώστε η Τουρκία ως υποψήφια προς ένταξη χώρα να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της έναντι της ΕΕ για εξομάλυνση των σχέσεων με ΚΔ και έμπρακτη/ εποικοδομητική συμβολή της στις διαπραγματεύσεις για επίλυση του κυπριακού. Αξιόπιστος εταίρος 1. Ενεργοποίηση του συντονιστικού μηχανισμού για ευρωπαϊκά θέματα ως η απόφαση υπ αριθμό 76.198 του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 19/12/2013. 2. Αξιοποίηση της Ομάδας «MedGroup» με στόχο τη στενότερη συνεννόηση και συντονισμό των επτά συμμετεχόντων ΚΜ, καθώς και την προώθηση ευρωπαϊκών πολιτικών επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος. 3. Διεκδίκηση ενός τουλάχιστο οργανισμού της ΕΕ (EU agency) που να εδρεύει στην Κύπρο. 4. Αξιοποίηση της τρέχουσας αλλαγής στην ηγεσία των τριών θεσμικών οργάνων της ΕΕ (Συμβούλιο, Επιτροπή, Κοινοβούλιο) και ανάπτυξη των απαραίτητων επαφών με τους νέους Ευρωπαίους ηγέτες, καθώς και με τους νέους Επίτροπους και Ευρωβουλευτές. Ανάκαμψη οικονομίας, Εκσυγχρονισμός και Ανάπτυξη 1. Καθορισμός τομέων προτεραιότητας για την κυπριακή οικονομία που να συνάδουν με ευρωπαϊκές πολιτικές, όπως (α) ενέργεια, (β) τουρισμός, (γ) χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, (δ) επενδύσεις, (ε) εκπαίδευση και πολιτισμός (στ) έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη, επιχειρηματικότητα και καινοτομία (π.χ. θεματικά, τεχνολογικά πάρκα), (ζ) περιβάλλον και (η) υγεία. Προώθηση συγκεκριμένων στόχων σε κάθε τομέα σε συνδυασμό με συναφείς ευρωπαϊκές 5

πολιτικές και προγράμματα. Η χρήση των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην υλοποίηση αυτών των στόχων. 2. Αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων ευρωπαϊκών κονδυλίων με συνεχή διερεύνηση για νέα και υφιστάμενα ευρωπαϊκά προγράμματα μέσα από τις συντονιστικές δράσεις της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης (ΓΔΕΠΣΑ). Συνεχής ενημέρωση των αρμοδίων υπηρεσιών και προώθηση των πληροφοριών στα Υπουργεία και σε πολίτες/δήμους/επιχειρήσεις με στόχο την αξιοποίηση των προγραμμάτων. Εκτενής χρησιμοποίηση της σχετικής ενημερωτικής ιστοσελίδας της ΓΔΕΠΣΑ ως βασικό εργαλείο ενημέρωσης των πολιτών. Αξιοποίηση της προγραμματιζόμενης ενδιάμεσης αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου. 3. Η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για έρευνα, καινοτομία και επιχειρηματικότητα στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και της Εμβληματικής Πρωτοβουλίας «Ένωση Καινοτομίας». Αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την έρευνα και την καινοτομία Πρόγραμμα COSME και «Ορίζοντας 2020» για την περίοδο 2014-2020 με στόχο να συμβάλουν στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην οικονομική ανάπτυξη. Ενημέρωση του επιχειρηματικού τομέα, πανεπιστημίων και ερευνητικών ινστιτούτων με στόχο την πλήρη συμμετοχή τους στα σχετικά προγράμματα. Προώθηση της Κύπρου ως περιφερειακό κέντρο έρευνας, καινοτομίας και επιχειρηματικότητας για προσέλκυση διεθνών επενδύσεων σε επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας στην Κύπρο Ανάπτυξη στοχευόμενων στρατηγικών συμφωνιών επιστημονικής, τεχνολογικής και άλλης συνεργασίας με κράτη και οργανισμούς της ΕΕ για αξιοποίηση συνεργιών και κοινού οφέλους. Εκμετάλλευση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, την νεολαία και τον πολιτισμό. Αξιοποίηση του Προγράμματος Erasmus+ και του Προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη». Είναι επίσης σημαντική η ανάπτυξη πολιτικών και προγραμμάτων για τη μεταφορά της τεχνογνωσίας από τα πανεπιστημιακά/ερευνητικά κέντρα προς τη βιομηχανία και καθιέρωση βιομηχανικής πολιτικής. 4. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης αλλά και του νησιώτικου της χαρακτήρα, η Κύπρος μπορεί να συμβάλει και να αξιοποιήσει προγράμματα μέσα σε ένα ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής, όπως (α) η εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την ενέργεια, το θαλάσσιο και παράκτιο τουρισμό, καθώς και τη βιώσιμη αλιεία και αειφόρο ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας, (β) η ναυτιλία και οι θαλάσσιες μεταφορές επιβατών και αγαθών, (γ) οι υποθαλάσσιες υποδομές/τηλεπικοινωνιακή δικτύωση/πόντιση υποθαλάσσιων καλωδίων, (δ) η δορυφορική πλοήγηση (όπου η γεωγραφική θέση της Κύπρου αποτελεί πλεονέκτημα για την ΕΕ), (ε) οι ηλεκτρονικές υποδομές και υπηρεσίες και (στ) υπηρεσίες διαστημικών εφαρμογών (δορυφορικές επικοινωνίες και υπηρεσίες παρατήρησης γης). 6

Οι τομείς και δραστηριότητες της γαλάζιας ανάπτυξης (Blue Growth), μπορεί να συνεισφέρουν σημαντικά στην περαιτέρω ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, και κατά συνέπεια στην ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας. 5. Πλήρης εκμετάλλευση των Συμφωνιών Ελεύθερων Συναλλαγών (FTAs) που συνάπτει η ΕΕ, με σκοπό την προώθηση των κυπριακών εξαγωγών και οφέλη από τις εισαγωγές από τρίτες χώρες. 6. Βελτίωση στις βασικές υποδομές μεταφορών συμβάλλοντας στην αύξηση προσβασιμότητας με την προώθηση επενδύσεων με έμφαση στα τμήματα που συνδέουν τα μεγάλα αστικά κέντρα με τα λιμάνια και τα αεροδρόμια (Διευρωπαϊκά δίκτυα). Βελτίωση ποιότητας ζωής των πολιτών 1. Προώθηση υιοθέτησης και ενίσχυσης συγκεκριμένων ευρωπαϊκών πολιτικών που έμπρακτα να βελτιώνουν την ζωή του Κύπριου πολίτη, όπως (α) στήριξη των νέων για ένταξη στην απασχόληση και ενεργή συμμετοχή τους στην κοινωνία, (β) διεύρυνση πολιτικών κινητικότητας (mobility), (γ) ενίσχυση παιδείας και προγραμμάτων κατάρτισης, (δ) ενδυνάμωση πολιτικών για την υγεία, (ε) εξασφάλιση ευρωπαϊκών επιπέδων ασφάλειας και υγιεινής των τροφίμων και προστασίας του καταναλωτή και (στ) αξιοποίηση καλών πρακτικών στους τομείς Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού. 2. Προώθηση πολιτικών που να ενισχύουν το κοινωνικό πρόσωπο της ΕΕ όπως (α) καταπολέμηση της φτώχειας και διασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης, (β) διασφάλιση εργασιακών δικαιωμάτων, (γ) καταπολέμηση της ανεργίας, (δ) ισότιμη συμμετοχή των γυναικών, (ε) εξάλειψη των διακρίσεων, (στ) πρόσβαση ευάλωτων ομάδων πληθυσμού σε υπηρεσίες υγείας, (ζ) μείωση των ανισοτήτων υγείας και (η) στήριξη των ασθενών ομάδων. Πολιτικές δηλαδή που έχουν άμεση θετική επίπτωση στον πολίτη. 3. Προώθηση προγραμμάτων και πολιτικών που να προάγουν την υγιή γήρανση και την υιοθέτηση υγιεινών τρόπων ζωής, σε όλα τα στάδια της ζωής του ανθρώπου. 4. Περαιτέρω διάδοση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-governance) στο πρότυπο της ΕΕ με στόχο η δημόσια διοίκηση να είναι πιο προσβάσιμη και προσιτή στις ανάγκες του πολίτη με την παροχή όλων των δημόσιων υπηρεσιών ηλεκτρονικά (ηλεκτρονική εξυπηρέτηση του πολίτη). 5. Εξασφάλιση ευρωπαϊκών κονδυλίων για περαιτέρω αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, καθώς και προώθηση μέτρων για εξοικονόμηση ενέργειας. 6. Προώθηση συγκεκριμένων ευρωπαϊκών πολιτικών που να συμβάλλουν στη (α) μείωση ρύπων, (β) βελτίωση ποιότητας νερού, και (γ) αποτελεσματικότερη ανακύκλωση. 7

7. Ενεργός ρόλος στη διαμόρφωση ευρωπαϊκών πολιτικών που να προωθούν διεθνώς την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος με βιώσιμο τρόπο καθώς και την επισιτιστική ασφάλεια και παροχή τροφίμων υψηλών προδιαγραφών ασφάλειας μέσα από την εφαρμογή αειφόρων γεωργικών πρακτικών. 8. Προώθηση πολιτικών που θα προστατεύουν την πολιτιστική κληρονομιά και την πολιτιστική ανάπτυξη. 9. Βιώσιμη κινητικότητα, αποτελεσματική και ταχεία μετακίνηση, αναβάθμιση και εισαγωγή νέων μέσων μαζικής μεταφοράς προς διευκόλυνση των πολιτών συμβάλλοντας, ταυτόχρονα στην μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. 10. Διαχείριση της μετανάστευσης, λήψη μέτρων για αντιμετώπιση της μετανάστευσης νέων, και αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας με σκοπό τη στρατηγική διάρθρωση της πληθυσμιακής πυραμίδας της Κύπρου. Γεωστρατηγική Θέση 1. Η Κύπρος να αποτελέσει ένα από τους πρωταγωνιστές για ενδυνάμωση της νότιας διάστασης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας και για προώθηση των θέσεων της ΕΕ στις χώρες που συμμετέχουν σε αυτή. 2. Ενεργός συμμετοχή και προώθηση των στόχων της Ένωσης για τη Μεσόγειο. 3. Συμβολή Κύπρου στις προσπάθειες της ΕΕ για σταθερότητα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και βορείου Αφρικής. Ανάδειξη συγκεκριμένων αλληλοσυμπληρώμενων αξόνων που καθιστούν την Κύπρο σημαντική όσον αφορά τη συμβολή της στην επιδιωκόμενη σταθερότητα και ασφάλεια εκ μέρους της ΕΕ: (α) ως μέλος της ΕΕ ανήκει στο δυτικό σύστημα ασφάλειας, (β) ως νησιωτικό κράτος δεν αποτελεί απειλή για κανένα στην περιοχή, και (γ) ως το κοντινότερο στη Μέση Ανατολή μέλος της ΕΕ, η Κύπρος συνιστά ένα ασφαλές και σταθερό χώρο εν μέσω μιας περιοχής που ταλανίζεται συχνά από εξεγέρσεις, συγκρούσεις, εμφύλιους πολέμους, έξαρση της βίας και τρομοκρατίας ενώ διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις πολιτικής και οικονομικής συνεργασίας με τις χώρες της περιοχής, ιδιαίτερα με το Ισραήλ, Αίγυπτο, Λίβανο, Ιορδανία, Παλαιστίνη, και τις χώρες της Αραβικής Χερσονήσου. 4. Ενίσχυση της σημασίας της Κύπρου για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ μέσα από την επανατοποθέτηση της κυπριακής εξωτερικής πολιτικής και τη βούληση για υποβολή αίτησης για ένταξη στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη. Μέσα από αυτό διευκολύνεται η εξομάλυνση των ευρω-ατλαντικών σχέσεων και η περαιτέρω εμβάθυνση των ευρωπαϊκών πολιτικών σε θέματα ασφάλειας και άμυνας. 5. Ουσιαστική συμμετοχή και συνεισφορά σε μια σειρά πολιτικών που έχουν άμεση σχέση με τα ευρύτερα συμφέροντα και την ασφάλεια της ΕΕ, όπως (α) η 8

αντιμετώπιση κρίσεων, (β) η διεθνής τρομοκρατία, και (γ) οι αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές. Ενεργειακός κόμβος 1. Η Κύπρος να ενταχθεί στο επίκεντρο του τρέχοντος στρατηγικού σχεδιασμού της ΕΕ για ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας. 2. Τα σταθερά βήματα της Κύπρου για αξιοποίηση των υδρογονανθράκων που εκτιμάται ότι βρίσκονται στην κυπριακή ΑΟΖ να καταστήσουν σταδιακά την Κύπρο συμπληρωματική μελλοντική ενεργειακή διαδρομή, η οποία να παρέχει τη δυνατότητα μείωσης της εξάρτησης της ΕΕ από τις παραδοσιακές πηγές τροφοδοσίας της, μέσω της διαφοροποίησης των οδών και πηγών εφοδιασμού. Ναυτιλιακή Δύναμη 1. Προώθηση της θαλάσσιας ασφάλειας με στόχο την απρόσκοπτη διεξαγωγή του δια θαλάσσης εμπορίου και την αντιμετώπιση κάθε μορφής κινδύνου που απορρέει από παράνομες δραστηριότητες στην θάλασσα, όπως η πειρατεία και η τρομοκρατία. 2. Υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Θαλάσσιας Ασφάλειας με στόχο τη συνέργεια των Κρατών Μελών, αλλά και τη συνεργασία με διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς. 3. Ενίσχυση της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής και αξιοποίηση υφιστάμενων δομών και πολιτικών με βασικό ζητούμενο την ενίσχυση της αλληλεγγύης και συνεργασίας μεταξύ των Κρατών Μελών για αξιοποίηση των δυνατοτήτων που οι θαλάσσιες δραστηριότητες προσφέρουν για ανάπτυξη και απασχόληση (Blue Growth γαλάζια ανάπτυξη). 4. Υποστήριξη των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου που αφορούν την ενδιάμεση επανεξέταση της πολιτικής της ΕΕ για τις θαλάσσιες μεταφορές μέχρι το 2018 και τις προοπτικές για το 2020 και ειδικότερα των δράσεων που αφορούν στη διατήρηση ίσων όρων ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ της ναυτιλίας της ΕΕ και του ανταγωνισμού από τρίτες χώρες. 9