ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΓΖΜΟΚΡΑΣΗΑ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΔΗΡΑΗΩ

ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΓΖΜΟΚΡΑΣΗΑ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΔΗΡΑΗΩ ΥΟΛΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΩΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΜΑΣΗΚΩΝ ΚΑΗ ΓΗΔΘΝΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΣΜΖΜΑ ΓΗΔΘΝΩΝ ΚΑΗ ΔΤΡΩΠΑ ΨΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΣΗ ΓΗΔΘΝΔΗ ΚΑΗ ΔΤΡΧΠΑΨΚΔ ΠΟΤΓΔ. ΘΔΜΑ: «Ζ πνιηηηθά αλαπηπμηαθάο ζπλεξγαζέαο ηεο Δ.Δ. κϋζσ πνιπκεξνχο πιαηζένπ Π.Ο.Δ. Δπξσπατθά αλαπηπμηαθά πνιηηηθά». SUBJECT: «The EU's development cooperation policy in the WTO multilateral framework: The European development policy». ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΡΗΑ: θ. ΜΔΝΓΡΗΝΟΤ ΜΑΡΗΑ Ολνκαηεπψλπκν: ΓΚΗΑΟΤΡΖ ΚΧΝ/ΝΟ Αξηζκφο Μεηξψνπ: ΜΘ13008 Αζάλα, 2017

Ο ΓΚΗΑΟΤΡΖ Κσλ/λνο ηνπ Ησάλλε βεβαηψλσ φηη ην έξγν πνπ εθπνλήζεθε θαη παξνπζηάδεηαη ζηελ ππνβαιιφκελε δηπισκαηηθή εξγαζία είλαη απνθιεηζηηθά αηνκηθφ δηθφ κνπ. Όπνηεο πιεξνθνξίεο θαη πιηθφ πνπ πεξηέρνληαη έρνπλ αληιεζεί απφ άιιεο πεγέο, έρνπλ θαηαιιήισο αλαθεξζεί ζηελ παξνχζα δηπισκαηηθή εξγαζία. Δπηπιένλ ηειψ ελ γλψζεη φηη ζε πεξίπησζε δηαπίζησζεο φηη δελ ζπληξέρνπλ φζα βεβαηψλνληαη απφ κέξνπο κνπ, κνπ αθαηξείηαη αλά πάζα ζηηγκή ακέζσο ν ηίηινο. Ο ΓΖΛΩΝ ΓΚΗΑΟΤΡΖ ΚΧΝ/ΝΟ (ππνγξαθή) 1

ΠΗΝΑΚΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΧΝ Πεξέιεςε... ζει.3 Δηζαγσγά... ζει.7 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1ν... ζει.9 Γεληθά επηζθφπεζε ηεο αλαπηπμηαθάο πνιηηηθάο ηεο Δ.Δ.... ζει.9 1.1 ΝΟΜΗΚΖ ΒΑΖ... ζει.11 1.2 ΣΟΥΟΗ... ζει.14 1.3 ΔΠΗΣΔΤΓΜΑΣΑ... ζει.15 1.3.1. Σν Πνιηηηθφ Πιαέζην... ζει.15 1.3.2. Καηεπζπληάξηεο γξακκϋο πνιηηηθάο... ζει.16 1.3.2.1 Κψδηθαο δενληνινγέαο γηα ηνλ θαηακεξηζκφ εξγαζέαο.... ζει.16 1.3.2.2.πλνρά ηεο αλαπηπμηαθάο πνιηηηθάο..... ζει.17 1.3.2.3.Κχξηα ρξεκαηνδνηηθϊ κϋζα ηεο εμσηεξηθάο δξϊζεο.... ζει.19 1.3.2.4 Δπξσπατθά Τπεξεζέα Δμσηεξηθάο ΓξΪζεο (Δ.Τ.Δ.Γ)... ζει.21 1.4 Ο ΜΖΥΑΝΗΜΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΖ ΤΝΔΡΓΑΗΑ.... ζει.21 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2ν... ζει.23 2.1 Ζ αλαπηπμηαθά πνιηηηθά ζε δηεζλϋο θαη επξσπατθφ επέπεδν... ζει.23 2.2 Tν πιαέζην ηεο αλαπηπμηαθάο πνιηηηθάο ηεο Δ.Δ..... ζει.24 2.3 Μειινληηθά θαηϊζηαζε θαη πξνβιϋςεηο ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ... ζει.26 2.4 E.E. θαη Π.Ο.Δ...... ζει.34 2.5 Ζ εκπνξηθά πνιηηηθά θαη αλαπηπμηαθά βνάζεηα ηεο ΔΔ κϋζσ ηνπ ΠΟΔ... ζει.38 2.6 ΔκπνξηθΫο πνιηηηθϋο ησλ αλαπηπζζνκϋλσλ ρσξψλ θαη ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκϋλσλ ρσξψλ... ζει.43 2.7 Δπέζεκε αλαπηπμηαθά βνάζεηα ησλ αλαπηπζζνκϋλσλ ρσξψλ θαη ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκϋλσλ ρσξψλ... ζει.54 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3ν...ζει.62 3.1 Πιαέζην Βαζηθάο Αλαπηπμηαθάο Πνιηηηθάο ηεο ΔιιΪδαο...... ζει.62 3.2 Ζ αλαπηπμηαθά βνάζεηα ηεο ΔιιΪδαο ζηηο ΒαιθαληθΫο Υψξεο... ζει.73 3.3 ΔκπνξηθΫο ζρϋζεηο αλϊκεζα ζηελ ΔιιΪδα θαη ηηο ΒαιθαληθΫο ρψξεο... ζει.84 4ν. ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ... ζει.97 5ν. ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ... ζει.100 2

ΠΔΡΗΛΖΦΖ ηελ παξνχζα εξγαζία γίλεηαη ιφγνο γηα ηελ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηεο Δ.Δ. Δπίζεο βιέπνπκε ηελ πεξίπησζε ηεο πνιηηηθήο ηεο Έλσζεο ζηνλ ηνκέα ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο πνπ απνζθνπεί ζηε ζπκπιήξσζε ησλ αλαπηπμηαθψλ πνιηηηθψλ ησλ θξαηψλ κειψλ. Ζ θχξηα έκθαζε φζνλ αθνξά ηελ πνιηηηθή αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο ηεο ΔΔ δίδεηαη ζηε ζπλεξγαζία κε ηα θξάηε ηεο Αθξηθήο, ηεο Καξατβηθήο θαη ηνπ Δηξεληθνχ (ΑΚΔ). Ζ πκθσλία Δηαηξηθήο ρέζεο ΑΚΔ-ΔΔ, πνπ ππνγξάθεθε ζην Κνηνλνχ ην 2000, θαζνξίδεη ην πιαίζην ησλ εκπνξηθψλ ζρέζεσλ θαη ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο ηεο Έλσζεο κε ηηο ρψξεο απηέο. ηε βάζε απηήο ηεο ζπιινγηζηηθήο, επηδηψθεηαη ε πξναγσγή ηεο ζπλνρήο ηεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο. Ζ παξνχζα εξγαζία πξαγκαηεχεηαη ην δήηεκα ηεο ζπλνρήο ηεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο θαη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν απηφ πξνάγεηαη ζε δηεζλέο, επξσπατθφ θαη εζληθφ επίπεδν. Σαπηφρξνλα, επηδηψθεη λα αλαδείμεη ηηο επηδηψμεηο, νη νπνίεο ραξαθηεξίδνπλ ηνπο εθάζηνηε αλαπηπμηαθνχο δξψληεο, απαληψληαο ζην εξψηεκα γηα ην θαηά πφζνλ ηειηθά απηέο θαηαθέξλνπλ λα ελαξκνληζηνχλ. ηελ εξγαζία γίλεηαη κηα γεληθή επηζθφπεζε ηεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο ηεο Δ.Δ. θαη ην βαζηθφ εγεηηθφ ξφιν πνπ παίδεη ζαλ παγθφζκηα εγέηηδα δχλακε ζην εκπφξην αιιά θαη ζηελ βνήζεηα πνπ παξέρεη ζηηο ππφινηπεο ρψξεο. Δλ ζπλερεία αλαθεξφκαζηε ζηελ Ννκηθή βάζε αιιά θαη ζηνπο ζηφρνπο ηεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο φπσο αεηθφξνο αλάπηπμε, εμάιεηςε θηψρεηαο θ.ι.π. Παξαηεξνχκε ηηο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο πνιηηηθήο κε ηνλ θψδηθαο δενληνινγίαο γηα ηνλ θαηακεξηζκφ εξγαζίαο. ηελ ζπλέρεηα ηεο εξγαζίαο θαη ζπγθεθξηκέλα ζην δεχηεξν θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ε αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ζε δηεζλέο θαη επξσπατθφ επίπεδν. Ζ ΔΔ κέζσ ηνπ ΠΟΔ πξνζπαζεί λα ζέζεη ππφ έιεγρν ηελ παγθνζκηνπνίεζε αιιά θαη λα δεκηνπξγήζεη έλα εκπφξην πνπ ζα ζηεξίδεηαη ζηνλ ζεκηηφ αληαγσληζκφ. ην ηειεπηαίν θεθάιαην γίλεηαη αλαθνξά ζην πιαίζην βαζηθήο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο ηεο Διιάδαο ζηελ αλαπηπμηαθή βνήζεηα ηεο Διιάδαο ζηηο Βαιθαληθέο Υψξεο θαη ηέινο ζηηο εκπνξηθέο ζρέζεηο αλάκεζα ζηελ Διιάδα θαη ηηο Βαιθαληθέο ρψξεο. Ζ Διιάδα δεκηνχξγεζε κηα ηζρπξή θαη δπλακηθή παξνπζία ζηελ πεξηνρή ησλ Βαιθαλίσλ, άξρηζε λα αλαδχεηαη σο θνξπθαίνο εκπνξηθφο θαη επελδπηηθφο εηαίξνο γηα ηηο πεξηζζφηεξεο βαιθαληθέο ρψξεο φκσο κε ην μέζπαζκα ηεο θξίζεο ηα δεδνκέλα έρνπλ αιιάμεη νηθνλνκηθά. 3

Οινθιεξψλεηαη επίζεο ε εξγαζία κε ηελ παξνπζίαζε ησλ ζπκπεξαζκάησλ θαη ησλ πξνηάζεσλ. Ζ βηβιηνγξαθία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε πξνέξρεηαη θπξίσο απφ ην internet, θαζψο ηφζν ε Δπξσπατθή Έλσζε φζν θαη άιινη δηεζλείο θνξείο θαη νξγαληζκνί φπσο ν ΟΟΑ δηαζέηνπλ ηζηνζειίδεο κε πιήξεο πιεξνθνξηαθφ πιηθφ θαη δεκνζηεχζεηο, πξνζβάζηκεο ζε φιν ηνλ θφζκν. Δπηπιένλ ρξεζηκνπνηήζεθε Διιελφγισζζε θαη μελφγισζζε βηβιηνγξαθία. 4

ABSTRACT Σhis paper refers to the development of the EU s development policy. The examination concerns the impact of the Union's policy on development cooperation on the development policies shaped by the Member States. The European development cooperation policy has focused mainly on the cooperation with the African, Caribbean, and Pacific (ACP) countries. The ACP-EU Partnership Agreement, signed in Cotonou in 2000, has set the framework for trade relations and cooperation with the EU and the ACP countries. Moreover, the paper discusses how the issue of policy coherence for development has advanced at the international, the European and the national level. At the same time, it seeks to highlight the objectives which characterize the development actors, evaluating the degree to which they succeed to promote harmonization. It provides a review of the EU developmental policy. It assesses the EU s key leadership role as a global actor in trade and assistance to other countries. It refers to the legal basis and the objectives of EU s development policy for promoting sustainable development, poverty eradication, etc. The final chapter addresses the Greek development policy in the Balkan. 5

ΒΗΟΓΡΑΦΗΚΟ ΖΜΔΗΧΜΑ ΟΝΟΜΑΣΔΠΧΝΤΜΟ: ΚΩΝΣΑΝΣΗΝΟ ΓΚΗΑΟΤΡΖ ΓΗΔΤΘΤΝΖ: ΠΑΠΑΦΛΔΑ 27, ΑΡΓΟ Σ.Κ.: 21200, ΑΡΓΟΛΗΓΑ Σει: 2751-0-24059 Κηλεηφ: 6979845497 Δmail: ntinos_gia@yahoo.gr Η.- ΛΟΗΠΑ ΠΡΟΧΠΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΜΟΤ: -ΖΜΔΡΟΜΖΝΗΑ ΓΔΝΝΖΖ: 13/01/1981 -ΔΘΝΗΚΟΣΖΣΑ: ΔΛΛΖΝΗΚΖ. -ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΑΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ: ΔΓΓΑΜΟ ΜΔ ΓΤΟ ΣΔΚΝΑ. -ΣΡΑΣΗΧΣΗΚΔ ΤΠΟΥΡΔΧΔΗ : ΔΚΠΛΖΡΩΜΔΝΔ (ΔΗΓΗΚΔ ΓΤΝΑΜΔΗ). ΗΗ.- MEΖ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: 1993-1998: 2 ΓΤΜΝΑΗΟ θαη 2 ΓΔΝΗΚΟ ΛΤΚΔΗΟ ΝΑΤΠΛΗΟΤ. ΗΗΗ.- ΑΝΧΣΔΡΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ: (ΠΣΤΥΗΑ) 2000-2017: a.- Σ.Δ.Η. ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΣΜΖΜΑ ΛΟΓΗΣΗΚΖ. b.- Σ.Δ.Η. ΚΑΛΑΜΑΣΑ ΣΜΖΜΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΜΟΝΑΓΩΝ ΤΓΔΗΑ & ΠΡΟΝΟΗΑ. c.- A.E.I. ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟΤ ΣΜΖΜΑ Π.Δ.Γ.Η.. (Σκήκα Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ & Γηεζλψλ ρέζεσλ). d.- ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΟ ΓΗΠΛΩΜΑ ΔΗΓΗΚΔΤΖ ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ ηεο Οξγάλσζεο θαη Γηνίθεζεο Γεκφζησλ Τπεξεζηψλ, Γεκνζίσλ Οξγαληζκψλ θαη Δπηρεηξήζεσλ ηεο ρνιήο Δπηζηεκψλ Γηνίθεζεο & Οηθνλνκίαο ηνπ Σκήκαηνο Οηθνλνκηθψλ Δπηζηεκψλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Πεινπνλλήζνπ. e.-μδσαπστυηακο ΓΗΠΛΩΜΑ ΔΗΓΗΚΔΤΖ ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ ησλ Γηεζλψλ & Δπξσπατθψλ πνπδψλ ηεο ρνιήο Οηθνλνκηθψλ, Δπηρεηξεκαηηθψλ θαη Γηεζλψλ πνπδψλ ηνπ Σκήκαηνο Γηεζλψλ θαη Δπξσπατθψλ πνπδψλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Πεηξαηψο. ( ε εμέιημε). ΗV.- ΓΛΧΔ: ΑΓΓΛΗΚΑ CERTIFICATE OF TOEIC (LOWER), ΗΣΑΛΗΚΑ Β2 (ΚΑΛΖ ΓΝΩΖ) ΚΡΑΣΗΚΟ ΠΗΣΟΠΟΗΖΣΗΚΟ ΓΛΩΟΜΑΘΔΗΑ. V.- ΠΡΟΩΠΖΡΔΗΑ: 2006-2017 : a.- Γ.Δ.Τ.Α. ΝΑΤΠΛΗΟΤ (ΓΖΜΟ)- ΘΔΖ T.E.Γηνηθεηηθνχ-Λνγηζηηθνχ VI.- ΑΛΛΔ ΓΝΧΔΗ: ΣΜΖΜΑ ΛΟΓΗΣΖΡΗΟΤ. β.- ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΚΡΑΣΖΖ ΝΑΤΠΛΗΟΤ ( Δλ ελεξγεία δεκφζηνο ππάιιεινο ηνπ Τπνπξγείνπ Γηθαηνζχλεο). ΚΛΑΓΟ ΣΔ ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΟΤ-ΛΟΓΗΣΗΚΟΤ ΣΜΖΜΑ ΓΡΑΜΜΑΣΔΗΑ. a.- CERTIFICATE ECDL CORE. (ΠΗΣΟΠΟΗΖΣΗΚΟ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΏΝ ΤΠΟΛΟΓΗΣΩΝ). β.- ΠΗΣΟΠΟΗΖΣΗΚΟ ΔΠΗΜΟΡΦΩΖ «ΓΔΡΜΑΝΗΚΖ ΓΛΩΑ Η» (Η.Γ.Δ.Κ.Δ.) 6

ΔΗΑΓΧΓΖ Ζ ελίζρπζε ζηελ αλάπηπμε αληαπνθξίλεηαη ηφζν ζε κηα επηδίσμε αιιειεγγχεο κεηαμχ αλαπηπγκέλσλ θαη κε αλαπηπγκέλσλ ρσξψλ, φζν θαη ζε κηα νηθνλνκηθή αλάγθε γηα ηελ Eπξσπατθή Έλσζε, ε νπνία ζρεηίδεηαη κε ηνλ εθνδηαζκφ ηεο ζε πξψηεο χιεο θαη κε ηε δεκηνπξγία αγνξψλ γηα ηα πξντφληα ηεο. Γλσξίδνληαο φηη ηα πξνζθεξφκελα ζε παγθφζκην επίπεδν πιενλεθηήκαηα - ηδίσο κέζσ ησλ δηαπξαγκαηεχζεσλ ηεο GATT θαη ηψξα ηνπ Παγθφζκηνπ Οξγαληζκνχ Δκπνξίνπ - κεηψλνπλ ηηο πξνηηκήζεηο πνπ έρνπλ ζπκθσλεζεί ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, ε ΔΚ/ΔΔ εληείλεη ζπλερψο ηηο πξνζπάζεηέο ηεο, πξάγκα πνπ ηελ άγεη ζε δηαξθή αχμεζε ηεο πξνζθνξάο ηεο πξνο ηηο ππαλάπηπθηεο ρψξεο. ην εμήο, θάζε ζπκθσλία κε ηξίηε ρψξα απνηειεί ην κέζν γηα κηα ζπλνιηθή ζηξαηεγηθή πνιηηηθήο, θνηλσληθήο θαη νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο. H Δπξσπατθή Έλσζε (ΔΔ) είλαη κεγάινο ρνξεγφο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο παγθνζκίσο, έλα απφ ηα ηέζζεξα ζθέιε ησλ εμσηεξηθψλ πνιηηηθψλ ηεο. Οη βάζεηο ηεο ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε ηέζεθαλ ζηε ζπλζήθε γηα ηελ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (ηίηινο ΗΗΗ). Ο θχξηνο ζηφρνο απηήο ηεο πνιηηηθήο είλαη λα επηηεπρζεί κείσζε θαη ζηε ζπλέρεηα εμάιεηςε ηεο θηψρεηαο, ζηνρεχνληαο ρψξεο κε ηηο κεγαιχηεξεο αλάγθεο θαη δίλνληαο έκθαζε ζε πηπρέο φπσο ε θνηλσληθή πξνζηαζία, ε πγεία, ε εθπαίδεπζε, νη ζέζεηο εξγαζίαο, ε αλάπηπμε ησλ επηρεηξήζεσλ, ε δηαηεξήζηκε γεσξγία θαη ελέξγεηα. Ζ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηεο ΔΔ δηακνξθψζεθε ζηαδηαθά: ελψ αξρηθά θάιππηε ηηο ζπλδεδεκέλεο κε ηελ ΔΔ ππεξπφληηεο ρψξεο θαη εδάθε, επεθηάζεθε θαη πεξηιακβάλεη φιεο ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Ζ Διιάδα έλαο απφ ηνπο δσξεηέο θξάηνο κέινο ηεο Δ.Δ. πξηλ ηελ έληαμε ηεο ζηελ Δ.Δ. είρε εληαρζεί ζηηο νθεηινχκελεο ρψξεο. Ζ θαηάξξεπζε ηνπ αλαηνιηθνχ µπινθ άλνημε γηα ηελ Διιάδα ηε δπλαηφηεηα λα αλαπηχμεη ηηο εµπνξηθέο θαη νηθνλνµηθέο ζρέζεηο ηεο µε ηα βαιθαληθά θξάηε. Θέκα ην νπνίν ζα αλαιχζνπκε ζηελ εξγαζία απηή κέζσ ζηαηηηηθψλ ζηνηρείσλ.ζ Διιάδα ζαλ θξάηνο-κέινο ηεο Δ.Δ. δεκηνχξγεζε ηελ ΤΓΑ ε νπνία ήηαλ ππνρξεσηηθή γηα λα κπνξέζεη ε Διιάδα λα γίλεη κεινο ηεο Δπηηξνπήο Αλαπηπμηαθήο Βνήζεηαο (Development Assistance Committee, DAC) ηνπ ΟΟΑ. Μεηαπνιεκηθά, ε Διιάδα εμαηηίαο ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ήηαλ απνδέθηεο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο θαη κάιηζηα γηα κεγάιε πεξίνδν κέρξη ηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980. Ζ έληαμε ηεο φκσο, ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ε απνδνρή ηνπ θνηλνηηθνχ θεθηεκέλνπ ηε κεηέηξεςαλ ζε δσξεηή. Ζ Διιάδα έθαλε αίηεζε θαη έγηλε κέινο ηεο DAC, ηνλ εθέκβξην ηνπ 1999. 7

Ζ Διιάδα κεηά απφ 30 ρξφληα ζηελ ΔΔ φπνπ έγηλε δεθηή σο κέινο κε ηε πλζήθε ησλ Αζελψλ πνπ ππνγξάθηεθε ην 1961 θαη άξρηζε λα ηζρχεη ην 1962 ζα νινθιεξσλφηαλ πιήξεο κφιηο ζα κπνξνχζε λα αλαιάβεη ηηο ππνρξεψζεηο ηεο ζπλζήθεο ηεο Ρψκεο. Έηζη απφ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ 1981 ε Διιάδα έγηλε ην 10ν κέινο ηεο θνηλφηεηαο θαη απφ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ 1993 είλαη κέινο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο πνπ είλαη ε εμέιημε ηεο ΔΟΚ. Ζ Διιάδα είρε ηνπο ιφγνπο ηεο γηα ηνπο νπνίνπο επέιεμε ηελ πιήξε έληαμε ζηελ Κνηλφηεηα. Σελ ζεψξεζε σο ην ζεζκηθφ πιαίζην κέζα ζην νπνίν ζα κπνξνχζε λα έρεη ζηαζεξφηεηα ην δεκνθξαηηθφ πνιηηηθφ ηεο ζχζηεκα. Δπεδίσθε ηελ ελίζρπζε ηεο αλεμαξηεζίαο θαη ηεο ζέζεο ηεο ζην πεξηθεξεηαθφ θαη δηεζλέο ζχζηεκα θαζψο θαη ηεο «δηαπξαγκαηεπηηθήο ηεο δχλακεο», θαζψο ε Σνπξθία εκθαληδφηαλ σο ε θχξηα απεηιή γηα ηελ Διιάδα κεηά ηελ εηζβνιή θαη θαηάιεςε κέξνπο ηεο Κχπξνπ (Ηνχιηνο 1974).Ζ Διιάδα επίζεο επεδίσθε ηε ραιάξσζε ηεο εμάξηεζεο πνπ είρε αλαπηχμεη κεηαπνιεκηθά απφ ηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο (ΖΠΑ) θαη ηέινο ε έληαμεο ηεο ζηελ Κνηλφηεηα ζα ήηαλ ηζρπξφο παξάγνληαο γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο θαη θνηλσλίαο.σν απνηέιεζκα φκσο ηεο έληαμεο είρε θαη αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζε κεξηθνχο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο φπσο ην εκπφξην θαη ηηο εμαγσγέο αγξνηηθψλ θαη θηελνηξνθηθψλ πξντφλησλ πνπ ήηαλ θαη είλαη ε θαξδία ηεο Διιάδαο θαζψο κεηα ηελ έληαμε ε Διιάδα παξνπζίαζε ειιείκαηα αληί γηα πιενλάζκαηα.. ήµεξα νη µεγάιεο θξίζεηο ζηα Βαιθάληα πέξαζαλ ή εμαζζέληζαλ, αλ θαη µεξηθέο ζθηάδνπλ αθφµα θαη ηψξα ηελ πεξηνρή σο απεηιή γηα µηα εθ λένπ δηνιίζζεζε ζηηο νδπλεξέο θαηαζηάζεηο ηνπ παξειζφληνο. Οη ρψξεο ηεο πεξηνρήο ζηαζεξνπνηνχληαη νηθνλνµηθά θαη πνιηηηθά επηηξέπνληαο θαη ηελ νµαιή πνιηηηθή θαη νηθνλνµηθή ζπλεξγαζία µεηαμχ ηνπο, ελψ θάπνηεο βαιθαληθέο ρψξεο ηίζεληαη ζε ηξνρηά έληαμεο ζηελ ΔΔ. Σελ 1ε Ηνπιίνπ 2013, ε Κξναηία έγηλε ην 28ν θξάηνο κέινο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Ζ έληαμε ηεο Κξναηίαο, κεηά ηελ Ρνπκαλία θαη ηελ Βνπιγαξία πνπ πξνζρψξεζαλ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ 2007, ζεκαηνδνηεί ηελ έθηε δηεχξπλζε ηεο Έλσζεο. Έρνπλ επίζεο μεθηλήζεη δηαπξαγκαηεχζεηο κε ηελ Ηζιαλδία, ην Μαπξνβνχλην, ηελ εξβία θαη ηελ Σνπξθία. Ζ Αιβαλία θαη ε Πξψελ Γηνπγθνζιαβηθή Γεκνθξαηία ηεο Μαθεδνλίαο είλαη επίζεο ππνςήθηεο ρψξεο ελψ ε Βνζλία θαη Δξδεγνβίλε θαη ην Κνζζπθνπέδην είλαη ελ δπλάκεη ππνςήθηεο ρψξεο. 8

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1ν. Γεληθά επηζθφπεζε ηεο αλαπηπμηαθάο πνιηηηθάο ηεο Δ.Δ. Ζ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή είλαη κεηαμχ ησλ θαίξησλ ηνκέσλ ησλ εμσηεξηθψλ ζρέζεσλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Απφ ζχζηαζήο ηεο, ε Δπξσπατθή Κνηλφηεηα ζηεξίδεη ηελ αλάπηπμε πνιιψλ πεξηνρψλ ηνπ θφζκνπ: ησλ ρσξψλ ηεο Αθξηθήο, ηεο Καξατβηθήο θαη ηνπ Δηξεληθνχ (ΑΚΔ), θαη ηνπ ζπλφινπ ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ κε ηελ αλαπηπμηαθή βνήζεηα πνπ παξέρεη ή ηε ρνξήγεζε πξνλνκηαθνχ θαζεζηψηνο εκπνξηθνχ εηαίξνπ. Πξσηαξρηθφο ζηφρνο ηεο επξσπατθήο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο είλαη ε εμάιεηςε ηεο θηψρεηαο. Κάζε ρξφλν ε Κνηλφηεηα θαη ηα θξάηε κέιε ηεο ρνξεγνχλ ην κεγαιχηεξν απφ ην κηζφ ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ηεο δηεζλνχο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο 1. Ζ βηψζηκε νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ είλαη ζεκαληηθή φπσο θαη ε νκαιή θαη ζηαδηαθή ελζσκάησζε ησλ ρσξψλ απηψλ ζηελ παγθφζκηα νηθνλνκία θαζψο ζα αλεβάζεη ην βηνηηθφ επίπεδν ησλ ρσξψλ απηψλ θαη ζα εμαιεηθζεί ε θηψρεηα ζηηο ρψξεο απηέο. Παξάιιεια, ε πνιηηηθή ηεο ΔΔ ζηνλ ηνκέα ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο απνζθνπεί ζηελ ελίζρπζε ηεο δεκνθξαηίαο θαη ηνπ θξάηνπο δηθαίνπ θαη ζηελ πξνψζεζε ηνπ ζεβαζκνχ ησλ αλζξψπηλσλ δηθαησκάησλ θαη ησλ ζεκειησδψλ ειεπζεξηψλ. 2 Ζ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ηα θξάηε κέιε ηεο είλαη ν κεγαιχηεξνο ρνξεγφο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο ζηνλ θφζκν. Ζ δηαρείξηζε ηεο ελσζηαθήο βνήζεηαο απνηειεί επζχλε ηεο Δπηηξνπήο, ε δε ρξεκαηνδφηεζή ηεο γίλεηαη είηε απφ ηνλ ελσζηαθφ πξνυπνινγηζκφ είηε απφ ην Δπξσπατθφ Σακείν Αλάπηπμεο, έλα εηδηθφ ηακείν αθηεξσκέλν ζηελ αλάπηπμε ησλ θξαηψλ ΑΚΔ. Ζ Δ.Δ. είλαη επίζεο ν θπξηφηεξνο εηαίξνο πνιιψλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ ζηνλ ηνκέα ηνπ εκπνξίνπ θαη ησλ άκεζσλ επελδχζεσλ 3. Ζ Δ.Δ. επηρεηξεί λα παίμεη βαζηθφ ξφιν ζηε δηεζλή αλαπηπμηαθή ζπλεξγαζία, σο πξψηνο, δσξεηήο βνήζεηαο. Δζηηάδεη ηελ πξνζνρή ηεο ζηελ επίηεπμε ησλ Αλαπηπμηαθψλ ηφρσλ ηεο Υηιηεηίαο, φπσο απηνί έρνπλ νξηνζεηεζεί απφ ηνλ ΟΖΔ, ππνγξακκίδνληαο ζπγρξφλσο ηε ζεκαζία ηεο ζπλνρήο θαη ηεο ζπλέπεηαο κεηαμχ ησλ παξάιιεισλ δηαδηθαζηψλ πνπ δηελεξγνχληαη εληφο ηνπ ΟΖΔ, ήηνη ηεο πξνεηνηκαζίαο ηεο αλαπηπμηαθήο αηδέληαο γηα κεηά ην 2015. Ηδηαίηεξε ζεκαζία απνδίδεη ζηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο 1 https://europa.eu/eyd2015/el/content/eu-development-aid [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 2 publications.europa.eu/resource/oj/jol_2006_378_r_0041_01.ell[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 3 publications.europa.eu/resource/oj/jol_2006_378_r_0041_01.ell[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 9

βνήζεηαο ππφ ην πξίζκα ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ Φφξνπκ Τςεινχ Δπηπέδνπ πνπ έγηλε ζην Μπνπζάλ ηεο Ν. Κνξέαο ην 2011. 4 To βαζηθφ θείκελν αλαθνξάο γηα ηελ ΔΔ σο πξνο ηελ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή απνηειεί ε «Αηδέληα γηα Αιιαγή», ην νπνίν πηνζεηήζεθε ζην πκβνχιην Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο, ζηηο Βξπμέιιεο, ζηηο 14 Μαΐνπ 2012, βαζηθφ αίηεκα γηα ζπλεθηηθή θαη απνηειεζκαηηθή πξνζέγγηζε σο πξνο ηελ εμσηεξηθή δξάζε θαη ηελ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηεο ΔΔ. Οη θνηλνηηθέο δεζκεχζεηο αλαθέξνληαη ζηελ εμάιεηςε ηεο παγθφζκηαο θηψρεηαο, ζηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο βνήζεηαο θαη ζηε ζπλνρή ησλ πνιηηηθψλ γηα ηελ αλάπηπμε, βιέπνληαο ζηνλ δηεζλή δηάινγν γηα ηνπο Αλαπηπμηαθνχο ηφρνπο ηεο Υηιηεηίαο κε ηνπο Βηψζηκνπο ηφρνπο ηεο Υηιηεηίαο θαη ιακβάλνληαο, ππ φςηλ ην πεξηβάιινλ θαη ηε δηεζλή αλαπηπμηαθή αηδέληα πέξαλ ηνπ 2015, κε επίθεληξν ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα θαη ηε βηψζηκε αλάπηπμε. 5 Ζ ΔΔ δίλεη έκθαζε ζηε ζηήξημε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηξίησλ ρσξψλ, δίλνληαο ηδηαίηεξε πξνζνρή ζε ρψξεο κε αλεπάξθεηα πφξσλ θαη επηδηψθνληαο ηα κέγηζηα απνηειέζκαηα κέζσ ηεο αμηνιφγεζεο θαη κέζσ κεξηθψλ θξηηεξίσλ: ηελ πξνψζεζε ησλ αλζξψπηλσλ δηθαησκάησλ θαη ησλ δεκνθξαηηθψλ αμηψλ, ηε βειηίσζε ηεο δεκφζηαο ρξεκαηννηθνλνκηθήο δηαρείξηζεο, ηε καθξννηθνλνκηθή ζηαζεξφηεηα, ηε αληηκεηψπηζε ηεο δηαθζνξάο, ηε ζπλνιηθή κεγέζπλζε, ηε βειηίσζε παξνρήο ππεξεζηψλ, ηε δεκηνπξγία θξαηηθψλ ππνδνκψλ θαη ηε ζηήξημε ηεο «αλζεθηηθφηεηαο» ζηηο εχζξαπζηεο ρψξεο, ηελ αληαπφθξηζε ζηηο αλαπηπμηαθέο πξνθιήζεηο πνπ αληηκεησπίδνπλ ηα Μηθξά Νεζησηηθά Κξάηε θαη νη Τπεξάθηηεο Υψξεο θαη Πεξηθέξεηεο, ηελ θαιχηεξε δηαρείξηζε εζληθψλ εζφδσλ θαη ηε ζηαδηαθή κείσζε ηεο εμάξηεζεο απφ ηε βνήζεηα (Δπξσπατθφ Σακείν Αλάπηπμεο, Μέζν Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο, αιιά θαη δηεχξπλζε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ εξγαιείσλ κε ηελ εκπινθή θαη ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα). 6 4 http://www.hellenicaid.gr/europaike-enose/anaptuxiake-politike-tes-ee/anaptuxiake-politike-tesee.html[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 15-12-2015]. 5 http://www.hellenicaid.gr/europaike-enose/anaptuxiake-politike-tes-ee/anaptuxiake-politike-tesee.html[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 15-12-2015]. 6 http://www.hellenicaid.gr/europaike-enose/anaptuxiake-politike-tes-ee/anaptuxiake-politike-tes-ee.html [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 15-12-2015]. 10

1.1 ΝΟΜΗΚΖ ΒΑΖ Σν άξζξν 21 παξάγξαθνο 1 ηεο πλζήθεο γηα ηελ Δπξσπατθή Έλσζε (ΔΔ) αλαθέξεηαη ζηελ ζπλνιηθή εληνιή θαη ζηηο θαηεπζπληήξηεο αξρέο ζηνλ ηνκέα ηεο ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο ΔΔ. χκθσλα κε ην άξζξν 21 ηεο ΔΔ, «ε δξάζε ηεο Έλσζεο ζηε δηεζλή ζθελή έρεη σο θχξην γλψκνλα θαη ζηφρν λα πξνσζεί ζην επξχηεξν παγθφζκην γίγλεζζαη ηηο αξρέο ηεο δεκηνπξγίαο, ηεο αλάπηπμεο θαη ηεο δηεχξπλζή ηεο. Βαζηθέο ηηο αξρέο είλαη ε δεκνθξαηία, ην θξάηνο δηθαίνπ, ε νηθνπκεληθφηεηα θαη ην αδηαίξεην ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη ησλ ζεκειησδψλ ειεπζεξηψλ, ν ζεβαζκφο ηεο αλζξψπηλεο αμηνπξέπεηαο, νη αξρέο ηεο ηζφηεηαο θαη ηεο αιιειεγγχεο θαη ν ζεβαζκφο ησλ αξρψλ ηνπ Καηαζηαηηθνχ Υάξηε ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ θαη ηνπ δηεζλνχο δηθαίνπ». Δλ ζπλερεία ζχκθσλα κε ην άξζξν 4 παξάγξαθνο 4 ηεο ΛΔΔ, ε αλαπηπμηαθή ζπλεξγαζία απνηειεί παξάιιειε αξκνδηφηεηα: «ηνπο ηνκείο ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο θαη ηεο αλζξσπηζηηθήο βνήζεηαο, ε Έλσζε έρεη αξκνδηφηεηα λα αλαιακβάλεη δξάζεηο θαη λα αζθεί θνηλή πνιηηηθή, ρσξίο ε άζθεζε ηεο αξκνδηφηεηαο απηήο λα έρεη σο απνηέιεζκα λα θσιχεη ηελ άζθεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ησλ θξαηψλ κειψλ.» Δπίζεο ηα άξζξα 208 έσο 211 ηεο ΛΔΔ παξέρνπλ ηε λνκηθή βάζε γηα ηα κέηξα αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο ηεο ΔΔ. Σν άξζξν 208 παξάγξαθνο 2 ηεο ΛΔΔ νξίδεη φηη ν θχξηνο ζηφρνο ηεο πνιηηηθήο ηεο ΔΔ ζηνλ ηνκέα ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο είλαη ν πεξηνξηζκφο θαη, ζηε ζπλέρεηα, ε εμάιεηςε ηεο θηψρεηαο, κε πιήξε ζεβαζκφ ηεο αλζξψπηλεο αμηνπξέπεηαο νξίδεη φηη «ε Έλσζε θαη ηα θξάηε κέιε ζέβνληαη ηηο ππνρξεψζεηο θαη ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο ζηφρνπο πνπ έρνπλ εγθξίλεη ζηα πιαίζηα ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ θαη ησλ άιισλ αξκφδησλ δηεζλψλ νξγαληζκψλ». Σα κέηξα αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο ηεο ΔΔ ζεζπίδνληαη κε ηελ επηθχιαμε ησλ δξαζηεξηνηήησλ ησλ θξαηψλ κειψλ ζηνλ ηνκέα ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο. Ζ πνιηηηθή ηεο Έλσζεο ζηνλ ηνκέα ηεο ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε αζθείηαη ζην πιαίζην ησλ αξρψλ θαη ησλ ζηφρσλ ηεο εμσηεξηθήο δξάζεο ηεο Έλσζεο. Ζ Έλσζε ιακβάλεη ππφςε ηνπο ζηφρνπο ηεο ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε θαηά ηελ εθαξκνγή πνιηηηθψλ πνπ ελδέρεηαη λα επεξεάζνπλ ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Σέινο ζχκθσλα κε ην άξζξν 211 (πξψελ άξζξν 181 ηεο ΔΚ) ζηα πιαίζηα ησλ αληίζηνηρσλ αξκνδηνηήησλ ηνπο, ε Έλσζε θαη ηα θξάηε κέιε ζπλεξγάδνληαη κε ηηο ηξίηεο ρψξεο θαη ηνπο αξκφδηνπο δηεζλείο νξγαληζκνχο. 11

Σα άξζξα 312 έσο 316 ηεο ΛΔΔ κηινχλ γηα ζέκαηα πξνυπνινγηζκνχ. Σν πνιπεηέο δεκνζηνλνκηθφ πιαίζην έρεη σο ζηφρν λα εμαζθαιίδεη ηελ νκαιή εμέιημε ησλ δαπαλψλ ηεο Έλσζεο εληφο ησλ νξίσλ ησλ ηδίσλ ηεο πφξσλ. Θεζπίδεηαη γηα πεξίνδν ηνπιάρηζηνλ πέληε εηψλ. Ο εηήζηνο πξνυπνινγηζκφο ηεο Έλσζεο θαηαξηίδεηαη ηεξνπκέλνπ ηνπ πνιπεηνχο δεκνζηνλνκηθνχ πιαηζίνπ. Σν πκβνχιην, απνθαζίδνληαο ζχκθσλα κε εηδηθή λνκνζεηηθή δηαδηθαζία, εθδίδεη θαλνληζκφ πνπ θαζνξίδεη ην πνιπεηέο δεκνζηνλνκηθφ πιαίζην. Σν δεκνζηνλνκηθφ πιαίζην θαζνξίδεη ην χςνο ησλ εηήζησλ αλψηαησλ νξίσλ ησλ πηζηψζεσλ γηα αλαιήςεηο ππνρξεψζεσλ αλά θαηεγνξία δαπαλψλ θαη ηνπ εηήζηνπ αλψηαηνπ νξίνπ ησλ πηζηψζεσλ γηα πιεξσκέο. Σα θπξηφηεξα ελσζηαθά κέζα ρξεκαηνδφηεζεο ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο είλαη ην Δπξσπατθφ Σακείν Αλάπηπμεο (ΔΣΑ) 7 θαη ν Μεραληζκφο Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο (ΜΑ). 8 Σν ΔΣΑ ζηεξίδεη ηε ζπλεξγαζία κε ρψξεο ηεο Αθξηθήο, ηεο Καξατβηθήο θαη ηνπ Δηξεληθνχ Ωθεαλνχ θαη εζηηάδεη ζηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε θαη ηελ αλάπηπμε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, θαζψο θαη ζηελ πεξηθεξεηαθή ζπλεξγαζία θαη νινθιήξσζε. Ζ δηαρείξηζή ηνπ έρεη αλαηεζεί ζηελ Δπηηξνπή, ελψ ηα θξάηε κέιε ηεο ΔΔ ζπλεηζθέξνπλ ζε απηφ απεπζείαο. Ο ΜΑ, αθεηέξνπ, παξέρεη δηκεξή ζηήξημε ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο πνπ δελ θαιχπηνληαη απφ ην ΔΣΑ θαη ζεκαηηθή ζηήξημε ζε φιεο ηηο ρψξεο-εηαίξνπο ζε ζέκαηα πξνηεξαηφηεηαο, φπσο ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα, ε δεκνθξαηία θαη ε ρξεζηή δηαθπβέξλεζε, ε ρσξίο απνθιεηζκνχο θαη βηψζηκε αλάπηπμε. Ο θαλνληζκφο γηα ηνλ ΜΑ εθδφζεθε ζχκθσλα κε ην άξζξν 209 ηεο ΛΔΔ: «Σν Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην πκβνχιην, απνθαζίδνληαο ζχκθσλα κε ηε ζπλήζε λνκνζεηηθή δηαδηθαζία, ζεζπίδνπλ ηα αλαγθαία κέηξα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο πνιηηηθήο ζηνλ ηνκέα ηεο ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε, ηα νπνία κπνξνχλ λα αθνξνχλ πνιπεηή πξνγξάκκαηα ζπλεξγαζίαο κε αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ή πξνγξάκκαηα κε ζεκαηηθή πξνζέγγηζε.» Σν άξζξν 316 (πξψελ άξζξν 271 ηεο ΔΚ) αλαθέξεη φηη κε εμαίξεζε ηηο πηζηψζεηο νη νπνίεο αθνξνχλ ηα έμνδα ππαιιειηθνχ πξνζσπηθνχ, νη πηζηψζεηο νη νπνίεο παξακέλνπλ αρξεζηκνπνίεηεο ζην ηέινο ηνπ νηθνλνκηθνχ έηνπο είλαη δπλαηφ λα κεηαθεξζνχλ κφλν ζην επφκελν νηθνλνκηθφ έηνο, θαηά ηνπο φξνπο πνπ θαζνξίδνληαη θαη εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 322. 7 ΚΑΝΟΝΗΜΟ (ΔΚ) αξηζ. 617/2007 ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 14 εο Μαΐνπ 2007 ζρεηηθά κε ηελ πινπνίεζε ηνπ δέθαηνπ Δπξσπατθνχ Σακείνπ Αλάπηπμεο δπλάκεη ηεο ζπκθσλίαο εηαηξηθήο ζρέζεο ΑΚΔ-ΔΚ, EE L 152 ηεο 13.6.2007, ζ. 1 8 ΚΑΝΟΝΗΜΟ (ΔΔ) αξηζ. 233/2014 12

Οη πηζηψζεηο εμεηδηθεχνληαη θαηά θεθάιαηα, ζηα νπνία πεξηιακβάλνληαη ηα έμνδα αλαιφγσο ηεο θχζεσο ή ηνπ πξννξηζκνχ ηνπο. Σα θεθάιαηα ππνδηαηξνχληαη ζπκθψλσο πξνο ηνλ θαλνληζκφ πνπ εθδίδεηαη θαη εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 322. Ζ πκθσλία ηνπ Κνηνλνχ (ζε φ,ηη αθνξά ηελ νκάδα θξαηψλ ηεο Αθξηθήο, ηεο Καξατβηθήο θαη ηνπ Δηξεληθνχ (ΑΚΔ) θαη δηάθνξεο δηκεξείο ζπκθσλίεο ζχλδεζεο (ζην πιαίζην ηνπ άξζξνπ 217 ηεο ΛΔΔ) εηδηθέο ζπκθσλίεο ζπλεξγαζίαο. ζην άξζξν 217 (πξψελ άξζξν 310 ηεο ΔΚ) ε Έλσζε δχλαηαη λα ζπλάπηεη ζπκθσλίεο, κε κηα ή πεξηζζφηεξεο ηξίηεο ρψξεο ή δηεζλείο νξγαληζκνχο, κε ζθνπφ, ηελ ζχλδεζε ακνηβαίσλ δηθαησκάησλ θαη ππνρξεψζεσλ, θνηλψλ δξάζεσλ θαη εηδηθψλ δηαδηθαζηψλ. Ζ δξάζε ζε ελσζηαθφ επίπεδν βαζίδεηαη ζηελ παξνπζία ηεο ΔΔ ζηελ παγθφζκηα ζθελή, ηελ επξεία εκπεηξνγλσζία ηεο, ηνλ ππεξεζληθφ ηεο ραξαθηήξα, ηε ζπκβνιή ηεο ζηνλ ζπληνληζκφ, θαζψο θαη ζηε δπλαηφηεηά ηεο λα επηηπγράλεη νηθνλνκίεο θιίκαθαο. ηελ «επξσπατθή θνηλή αληίιεςε» 9, πνπ εγθξίζεθε απφ ηα θξάηε κέιε, ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή, ην Κνηλνβνχιην θαη ην πκβνχιην ην 2005, πξνζδηνξίδνληαη θνηλέο αμίεο, ζηφρνη, αξρέο θαη δεζκεχζεηο γηα ηελ εθαξκνγή ησλ αλαπηπμηαθψλ πξνγξακκάησλ ζε επίπεδν θξαηψλ κειψλ θαη Έλσζεο: κείσζε ηεο θηψρεηαο, ζεβαζκφο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ, ηεο δεκνθξαηίαο, ησλ ζεκειησδψλ ειεπζεξηψλ θαη ηνπ θξάηνπο δηθαίνπ, ρξεζηή δηαθπβέξλεζε, ηζφηεηα ησλ θχισλ, αιιειεγγχε, θνηλσληθή δηθαηνζχλε θαη απνηειεζκαηηθή πνιπκεξήο δξάζε. 9 Κνηλή δήισζε ηνπ πκβνπιίνπ θαη ησλ αληηπξνζψπσλ ησλ θπβεξλήζεσλ ησλ θξαηψλ κειψλ ζπλεξρνκέλσλ ζηα πιαίζηα ηνπ πκβνπιίνπ, ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηεο Δπηηξνπήο ζρεηηθά κε ηελ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο «Ζ επξσπατθή θνηλή αληίιεςε» (2006/C 46/01), ΔΔ C 46 ηεο 24.2.2006, ζ. 1 13

1.2 ΣΟΥΟΗ Σν άξζξν 177 ηεο ζπλζήθεο ΔΚ νξίδεη φηη ε πνιηηηθή ηεο Κνηλφηεηαο ζπκβάιιεη ζην γεληθφ ζηφρν ηεο αλάπηπμεο θαη ηεο ελίζρπζεο ηεο δεκνθξαηίαο θαη ηνπ θξάηνπο δηθαίνπ. ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ε πνιηηηθή ηεο ΔΚ επλνεί ηελ αεηθφξν νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε, ηελ αξκνληθή θαη πξννδεπηηθή έληαμή ηνπο ζηε δηεζλή νηθνλνκία θαη ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο θηψρεηαο. Ζ ζπκπεξίιεςε δηαηάμεσλ ζρεηηθψλ κε ηελ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ζηε ζπλζήθε γηα ηελ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Κνηλφηεηαο είλαη ζεκαληηθή απφ πνιηηηθή άπνςε, αθνχ θαζηεξψλεη ηελ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή σο απηνηειή θνηλνηηθή πνιηηηθή. Οη θχξηνη ζηφρνη ηεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο είλαη νη εμήο: 1. «Δμάιεηςε ηεο απφιπηεο θηψρεηαο θαη πείλαο. 2. Δπίηεπμε ζε παγθφζκην επίπεδν ηεο βαζηθήο εθπαίδεπζεο. 3. Πξνψζεζε ηεο ηζφηεηαο ησλ δχν θχισλ θαη ελδπλάκσζε ηεο ζέζεο ηεο γπλαίθαο. 4. Μείσζε ηεο παηδηθήο ζλεζηκφηεηαο. 5. Βειηίσζε ηεο πγείαο ησλ κεηέξσλ. 6. Καηαπνιέκεζε ηνπ HIV/AIDS, ηεο εινλνζίαο θαη άιισλ αζζελεηψλ. 7. Δμαζθάιηζε ηεο αεηθνξίαο ηνπ πεξηβάιινληνο. 8. Πξνψζεζε κηαο Παγθφζκηαο Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο. 9. Ζ δηάζεζε πεξηζζφηεξεο θαη απνηειεζκαηηθφηεξεο βνήζεηαο. 10. Ζ πξναγσγή θνηλψλ αμηψλ, θπξίσο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ, ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ θαη ηεο ρξεζηήο δηαθπβέξλεζεο. 11. Ζ πξναγσγή πξαγκαηηθψλ πνιπκεξψλ ζρέζεσλ θαη ηνπ πνιηηηθνχ δηαιφγνπ εηο βάζνο. 12. Ζ ζπκκεηνρή ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ. 13. Ζ δηαξθήο δξάζε γηα ηελ πξφιεςε ηεο αζηάζεηαο ησλ θξαηψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαη ηεο νηθνδφκεζεο ηθαλνηήησλ θαη 14. Ζ ελίζρπζε ηεο θνηλνβνπιεπηηθήο δεκνθξαηίαο» 10 Δπίζεο νη θχξηεο ζηξαηεγηθέο γηα ηελ Αθξηθή, ηελ Καξατβηθή θαη ηνλ Δηξεληθφ δίλνληαο έκθαζε ζηελ αεηθφξν αλάπηπμε ήηαλ ε πξνψζεζε ηεο εηξήλεο θαη ηεο αζθάιεηαο, 10 http://www.cyprusaid.gov.cy/planning/cyprusaid.nsf/page02_gr/page02_gr?opendocument&print [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 14

ε ζηήξημε ησλ αζηαζψλ θξαηψλ, ε ρξεζηή θαη απνηειεζκαηηθή δηαθπβέξλεζε, ε πξνψζεζε ηνπ εκπνξίνπ, ε έληαμε ζηελ παγθφζκηα νηθνλνκία, ε έληαμε ζηα παγθφζκηα ζπζηήκαηα επηθνηλσλίαο, ε θνηλσληθή ζπλνρή θαη ε βησζηκφηεηα ηνπ πεξηβάιινληνο. 11 1.3 ΔΠΗΣΔΤΓΜΑΣΑ Οη πξνηεξαηφηεηεο γηα ηελ πινπνίεζε ηεο επξσπατθήο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο έρνπλ εμειηρζεί ηα ηειεπηαία ρξφληα. Σν πνιηηηθφ πιαίζην επαλαπξνζδηνξίζηεθε πξνθεηκέλνπ λα ζέζεη ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο θηψρεηαο ζην επίθεληξν ηεο επξσπατθήο πνιηηηθήο θαη ην ρξεκαηνδνηηθφ πιαίζην απινπζηεχζεθε κε άμνλα έλα εληαίν κέζν, ην κεραληζκφ αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο (ΜΑ), κνινλφηη ε αλαπηπμηαθή ζπλεξγαζία πξνο ηηο ρψξεο ΑΚΔ εμαθνινπζεί λα ρξεκαηνδνηείηαη απφ δηαθπβεξλεηηθφ κέζν (ην Δπξσπατθφ Σακείν Αλάπηπμεο) θαη φρη απφ ηνλ γεληθφ πξνυπνινγηζκφ ηεο Δ.Δ. 1.3.1. Σν πνιηηηθφ πιαέζην. ηηο 20 Γεθεκβξίνπ 2005 ηα ηξία ζεζκηθά φξγαλα, ην πκβνχιην, ην Κνηλνβνχιην θαη ε Δπηηξνπή, ελέθξηλαλ απφ θνηλνχ ηελ πξψηε Δπξσπατθή ζπλαίλεζε ζρεηηθά κε ηελ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηεο ΔΔ. Καηά θχξην ιφγν φκσο είλαη ην πξψην θνηλφ θείκελν κεηαμχ ησλ θνηλνηηθψλ ζεζκηθψλ νξγάλσλ θαη ησλ θξαηψλ κειψλ. Οπζηαζηηθά, ην λέν εληαίν ζχλνιν αξρψλ ζα θαζνδεγεί ηε δξάζε ηεο Δπηηξνπήο θαη ησλ 27 θξαηψλ κειψλ. πλδέεηαη Ζ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ζέηεη σο πξσηαξρηθφ ζηφρν ηελ εμάιεηςε ηεο θηψρεηαο, ηελ πξναγσγή ηεο ρξεζηήο δηαθπβέξλεζεο, ηεο δεκνθξαηίαο θαη ησλ δηθαησκάησλ ηνπ αλζξψπνπ, θαζψο θαη ηελ εηαηξηθή ζρέζε κε ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Ζ ζπλαίλεζε ηνλίδεη ηελ αλαγθαηφηεηα ζπλνρήο κεηαμχ ησλ δξάζεσλ ηεο θνηλφηεηαο θαη ησλ θξαηψλ κειψλ. 12 Γηα ηελ εθαξκνγή ηεο πνιηηηθήο ηεο, ε ΔΔ δεζκεχζεθε λα απμήζεη ηνπο πφξνπο γηα ηε βνήζεηα. Σν ήκηζπ ηεο αχμεζεο ηεο βνήζεηαο πξννξίδεηαη γηα ηελ ππνζαράξηα Αθξηθή. Ζ βνήζεηα πξννξίδεηαη θαηά πξνηεξαηφηεηα γηα ηηο ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο ρψξεο. Γηα ην 11 http://www.europarl.europa.eu/document/activities/cont/201404/20140415att82927/20140415att82927el.pdf.ζει.7[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 12 http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/el/displayftu.html?ftuid=ftu_6.5.1.html[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01- 2016] 15

ζθνπφ απηφ απαηηείηαη θαιχηεξνο ζπληνληζκφο κε ηηο ρψξεο-παξαιήπηεο ηεο βνήζεηαο θαη ηνπο άιινπο ρνξεγνχο πφξσλ. Πξνθεηκέλνπ λα εληζρπζεί ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο θνηλνηηθήο βνήζεηαο, απαξαίηεηνο είλαη έλαο θαιχηεξνο θαηακεξηζκφο εξγαζίαο κεηαμχ ηεο ΔE θαη ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο. Ζ ζπλαίλεζε θαζνξίδεη ηνπο ηνκείο ζηνπο νπνίνπο ε πξνζηηζέκελε αμία ηεο ΔΔ είλαη εληνλφηεξε, θπξίσο ράξε ζηελ παξνπζία ηεο ζε παγθφζκην επίπεδν. Καη απηφλ ηνλ ηξφπν, ε Κνηλφηεηα ζα εζηηάζεη ηε δξάζε ηεο ζηηο εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο θαη ζηελ πεξηθεξεηαθή νινθιήξσζε ζην πεξηβάιινλ θαη ζηε δηαρείξηζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ ζηα χδαηα θαη ηελ ελέξγεηα ζηελ αλάπηπμε ηεο ππαίζξνπ, ζηε γεσξγία θαη ηελ επηζηηηζηηθή αζθάιεηα ζηε δηαθπβέξλεζε, ζηε δεκνθξαηία θαη ηα δηθαηψκαηα ηνπ αλζξψπνπ θαη ζηε ζηήξημε ησλ νηθνλνκηθψλ θαη ζεζκηθψλ κεηαξξπζκίζεσλ ζηελ πξφιεςε ησλ ζπγθξνχζεσλ θαη ηελ επάισηε θχζε ησλ θξαηψλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ αλζξψπνπ, ζηελ θνηλσληθή ζπλνρή θαη ηελ απαζρφιεζε. 13 1.3.2. Καηεπζπληάξηεο γξακκϋο πνιηηηθάο 1.3.2.1 Κψδηθαο δενληνινγέαο γηα ηνλ θαηακεξηζκφ εξγαζέαο. Γηα λα εληζρπζεί ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο βνήζεηαο πνπ παξέρεη ε ΔΔ, θξίλεηαη απαξαίηεηνο έλαο θαιχηεξνο θαηακεξηζκφο εξγαζίαο κεηαμχ ηεο Δπηηξνπήο θαη ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο. Ο θψδηθαο βαζίδεηαη ζηηο παξαθάησ αξρέο: 1. «ηελ επηθέληξσζε ησλ δξαζηεξηνηήησλ ζε πεξηνξηζκέλν αξηζκφ εζληθψλ ηνκέσλ (ηνκείο εζηίαζεο). Οη ρνξεγνί ηεο ΔΔ ζα πξέπεη λα πεξηνξίζνπλ ηηο παξεκβάζεηο ηνπο ζε κία ρψξα εηαίξν ζε δχν ηνκείο. 2. ηνλ αλαπξνζαλαηνιηζκφ ησλ άιισλ δξαζηεξηνηήησλ ζε εζληθφ επίπεδν (ηνκείο εθηφο εζηίαζεο). Οη ρνξεγνί ζα πξέπεη είηε λα δεζκεχνληαη κέζσ ζπκθσληψλ θχξηνπ ρνξεγνχ θαη θαη' εμνπζηνδφηεζε ζπλεξγαζίαο/εηαηξηθψλ ζρέζεσλ είηε λα αλαπξνζαλαηνιίζνπλ ηνπο πφξνπο, είηε λα απνδεζκεπζνχλ. 3. Μείσζε ησλ δαπαλψλ ζπλαιιαγήο κέζσ ζπκθσλίαο θχξηνπ ρνξεγνχ βνήζεηαο. Ζ εθαξκνγή ζπκθσληψλ θαη' εμνπζηνδφηεζε ζπλεξγαζίαο/εηαηξηθήο ζρέζεο, κέζσ ησλ νπνίσλ έλαο ρνξεγφο βνήζεηαο εμνπζηνδνηείηαη λα ελεξγεί εμ νλφκαηνο άιισλ ρνξεγψλ ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε πφξσλ. 13 http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/el/displayftu.html?ftuid=ftu_6.5.1.html [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01- 2016]. 16

4. Ζ θαηάιιειε ππνζηήξημε ζε ζηξαηεγηθνχο ηνκείο. Σνπιάρηζηνλ έλαο ρνξεγφο ζπκκεηέρεη ελεξγά ζε θάζε ζηξαηεγηθφ ηνκέα πνπ ζεσξείηαη ζεκαληηθφο γηα ηε κείσζε ηεο θηψρεηαο. 1. Ο θαηακεξηζκφο ηεο εξγαζίαο ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν. 2. Ο πεξηνξηζκέλνο αξηζκφο ρσξψλ πξνηεξαηφηεηαο γηα θάζε ρνξεγφ. 3. Ζ ρξεκαηνδφηεζε ζηηο «πεξηζσξηαθέο» ρψξεο πνπ ρξεηάδνληαη βνήζεηα πνπ είλαη επάισηεο θαη ε ζηαζεξνπνίεζή ηνπο έρεη ζεηηθφ αληίθηππν ζηελ επξχηεξε πεξηνρή. 4. Ζ επέθηαζε ηνπ ηνκέα αξκνδηφηεηαο: νη ρνξεγνί βνήζεηαο ηεο ΔΔ ζα εκβαζχλνπλ ζηελ αμηνιφγεζε ησλ ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκάησλ ηνπο, απνζθνπψληαο ζε κεγαιχηεξε εμεηδίθεπζε. 5. Ζ επίηεπμε πξνφδνπ ζε άιιεο πιεπξέο ηεο ζπκπιεξσκαηηθφηεηαο, φπσο ε θάζεηε ζπκπιεξσκαηηθφηεηα θαη ε ζπκπιεξσκαηηθφηεηα φζνλ αθνξά ηνπο ηξφπνπο θαη ηα κέζα. 14 6. Γηαξζξσηηθέο κεηαξξπζκίζεηο ησλ ζπζηεκάησλ ελίζρπζεο θαη νη επηπηψζεηο ζε επίπεδν πξνζσπηθνχ». 15 1.3.2.2.πλνρά ηεο αλαπηπμηαθάο πνιηηηθάο. Ζ ζπλνρή ηεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο απνηειεί δέζκεπζε ηεο ΔΔ γηα ηελ αλάπηπμε, γεγνλφο πνπ ζεκαίλεη φηη ε Κνηλφηεηα θαη ηα θξάηε κέιε ζα ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο ζηφρνπο ηεο ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε φηαλ ζεζπίδνπλ θαη εθαξκφδνπλ πνιηηηθέο πνπ ελδέρεηαη λα επεξεάζνπλ ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Οη πνιηηηθέο ηεο ΔΔ φπσο: «ην εκπφξην: ε ΔΔ ηάζζεηαη ππέξ ηεο ελζσκάησζεο ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ ζην δηεζλέο εκπφξην, ηδίσο κέζσ ηεο δηαπξαγκάηεπζεο ζπκθσληψλ ην πεξηβάιινλ: νη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, νη νπνίεο απεηινχληαη απφ πεξηβαιινληηθή ππνβάζκηζε, σθεινχληαη εκκέζσο απφ ηελ πνιηηηθή ηεο ΔΔ. 14 πκπιεξσκαηηθφηεηα ζε εζληθφ επίπεδν: δηαζθάιηζε ηζφξξνπεο ρξεκαηνδφηεζεο κεηαμχ φισλ ησλ ηνκέσλ, πέξαλ ηνπ πνιηηηθνχ ηνπο ελδηαθέξνληνο. Κάζεηε ζπκπιεξσκαηηθφηεηα: δηαζθάιηζε ζπλεξγεηψλ κεηαμχ αληίζηνηρσλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ζε πνιινχο ηνκείο αλαιακβάλνληαη ζπγρξφλσο ζε εζληθφ, πεξηθεξεηαθφ θαη δηεζλέο επίπεδν. 15 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=uriserv:r13003[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 17

ηελ θιηκαηηθή αιιαγή: νη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ζα είλαη εθείλεο πνπ ζα πιεγνχλ πεξηζζφηεξν απφ ηελ θιηκαηηθή αιιαγή θαη γη' απηφλ ην ιφγν ζα σθειεζνχλ άκεζα ή έκκεζα απφ ηελ πνιηηηθή ηεο ΔΔ. ηελ αζθάιεηα: ε ΔΔ ελίζρπζε ηνπο δεζκνχο κεηαμχ ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηεο αζθάιεηαο, ελζσκαηψλνληαο ηελ πξφιεςε ησλ ζπγθξνχζεσλ φζνλ αθνξά ηα πξνγξάκκαηα ζπλεξγαζίαο, πξνσζψληαο κία δηαθαλή θαη δίθαηε δηαρείξηζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ θαη ζηεξίδνληαο ηα πξνγξάκκαηα αθνπιηζκνχ, απνζηξάηεπζεο θαη επαλέληαμεο. ηε γεσξγία: κεηψζεθαλ δξαζηηθά ηα κέηξα πνπ έρνπλ σο απνηέιεζκα ηε λφζεπζε ηνπ εκπνξίνπ, φπσο νη εγρψξηεο επηδνηήζεηο, θαζψο θαη νη επηδνηήζεηο ζηελ εμαγσγή, ε δε ΔΔ πξφηεηλε λα αθνινπζεζεί ε ίδηα πξνζέγγηζε ζην πιαίζην ησλ δηαπξαγκαηεχζεσλ ηνπ ΠΟΔ. Δπηπιένλ, ε ΔΔ ζηεξίδεη ηε γεσξγηθή θαη αγξνηηθή αλάπηπμε ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, ηδίσο ζηελ Αθξηθή. ηελ αιηεία: θαηφπηλ ηεο κεηαξξχζκηζεο ηεο πνιηηηθήο αιηείαο ηεο ΔΔ, νη ζπκθσλίεο αιηεπηηθήο ζχκπξαμεο ελψζεθαλ κε ηνπο αλαπηπμηαθνχο ζηφρνπο. ηελ θνηλσληθή δηάζηαζε ηεο παγθνζκηνπνίεζεο, ηεο απαζρφιεζεο θαη ηεο αμηνπξεπνχο εξγαζίαο. ηε κεηαλάζηεπζε: δεκηνπξγία ελφο πιαηζίνπ πνιηηηθήο ζε πεξηθεξεηαθφ θαη εζληθφ επίπεδν κε ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, φπνπ ε ΔΔ πξέπεη λα πξνβεί ζηελ εθπφλεζε ζπγθεθξηκέλσλ κέηξσλ. ηελ έξεπλα: νη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο σθεινχληαη απφ ηα πξνγξάκκαηα έξεπλαο πνπ ε ΔΔ ρξεκαηνδνηεί ζε ηνκείο γεληθνχ ελδηαθέξνληνο ηελ θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο: γηα λα πξνσζήζεη ηηο ηερλνινγίεο πιεξνθνξηθήο θαη επηθνηλσληψλ ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, ε ΔΔ νθείιεη λα ζηεξίμεη ηηο δεκφζηεο επελδχζεηο θαη ηα δίθηπα έξεπλαο θαη εθπαίδεπζεο. ηηο κεηαθνξέο: ε δξάζε ηεο ΔΔ ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο αλαθέξεηαη ζε θαζνξηζκφ δηεζλψλ πξνηχπσλ θαη ζπλεξγαζίαο ζε δηεζλή ζρέδηα θαη ζηελ πνιηηηθή πνπ ζηνρεχεη ζηελ αλάπηπμε ησλ πεξηβαιινληηθψλ, θνηλσληθψλ θαη αζθαιψλ θαλφλσλ πνπ εθαξκφδνληαη ζηα κεηαθνξηθά κέζα πνπ εηζέξρνληαη ζην έδαθνο ηεο ΔΔ. ηελ ελέξγεηα: ε ΔΔ ζέζπηζε πνιιά κέηξα ππέξ ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ, φπσο ε πξσηνβνπιία «ελέξγεηα γηα ηελ εμάιεηςε ηεο θηψρεηαο θαη ηελ αεηθφξν αλάπηπμε», 18

ε εηαηξηθή ζρέζε ΔΔ-Αθξηθήο γηα ηηο ππνδνκέο θαη ε εηαηξηθή ζρέζε ΔΔ-Αθξηθήο γηα ηελ ελέξγεηα». 16 1.3.2.3.Κχξηα ρξεκαηνδνηηθϊ κϋζα ηεο εμσηεξηθάο δξϊζεο. Ωο εληαία ππεξεζία γηα ηελ πινπνίεζε ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο εληφο ηεο Δπηηξνπήο, ε Γεληθή Γηεχζπλζε Αλάπηπμεο θαη πλεξγαζίαο EuropeAid ζπλελψλεη δχν παιαηφηεξεο Γεληθέο Γηεπζχλζεηο: ηε ΓΓ Αλάπηπμεο θαη ηελ EuropeAid. Ζ ΓΓ Αλάπηπμεο θαη πλεξγαζίαο EuropeAid επηθεληξψλεηαη ζε ηέζζεξηο ζεκαηηθνχο ηνκείο: (1)δηαθπβΫξλεζε θαη αλζξψπηλα δηθαηψκαηα (2)αλζξψπηλε αλϊπηπμε (3)ηξφθηκα θαη θπζηθνέ πφξνη (4)νηθνλνκέα θαη εκπφξην Ζ Γεληθή Γηεχζπλζε Αλζξσπηζηηθήο Βνήζεηαο θαη Πνιηηηθήο Πξνζηαζίαο (ΓΓ ECHO) έρεη αλαιάβεη ηελ παξνρή αλζξσπηζηηθήο βνήζεηαο, πνιηηηθήο πξνζηαζίαο θαη δηαρείξηζεο θξίζεσλ πξφθεηηαη γηα έλα μερσξηζηφ ραξηνθπιάθην (βι. ην ζεκαηνινγηθφ δειηίν γηα ηελ αλαπηπμηαθή βνήζεηα). Απνηειψληαο ηε κνλαδηθή δεκφζηα ρξεκαηνδνηνχκελε ππεξεζία παγθνζκίσο πνπ αζρνιείηαη απνθιεηζηηθά κε ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο απνζηνιήο αλζξσπηζηηθήο βνήζεηαο, ε ECHO ιεηηνπξγεί βάζεη ησλ αξρψλ ηνπ αλζξσπηζκνχ, ηεο ακεξνιεςίαο, ηεο αλεμαξηεζίαο θαη ηεο νπδεηεξφηεηαο, νη νπνίεο δηέπνπλ ηελ αλζξσπηζηηθή βνήζεηα. Απνζηνιή ηεο είλαη ε παξνρή έθηαθηεο βνήζεηαο θαη θνηλσληθήο αξσγήο ζε ζχκαηα θπζηθψλ θαηαζηξνθψλ ή ελφπισλ ζπγθξνχζεσλ εθηφο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Σα ηειεπηαία έηε ν πξνυπνινγηζκφο ηεο ECHO έρεη εληζρπζεί ζπζηεκαηηθά. Άιια φξγαλα ηεο Δπηηξνπήο πνπ βνεζνχλ ζηνλ ζπληνληζκφ ησλ αλαπηπμηαθψλ κέζσλ ηεο ΔΔ είλαη ε ΓΓ 16 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=uriserv:r13015 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 19

Πεξηθεξεηαθήο Πνιηηηθήο (REGIO), ε ΓΓ Οηθνλνκηθψλ θαη Γεκνζηνλνκηθψλ Τπνζέζεσλ (ECFIN) θαη ε Τπεξεζία Μέζσλ Δμσηεξηθήο Πνιηηηθήο (FPI). 17 Πέλαθαο 1: Δπηζθφπεζε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ κϋζσλ ηεο εμσηεξηθάο δξϊζεο ηεο ΔΔ (ΠΓΠ 2014-2020). Μέζν ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε (ΜΑ) ΜΫζν Πξνζάισζε ζηνλ ζηφρν Μνξθά Δπξσπατθφ Μέζν Γεηηνλίαο (ΔΜΓ) Μεραληζκφο Πξνεληαμηαθήο Βνήζεηαο (ΜΠΒ) Λαηηληθή Ακεξηθή, Κεληξηθή Αζία, πεξηνρή ηνπ Κφιπνπ, Νφηηα Αθξηθή + ζπλνιηθή ζεκαηηθή ζηήξημε 16 ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Γεηηνλίαο, Ρσζία (πεξηθεξεηαθή θαη δηαζπλνξηαθή ζπλεξγαζία) Βαιθάληα θαη Σνπξθία Γεσγξαθηθφ + ζεκαηηθφ Γεσγξαθηθφ Γεσγξαθηθφ Μέζν εηαηξηθήο ζρέζεο (ΜΔ) Βηνκεραληθέο ρψξεο Γεσγξαθηθφ Μέζν γηα ηε Γξνηιαλδία Γξνηιαλδία Γεσγξαθηθφ Δπξσπατθφ κέζν γηα ηε δεκνθξαηία θαη ηα δηθαηψκαηα ηνπ αλζξψπνπ (EIDHR) Μεραληζκφο ζπκβνιήο ζηε ζηαζεξφηεηα θαη ηελ εηξήλε (IfSP) Μεραληζκφο πλεξγαζίαο ζηνλ ηνκέα ηεο Ππξεληθήο Αζθάιεηαο (ΜΠΑ) Δθηφο πξνυπνινγηζκνχ Δπξσπατθφ Σακείν Αλάπηπμεο (ΔΣΑ) Πξναγσγή ηεο δεκνθξαηίαο θαη ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ Πνιηηηθή ζηαζεξφηεηα θαη νηθνδφκεζε ηεο εηξήλεο Ππξεληθή αζθάιεηα ΑΚΔ θαη Τπεξπφληηεο Υψξεο θαη Δδάθε (ΤΥΔ) Θεκαηηθφ Θεκαηηθφ Θεκαηηθφ Γεσγξαθηθφ Κχξην ζεκεέν επαθάο θαη πξνυπνινγηζκφο ΓΓ DEVCO 19,7 δηζ. επξψ ΓΓ DEVCO 15,4 δηζ. επξψ ΓΓ REGIO 11,7 δηζ. επξψ FPI 955 εθαη. επξψ ΓΓ DEVCO 184 εθαη. επξψ ΓΓ DEVCO 1,3 δηζ. επξψ ΓΓ DEVCO (θαη άιια) 2,3 δηζ. επξψ ΓΓ DEVCO 225 εθαη. επξψ ΓΓ DEVCO 29,1 δηζ. επξψ ΠΖΓΖ: http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/el/displayftu.html?ftuid=ftu_6.3.1.html[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. επηηξέπνπλ επίζεο ηελ παξνρή ζπγθεθξηκέλεο θνηλνηηθήο βνήζεηαο πξνο ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Ζ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Τπεξεζίαο Δμσηεξηθήο Γξάζεο (2009) έθεξε λέεο αιιαγέο ζηνλ ζρεδηαζκφ θαη ηε δηαρείξηζε φισλ ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ κέζσλ φζνλ αθνξά ηηο εμσηεξηθέο ζρέζεηο ηεο ΔΔ, πεξηιακβαλνκέλεο ηεο ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε. 17 http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/el/displayftu.html?ftuid=ftu_6.3.1.html [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 20

1.3.2.4 Δπξσπατθά Τπεξεζέα Δμσηεξηθάο ΓξΪζεο (Δ.Τ.Δ.Γ). Γηα ηε δηαρείξηζε δηκεξψλ ζρέζεσλ ζε παγθφζκην επίπεδν, ε Δ.Τ.Δ.Γ ζηεξίδεη ηελ Δπηηξνπή θαηά ηε ράξαμε θαη ηελ εθαξκνγή πξνγξακκάησλ θαη ρξεκαηνπηζησηηθψλ κέζσλ ηεο εμσηεξηθήο δξάζεο ηεο ΔΔ. Οη πξνηάζεηο θαη ηα έγγξαθα πξνγξακκαηηζκνχ πνπ αθνξνχλ ην Δπξσπατθφ Σακείν Αλάπηπμεο, ηνλ κεραληζκφ αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο θαη ηνλ επξσπατθφ κεραληζκφ γηα ηε δεκνθξαηία θαη ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα ζα εθπνλνχληαη απφ ηηο αξκφδηεο ππεξεζίεο ηεο Δ.Τ.Δ.Γ θαη ηεο Δπηηξνπήο ππφ ηελ άκεζε επίβιεςε θαη θαζνδήγεζε ησλ κειψλ ηεο Δπηηξνπήο πνπ είλαη αξκφδηα γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηελ πνιηηηθή γεηηνληάο, αληηζηνίρσο. Ζ Δ.Τ.Δ.Γ θέξεη επζχλε γηα ηελ πινπνίεζε πνιηηηθψλ ζχκθσλα κε ηελ εληνιή πνπ νξίδεη ε πλζήθε ηεο Ληζαβφλαο γηα ζπλεξγαζία κε ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο φζνλ αθνξά ηελ εμάιεηςε ηεο θηψρεηαο, ηελ πξνψζεζε ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ θαη ηελ εδξαίσζε καθξνρξφληαο εηξήλεο. Ωζηφζν, κε ηελ αλάζεζε ηνπ πξνγξακκαηηζκνχ αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο ζηελ Δ.Τ.Δ.Γ ειινρεχεη ν θίλδπλνο λα εμειηρζεί ζε εξγαιείν εμσηεξηθήο πνιηηηθήο 18. 1.4 Ο Μεραληζκφο αλαπηπμηαθάο ζπλεξγαζέαο. Ο κεραληζκφο ρξεκαηνδφηεζεο ηεο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο απινπνίεζε ην πξνεγνχκελν πιαίζην ζπλεξγαζίαο ζπλελψλνληαο ηα δηάθνξα γεσγξαθηθά θαη ζεκαηηθά κέζα ζε έλαλ εληαίν κεραληζκφ. Αληηθαζηζηά πξνεγνχκελεο ξπζκίζεηο πνπ εγθξίζεθαλ δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 179 ΔΚ. Ο κεραληζκφο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο πεξηιακβάλεη: γεσγξαθηθά πξνγξάκκαηα: έγγξαθα ζηξαηεγηθήο αλά ρψξα γηα ηελ Αζία θαη ηε Λαηηληθή Ακεξηθή, ηε Νφηηα Αθξηθή θαη ηε Μέζε Αλαηνιή, πέληε ζεκαηηθά πξνγξάκκαηα: επέλδπζε ζε αλζξψπηλνπο πφξνπο πεξηβάιινλ θαη βηψζηκε δηαρείξηζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ, πεξηιακβαλνκέλεο ηεο ελέξγεηαο ξφινο ησλ κε θξαηηθψλ θνξέσλ θαη ησλ ηνπηθψλ αξρψλ ζηελ αλάπηπμε επηζηηηζηηθή αζθάιεηα κεηαλάζηεπζε θαη άζπιν, 18 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=uriserv:rx0013[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 21

έλα πξφγξακκα ζπλνδεπηηθψλ κέηξσλ ππέξ ησλ 18 ρσξψλ ΑΚΔ πνπ έρνπλ ππνγξάςεη ην πξσηφθνιιν γηα ηε δάραξε, ψζηε λα ιάβνπλ βνήζεηα κεηά ηε κεηαξξχζκηζε ηνπ θνηλνηηθνχ θαζεζηψηνο ζηνλ ηνκέα ηεο δάραξεο. 19 Με ηνλ ΜΑ ε Δ.Κ. ρξεκαηνδνηεί κέηξα πνπ ζηνρεχνπλ ζηε ζηήξημε ηεο ζπλεξγαζίαο κε ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηνλ θαηάινγν ρσξψλ πνπ ιακβάλνπλ βνήζεηα απφ ηελ Δπηηξνπή Αλαπηπμηαθήο Βνήζεηαο ηνπ ΟΟΑ. Οη ρψξεο ΑΚΔ εληνχηνηο είλαη επηιέμηκεο γηα ηα ζεκαηηθά πξνγξάκκαηα. Ωο εθ ηνχηνπ, ην πεδίν εθαξκνγήο ησλ ζεκαηηθψλ πξνγξακκάησλ είλαη επξχηεξν απηνχ ηεο γεσγξαθηθήο ζπλεξγαζίαο ηελ νπνία ζπκπιεξψλνπλ. 20 Ζ θνηλνηηθή βνήζεηα κπνξεί λα ρνξεγείηαη ζε ρψξεο ή ζε πεξηθέξεηεο, αιιά θαη ζε απνθεληξσκέλνπο θνξείο ζηηο ρψξεο-δηθαηνχρνπο, ζε δηεζλείο νξγαλψζεηο, ζε νξγαληζκνχο ηεο ΔΔ ή ζε κε θπβεξλεηηθέο νξγαλψζεηο. εκαληηθφ κέξνο ηεο θνηλνηηθήο βνήζεηαο δίδεηαη ζε νξγαληζκνχο ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ. Σν ρξεκαηνδνηηθφ θνλδχιην γηα ηελ πεξίνδν 2007 2013 αλέξρεηαη ζηα 16,897 δηζ. επξψ, εθ ησλ νπνίσλ 10,057 δηζ. πξννξίδνληαη γηα ηα γεσγξαθηθά πξνγξάκκαηα, 5,596 δηζ. γηα ηα ζεκαηηθά πξνγξάκκαηα θαη 1,244 δηζ. γηα ηηο ρψξεο ΑΚΔ πνπ έρνπλ ππνγξάςεη ην πξσηφθνιιν δάραξεο. 21 Οη νληφηεηεο πνπ κπνξεί λα επσθειεζνχλ απφ ρξεκαηνδφηεζε είλαη, κεηαμχ άιισλ, νη αθφινπζεο: «νη ρψξεο θαη πεξηθέξεηεο εηαίξνη. νη απνθεληξσκέλνη θνξείο ησλ ρσξψλ εηαίξσλ (δήκνη, επαξρίεο, δηακεξίζκαηα, πεξηθέξεηεο). νη θνηλνί θνξείο πνπ δεκηνπξγνχληαη απφ ηηο ρψξεο θαη πεξηθέξεηεο εηαίξνπο θαη απφ ηελ Κνηλφηεηα. νη δηεζλείο νξγαληζκνί νη νξγαληζκνί ηεο ΔΔ νξηζκέλεο νληφηεηεο ή νξγαληζκνί ησλ θξαηψλ κειψλ, ησλ ρσξψλ θαη πεξηθεξεηψλ εηαίξσλ ή θάζε άιιεο ηξίηεο ρψξαο, εθφζνλ ζπκβάιινπλ ζηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηνπ παξφληνο θαλνληζκνχ». 22 19 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=uriserv:l14173[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 20 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=uriserv:l14173[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 21 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=uriserv:l14173[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 22 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=uriserv:l14173 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 22

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ν 2.1 H αλαπηπμηαθά πνιηηηθά ζε δηεζλϋο θαη επξσπατθφ επέπεδν. H αλαπηπμηαθή πνιηηηθή απαζρνιεί εδψ θαη πνιιά ρξφληα ηε δηεζλή θνηλφηεηα θαη έρεη πξνζπαζήζεη λα αληηκεησπίζεη ηα ηδηαίηεξα πξνβιήκαηα ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ, πνπ νθείινληαη ζηε δπζρεξή νηθνλνκηθή ηνπο εζσηεξηθή θαηάζηαζε. Ζ Γηάζθεςε ηεο Υηιηεηίαο θαη ε πηνζέηεζε ησλ Αλαπηπμηαθψλ ηφρσλ ηεο Υηιηεηίαο έδσζαλ, λέα ψζεζε ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία, κε ηελ εμάιεηςε ηεο θηψρεηαο λα ηίζεηαη σο πξσηαξρηθφο ζηφρνο. Δπίζεο ζεκαληηθφ ξφιν έδσζε απηή ε ψζεζε ζηνλ αλαπηπμηαθφ ηνκέα είηε απηή αλαιακβάλεηαη ζε δηεζλέο, είηε ζε πεξηθεξεηαθφ, είηε ζε εζληθφ επίπεδν. Ζ επίηεπμε ησλ αλαπηπμηαθψλ ζηφρσλ είλαη ζηελά ζπλδεδεκέλε κε ηε ρνξήγεζε αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο πξνο ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Ωζηφζν, ηα ηειεπηαία ρξφληα, θαζίζηαηαη ζαθέο φηη ε βνήζεηα απφ κφλε ηεο δελ είλαη ηθαλή λα δψζεη απάληεζε ζηα πξνβιήκαηα ησλ ρσξψλ απηψλ. Βγαίλεη ην ζπκπέξαζκα φηη ε αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ζρεηίδεηαη άκεζα κε άιινπο ηνκείο, φπσο ην εκπφξηo, ε γεσξγία, ε κεηαλάζηεπζε, ην πεξηβάιινλ θαη ε νηθνλνκία, νη νπνίνη πηζαλφλ λα έρνπλ αξλεηηθφ αληίθηππν ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο θαη λα ππνζθάπηνπλ ηνπο αλαπηπμηαθνχο ζηφρνπο. 23 Ζ Γηαθήξπμε ηεο Υηιηεηίαο ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ αθνχ αλαγλψξηζε ξεηά ην ξφιν ηεο Δπίζεκεο Αλαπηπμηαθήο Βνήζεηαο (ΔΑΒ) ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία θαη δεζκεχηεθε ζηηο βηνκεραληθέο ρψξεο λα "ρνξεγήζεη πην γελλαηφδσξε αλαπηπμηαθή βνήζεηα» (ΟΖΔ 2000). Ζ Γηεζλήο Γηάζθεςε γηα ηελ Υξεκαηνδφηεζε γηα ηελ Αλάπηπμε, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζην Μνληεξέη ηνπ Μεμηθνχ ην 2002, επαλέιαβε ηελ άπνςε απηή θαη αλαγλψξηζε φηη «ε νπζηαζηηθή αλάπηπμε ηεο ΔΑΒ», κεηαμχ άιισλ, ζα πξέπεη λα απαηηείηαη γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ΑΥ (ΟΖΔ 2002). 24,25 Γχν είλαη νη κνξθέο ηεο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο νη νπνίεο δηαθξίλνληαη ζε δηκεξή θαη πνιπκεξή. Ζ δηκεξήο βνήζεηα ρνξεγείηαη ακέζσο απφ κηα ρψξα ρνξεγφ ζε κηα αλαπηπζζφκελε ρψξα. Αληίζεηα, ε πνιπκεξήο βνήζεηα ρνξεγείηαη κέζσ δηεζλψλ νξγαληζκψλ θαη νξγάλσλ. Πξνζιακβάλεη δειαδή ηε κνξθή ζπλεηζθνξάο ζε πνιπκεξή αλαπηπμηαθά ηακεία θαη πξνγξάκκαηα. Οη θνξείο πνιπκεξνχο βνήζεηαο είλαη ν Γηεζλήο 23 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=uriserv:l14173[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 24 http://www.undp.org/content/dam/undp/library/poverty%20reduction/inclusive%20development/towards%20human% 20Resilience/Towards_SustainingMDGProgress_Ch5.pdf,p.3[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 25 OECD-DAC 2010, Development Aid Reaches an Historic High in 2010: www.tinyurl.com/oecd2010. [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 23

Οξγαληζκφο Αλάπηπμε (International Development Association - IDΑ), ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή, αλαπηπμηαθέο ηξάπεδεο, φπσο ε Αθξηθαληθή Σξάπεδα Αλάπηπμεο, θαη νξηζκέλνη εμεηδηθεπκέλνη νξγαληζκνί ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ, φπσο ην Αλαπηπμηαθφ Πξφγξακκα ησλ ΖΔ (United Nations Development Programme - UNDP) 26. Ζ Δπξσπατθή Έλσζε, πέξα απφ ηε βνήζεηα πνπ ρνξεγείηαη απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή, ε νπνία ζεσξείηαη, φπσο αλαθέξακε παξαπάλσ πνιπκεξήο δσξεηήο, ζηε ζπλνιηθή επξσπατθή βνήζεηα ππάξρεη θαη ε δηκεξήο βνήζεηα πνπ ρνξεγνχλ απεπζείαο ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ηα θξάηε κέιε ηεο. 27 ε δηεζλέο επίπεδν, ε αλάιπζε πξνζεγγίδεη ην ξφιν ηνπ Οξγαληζκνχ Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο Καη Αλάπηπμεο (ΟΟΑ) θαη επίζεο ηεο νηθείαο Δπηηξνπήο Αλαπηπμηαθήο Βνήζεηαο (DAC). Ο Οξγαληζκφο απηφο, αλ θαη δελ απνηειεί δσξεηή αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο, ζπγθεληξψλεη ηνπο ζεκαληηθφηεξνπο δσξεηέο θαη έρεη ζπκβάιεη ζεκαληηθά ζηελ πξνψζεζε ηεο ζπλνρήο ηεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο. 2.2 Tν πιαέζην ηεο αλαπηπμηαθάο πνιηηηθάο ηεο ΔΔ. Ζ αλαπηπμηαθή ζπλεξγαζία ηεο Δ.Δ. κε ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο είλαη ζεκαληηθή αιιά πεξηζζφηεξε ζεκαζία έρεη ε ζπλνρή ηεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο θαη ησλ άιισλ πνιηηηθψλ, θπξίσο ηεο εκπνξηθήο, ηεο αγξνηηθήο θαη ησλ εμσηεξηθψλ ζρέζεσλ. Σν εκπφξην θαη ε πνιηηηθή ζπλεξγαζίαο θαη αλάπηπμεο είλαη αιιειέλδεηεο. Οη ζηξαηεγηθνί ζηφρνη ηεο εκπνξηθήο πνιηηηθήο ηεο Δ.Δ. θαίλεηαη φηη έρνπλ πξνηεξαηφηεηα ζε ζρέζε κε ηελ δέζκεπζε ηεο Δπξψπεο γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο θηψρεηαο ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Ζ ΔΔ ζηεξίδεη ηελ αλαπηπμηαθή βνήζεηα ζε ρψξεο κε ηηο πην κεγάιεο αλάγθεο. Ζ ΔΔ βνεζάεη 150 ρψξεο ζε φιν ηνλ θφζκν, απφ ην Αθγαληζηάλ κέρξη ηε Εηκπάκπνπε. Πνιιέο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο είραλ νηθνλνκηθή αλάπηπμε θαη κπφξεζαλ λα κεηψζνπλ ηα πνζνζηά θηψρεηαο. Απφ ην 2014 ε ΔΔ θαηάξγεζε ηηο άκεζεο εληζρχζεηο ζε κεγάιεο ρψξεο, φπσο ε Ηλδία, θαζψο θαη άιιεο ρψξεο, φπσο ε Μαιαηζία, ή πνιιέο ρψξεο ηεο Λαηηληθήο Ακεξηθήο. Ζ δηαδηθαζία απηή νλνκάζηεθε «δηαβάζκηζε». Ζ δηαδηθαζία αθνξά ηηο θησρφηεξεο 26 Βι. OECD (2009a), Managing Aid: Practices of DAC Member Countries, OECD, Paris,p. 48[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 27 Βι. Μέξγνο, Γ. (2001) «Ζ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηεο ΔΔ» ζηνπο ηεθάλνπ, Κ., Σζηληζηδέιε, Μ., Φαηνχξν, Αξγ., Υξηζηνδνπιίδε, Θ.(επηκ.), Δηζαγσγή ζηηο Δπξσπατθέο πνπδέο, Δλνπνηεηηθή Γπλακηθή, Γηθαηνηαμία, Γηαθπβέξλεζε, Σφκνο Α, 1ε Δθδ., ΔΠΔΔ/ Η. ηδέξεο, Αζήλα, ζει. 536. 24

πεξηνρέο ηνπ θφζκνπ. Σελ πεξίνδν 2014-2020, ην 75% πεξίπνπ ηεο ζηήξημεο ζα δηαηεζεί ζηηο θησρφηεξεο ρψξεο, αιιά πεξηζζφηεξν ζε απηέο πνπ έρνπλ πιεγεί απφ θπζηθέο θαηαζηξνθέο ή ζπγθξνχζεηο. Δπηπιένλ, ε ΔΔ είλαη ν κνλαδηθφο ρνξεγφο βνήζεηαο παγθνζκίσο». 28 Βνεζά ζηε βειηίσζε ηεο δσήο εθαηνκκπξίσλ αλζξψπσλ. Έρνληαο σο ζηφρνπο ηε κείσζε ηεο έζραηεο θηψρεηαο ζην κηζφ θαη ηελ αλάζρεζε ηεο εμάπισζεο ηνπ HIV/AIDS θαη ηελ εμαζθάιηζε πξσηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο γηα φια ηα παηδηά ηνπ θφζκνπ. 29 Ζ βνήζεηα ηεο ΔΔ ρνξεγείηαη κε δηαθαλή ηξφπν ειέγρεηαη ηαθηηθά ψζηε λα πξνιακβάλεηαη ε απάηε θαη ε δηαθζνξά θαη απηφ είλαη ζεκαληηθφ δηφηη πξέπεη λα γλσξίδνπλ νη Δπξσπαίνη θνξνινγνχκελνη πνπ πάλε ηα ρξήκαηά ηνπο. Σα πξνγξάκκαηα ηεο ΔΔ ππνβάιινληαη ζε ηαθηηθνχο αλεμάξηεηνπο ειέγρνπο ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε νξζφηεηα ησλ ινγαξηαζκψλ. Σν Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην ειέγρεη θάζε ρξφλν ζπγθεθξηκέλα ζρέδηα θαη πξνγξάκκαηα αλά ρψξα. Δάλ ππάξρεη ππφλνηα απάηεο ή δηαθζνξάο, ε Δπξσπατθή Τπεξεζία Καηαπνιέκεζεο ηεο Απάηεο κπνξεί λα πξνβεί ζε ελδειερή εμέηαζε ησλ χπνπησλ ππνζέζεσλ. Αλ ππάξρεη ππφλνηα δηαθζνξάο ε ΔΔ ζηακαηάεη ηε ρξεκαηνδφηεζε θαη γίλεηαη ε αλάθηεζε ησλ πφξσλ. 30 Δπίζεο ε ΔΔ επηδηψθεη ηε ζπκκεηνρή ησλ νξγαλψζεσλ ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ θαηά ηνλ ζρεδηαζκφ ηεο ζπλεξγαζίαο ηεο κε ρψξεο-εηαίξνπο. Καηά ηελ εθπφλεζε ησλ πξνγξακκάησλ ηεο, ε ΔΔ δελ ζπλεξγάδεηαη κφλν κε θπβεξλήζεηο, αιιά δηαζθαιίδεη επίζεο φηη νη νξγαλψζεηο ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ ζπκκεηέρνπλ ζηε δηαδηθαζία: ηέηνηνπ είδνπο νξγαλψζεηο κπνξεί λα είλαη κε θπβεξλεηηθέο νξγαλψζεηο, ζπλδηθαιηζηηθέο ελψζεηο, νξγαλψζεηο πξνάζπηζεο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησκάησλ, πεξηβαιινληηθέο νξγαλψζεηο, εκπνξηθά επηκειεηήξηα θαη πνιιέο άιιεο. 31 Σν 25% ηεο βνήζεηαο ηεο ΔΔ δίλεηαη απεπζείαο ζηηο θπβεξλήζεηο, ψζηε λα κπνξνχλ λα θέξνπλ εηο πέξαο ην έξγν ηνπο, ζχκθσλα κε ηηο πξνηεξαηφηεηεο πνπ θαζνξίδνπλ νη ίδηεο. Απηφ νλνκάδεηαη «δεκνζηνλνκηθή ζηήξημε» θαη βνεζά ηηο ρψξεο λα παίξλνπλ ζηα ρέξηα ηνπο ηελ επζχλε γηα ηελ αλάπηπμή ηνπο, κέζσ ηεο κεηαξξχζκηζεο θαη ηνπ εθζπγρξνληζκνχ ηεο εθπαίδεπζεο ή ηνπ γεσξγηθνχ ηνπο ηνκέα. 32 28 https://europa.eu/eyd2015/en/content/eu-development-aid [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015] 29 https://europa.eu/eyd2015/en/content/eu-development-aid [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 30 https://europa.eu/eyd2015/en/content/eu-development-aid [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 31 http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=com:2012:0492:fin:el:pdf,p..3[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 32 https://europa.eu/eyd2015/en/content/eu-development-aid [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 25

Ζ ΔΔ εξγάδεηαη ζθιεξά γηα λα δηαζθαιίζεη φηη ην έξγν ηεο ζε ηνκείο φπσο ην εκπφξην θαη ν ρξεκαηνπηζησηηθφο ηνκέαο, ε γεσξγία, ε αζθάιεηα, ε θιηκαηηθή αιιαγή ή ε κεηαλάζηεπζε ζπκβάιιεη ζηελ εμάιεηςε ηεο θηψρεηαο ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Αλνίγεη φιν θαη πεξηζζφηεξν ηελ εληαία επξσπατθή αγνξά ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, γεγνλφο πνπ δεκηνπξγεί νηθνλνκηθή αλάπηπμε θαη ζέζεηο εξγαζίαο ζηηο ρψξεο απηέο. 33 Ζ αλζξσπηζηηθή βνήζεηα ηεο ΔΔ θαη ε αλαπηπμηαθή ζπλεξγαζία είλαη δχν δηαθνξεηηθέο δξάζεηο, νη νπνίεο φκσο αιιεινζπκπιεξψλνληαη. ε θαηαζηάζεηο θξίζεο, ε αλζξσπηζηηθή βνήζεηα δξα άκεζα ζψδνληαο αλζξψπηλεο δσέο θαη θαιχπηνληαο ηηο βαζηθέο αλάγθεο ησλ πιεγέλησλ πιεζπζκψλ, γηα παξάδεηγκα παξέρνληαο ηξνθή, ζηέγε ή ηαηξηθή πεξίζαιςε ζε πεξηφδνπο ζπγθξνχζεσλ ή κεηά απφ θπζηθέο θαηαζηξνθέο. Αληίζεηα, ε αλαπηπμηαθή ζπλεξγαζία ππνζηεξίδεη ρψξεο κεζνπξφζεζκα θαη καθξνπξφζεζκα, νχησο ψζηε λα κπνξέζνπλ λα εμαιείςνπλ ηε θηψρεηα θαη λα επηηχρνπλ νηθνλνκηθή αλάπηπμε. 2.3 Μειινληηθά θαηϊζηαζε θαη πξνβιϋςεηο ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ. Ο ρακειφο ξπζκφο αλάπηπμεο ησλ αλαπηπζζνκέλσλ ρσξψλ, ε ηεξάζηηα αχμεζε ησλ ηδησηηθψλ ρξεψλ ηνπο, ην ζπάζηκν ηεο θνχζθαο αθηλήησλ, θαζψο επίζεο νη πξνζπάζεηεο ηφλσζεο ησλ νηθνλνκηψλ, κε ηελ άλνδν ησλ ζηξαηησηηθψλ δαπαλψλ ζα έρεη ζπλέπεηεο γηα ηελ ΔΔ αθνχ ζα κεησζνχλ μαλά νη εμαγσγέο ηεο ζε απηέο ηηο ρψξεο, εηο βάξνο ηνπ ζεηηθνχ εκπνξηθνχ ηεο ηζνδπγίνπ θαη γεληθφηεξα γηα ηελ παγθφζκηα νηθνλνκία. Γηα έλα ππνζχλνιν ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ, ν πςειφο βαζκφο εμάξηεζεο απφ ηηο νηθνλνκηθέο εληζρχζεηο επηηείλεη ηηο καθξννηθνλνκηθέο αληζνξξνπίεο θαη επίζεο λα είλαη έλαο παξάγνληαο πνπ ζπκβάιιεη ζηε ζπλνιηθή βησζηκφηεηα ησλ Αλαπηπμηαθψλ ηφρσλ ηεο Υηιηεηίαο. Τπάξρνπλ ηέζζεξηο αηηίεο κέζσ ησλ νπνίσλ ε εμάξηεζε απφ ηε βνήζεηα κπνξεί λα επεξεάζεη ηε βησζηκφηεηα ησλ ΑΥ. 34 : 1. «O βαζκφο εμάξηεζεο απφ ηε βνήζεηα: Όηαλ νη ρψξεο εμαξηψληαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηηο εληζρχζεηο (πνπ ηηο κεηξάκε σο πνζνζηφ ησλ εζφδσλ ηεο θπβέξλεζεο, σο θαηά θεθαιήλ βάζε ή σο πνζνζηφ ηνπ ΑΔΠ), νη θπβεξλήζεηο παξακέλνπλ επάισηεο ζε απφηνκεο δηαθπκάλζεηο ησλ ρξεκαηηθψλ ξνψλ βνήζεηαο. Οη ρψξεο κπνξεί λα κελ 33 https://europa.eu/eyd2015/en/content/eu-development-aid [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 34 http://www.undp.org/content/dam/undp/library/poverty%20reduction/inclusive%20development/towards%20human%20 Resilience/Towards_SustainingMDGProgress_Ch5.pdf,p.3-4[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 26

είλαη ηδηαίηεξα εμαξηεκέλεο απφ ηελ ελίζρπζε, αιιά ζε νξηζκέλνπο ηνκείο ην εζσηεξηθφ κηαο ρψξαο κπνξεί λα ζηεξηρζεί ζε κεγάιν βαζκφ ζηελ ελίζρπζε γηα λα ιεηηνπξγήζεη (π.ρ., ζηνλ ηνκέα ηεο πγείαο). 2. Ζ κεηαβιεηφηεηα ηεο ελίζρπζεο: Όηαλ ε ελίζρπζε είλαη ζηάζηκε ή απξφβιεπηε, νη δηθαηνχρεο θπβεξλήζεηο δελ είλαη ζε ζέζε λα πξνγξακκαηίζνπλ ηηο δαπάλεο ηνπο απνηειεζκαηηθά. Απηφ απμάλεη ην θφζηνο ηεο δεκνζηνλνκηθήο δηαρείξηζεο θαη κπνξεί λα επηδεηλψζεη ηε ζχλζεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ (π.ρ. κεηαβηβάζεηο πφξσλ απφ ηηο επελδχζεηο θεθαιαίσλ πξνο ηηο ηξέρνπζεο δαπάλεο). 3. Οη ρξήζεηο ηεο ελίζρπζεο: Δλψ ην θχξην πνζφ ηεο ελίζρπζεο ηεο ΔΑΒ ππνδειψλεη ζεκαληηθέο απμήζεηο θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία, θαηλνκεληθά ππάξρεη ακθηβνιία ηνπ βαζκνχ ηνπ πνζνχ πνπ ζα θζάζεη πξαγκαηηθά ζηηο δηθαηνχρεο ρψξεο ζπλνιηθά. Οξηζκέλνη ηνκείο (π.ρ., νη θνηλσληθνί ηνκείο) έρνπλ απνδερηεί κεγαιχηεξεο απμήζεηο ησλ εληζρχζεσλ ζε ζρέζε κε άιινπο (π.ρ., γεσξγία θαη παξαγσγηθέο ηθαλφηεηεο). 35 4. Ζ θπθιηθφηεηα ηεο ελίζρπζεο: Όηαλ ε ελίζρπζε είλαη θπθιηθή, κπνξεί λα επηδεηλψζεη αληί λα ακβιχλεη ηηο επηπηψζεηο ησλ νηθνλνκηθψλ θχθισλ. Όηαλ νη εληζρχζεηο είλαη αληηθπθιηθέο, κπνξεί λα έρεη κηα ζεκαληηθή εμνκάιπλζε θαη κηα αζθαιή ιεηηνπξγία». 36 ηνλ παξαθάησ πίλαθα θαη ζην ζρεηηθφ δηάγξακκα θαίλεηαη ην ζχλνιν ησλ εηζξνψλ πνπ έρνπλ δνζεί απφ ηνπο δσξεηέο απφ ην 2005 έσο ην 2014. Πξάγκαηη, κφλν ιίγνη απφ ηνπο δηεζλείο δσξεηέο έρνπλ θζάζεη ζην καθξνρξφλην ζηφρν ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ (Γαλία, ην Βέιγην, ην Λνπμεκβνχξγν, ηηο Κάησ Υψξεο, Ννξβεγία θαη νπεδία, Ζλσκέλν Βαζίιεην, Γεξκαλία, Γαιιία, Καλαδάο, Ζλσκέλεο Πνιηηείεο ηεο Ακεξηθήο θαζψο θαη ε Ηαπσλία γηα ην 2013) (ΟΟΑ-ΔΑΒ ην 2013). Αλ θαη πνιχ ρακειφηεξε ζε απφιπηνπο φξνπο, ε ΔΑΒ, πνπ παξέρεηαη απφ ηνπο λένπο αλεξρφκελνπο δσξεηέο έρεη απμεζεί ζεκαληηθά θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία, θαη ηδηαίηεξα ηα ηειεπηαία πέληε ρξφληα. Ο παξαθάησ πίλαθαο απεηθνλίδεη ηελ απφηνκε αχμεζε ζηελ αλαπηπμηαθή ζπλεξγαζία απφ ηνπο αθφινπζνπο ρνξεγνχο-δσξεηέο: ε Σζερηθή Γεκνθξαηία, ε Οπγγαξία, ε Ηζιαλδία, ε Πνισλία, ε 35 http://www.undp.org/content/dam/undp/library/poverty%20reduction/inclusive%20development/towards%20human%20 Resilience/Towards_SustainingMDGProgress_Ch5.pdf,p..3-4[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 36 http://www.undp.org/content/dam/undp/library/poverty%20reduction/inclusive%20development/towards%20human%20 Resilience/Towards_SustainingMDGProgress_Ch5.pdf,p..3-4[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 02-01-2016]. 27

ινβαθηθή Γεκνθξαηία, ε Σνπξθία, ε Σατβάλ, ην Ηζξαήι, ε ινβελία, ε Σατιάλδε, ηα Ζλσκέλα Αξαβηθά Δκηξάηα. ΠΗΝΑΚΑ 2: ΑΝΑΠΣΤΟΜΔΝΔ ΥΧΡΔ-ΤΝΟΛΟ ΔΗΡΟΧΝ ΑΠΟ ΣΟΤ ΓΧΡΖΣΔ- ΥΟΡΖΓΟΤ. Part 1 : Part I - Developing Countries Unit Year US Dollar, millions 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Donor i All Donors, Total 120243,4 12216 14442 120771,28 7 8 3,1 140153,9 148323,9 160919,75 150623,6 167371,9.. All DAC Countries, Total 105415,4 10491 12278 135164, Donors, 108296,42 8 7 3,9 120558 129066,2 134670,09 126945,8 135072,2 2 Total DAC Australia 2668,5 2954,0 Countr 1680,16 2123,22 2 7 2761,61 3826,1 4982,91 5402,7 4845,55 4203,42 ies, Austria 1808,4 1713,5 Total 1573,32 1498,43 6 1 1141,78 1208,42 1111,37 1105,75 1171,49 1144,39 Belgium 2385,6 1963,36 1976,94 1950,7 4 2609,6 3003,93 2807,41 2314,86 2299,54 2384,51 Canada 4079,6 4794,7 3756,34 3683,16 9 1 4000,07 5214,12 5458,56 5650,26 4947,24 4196,45 Czech Republic 135,15 160,87 178,88 249,21 214,7 227,56 250,46 219,63 210,88 208,99 Denmark 2562,2 2803,2 2108,92 2236,12 3 8 2809,88 2871,24 2931,13 2692,59 2927,46 2995,97 Finland 1165,7 901,94 834,4 981,34 3 1290,18 1332,95 1406,04 1319,71 1435,36 1634,58 France 9883,5 10907, 10370,8 10026,22 10600,59 9 55 12601,55 12915,1 12997,24 12028,27 11338,93 7 Germany 12290, 13980, 16248,6 10082,16 10434,81 7 87 12079,15 12985,36 14092,94 12939,49 14228,26 7 Greece 384,22 423,99 500,82 703,16 607,27 507,72 424,77 327,41 239,07 248,44 Iceland 27,26 41,5 48,25 48,41 34,42 28,75 25,57 26,12 34,91 35,41 Ireland 1192,1 1327,8 718,94 1021,66 5 5 1005,78 895,15 913,56 808,36 845,85 808,8 Italy 3970,6 4860,6 5090,9 3641,08 2 4 3297,49 2996,39 4325,97 2737,13 3430,07 3342,05 Japan 7697,1 9600,7 13125,55 11135,74 4 1 9466,58 11057,74 10831,4 10604,51 11581,59 9188,29 Korea 752,32 455,25 696,11 802,34 816,04 1173,79 1324,59 1597,45 1755,38 1850,67 Luxembou rg 256,39 290,71 375,53 414,94 414,73 402,69 409,24 399,03 429,32 426,76 Netherland s 5114,69 5451,72 6224,2 6 6992,6 6426,08 6357,31 6343,96 5522,84 5435,45 5572,03 New Zealand 273,52 258,65 319,8 347,96 309,28 342,22 424,15 449,1 457,31 502,28 Norway 3734,8 4005,7 2793,64 2945,24 3 6 4081,23 4371,56 4755,59 4752,99 5581,36 5024,28 Poland 204,79 299,7 362,9 372,54 374,89 377,75 417,47 421,06 471,9 437,08 Portugal 377,12 396,35 470,54 620,15 512,7 648,96 707,82 580,78 488,32 418,96 Slovak Republic 56,83 55,11 67,23 91,85 75,4 73,71 86,02 79,68 86,04 81,24 Slovenia 34,67 44,01 54,14 67,6 71,24 58,6 62,77 58,45 61,63 61,53 Spain 6866,8 3018,3 3813,67 5139,8 3 6584,11 5949,46 4173,11 2037,33 2374,57 1893,28 Sweden 4338,9 4731,7 3361,68 3954,96 4 5 4548,23 4533,49 5603,12 5239,79 5827,29 6222,55 Switzerlan d 1771,59 1646,44 1684,8 7 2037,6 3 2310,07 2299,95 3050,95 3052,13 3200,12 3547,59 United Kingdom United States Multilateral, Total Multil ateral, Total 10771,7 12459,02 27934,74 23532,14 9389,96 10245,2 EU Institution s 9389,96 10245,2 9848,5 3 21786, 9 11634, 2 11499, 87 11282,61 13052,97 13832,36 13891,44 17870,71 19386,5 26436, 78 28831,34 30353,16 30919,61 30686,96 31496,57 32728,6 2 13196, 98 13581,29 12746,7 17390,53 17479,05 15959,2.. 11634, 2 13196, 98 13581,29 12746,7 17390,53 17479,05 15959,2 16105,7 Non-DAC Countries, Total 3084,9 4582,79 5616,3 2 8442,1 9 6014,64 6511,01 8859,13 6198,7 16340,53.. Non- Bulgaria.......... 40,49 48,38 39,95 49,65.. 28

DAC Countr ies, Total Croatia Cyprus Estonia Hungary Israel Kuwait (KFAED) Latvia Liechtenst ein Lithuania Malta Romania Russia Saudi Arabia Chinese Taipei Thailand Turkey.............. 21,36 45,08.. 15,1 26,02 34,88 37,44 45,5 51,17 37,61 25,08 20,39.. 9,5 14,02 16,12 22,01 18,44 18,76 24,21 23,24 30,68 37,22 100,37 149,49 103,47 106,94 116,92 114,34 139,73 118,38 128,18 156,42 95,24 89,83 110,94 137,82 123,9 144,82 206,19 181,19 201,87 205,27 218,46 157,93 110,07 283,18 221,12 210,56 144,5 149,16 185,56.. 10,65 11,81 15,79 21,82 20,98 15,64 19,13 21,11 23,72 24,57.... 17,97 23,69 26,24 26,63 31,46 28,6 28,26 27,33 15,53 25,04 47,6 47,84 36,21 36,74 51,68 51,91 50,41.......... 13,69 13,8 19,96 18,58 18,26........ 122,86 152,54 114,26 163,85 142,41 133,9............ 472,39 478,99 465,01 713,66.. 1026,18 2024,9 United Arab Emirates 509,83 782,68 1550,6 5 4978,8 3 3133,74 3479,64 5094,9 1298,87 5683,27.. 483 513 514 435,2 411,35 380,91 381,24 304,5 271,77.... 73,73 66,91 178,45 40,21 9,62 31,49 16,9 46,3.. 601,04 714,34 602,33 780,36 707,17 967,42 1273,01 2533,3 3307,67 3352 2425,5 9 1265,7 5 946,63 413,82 712,8 759,15 5401,9 4889,36 Other donor countries.................... ΠΖΓΖ: http://stats.oecd.org/viewhtml.aspx?datasetcode=table1&lang=en[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 1: ΤΝΟΛΟ ΡΟΧΝ ΑΠΟ ΣΟΤ ΓΧΡΖΣΔ. ΠΖΓΖ: "ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 2" 29

χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 3 βιέπνπκε κεηξψληαο σο πνζνζηφ ηνπ ΑΔΠ ησλ δσξεηψλ, κηα θάπσο δηαθνξεηηθή εηθφλα. Ζ ΔΑΒ απφ ηνπο δσξεηέο-ρνξεγνχο ηνπ ΟΟΑ-ΔΑΒ έρεη απμεζεί, ζηελ Απζηξαιία γηα παξάδεηγκα απφ 0,25 ηνηο εθαηφ ην 2005 πνπ ήηαλ έρεη απμεζεί ζην 0,36 ηνηο εθαηφ ην 2012 (ΟΟΑ-ΔΑΒ ην 2014). Δλδηάκεζα βιέπνπκε λα κείσλεηαη ην 2009 ζην 0,29 ηνηο εθαηφ θαη ην 2013 ΔΑΒ σο πνζνζηφ ηνπ ΑΔΠ. Όπσο παξνπζηάδεηαη ν πίλαθαο βιέπνπκε θάπνηεο ππνζεκείσζεηο ζαλ εθζέηεο αξηζηεξά ςειά ζην θάζε πνζνζηφ. Παξαηεξνχκε ινηπφλ ηελ ππνζεκείσζε 1, ηελ ππνζεκείσζε 2, 3 θαη 4 νη νπνίεο καο ππνδεηθλχνπλ ε κελ πξψηε ηελ βάζε αλαιήςεσλ θαη ε δε δεχηεξε ηελ βάζε εθηακίεπζεο, ε 3 ηα πξνζσξηλά πνζνζηά ηνπ έηνπο θαη ε ππνζεκείσζε 4 ηε βάζε δεδνκέλσλ ηεο ΔΑΒ ηνπ έηνπο 2015 κε βάζε ηα ζηνηρεία ηνπ ΟΟΑ. Πξάγκαηη, κφλν ιίγνη απφ ηνπο δηεζλείο δσξεηέο έρνπλ θζάζεη ζην καθξνρξφλην ζηφρν ηνπ 0,7 ηνηο εθαηφ ηεο ΔΑΒ / ΑΔΠ. ΠΗΝΑΚΑ. 3: Καζαξά Δπέζεκεο Αλαπηπμηαθά Βνάζεηα( ΔΑΒ) σο πνζνζηφ ησλ δσξεηψλ ηνπ ΟΟΑ / ΔΑΒ ΑΔΔ/ Net Official Development Assistance ODA as percentage of OECD/DAC donors GNI. ΧΩΡΕΣ 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Australia 0,27 2,4 0,25 2,4 0,26 2,4 0,25 2,4 0,25 2,4 0,25 2,4 0,30 2,4 0,32 2,4 0,32 2,4 0,29 2,4 0,32 2,4 0,34 2,4 0,36 2,4 0,33 2,4 0,27 2,3,4 Austria 0,23 2,4 0,34 2,4 0,26 2,4 0,20 2,4 0,23 2,4 0,52 2,4 0,47 2,4 0,50 2,4 0,43 2,4 0,30 2,4 0,32 2,4 0,27 2,4 0,28 2,4 0,27 2,4 0,26 2,3,4 Belgium 0,36 2,4 0,37 2,4 0,43 2,4 0,60 2,4 0,41 2,4 0,53 2,4 0,50 2,4 0,43 2,4 0,48 2,4 0,55 2,4 0,64 2,4 0,54 2,4 0,47 2,4 0,45 2,4 0,45 2,3,4 Canada 0,25 2,4 0,22 2,4 0,28 2,4 0,24 2,4 0,27 2,4 0,34 2,4 0,29 2,4 0,29 2,4 0,33 2,4 0,30 2,4 0,34 2,4 0,32 2,4 0,32 2,4 0,27 2,4 0,24 2,3,4 Czech Republic 0,03 2,4 0,05 2,4 0,07 2,4 0,11 2,4 0,11 2,4 0,11 2,4 0,12 2,4 0,11 2,4 0,12 2,4 0,12 2,4 0,13 2,4 0,12 2,4 0,12 2,4 0,11 2,4 0,11 2,3,4 Denmark 1,06 2,4 1,03 2,4 0,96 2,4 0,84 2,4 0,85 2,4 0,81 2,4 0,80 2,4 0,81 2,4 0,82 2,4 0,88 2,4 0,91 2,4 0,85 2,4 0,83 2,4 0,85 2,4 0,85 2,3,4 Finland 0,31 2,4 0,32 2,4 0,35 2,4 0,35 2,4 0,37 2,4 0,46 2,4 0,40 2,4 0,39 2,4 0,44 2,4 0,54 2,4 0,55 2,4 0,53 2,4 0,53 2,4 0,54 2,4 0,60 2,3,4 France 0,30 2,4 0,31 2,4 0,37 2,4 0,40 2,4 0,41 2,4 0,47 2,4 0,47 2,4 0,38 2,4 0,39 2,4 0,47 2,4 0,50 2,4 0,46 2,4 0,45 2,4 0,41 2,4 0,36 2,3,4 Germany 0,27 2,4 0,27 2,4 0,27 2,4 0,28 2,4 0,28 1,4 0,36 2,4 0,36 2,4 0,37 2,4 0,38 2,4 0,35 2,4 0,39 2,4 0,39 2,4 0,37 2,4 0,38 2,4 0,41 2,3,4 Greece 0,20 2,4 0,17 2,4 0,21 2,4 0,21 2,4 0,16 2,4 0,17 2,4 0,17 2,4 0,16 2,4 0,21 2,4 0,19 2,4 0,17 2,4 0,15 2,4 0,13 2,4 0,10 2,4 0,11 2,3,4 Iceland 0,10 2,4 0,13 2,4 0,15 2,4 0,17 2,4 0,18 2,4 0,18 2,4 0,27 2,4 0,27 2,4 0,47 2,4 0,35 2,4 0,29 2,4 0,21 2,4 0,22 2,4 0,25 2,4 0,21 2,3,4 Ireland 0,29 2,4 0,33 2,4 0,40 2,4 0,39 2,4 0,39 2,4 0,42 2,4 0,54 2,4 0,55 2,4 0,59 2,4 0,54 2,4 0,52 2,4 0,51 2,4 0,47 2,4 0,46 2,4 0,38 2,3,4 Italy 0,13 2,4 0,15 2,4 0,20 2,4 0,17 2,4 0,15 2,4 0,29 2,4 0,20 2,4 0,19 2,4 0,22 2,4 0,16 2,4 0,15 2,4 0,20 2,4 0,14 2,4 0,17 2,4 0,16 2,3,4 Japan 0,28 2,4 0,23 2,4 0,23 2,4 0,20 2,4 0,19 2,4 0,28 2,4 0,25 2,4 0,17 2,4 0,19 2,4 0,18 2,4 0,20 2,4 0,18 2,4 0,17 2,4 0,23 2,4 0,19 2,3,4 Korea, Republic of 0,04 2,4 0,06 2,4 0,05 2,4 0,06 2,4 0,06 2,4 0,10 2,4 0,05 2,4 0,07 2,4 0,09 2,4 0,10 2,4 0,12 2,4 0,12 2,4 0,14 2,4 0,13 2,4 0,13 2,3,4 Luxembourg 0,70 2,4 0,77 2,4 0,78 2,4 0,86 2,4 0,79 2,4 0,79 2,4 0,89 2,4 0,92 2,4 0,97 2,4 1,04 2,4 1,05 2,4 0,97 2,4 1,00 2,4 1,00 2,4 1,07 2,3,4 Netherlands 0,84 2,4 0,82 2,4 0,81 2,4 0,80 2,4 0,73 2,4 0,82 2,4 0,81 2,4 0,81 2,4 0,80 2,4 0,82 2,4 0,81 2,4 0,75 2,4 0,71 2,4 0,67 2,4 0,64 2,3,4 New Zealand 0,25 2,4 0,25 2,4 0,22 2,4 0,23 2,4 0,23 2,4 0,27 2,4 0,27 2,4 0,27 2,4 0,30 2,4 0,28 2,4 0,26 2,4 0,28 2,4 0,28 2,4 0,26 2,4 0,27 2,3,4 Norway 0,76 2,4 0,80 2,4 0,89 2,4 0,92 2,4 0,87 2,4 0,94 2,4 0,89 2,4 0,95 2,4 0,89 2,4 1,06 2,4 1,05 2,4 0,96 2,4 0,93 2,4 1,07 2,4 0,99 2,3,4 Poland 0,02 2,4 0,02 2,4 0,01 2,4 0,05 2,4 0,07 2,4 0,09 2,4 0,10 2,4 0,08 2,4 0,09 2,4 0,08 2,4 0,08 2,4 0,09 2,4 0,10 2,4 0,08 2,3,4 Portugal 0,26 2,4 0,25 2,4 0,27 2,4 0,22 2,4 0,63 2,4 0,21 2,4 0,21 2,4 0,22 2,4 0,27 2,4 0,23 2,4 0,29 2,4 0,31 2,4 0,28 2,4 0,23 2,4 0,19 2,3,4 Slovakia 0,03 2,4 0,04 2,4 0,02 2,4 0,05 2,4 0,07 2,4 0,10 2,4 0,09 2,4 0,10 2,4 0,09 2,4 0,09 2,4 0,09 2,4 0,09 2,4 0,09 2,4 0,08 2,3,4 30

Slovenia 0,11 2,4 0,12 2,4 0,12 2,4 0,13 2,4 0,15 2,4 0,13 2,4 0,13 2,4 0,13 2,4 0,13 2,4 0,13 2,3,4 Spain 0,22 2,4 0,30 2,4 0,26 2,4 0,23 2,4 0,24 2,4 0,27 2,4 0,32 2,4 0,37 2,4 0,45 2,4 0,46 2,4 0,43 2,4 0,29 2,4 0,16 2,4 0,18 2,4 0,14 2,3,4 Sweden 0,80 2,4 0,77 2,4 0,84 2,4 0,79 2,4 0,78 2,4 0,94 2,4 1,02 2,4 0,93 2,4 0,98 2,4 1,12 2,4 0,97 2,4 1,02 2,4 0,97 2,4 1,01 2,4 1,10 2,3,4 Switzerland 0,32 2,4 0,33 2,4 0,32 2,4 0,36 2,4 0,39 2,4 0,42 2,4 0,38 2,4 0,37 2,4 0,42 2,4 0,44 2,4 0,39 2,4 0,46 2,4 0,47 2,4 0,45 2,4 0,49 2,3,4 United Kingdom United States 0,32 2,4 0,32 2,4 0,31 2,4 0,34 2,4 0,36 2,4 0,47 2,4 0,51 2,4 0,36 2,4 0,43 2,4 0,51 2,4 0,57 2,4 0,56 2,4 0,56 2,4 0,70 2,4 0,71 2,3,4 0,10 2,4 0,11 2,4 0,13 2,4 0,15 2,4 0,17 2,4 0,23 2,4 0,18 2,4 0,16 2,4 0,18 2,4 0,21 2,4 0,21 2,4 0,20 2,4 0,19 2,4 0,18 2,4 0,19 2,3,4 ΠΖΓΖ: http://mdgs.un.org/unsd/mdg/seriesdetail.aspx?srid=568. [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. Οη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο επιήγεζαλ ζθιεξά απφ ηελ ρξεκαηνπηζησηηθή θαη νηθνλνκηθή θξίζε, αλ θαη ν αληίθηππνο θαζπζηέξεζε θάπσο. Όζν πην θνληά ήηαλ δηαζπλδεδεκέλεο κε ηελ παγθφζκηα νηθνλνκία νη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, ηφζν πην έληνλα ηα απνηειέζκαηα. Καη ε αλάθακςε πνπ γίλεηαη ηψξα αηζζεηή, πεξηνξίδεηαη κφλν ζε ιίγεο κφλν ρψξεο θαη πεξηθέξεηεο. Ζ θξίζε κεηαδφζεθε θπξίσο απφ ην εκπφξην θαη ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο ξνέο φπνπ αλάγθαζαλ εθαηνκκχξηα αλζξψπνπο ζηε θηψρεηα. Ζ Δπίηεπμε ησλ Αλαπηπμηαθψλ ηφρσλ ηεο Υηιηεηίαο θηλδπλεχεη ζνβαξά ζε πνιιέο ρψξεο. Πνιιέο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο δελ έρνπλ ηνπο πφξνπο γηα ηελ ηφλσζε ηεο νηθνλνκίαο θαη ηελ πξνζηαζία ησλ θνηλσληθά κεηνλεθηνχλησλ πιεζπζκψλ ηνπο ζηνλ ίδην βαζκφ κε ηηο βηνκεραληθέο ρψξεο. Πνιιέο ρψξεο φκσο έρνπλ θαηαβάιεη ζεκαληηθέο πξνζπάζεηεο γηα ηελ άκβιπλζε απηψλ ησλ επηπηψζεσλ. Οη βηνκεραληθέο ρψξεο αζρνινχληαη πεξηζζφηεξν κε ηα δηθά ηνπο πξνβιήκαηα. Ζ εηνηκφηεηά ηνπο λα παξέρνπλ εληζρχζεηο είλαη πεξηνξηζκέλε. Βξίζθνληαη ππφ πίεζε απφ ηνπο δηεζλείο νξγαληζκνχο. 37 Βέβαηα ε αλαπηπμηαθή πνιηηηθή δελ ζα ρξεηαδφηαλ ζε θακία πεξίπησζε αλ δελ ππήξραλ νη παξαθάησ ζεκαληηθνί ιφγνη θαη νπνίνη ιφγνη έθηαζαλ ηελ παγθφζκηα νηθνλνκία ζε θξίζε θαη χθεζε. Έλαο απφ ηνπ πην ζεκαληηθνχο ιφγνπο είλαη ε θηψρεηα ε νπνία ιεηηνπξγεί σο θίλεηξν γηα γεληθφ δαλεηζκφ. Σα νηθνλνκηθά ρξέε ηνπ αλαπηπζζφκελνπ θφζκνπ δελ κπνξνχλ λα απνπιεξσζνχλ πιήξσο, πνιχ απιά επεηδή νη άλζξσπνη πνπ δνπλ ζηνλ αλαπηπζζφκελν θφζκν, δελ κπνξνχλ λα αληέμνπλ νηθνλνκηθά λα ηα εμνθιήζνπλ. Ζ ζθιεξή πξαγκαηηθφηεηα ηεο θηψρεηαο ζηηο θησρφηεξεο ρψξεο ήηαλ κηα αξρηθή ψζεζε γηα ηα δάλεηα. Δθείλνη πνπ δνπλ ζηηο πινχζηεο ρψξεο ηνπ αλεπηπγκέλνπ θφζκνπ δελ έρνπλ ίζε πξφζβαζε ζηελ εθπαίδεπζε, ηελ πγεηνλνκηθή πεξίζαιςε, ηελ θαιή δηαηξνθή θαη ηε ζηέγαζε. Σν γεγνλφο φηη ππάξρνπλ απηέο νη δηαθξίζεηο, παξάιιεια κε ηνλ κεγάιν πινχην δελ είλαη ινγηθφ αιιά δελ ζπγθξίλνληαη κε ηελ θιίκαθα ηεο παγθφζκηαο θηψρεηαο. Ζ πείλα, 37 https://poldev.revues.org/144#tocfrom1n2 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 31

ε έιιεηςε ζηέγεο, ε αζζέλεηα, θαη ηα βάζαλα ησλ θησρψλ ζηηο αλεπηπγκέλεο ρψξεο είλαη ηεξάζηηα πξνβιήκαηα. ηελ Αθξηθή, ην έλα πέκπην ηνπ πιεζπζκνχ δεη ζε ζπλζήθεο θηψρεηαο, κε εθείλεο ζηελ ππνζαράξηα Αθξηθή. Έλα παηδί ζηνλ αλαπηπζζφκελν θφζκν, θηλδπλεχεη λα πεζάλεη δέθα θνξέο πεξηζζφηεξν απφ έλα παηδί ζηε Γπηηθή Δπξψπε ή ηε Βφξεηα Ακεξηθή. 38,39 Δηθφλα 1:ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΖ ΒΟΖΘΔΗΑ ΠΖΓΖ:https://www.google.gr/search?hl=el&site=imghp&tbm=isch&source=hp&biw=1024 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. Παξά ηνλ ζπληξηπηηθφ αξηζκφ ησλ ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ θαη δεηθηψλ, ε παγθφζκηα θηψρεηα είλαη ηφζν δχζθνιν λα κεηξεζεί. Γηζεθαηνκκχξηα άλζξσπνη δνπλ ζε ζπλζήθεο απφιπηεο θηψρεηαο, εθαηνκκχξηα άηνκα είλαη εληειψο άζηεγνη, εθαηνκκχξηα άηνκα πεηλνχλ θάζε κέξα, δηζεθαηνκκχξηα άλζξσπνη δελ έρνπλ πξφζβαζε ζε αζθαιέο πφζηκν λεξφ θαη δηζεθαηνκκχξηα άηνκα δελ έρνπλ πξφζβαζε ζηελ πξσηνβάζκηα πγεηνλνκηθή πεξίζαιςε. Δπίζεο ζεκαληηθνί παξάγνληεο είλαη ην AIDS, ν ππνζηηηζκφο θαη ε αλεπάξθεηα πνιιψλ ρσξψλ ζε ελεξγεηαθή ηξνθνδνζία. νβαξφο εμίζνπ παξάγνληαο είλαη ε κεηαλάζηεπζε φισλ απηψλ ησλ θησρψλ αλζξψπσλ πνπ μεθηλνχλ απφ ηα θησρά θαη ρσξίο κέιινλ θξάηε ηνπο θαη θαηαιήγνπλ κέζσ αληίμνσλ ζπλζεθψλ ζηηο ρψξεο ηεο Δ.Δ. Γελ κπνξεί λα ππάξμεη αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ζε θξάηε πνπ καζηίδνληαη απφ ηνλ πφιεκν θαη πιένλ νη βηνκεραληθέο ρψξεο βιέπνληαο απηήλ ηελ θαηάζηαζε δελ πξνσζνχλ θακία ελίζρπζε πξνο ηηο ρψξεο απηέο δηφηη δελ ππάξρεη θακία ειπίδα αλαπηπμηαθψλ δνκψλ. 38 https://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/globdebt.htm#7 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 39 Beverly Winikoff, "Women's Health in Developing Countries," in Health Care of Women and Children in the Developing World, edited by Helen Wallace and Kanti Giri (Oakland, CA: Third Party Publishing Co., 1990), p. 170. 32

ΠΗΝΑΚΑ 4.: Δπέζεκε αλαπηπμηαθά βνάζεηα ησλ κειψλ ηεο ΔΑΒ», 2013 2013 2012 % change ODA ODA/GNI ODA ODA/GNI 2012 to 2013 USD million % USD million % in real terms a current current Australia 4 846 0,33 5 403 0,36-4,6 Austria 1 171 0,27 1 106 0,28 0,7 Belgium 2 300 0,45 2 315 0,47-5,3 Canada 4 947 0,27 5 650 0,32-10,7 Czech Republic 211 0,11 220 0,12-5,4 Denmark 2 927 0,85 2 693 0,83 3,8 Finland 1 435 0,54 1 320 0,53 3,5 France 11 342 0,41 12 028 0,45-10,0 Germany 14 228 0,38 12 939 0,37 4,2 Greece 239 0,10 327 0,13-27,7 Iceland 35 0,25 26 0,22 26,3 Ireland 846 0,46 808 0,47 1,0 Italy 3 407 0,17 2 737 0,14 18,8 Japan 11 582 0,23 10 605 0,17 34,2 Korea 1 755 0,13 1 597 0,14 5,5 Luxembourg 429 1,00 399 1,00 0,9 Netherlands 5 435 0,67 5 523 0,71-6,2 New Zealand 457 0,26 449 0,28-1,9 Norway 5 581 1,07 4 753 0,93 16,4 Poland 472 0,10 421 0,09 8,0 Portugal 488 0,23 581 0,28-19,7 Slovak Republic 86 0,09 80 0,09 3,2 Slovenia 62 0,13 58 0,13 1,7 Spain 2 375 0,17 2 037 0,16 12,0 Sweden 5 827 1,01 5 240 0,97 6,2 Switzerland 3 197 0,47 3 056 0,47 3,4 United Kingdom 17 920 0,71 13 891 0,56 28,1 United States 30 879 0,18 30 687 0,19-0,9 Total DAC 134 481 0,30 126 949 0,29 5,8 Average country effort 0,39 0,39 Memorandum items: 33

2012 2013 ODA USD MILLION CURRENT EU Institutions 15 959.. 17 479.. -12,9 DAC-EU countries 71 201 0,42 64 724 0,40 5,9 G7 countries 94 305 0,27 88 538 0,25 7,4 Non-G7 countries 40 176 0,40 38 411 0,40 2,1 ΠΖΓΖ: http://www.oecd.org/dac/stats/statisticsonresourceflowstodevelopingcountries.htm [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. DAC members' net official development assistance, 2013 35 000 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 5 000,, Australia Austria Belgium Canada Czech Republic Denmark Finland France Germany Greece Iceland Ireland Italy Japan Korea Luxembourg Netherlands New Zealand Norway Poland Portugal Slovak Republic Slovenia Spain Sweden Switzerland United Kingdom United States ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 2: Δπέζεκε αλαπηπμηαθά βνάζεηα ησλ κειψλ ηεο ΔΑΒ», 2013 ΠΖΓΖ: "ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 4 2.4 E.E. θαη Π.Ο.Δ. H Γεληθή πκθσλία Γαζκψλ θαη Eκπνξίνπ (GATT) ηέζεθε ζε ηζρχ ην 1947.Ζ GATT κε ην Γηεζλέο Nνκηζκαηηθφ Tακείν θαη ηε Παγθφζκηα Tξάπεδα ήηαλ έλαο απφ ηνπο ζεζκνχο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ κεηά ηνλ πφιεκν γηα λα ξπζκίζνπλ ηε δηεζλή νηθνλνκία θαη λα εκπνδίζνπλ ηελ επαλεκθάληζε ησλ θαηαζηξνθηθψλ πξνζηαηεπηηθψλ πνιηηηθψλ πνπ είραλ αθνινπζεζεί κεηαμχ ησλ δχν πνιέκσλ. Θεζκφο πνπ είρε ηελ επηηήξεζε ηνπ δηεζλνχο εκπνξίνπ πξντφλησλ θαη ηελ ειεπζέξσζή ησλ δαζκνινγηθψλ εκπνδίσλ. 34

H αξκνδηφηεηα ηεο GATT, ήηαλ πεξηνξηζκέλε, ε δξάζεο ηεο φκσο δηεπξχλζεθε κε ηηο επηηπρείο δηαπξαγκαηεχζεηο ζηνπο «γχξνπο» Dillon (1960-1962) θαη Kennedy (1964-1967), φπνπ νη ηεισλεηαθνί δαζκνί ησλ ρσξψλ πνπ ζπκκεηείραλ ζηηο δηαπξαγκαηεχζεηο κεηψζεθαλ θαηά πεξίπνπ 50%. Με ηνλ γχξν ηνπ Tokyo (1973-1979), φπνπ απνθαζίζηεθε κηα λέα κείσζε ησλ ηεισλεηαθψλ δαζκψλ θαηά ην έλα ηξίην θαη ε νπνία έπξεπε λα γίλεη ζε νθηψ ζηάδηα. εκαληηθέο ήηαλ νη ηεισλεηαθέο εθπηψζεηο πνπ δηαηήξεζαλ ην ειεχζεξν δηεζλέο εκπνξηθφ ζχζηεκα. Σέινο έλαο λένο γχξνο δηαπξαγκαηεχζεσλ έγηλε ζηε ζπλδηάζθεςε ηεο Punta del Este (Oπξνπγνπάε), ηνλ επηέκβξην ηνπ 1986. Ζ ζπκθσλία επηηεχρζεθε ηνλ Γεθέκβξην 1993, θαη πεξηιάκβαλε ηελ αλαζεψξεζε ησλ θαλφλσλ θαη ησλ πεηζαξρηψλ ηεο GATT θαη κεηαξξπζκίζεηο ησλ δηαηάμεσλ γηα ηε δηαζθάιηζε, ηηο επηδνηήζεηο, ην αληηληάκπηλγθ, ην ηζνδχγην πιεξσκψλ θαη ηνπο θψδηθεο γηα ηα πξφηππα θαη ηηο δεκφζηεο ζπκβάζεηο, γηα ηα δηθαηψκαηα πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο ηα ζπλδεφκελα κε ηηο εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο θαη ηα κέηξα επέλδπζεο θαζψο θαη ηηο δηεζλείο ζπλαιιαγέο ππεξεζηψλ, θαη ηέινο αθνξνχζε ζέκαηα ηεο γεσξγίαο θαη ηεο θισζηνυθαληνπξγίαο. 40 Σα ζπκβαιιφκελα κέξε ζηηο ζπκθσλίεο ηεο GATT ήηαλ ηα θξάηε κέιε ηεο EE φπσο θαη νη άιιεο εθβηνκεραληζκέλεο ρψξεο, πνπ απνθάζηζαλ λα παξαρσξήζνπλ ζεκαληηθά δαζκνινγηθά πξνλφκηα ζηηο ππφ αλάπηπμε ρψξεο. Μείσζαλ ηνπο δαζκνχο ζηα βηνκεραληθά πξντφληα φπσο: νηθνδνκηθά πιηθά, γεσξγηθά κεραλήκαηα, ηαηξνθαξκαθεπηηθφο εμνπιηζκφο, ράιπβαο, κπίξα, νηλνπλεπκαηψδε, θαξκαθεπηηθά πξντφληα, ραξηί. O Παγθφζκηνο Οξγαληζκφο Δκπνξίνπ (ΠOE), ν νπνίνο ζπζηήζεθε ην 1995, αληηθαηέζηεζε ηελ GATT θαη δηεπζεηεί ηηο δηαθνξέο ζε πνιπκεξέο πιαίζην [πκθσλία θαη απφθαζε 94/800, ηξνπ.ηειεπηαία απφ απφθαζε 2014/115 θαη πξσηφθνιιν]. Ο ΠOE πεξηιακβάλεη ηηο ηξεηο ζπκθσλίεο ζηηο νπνίεο θαηέιεμε ν Γχξνο ηεο Οπξνπγνπάεο: γηα ηηο εκπνξεπκαηηθέο ζπλαιιαγέο (GATT) γηα ην εκπφξην ησλ ππεξεζηψλ (GATS) φπνπ πεξηιακβάλεη γεληθνχο θαλφλεο πνπ δηέπνπλ ηηο ζπλαιιαγέο ππεξεζηψλ φπνπ φιεο νη ηξίηεο ρψξεο πξέπεη λα έρνπλ ηελ ίδηα κεηαρείξηζε ηεο δηαθάλεηαο σο πξνο ηελ πξφζβαζε ζηελ αγνξά (νπηηθναθνπζηηθφο ηνκέαο),ηέηαξην θαη πέκπην πξσηφθνιιν βαζίδνληαη ζηελ αξρή ηνπ πην επλννχκελνπ έζλνπο θαιχηεξε πξφζβαζε ζε ρξεκαηννηθνλνκηθέο ππεξεζίεο θαη ππεξεζίεο βαζηθψλ ηειεπηθνηλσληψλ θαη ηε ζπκθσλία γηα ηα εκπνξηθήο θχζεσο δηθαηψκαηα πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο πξνζηαηεχνληαο ηα ζήκαηα θαηαζθεπήο ή εκπνξίνπ, 40 http://www.europedia.moussis.eu/books/book_2/7/24/?all=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 35

δίθαην. 41 O ΠOE βαζίδεηαη ζηηο εξγαζίεο ππνπξγηθήο ζπλφδνπ πνπ ζπλέξρεηαη ηνπιάρηζηνλ ησλ βηνκεραληθψλ ζρεδίσλ θαη πξνηχπσλ, ησλ επξεζηηερληψλ θαη ησλ γεσγξαθηθψλ ελδείμεσλ (TRIPs). Σα ζέκαηα ηεο ζπκθσλίαο TRIPs ππάγνληαη θαηά κεγάιν κέξνο ζηελ αξκνδηφηεηα ησλ θξαηψλ κειψλ. Ο θαλνληζκφο γηα ην θνηλνηηθφ ζχζηεκα εθαξκφδεηαη απφ ηα εζληθά δηθαζηήξηα ζε θαηαζηάζεηο πνπ εκπίπηνπλ ηφζν ζην εζληθφ φζν θαη επξσπατθφ κηα θνξά αλά δηεηία, θαη ελφο γεληθνχ ζπκβνπιίνπ απνηεινχκελνπ απφ ηνπο εθπξνζψπνπο φισλ ησλ ρσξψλ κειψλ. H Δπξσπατθή Έλσζε θαη φια ηα θξάηε κέιε ηεο απνηεινχλ κέιε ηνπ ΠOE. Δίλαη αλνηθηφο ζε φιεο ηηο ρψξεο πνπ απνδέρνληαη φινπο ηνπο θαλφλεο ηνπ Γχξνπ ηεο Οπξνπγνπάεο, γεγνλφο πνπ αζθαιίδεη πην πνιχ ην δηεζλέο ζχζηεκα ησλ ζπλαιιαγψλ. Tν εζληθφ δίθαην θάζε ζπκβαιιφκελεο ρψξαο πξέπεη λα ηαηξηάδεη ή ηνπιάρηζηνλ λα πξνζεγγίδεη εθείλν ηνπ ΠOE, έηζη ψζηε λα απνθιείνληαη νη κνλνκεξείο ελέξγεηεο. Ο ΠOE επηιχεη ηηο δηαθνξέο κέζσ ελφο ζπζηήκαηνο επίιπζεο δηαθνξψλ (SIRD). Όζνλ αθνξά ηηο παξαβηάζεηο ηα κέξε δελ απνθαζίδνπλ ηα ίδηα αιιά ππάξρνπλ δηαηάμεηο πνπ επηιχνπλ ηηο δηαθνξέο γηα θάζε δήηεκα, θαη κάιηζηα θαζνξίδνληαη θαη εκπνξηθά αληίπνηλα. H ζπκθσλία πξνβιέπεη, ηε δηαδηθαζία ηεο πξνζθπγήο πνπ αλαζεσξεί ζπκπεξάζκαηα ησλ επηηξνπψλ εκπεηξνγλσκφλσλ (panels) πξψηνπ βαζκνχ δηθαηνδνζίαο. Τπάξρεη έλα πκβνχιην δηαθαλνληζκνχ ησλ δηαθνξψλ. Tα κέηξα δηαζθάιηζεο επηηξέπνληαη, αιιά ε ρξήζε ηνπο είλαη πεξηνξηζκέλε ηφζν σο πξνο ηε ζπρλφηεηα φζν θαη σο πξνο ηε δηάξθεηα ηνπ κέηξνπ. Μηα επηηξνπή επνπηεχεη παίξλνληαο κέηξα γηα λα εμαζθαιίδεη ηε ζπκθσλία. 42. H EE, φκσο, δελ αλέιαβε θακηά ππνρξέσζε πξφζβαζεο ζηελ αγνξά ηεο θαη επνκέλσο ηεο εζληθήο κεηαρείξηζεο. Δμαηξέζεθε, επίζεο, απφ ηε κεηαρείξηζε ηνπ πην επλννπκέλνπ έζλνπο θαη επνκέλσο δελ ππνρξενχηαη λα εθαξκφδεη ηελ ίδηα κεηαρείξηζε σο πξνο φια ηα θξάηε. H ζπκθσλία γηα ηηο δεκφζηεο ζπκβάζεηο, ζηελ νπνία κεηέρνπλ ε EE, νη HΠA, ε Iαπσλία θαη κεξηθέο άιιεο ρψξεο, δηέπεηαη απφ ηνπο επξσπατθνχο θαλφλεο θαη κπνξνχλ λα ζπκκεηάζρνπλ φιεο νη ρψξεο. 43 Βαζίδεηαη ζηελ αξρή ηεο «εζληθήο κεηαρείξηζεο», φπνπ νη αιινδαπνί πξνκεζεπηέο αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ έρνπλ ηελ ίδηα κεηαρείξηζε κε ηνπο 41 http://www.europedia.moussis.eu/books/book_2/7/24/?all=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 42 http://www.europedia.moussis.eu/books/book_2/7/24/?all=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 43 http://www.europedia.moussis.eu/books/book_2/7/24/?all=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 36

εζληθνχο πξνκεζεπηέο. Αθνξά ηνκείο χδαηνο, ιηκέλσλ, αεξνιηκέλσλ, ειεθηξηζκνχ θαη αζηηθψλ κεηαθνξψλ. Ζ εμηζνξξφπεζε ησλ ακνηβαίσλ νθειψλ (ζθαηξηθή ακνηβαηφηεηα) είλαη κηα αξρή φπνπ ε Δπξσπατθή Έλσζε, ζπλδέεη ηελ πξφζβαζε νηθνλνκηθψλ παξαγφλησλ ηξίησλ ρσξψλ ζηα νθέιε ηεο εληαίαο αγνξάο κε ηελ χπαξμε αλάινγσλ επθαηξηψλ γηα ηηο επξσπατθέο επηρεηξήζεηο ζηηο ελδηαθεξφκελεο ηξίηεο ρψξεο. Ζ Δπξσπατθή Έλσζε, ζαλ πξψηε εκπνξηθή δχλακε ζηνλ θφζκν, δεκηνπξγεί ηηο θαηαζηάζεηο εθείλεο πνπ ζα νδεγήζνπλ ην εκπφξην ζε αλάπηπμε θαη απηφ ζα είλαη πξνο φθειφο ηεο. Έηζη ινηπφλ ε ΔΔ κέζσ ηνπ ΠΟΔ πξνζπαζεί λα ζέζεη ππφ έιεγρν ηελ παγθνζκηνπνίεζε αιιά θαη λα δεκηνπξγήζεη έλα εκπφξην πνπ ζα ζηεξίδεηαη ζηνλ ζεκηηφ αληαγσληζκφ. Σα θξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο δελ έρνπλ πιένλ αλεμάξηεηε πνιηηηθή εμσηεξηθνχ εκπνξίνπ. Σν 60% ηνπ εκπνξίνπ ηνπο είλαη ελδν-επξσπατθφ θαη ππφθεηηαη ζηνπο θαλφλεο ηεο εληαίαο αγνξάο, νη νπνίνη απνθιείνπλ κέηξα πξνζηαζίαο ή πξνψζεζεο ηνπ εκπνξίνπ 44. Σα ππφινηπα 40% ηνπ εκπνξίνπ, ηα θχξηα κέζα εκπνξηθήο πνιηηηθήο, ην Κνηλφ Σεισλεηαθφ Γαζκνιφγην, ην θνηλφ θαζεζηψο εηζαγσγψλ θαη ηα θνηλά κέηξα πξνζηαζίαο είλαη ζηα ρέξηα ησλ νξγάλσλ ηεο ΔΔ, ηνπ πκβνπιίνπ θαη ηεο Δπηηξνπήο. Σα αλσηέξσ ζπλεξγάδνληαη γηα λα εμαζθαιίδνπλ ίζνπο φξνπο ηνπ αληαγσληζκνχ ζηηο επξσπατθέο επηρεηξήζεηο, λα ηνπο παξέρνπλ πξφζβαζε ζε εηζαγφκελεο πξψηεο χιεο ζε ίζεο ηηκέο θαη λα ηηο πξνζηαηεχνπλ εμίζνπ απφ παξάλνκεο πξαθηηθέο ησλ αληαγσληζηψλ ηνπο. Ζ θνηλή εκπνξηθή πνιηηηθή δηεπθνιχλεη ηηο δξαζηεξηφηεηεο ησλ Δπξσπαίσλ εηζαγσγέσλ, νη νπνίνη κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ κηα θαη κφλε άδεηα εηζαγσγήο γηα φιεο ηηο ρψξεο ηεο ΔΔ. 45 ην Γχξν ηεο Οπξνπγνπάεο νη ηεισληαθνί δαζκνί κεηψζεθαλ θαη νη θαλφλεο ηνπ Παγθφζκηνπ Οξγαληζκνχ Δκπνξίνπ ζηεξίδνληαη ζηελ ειεπζεξία ησλ δηεζλψλ αληαιιαγψλ, νη επξσπατθέο επηρεηξήζεηο αληηκεησπίδνπλ αθφκε εκπφδηα ζηηο δηεζλείο αληαιιαγέο ζην εκπφξην θαη ζηηο επελδχζεηο ηνπο ζε κεγάιν αξηζκφ ρσξψλ. ε ρψξεο φπσο ηεο Αζίαο θαη ηεο Λαηηληθήο Ακεξηθήο. Ζ Δπξσπατθή Έλσζε έρεη πνιχ δχλακε θαη δηνξζψλεη απηέο ηηο θαηαζηάζεηο κε δηκεξή πξνζέγγηζε (ελέξγεηεο αθνξνχζεο ην ζπγθεθξηκέλν ηξίην θξάηνο) ή ζε πνιπκεξέο πιαίζην (ελέξγεηεο κέζα ζηνλ Παγθφζκην Οξγαληζκφ Δκπνξίνπ) αιιά ηα 44 http://www.europedia.moussis.eu/books/book_2/7/24/?all=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 45 http://www.europedia.moussis.eu/books/book_2/7/24/?all=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 37

θξάηε κέιε πξέπεη λα ελψλνπλ ηηο δπλάκεηο ηνπο κε εθείλεο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ πξνβιεκάησλ ηνπ δηεζλνχο εκπνξίνπ θαη αληαγσληζκνχ 46. Οη ζπκθσλίεο νηθνλνκηθήο εηαηξηθήο ζρέζεσο (ΟΔ) ζα αληηθαηαζηήζνπλ ηελ ζπκθσλία ηνπ Κνηνλνχ πνπ ζα ηζρχεη ψο ην 2007. Οη δηαπξαγκαηεχζεηο κεηαμχ ηεο ΔΔ θαη ησλ ρσξψλ ΑΚΔ γηα απηέο ηηο λέεο ζπκθσλίεο άξρηζαλ ηνλ επηέκβξην 2002. Οη ΟΔ ζα αθνξνχλ πνιηηηθά ζέκαηα, νηθνλνκηθή θαη εκπνξηθή ζπλεξγαζία θαη αλαπηπμηαθή βνήζεηα. Ζ βαζηθή ζηξαηεγηθή είλαη ε ελίζρπζε ηεο πεξηθεξεηαθήο νηθνλνκηθήο νινθιήξσζεο ζε ππνπεξηθέξεηεο ησλ θξαηψλ ΑΚΔ 47. Οη αλαπηπζζφκελεο νηθνλνκίεο δελ έρνπλ ηηο ίδηεο δπλαηφηεηεο κε ηηο θησρφηεξεο νηθνλνκίεο. Οη θησρέο ρψξεο ζα πξέπεη λα επηδηψμνπλ πεξηζζφηεξεο πσιήζεηο θαη ζπλαιιαγέο ζηηο ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Οη ζπκθσλίεο ειεπζέξσλ ζπλαιιαγψλ κεηαμχ γεηηνληθψλ ρσξψλ κπνξνχλ λα δεκηνπξγήζνπλ δπλαηέο αγνξέο ειθπζηηθέο γηα ηνπο ληφπηνπο θαη μέλνπο επελδπηέο. Οη ζπκθσλίεο νηθνλνκηθήο εηαηξηθήο ζρέζεσο ζα πξέπεη λα ζπκβάιινπλ ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ εκπνδίσλ πνπ πεξηνξίδνπλ ηηο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζηηο ρψξεο ΑΚΔ. Ζ ΔΔ ζα πξέπεη λα ζπλερίζεη λα παξέρεη νηθνλνκηθή ζηήξημε ζηηο ρψξεο ηεο ΑΚΔ. 48 2.5 Ζ εκπνξηθά πνιηηηθά θαη αλαπηπμηαθά βνάζεηα ηεο ΔΔ κϋζσ ηνπ ΠΟΔ. Ζ Δπξσπατθή Έλσζε θαηαβάιιεη πξνζπάζεηεο γηα λα δηεπθνιχλεη ηελ είζνδν ησλ εκπνξηθψλ ηεο εηαίξσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ζην παγθνζκηνπνηεκέλν νηθνλνκηθφ ζχζηεκα, βνεζψληαο φπνηνλ έρεη αλάγθε, θαη ηδίσο ζηηο θησρφηεξεο ρψξεο, πνπ πξνο ην παξφλ δελ δξέπνπλ ηνπο θαξπνχο ηεο παγθνζκηνπνίεζεο. 49 Ζ Δπξσπατθή Έλσζε επηζπκεί δίθαηνπο «θαλφλεο παηρληδηνχ» θαη ίζεο επθαηξίεο γηα φινπο ηνπο παίθηεο. Δπηδηψθεηαη ε ζηαδηαθή θαηάξγεζε ησλ εκπνδίσλ ζην εκπφξην, κε ξπζκφ πνπ λα κπνξεί λα αθνινπζήζεη ηφζν ε ΔΔ φζν θαη νη άιινη. Ζ εκπνξηθή πνιηηηθή ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο πεξηέρεηαη ζην άξζξν 131 ηεο ζπλζήθεο πεξί ηδξχζεσο ηεο Δπξσπατθήο Κνηλφηεηαο. Σν άξζξν απηφ ζέηεη ηνπο ζηφρνπο ηεο θνηλήο εκπνξηθήο 46 http://www.europedia.moussis.eu/books/book_2/7/24/?all=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 47 http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/el/displayftu.html?ftuid=ftu_6.2.3.html [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 48 http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/el/displayftu.html?ftuid=ftu_6.2.3.html[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 49 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 38

πνιηηηθήο, πνπ ζπλίζηαληαη ζηε ζπκβνιή «πξνο ην θνηλφ ζπκθέξνλ, ζηελ αξκνληθή αλάπηπμε ηνπ παγθνζκίνπ εκπνξίνπ, ζηελ πξννδεπηηθή θαηάξγεζε ησλ πεξηνξηζκψλ ζηηο δηεζλείο ζπλαιιαγέο θαη ζηνλ πεξηνξηζκφ ησλ ηεισλεηαθψλ θξαγκψλ. 50 Μέζσ ηνπ ΠΟΔ, ε ΔΔ επηδηψθεη επίζεο λα πξνσζήζεη ηελ αεηθφξν αλάπηπμε ζην εκπφξην, φπσο ε πξσηνβνπιία ηα πάληα εθηφο απφ φπια - φπνπ φιεο νη εηζαγσγέο απφ ηηο θησρφηεξεο ρψξεο ηνπ θφζκνπ εηζέξρνληαη ζηελ ΔΔ ρσξίο εηζαγσγηθνχο δαζκνχο ή πνζνζηψζεηο κε ηελ εμαίξεζε ηνπο εμνπιηζκνχο. 51 Παξέρεη ρσξίο δαζκνχο θαη πνζνζηψζεηο πξφζβαζε ζε φια ηα πξντφληα θαηαγσγήο φισλ ησλ ΛΑΥ, κε εμαίξεζε ησλ φπισλ θαη ησλ ππξνκαρηθψλ. Ζ ΔΔ έρεη εληζρχζεη ηηο δηκεξείο θαη πεξηθεξεηαθέο ζρέζεηο κε ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Σηο δηαπξαγκαηεχζεηο κε ρψξεο ηεο Αθξηθήο, ηεο Καξατβηθήο θαη ηνπ Δηξεληθνχ (ΑΚΔ) πνπ μεθίλεζε ην 2002 γηα ηε ζχλαςε ζπκθσληψλ νηθνλνκηθήο εηαηξηθήο ζρέζεο. Παξάιιεια, ε ΔΔ έρεη δξνκνινγήζεη κηα ζεηξά απφ ζπκθσλίεο ειεχζεξσλ ζπλαιιαγψλ κε άιιεο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ηεο Αζίαο, ηεο Λαηηληθήο Ακεξηθήο, ηεο Αλαηνιηθήο γεηηνληάο ηεο Δπξψπεο θαη ηεο Νφηηαο Μεζνγείνπ. Ζ ΔΔ επηδηψθεη κηα ζπλνιηθή πξνζέγγηζε πνπ βιέπεη ζε έλα επξχ θάζκα ησλ «πίζσ απφ ζπλνξηαθά δεηήκαηα», φπσο ε δηεπθφιπλζε ηνπ εκπνξίνπ, ηερληθψλ, θνηλσληθψλ θαη πεξηβαιινληηθψλ θαλφλσλ, ησλ ππεξεζηψλ, ησλ δηθαησκάησλ πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο θαη ησλ δεκνζίσλ ζπκβάζεσλ, ηα νπνία κπνξνχλ λα δηαδξακαηίζνπλ νινέλα θαη πην ζεκαληηθφ ξφιν ψζηε λα θάλνπλ ην εκπφξην ζεκαληηθφ ηνκέα ηεο αλάπηπμεο. 52 Ζ ΔΔ πξνσζεί ηηο μέλεο άκεζεο επελδχζεηο κέζσ ηνπ ειεχζεξνπ εκπνξίνπ πξνο ηηο θησρφηεξεο ρψξεο θαη ππνζηεξίδεη ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, ηδίσο ηηο ΛΑΥ, λα εληάμνπλ ην εκπφξην ζαλ πξνηεξαηφηεηα ζηελ αλαπηπμηαθή θαη νηθνλνκηθή πνιηηηθή ηνπο αιιά θαη ηελ ζηξαηεγηθή ηνπο ζπλεξγαζία κε ηελ Δ.Δ. πνπ αθνξά ην εκπφξην πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξήζνπλ κηα ζηαζεξή βνήζεηα απφ ηελ ΔΔ ζην εκπφξην. Ζ ΔΔ βνεζάεη ηηο κηθξέο επηρεηξήζεηο ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο νηθνλνκηθά αιιά θαη λα απνθηήζνπλ πξφζβαζε ζηελ αγνξά ηεο ΔΔ, ζηελ παξνρή πιεξνθνξηψλ θαη ζηελ αλάπηπμε ηθαλνηήησλ. 53. Ζ πνιηηηθή εκπνξίνπ θαη ηεο αλάπηπμεο απφ ηελ ΔΔ ηνλίδεη ηε ζεκαζία ηεο αλάπηπμεο ηεο ρξεζηήο δηαθπβέξλεζεο θαη ηεο ηδηνθηεζίαο ησλ δηθψλ ηνπο ζηξαηεγηθψλ 50 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 51 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 52 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 53 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 39

αλάπηπμεο, ε νπνία είλαη ην θιεηδί γηα ηελ επηηπρία ησλ ρσξψλ ηνπο. Ωο εθ ηνχηνπ, νη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο πξέπεη λα εθαξκφζνπλ πγηείο εζληθέο πνιηηηθέο θαη λα αλαιάβνπλ ηηο απαηηνχκελεο εζσηεξηθέο κεηαξξπζκίζεηο γηα ηελ ηφλσζε εκπνξίνπ θαη ησλ επελδχζεσλ, λα δηαζθαιίζνπλ φηη νη θησρνί επσθεινχληαη απφ ην εκπφξην. 54 Ζ ΔΔ θαη ηα θξάηε κέιε ηεο είλαη ζην ζχλνιν ηνπο απφ ηνπο θνξπθαίνπο παξφρνπο ζηνλ θφζκν ηεο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο κέζσ ην εκπνξίνπ. Όπσο θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα 5 θαη ελ ζπλερεία ζηα ζρεδηαγξάκκαηα 3 θαη 4 ε Δ.Δ. δίθαηα έρεη θεξδίζεη ηνλ ηίηιν ηεο παγθφζκηαο δχλακεο ζην εκπφξην θαζψο ζπγθξίλνληαο ηελ κε ηηο άιιεο εκπνξηθέο δπλάκεηο βιέπνπκε ην 2013 φηη ππεξηεξεί ζε εηζαγσγέο θαη εμαγσγέο. 55 Δλψ νη εηζαγσγέο ηεο Ακεξηθήο ην 2013 είλαη 2079 θαη νη εμαγσγέο 1688 ηεο Κίλαο είλαη 1716 θαη 1817 αληίζηνηρα βιέπνπκε φηη ε Δ.Δ. έξρεηαη λα πξνζπεξάζεη θαηά πνιχ ηηο δχν ππεξδπλάκεηο κε κεγάιν πνζνζηφ. 56 Με θάπνηεο δηαθπκάλζεηο, ην εκπνξηθφ ηζνδχγην ζηελ Δπξψπε μεπεξλάεη θαηά πνιχ ηηο ππφινηπεο δπλάκεηο θαη είλαη ζηαζεξά ζεηηθφ ην 2013. Βιέπνπκε κηα κεγάιε δηαθνξά αλάκεζα ζηελ Δπξψπε θαη ζηηο ππφινηπεο ππεξδπλάκεηο πνπ παξφιν ηελ κεγάιε νηθνλνκηθή θξίζε πνπ πεξλάεη ε Δπξψπε απφ ην 2010 θαη χζηεξα κε ηηο ρψξεο ηνπ Νφηνπ λα βξίζθνληαη κε ηεξάζηηα ρξέε θαη δεκνζηνλνκκηθά ειιείκαηα ην εκπφξην ηεο είλαη ζηαζεξφ θαη κε αλνδηθή ηάζε. Ζ Ακεξηθή ζε ζρέζε κε ηελ Κίλα θαη ηελ Δπξψπε έρεη ηηο ιηγφηεξεο εμαγσγέο κε 1688 δηο επξψ. Ζ Κίλα βξίζθεηαη ζηα 1817 δηο επξψ. χκθσλα κα ηα δεδνκέλα ησλ ζρεδηαγξακκάησλ 3 & 4 βιέπνπκε φηη νη Δπξσπατθεο εμαγσγέο δελ επεξεάζηεθαλ έληνλα απφ ηελ θξίζε θαη πφζν νη εηζαγσγέο έρνπλ απμεζεί ζε ζρέζε κε ηηο άιιεο ρψξεο. Σν εκπνξηθφ πιεφλαζκα Δπξψπεο ΖΠΑ έρεη απμεζεί ππεξ ηεο Δπξψπεο θαζψο θαη κεηαμχ Δπξψπεο-Κίλαο, Δπξψπεο Ηαπσλίαο κηα ρψξα ε Ηαπσλία κε κεγάιε ηερλνινγηθή δχλακε ζε φια ηα είδε πξντφλησλ φπνπ θαίλεηαη φκσο λα έξρεηαη ηέηαξηε φπσο θαίλεηαη ζην ζρεδηάγξακκα 3 & 4 θαη Δπξψπεο Νφηηαο Κνξέαο. Οη δεζκεχζεηο ηεο ΔΔ θαη ησλ θξαηψλ κειψλ γηα βνήζεηα ζην εκπφξην αλαθηήζεθαλ ην 2013, κε αχμεζε 13%, γηα λα θζάζεη ηα 2188 δηζ επξψ, ζηηο εηζαγσγέο θαη 2415 ζηηο εμαγσγέο ην δεχηεξν πςειφηεξν πνζφ φισλ ησλ επνρψλ ζχκθσλα κε ηα ζρεδηαγξάκκαηα 3 & 4 μεπεξλψληαο ρψξεο θνινζζνχο κε παγθφζκηα εκπνξηθή θαη νηθνλνκηθή δχλακε φπσο βιέπνπκε ζηα ζρεδηαγξάκκαηα. 57 54 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 55 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 56 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 57 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 40

ΠΗΝΑΚΑ 5.: ΔΜΠΟΡΗΟ ΑΓΑΘΧΝ ΚΑΗ ΔΜΠΟΡΗΚΧΝ ΤΠΖΡΔΗΧΝ 2013, ΓΗ ΔΜΠΟΡΗΟ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΗ ΔΜΠΟΡΗΚΩΝ ΥΠΖΡΔΗΩΝ 2013, ΓΗ Χώρα ή περιοχή Ειςαγωγέσ Εξαγωγέσ ΕΤΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΗ 2188 2415 ΗΝΩΜΕΝΕ ΠΟΛΙΣΕΙΕ 2079 1688 ΚΙΝΑ 1716 1817 ΙΑΠΩΝΙΑ 750 648 ΝΟΣΙΑ ΚΟΡΕΑ 468 506 ΠΖΓΖ: http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade. [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 3: ΔΜΠΟΡΗΟ ΑΓΑΘΧΝ ΚΑΗ ΔΜΠOΡΗΚΧΝ ΤΠΖΡΔΗΧΝ 2013, ΓΗ ΔΤΡΧ ΠΖΓΖ: "ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 5" ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4: ΔΜΠΟΡΗΟ ΑΓΑΘΧΝ ΚΑΗ ΔΜΠOΡΗΚΧΝ ΤΠΖΡΔΗΧΝ 2013, ΓΗ ΔΤΡΧ 41

ΠΖΓΖ: "ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 5" Ζ ρξεκαηνδφηεζε ηεο βνήζεηαο γηα ην εκπφξην απνηειεί κέξνο ηεο ζπλνιηθήο βνήζεηαο ηεο επίζεκεο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο ηεο ΔΔ γηα ηηο δηάθνξεο ρψξεο θαη ρξεκαηνδνηείηαη κέζσ δηαθφξσλ κεραληζκψλ φπσο αλαθέξακε ζε πξνεγνχκελν θεθάιαην ην Δπξσπατθφ Σακείν Αλάπηπμεο γηα ηηο ρψξεο ηεο Αθξηθήο, ηεο Καξατβηθήο θαη ηνπ Δηξεληθνχ ηνλ Μεραληζκφ Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο ή ην δηάδνρφ ηνπ, ηνλ Δπξσπατθφ Μεραληζκφ Γεηηνλίαο γηα ηηο άιιεο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ηνλ Μεραληζκφ Πξνεληαμηαθήο Βνήζεηαο, φπνπ θαιχπηεη ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο (π.ρ. Σνπξθία, ε νπνία είλαη ν κεγαιχηεξνο απνδέθηεο ηεο βνήζεηαο ηεο ΔΔ γηα ην Δκπφξην). 58 Ζ ΔΔ θαη ηα θξάηε κέιε ηεο έρνπλ κηα θνηλή ζηξαηεγηθή ηελ ελίζρπζε κέζσ ηνπ εκπνξίνπ ησλ θησρψλ ρσξψλ. Αμηνπνηήζε, πξνψζεζε θαη ππνζηήξημε ησλ δηαδηθαζηψλ πεξηθεξεηαθήο νινθιήξσζεο κέζσ ηεο βνήζεηαο γηα ην εκπφξην, αθφκε θαη εληφο ηεο Αθξηθήο, ηεο Καξατβηθήο θαη ηνπ Δηξεληθνχ (ΑΚΔ). Δμάιινπ ε ΔΔ είλαη ε κεγαιχηεξε εληαία αγνξά ζηνλ θφζκν κε δηαθαλείο θαλφλεο θαη ηνπο θαλνληζκνχο. ρεδφλ 500 εθαηνκκχξηα θαηαλαισηέο αλαδεηνχλ ηελ πνηφηεηα αγαζψλ. Τπάξρεη αζθαιέο λνκηθφ πιαίζην επελδχζεσλ πνπ είλαη απφ ηα πην αλνηρηά ζηνλ θφζκν κε ζθνπφ ηελ απνδνρή θαη βνήζεηα λενεηζεξρφκελσλ επηρεηξήζεσλ. Ζ αγνξά ηεο ΔΔ είλαη πνιχ αλνηρηή γηα ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ζηνλ θφζκν. Ζ Δπξψπε είλαη εληαγκέλε ζηηο παγθφζκηεο αγνξέο θαη απηφ θαίλεηαη απφ ησλ αλσηέξσ πίλαθα ή ζρεδηάγξακκα. Ζ επθνιία ησλ ζχγρξνλσλ κεηαθνξψλ θαη ησλ επηθνηλσληψλ, ζχκθσλα κε ηελ νπνία παξάγνληαη, αγνξάδνληαη θαη πσινχληαη πξντφληα ζε φιν ηνλ θφζκν, δίλεη ηελ δπλαηφηεηα ζηηο επξσπατθέο επηρεηξήζεηο θάζε κεγέζνπο λα εκπνξεχνληαη εθηφο Δπξψπεο. Δπίζεο νη εξγαδφκελνη παξέρνπλ ηηο ππεξεζίεο ηνπο ζε δηάθνξεο ρψξεο ζην πιαίζην ελφο πνιπεζληθνχ παγθνζκηνπνηεκέλνπ δηθηχνπ ή κέζσ εηδηθψλ ζπκβάζεσλ παξνρήο ππεξεζηψλ. Οη επελδπηέο επδνθηκνχλ ζε έλα ζηαζεξφ, πγηή θαη πξνβιέςηκν πεξηβάιινλ ρσξίο λα ππάξρνπλ εκπφδηα. 59 χκθσλα κε ηα ζρεδηαγξάκκαηα 3 & 4 ε Δπξψπε βιέπνπκε φηη εμάγεη θαη εηζάγεη εθαηνληάδεο εθαηνκκχξηα επξψ αμίαο ησλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ. Ζ Δπξψπε είλαη ν κεγαιχηεξνο εμαγσγέαο ζηνλ θφζκν ησλ κεηαπνηεκέλσλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ, θαη είλαη ε 58 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 59 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 42

ίδηα ε κεγαιχηεξε εμαγσγηθή αγνξά γηα πεξίπνπ 80 ρψξεο. Σα 28 κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο αληηπξνζσπεχνπλ ην 16% ησλ παγθφζκησλ εηζαγσγψλ θαη εμαγσγψλ. 60 2.6 ΔκπνξηθΫο πνιηηηθϋο ησλ αλαπηπζζνκϋλσλ ρσξψλ θαη ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκϋλσλ ρσξψλ. Ζ παγθνζκηνπνίεζε κεηακνξθψλεη ηελ αλάπηπμε. H άλνδνο ηνπ αλαπηπζζφκελνπ θφζκνπ είλαη ηεξάζηηα. Τπάξρνπλ πνιινί ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο έρεη επηηεπρζεί απηή ε νηθνλνκηθή άλνδνο. Έλαο απφ ηνπο πην ζεκαληηθνχο είλαη ε ελζσκάησζή ηνπ ζηελ παγθφζκηα νηθνλνκία - θαη ε λέα πξφζβαζε ζηηο αγνξέο, ηελ ηερλνινγία θαη ηηο επελδχζεηο. Ζ αχμεζε απηή ησλ αλαπηπζζνκέλσλ ρσξψλ είλαη κηα απφ ηηο ηέζζεξηο ηειεπηαίεο ηάζεηο πνπ δίλνπλ λέεο επθαηξίεο αλάπηπμεο. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα άιιεο ηξεηο ηάζεηο φπσο ε εμάπισζε ησλ αιπζίδσλ παξαγσγήο, πςειέο ηηκέο ησλ εκπνξεπκάησλ, θαζψο θαη ε απμαλφκελε νηθνλνκηθή αιιειεμάξηεζε. Οη εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο κεηαμχ αλεπηπγκέλσλ θαη αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ, θαη νη εκπνξηθέο πνιηηηθέο ησλ δχν νκάδσλ ρσξψλ, είλαη ζέκαηα ζεκαληηθνχ ελδηαθέξνληνο. Σν εκπφξην ζα πξέπεη λα έρεη θεληξηθφ ξφιν ζε νπνηαδήπνηε «λέν γχξν» ησλ δηαπξαγκαηεχζεσλ ηεο GATT. 61 Oη ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο ρψξεο αληηπξνζσπεχνπλ κφλν ην 1,23% ηνπ παγθφζκηνπ εκπνξίνπ. Ζ ζπκβνιή ηεο βνήζεηαο γηα ην εκπφξην έρεη απμεζεί κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ. Πξέπεη λα εληζρπζεί ε πιεπξά ηεο δήηεζεο (δειαδή ελζάξξπλζε ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ λα δψζνπλ πξνηεξαηφηεηα ζην εκπφξην ζε εζληθά αλαπηπμηαθά ζρέδηα). Ζ απμαλφκελε αληαπφθξηζε ησλ πάξνρσλ-δσξεηψλ (δειαδή ε ελζάξξπλζε ησλ παξφρσλ ηεο ζπλεξγαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ εκπνξίνπ ψζηε λα δψζνπλ πξνηεξαηφηεηα θαη λα θηλεηνπνηήζνπλ πφξνπο) ε γεθχξσζε ηνπ ράζκαηνο κεηαμχ ηεο δήηεζεο θαη ηεο αληαπφθξηζεο (δειαδή ε ελζάξξπλζε ηνπ δηαιφγνπ ζρεηηθά κε ην εκπφξην θαη ηελ αλάπηπμε). Ζ πξνψζεζε ηεο δηαθάλεηαο θαη ηεο ινγνδνζίαο - βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πξσηνβνπιίαο. Ο ΠΟΔ θαη ην πιαίζην ηνπ ΟΟΑ γηα ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηελ αμηνιφγεζε επηηξέπεη ηελ αληηθεηκεληθή αλάιπζε ηεο παγθφζκηαο βνήζεηαο πξνο ηηο εκπνξηθέο ξνέο θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηά ηνπο. 62 60 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 61 http://ec.europa.eu/trade/policy/eu-position-in-world-trade/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 62 https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/world_trade_report14_e.pdf,p.78-113 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 43

Ζ ηαρεία νηθνλνκηθή αλάπηπμε ζε πνιιέο αλαπηπζζφκελεο νηθνλνκίεο θαηέδεημε ην ξφιν πνπ ην εκπφξην κπνξεί λα παίμεη ζηελ ελίζρπζε ηνπ θαηά θεθαιήλ εηζφδεκαηνο, βνεζψληαο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο λα επηηχρνπλ επξχηεξνπο θνηλσληθνχο ζηφρνπο, θαη ζηε βειηίσζε ηεο πξφζβαζεο ζε πξνεγκέλεο ηερλνινγίεο θαη γλψζεηο, δεκηνπξγψληαο βάζεηο γηα κειινληηθή αλάπηπμε. Τπάξρνπλ ηέζζεξηο βαζηθέο νηθνλνκηθέο ηάζεηο φπνπ έρνπλ αιιάμεη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν νη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ην εκπφξην γηα λα δηεπθνιχλνπλ ηελ αλάπηπμή ηνπο. Οη ηάζεηο απηέο είλαη ε νηθνλνκηθή άλνδνο ησλ αλαπηπζζφκελσλ νηθνλνκηψλ, ε νινέλα απμαλφκελε νινθιήξσζε ηεο παγθφζκηαο παξαγσγήο κέζσ ησλ αιπζίδσλ εθνδηαζκνχ, νη πςειφηεξεο ηηκέο ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ θπζηθψλ πφξσλ, θαζψο θαη ε απμαλφκελε αιιειεμάξηεζε ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο. 63 Ζ πξψηε ηάζε είλαη ε επηηάρπλζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Οη κέζνη ξπζκνί νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο έρνπλ ηξηπιαζηαζηεί ζε ζχγθξηζε κε ηε δεθαεηία ηνπ 1990, αλ θαη ππάξρεη ζήκαλζε δηαθχκαλζε απφ ρψξα ζε ρψξα. Ζ αλαπηπμηαθή ηξνρηά θαίλεηαη λα είλαη ίδηα κε ηε καθξνρξφληα εκπεηξία ηνπ παξειζφληνο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο Ηαπσλίαο θαη ησλ λεν-βηνκεραληθψλ νηθνλνκηψλ ζηελ Αλαηνιηθή Αζία, ε θάζε κία απφ απηέο ηηο πεξηπηψζεηο, ε ηαρεία αλάπηπμε ζπλνδεχηεθε απφ αχμεζε ησλ εκπνξηθψλ ξνψλ, κε παξάιιειε κείσζε ησλ δαζκνινγηθψλ εκπνδίσλ. Ζ δεχηεξε ηάζε είλαη ε επέθηαζε ησλ παγθφζκησλ αιπζίδσλ αμίαο. Οη παγθφζκηεο αιπζίδεο αμίαο, ή ΠΑΑ-GVCs, πξνζθέξνπλ πεξηζζφηεξεο επθαηξίεο γηα ηελ αλάπηπμε πνιιψλ ρσξψλ κε ζθνπφ λα εληαρζνχλ ζηελ παγθφζκηα νηθνλνκία κε ρακειφηεξα έμνδα. Δπηθεληξψλνληαη ζην ηκήκα ηεο δηαδηθαζίαο ζην νπνίν είλαη θαιχηεξεο, ρξεζηκνπνηψληαο ελδηάκεζα αγαζά θαη ππεξεζίεο. Βειηηψλνπλ ηελ ηερλνινγία ηεο επηθνηλσλίαο θαη κεηψλνπλ ην θφζηνο κεηαθνξάο ζε φιν ηνλ θφζκν. Πεξηνξηζκφο ησλ εκπνδίσλ ζηηο επελδχζεηο, πξνθεηκέλνπ λα κπνξέζνπλ νη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο λα ελζσκαησζνχλ ζηηο ΠΑΑ. 64 Μηα ρψξα πνπ ζέιεη λα εληαρζεί ζε απηέο ηηο αιπζίδεο παξαγσγήο ζα πξέπεη λα έρεη παξαγσγή ζε αληαγσληζηηθά επίπεδα ζε παγθφζκην επίπεδν. ηελ πξάμε, απηφ ζεκαίλεη φηη πνιιέο ιηγφηεξν αλαπηπγκέλεο ρψξεο δελ κπνξνχλ λα ελζσκαησζνχλ. Ζ ηξίηε ηάζε είλαη ε αχμεζε ησλ γεσξγηθψλ θαη θπζηθψλ πφξσλ ησλ ηηκψλ θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία, θαη ε 63 https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/world_trade_report14_e.pdf,p.78-113 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 64 https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/world_trade_report14_e.pdf,p.78-113 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 44

απμαλφκελε ζεκαζία ησλ εμαγσγψλ ησλ βαζηθψλ πξντφλησλ. Απηή ε ζηξνθή έρεη παξαρσξήζεη ζεκαληηθά θέξδε ζε αλαπηπζζφκελεο ρψξεο πνπ είλαη ζε ζέζε λα εμάγνπλ εκπνξεχκαηα. Αλ θαη ν θίλδπλνο ηεο αληηζηξνθήο δελ κπνξεί λα απνθιεηζηεί, ε θαηάζηαζε ηεο παγθφζκηαο δήηεζεο - θαη εηδηθά ε ηζρπξή δήηεζε απφ ηηο αλαδπφκελεο νηθνλνκίεο - ηηκέο ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ θπζηθψλ πφξσλ ζα παξακείλεη ηζρπξή ζην εγγχο κέιινλ. Απηφ ζεκαίλεη φηη ν γεσξγηθφο ηνκέαο, ν νπνίνο απαζρνιεί πεξηζζφηεξν απφ ην ήκηζπ ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, κπνξεί λα ζπλερίζεη λα δηαδξακαηίδεη έλαλ θξίζηκν ξφιν ζηελ απνθπγή ηεο ηεο θηψρεηαο. Ο ξφινο απηφο ζα κπνξνχζε λα εληζρπζεί εάλ κεησζνχλ ηα εκπφδηα γηα ηηο εμαγσγέο γεσξγηθψλ πξντφλησλ. Σα ηηκνιφγηα ζε αγνξέο πξννξηζκνχ θαη νη ζηξεβισηηθέο επηδνηήζεηο ζπλερίδνπλ λα είλαη πςειέο. Μαθξνπξφζεζκα, ε ηθαλφηεηα ηεο γεσξγίαο λα ζπκβάιεη ζηελ αλάπηπμε ζα εμαξηεζεί απφ ηελ επίηεπμε ζπλερνχο βειηίσζεο ηεο παξαγσγηθφηεηαο ηεο κείσζεο ησλ δαζκνινγηθψλ θξαγκψλ θαη ησλ ζηξεβισηηθψλ επηδνηήζεσλ ζε παγθφζκην επίπεδν. Δπλντθέο ηάζεηο ησλ ηηκψλ έρνπλ κεηαθξαζηεί ζε ζεκαληηθή αχμεζε ηνπ θαηά θεθαιήλ ΑΔΠ ζε πνιιέο πινχζηεο ζε θπζηθνχο πφξνπο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, ηδηαίηεξα ζηελ ππνζαράξηα Αθξηθή θαη ηε Λαηηληθή Ακεξηθή. 65 ηνλ πίλαθα 6 θαίλεηαη ε ιίζηα ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκέλσλ ρσξψλ θαη ζηνλ πίλαθα 7 νη δείθηεο απηψλ ησλ ρσξψλ ζηελ ηειηθή θαηαλαισηηθή δαπάλε (πεξηιακβάλεη φιεο ηηο ηξέρνπζεο δαπάλεο ηνπ θξάηνπο γηα αγνξέο αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ (ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ακνηβήο ησλ εξγαδνκέλσλ). Πεξηιακβάλεη επίζεο ηηο πεξηζζφηεξεο δαπάλεο γηα ηελ εζληθή άκπλα θαη ηελ αζθάιεηα, αιιά απνθιείεη ηηο ζηξαηησηηθέο δαπάλεο ηεο θπβέξλεζεο, πνπ είλαη κέξνο ηνπ ζρεκαηηζκνχ θπβεξλεηηθνχ θεθαιαίνπ), ζηελ θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ (Σειηθή θαηαλάισζε λνηθνθπξηψλ (πξψελ ηδησηηθή θαηαλάισζε) είλαη ε αγνξαία αμία φισλ ησλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ, θαζψο θαη ησλ αλζεθηηθψλ πξντφλησλ (φπσο ηα απηνθίλεηα, ην πιχζηκν κεραλέο θαη ππνινγηζηέο ζην ζπίηη), πνπ αγνξάδνληαη απφ ηα λνηθνθπξηά. Απνθιείεη ηηο αγνξέο θαηνηθηψλ, αιιά πεξηιακβάλεη ηεθκαξηφ ελνίθην γηα ηδηφθηεηεο θαηνηθίεο. Πεξηιακβάλεη επίζεο ηηο πιεξσκέο θαη ηέιε γηα ηηο θπβεξλήζεηο λα απνθηήζνπλ άδεηεο θαη πηζηνπνηεηηθά. Δδψ, νη θαηαλαισηηθέο δαπάλεο ησλ λνηθνθπξηψλ πεξηιακβάλνπλ ηηο δαπάλεο ησλ κε θεξδνζθνπηθψλ ηδξπκάησλ πνπ εμππεξεηνχλ λνηθνθπξηά, αθφκε θαη φηαλ αλαθέξνληαη ρσξηζηά απφ ηε ρψξα. Σν ζηνηρείν απηφ 65 https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/world_trade_report14_e.pdf p.78-113 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 45

πεξηιακβάλεη επίζεο ηπρφλ ζηαηηζηηθέο δηαθνξέο φζνλ αθνξά ηε ρξήζε ησλ πφξσλ ζε ζρέζε κε ηελ παξνρή ησλ πφξσλ), ζην αθαζάξηζην θεθάιαην εηζαγσγψλ θαη εμαγσγψλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ. Τπάξρνπλ ρψξεο φπσο ην Αθγαληζηάλ, ε Αλγθφια, ην Μπαγθιαληέο, ην Σζαλη, ε Γνπηλέα θαη άιιεο ρψξεο πνπ ρξεηάδνληαη νηθνλνκηθή θαη πξσηνβάζκηα ζηήξημε φπσο ηξνθή, λεξφ,ζηέγε,έλδπζε θ.ι.π πλερίδνληαο ζηνλ παξαθάησ πίλαθα 6 ζα κπνξνχζακε λα παξαηεξήζνπκε κέζσ ηνπ Παγθφζκηνπ Οξγαληζκνχ εκπφξίνπ ηνπο δείθηεο ησλ ρσξψλ απηψλ ζηελ ηειηθή θαηαλάισζε, ην αθαζάξηζην θεθάιαην εμαγσγψλ θαη εηζαγσγψλ. Βιέπνληαο ην Αθγαληζηάλ παξαηεξνχκε φηη ε θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ ην 2000 ήηαλ ζην 112% θαη ην 2014 βξίζθεηαη ζην 108.Οη εμαγσγέο ήηαλ 32% ην 2000 θαη έρνπλ κεησζεί ζην 6% ην ίδην θαη νη εηζαγσγέο αιιά φρη κε ηφζν κεγάιε απφθιηζε ην 2000 ήηαλ ζην 65% θαη ην 2014 έρνπλ πέζεη ζην 44%. Αθαζάξηζηε απνηακίεπζε δελ ππάξρεη ην 2000 θαη 2014 είλαη ζην κείνλ 21%.Αλ ζπλερίζνχκε ζα δνχκε θαη άιια θξάηε φηη κεηλνλεθηνχλ θαη ρξεηάδνληαη ηελ θαηάιιειε αλαπηπμηαθή βνήζεηα. Παξαηεξψληαο ηελ Αγθφια βιέπνπκε φηη ε θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ ην 2000 ήηαλ ζην 18% θαη ην 2014 βξίζθεηαη ζην 48.Οη εμαγσγέο ήηαλ 90% ην 2000 θαη έρνπλ κεησζεί ζην 59% ην ίδην θαη νη εηζαγσγέο αιιά φρη κε ηφζν κεγάιε απφθιηζε ην 2000 ήηαλ ζην 63% θαη ην 2014 έρνπλ πέζεη ζην 42%. Αθαζάξηζηε απνηακίεπζε ην 2000 ήηαλ 21% θαη ην 2014 έρεη κεησζεί ζην 18 %.Αλ ζπλερίζνχκε ζα δνχκε θαη άιια θξάηε φηη κεηλνλεθηνχλ θαη ρξεηάδνληαη ηελ θαηάιιειε αλαπηπμηαθή βνήζεηα. Βιέπνληαο ηα βαιθαληθά θξάηε Αιβαλίαο, Βνπιγαξίαο, Ρνπκαλίαο θαη εξβίαο αιιά θαη ηεο Διιάδαο δηαθξίλνπκε ηηο απνθιίζεηο κεηαμχ ησλ ρψξψλ απηψλ ζηα νηθνλνκηθά ηνπο κεγέζε αθφκε θαη ζηελ πεξίνδν πνπ ε Διιάδα επεξεάζηεθε απφ ηελ θξίζε.ηελ Αιβαλία φηη ε θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ ην 2000 ήηαλ ζην 85% θαη ην 2014 βξίζθεηαη ζην 82.Οη εμαγσγέο ήηαλ 19% ην 2000 θαη έρνπλ απμεζεί ζεκαληηθά ζην 56% ην 2014 ην ίδην θαη νη εηζαγσγέο αιιά κε ηεξάζηηα απφθιηζε ην 2000 ήηαλ ζην 37% θαη ην 2014 έρνπλ αλνδηθή ηάζε ζην 56%. Ζ αθαζάξηζηε απνηακίεπζε ην 2000 ήηαλ 24% θαη ην 2014 έρεη κεησζεί ζην 18 %. ηελ Βνπιγαξία ε θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ ην 2000 ήηαλ ζην 68% θαη ην 2014 βξίζθεηαη ζην 62%. Ζ ηειηθή θαηαλαισηηθή δαπάλε ήηαλ 18% ην 2000 θαη κεηψζεθε ζε 17% ην 2014. Οη εμαγσγέο ήηαλ 36% ην 2000 θαη έρνπλ απμεζεί ζεκαληηθά ζην 68% ην 2014 ην ίδην θαη νη εηζαγσγέο αιιά κε ηεξάζηηα απφθιηζε ην 2000 ήηαλ ζην 41% θαη ην 2014 έρνπλ αλνδηθή ηάζε ζην 69%. Ζ αθαζάξηζηε απνηακίεπζε ην 2000 ήηαλ 13% θαη ην 2014 έρεη απμεζεί ζεκαληηθά ζην 22%.Όζνλ αθνξά ηελ εξβία ε θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ ην 2000 46

ήηαλ ζην 76% θαη ην 2014 βξίζθεηαη ζηαζεξφ ζην 76% δελ έρεη αιιάμεη ην πνζνζηφ θαη απηφ δείρλεη ηζνξξνπία. Ζ ηειηθή θαηαλαισηηθή δαπάλε ήηαλ ζηαζεξή φπσο ε θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ αθνπ ην 2000 ήηαλ 18% θαη επίζεο 18% ην 2014. Οη εμαγσγέο ήηαλ 10% ην 2000 ζε πνιχ ρακειν πνζνζηφ θαη εθηνμεχζεθαλ 4 θνξέο πάλσ θαη έρνπλ απμεζεί ζεκαληηθά ζην 44% ην 2014 ην ίδην αθξηβψο θαη νη εηζαγσγέο αιιά κε ηεξάζηηα απφθιηζε ην 2000 ήηαλ ζην 14% θαη ην 2014 παξνπζηάζαλ αλνδηθή ηάζε ηεο ηάμεσο ηνπ 54%. Απφ αθαζάξηζηε απνηακίεπζε ην 2000 δελ ππεξρε ηίπνηα θαη ιφγσ ησλ εμειίμεσλ θαη ησλ πνιέκσλ θαη ην 2014 βξίζθεηαη ζεκαληηθά ζην 12%.Σέινο ε Διιάδα ε θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ ην 2000 ήηαλ ζην 67% θαη ην 2014 απμήζεθε ζην 72%. Ζ ηειηθή θαηαλαισηηθή δαπάλε απμήζεθε φπσο ε θαηαλάισζε ησλ λνηθνθπξηψλ αθνπ ην 2000 ήηαλ 18% θαη ην 2014 πήγε αην 20%. Οη εμαγσγέο ήηαλ 24% ην 2000 θαη απμήζεθαλ ζην 33% ην 2014 κε κηα κηθξή αχμεζε φκσο. Δλσ νη εηζαγσγέο παξέκεηλαλ ζηαζεξέο ην 2000 ήηαλ ζην 35% θαη ην 2014 ζην 35%. Απφ αθαζάξηζηε απνηακίεπζε ην 2000 ήηαλ ζην 18 % θαη ην 2014 κεηψζεθε ζεκαληηθά ζην 11%. ΛΙΣΑ ΣΩΝ ΛΙΓΟΣΕΡΟ ΑΝΕΠΣΤΓΜΕΝΩΝ ΧΩΡΩΝ ΧΩΡΕ Ημερομηνία καταχώριςησ ςτον κατάλογο ΧΩΡΕ Ημερομηνία καταχώριςησ ςτον κατάλογο 1 Afghanistan 1971 25 Madagascar 1991 2 Angola 1994 26 Malawi 1971 3 Bangladesh 1975 27 Mali 1971 4 Benin 1971 28 Mauritania 1986 5 Bhutan 1971 29 Mozambique 1988 6 Burkina Faso 1971 30 Myanmar 1987 7 Burundi 1971 31 Nepal 1971 8 Cambodia 1991 32 Niger 1971 9 Central African Republic 1975 33 Rwanda 1971 10 Chad 1971 34 Sao Tome and Principe 1982 11 Comoros 1977 35 Senegal 2000 12 Dem. Rep of the Congo 1991 36 Sierra Leone 1982 13 Djibouti 1982 37 Solomon Islands 1991 14 Equatorial Guinea 1982 38 Somalia 1971 15 Eritrea 1994 39 South Sudan 2012 16 Ethiopia 1971 40 Sudan 1971 47

17 Gambia 1975 41 Timor-Leste 2003 18 Guinea 1971 42 Togo 1982 19 Guinea-Bissau 1981 43 Tuvalu 1986 20 Haiti 1971 44 Uganda 1971 21 Kiribati 1986 45 United Rep. of Tanzania 1971 22 Lao People's Dem. Republic 1971 46 Vanuatu 1985 23 Lesotho 1971 47 Yemen 1971 24 Liberia 1990 48 Zambia 1991 ΠΗΝΑΚΑ 6.: ΛΗΣΑ ΣΧΝ ΛΗΓΟΣΔΡΟ ΑΝΔΠΣΤΓΜΔΝΧΝ ΥΧΡΧΝ ΠΖΓΖ: http://unohrlls.org/about-ldcs/[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. ΠΗΝΑΚΑ 7.: Γεέθηεο Παγθφζκηαο ΑλΪπηπμεο 2015 (World Development Indicators 2015), THE WORLD BANK. ΠΖΓΖ: http://wdi.worldbank.org/table/4.8#.[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. Household final consumption expenditure General government final consumption expenditure Gross capital formation Exports of goods and services Imports of goods and services Gross savings % of GDP % of GDP % of GDP % of GDP % of GDP % of GDP 2000 2014 2000 2014 2000 2014 2000 2014 2000 2014 2000 2014 Afghanistan 112 109 8 13 12 16 32 6 65 44.. -21 Albania 85 82 9 11 25 27 19 36 37 56 24 18 Algeria 42 29 14 19 25 54 41 30 21 32.. 45 American Samoa........................ Andorra........................ Angola 18 48 43 21 13 15 90 59 63 42 21 18 Antigua and Barbuda 55 73 18 18 31 24 60 44 64 59 22 9 Argentina 71 64 14 16 16 20 11 15 12 15 13 17 Armenia 97 86 12 14 19 20 23 31 51 51 4 14 Aruba 49.. 21.. 25.. 74.. 71...... Australia 58 56 18 18 26 27 19 21 21 21 21 25 Austria 54 54 19 20 26 23 43 54 42 50 25 26 Azerbaijan 69 46 9 11 21 26 39 43 38 26 17 41 Bahamas, The 64 72 11 16 28 29 44 44 47 61 25 12 Bahrain 45 39 16 14 17 20 79 74 57 48 26 27 Bangladesh 76 72 5 5 24 29 12 20 17 25 27 39 Barbados 74 84 13 16 17 13 42 37 46 50 12.. Belarus 58 53 19 14 25 33 69 57 72 58 23 29 Belgium 53 52 21 25 24 22 72 84 69 82 26 21 Belize 76 72 13 15 32 18 53 61 74 66 12 10 48

Benin 73 77 13 11 19 28 25 19 30 35 19 14 Bermuda.. 55.. 15.. 12.. 48.. 30.. 54 Bhutan 54 62 22 19 48 46 29 39 53 67.. 26 Bolivia 76 60 15 14 18 19 18 44 27 37 11 24 Bosnia and Herzegovina 104 80 25 23 21 18 29 32 76 53 13 12 Botswana 34 46 25 17 30 31 52 50 40 43 39 44 Brazil 65 62 19 20 19 20 10 12 12 14 12 17 Brunei Darussalam 30 23 26 18 13 15 67 76 36 32 43 58 Bulgaria 68 62 18 17 19 22 36 68 41 69 13 22 Burkina Faso 75 55 2 δδ1 21 20 31 10 28 25 36 8.. Burundi 92 77 15 21 3 28 6 8 16 34 1 18 Cabo Verde............ 27.. 61...... Cambodia 89 79 5 5 18 23 50 68 62 76 14 9 Cameroon 70 74 9 11 17 20 23 22 20 28 15 10 Canada 55 56 19 22 21 24 44 32 39 32 24 21 Cayman Islands........................ Central African Republic 78 103 16 8 11 14 20 10 25 34.... Chad 87 68 8 6 23 34 17 34 35 42.... Channel Islands........................ Chile 65 64 12 13 23 21 29 34 29 32 21 21 China 47 36 16 14 35 48 21 23 19 19 36 50 Hong Kong SAR, China 59 66 9 10 28 24 142 220 137 220 32 26 Macao SAR, China 40 19 12 7 12 19 100 99 65 45 44 53 Colombia 69 61 17 18 15 26 16 16 17 21 14 19 Comoros 94 104 12 29 10 6 17 18 33 56.. 6 Congo, Dem. Rep. 88 71 2 13 14 21 11 33 16 39 9 8 Congo, Rep. 29 41 12 16 23 34 80 80 44 70 31.. Costa Rica 67 65 13 18 17 19 49 35 46 37 12 15 Cote d'ivoire 68 66 14 13 10 17 41 43 34 39 5.. Croatia 62 61 21 20 20 18 37 46 40 44 19 20 Cuba 61 54 30 33 13 9 14 24 17 20.... Curacao........................ Cyprus 61 70 15 16 21 12 70 55 68 53 17 11 Czech Republic 51 48 19 20 32 25 48 84 50 77 28 24 Denmark 47 49 24 27 22 19 45 54 38 48 25 26 Djibouti 77.. 30.. 9.. 35.. 50.. 5.. Dominica 73 80 19 19 20 12 43 34 55 45 2-1 Dominican Republic 78 72 8 11 23 22 37 26 46 31 18 18 Ecuador 65 60 9 14 21 28 32 28 27 31 26 27 49

Egypt, Arab Rep. 76 83 11 12 20 14 16 15 23 24 18 13 El Salvador 88 92 10 12 17 15 27 26 42 46 14 9 Equatorial Guinea 52 17 7 8 131 57 122 88 212 70.... Eritrea 72.. 55.. 22.. 10.. 58.. 16.. Estonia 55 50 19 20 29 28 62 85 65 82 23 27 Ethiopia 62 70 23 8 27 40 12 12 24 29 22 31 Faeroe Islands 53 52 26 30 30 25 50 51 58 57 39.. Fiji 71.. 17.. 17.. 65 61 70 68 19.. Finland 47 55 20 25 24 20 42 37 33 38 32 20 France 54 55 22 24 22 22 28 29 27 31 24 20 French Polynesia.... 20...... 5.. 24...... Gabon 32 36 10 17 22 31 69 51 33 35 42.. Gambia, The 89 86 11 7 5 21 26 37 31 51.. 26 Georgia 82 71 9 17 27 30 23 43 40 60 22 19 Germany 57 55 19 19 24 19 31 46 31 39 22 26 Ghana 84 73 10 16 24 24 49 39 67 49 15 12 Greece 67 72 18 20 26 11 24 33 35 35 18 11 Greenland........................ Grenada 65 86 12 16 38 18 45 27 60 46 21-5 Guam........................ Guatemala 84 86 7 11 18 14 20 23 29 33 12 12 Guinea 77 102 7 9 20 14 25 28 29 53 16-17 Guinea-Bissau 88 91 19 9 4 7 22 16 33 23 1 3 Guyana 66.. 25 14 24 22 96.. 111.. 8.. Haiti 86.. 8.. 27 26 13 15 33 51.. 12 Honduras 71 81 13 16 28 22 54 47 66 66 20 12 Hungary 54 53 21 20 28 20 67 89 71 81 21 24 Iceland 60 53 22 24 25 17 32 53 39 47 14 21 India 64 59 13 12 24 31 13 24 14 26 25 32 Indonesia 61 57 7 10 22 35 41 24 30 24 25 31 Iran, Islamic Rep. 48.. 14.. 33.. 23.. 17.. 39.. Iraq 33 56 12 22 29 17 76 41 50 36.. 23 Ireland 48 46 15 17 25 16 96 105 82 84 26 21 Isle of Man........................ Israel 54 57 24 23 22 19 36 32 36 31 19 22 Italy 61 61 18 19 21 17 26 29 25 26 21 19 Jamaica 74 86 14 16 27 21 33 30 49 53 16 9 Japan 57 61 17 21 25 21 11 16 9 19 28 22 Jordan 81 78 24 20 22 28 42 43 69 69 23 17 50

Kazakhstan 62 54 12 10 18 24 57 38 49 27 20 24 Kenya 78 82 15 14 17 21 22 16 32 34 14 11 Kiribati............ 13 11 93 111.... Korea, Dem. Rep......................... Korea, Rep. 54 50 11 15 33 29 35 51 33 45 34 34 Kosovo.. 89.. 16.. 26.. 20.. 51.. 21 Kuwait 42 24 21 17 11 14 56 72 30 27 50 56 Kyrgyz Republic 66 99 20 17 20 35 42 37 48 88 15 11 Lao PDR 93 60 7 14 14 35 30 40 44 49 2 17 Latvia 63 60 21 18 24 24 37 58 45 61 18 23 Lebanon 84 66 17 15 20 31 14 57 36 69-4 20 Lesotho 123 92 35 36 41 34 35 42 135 105 4 43 Liberia 86 118 8 16 8 22 26 26 27 82.. 6 Libya 52.. 18.. 12.. 32 34 14 64 21.. Liechtenstein........................ Lithuania.. 64.. 17.. 19.. 82.. 82.. 21 Luxembourg 38 31 14 17 22 16 148 203 122 168 20 14 Macedonia, FYR 75 70 17 17 22 31 33 48 47 65 22 27 Madagascar 83 89 9 9 15 16 31 30 38 43 9.. Malawi 82 78 15 17 14 15 26 46 35 56 10 10 Malaysia 44 52 10 13 27 25 120 80 101 70 36 30 Maldives 33.. 23.. 26.. 89 105 72 90 35.. Mali 79 79 9 11 25 16 27 31 39 38 16.. Malta 64.. 18.. 25.. 91.. 98.. 16.. Marshall Islands........................ Mauritania 75 58 20 21 21 43 30 48 45 70 21 24 Mauritius 60 74 14 15 26 21 61 54 62 63 26 13 Mexico 67 67 11 12 23 22 26 33 27 34 21 20 Micronesia, Fed. Sts......................... Moldova 91 90 10 20 24 26 50 42 75 79 16 20 Monaco........................ Mongolia 70 59 15 12 29 32 54 53 68 56 23 28 Montenegro 70 80 22 20 22 20 37 40 51 60.. 5 Morocco 61 60 18 19 26 34 28 35 33 47 24 27 Mozambique 81 71 9 24 31 16 16 27 37 39 10 17 Myanmar........ 12.. 0.. 1...... Namibia 63 68 24 27 17 28 41 40 45 63 25 17 Nepal 76 80 9 11 24 37 23 12 32 40 22 43 Netherlands 50 45 20 26 23 18 67 83 61 72 30 27 51

New Caledonia............ 13.. 33...... New Zealand 58 57 17 19 22 23 36 29 33 28 20 20 Nicaragua 86 84 9 7 27 27 20 42 41 59 10 17 Niger 83 65 13 13 11 40 18 18 26 37 5 21 Nigeria 53 72 8 8 7 15 52 16 20 14 29 33 Northern Mariana Islands........................ Norway 42 41 19 22 22 29 46 38 29 30 36 39 Oman 35 28 21 19 15 25 54 64 26 36 32 25 Pakistan 75 80 9 12 17 14 13 12 15 19 20 21 Palau............ 44 63 104 88.... Panama 60 58 13 10 24 27 73 80 70 75 23 25 Papua New Guinea 45.. 17.. 22.. 66.. 49.. 32.. Paraguay 65 68 11 12 16 16 47 45 38 42 13 17 Peru 72 63 12 12 18 27 17 22 19 24 16 24 Philippines 72 72 11 11 18 20 51 29 53 31 41 43 Poland 64 61 18 18 25 19 27 46 34 44 20 18 Portugal 63 66 19 19 29 15 28 40 39 39 19 17 Puerto Rico 59 59 12 10 20 10 72 76 62 55.... Qatar 15 12 20 12 20 29 67 76 22 29.. 62 Romania 77 63 9 14 19 23 33 41 38 41 16 22 Russian Federation 46 52 15 20 19 23 44 29 24 23 36 24 Rwanda 94 74 12 15 13 26 6 15 25 31 6 21 Samoa............ 30 31 51 50.... San Marino........................ Sao Tome and Principe 65 80 45 13 26 46 21 12 57 51-9 18 Saudi Arabia 37 33 26 26 19 28 44 48 25 34 29 44 Senegal 76 78 13 16 20 27 28 27 37 47 14.. Serbia 76 76 18 18 11 16 10 44 14 54.. 12 Seychelles 39.. 42 26 25.. 75 84 82 100 15.. Sierra Leone 106 76 14 11 1 14 18 41 39 41-9 8 Singapore 42 38 11 10 35 28 189 188 177 163 45 47 Sint Maarten (Dutch part)........................ Slovak Republic 56 56 19 19 28 21 54 92 57 88 25 22 Slovenia 57 53 19 19 29 20 50 77 54 69 26 25 Solomon Islands 83.. 25.. 7.. 24 56 39 67-6.. Somalia........................ South Africa 62 61 18 20 16 20 27 31 24 33 16 14 South Sudan.. 90.. 23.. 12.. 42.. 35.... Spain 60 59 17 19 27 19 29 32 32 30 23 21 52

Sri Lanka 72 67 11 13 28 30 39 22 50 31 22 26 St. Kitts and Nevis 61 60 11 21 52 29 36 39 59 49 36 21 St. Lucia 68 75 14 15 27 18 48 45 57 53 15 11 St. Martin (French part)........................ St. Vincent and the Grenadines 65 92 16 19 23 21 45 26 51 58 17-5 Sudan 63 78 9 7 25 18 16 9 13 13 24 13 Suriname 64.. 37.. 12 6 20.. 33.. -2.. Swaziland 77 77 18 21 18 10 74 60 88 69 13 17 47 46 25 26 23 23 44 45 38 41 28 29 Switzerland 58 54 11 11 25 23 52 72 46 60 36 38 Syrian Arab Republic 64.. 12.. 17.. 35.. 29.. 22.. Tajikistan 84 118 8 12 9 19 99 19 101 68 14 17 Tanzania 78 66 12 14 17 31 13 19 20 30 13 15 Thailand 57 53 11 14 23 26 67 75 58 68 30 29 Timor-Leste 88 69 133 86 38 58 10 12 168 125.. 249 Togo 88 115 10 15 15 21 34 50 48 101 5.. Tonga 92 85 18 19 22 34 15 18 47 54 20 27 Trinidad and Tobago 54.. 12.. 20.. 59 63 45 40 27.. Tunisia 61 68 17 19 26 22 40 47 43 56 22 13 Turkey 71 69 12 15 21 20 20 28 23 32 18 13 Turkmenistan 36 15 14 9 35 47 96 73 81 44.... Turks and Caicos Islands........................ Tuvalu........................ Uganda 77 71 15 9 19 29 11 20 22 29 14 22 Ukraine 54 71 21 19 20 14 62 49 57 53 24 7 United Arab Emirates 61 56 9 7 22 23 49 99 41 86.... 65 64 17 20 20 18 26 28 28 30 18 13 United States 66 68 14 15 24 19 11 13 14 17 21 18 Uruguay 77 67 12 14 14 21 17 23 20 26 11 17 Uzbekistan 56 57 19 16 22 27 25 29 22 29.... Vanuatu 68 61 21 16 20 26 39 48 48 51 9 21 Venezuela, RB 52 65 12 12 24 27 30 25 18 30 34 26 Vietnam 70 64 6 6 27 27 50 86 53 83 28 30 Virgin Islands (U.S.)........................ West Bank and Gaza 90 96 25 28 31 19 21 18 67 61 11 11 Yemen, Rep. 60.. 14.. 19.. 41.. 34.. 33.. Zambia...... 12.... 24 41 36 38.... Zimbabwe 60 100 24 16 14 13 38 27 36 55.... World 60 60 16 18 24 22 25 30 25 30 24 23 53

Low income 79 77 13 13 19 27 20 24 30 41 13 15 Middle income 59 56 14 14 25 31 26 27 25 28 26 31 Lower middle income 66 65 11 12 22 28 26 26 25 30 24 29 Upper middle income 57 52 15 15 26 33 26 28 25 28 26 32 Low & middle income 60 56 14 14 25 31 26 27 25 28 26 31 East Asia & Pacific 50 42 14 13 32 43 31 30 28 26 35 45 Europe & Central Asia 69 68 13 16 20 21 31 35 34 40 18 17 Latin America & Caribbean 67 65 15 16 20 22 20 23 22 25 17 18 Middle East & North Africa 56.. 15.. 25.. 30.. 26.. 29.. South Asia 66 63 12 11 23 29 14 22 15 26 25 30 Sub-Saharan Africa 63 65 16 17 16 22 34 29 29 32 19 15 High income 60 61 17 18 24 20 25 30 25 30 24 21 Euro area 57 56 19 21 23 19 35 42 34 39 23 22 2.7 Δπέζεκε αλαπηπμηαθά βνάζεηα ησλ αλαπηπζζνκϋλσλ ρσξψλ θαη ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκϋλσλ ρσξψλ. Ο παξαθάησ ζπγθξηηηθφο πίλαθαο πεξηιακβάλεη ζηαηηζηηθά ζρεηηθά κε ηελ Δπίζεκε Αλαπηπμηαθή Υξεκαηνδφηεζε (ODF), πνπ κεηξάηαη γηα ηηο δηθαηνχρνπο ρψξεο κφλν θαη ε νπνία νξίδεηαη σο ην άζξνηζκα ησλ εηζπξάμεσλ απφ ηηο δηκεξείο ΔΑΒ, κε επλντθνχο φξνπο θαη κε επλντθνχο φξνπο θαη απφ πφξνπο πνιπκεξψλ πεγψλ, νη δηκεξείο θαη άιιεο επίζεκεο ξνέο πνπ δηαηίζεληαη δελ ζρεηίδνληαη κε ην εκπφξην, αιιά θπξίσο κε δάλεηα γηα ηελ αλαρξεκαηνδφηεζε ηνπ ρξένπο. Σα δεδνκέλα εθθξάδνληαη ηφζν ζε ηξέρνπζεο φζν θαη ζε ζηαζεξέο ηηκέο Official development finance to developing countries ΠΗΝΑΚΑ 8.: Δπέζεκε αλαπηπμηαθά ρξεκαηνδφηεζε πξνο ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Constant 2012 USD billion 1983 1988 1993 1998 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 OFFICIAL DEVELOPMENT FINANCE (ODF) 97,1 102,0 102,2 110,9 92,6 94,3 141,1 126,1 131,7 152,4 181,8 181,4 161,2 162,4 170,1 1. Official development assistance (ODA) 75,5 78,3 83,6 77,0 95,2 97,5 128,5 123,8 116,0 129,8 132,9 136,4 137,5 133,0 149,5 of which: Bilateral donors (a) 56,5 59,3 60,2 54,9 71,2 70,8 101,9 94,7 85,4 97,6 94,5 100,2 100,2 93,8 108,8 54

Multilateral organisations 19,0 18,9 23,4 22,1 24,0 26,7 26,6 29,1 30,7 32,2 38,5 36,2 37,2 39,2 40,7 2. Other ODF 21,7 23,7 18,7 33,8-2,6-3,2 12,6 2,2 15,7 22,6 48,9 45,0 23,7 29,4 20,6 of which: Bilateral donors (a) 3,1 12,2 8,4 9,8 5,5 1,4 12,1 3,7 1,4 1,8 11,1 5,7 9,4 9,2 5,2 Multilateral organisations 18,6 11,6 10,2 24,1-8,1-4,6 0,5-1,5 14,2 20,8 37,8 39,2 14,3 20,2 15,4 For cross reference Total DAC net ODA (b) 69,1 82,5 83,9 77,9 92,6 97,5 128,4 122,1 112,2 124,9 126,4 134,0 131,5 126,9 134,3 of which: Bilateral grants 36,1 44,2 51,0 48,9 67,8 70,3 99,3 92,5 81,9 90,8 86,1 91,2 90,9 85,9 92,8 ΠΖΓΖ: http://www.oecd-ilibrary.org/development/development-co-operation-report-2015_dcr-2015-en[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. ΠΗΝΑΚΑ 9.: ΤΝΟΛΗΚΑ ΔΠΗΖΜΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΣΖ ΑΝΑΣΠΤΞΖ. Dataset: Total official development flows by country and region (ODF) Σύνολο επίζημηρ σπημαηοδόηηζηρ ηηρ ανάπηςξηρ Amount type Part Unit Year Current Prices 1 : Part I - Developing Countries US Dollar, millions 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Recipient Developing Countries, Total 151014,54 173418,32 174780,98 163881,44 162087,35 171962,84 26804,36 Europe, Total 12116,51 12060,42 14109,2 12648,6 10344,27 10028,83 1764,32 Albania 499,91 456,4 459,73 571,35 499,95 253,39 1,21 Belarus 137,52 344,72 209,67 135,6 391,32 404,36 250,83 Bosnia and Herzegovina 635,27 592,21 700,43 554,47 599,83 619,36 43,8 Croatia 704,69 726,09 1232,17........ Former Yugoslav Republic of Macedonia 342,54 197,52 340 262,95 220,25 259,02 118,17 Kosovo.. 584,12 542,38 564,76 539,72 555,61 18,48 Moldova 329,61 230,32 533,03 498,84 479,29 328,16-19,03 Montenegro 169,62 193,4 179,57 167,88 193,89 110,73 23,46 Serbia 1394,87 1138,08 1533,33 2030,88 1182,63 952,77-84,74 States Ex-Yugoslavia 58,6 17,75 20,27 18,78 6,06 6,97 0,68 Turkey 4491,74 4994,03 6284,99 5577,81 4374,88 4542,91 1067,85 Ukraine 2104,6 1823,01 824,59 1152,94 1104,23 997,47 257 Europe, regional 1247,54 762,76 1249,06 1112,34 752,2 998,06 86,63 Africa, Total 46526,84 54280,47 52574,76 57037,22 56028,14 60211,75 10193,99 North of Sahara, Total 4909,06 5458,95 5522,62 6391,81 6459,12 10307,94 980,32 Algeria 124,51 197,07 836,11 185,26 133,38 172,9 4,03 Egypt 2039,3 1976,24 1666,89 1011,41 2261,99 5797,37 418,13 Libya 74,2 41,06 8,54 638,52 82,51 128,97 5,62 Morocco 2034,78 1865,87 1442,28 2402,2 2001,11 3466,84 455,81 Tunisia 366,24 1111,7 1241,65 1690,19 1755,17 499,77 89,03 North of Sahara, regional 270,03 267,01 327,15 464,23 224,96 242,08 7,71 South of Sahara, Total 40067,63 46111,98 45154,2 48544,32 47184,79 47682,43 8517,35 Angola 521,21 226,77 231,22 202,3 237,13 277,78 640,65 Benin 648,09 682,3 666,89 669,5 505,98 674,47 164,64 55

Botswana Burkina Faso Burundi Cabo Verde Cameroon Central African Republic Chad Comoros Congo Côte d'ivoire Democratic Republic of the Congo Djibouti Equatorial Guinea Eritrea Ethiopia Gabon Gambia Ghana Guinea Guinea-Bissau Kenya Lesotho Liberia Madagascar Malawi Mali Mauritania Mauritius Mayotte Mozambique Namibia Niger Nigeria Rwanda Saint Helena Sao Tome and Principe Senegal Seychelles Sierra Leone Somalia South Africa South Sudan Sudan Swaziland Tanzania Togo Uganda Zambia Zimbabwe 739,56 1241,8 145,72 714,44 127,33 5,83 8,4 1018,97 1071,92 1063,3 979,99 1138,97 1042,59 156,81 522,24 561,37 628,91 570,44 521,22 559,94 119,52 222,54 230,09 350,26 344,55 257,37 282,23 39,01 486,91 713,96 571,78 598,43 647,83 695,66 104,89 260,78 242 260,66 271,9 227,25 202,08 97,4 395,28 553,7 523,58 473,21 498,5 460,2 88,9 41,64 49,41 69,86 51,89 68,43 78,52 15,36 461,74 271,99 1306,12 230,3 130,72 139,93 3,23 205,52 1983,59 817,99 1397,47 2658,86 1365,78 424,37 1617,59 2182,61 3442,54 5711,97 2759,99 2401,96 230,25 142,01 282,25 155,88 145,43 123,94 103,69 10,6 32,08 24,24 87,3 48,21 1,99-7,3 5,45 142,99 143,22 159,88 132,95 133,79 80,94 44,57 3329,07 3823,86 3455,1 3655,9 3184,09 3905,26 461,21-114,85 40,07 56,56 159,93 91,46 88,94 108,12 93,95 136,69 122,97 142,57 131,67 128,97 28,59 1448,75 1901,84 1693,19 1813,9 1714,23 1472,79 214,59 317,74 210,17 213,75 196,38 465,36 473,14 176,86 133,4 146,55 124,8 119,68 78,87 108,67 26,98 1412,82 1888,82 1686,14 2615,69 2856,17 3611,25 465,97 138,94 119,63 244,13 285,73 289,87 336,68 21,82 1214,57 592,02 1420,64 779,28 521,28 534,14 103,84 1878,19 1115,83 670,82 621,55 386,76 411,12 70,84 928,5 771,35 1005,43 785,18 1161,21 1130,05 145,8 963,65 997,2 1154,43 1271 987,73 1401,7 196,97 450,68 351,68 418,12 436,41 711,24 433,89 120,21 171,48 313,3 463,48 259,32 153,65 364,4 117,24 465,34 534,82 605,42........ 1941,62 2009,15 2020 2115 2192,58 2478,18 354,11 206,93 341,55 388,21 280,73 205,25 222,59 81,83 609,53 453,05 720,66 623,6 883,57 808,49 179,12 899,51 1662,9 1890,42 2000,52 1894,52 2727,4 600,66 939,42 941,28 1040,46 1282,41 904,47 1123,3 276,53 65,95 34,77 53,67 83,94 168,23 138,82 0 47,02 30,21 49,01 72,04 50,72 51,78 8,99 1191,03 1099,21 926,33 1013,81 1116,21 973,43 133,83 11,65 21,26 97,23 23,18 74,85 32,13 9,34 386,21 447,26 457,4 429,52 477,46 455,19 186,15 769,8 661,64 505,68 1099,11 990,13 1054,25 109,86 1001,58 2578,81 1911,95 2421,53 2910,36 1972,43 255,93...... 436,92 1186,68 1402,15 148,76 2565,96 2354,09 2110,12 1850,42 1381,71 1547,8 184,33 49,36 41,19 70,84 110,62 74,37 110,7 3,97 2394,77 2943,97 2950,07 2394,97 2815,06 3500,68 499,8 322,14 664,25 435,99 557,47 297,58 237,26 83,66 1779,72 1916,28 1786,73 1613,46 1747,37 1634,91 299,01 1152,3 1153,2 749,84 1032,46 973,41 1122,5 146,38 605,24 731,4 709,63 723,53 1016,84 823,91 184,77 56

South of Sahara, regional 2836,51 2621,43 2463,12 2693,58 3050,52 2499,2 357,22 Africa, regional 1550,15 2709,53 1897,94 2101,08 2384,23 2221,39 696,31 America, Total 14814,05 25266,85 25625,41 13513,96 22398,04 17021,79 6005,36 North & Central America, Total 6146,26 12914,08 15285,28 9715,03 7971,59 10004,7 2846,09 Anguilla 3,1 0,44 61,12-0,91 4,22 6,16.. Antigua and Barbuda 12,81 15,44 26,79 49,03-14,95 15 3,3 Barbados 11,81 25,88 52,55........ Belize 20,84 38,82 20,46 22,61 29,46 55,26 10,56 Costa Rica -29,09 129,88 606,94 203,79 128,16 177,1 384,92 Cuba 118,9 113,93 129,13 87,63 84,66 98,16 19,98 Dominica 20,07 33,61 30,61 27,83 29,22 23,65-0,28 Dominican Republic 91,04 792,32 723,61 556,9 270,22 468,4-205,55 El Salvador 451,25 688,2 626,98 455,44 354,18 260,44-41,48 Grenada 32,03 50,09 29,52 6,99 5,84 9,25 17,35 Guatemala 688,16 1008,26 997,68 435,72 348,91 850,64-59,02 Haiti 911,72 1122,53 3051,49 1694,05 1280 1157,03 294,25 Honduras 633,45 481,32 611,89 543,72 589,97 743,84 294,94 Jamaica 116,49 298,01 946,07 393,92 23,16 168,8 147,16 Mexico 1365,47 6352,6 5361,39 3335,53 2865,56 3314,8 1417,32 Montserrat 34,74 44,08 25,75 46,64 40,26 54,87 0,89 Nicaragua 790,63 792,59 674,68 727,54 602,43 499,08 176,18 Panama 192,76 525,68 699,34 414,47 371,24 1041,15 365,05 Saint Kitts and Nevis 55,62 6,06 10,4 13,04 16,6 17,69.. Saint Lucia 30,1 45,41 23,95 26,14 14,52 14,08 7,19 Saint Vincent and the Grenadines 33,11 42,9 56,67 15,38 3,02 7,27 0,69 Trinidad and Tobago -28,74-38,74 78,53........ West Indies, regional 92,73 68,73 148,51 174,57 245,94 134 9,79 North & Central America, regional 497,26 276,05 291,22 485 678,97 888,04 2,84 South America, Total 7279,84 11317,68 8842,24 2256,19 13174,5 5103,5 2435,92 Argentina -380,35 1527,66 744,63 574,73 224,05 625,39 302,22 Bolivia 702,04 641,38 745,75 565,74 559,57 634,54 351,15 Brazil 1641,93 2656,86 4461,86-3399,94 3966,52 2269,77 796,44 Chile 249,37 713,66 800,25 603,71 6096,63 970,33 35,25 Colombia 2507,48 2912,99 1996,75 1365,55 1343,57 1683,36 75,33 Ecuador 215,56 254,28 101,72 407,34 291,18 322,53 307,64 Guyana 170,51 176,71 163 157,68 114,8 100,59 24,61 Paraguay 217,92 238,94 308,32 178,52 194,09 151,44 157,18 Peru 968,82 883,54-815,06 339,45-85,84-1542,85 111,49 Suriname 105,16 174,98 144,48 194,35 101,1 135,69 54,84 Uruguay 300,93 742,66-490,29 149,58 101,8-278,55 132,03 Venezuela 301,71 239,84 389,03 878,14-93,6-206,08 89,87 South America, regional 278,76 154,18 291,81 241,34 360,64 237,35-2,15 America, regional 1387,95 1035,09 1497,89 1542,74 1251,95 1913,59 723,36 Asia, Total 53626,82 49806,04 51249,34 47018,59 41566,13 50583,33 3743,09 Far East Asia, Total 9224,63 12800,86 13154,79 10462,5 10822 8520,68 694,45 Cambodia 766,51 709,42 728,01 809,35 846,3 891,87 87,65 China (People's Republic of) 3556,67 2701,27 2968,76 1175,98 668,42-12,07 53,77 Democratic People's Republic of Korea 207,91 68,88 80,03 120,47 100,39 112,66 28,16 Indonesia 1255,78 1583,81 3084,4 1161,13 1436,44 375,51 70,08 57

Lao People's Democratic Republic Malaysia Mongolia Philippines Thailand Timor-Leste Viet Nam Far East Asia, regional South & Central Asia, Total Afghanistan Armenia Azerbaijan Bangladesh Bhutan Georgia India Kazakhstan Kyrgyzstan Maldives Myanmar Nepal Pakistan Sri Lanka Tajikistan Turkmenistan Uzbekistan Central Asia, regional South Asia, regional South & Central Asia, regional Middle East, Total Iran Iraq Jordan Lebanon Oman Syrian Arab Republic West Bank and Gaza Strip Yemen Middle East, regional Asia, regional Oceania, Total Cook Islands Fiji Kiribati Marshall Islands Micronesia Nauru Niue Palau 503,56 428,42 384,07 388,77 455,24 421,58 97,63-32,79 414,68 207,59 560,77-250,24-515,55-27,49 348,13 412,9 459,64 372,08 702,39 612,32 55,93 168,21 1214,85 112,82 734,52 540,66-557,86 56,6-771,26 213,68 332,02 3,79 846,37 1536,86 53,93 278,49 218,23 297,13 266,84 284,19 262,37 13,19 2738,86 4661,12 4315,71 4586,49 4881,11 5078,19 151,12 204,56 173,6 184,61 282,31 310,73 314,8 53,89 20234,23 24250,24 26932,89 24934,66 22161,99 23913,6 1354,03 4899,11 6277,66 6543,75 6934,75 6695,54 5322,47 210,95 351,73 643,41 521,22 495,25 395,63 390,12-18,26-80,79 377,13 454,7 724,1 870,05 264,55 148,45 2157,26 1926,31 1548,2 1663,2 2357,87 2755,48 325,31 85,53 133,29 150,01 156,13 165,59 133,82 10,57 1064,97 1263,37 875,8 811,19 791,32 646,36-118,74 4633,37 5670,57 7637,27 5229,44 3652,26 3481,43 168,17 943,59 1066,49 2372,05 1390,88 716,3 583,83 4,76 364,9 320,23 400,3 574,13 545,56 605,87 24,51 60,41 71,06 85,13 34,48 21,35-6,35-0,03 454,94 344 353,13 375,18 505,54 4140,25 138,89 693,37 844,21 811 874,89 770,48 878,87 97,99 2400,39 3105,8 3171,62 3707,58 2207,6 2333,51 254 946,46 743,8 766,74 793,77 757,35 629,68 47,2 308,98 427,84 446,11 356,6 402 382,77 26,74 12,72 48,86 31,21 130,11 114,6 110,1 4,93 211,71 325,25 209,02 177 498,57 669,99-9,29 283,96 352,58 201,49 205 246,1 236,34 2,94 231,97 56,73 98,42 104,58 130,25 115,92 10,97 209,65 251,66 255,71 196,39 318,02 238,6 23,99 22726,68 11404,4 9821,35 10276,55 7335,66 16701,87 1641,37-173,5-67,59-381,19-1155,63-1376,52-360,38-21,37 12698,06 2828,5 2483,18 2211,99 1306,33 1492,48 59,56 464,14 1239,15 1127,81 993,74 1552,6 1819,42 334,65 1056,28 464,85 458,62 349,92 612,3 477,8 103,43 343,69 415,59 42,93........ 241,78 528,77 191,41 342,08 1611,32 3643,65 182,3 2468,48 2837,75 2517,23 2432,02 2010,09 2600,38 515,57 638,08 651,15 789,15 459,41 666,19 1012,27 353,39 4989,67 2506,23 2592,21 4643,01 953,36 6016,24 113,84 1441,28 1350,53 1340,32 1344,88 1246,48 1447,18 53,24 1646,15 1960,54 2494,57 3226,92 2746,11 2760,08 38,47 5,48 6,82 23,09 32,85 28,3 20,78 0,14 73,86 73,51 90,69 100,08 127,62 100,93 3,4 27,35 27,31 23,33 64,83 65,5 65,18 0,62 53,15 58,28 31,99 82,21 83,67 93,61 0,08 94,85 121,44 64,22 136,29 144,89 143,72 0,56 30,36 24,32 28,09 37,85 36,02 28,72 0,05 18,04 8,97 15,19 20,91 20,13 18,3 0,12 43,06 35,35 28,43 34,68 15,64 41,89 0,09 58

Papua New Guinea Samoa Solomon Islands Tokelau Tonga Tuvalu Vanuatu Wallis and Futuna Oceania, regional Developing Countries unspecified 322,33 782,4 1048,19 1548,76 1196,39 1201,06 20,7 42,17 77,02 146,57 103,27 121,67 119,02 2,7 226,8 214,61 397,65 347,08 305,54 325,71 0,78 21,43 9,82 14,6 20,04 18,74 24,06 0,08 32,74 39,65 70,68 94,3 79,26 81,47 0,74 17,08 17,39 13,24 38,8 24,69 26,96 0,12 101,69 110,42 109,56 91,96 103,74 92,63 1,04 130,16 116,13 126 128,86 119,03 104,67.. 405,6 237,1 263,05 344,15 255,29 271,39 7,23 22284,17 30044,01 28727,7 30436,16 29004,67 31357,06 5059,12 ΠΖΓΖ: http://www.oecd-ilibrary.org/development/development-co-operation-report-2015_dcr-2015- en[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 9, ε πεξηνρή πνπ δέρεηαη ην κεγαιχηεξν φγθν ηεο ΔΑΒ ζε ζρέζε κε άιιεο πεξηνρέο είλαη ε ππνζαράξηα Αθξηθή. Απηφ είλαη επίζεο ε πεξηνρή φπνπ βξίζθνληαη νη πεξηζζφηεξεο ΛΑΥ θαη πνχ κπνξνχλ λα εθηξνρηάζνπλ ηελ επίηεπμε ησλ ΑΥ. Έηζη, ε θησρφηεξε πεξηνρή ζηνλ θφζκν δέρεηαη ην κεγαιχηεξν φγθν ηεο βνήζεηαο ζε ζρέζε κε άιιεο πεξηνρέο. Λακβάλνληαο ππφςε ηε κεγάιε αχμεζε ησλ επηπέδσλ ελίζρπζεο απφ ην 2008-2014, ε ππνζαράξηα Αθξηθή θαη νη ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο ρψξεο ιακβάλνπλ ηψξα ηζηνξηθά πξσηνθαλή φγθν ησλ εληζρχζεσλ. Σν ζπλνιηθφ θνλδχιην ηεο ΔΑΒ είλαη 46526,84 εθαη. $ ην 2008, 54280,47 εθαη. $ ην 2009, 52574,76 εθαη. $ ην 2010, 57037,22 εθαη. $ ην 2011, 56028,14 εθαη. $ ην 2012, 60211,75 εθαη. $ ην 2013, 10193,99 εθαη. $ ην 2014, ζηελ Αθξηθή, ελψ ε ππν-αράξηα πεξηνρή έιαβε 44976,69 εθαη. $ ην 2008, 51570,93 εθαη. $ ην 2009, 50676,82 εθαη. $ ην 2010, 54936,13 εθαη. $ ην 2011, 53643,91 εθαη. $ ην 2012, 57990,37 εθαη. $ ην 2013, 9497,67 εθαηνκκχξηα $ ην 2014. Ωο πνζνζηφ ηνπ ζπλφινπ ηεο ΔΑΒ, ε ππνζαράξηα Αθξηθή ιακβάλεη πεξίπνπ ηελ ίδηα πνζφηεηα. Ζ αλαπηπμηαθή βνήζεηα, είρε πηψζε ην 2014 θαηά 26804,3 εθαηνκκχξηα $ απφ 151014,54 εθαηνκκχξηα $ πνπ ήηαλ ην 2008 ελψ ην 2013 νη ρψξεο έιαβαλ 171962,84 εθαηνκκχξηα $. Ζ Αζία ιακβάλεη ηελ επφκελε κεγαιχηεξε θαηαλνκή εληζρχζεσλ ζε ζρέζε κε άιιεο πεξηνρέο. Σν 2008 ειήθζεζαλ απφ ηελ Αζία 53626,82 εθαη. $, 49806,04 εθαη. $ ην 2009, 50583,33 εθαη. $ ην 2013 θαη ην 2014 3743,09 εθαη. $ ΔΑΒ. Ζ Δπξψπε, έιαβε 12116,51 εθαη. $ ην 2008, 10028,83 εθαηνκκχξηα $ ην 2013 θαη 1764,32 εθαηνκκχξηα $ ην 2014, ε Κεληξηθή θαη ε Νφηηα Ακεξηθή έιαβαλ 14814,05 εθαη. $ ην 2008, 22398,04 εθαη. $ ην 2012, 17021,79 εθαη. $ ην 2013 θαη 6005,36 εθαη. $ ην 2014 θαη ε Ωθεαλία 1646,15 εθαη. $ ην 2008, 2760,08 εθαηνκκχξηα $ ην 2013 θαη ην 38,4 εθαη. $ ην 2014, έιαβαλ δειαδή ιηγφηεξεο απφ 4 ηνηο εθαηφ ησλ ζπλνιηθψλ ρνξεγήζεσλ ηεο 59

ΔΑΒ. Οη ιηγφηεξν αλαπηπγκέλεο ρψξεο ζχκθσλα κε ηνλ πίλαθα 9, έιαβαλ ζρεδφλ 44717,75693 εθαηνκκχξηα απφ ηελ ΔΑΒ ην 2014, πεξηζζφηεξα απφ νπνηαδήπνηε άιιε θαηεγνξία εηζνδήκαηνο ηφζν απφ πιεπξάο φγθνπ φζν θαη σο πνζνζηφ ηεο ζπλνιηθήο βνήζεηαο (ΔΑΒ ηνπ ΟΟΑ 2014). Οη ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο ρψξεο εμαθνινπζνχλ λα ιακβάλνπλ πνιχ ιηγφηεξν απφ ηελ βνήζεηα πνπ νη ρνξεγνί έρνπλ δεζκεπζεί λα παξέρνπλ. Ο ζηφρνο γηα ηηο εληζρχζεηο πξνο ηηο ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο ρψξεο είλαη κεηαμχ 0,15 ηνηο εθαηφ θαη 0,2 ηνηο εθαηφ ηνπ ΑΔΠ. Μεηαμχ ησλ εηψλ 2000 θαη 2010, ΟΟΑ-ΔΑΒ ε ΔΑΒ ζηηο ΛΑΥ απμήζεθε απφ 0,06 ηνηο εθαηφ ζε 0,10 ηνηο εθαηφ ηνπ ΑΔΠ, φπσο θαίλεηαη ζην ζρεδηάγξακκα 5 θαη ζηνλ πίλαθα 10, κηα ζεκαληηθή αχμεζε, αιιά εμαθνινπζεί λα βξίζθεηαη πνιχ θάησ απφ ην θαηψηεξν φξην ηνπ ζηφρνπ 0,15 ηνηο εθαηφ. ΠΗΝΑΚΑ 10.: Καζαξά ΔΑΒ ησλ ρσξψλ ηεο ΔΑΒ» ζηηο ιηγφηεξν αλεπηπγκϋλεο ρψξεο, σο% ηνπ αθαζϊξηζηνπ εζληθνχ εηζνδάκαηνο, 2000-2013. ΠΖΓΖ: http://www.oecd-ilibrary.org/development/development-co-operation-report-2015_dcr-2015-en [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. Sum of Amount Year DonorName_E 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Australia 285,1 216,83 241,59 282,65 366,15 409,24 506,12 675,06 749,59 709,14 1105,39 1343,33 1585,43 1300,36 Austria 114,52 141,08 178,28 171,56 171,76 244,37 249,91 254,55 291,27 347,85 458,32 294,86 243,09 341,0193 5 Belgium 252,69 319,48 377,72 1095,31 662,86 608,84 725,33 774,71 952,9 957,13 1445,2 1062,51 703,42 812,01 Canada 354,96 310,67 407,12 719,66 788,78 1071,7 1261,18 1566,91 1859,88 1481,7 2293,95 1940,9 1943,54 1846,832 52 Czech Republic 3,81 5,5 6,67 11,67 23,17 28,21 35,77 50,1 96,71 72,04 70,72 62,96 58,54 52,17508 Denmark 560,39 574,07 567,15 703,5 794,11 833,14 883,06 1076,78 1107,85 1102,49 1115,81 1089,57 1003,59 Finland 116,96 125,53 161,2 190,29 221,57 249,23 299,81 364,41 409,1 451,11 480,55 460,01 444,70 924,9842 6 508,8036 2 France 1265,2 1256,39 1855,64 3067,54 3462,02 2223,52 2631,41 2966,49 3160,44 3270,6 3669,59 3611,21 2530,40 3442,67 Germany 1349,11 1248,97 1474,07 2572,43 2389,25 1900,03 2644,54 3036,11 3743,66 3390,68 3643,41 3668,16 3673,68 3362,902 18 Greece 29,23 30,88 58,3 55,36 65,64 79,46 101,45 110,01 153,86 116,62 105,69 66,72 50,08, 44,63228 Iceland 3,63 4,9 4,16 5,21 6,15 11,04 19,16 19,68 19,2 13,86 13,5 11,61 11,79 16,05 Ireland 120,58 152,78 224,96 280,25 339,87 367,18 528,11 606,89 679,81 512,29 496,86 478,38 417,71 425,83 Italy 512,91 577,95 1189,75 1145,72 827,28 1437,34 784,92 1294,84 1659,58 1138,89 1178,19 1517,79 699,73 955,83 Japan 2677,6 2068,26 2015,66 2146,18 2089,52 2396,27 3355,07 2499,3 2591,79 3101,31 4401,91 4088,69 4612,78 6990,23 Korea 60,46 50,89 75,1 110,27 127,73 217,94 131,39 212,26 234,98 251,38 446,12 472,91 577,69 Luxembourg 39,02 43,01 53,02 61,66 78,9 89,54 111,86 146,15 163,45 153,02 152,99 151,75 145,67 Netherlands 825,69 1020,72 1216,42 1427,95 1694,32 1661,72 1380,43 1811,48 2046,76 1629,35 1852,89 1455,2 1165,17 711,1071 5 162,5847 6 1365,076 23 New Zealand 28,22 28,21 28,81 43,62 63,09 64,67 66,89 76,69 93,16 93,33 82,76 110,7 125,58 126,12 Norway 442,44 473,09 676,78 841,03 921,04 1045,47 1172,59 1345,88 1477,79 1259,68 1401,41 1523,7 1381,03 1538,976 95 Poland 8,46 25,79 3,15 4,04 39,62 52,91 150,98 74,85 113,09 100,58 107,59 87,04 77,55 124,9 Portugal 153,38 156,7 191,8 165,87 849,52 165,19 192,38 205,74 231,42 210,86 285,73 344,27 176,62 143,2074 6 Slovak Republic 0 0 1,26 4,04 7,34 30,64 26,44 32,52 43,22 17,55 20,09 16,9 15,34 20,93 Slovenia 0 0 0 0 0 0 0 0 13,45 14,17 13,85 12,12 10,08 10,77 Spain 183,96 260,77 338,44 436,63 520,48 816,59 771,16 1126,27 1544,28 1704,66 1612,57 1073,25 482,23 448,61 Sweden 539,91 491,08 647,29 850,05 841,36 1113,19 1136,7 1371,02 1553,83 1402,09 1409,59 1937,72 1541,73 1803,264 82 Switzerland 279 273,75 260,14 418,62 411,93 409,1 453,83 491,25 499,23 699,21 618,94 797,13 708,78 826,94 United Kingdom 1535,91 1708,26 1356,11 2352,38 3111,31 2748,27 3838,44 4059,35 4291,45 3925,04 4666,5 5189,43 4612,15 6196,450 27 60

United States 2004,99 2217,91 3053,37 4697,84 4962,09 5643,34 6463,8 6135,93 8270,75 9415,35 10771,36 11781,58 11412,65 10214,49 Grand Total 13748,13 13783,47 16663,96 23861,33 25836,86 25918,14 29922,73 32385,23 38052,5 37541,98 43921,48 44650,4 40410,75 44717,75 693 Sum of Amount year row 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1010 54021 52767,29 58654,48 69582,9 80129,7 108296,4 2 105415,4 8 104917,4 7 122783,9 4 120558,0 1 129066,1 5 134670,0 1 126949,2 8 134465,6 5 1 24877731,83 2459867 0,9 25502674,68 28803073,85 32007741,92 33676887,96 35651722,99 38899116,67 41309001,24 39234800,72 40958628,17 43990295,51 44538626,25 45185765,47 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Total ODA 0,22 0,21 0,23 0,24 0,25 0,32 0,30 0,27 0,30 0,31 0,32 0,31 0,29 0,30 ODA to least developed countries 0,06 0,06 0,07 0,08 0,08 0,08 0,08 0,08 0,09 0,10 0,11 0,10 0,09 0,10 ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 5.: Καζαξά ΔΑΒ ησλ ρσξψλ ηεο ΔΑΒ»ζηηο ιηγφηεξν αλεπηπγκϋλεο ρψξεο, σο% ηνπ αθαζϊξηζηνπ εζληθνχ εηζνδάκαηνο, 2000-2013. ΠΖΓΖ: "ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 10" Οη εκπνξηθϋο επηδφζεηο ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ Πεγή: ΓΝΣ 61

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3ν 3.1 Πιαέζην Βαζηθάο Αλαπηπμηαθάο Πνιηηηθάο ηεο ΔιιΪδαο. Ζ Διιάδα επηδηψθεη λα ζπλδπάζεη ηξεηο παξαµέηξνπο κε ηελ άζθεζε πνιηηηθήο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο. Να εμαζθαιίζεη νη ζηφρνη ηεο Υψξαο:λα είλαη ζπµβαηνί µε ηε «ηαθήξπμε ηεο Υηιηεηίαο» (UN Millennium Declaration), θείµελν πνπ απνηειεί µνξθή νδηθνχ ράξηε γηα ηνλ 21ν αηψλα θαη µεηαμχ άιισλ πεξηιαµβάλεη ηνπο νθηψ «Αλαπηπμηαθνχο ηφρνπο ηεο Υηιηεηίαο» (MDGs), φπσο απηνί έρνπλ πξνζδηνξηζηεί απφ ηα Ζλσµέλα Έζλε (Ζ.Δ), λα είλαη ζχµθσλνη µε ηηο Δπξσπατθέο αλαπηπμηαθέο πξνηεξαηφηεηεο θαη λα είλαη ζπµβαηνί µε ηηο Δζληθέο αλαπηπμηαθέο πξνηεξαηφηεηεο 66. Ζ πνιηηηθή ηεο Διιάδνο παξνπζηάδεηαη ζε ηξεηο ηεκλφκελνπο θχθινπο. Ο έλαο εκθαλίδεη ηνπο ζηφρνπο ηεο Υηιηεηίαο, φπσο απηνί πξνζδηνξίζηεθαλ απφ ηα Ζ.Δ. Ο δεχηεξνο ηηο πξνηεξαηφηεηεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (Δ.Δ), φπσο απηέο πξνζδηνξίδνληαη απφ ην πκβνχιην Τπνπξγψλ Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο θαη ν ηξίηνο ηηο πξνηεξαηφηεηεο ηεο Διιεληθήο Δμσηεξηθήο Πνιηηηθήο. 67 ηε δηαδηθαζία ζπµβνιήο ηεο Διιάδνο ζηελ πνξεία επίηεπμεο ησλ MDGs, ε Διιάδα αθνινπζεί ηελ ζηξαηεγηθή φηη ε αλάπηπμε είλαη ηειηθά επζχλε ησλ απνδεθηξηψλ ρσξψλ θαη φηη ε εμσηεξηθή βνήζεηα ζηνρεχεη ψζηε λα αλαπηπρζνχλ ηνπηθέο ππνδνκέο, απαξαίηεηεο γηα ηελ πεξαηηέξσ θνηλσληθή θαη νηθνλνκηθή αλάπηπμε. 68 Δπίζεο ηε ζηξαηεγηθή φηη ππάξρεη ζρέζε µεηαμχ µηαο δσξήηξηαο θαη µηαο απνδέθηξηαο ρψξαο, φρη ζαλ ζπλεξγαζία, αιιά ζαλ ζρέζε εηαηξηθφηεηνο βαζηζµέλε ζηηο απνδέθηξηεο ρψξεο λα πινπνηήζνπλ ηηο απαξαίηεηεο µεηαξξπζµίζεηο θαη ζηελ αληίζηνηρε βνχιεζε ηεο Διιάδνο, αθελφο λα ππνζηεξίμεη ηηο αλαγθαίεο µεηαξξπζµίζεηο θαη αθεηέξνπ λα εμαζθαιίζεη ηελ εηζρψξεζε ηεο ειιεληθήο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο ζηνπο εζληθνχο ή ηνπηθνχο πξνγξαµµαηηζµνχο ησλ απνδεθηξηψλ ρσξψλ. Δπίζεο ηελ ζηξαηεγηθή ηεο αξρήο ηεο απνδνηηθφηεηαο θαη απνηειεζµαηηθφηεηαο ηεο βνήζεηαο. Με ηελ βνήζεηα ηεο Τ Α έρεη ζπληαρζεί θαη έρεη ηεζεί ζε εθαξµνγή ην «Διιεληθφ ρέδην ξάζεο γηα ην πληνληζµφ θαη ηελ Δλαξµφληζε» (Greek Action Plan for Coordination and Harmonization). H Τπεξεζία Γηεζλνχο Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο 66 http://www.hellenicaid.gr/images/stories/english-docs/annual-reports/english-r-2006-1.pdf,p.2[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 67 http://www.hellenicaid.gr/images/stories/english-docs/annual-reports/english-r-2006-1.pdf,p3-4[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 68 http://www.hellenicaid.gr/images/stories/english-docs/annual-reports/english-r-2006-1.pdf,p.3-4[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 62

(Τ.Γ.Α..) απνηειεί αλεμάξηεηε αιιά αλαπφζπαζηε Τπεξεζία ηνπ Τπνπξγείνπ Δμσηεξηθψλ. Ζ Τ.Γ.Α.. απνηειεί ηνλ εζληθφ αλαπηπμηαθφ θαη αλζξσπηζηηθφ κεραληζκφ θαη θνξέα ζρεδηαζκνχ θαη δηακφξθσζεο ηεο αλαπηπμηαθήο ζηξαηεγηθήο. Δίλαη αξκφδηα γηα ηηο πηζηψζεηο ηνπ θξαηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ζρεηηθά κε ηελ αλαπηπμηαθή βνήζεηα κέζσ ΤΠ.ΔΞ. Γηα ηελ επνπηεία, ηνλ ζπληνληζκφ θαη ηελ πξνψζεζε δξάζεσλ θαη πξνγξακκάησλ αλζξσπηζηηθήο, θαη αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Γηα ηελ εθπξνζψπεζε ηεο ρψξαο ζηα ζέκαηα αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο εληφο ηεο Δ.Δ., ηεο Δπηηξνπήο Αλαπηπμηαθήο Βνήζεηαο (D.A.C.) ηνπ Ο.Ο..Α. θαη ησλ ινηπψλ Γηεζλψλ ή Πεξηθεξεηαθψλ Οξγαληζκψλ, Γηεζλψλ Σακείσλ, Πεξηθεξεηαθψλ Αλαπηπμηαθψλ Σξαπεδψλ θαη Γηεζλψλ Γηαζθέςεσλ πνπ αζρνινχληαη κε ζέκαηα αλάπηπμεο. Γηα ηε ζπλεξγαζία κε ηνπο αξκφδηνπο θνξείο ηνπ δεκνζίνπ θαη ηδησηηθνχ ηνκέα θαη ησλ Μ.Κ.Ο. κε ζηφρν: i) ηελ απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε ησλ εζληθψλ πφξσλ ηεο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο πνπ εγγξάθνληαη ζηνλ εηήζην πξνυπνινγηζκφ ηνπ Τπνπξγείνπ Δμσηεξηθψλ, θαζψο θαη άιισλ πφξσλ ή δσξεψλ πνπ κεηαβηβάδνληαη απφ δεκνζίνπο ή ηδησηηθνχο θνξείο, ii) ηελ ζπκπιεξσκαηηθφηεηα ησλ δξάζεσλ θαη πξνγξακκάησλ, θαη iii) ηε ζπλνρή ησλ εζληθψλ πνιηηηθψλ κε ηελ πνιηηηθή αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο. Γηα ηε ζπγθέληξσζε θαη επεμεξγαζία ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ γηα ην ζχλνιν ηεο παξερφκελεο δηκεξνχο θαη πνιπκεξνχο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο ηεο Διιάδαο θαη ηε ζχληαμε ζρεηηθψλ εθζέζεσλ. Γηα ηε δηακφξθσζε πξνηάζεσλ πνιηηηθήο ζε ζέκαηα δηεζλνχο αλάπηπμεο. Σε δεµηνπξγία ηνπηθήο παξαγσγηθήο ηθαλφηεηνο ζηηο απνδέθηξηεο ρψξεο θαη ηελ ππνζηήξημε θαη ελζάξξπλζε ηεο ηνπηθήο ηδηνθηεζίαο. Σελ θαη έηνο αχμεζε ηεο παξερφµελεο ODA ζχµθσλα µε ηηο δηεζλείο δεζµεχζεηο (Μνληεξξέυ, Δ.Δ, DAC, θιπ.) θαη ηηο δεµνζηνλνµηθέο δπλαηφηεηεο ηεο Υψξαο. 69 Ζ παξερφµελε αλαπηπμηαθή βνήζεηα δίλεηαη ζε πεξηνξηζµέλν αξηζµφ πεξίπνπ 20 ρσξψλ - εηαίξσλ (Υψξεο Πξνηεξαηφηεηνο) αλάινγα µε ηηο δηεζλείο αλάγθεο θαη ζε ρψξεο θαη πεξηνρέο ζηηο νπνίεο ε Διιάο έρεη θάπνην ζπγθξηηηθφ πιενλέθηεµα µε ηε µνξθή γηα παξάδεηγµα, εμεηδηθεπµέλεο γλψζεο, εµπεηξνγλσµνζχλεο, πξνεγνχµελεο µαθξφρξνλεο ζπλεξγαζίαο θιπ. Οη γεσγξαθηθέο πξνηεξαηφηεηεο γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Τ Α / 69 www.mfa.gr/to-ypourgeio/domi/ydas.html [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 63

HELLENIC AID είλαη, νη Βαιθαληθέο Υψξεο, ε πεξηνρή ηεο Μαχξεο Θάιαζζαο, ε Μέζε Αλαηνιή θαη ε Τπνζαραξηθή Αθξηθή. 70 Ζ βνήζεηα ηεο Τ Α θαηεπζχλεηαη ζε ππνδνµέο βαζηθήο, δεπηεξνβάζµηαο θαη επαγγειµαηηθήο εθπαίδεπζεο, ππνδνµέο βαζηθήο πγείαο, παξνρή χδαηνο θαη απνιχµαλζε, πεξηβάιινλ θαη γεσξγία, ελίζρπζε ηνπ εθδεµνθξαηηζµνχ θαη ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησµάησλ, θαηαπνιέµεζε ηεο παξάλνµεο δηαθίλεζεο γπλαηθψλ (women trafficking), νηθνδφµεζε ζεζµψλ, δεµηνπξγία λέσλ εηζνδεµάησλ, ε ελίζρπζε ηεο δεµνθξαηίαο θαη ηνπ θξάηνπο δηθαίνπ, ν ζεβαζµφο ησλ αλζξσπίλσλ δηθαησµάησλ θαη ησλ ζεµειησδψλ ειεπζεξηψλ, ε ηζφηεηα ησλ θχισλ, ε ζπµµεηνρή ησλ γπλαηθψλ θαη ησλ λέσλ ζηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία, ε ελεξγφηεξε ζπµµεηνρή ησλ γπλαηθψλ ζηε ιήςε ησλ απνθάζεσλ θαη ε πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ησλ θπζηθψλ πφξσλ. 71 Μέζσ ηεο Δ.Δ, ε Διιάδα έρεη ηε δπλαηφηεηα λα ζπλεηζθέξεη ζηηο απνδέθηξηεο ρψξεο, κεγάιε βνήζεηα γηα ηνπο πξφζθπγεο, ηεο απνηξνπήο έλνπισλ ζπγθξνχζεσλ θαη ηεο πξνψζεζεο ηνπ εµπνξίνπ. Σελ θαηαπνιέκεζε ππέξ ησλ αλαγθψλ ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ ζηνπο ηνκείο ηνπ δηεζλνχο εκπνξίνπ, ηνπ μεπιχκαηνο ρξήκαηνο, ηεο ζρέζεο θηψρεηαο θαη θχινπ, ηεο παξάλνκεο δηαθίλεζεο πξνζψπσλ, ηεο κεηαλάζηεπζεο, ηνπ νξγαλσκέλνπ εγθιήκαηνο, ηεο ρξεζηήο δηαθπβέξλεζεο, ηεο θαηαπνιέκεζεο ηεο ηξνκνθξαηίαο. 72 Σε ζπλέρηζε ηεο ζπκβνιήο ζηελ αλαθνχθηζε ηνπ ρξένπο ησλ ππεξρξεσκέλσλ θησρψλ ρσξψλ. Σελ ππνζηήξημε αλαπηπμηαθψλ δξάζεσλ θαη πξνγξαµµάησλ ειιεληθψλ ΜΚΟ ζε αλαπηπζζφκελεο ρψξεο. Σέινο λα ελεκεξψλεηαη ην Διιεληθφ Κνηλνβνχιην θαη ε Διιεληθή θνηλή γλψκε, γηα ηα απνηειέζκαηα ηεο πνιηηηθήο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο. Ζ Διιάδα έρεη ζπλάςεη πξσηφθνιια ζπλεξγαζίαο κε νξηζκέλεο αθξηθαληθέο ρψξεο. Σα πξσηφθνιια έρνπλ ππνγξαθεί κε ηηο θπβεξλήζεηο ηεο Αξκελίαο, ηεο Γεσξγίαο, ηεο Οπθξαλίαο θαη ηελ Αίγππην. Ζ Διιάδα έρεη ήδε ππνγξάςεη έλα πξσηφθνιιν δηκεξνχο ζπλεξγαζίαο κε ηελ Αιβαλία δηάθνξνπο ηνκείο, κε ηελ Αηζηνπία ζηελ Αθξηθή. Με απηφ ηνλ ηξφπν, ε ειιεληθή πνιηηηθή αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο ιακβάλεη αθφκε πεξηζζφηεξν 70 http://www.hellenicaid.gr/images/stories/english-docs/annual-reports/english-r-2006-1.pdf,p6-8[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 71 http://www.hellenicaid.gr/images/stories/english-docs/annual-reports/english-r-2006-1.pdf,p6-8[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 72 http://www.hellenicaid.gr/images/stories/english-docs/annual-reports/english-r-2006-1.pdf,p3-4[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 64

ππφςε ηελ αλάγθεο ησλ αλαπηπζζνκέλσλ ρσξψλ θαη θπξίσο ησλ ιηγφηεξν αλεπηπγκέλσλ, αιιά θαη ζπκβαδίδεη κε ηηο πξνηεξαηφηεηεο θαη πινπνηεί θαη νδεγίεο πνπ έρνπλ απνθαζηζηεί απφ δηεζλείο νξγαληζκνχο, φπσο ε ΔΔ, ηνλ ΟΟΑ θαη ηα Ζλσκέλα Έζλε. Ζ Διιάδα ζπκκεηέρεη ελεξγά ζηελ αλαπηπμηαθή πνιηηηθή ηεο ΔΔ θαη ησλ ζηφρσλ ηεο. Εεηήκαηα φπσο ε ελίζρπζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο βνήζεηαο θαη αχμεζε ηεο ΔΑΒ είλαη ζηαζεξέο δεζκεχζεηο γηα ηελ Διιάδα, ηα νπνία πεξηιακβάλνληαη ζηα πεληαεηή πξνγξάκκαηα δηκεξνχο αλαπηπμηαθήο ζηελ Διιάδα. 73 χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 2 βιέπνπκε φηη ε βνήζεηα ηεο Διιάδαο ζαλ δσξεηήο ή πάξνρνο ην 2005 ήηαλ 384,2 εθαη. $, ην 2006 423,99 εθαη. $, ην 2007 500,82 εθαη. $, ην 2008 703,16 εθαη. $, ην 2009 607,27 εθαη. $, ην 2010 507,72 εθαη. $, ην 2011 424,77 εθαη. $, ην 2012 327,41 εθαη. $, ην 2013 239,07 εθαη.$ θαη ην 2014 248,44 εθαη. $, Βιέπνπκε φηη ε αλαπηπμηαθή βνήζεηα ηεο Διιάδαο ην έηνο 2008 ήηαλ ε κεγαιχηεξε ζε δνιάξηα απφ φηη ζηα πξνεγνχκελα ή ζηα επφκελα έηε πνπ αθνινπζνχλ εηθφλα πνπ δείρλεη φηη ππάξρεη πηψζε ηεο βνήζεηαο ηα έηε 2013 θαη 2014. πγθξίλνληαο ηελ βνήζεηα κε αιιά θξάηε ζην παξαθάησ ζρεδηάγξακκα 6 θαη αλ πάξνπκε ηελ Γεξκαλία γηα παξάδεηγκα βιέπνπκε ηεξάζηηεο δηαθνξέο ζηα πνζά ηα νπνία δίλεη ε Γεξκαλία. Σν έηνο 2006 είλαη 10082,16 εθαη. $, ην έηνο 2007 10434,81 εθαη. $, ην έηνο 2008 12290,7 εθαη. $, ην έηνο 2013 14228,26 εθαη. $, θαη ην έηνο 2014 16248,67 εθαη. $ είλαη αθφκε κεγαιχηεξε. Αλ ζπγθξίλνπκε φκσο ηελ αλαπηπμηαθή βνήζεηα ηεο Πνξηνγαιίαο ρψξαο ζρεδφλ ηδίαο νηθνλνκηθήο δπλακηθφηεηαο ε θαη κηθξφηεξεο ζε ζρέζε κε ηελ Διιάδα βιέπνπκε φηη ηα πνζά ηεο Πνξηνγαιίαο είλαη κεγαιχηεξα. Απηφ θαίλεηαη θαη ζην ζρεδηάγξακκα 6 φπνπ θαίλεηαη θαζαξά ε ηεξάζηηα νηθνλνκηθή δηαθνξά αλάκεζα ζηηο ηξεηο ρψξεο. Ζ Διιάδα βιέπνπκε ηη επίπεδα ξνψλ βνήζεηαο έρεη απνδψζεη θαη ρηππεκέλε απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε ζε ζρέζε κε ηελ Πνξηνγαιία πνπ βξίζθεηαη ζηελ ίδηα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε. Ζ Πνξηνγαιία μεπεξλάεη ζηα πεξηζζφηεξα έηε ηελ Διιάδα ζην ζχλνιν ησλ ξνψλ ελψ ε Διιάδα μεπεξλάεη ηελ Πνξηνγαιία ηα έηε 2006,2007,2008 & 2009. 73 http://www.hellenicaid.gr/images/stories/english-docs/annual-reports/english-r-2006-1.pdf,3-4[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 65

Ζτοσ 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 χλνιν ξνψλ αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο Γεξκαλίαο, Διιάδαο, Πνξηνγαιίαο 0 5000 10000 15000 20000 Εκατ. δολάρια Portugal Greece Germany ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 6.: χλνιν ξνψλ αλαπηπμηαθάο βνάζεηαο Γεξκαλέαο, ΔιιΪδαο, Πνξηνγαιέαο, 2005-2014. ΠΖΓΖ: ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 2" ΠΗΝΑΚΑ 11.: ηαηηζηηθφ πξνθέι ρψξαο: ΔιιΪδα 2007-2014. ηαηηζηηθφ πξνθέι ρψξαο: ΔιιΪδα 2015 Unit 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Production and income GDP per capita Gross national income (GNI) per capita Household disposable income Economic growth Real GDP growth Net saving rate in household disposable income Gross fixed capital formation Economic structure: share of real value added Agriculture, forestry, fishing USD current PPPs USD current PPPs Annual growth % Annual growth % 29 025 30 872 30 429 28 901 26 675 25 462 25 667 26 226 28 246 29 895 29 718 28 308 25 955 25 623 25 659.. 3,4 1,0 0,0-11,0-9,9-7,9-8,8.. 3,5-0,4-4,4-5,4-8,9-6,6-3,9 0,8 % -3,5-5,6-4,5-9,0-8,2-8,3-16,4.. % of GDP 17,8-6,6-13,2-20,9-16,8-28,7-9,5 2,7 % 3,4 3,1 3,1 3,3 3,5 3,7 3,8 3,8 Industry % 13,1 12,8 12,5 10,9 10,9 11,2 11,6 11,6 Trade, transport, accomm., restaurants, communication Finance, insurance, real estate, business % 29,4 29,7 28,2 27,9 27,0 27,2 28,2 30,0 % 23,6 24,5 25,4 28,3 29,1 29,3 29,1 27,5 66

Other services (ISIC Rev.4 O - U) Government deficits and debt Government deficit General government debt General government revenues General government expenditures Expenditure Public expenditure on health Private expenditure on health Public social expenditure Private social expenditure Public pension expenditure Private pension expenditure Net official development assistance (Aid) % 23,7 24,2 26,3 25,4 26,1 26,0 25,2 25,4 % of GDP -6,7-9,9-15,3-11,1-10,2-8,7-12,3-3,5 % of GDP 112,8 117,2 134,6 128,3 110,2 164,2 179,2.. % of GDP 40,2 40,6 38,7 41,1 43,8 45,7 47,8 45,8 % of GDP 46,9 50,6 54,0 52,2 54,0 54,4 60,1 49,3 % of GDP 5,9 6,1 7,0 6,3 6,6 6,2.... % of GDP........ 3,2...... % of GDP 21,5 22,2 24,4 24,2 25,7 26,1 24,3 24,0 % of GDP.. 1,7 1,8.......... % of GDP 12,1 12,4 13,0.......... % of GDP 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0.... % of GNI 0,16 0,21 0,19 0,17 0,15 0,13.... Taxes Total tax revenue % of GDP 32,5 32,1 30,5 31,6 32,2 33,8.... Taxes on income and profits Taxes on goods and services Taxes on the average worker Trade Imports of goods and services Exports of goods and services Goods trade balance: exports minus imports of goods % of GDP 7,6 7,5 7,5 7,0 7,0 8,4.... % of GDP 11,9 11,6 10,9 12,3 12,7 12,6.... % of labour cost 42,1 41,5 41,3 40,1 43,2 42,9 41,6 40,4 % of GDP 34,9 36,3 29,4 30,7 32,3 32,7 33,2 35,3 % of GDP 22,5 23,4 19,0 22,1 25,5 28,2 30,2 33,0 Bln USD...... -41,8.. -27,2.... Imports of goods Bln USD...... 63,3.. 62,3.... Exports of goods Bln USD...... 21,6.. 35,2.... Service trade balance: exports minus imports of services Imports of services Exports of services Current account balance of payments Bln USD 21,9 24,6 18,1 17,9 20,5 19,0 21,6.. Bln USD 20,2 24,8 19,9 20,2 19,5 15,9 14,6.. Bln USD 42,1 49,4 38,1 38,1 40,0 34,9 36,2.. % of GDP -14,0-14,4-10,8-9,4-10,0-2,6 1,2.. 67

Foreign direct investment (FDI) Outward FDI stocks Inward FDI stocks Inflows of foreign direct investment Outflows of foreign direct investment Prices and interest rates Inflation rate: all items Mln USD...... 42 623 48 041 44 960.... Mln USD 53 221 38 121 42 101 35 025 29 058 24 763 27 741.. Mln USD 2 112 4 490 2 435 330 1 144 1 741 2 566.. Mln USD 5 247 2 413 2 055 1 558 1 774 678-627.. Annual growth % 2,9 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5-0,9-1,3 Inflation rate: all items non food non energy Inflation rate: food Inflation rate: energy Producer Price Indices (PPI): manufacturing Annual growth % Annual growth % Annual growth % Annual growth % 2,7 2,9 2,2 3,4 1,9 0,2-2,0-1,2 3,2 5,4 1,9 0,1 3,1 1,5 0,0-1,7 3,5 13,3-11,4 28,8 16,5 12,8 6,6-1,8 3,5 9,7-7,2 6,9 8,6 3,7-2,1-2,8 Long-term interest rates Purchasing power and exchange rates Purchasing power parities Exchange rates Indices of price levels Energy supply and prices Total primary energy supply (TPES) % 4,50 4,80 5,17 9,09 15,75 22,50 10,05 6,93 EUR per USD EUR per USD OECD = 100 0,72 0,70 0,70 0,70 0,70 0,69 0,64 0,62 0,73 0,68 0,72 0,76 0,72 0,78 0,75 0,75 95 97 95 91 93 87 85 83 Mtoe 30,2 30,4 29,4 27,6 26,7 26,0.... TPES per unit of GDP at 2000 prices and PPPs Toe per '000 USD 0,10 0,10 0,10 0,10 0,11 0,11.... Renewables' contribution to total primary energy supply Crude oil import prices Information and Communications Technology (ICT) Exports of ICT goods ICT related occupations: business sector employment Households with access to the Internet % 5,7 5,6 6,4 7,7 7,9 8,7.... USD per barrel 69,93 93,60 60,10 78,97 109,41 111,92.... Mln USD 561 666 496 542 634 592.... %........ 1,8...... %...... 46,4 50,2 53,6.... Environment 68

Water abstractions Fish landings in domestic and foreign ports Aquaculture Municipal waste total Municipal waste per capita CO 2emissions from fuel combustion Education Tertiary attainment in population aged 25-64 Expenditure per student: primary, 2010 prices Expenditure per student: secondary, 2010 prices Expenditure per student: tertiary, 2010 prices Youths 15-19 not in education nor employment Youths 20-24 not in education nor employment Mln m 3........ 9 539...... '000 tonnes '000 tonnes '000 tonnes.... 83 70 64 61........ 126 123 121...... 5 002 5 077 5 154 5 917........ Kg 450 450 460 530 500 500.... Mln tonnes 98 94 90 84 83 78.... %........ 26,1...... USD constant PPPs USD constant PPPs USD constant PPPs................................................ % 8,5 8,4 7,9 7,5 8,3...... % 17,7 17,1 18,2 21,6 24,3...... Employment Employment rate in population aged 15-24 Employment rate in population aged 25-54 Employment rate in population aged 55-64 Incidence of parttime employment Self-employment rate: total employment Self-employment rate, men: male employment Self-employment rate, women: female employment Unemployment Unemployment rate: total labour force Unemployment rate, men: male labour force % 24,0 23,5 22,9 20,4 16,3 13,1 11,9.. % 75,6 76,1 75,4 73,3 69,0 64,1 61,5.. % 42,4 42,8 42,2 42,3 39,4 36,4 35,6.. % 7,7 7,9 8,4 8,8 9,0 9,7 10,2.. % 35,9 35,1 35,5 35,5 36,3 36,8.... % 39,0 37,8 38,6 38,6 39,5 40,6.... % 31,1 30,9 30,8 31,0 31,7 31,2.... % 8,4 7,8 9,6 12,8 17,9 24,5 27,5 26,6 % 5,2 5,1 7,0 10,0 15,1 21,5 24,5 23,6 69

Unemployment rate, women: female labour force Long-term unemployment: total unemployed Labour compensation and hours worked Labour compensation per unit labour input, total economy Average time worked per person in employment Research and Development (R&D) Gross domestic expenditure on R&D % 12,9 11,5 13,3 16,4 21,5 28,3 31,4 30,2 % 50,0 47,5 40,8 45,0 49,6 59,3 67,5.. Annual growth % Hours per year 5,4 2,8 6,3-2,9-4,9-3,9.... 2 037 1 950 1 997 2 016 2 039 2 034 2 037.. Mln USD 1 761 2 013 1 820 1 644 1 678 1 613 1 770.. Researchers: fulltime equivalent Per '000 employed 4,4...... 5,6 6,0 7,1.. Population Total population Population growth rates Total fertility rates Youth population aged less than 15 Elderly population aged 65 and over International migration Foreign-born population Foreign population Unemployment rate of nativeborn men Unemployment rate of foreignborn men Unemployment rate of nativeborn women '000 persons 11 163 11 186 11 185 11 153 11 124 11 090 11 361 11 381 % 0,3 0,2-0,0-0,3-0,3-0,3.... Children 1,4 1,5 1,5 1,5 1,4 1,3.... % of population % of population % of population % of population % of labour force % of labour force % of labour force 14,6 14,5 14,6 14,6 14,6 14,7 14,2 14,2 18,6 18,7 18,8 19,1 19,5 19,9 19,7 19,9........ 6,6.............. 6,8...... 5,3 5,2 6,5 9,4 14,4 20,1.... 4,9 5,0 10,4 15,2 21,5 34,5.... 12,8 11,5 13,2 16,2 21,4 27,8.... Unemployment rate of foreignborn women Health % of labour force 14,3 12,2 14,5 17,7 23,2 32,6.... Life expectancy at birth Life expectancy at birth: men Life expectancy at birth: women Years 79,7 80,3 80,4 80,7 80,8 80,7.... Years 76,9 77,5 77,5 78,0 78,0 78,0.... Years 82,5 83,0 83,3 83,3 83,6 83,4.... Infant mortality Per '000 3,5 2,7 3,1 3,8 3,4 2,9.... 70

Obesity rate ages 15 and over Suicide rates Transport Goods transport Passenger transport Road fatalities % of population Per 100 000 persons Mln tonne-km Mln passengerkm Per mln inhabitants.... 17,3.......... 2,8 3,1 3,2 3,1........ 18 194 e 44 507 e 17 746 e 43 839 e 17 477 e 20 747 e 20 778 e 20 699 e 19 441.............. 141 138 129 112 97...... ΠΖΓΖ: OECD Factbook statistics. For explanatory notes, see OECD Factbook 2014- http://www.oecd ilibrary.org/economics/country-statistical-profile-greece_20752288-table-grc. (DOI: 10.1787/factbook-2014-en) [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. Ζ Διιάδα είλαη έλαο ζρεηηθφο κηθξφο δσξεηήο ΔΑΒ φπνπ αληηκεησπίδεη ζνβαξέο πξνθιήζεηο φζνλ αθνξά ηελ ηήξεζε ησλ δηεζλψλ δεζκεχζεσλ γηα ηελ παξνρή βνήζεηαο. Ζ αλαπηπμηαθή βνήζεηα (ΔΑΒ) αλήιζε ζε 2,39 εθαηνκκχξηα δνιάξηα ην 2013 απφ ην 3,27 εθαηνκκχξηα δνιάξηα ην 2012. Αληίζεηα ε ζπλνιηθή αλαπηπμηαθή βνήζεηα ζχκθσλα κε ηνλ πίλαθα 4 απφ 126.949 εθαηνκκχξηα δνιάξηα ην 2012, αλήιζε ζε 134.481 εθαηνκκχξηα δνιάξηα ην 2013 - κηα αλαινγία ηεο ΔΑΒ πξνο ην αθαζάξηζην εζληθφ εηζφδεκα (ΑΔΔ). Ζ ΔΔ παξέρεη ην 55% ηεο παγθφζκηαο αλάπηπμεο θαη είλαη ν πην αλνηρηφο εκπνξηθφο εηαίξνο γηα ηηο ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο ρψξεο αιιά θαη γηα άιιεο ρψξεο κε ρακειφ εηζφδεκα. Σνλ επηέκβξην ηνπ 2005 ε ΔΔ επαλαβεβαίσζε ηελ ηζρπξή ηεο βνχιεζε λα ζπκβάιεη ζηελ επίηεπμε ησλ Αλαπηπμηαθψλ ηφρσλ ηεο Υηιηεηίαο, θαη δεζκεχηεθε λα απμήζεη ηε βνήζεηά ηεο ζην 0,56% ηνπ ΑΔΔ ην 2010 κε ζηφρν λα θζάζεη ην 0,7% ην 2015. 74 Ζ Διιάδα δελ έρεη αληαπνθξηζεί ζηηο δηεζλείο ππνρξεψζεηο λα δψζεη ην 0,5% ηνπ ΑΔΔ ηεο σο ελίζρπζε γηα ην 2012. Τπφ ην θσο φκσο ηεο θαηάζηαζεο ησλ δεκφζησλ νηθνλνκηθψλ ηεο, ε Διιάδα είλαη εμαηξεηηθά αδχλαην λα επηηχρεη ηνλ ζηφρν ηνπ 2015 πνπ είλαη ηεο ηάμεο ηνπ 0,7%. Μφλν ιίγεο ρψξεο ηεο ΔΑΒ έρνπλ θζάζεη απηφ ζηνλ ζηφρν θαη απηέο είλαη νη ρψξεο ηνπ πινχζηνπ Βνξξά. Ζ αχμεζε ηνπ πξαγκαηηθνχ ΑΔΠ φπσο θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα 11 δελ πθίζηαηαη ηα έηε απφ ην 2008 πνπ ήηαλ -0,4 έσο ην 2013 πνπ ήηαλ -3,9. Οη αθαζάξηζηεο επελδχζεηο παγίνπ θεθαιαίνπ ην 2008 ήηαλ -6, θαη ην 2013-9,5, δειαδή δελ ππάξρεη νηθνλνκηθή αλάπηπμε ζηελ Διιάδα. Γελ ππάξρνπλ επελδχζεηο αιιά ππάξρεη κείσζε ηνπ πξαγκαηηθνχ ΑΔΠ. Γελ ππάξρνπλ πφξνη λα δνζνχλ γηα αλαπηπμηαθή βνήζεηα εθφζνλ ε Διιάδα έρεη θηάζεη ηα φξηα ηεο θηψρεηαο. Σν εκπνξηθφ ηζνδχγην, ην νπνίν πξνθχπηεη αθαηξψληαο ηηο 74 Commission of the European Communities,Brussels, 13.07.2015, com(2005) 311 final, Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions proposal for a joint declaration by the Council, the European Parliament and the Commission on the European Union development policy the European Consensus {sec(2005) 929}pg, 4-5. 71

εηζαγσγέο απφ ηηο εμαγσγέο θαηά ηηο ηειεπηαίεο δχν δεθαεηίεο θαη παιαηφηεξα, ζε κηθξφηεξε φκσο θιίκαθα, ήηαλ αξλεηηθφ, δειαδή ε Διιάδα εηζήγαγε πεξηζζφηεξν απφ φ,ηη εμήγαγε. Πξάγκαηη φπσο θαίλεηαη θαη ζηνλ πίλαθα 11 νη εηζαγσγέο ζε φια ηα έηε είλαη κεγαιχηεξεο απφ ηηο εμαγσγέο σο πνζνζηφ ηνπ ΑΔΠ. Σν αξλεηηθφ εκπνξηθφ ηζνδχγην ζεκαίλεη επίζεο φηη ε Διιάδα θαηαλάισλε θαη επέλδπε πεξηζζφηεξν απφ φ,ηη παξήγαγε. Δπίζεο ν εμσηεξηθφο δαλεηζκφο απμήζεθε δηφηη ε Διιάδα πξαγκαηνπνηνχζε εηζαγσγέο ζε κεγαιχηεξν βαζκφ ζε ζρέζε κε ηηο εμαγσγέο ηεο θαη δηφηη νη κεηαβηβάζεηο απφ ην εμσηεξηθφ κεηψζεθαλ. Πξψηνλ, νη εηζξνέο απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε κεηψζεθαλ, θαζψο εληάρζεθαλ ζε απηήλ θησρφηεξεο ρψξεο απφ ηελ Διιάδα θαη νη πφξνη απφ ηα παθέηα ζπλνρήο αλαθαηαλεκήζεθαλ αλαιφγσο. Γεχηεξνλ, ε Διιάδα ππνρξεψζεθε λα πιεξψλεη κεγαιχηεξνπο ηφθνπο ζην απμεκέλν εμσηεξηθφ ρξένο ηεο. Οη Έιιελεο πνιίηεο θαηαλάισλαλ εηζεγκέλα αγαζά. Σα ρξήκαηα ηνπ δαλεηζκνχ ηα έδηλε ε θπβέξλεζε ζηνπο πνιίηεο κε δηάθνξνπο ηξφπνπο, π.ρ. κέζσ ησλ κηζζψλ ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, ησλ πιεξσκψλ ζε πξνκεζεπηέο ηνπ θξάηνπο, ησλ ζπληάμεσλ πνπ θαηαβάιινληαλ ζηνπο ζπληαμηνχρνπο. Οη πνιίηεο κε απηά ηα πςειφηεξα εηζνδήκαηα θαηαλάισλαλ πεξηζζφηεξν θαη έηζη ε Διιάδα θαηαλάισλε πεξηζζφηεξν απφ φ,ηη παξήγαγε. Ωζηφζν, ε ΔΑΒ (DAC) ελζαξξχλεη ηελ Διιάδα λα ζπλερίζεη ηε κεηαξξχζκηζε ηνπ ζπζηήκαηνο αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο ηεο, έηζη ψζηε νη ζεκεξηλνί πφξνη ελίζρπζεο κε πξνγξακκαηηζκφ θαη απνηειεζκαηηθφηεηα αιιά θαη απνδνηηθή δηαρείξηζε, φηαλ ε νηθνλνκία αλαθάκςεη θαη ν πξνυπνινγηζκφο εληζρπζεί λα παξέρνπλ ηζρπξή βνήζεηα. Έλα κηθξφ πνζνζηφ ζηελ Διιάδα απφ ηε ζπλνιηθή ΔΑΒ, θαη θπξίσο ν πξνυπνινγηζκφο πνπ δηαρεηξίδεηαη ε ΓΓ ΤΓΑ, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε δηκεξψλ πξνγξακκάησλ θαη έξγσλ (12% ηεο δηκεξνχο βνήζεηαο θαη 6% ηεο ΔΑΒ ην 2009). Σν πεξηζζφηεξν κέξνο ηεο δηκεξνχο βνήζεηαο ζηελ Διιάδα δαπαλάηαη γηα ηερληθή ζπλεξγαζία - ηεθκαξηέο δαπάλεο ησλ θνηηεηψλ, ππνηξνθίεο - θαη ην θφζηνο ησλ πξνζθχγσλ. Δλψ ην κεξίδην ηεο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο ζηελ Διιάδα δελ είλαη πηζαλφ λα απμεζεί ζην εγγχο κέιινλ, ε ΓΓ ΤΓΑ κπνξνχλ λα κεγηζηνπνηήζνπλ ηελ αμία ησλ πθηζηάκελσλ πφξσλ εζηηάδνληαο ηελ βνήζεηα ζε ιηγφηεξεο ρψξεο (ζηελ ηδαληθή πεξίπησζε φρη πεξηζζφηεξν απφ δέθα, κε βάζε ηελ εκπεηξία άιισλ παξφκνηνπ κεγέζνπο δσξεηψλ) θαη 72

ηελ ππνζηήξημε κεγαιχηεξσλ πξνγξακκάησλ θαη θνηλψλ πξνγξακκάησλ κε άιινπο δσξεηέο, θαη φρη κηθξψλ απηφλνκσλ έξγσλ. 75 3.2 Ζ αλαπηπμηαθά βνάζεηα ηεο ΔιιΪδαο ζηηο ΒαιθαληθΫο Υψξεο. Ζ νηθνλνκηθή θξίζε ζηελ Διιάδα δελ έρεη επεξεάζεη κφλν ηελ ίδηα ηελ ρψξα αιιά θαη ηηο γεηηνληθέο ρψξεο. Οη επηπηψζεηο πνπ έρεη επηθέξεη ε θξίζε θάλεη δπζρεξή ηελ ζέζε ησλ ρσξψλ ηεο ΝΑ Δπξψπεο ζηηο δηεζλείο αγνξέο. Γηα παξάδεηγκα φηαλ νη ρψξεο απηέο δηαζέζνπλ νκφινγα ζηηο αγνξέο αλαγθάδνληαη λα θαηαβάιινπλ πνιχ πςειφηεξα επηηφθηα απφ φηη πξηλ απφ ηελ θξίζε. Σν πξφβιεκα ηνπ δεκνζίνπ ρξένπο θαη ην «θνχξεκα» ζηηο ειιεληθέο ηξάπεδεο απαζρνινχλ έληνλα θαη ηηο βαιθαληθέο ρψξεο, ιφγσ ηεο παξνπζίαο ηνπ ειιεληθνχ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο. Ζ Διιάδα πξηλ αθφκα ιήμεη ν πφιεκνο ζην Κνζζπθνπέδην, ην 1999, επεμεξγάζηεθε ην Διιεληθφ ρέδην [αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο] γηα ηελ Οηθνλνκηθή Αλαζπγθξφηεζε ησλ Βαιθαλίσλ (ΔΟΑΒ) πνπ ζα πξνσζνχζε ηελ παξνπζία ηεο Διιάδαο κε ηελ απμαλφκελε παξνπζία ησλ ειιεληθψλ επηρεηξήζεσλ ζηελ πεξηνρή, αιιά ζα πξφζθεξε θαη ζεκαληηθή πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ζηηο βφξεηεο πεξηνρέο ηεο ρψξαο. Σν ζπλνιηθφ πνζφ πξνυπνινγίζηεθε ζε 550 εθαηνκκχξηα δνιάξηα, δηαηξεκέλα ηζφπνζα ζην δηάζηεκα κηαο πεληαεηίαο.. 75 http://www.hellenicaid.gr/diethnes-plaisio/oosa-dac/epitrope-anaptuxiakes-boetheias-dac-tou-oosa.html [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015] 73

Σν 2002, ην ειιεληθφ θνηλνβνχιην ςήθηζε έλα λφκν κε ζηφρν ηελ επηηάρπλζε ηεο πινπνίεζεο ηνπ ζρεδίνπ. χκθσλα κε ην λφκν, ν πξνυπνινγηζκφο ηνπ ζρεδίνπ νξίζηεθε ζε 550 εθαηνκκχξηα γηα ηελ πεξίνδν 2003-2007 (Ν. 2996/28.3.2002), (Πίλαθαο 12). Σν κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ (79 ηνηο εθαηφ) δηνρεηεχεηαη απεπζείαο ζηηο δεκφζηεο επελδχζεηο ησλ δηθαηνχρσλ ρσξψλ ζχκθσλα κε ηελ ειιεληθή επνπηεία, ην 20 ηνηο εθαηφ επξφθεηην λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ειιεληθψλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ (ζπγρξεκαηνδφηεζε), ελψ ην 1% δηαηέζεθε απεπζείαο ζηα ιεγφκελα κηθξά έξγα, ηα νπνία επηιέγνληαη απφ ηηο ειιεληθέο πξεζβείεο ησλ δηθαηνχρσλ ρσξψλ. 76,77 ΠΗΝΑΚΑ 12.: Διιεληθφ ρϋδην γηα ηελ Οηθνλνκηθά Αλαζπγθξφηεζε ησλ Βαιθαλέσλ 2003-2007. ΠΖΓΖ: Ministry of Foreign Affairs: http://www.mfa.gr, downloaded 09-12-2015 http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=86&clang=1. [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. HIPERB COUNTRIES- Διιεληθφ ρϋδην γηα ηελ Οηθνλνκηθά Αλαζπγθξφηεζε ησλ Βαιθαλέσλ PUBLIC INVESTMENTS / BIG PROJECTS- Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / ΜεγΪια Έξγα PRIVATE PRODUCTIVE INVESTMENTS- ΗδησηηθΫο ΠαξαγσγηθΫο Δπελδχζεηο SMALL PROJECTS FUND- Σακεέν ΜΗΚΡΧΝ ΔΡΓΧΝ COUNTRY TOTAL- ΤΝΟΛΟ ΚΆΘΔ ΥΧΡΑ 79% (in ) 20% (in ) 1% (in ) (in ) ΑΛΒΑΝΗΑ 39.413.100 9.978.000 498.900 49.890.000 ΒΟΝΗΑ ΔΡΕΔΓΟΒΗΝΖ 15.428.700 3.906.000 195.300 19.530.000 ΒΟΤΛΓΑΡΗΑ 42.889.100 10.858.000 542.900 54.290.000 ΜΑΤΡΟΒΟΤΝΗΟ 13.825.000 3.500.000 175.000 17.500.000 Π.Γ.Γ.Μ.-FYROM 59.123.600 14.968.000 748.400 74.840.000 ΡΟΤΜΑΝΗΑ 55.639.700 14.086.000 704.300 70.430.000 ΔΡΒΗΑ 183.675.000 46.500.000 2.325.000 232.500.000 ΚΟΤΦΟΠΔΓΗΟ 11.850.000 3.000.000 150.000 15.000.000 MANAGEMENT / ADMINISTRATIVE COSTS -ΓΗΑΥΔΊΡΗΖ / ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΔ ΓΑΠΑΝΔ (2,91%) 16.020.000 ΤΠΟΤΝΟΛΟ: 421.844.200 106.796.000 5.339.800 ΤΝΟΛΟ: 550.000.000 76 http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=86&clang=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 77 http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=64&clang=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 74

Τπεγξάθεζαλ θάπνηεο δηκεξείο ζπκθσλίεο γηα ηελ παξνρή ησλ απαξαίηεησλ θεθαιαίσλ. Οη ζπκθσλίεο απηέο ήηαλ αλάκεζα ζηελ Διιάδα θαη ζε θάζε ζπκκεηέρνπζα ρψξα, ηδηαίηεξα ζηνπο ηνκείο ηεο ελέξγεηαο θαη ησλ κεηαθνξψλ, ηελ πξνψζεζε ησλ επελδχζεσλ, ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο θαη ηεο πεξηθεξεηαθήο θπβέξλεζεο, ηελ ελίζρπζε ησλ δεκνθξαηηθψλ ζεζκψλ θαη ηελ ππνζηήξημε ηνπ θξάηνπο δηθαίνπ θαη ηέινο ηελ εμηζνξξφπεζε ησλ νηθνλνκηθψλ αληζνηήησλ. 78,79 χκθσλα κε ηνλ πίλαθα 11 παξαηεξνχκε ηα πνζά πνπ δφζεθαλ ζην δεκφζην ηνκέα, ν νπνίνο αληηπξνζσπεχεη ην 79% ηνπ ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ, ππάξρνπλ έξγα, δξάζεηο, κειέηεο θαη δξαζηεξηφηεηεο πνπ πξνηείλνληαη επηζήκσο απφ ηηο θπβεξλήζεηο ησλ δηθαηνχρσλ ρσξψλ κέζσ ησλ εζληθψλ ζπληνληζηψλ ηνπο, κε ηελ ππνβνιή ησλ αηηήζεσλ. Οη πξνηάζεηο γηα δεκφζηεο επελδχζεηο κεγάια έξγα θαηαζέηνληαη απφ ηελ ιήπηξηα ρψξα κέζσ ηνπ εζληθνχ ζπληνληζηή θαη εγθξίλνληαη απφ ηελ επηηξνπή παξαθνινχζεζεο ηνπ ΔΟΑΒ. Γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ησλ κεγάισλ έξγσλ ε ΔΟΑΒ ήηαλ λα πιεξψζεη γηα ην 80% ηνπ πξνυπνινγηζκνχ (ζε δφζεηο) θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ, θαη λα θαηαζέζεη ην ππφινηπν 20% κε ηελ νινθιήξσζε. Οη πξνηάζεηο γηα ηδησηηθέο παξαγσγηθέο επελδχζεηο ζηνλ ηνκέα ηεο κεηαπνίεζεο θαη ηεο γεσξγίαο, θαηαζέηνληαη απφ ηηο ελδηαθεξφκελεο επηρεηξήζεηο θαη εγθξίλνληαη ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ αλαπηπμηαθνχ λφκνπ 2601/1998 απφ ηελ θεληξηθή γλσκνδνηηθή επηηξνπή ηνπ Τπνπξγείνπ Αλάπηπμεο. Σν πνζνζηφ ηεο επηρνξήγεζεο αλέξρεηαη ζην 30% ηνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο ηεο επέλδπζεο κε αλψηαην πνζφ επηρνξήγεζεο 1.500.000. Οη πξνηάζεηο γηα κηθξά έξγα ηα νπνία έρνπλ θφζηνο έσο 50.000 ππνβάιινληαη ζηηο πξεζβείεο ηεο Διιάδαο ζηηο ιήπηξηεο ρψξεο. 80,81 Σν ζπλνιηθφ δηαζέζηκν πνζφ ν αξρηθφο δηαζέζηκνο πξνυπνινγηζκφο γηα ηελ πινπνίεζε δεκνζίσλ επελδχζεσλ/έξγσλ ζε φιεο ηηο δηθαηνχρεο ρψξεο αλέξρεηαη ζε 421,8 εθαηνκκχξηα, γηα ηδησηηθέο παξαγσγηθέο επελδχζεηο ζε 106.796.000 εθαηνκκχξηα θαη ην ηακείν γηα κηθξά έξγα αλέξρεηαη ζε 5.339.800 εθαηνκκχξηα. Μέρξη ζήκεξα, ην ζχλνιν ησλ εγθξίζεσλ γηα ηελ πινπνίεζε δεκνζίσλ επελδχζεσλ/έξγσλ ζηηο ιήπηξηεο ρψξεο αλέξρνληαη ζε 157,3 εθαηνκκχξηα. ηελ Αιβαλία βιέπνπκε φηη 39.413.100 εθαηνκκχξηα 78 http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=86&clang=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 79 Greek Plan for the Economic Reconstruction of the Balkans, Ministry of Foreign Affairs, in http//www.mfa.gr, downloaded on 09 December, 2015. 80 http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=86&clang=1[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 81 http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/popup.asp?cpage=usertext&cresrc=7&cnode=8[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12- 2015]. 75

έρνπλ εγθξηζεί γηα Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / Μεγάια Έξγα. Σα 9.978.000 εθαηνκκχξηα γηα Ηδησηηθέο Παξαγσγηθέο Δπελδχζεηο θαη νη ππφινηπεο 498.900 ρηιηάδεο γηα κηθξά έξγα. ηελ Βνζλία θαη Δξδεγνβίλε γηα αλαθαηαζθεπή / αλαθαίληζε 15.428.700 εθαηνκκχξηα έρνπλ εγθξηζεί γηα Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / Μεγάια Έξγα. Σα 3.906.000 εθαηνκκχξηα γηα Ηδησηηθέο Παξαγσγηθέο Δπελδχζεηο θαη νη ππφινηπεο 195.300 ρηιηάδεο γηα κηθξά έξγα. ηελ Βνπιγαξία 42.889.100 εθαηνκκχξηα έρνπλ εγθξηζεί γηα Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / Μεγάια Έξγα. Σα 10.858.000 εθαηνκκχξηα γηα Ηδησηηθέο Παξαγσγηθέο Δπελδχζεηο θαη νη ππφινηπεο 542.900 ρηιηάδεο γηα κηθξά έξγα. ην Μαπξνβνχλην 13.825.000 εθαηνκκχξηα έρνπλ εγθξηζεί γηα Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / Μεγάια Έξγα. Σα 3.500.000 εθαηνκκχξηα γηα Ηδησηηθέο Παξαγσγηθέο Δπελδχζεηο θαη νη ππφινηπεο 175.000 ρηιηάδεο γηα κηθξά έξγα. ηελ Π.Γ.Γ.Μ.-FYROM 59.123.600 εθαηνκκχξηα έρνπλ εγθξηζεί γηα Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / Μεγάια Έξγα. Σα 14.968.000 εθαηνκκχξηα γηα Ηδησηηθέο Παξαγσγηθέο Δπελδχζεηο θαη νη ππφινηπεο 748.400 ρηιηάδεο γηα κηθξά έξγα. ηελ Ρνπκαλία 55.639.700 εθαηνκκχξηα έρνπλ εγθξηζεί γηα Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / Μεγάια Έξγα. Σα 14.086.000 εθαηνκκχξηα γηα Ηδησηηθέο Παξαγσγηθέο Δπελδχζεηο θαη νη ππφινηπεο 704.300 ρηιηάδεο γηα κηθξά έξγα. ηελ εξβία 183.675.000 εθαηνκκχξηα έρνπλ εγθξηζεί γηα Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / Μεγάια Έξγα. Σα 46.500.000 εθαηνκκχξηα γηα Ηδησηηθέο Παξαγσγηθέο Δπελδχζεηο θαη ηα ππφινηπα 2.325.000 εθαηνκκχξηα γηα κηθξά έξγα. Σέινο ζην Κνζζπθνπέδην 11.850.000 εθαηνκκχξηα έρνπλ εγθξηζεί γηα Γεκφζηεο Δπελδχζεηο / Μεγάια Έξγα. Σα 3.000.000 εθαηνκκχξηα γηα Ηδησηηθέο Παξαγσγηθέο Δπελδχζεηο θαη νη ππφινηπεο 150.000 ρηιηάδεο γηα κηθξά έξγα. Σν ζπλνιηθφ πνζφ ησλ εγθξίζεσλ/δεζκεχζεσλ ηνπ ΔΟΑΒ αλέξρεηαη, ζήκεξα, ζε 281.821.535,13 (52,8% ηνπ ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ). Σα πνζά απηά δηαηίζεληαη ζηαδηαθά, αθνινπζψληαο ηελ εμέιημε θαη ηε θπζηθή πξφνδν ησλ έξγσλ. Σν ππφινηπν αδηάζεην πνζφ αλέξρεηαη, ζήκεξα, ζε 252.158.464,87 (47,2% ηνπ ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ). 76

ΕΚΑΣΟΜΜΤΡΙΑ ΕΤΡΩ Ελληνικό Σχέδιο για την Οικονομική Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων 250.000.000 200.000.000 232.500.000 ΑΛΒΑΝΙΑ ΒΟΣΝΙΑ ΕΗΕΓΟΒΙΝΘ ΒΟΥΛΓΑΙΑ 150.000.000 ΜΑΥΟΒΟΥΝΙΟ Ρ.Γ.Δ.Μ.-FYROM 100.000.000 50.000.000 49.890.000 54.290.000 19.530.000 17.500.000 74.840.000 70.430.000 15.000.000 ΟΥΜΑΝΙΑ ΣΕΒΙΑ ΚΟΣΣΥΦΟΡΕΔΙΟ 000 COUNTRY TOTAL- ΣΥΝΟΛΟ ΚΆΘΕ ΧΩΑΣ ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 7.: Διιεληθφ ρϋδην γηα ηελ Οηθνλνκηθά Αλαζπγθξφηεζε ησλ Βαιθαλέσλ. ΠΖΓΖ: " ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 12" Παξαηεξψληαο ην ζρεδηάγξακκα 7 βιέπνπκε φηη ε κεγαιχηεξε ρξεκαηνδφηεζε έρεη εγθξηζεί γηα ηελ εξβία κε 232.500.000 εθαηνκκχξηα επξσ, αθνινπζεί ε Π.Γ.Γ.Μ.-FYROM κε 74.840.000 εθαηνκκχξηα επξψ, κεηά είλαη ε Ρνπκαλία κε 70.430.000 εθαη. επξψ, ε Βνπιγαξία κε 54.290.000 εθαη. επξψ, ε Αιβαλία κε 49.890.000 εθαηνκκχξηα, ε Βνζλία θαη Δξδεγνβίλε κε 19.530.000 εθαη. επξψ, ην Μαπξνβνχλην κε 17.500.000 εθαη. επξψ θαη ηέινο ην Κνζζπθνπέδην κε ηελ ρακειφηεξε ρξεκαηνδφηεζε ησλ 15.000.000 εθαη. επξψ. ηελ πεξίνδν πξν θξίζεο ε ρψξα καο είρε ήδε επελδχζεη ζηε ΝΑ Δπξψπε πάλσ απφ 15 δηο επξψ, δεκηνπξγψληαο πάλσ απφ 200.000 επηηφπηεο ζέζεηο εξγαζίαο. ηηο ρψξεο ησλ Βαιθαλίσλ, ηεο Σνπξθίαο ζπκπεξηιακβαλνκέλεο, ιεηηνπξγνχζαλ πάξα πνιιά παξαξηήκαηα ειιεληθψλ ηξαπεδψλ θαη πάξα πνιιέο εηαηξίεο ειιεληθψλ ζπκθεξφλησλ. Ζ Διιάδα ήηαλ απφ ηηο πξψηεο επελδχηξηεο ρψξεο ζηελ ΠΓΓΜ, ζηελ Αιβαλία θαη ηε εξβία, ηξίηε ζηε Βνπιγαξία θαη ηε Ρνπκαλία θαη αλεξρφκελε επελδπηηθή δχλακε ζηε Βνζλία- Δξδεγνβίλε. 82 Σν ρεηξφηεξν φκσο επήιζε κε ην μέζπαζκα ηεο θξίζεο θαη ζπλερίδεηαη έσο ζήκεξα. Δπηβξάδπλζε 1,5% εθηηκάηαη φηη ζα εκθαλίζνπλ νη νηθνλνκηθνί ξπζκνί αλάπηπμεο ζηε Ννηηναλαηνιηθή Δπξψπε, ζχκθσλα κε ηελ Δπξσπατθή Σξάπεδα, έλαληη αλάπηπμεο 7,3% 82 http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=286947 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 77

θαηά ην 2008. Οη ειιεληθέο ηερληθέο εηαηξείεο έρνπλ επελδχζεη κεγάια θεθάιαηα ζε Βνπιγαξία, Ρνπκαλία, εξβία, Αιβαλία θαη πγγμ απνζθνπψληαο ζηελ αχμεζε ησλ κεγεζψλ ηνπο απφ απηέο ηηο ρψξεο θαζψο έξγα ζηελ Διιάδα δελ γίλνληαη ή δελ ππάξρνπλ. Παξαηεξνχληαη επίζεο κεησκέλνη ξπζκνί αλάπηπμεο θαη νη επηρεηξήζεηο έρνπλ θάλεη κεηψζεηο πξνζσπηθνχ θαη πεξηκέλνπλ λα ζηαζεξνπνηεζεί ε θαηάζηαζε. Σν πξφβιεκα είλαη φηη νη ππεξδαλεηζκέλεο επηρεηξήζεηο αξρίδνπλ λα θαηαξξένπλ θαη λα δηαιχνληαη ιφγσ ηεο δήηεζεο θαη ηεο αχμεζεο ησλ ππνρξεψζεψλ ηνπο. Γελ κπνξνχλ λα έρνπλ πξφζβαζε ζε θεθάιαηα θίλεζεο. Σν απνηέιεζκα είλαη φηη φηαλ ππάξρεη πξφβιεκα ζην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα, ε έιιεηςε ξεπζηνχ επεξεάδεη ζεκαληηθά θαη ηελ ππφινηπε επηρεηξεκαηηθφηεηα. Γελ ππήξρε ηθαλφηεηα εθαξκνγήο θαη πινπνίεζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη απφ ηα δχν κεγάια θφκκαηα ιφγσ δεκνζηνλνκηθψλ πξνβιεκάησλ θαη αληθαλφηεηαο ζπλεξγαζίαο κε απνηέιεζκα ηελ απνηπρία ηνπ πξνγξάκκαηνο γελλψληαο επηπηψζεηο ηφζν ζηελ εμσηεξηθή πνιηηηθή δείρλνληαο αλαμηνπηζηία πξνο ηελ Δπξψπε αιιά θαη ηηο βαιθαληθέο ρψξεο. Δπίζεο είρε αξλεηηθέο επηπηψζεηο θαη ζηελ πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε ηεο Διιάδαο, αθνχ ην κεγαιχηεξν κέξνο απφ ηελ αλαπηπμηαθή βνήζεηα είρε πξνγξακκαηηζζεί λα θαηεπζπλζεί ζε έξγα (νδηθά δίθηπα, ελεξγεηαθά δίθηπα θιπ) πνπ ζα ελίζρπαλ θαη ηελ ειιεληθή νηθνλνκία. Δπίζεο νη επηδνηήζεηο πξνο ηηο ειιεληθέο επηρεηξήζεηο ζηαδηαθά έπιεμαλ θαη ζα ζπλερίζνπλ λα πιήηηνπλ ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε θαη ηελ θνηλσληθή επεκεξία ηεο ρψξαο (θπγή θεθαιαίσλ, αχμεζε αλεξγίαο θιπ.) ζπγθεθξηκέλα ζηελ Βφξεηα Διιάδα. Σν ΔΟΑΒ πέξα απφ ηελ έιιεηςε ρξεκάησλ αληηκεηψπηζε θαη ζεκαληηθά δηαρεηξηζηηθά πξνβιήκαηα. Σνλ Οθηψβξην ηνπ 2007 θπξψζεθε απφ ην ειιεληθφ θνηλνβνχιην ε παξάηαζε ηνπ πξνγξάκκαηνο γηα κηα πεληαεηία (2007-2011),(Νφκνη 3530/2007 & 3608/2007). Με ηνλ λφκν 4033/2011 παξαηάζεθε εθ λένπ ε ρξνληθή πεξίνδνο γηα ηελ νινθιήξσζε ησλ έξγσλ ηνπ ΔΟΑΒ έσο ηηο 31-12-2020. H Διιάδα ρξεζηκνπνηεί ηελ ΔΑΒ γηα ηελ θηλεηνπνίεζε άιισλ πφξσλ γηα ηελ αεηθφξν αλάπηπμε. Πξνσζεί βνήζεηα γηα λα βειηηψζεη ην εκπφξην θαη ηελ αλάπηπμε ησλ εκπνξηθψλ επηδφζεσλ θαη ηεο νηθνλνκηθήο νινθιήξσζεο ησλ ρσξψλ ζηελ παγθφζκηα νηθνλνκία.. Ζ ηάζε είλαη αξλεηηθή απφ ην 2008 έσο ην 2011 ζχκθσλα κε ην ζρεδηάγξακκα 8. Ζ Διιάδα πξνσζεί ηελ απνηειεζκαηηθή ρξήζε ησλ πφξσλ γηα ηελ αεηθφξν αλάπηπμε εζηηάδνληαο ζηελ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο ζπλεξγαζίαο θαη ηεο αλάπηπμεο ηεο ζε έλα εγρψξην θαη δηεζλέο πιαίζην. Ζ Διιάδα έρεη δεζκεπζεί λα ελζσκαηψζεη ηηο ηέζζεξηο αξρέο 78

ηνπ Μπνπζάλ ζε ζπλεξγαζία γηα ηελ αλάπηπμε, ηελ ηδηνθηεζία θαη ηηο αλαπηπμηαθέο πξνηεξαηνηήηεο ησλ αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ κε ζαθή επηθέληξσζε ζηα απνηειέζκαηα ρσξίο απνθιεηζκνχο ηελ αλάπηπμε ησλ εηαηξηθψλ ζρέζεσλ κε δηαθάλεηα. Όπσο παξαηεξνχκε ζηνλ πίλαθα 13 απφ ην 2003-2013, ε Διιάδα ρνξήγεζε επίζεκε αλαπηπμηαθή βνήζεηα ην 2003 496,7 εθαηνκκχξηα, ην 2004 388,7 εθαηνκκχξηα, ην 2005 456,6 εθαηνκκχξηα, ην 2006 487,2 εθαηνκκχξηα, ην 2007 510,7 εθαηνκκχξηα, ην 2008 649,8 εθαηνκκχξηα, ην 2009 568,2 εθαηνκκχξηα, ην 2010 493,9 εθαηνκκχξηα, ην 2011 389,5 εθαηνκκχξηα, ην 327,4 εθαηνκκχξηα, ην 236,8 εθαηνκκχξηα. Βιέπνπκε φηη ε βνήζεηα ηεο Διιάδαο ήηαλ αλνδηθή απφ ην 2003 έσο ην 2008 κε ηεξάζηηα πνζά. Απφ ηελ άιιε φκσο βιέπνπκε κηα θαζνδηθή πνξεία απφ ηα έηε 2008 θαη έπεηηα κε κεγάιε κείσζε ηεο αλαπηπμηαθήο βνήζεηα γεγνλφο πνπ νθείιεηαη θαη ζηελ νηθνλνκηθή θξίζε. Σν ζχλνιν ησλ ξνψλ φπσο θαίλεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα 13 δείρλεη νηη ην 2006 βξίζθεηαη ζηα 3327,00 εθαηνκκχξηα ην 2007 ζηα 3458,3 ελψ ην 2008 δέρεηαη κηα κεγάιε κείσζε αιιά είλαη θαη πάιη κεγαιχηεξε πεξίπνπ ζηα 1077,5 ζε ζρέζε κε ηα άιια έηε. ην δηάγξακκα 8 βιέπνπκε φηη νη ηδησηηθέο ξνέο ζε φξνπο αγνξάο βξίζθνληαη ζην αλψηεξσ επίπεδν ηνπ ζρεδηαγξάκκαηνο ζηα 3,0 δηζεθαηνκκχξηα ζε ζηαζεξέο ηηκέο ηα έηε 2006 θαη 2007. Δίλαη νη πην κεγάιεο ρξεκαηνδνηηθέο ξνέο πφξσλ απφ ηελ Διιάδα πξνο ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο πνπ έρεη ρνξεγήζεη ε Διιάδα ζαλ δσξεηήο απηά ηα έηε. Αλ παξαηεξήζνπκε ηα επφκελα έηε απφ ην 2008 θαη κεηά βιέπνπκε ηελ ηεξάζηηα κεηαβνιή αιιά θαη θαζνδηθή πνξεία ζηηο ξνέο.μηα κείσζε ηεο ηάμεο ησλ 2512,2 εθαηνκκπξίσλ ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ πίλαθα 13. ΠΗΝΑΚΑ 13.: ΚαζαξΫο ξνϋο πφξσλ πξνο ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, ΔιιΪδα,2003-2013. Net resource flows to developing countries, 2003-13, Greece USD million, 2012 prices, disbursements Greece 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Official development assistance Other official flows 496,7 388,7 456,6 487,2 510,7 649,8 568,2 493,9 389,5 327,4 236,8 4,3 9,4 3,6 1,0 Private flows 45,6-16,6 385,8 2819,3 2937,2 425,0 225,7 235,9 54,9 579,2 623,4 at market terms Private grants 10,3 20,8 0,6 11,1 6,8 1,7 1,8 10,1 0,2 0,7 Total flows 552,6 397,1 843,1 3327,0 3458,3 1077,5 795,8 739,9 444,6 907,3 860,2 ΠΖΓΖ: Development Co-operation Report 2015: Making Partnerships Effective Coalitions for Action - OECD 07/09/2015 79

Billions USD, 2012 constant prices 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0-0,5 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Total flows Official development assistance Other official flows Private flows at market terms Private grants ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 8.: ΚαζαξΫο ξνϋο πφξσλ πξνο ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο, ΔιιΪδα,2003-2013. ΠΖΓΖ: " ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 13" χκθσλα κε ηηο παξαθάησ εηθφλεο 2 & 3 απεηθνλίδεηαη ε δηκεξήο βνήζεηα πνπ πξνζθέξεη ε Διιάδα ηα έηε απφ 2012 έσο 2013 θαη απφ 2013 έσο 2014, αιιά θαη νη 10 παξαιήπηξηεο ρψξεο ηεο αθαζάξηζηεο ΔΑΒ θαζψο νη 5 πξψηεο παξαιήπηξηεο ρψξεο γηα ηα έηε απφ 2013-2014, ιακβάλνπλ ην 16% θαη νη 10 πξψηεο ιακβάλνπλ ην 22%.Οη δέθα παξαιήπηξηεο ρψξεο γηα ην 2013-2014 είλαη ε Οπθξαλία, ε Αιβαλία, Γπηηθή Όρζε θαη Λσξίδα ηεο Γάδαο, ε πξία, ην Κνλγθφ, ε Αίγππηνο, ην Ηξάλ, ε Μνιδαβία, ε Σνπξθία θαη ε Λεπθνξσζία. Σν 2013 ε θαζαξή ΔΑΒ απμεζεθε απφ 239,1 ζε 247,4. Αληίζεηα ην 2012 ζηελ Διιάδα ε θαζαξή ΔΑΒ κεηψζεθε απφ 327,4 εθαηνκκχξηα δνιάξηα γηα λα θηάζεη ηα 239,1 εθαηνκκχξηα δνιάξηα ην 2013. Γειαδή ππήξμε κηα κείσζε ηεο ηάμεο ηνπ κείνλ 27%. Οη 10 παξαιήπηξηεο ρψξεο ηεο αθαζάξηζηεο ΔΑΒ θαζψο νη 5 πξψηεο παξαιήπηξηεο ρψξεο γηα ηα έηε απφ 2012-2013, δελ είλαη νη ηδίεο κε ην επφκελν έηνο θαη απηφ θάλεη ηελ δηαθνξά φηη πξψηε ρψξα απηά ηα έηε είλαη ε Αιβαλία θαη φρη θαη ε Οπθξαλία ε νπνία είλαη Σξίηε παξαιήπηξηα ρψξα θαη αθνινπζεί κεηά ε Γπηηθή Όρζε θαη Λσξίδα ηεο Γάδαο,ε πξία, ε Σνπξθία, ε Αίγππηνο, ε Ηνξδαλία, ε Μνιδαβία, ε Γεσξγία θαη ε Αξκελία νη νπνίεο 5 πξψηεο παξαιήπηξηεο ρψξεο, ιακβάλνπλ ην 39% θαη νη 10 πξψηεο ιακβάλνπλ ην 46%. Βιέπνπκε φηη ηα πξνεγνχκελα έηε 2012-2013 ε αλαπηπμηαθή βνήζεηα ηεο Διιάδαο κεηψζεθε απφ φηη ηα έηε 2013-2014 θαη απηφ απνθεηληδεηαη ζρεκαηηθά ζηηο παξαθάησ 2 εηθφλεο. Απφ -27% ην 2012-2013 απμήζεθε ζε 3,5% ην 2013-2014. Σν πνζνζηφ φκσο πνπ δφζεθε ζηηο 10 παξαιήπηξηεο ρψξεο ην 2012-2013 ήηαλ ζην 46% ελψ αληίζεηα ην 2013-2014 ήηαλ πνιχ 80

κηθξφηεξν αηξζκεηηθά ηεο ηάμεο ηνπ 22%. ρεδφλ ην κηζφ πνζνζηφ. πλερίδνληαο ηελ αλάιπζε καο βιέπνληαο ηελ βνήζεηα πνπ δηαλεκέηαη αλα εηζφδεκα ην 2012-2013 βιέπνπκε φηη ζηηο LDCs ζηηο ιηγφηεξεο αλεπηπγκέλεο ρψξεο δίλνληαη 2,74 εθαηνκκχξηα δειαδή ην 3,6%, ζε άιιεο ρψξεο ρακεινχ εηζνδήκαηνο δίλνληαη 0,45 εθαηνκκχξηα ή ην 0,6 & ηεο βνήζεηαο, επίζεο ζηηο ρψξεο κε ην θαηψηεξν κεζαίν εηζφδεκα δίλνληαη 13,73 ή 18,2%,ζηηο ρψξεο κε ην αλψηεξν κεζαίν εηζφδεκα δίλνληαη 27,87 ή 36,9%.Σέινο απηφ πνπ δελ έρεη επηκεξηζηεί είλαη 30,69 εθαηνκκχξηα ή 40,7%. Όζνλ αθνξά ην έηνο 2013-2014 βιέπνπκε φηη ζηηο LDCs ζηηο ιηγφηεξεο αλεπηπγκέλεο ρψξεο δίλνληαη 1,66 εθαηνκκχξηα δειαδή ην 3,7%, ζε άιιεο ρψξεο ρακεινχ εηζνδήκαηνο δίλνληαη 0,09 εθαηνκκχξηα ή ην 0,2% ηεο βνήζεηαο, επίζεο ζηηο ρψξεο κε ην θαηψηεξν κεζαίν εηζφδεκα δίλνληαη 7,28 ή 16,2%,ζηηο ρψξεο κε ην αλψηεξν κεζαίν εηζφδεκα δίλνληαη 6,10 ή 13,6%.Σέινο απηφ πνπ δελ έρεη επηκεξηζηεί είλαη 29,73 εθαηνκκχξηα ή 66,3%.Ζ αλαπηπμηαθή βνήζεηα αλα πεξηνρή γηα ην έηνο 2012-2013 θαη ζπγθεθξηκέλα λφηηα ηεο αράξαο δίλνληαη 3,67 εθαηνκκχξηα ή ην 4,9% ελψ αληίζεηα ην έηνο 2013-2014 ε βνήζεηα αλέξρεηαη ζε 1,72 εθαηνκκχξηα ή 3,8%. ηελ Κεληξηθή θαη Νφηηα Αζία ην έηνο 2012-2013 δίλνληαη 3,20 εθαηνκκχξηα ή ην 4,2% ελψ ην έηνο 2013-2014 ζηελ ίδηα πεξηνρή δίλνληαη 1,6 εθαηνκκχξηα ή ην 3,7%. Παξαηεξνχκε κηα κείσζε ηεο ηάμεο ηνπ 0,5% ηεο βνήζεηαο ην έηνο 2013-2014.ηελ ππφινηπε Αζία θαη Ωθεαλία δίλνληαη ην έηνο 2012-2013 0,52 εθαη. ή 0,7% ελψ ην 2013-2014 δίλνληαη 0,14 εθαηνκκχξηα ή 0,3%. ηελ Μέζε Αλαηνιή θαη ζηελ Βφξεηα Αθξηθή ην έηνο 2012-2013 δίλνληαη 8,81 εθαηανκκχξηα ή 11,7%, ελψ αληίζεηα ην έηνο 2013-2014 δίλνληαη 4,15 εθαηνκκχξηα ή 9,2%. ηελ Λαηηληθή Ακεξηθή θαη ζηελ Καξατβηθή ην έηνο 2012-2013 δίλνληαη 0,81 εθαηνκκχξηα ή 1,1%, ελψ ην έηνο 2013-2014 δίλνληαη 0,41 εθαηνκκχξηα ή 0,9%. ηελ Δπξψπε ην έηνο 2012-2013 δίλνληαη 27,92 εθαηνκκχξηα ή 37,0% ελψ ην 2013-2014 κφλν 7,09 εθαηνκκχξηα ή 15,8%.Τπάξρεη ηεξάζηηα κείσζε αλάκεζα ζηα έηε θαηά 17,00%.Σέινο ε βνήζεηα πνπ δελ κπνξεί λα πξνζδηνξηζηεί γηα ην έηνο 2012-2013 είλαη 30,55 εθαηνκκχξηα ή 40,4 %, ελψ αληίζεηα γηα ην έηνο 2013-2014 είλαη 29,70 εθαηνκκχξηα ή 66,2%.Βέβαηα ην πην ζεκαληηθφ είλαη ε βνήζεηα πνπ ρνξεγήηαη αλα ηνκέα θαη ζε πνην πνζζνηφ δίλεηαη ε κεγαιχηεξε βνήζεηα απφ ην 2012 έσο ην 2014. πγθξίλνληαο ινηπφλ ηα έηε 2012-2013 & 2013-2014 παξαηεξνχκε φηη ην 2012-2013 ην 53,6% δφζεθε ζηελ εθπαίδεπζε, ζηελ πγεία θαη ζηνλ πιεζπζκφ, ην 5,4% ζε αλζξσπηζηηθή βνήζεηα, ην 39,6% ζε απξνζδηφξηζηνπο ηνκείο θαη ην ππφινηπν πνζνζηφ δίλεηαη γηα άιιεο θνηλσληθέο ππνδνκέο, νηθνλνκηθέο ππνδνκέο, πνιπηνκεαθέο ππνδνκέο θαη ζε βνεζεηηθα πξνγξάκκαηα. Αληίζεηα ηα έηε 2013-81

2014 ην 25,2% δφζεθε ζηελ εθπαίδεπζε, ζηελ πγεία θαη ζηνλ πιεζπζκφ, ην 1,9% ζε άιιεο θνηλσληθέο ππνδνκέο, ην 6,5% ζε πνιπηνκεαθέο ππνδνκέο, ην 1,5% ζε αλζξσπηζηηθή βνήζεηα θαη ην ππφινηπν πνζνζηφ ην 64,8% ζε απξνζδηφξηζηνπο ηνκείο. Αλαιχνληαο παξαπάλσ ηηο δχν εηθφλεο βγάδνπκε ην ζπκπέξαζκα φηη απηφ βέβαηα νθείιεηαη θαη ζηε δπζρεξή νηθνλνκηθή ζέζε ζηελ νπνία βξέζεθε ε Διιαδα απφ ηα έηε 2012 έσο 2014. Ζ δέζκεπζε γηα ηελ επίηεπμε ησλ ΑΥ παξέκελε έσο ην 2004. Σν 2013 θαη ιφγσ ηεο θξίζεο πνπ μέζπαζε θαη επεξεάζε ζε κεγάιν βαζκφ ηελ Διιάδα βιέπνπκε κηα ηξνκεξή κείσζε ζηα πνζά ηεο αλαπηπμηαθήο βνήζεηαο. λα επζπγξακκίζεη ηνπο ζηφρνπο ηεο Διιεληθή αλαπηπμηαθήο ζπλεξγαζίαο κε ηνπο ΑΥ θαη, αθεηέξνπ, λα εμαζθαιηζηεί φηη νη εζληθνί ζηφρνη ζπλάδνπλ κε ηνπο δχν ζηφρνπο ηεο ΔΔ θαη ηηο εζληθέο πξνηεξαηφηεηεο ηεο εμσηεξηθήο πνιηηηθήο. Έηζη, ε κείσζε ηεο θηψρεηαο, ησλ βαζηθψλ ππεξεζηψλ πγείαο, βαζηθή εθπαίδεπζε, χδξεπζε θαη ε απνρέηεπζε, ε ρεηξαθέηεζε ησλ γπλαηθψλ θαη ε νηθνλνκηθή αλάπηπμε είλαη νξηζκέλνη απφ ηνπο βαζηθνχο ηνκείο πνπ πξνζδηνξίδνληαη απφ ηελ Διιάδα ζηηο πξνζπάζεηέο ηεο γηα ηελ επίηεπμε ησλ ΑΥ ζε πεξηνξηζκέλν αξηζκφ πξνηεξαηφηεηαο ρψξεο. Σελ ίδηα ζηηγκή, ην ειιεληθφ πξφγξακκα επεθηείλεη εζηίαζή ηνπ ζηηο ιηγφηεξν αλεπηπγκέλεο ρψξεο θαη ζηηο ππνζαράξηεο Αθξηθαληθέο ρψξεο. Ζ Διιάδα ππνζηεξίδεη ηηο αξρέο ηεο Γηαθήξπμεο ηνπ Παξηζηνχ. Απφ απηή ηελ άπνςε ε ΤΓΑ έρεη αλαπηχμεη έλα ζρέδην δξάζεο κε επίθεληξν ηηο παγθφζκηεο εηαηξηθέο ζρέζεηο. πλερίδεη ηηο πξνζπάζεηέο ηεο λα ζεκεηψζεη πεξαηηέξσ πξφνδν φζνλ αθνξά ηα βαζηθά ζέκαηα ηεο δηεζλνχο αηδέληαο ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο βνήζεηαο, δειαδή ηελ επζπγξάκκηζε ηεο πνιηηηθήο ηεο κε ηηο ηνπηθέο ζηξαηεγηθέο κείσζεο ηεο θηψρεηαο θαη ηελ ελαξκφληζε κεηαμχ ησλ πνιηηηθψλ ησλ δσξεηψλ. Σελ ίδηα ζηηγκή, ε Διιάδα πξνζπαζεί λα εληζρχζεη ηε ζπλνρή ησλ εζσηεξηθψλ πνιηηηθψλ ηεο, νχησο ψζηε απηέο λα επζπγξακκηζηνχλ κε ηνπο ζηφρνπο ηεο κείσζεο ηεο θηψρεηαο. Ωο εθ ηνχηνπ, ε γεσγξαθηθή ηεο ζέζε έρεη ηνλίζεη ηελ αλάγθε λα ζπγθεληξσζεί ην ζχλνιν ηεο θπβέξλεζεο θαη λα αληηκεησπίζεη ηηο ζπγθεθξηκέλεο πξνθιήζεηο ηεο πεξηνρήο. Οη πξνζπάζεηεο ζηελ Διιάδα γηα λα πξνσζήζεη ηελ πνιηηηθή ζπλνρήο επηθεληξψλεηαη θπξίσο ζηνπο ηνκείο ηεο παξάλνκεο δηαθίλεζεο, ηνπ νξγαλσκέλνπ εγθιήκαηνο, ηεο ρξεζηήο δηαθπβέξλεζεο θαη ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο, θαζψο θαη ην δηεζλέο εκπφξην, ην μέπιπκα ρξήκαηνο θαη ηελ πεξηβαιινληηθή βησζηκφηεηα. Ζ Διιάδα ήδε δηαλχεη ηνλ έθην ζπλερφκελν ρξφλν χθεζεο θαη επηδείλσζεο ηεο γεληθφηεξεο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο επεκεξίαο ηεο. Σελ ίδηα ζηηγκή, θαηαγξάθνληαη πνιπάξηζκεο πξσηνβνπιίεο, ηδξπκάησλ, ζπιιφγσλ, ΜΚΟ, εζεινληηθψλ νκάδσλ θαη άηππσλ 82

δηθηχσλ κε ζθνπφ είηε ηελ παξνρή άκεζεο θνηλσληθήο θαη πιηθήο βνήζεηαο (ππεξεζίεο πξνο ηνπο πνιίηεο) είηε ηελ παξνρή επξχηεξεο ζηήξημεο γηα ηελ αλάδεημε ησλ πξνβιεκάησλ γηα ηελ επίιπζε ησλ νπνίσλ δξαζηεξηνπνηνχληαη, θαζψο θαη ηελ άζθεζε πίεζεο/ επηξξνήο ζην πνιηηηθφ ζχζηεκα (ζπλεγνξία ππέξ ησλ πνιηηψλ). Σν δεηνχκελν ζήκεξα γηα ηελ επξσπατθή νηθνλνκία ζηηο ζπλζήθεο ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο θαη χθεζεο είλαη ν ζηξαηεγηθφο πξνζαλαηνιηζκφο ηεο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο πνιηηηθήο ηεο Διιάδαο. Ζ Διιάδα έρεη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ δηαβξσζεί κε ηελ κεηεμέιημε ηνπ Κνηλσληθνχ Πξνυπνινγηζκνχ ζε ηκήκα ηνπ Κξαηηθνχ Πξνυπνινγηζκνχ θαη ησλ αλαγθψλ κείσζεο ηνπ δεκφζηνπ ειιείκκαηνο ή ελίζρπζεο ηεο ρξεκαηνδφηεζεο ηεο επελδπηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Απηή ε δηάβξσζε πξνέξρεηαη απφ ηελ εθαξκνζκέλε νηθνλνκηθή πνιηηηθή ζηελ Διιάδα θαη ζηηο άιιεο Μεζνγεηαθέο θαη άιιεο ρψξεο ηεο Δ.Δ. κεηά ην 2008. ΔΗΚΟΝΑ 2.: πλνπηηθέο εθζέζεηο ηεο Διιάδαο ζε δηαγξάκκαηα θαη πίλαθεο - Μηθηή δηκεξήο ΔΑΒ, έηνπο 2012-2013 κέζνο φξνο. ΠΖΓΖ:https://public.tableau.com/views/AidAtAGlance/DACmembers?:embed=y&:display_count=no?&:sho wvizhome=no#1 - OECD - DAC http://www.oecd.org/dac/stats/aid-at-a-glance.htm[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015 83

ΔΗΚΟΝΑ 3.: πλνπηηθέο εθζέζεηο ηεο Διιάδαο ζε δηαγξάκκαηα θαη πίλαθεο - Μηθηή δηκεξήο ΔΑΒ, έηνπο 2013-2014 κέζνο φξνο. ΠΖΓΖ:https://public.tableau.com/views/AidAtAGlance/DACmembers?:embed=y&:display_count=no?&:sho wvizhome=no#1 - OECD - DAC http://www.oecd.org/dac/stats/aid-at-a-glance.htm[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 3.3 ΔκπνξηθΫο ζρϋζεηο αλϊκεζα ζηελ ΔιιΪδα θαη ηηο ΒαιθαληθΫο ρψξεο. Ζ θαηάξξεπζε ησλ θεληξηθά ζρεδηαζκέλσλ νηθνλνκηψλ ζηελ Κεληξηθή θαη Αλαηνιηθή Δπξψπε θαη ηα Βαιθάληα θαη ηελ επαθφινπζε κεηάβαζή ηνπο ζε αλνηθηέο νηθνλνκίεο ηεο αγνξάο πξνζθέξεη κηα λέα πξννπηηθή γηα ηελ ειιεληθή νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα. Ζ Διιάδα δεκηνχξγεζε κηα ηζρπξή θαη δπλακηθή παξνπζία ζηελ πεξηνρή ησλ Βαιθαλίσλ, άξρηζε λα αλαδχεηαη σο θνξπθαίνο εκπνξηθφο θαη επελδπηηθφο εηαίξνο γηα ηηο πεξηζζφηεξεο βαιθαληθέο ρψξεο φκσο κε ην μέζπαζκα ηεο θξίζεο ηα δεδνκέλα έρνπλ αιιάμεη νηθνλνκηθά αιιά ε Διιάδα πξνζπαζεί λα νξζνπνδήζεη θαη ζε απηφ βνεζνχλ θαη ηα ηειεπηαία γεσπνιηηηθά θαη κεηαλαζηεπηηθά δεδνκέλα. Απηή ε ηζρπξή παξνπζία ηνπ ειιεληθνχ ζηνηρείνπ έρεη νδεγεζεί απφ έλα ζπλδπαζκφ επλντθψλ παξαγφλησλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο γεσγξαθηθήο εγγχηεηαο. 84

ΠΗΝΑΚΑ 14.: ΔΛΛΑ ΔΗΑΓΩΓΔ ΔΞΑΓΩΓΔ,ΔΜΠΟΡΗΚΟ ΗΟΕΥΓΗΟ 2004-2014. ΕΛΛΑ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΟΖΤΓΙΟ ΕΙΑΓΩΓΕ-ΑΥΙΞΕΙ (2) ΕΞΑΓΩΓΕ-ΑΠΟΣΟΛΕ (2) ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΟΖΤΓΙΟ (2) ΕΣΟ Αξία σε εκατομμύρια ευρώ Ετήσιες Μεταβολές Αξία σε εκατομμύρια ευρώ Ετήσιες Μεταβολέ ς Αξία σε εκατομμύρι α ευρώ Ετήσιες Μεταβολέ ς YEAR GREECE, TRADE BALANCE IMPORTS-ARRIVALS (2) EXPORTS -DISPATCHES (2) TRADE BALANCE (2) VALUE_IN_MIL LION Year on year change % VALUE_IN_MILLIO N Year on year change % Value in million Year on year change % 2004 45.148,4 13.366,2-31.782,2 2005 46.437,3 2,9 14.856,8 11,2-31.580,4-0,6 2006 53.574,3 15,4 17.131,0 15,3-36.443,4 15,4 2007 61.858,6 15,5 19.317,3 12,8-42.541,4 16,7 2008 65.529,4 5,9 21.227,7 9,9-44.301,7 4,1 2009 53.138,2-18,9 18.015,1-15,1-35.123,0-20,7 2010 52.147,8-1,9 21.300,2 18,2-30.847,6-12,2 2011 48.892,3-6,2 24.377,3 14,4-24.515,0-20,5 2012 (4) 49.537,6 1,3 27.579,7 13,1-21.957,9-10,4 2013 46.925,6-5,3 27.575,1 0,0-19.350,6-11,9 2014 (1)(4) 48.036,6 2,4 27.246,4-1,2-20.790,3 7,4 Πηγή: Διεύθυνςη Στατιςτικών Τομέα Εμπορίου και Υπηρεςιών, Τμήμα Στατιςτικών Εξωτερικού Εμπορίου (1) Προςωρινά ςτοιχεία. (2) Τα ςτοιχεία του ενδοκοινοτικού εμπορίου προςαρμόζονται ςτο ςύνολο του εμπορίου με τισ χώρεσ τησ Ε.Ε. από το 2004 και μετά. Στα ςτοιχεία των τρίτων χωρών ενςωματώνονται και τα προςωρινά ςτοιχεία των «ελλιπών τελωνειακών διαςαφήςεων», τα οποία μετά τη ςυμπλήρωςή τουσ θα αντικαθίςτανται από τα αντίςτοιχα οριςτικά (3) Δεν είναι δυνατή η ςύγκριςη των ςτοιχείων μεταξύ των ετών 2003 και 2004, διότι η προςαρμογή των ςτοιχείων του Ενδοκοινοτικού Εμπορίου ςτο ςύνολο του εμπορίου έγινε από το 2004 και μετά. (4) Αναθεωρημένα ςτοιχεία Ενημέρωςη Aρχείου: 08.12.2015 ΠΖΓΖ:ΕΛΣΤΑΤ[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. Σν εκπφξην κεηαμχ Διιάδαο θαη Αιβαλίαο άξρηζε λα αλαπηχζζεηαη κεηά ην 1994 θαη κεγάισζε. Όπσο θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα 14 & 15 απεηθνλίδεηαη, κεηαμχ ηνπ 2011 θαη 2012 θαη κεηαμχ ηνπ 2012 θαη ηνπ 2013, φηη ην ζπλνιηθφ εκπφξην κεηαμχ ησλ δχν ρσξψλ κεηψζεθε θαηά 12,05% θαη 10,26% αληίζηνηρα. Λφγσ ησλ αλαηαξαρψλ ζηελ πεξηνρή ην 85

2001, αιιά θαη ιφγσ ηεο θξίζεο ζηελ Διιάδα νη εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο ζπξξηθλψζεθαλ θαηά ηα επφκελα ρξφληα. Με βάζε ηα ηειεπηαία ζηνηρεία ηεο αιβαληθήο ηαηηζηηθήο Τπεξεζίαο (INSTAT), ε ρψξα καο δηαηήξεζε θαη ην 2013 ηε 2ε ζέζε κεηαμχ ησλ ζεκαληηθφηεξσλ εκπνξηθψλ εηαίξσλ ηεο Αιβαλίαο. 83 Με ηε ζπλνιηθή αμία ησλ δηκεξψλ ειιελν-αιβαληθψλ εκπνξηθψλ ζπλαιιαγψλ λα κεηψλεηαη φκσο θαηά 10,26%, έλαληη ηνπ 2012 θαη 12,05% έλαληη ηνπ 2011 θαη λα δηακνξθψλεηαη ζηα 53,47 δηζ. ALL (381,2 εθ. ) ην 2013, έλαληη 59,58 δηζ. ALL ην 2012 (428,5 εθ. ) θαη 67,74 δηζ. ALL (482,7 εθ. ) ην 2011. Σν δηκεξέο εκπνξηθφ ηζνδχγην εμαθνινχζεζε θαη ην 2013 λα παξακέλεη ζεηηθφ γηα ηελ Διιάδα, αλ θαη ζεκείσζε πηψζε ηεο ηάμεο ηνπ 6,74% αλ θαη είρε πξνεγεζεί κεγαιχηεξε πηψζε ηεο ηάμεο ηνπ 14.92% ην 2011 κε 2012 πεξηνξίζηεθε ζηα 37,91 δηζ. ALL (270,3 εθ ), απφ 40,66 δηζ. ALL (292,4 εθ. ) ην 2012 θαη 47,79 δηζ. ALL (340,5 εθ. ) ην 2011, σο απνηέιεζκα ηεο κείσζεο ησλ αιβαληθψλ απφ ηε ρψξα καο εηζαγσγψλ θαη, παξάιιεια, ηεο αχμεζεο ησλ εμαγσγψλ ηεο Αιβαλίαο πξνο ηελ Διιάδα πνπ παξνπζίαζαλ αλνδηθή εμέιημε. ΠΗΝΑΚΑ 15.: ΔΛΛΑ ΑΛΒΑΝΗΑ, ΔΗΑΓΩΓΔ ΔΞΑΓΩΓΔ,ΔΜΠΟΡΗΚΟ ΗΟΕΥΓΗΟ 2011-2013. Διιελν-αιβαληθφ εκπφξην 2011-2013 ζε δηο. ALL 2011 2012 2013 Μεηαβνιά 2011/2012 Μεηαβνιά 2012/2013 ΑιβαληθΫο εηζαγσγϋο απφ ΔιιΪδα ΑιβαληθΫο εμαγσγϋο πξνο ΔιιΪδα 57.766,06 50.117,20 45.691,58-13,24% -8,83% 9977,86 9460,67 7.775,60-5,18% -17,81% Ογθνο Δκπνξένπ 67.743,92 59.577,88 53.467,17-12,05% -10,26% Ηζνδχγην ΔιιΪδαο 47.788,21 40.656,53 37.915,98-14,92% -6,74% ΠΖΓΖ.: Αιβαληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία (INSTAT) ΠΖΓΖ: http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=57&fid=40730[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 83 http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=57&fid=40730 [ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 86

Εκατομφρρια ευρώ ΠΗΝΑΚΑ 16.: ΔΛΛΑ ΑΛΒΑΝΗΑ, ΔΗΑΓΧΓΔ ΔΞΑΓΧΓΔ,ΔΜΠΟΡΗΚΟ ΗΟΕΤΓΗΟ 2011-2013 εθ.. Διιελν - Αιβαληθφ Δκπφξην 2011-2013 (ζε επξψ*) 2013 Μεηαβνιά 2012/2013 2012 Μεηαβνιά 2011/2012 ΔηζαγσγΫο απφ ΔιιΪδα 325.763.420,77-9,62% 360.451.680,98-12,44% 411.644.442,25 ΔμαγσγΫο πξνο ΔιιΪδα 55.437.018,08-18,53% 68.042.818,33-4,30% 71.102.822,58 Όγθνο Δκπνξένπ 381.200.438,85-11,04% 428.494.499,31-11,24% 482.747.264,83 Δκπνξηθφ Ηζνδχγην ΔιιΪδαο 270.326.402,68-7,55% 292.408.862,65-14,13% 340.541.619,67 ΠΖΓΖ.: Αιβαληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία (INSTAT) ΠΖΓΖ: http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=57&fid=40730[ηειεπηαία πξφζβαζε ζηηο 12-12-2015]. 2011 Δλληνο-Αλβανικό Δμπόριο 2011-2013 σε ευρώ 500.000.000,00 400.000.000,00 300.000.000,00 200.000.000,00 100.000.000,00 0,00 ΕΙΣΑΓΩΓΖΣ ΑΡΠ ΕΛΛΆΔΑ ΕΞΑΓΩΓΖΣ ΡΟΣ ΕΛΛΆΔΑ Ειςαγωγέσ από Ελλάδα Εξαγωγέσ προσ Ελλάδα 2011 411.644.442,25 71.102.822,58 2012 360.451.680,98 68.042.818,33 2013 325.763.420,77 55.437.018,08 2011 2012 2013 ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 9.: ΔΛΛΑ ΑΛΒΑΝΗΑ, ΔΗΑΓΧΓΔ ΔΞΑΓΧΓΔ, 2011-2013 εθ. ΠΖΓΖ.: "ηα δεδνκέλα απφ ηνλ Πίλαθα 16" Μεηά απφ έλα αξγφ μεθίλεκα ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 ιφγσ ησλ πνιηηηθψλ εληάζεσλ κεηαμχ ησλ δχν ρσξψλ, ην εκπφξην κεηαμχ Διιάδαο θαη Αιβαλίαο άξρηζε λα αλαπηχζζεηαη ηα επφκελα έηε θαη κεγάισζε ζηαδηαθά ην 2001 φπσο θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα 20 απεηθνλίδεηαη, ην ζπλνιηθφ εκπφξην απφ ην 2000 έσο ην 2001 απμήζεθε απφ 210.25 εθαηνκκχξηα ζε 327.58 εθαηνκκχξηα θαη απφ ην 2004 έσο ην 2008 κεηαμχ ησλ δχν ρσξψλ απμήζεθε απφ 325.91 εθαηνκκχξηα ζε 456.89 εθαηνκκχξηα. Ωο απνηέιεζκα ηεο αλαηαξαρήο ζηελ πεξηνρή ην 2001, νη εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο 87