ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ9 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ9 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ 142

143

Βοβούσα: ΤόποΣτις Ιδέες Ένα όραµαγιατηβοβούσα Παρουσίαση Αποτελεσµάτων Έρευνας WWF Ελλάς Γιάννης Μαρίνος-Ελένη Σβορώνου-Μαρίνα Συµβουλίδου-Κώστας Τζιόβας WWF Ελλάς

Τα κυριότερα ζητούµενα για την οικονοµική & κοινωνική ευηµερία Έλλειψη βασικών υποδοµών ανεπαρκές οδικό δίκτυο έλλειψη ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης έλλειψη χωροταξικού σχεδιασµού Φθίνων πρωτογενής τοµέας και έλλειψη παραγωγής τοπικών προϊόντων

Προβλέψεις για την επόµενη δεκαετία Μείωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων Αύξηση τουριστικού τοµέα Αύξηση ή σταθεροποίηση µόνιµου πληθυσµού Βελτίωση κοινωνικών υπηρεσιών Το µέλλον της ανάπτυξης του τόπου είναι στον τουρισµό, την υλοτοµία και την κτηνοτροφία Αναγκαία προϋπόθεση: η προστασία και διαχείριση φυσικών και πολιτισµικών αξιών της περιοχής

Ο τουρισµός Παρούσα κατάσταση: Μέτρια ανάπτυξη. Έλλειψη συνολικού σχεδιασµού Επιθυµητή: η περαιτέρω ανάπτυξη του τουρ. τοµέα. ο οικοτουρισµός ΟΧΙ ο µαζικός τουρισµός Προκαλεί σκεπτικισµό το «άνοιγµα» των άγνωστων περιοχών οικολογικής αξίας στον τουρισµό

Οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του τουρισµού Σχέδιο διαχείρισης τουρισµού (& µέσω Ε.Π.) Βελτίωση ποιότητας υπηρεσιών Βελτίωση υποδοµών (κυρίως οδικού δικτύου) Βελτίωση υποδοµών φιλοξενίας Αντιµετώπιση εποχικότητας Βελτίωση τουριστικού προϊόντος (παραγωγή τοπικών προϊόντων, δραστηριότητες στον Αώο, µονοπάτια, ανάδειξη µνηµείων & πολιτιστικές δράσεις)

Οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του τουρισµού (συν) Επιµήκυνση παραµονής επισκεπτών Υποδοµές για ενηµέρωση επισκεπτών Προβολή-διαφήµιση Επιδοτήσεις Κατάρτιση στελεχών τουρισµού Προστασία περιβάλλοντος Συστηµατική φύλαξη

ΗΥλοτοµία Παρούσα κατάσταση: υσκολία διάθεσης προϊόντος ( ΕΗ) Συρρίκνωση αγοράς Μη ανταγωνιστικό προϊόν Μεγάλο κόστος µεταφοράς Επιθυµητή: Ανανεωµένος και ζωντανός ο κλάδος της υλοτοµίας Αναζωογόνηση µεταποίησης ξύλου

Οι προϋποθέσεις για την βελτίωση της υλοτοµίας Μητρώο δασεργατών (3 σωµατεία) Εξειδίκευση υλοτόµων και εργατών ξύλου Ανανέωση εξοπλισµού Ευνοϊκότερα κριτήρια για ένταξη σε προγράµµατα Ενηµέρωση για νέες δυνατότητες του κλάδου (π.χ. πιστοποιηµένη ξυλεία)

Η Κτηνοτροφία Παρούσα κατάσταση: Φθίνουσα πορεία Επιθυµητή: Αναζωογόνηση του κλάδου Οι προϋποθέσεις για τη βελτίωση της κτηνοτροφίας Σχεδιασµός βιολογικής κτηνοτροφίας Μεταποίηση σε τοπικό επίπεδο για παραγωγή γάλατος Συµµόρφωση µετονόµο και χωροθέτηση κτηνοτροφικής ζώνης εκτός οικισµού και µεταφορά των στάβλων εκεί

Περιβάλλον & ήπια ανάπτυξη Παρούσα κατάσταση: Προβληµατική διαχείριση απορριµάτων & αποβλήτων ηµιουργία φραγµάτων Πυρκαγιές Παράνοµο κυνήγι Εθνικός ρυµός Β.Κ. Όφελος για Βοβούσα, Εθνικό Πάρκο Β.Πίνδου Επιθυµητή: Υγιές, προστατευµένο φυσικό περιβάλλον Εκπλήρωση στόχων ΕΠ και αποτελεσµατική εφαρµογή µέτρων προστασίας

Οι προϋποθέσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την ήπια ανάπτυξη Αντιµετώπιση επιπτώσεων από τουρισµό Ορθή διαχείριση δασικού πλούτου Καλύτερη ενηµέρωση κατοίκων για ΕΠ ιαπιστώνεται ανασφάλεια και φόβος για νέους κανονισµούς από ΕΠ

Τελικά... Η τοπική κοινωνία επιθυµεί ήπια και πολύπλευρη ανάπτυξη του τόπου, βασισµένη στην υλοτοµία, τον ήπιο τουρισµό, την κτηνοτροφία, την παραγωγή ντόπιων προϊόντων & την προστασία του περιβάλλοντος. Αρωγός στην προσπάθειά της, πέραν από το κράτος, θεωρεί ότι µπορεί να είναι οι περιβαλλοντικές ΜΚΟ. Βασική προϋπόθεση η εκπόνηση ενός ολοκληρωµένου προγράµµατος ανάπτυξης σε αντιδιαστολή µετααποσπασµατικά έργα που γίνονται ως τώρα και την ελλιπή πληροφόρηση.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ10 ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΟΡΑΜΑΤΩΝ 156

157

Εργασία σε Οµάδες Το όραµα για τη Βοβούσα µετά από 20 χρόνια Θέµα: Υλοτοµία Πρώτο στάδιο: συζήτηση σε ζευγάρια για τον προσδιορισµό του οράµατος. Στη συνέχεια παρατίθενται ενδεικτικές ερωτήσεις/ ιδέες/ θέµατα για τη συζήτηση. Είναι στη διακριτική σας ευχέρεια να τις χρησιµοποιήσετε ή όχι. Προσοχή! Έχετε µόνον 15 για τη συζήτηση µε το ζευγάρι σας. Βρισκόµαστε στη Βοβούσα 20 χρόνια µετά. Ο παραγωγικός κλάδος της υλοτοµίας βρίσκεται σε άνθηση. 1. Πόσοι άνθρωποι εργάζονται στον τοµέα αυτόν; Τι ποσοστό του συνολικού πληθυσµού της Βοβούσας ασχολείται µε την υλοτοµία; 2. Συναντάτε έναν από αυτούς την ώρα της δουλειάς. Τι σας λέει για τη δουλειά του; 3. Τι σας λέει για τον συνεταιρισµό στον οποίο ανήκει; Πόσοι συνεταιρισµοί υπάρχουν και τι τους απασχολεί σήµερα; 4. Ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτηµα που έχει το ξύλο της Βοβούσας και έχει καταστεί ανταγωνιστικό στην αγορά; 5. Τι εργαλεία χρησιµοποιούν οι εργάτες του κλάδου στη δουλειά τους; Υπάρχει κάποια τεχνολογική καινοτοµία που έχει αλλάξει τα δεδοµένα; 6. Ποιοι είναι οι κύριοι πελάτες για το ξύλο της περιοχής; 7. Περιγράψτε την ποσότητα και ποιότητα της ξυλείας που παράγεται. 8. Τι είναι αυτό που κάνει τους εργάτες της υλοτοµίας της περιοχής περήφανους για τη δουλειά τους; 9. Τι είδους εκπαίδευση έχουν οι εργάτες; 10. Υπάρχουν µονάδες µεταποίησης του ξύλου; Πόσες και ποιες; Τι παράγουν; Τι τεχνολογικό εξοπλισµό έχουν; 11. Υπάρχει κάτι που να µπορεί να αγοράσει ή να δει ο τουρίστας στη Βοβούσα σε σχέση µε την παραγωγή ξύλου; 12. Τι ρόλο παίζει το Εθνικό Πάρκο στη ζωή των υλοτόµων και αντίστροφα; 158

Εργασία σε Οµάδες Το όραµα για τη Βοβούσα µετά από 20 χρόνια Θέµα: Τουρισµός Στη συνέχεια παρατίθενται ενδεικτικές ερωτήσεις /ιδέες/ θέµατα για τη συζήτηση. Είναι στη διακριτική σας ευχέρεια να τις χρησιµοποιήσετε ή όχι. Βρισκόµαστε στη Βοβούσα 20 χρόνια µετά. Ο τουρισµός βρίσκεται σε άνθηση. 13. Πόσοι άνθρωποι εργάζονται στον τοµέα αυτόν; Τι ποσοστό του συνολικού πληθυσµού της Βοβούσας ασχολείται µε τον τουρισµό; 14. Συναντάτε έναν από αυτούς την ώρα της δουλειάς. Τι σας λέει για τη δουλειά του; 15. Πόσα καταλύµατα υπάρχουν, πόσες κλίνες συνολικά, πόσοι χώροι εστίασης και ψυχαγωγίας υπάρχουν; Περιγράψτε τους; 16. Συναντάτε έναν τουρίστα. Τι είδους τουρίστα φαντάζεστε; Τι είδους επισκέπτες προσελκύει η περιοχή; 17. Τι είδους δραστηριότητες κάνει κατά τη διαµονή του στη Βοβούσα; Πόσο καιρό µένει στο χωριό; Με τι το συνδυάζει; 18. Ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτηµα της Βοβούσας και την κάνει να ανταγωνίζεται µε άλλους προορισµούς στην τουριστική αγορά; 19. Τι είδους τουρισµός έχει αναπτυχθεί; Υπάρχει κάποια καινοτοµία; 20. Περιγράψτε την ποσότητα (αριθµό επισκεπτών, περιόδους αιχµής κλπ) και την ποιότητα του τουρισµού 21. Τι είναι αυτό που κάνει όσους ασχολούνται µε τον τουρισµό περήφανους για τη δουλειά τους; 22. Ποιοι ασχολούνται µε τον τουρισµό; Τι είδους εκπαίδευση έχουν; 23. Τι ρόλο παίζει το Εθνικό Πάρκο στη ζωή των τουριστών και όσων ασχολούνται µε τον τουρισµό; 159

Εργασία σε Οµάδες Το όραµα για τη Βοβούσα µετά από 20 χρόνια Θέµα: Πρωτογενής και δευτερογενής τοµέας-τοπικά προϊόντα. Στη συνέχεια παρατίθενται ενδεικτικές ερωτήσεις /ιδέες/ θέµατα για τη συζήτηση. Είναι στη διακριτική σας ευχέρεια να τις χρησιµοποιήσετε ή όχι. Βρισκόµαστε στη Βοβούσα 20 χρόνια µετά. Ερχόµαστε ως τουρίστες και βρίσκουµε πολλά τοπικά προϊόντα να αγοράσουµε και να γευτούµε. Τα τοπικά προϊόντα συµβάλλουν σηµαντικά στην τοπική οικονοµία. 24. Ποια προϊόντα βρίσκουµε να αγοράσουµε; 25. Ποια από αυτά είναι προϊόντα κτηνοτροφίας; 26. Ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτηµα αυτών των προϊόντων που µας κάνει να θέλουµε να τα αγοράσουµε; 27. Πως είναι η τιµή τους σε σχέση µε αντίστοιχα που µπορούµε να βρούµε σε ένα Super Market; 28. Τι ποσοστό του πληθυσµού της Βοβούσας ασχολείται µε την κτηνοτροφία; Ποια είναι τα κίνητρά του; 29. Υπάρχουν άλλοι παραγωγικοί τοµείς του πρωτογενούς τοµέα (πλην της υλοτοµίας) που αναπτύσσονται στη Βοβούσα; (π.χ. µελισσοκοµία, µικρής κλίµακας γεωργία κ.λπ.) Τι ποσοστό του πληθυσµού ασχολείται µε αυτούς τους τοµείς; 30. Υπάρχουν προϊόντα βιοτεχνικής παραγωγής ή οικοτεχνίας που διατίθενται στην αγορά; Ποια είναι αυτά; Τι ποσοστό του πληθυσµού ασχολείται µε την παραγωγή τους; 31. Υπάρχουν εντελώς νέα προϊόντα που προέρχονται από καινοτόµες πρωτοβουλίες και δράσεις ατόµων ή οµάδων (π.χ. φυτώρια, καλλιτεχνικά εργαστήρια κλπ.). 32. Υπάρχουν άλλου είδους (άυλα) τοπικά προϊόντα; Π.χ. καλοκαιρινά σεµινάρια για την τέχνη του ξύλου; 33. Ποιες από τις γεύσεις που απολαµβάνουµε στα εστιατόρια και τα καταλύµατα της Βοβούσας είναι τοπικής παραγωγής; 34. Ποια άλλα από τα τοπικά προϊόντα βρίσκουµε στα καταλύµατα όπου διαµένουµε, στους χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας; (π.χ. έπιπλα τοπικής παραγωγής). 35. Ρωτάµε αν και ποια από τα προϊόντα µπορούµε να βρούµε και σε άλλα µέρη της Ελλάδας; Που; Σε τι τιµές; Ποιο είναι το πλεονέκτηµά τους σε σχέση µε άλλα; 160

Εργασία σε Οµάδες Το όραµα για τη Βοβούσα µετά από 20 χρόνια Θέµα: Υποδοµές Στη συνέχεια παρατίθενται ενδεικτικές ερωτήσεις /ιδέες/ θέµατα για τη συζήτηση. Είναι στη διακριτική σας ευχέρεια να τις χρησιµοποιήσετε ή όχι. Βρισκόµαστε στη Βοβούσα 20 χρόνια µετά. Οι υποδοµές είναι ιδανικές. 36. Πως είναι το οδικό δίκτυο και η σύνδεση της Βοβούσας µε τη γύρω περιοχή και τα γειτονικά αστικά κέντρα; 37. Πως είναι οι υποδοµές υγείας; 38. Πως είναι οι υποδοµές παιδείας, εκπαίδευσης και πολιτισµού; 39. Πως είναι οι υποδοµές ύδρευσης, αποχέτευσης, διαχείρισης απορριµµάτων και λυµάτων; 40. Υπάρχει σύστηµα ανακύκλωσης; 41. Υπάρχει βιολογικός καθαρισµός; 42. Πως είναι οι δηµόσιοι χώροι του χωριού; (υποδοµές αναψυχής, κοινωνικής συναναστροφής και ποιότητας ζωής) 43. Τι είδους υποδοµές υπάρχουν για τον τουρισµό; (ξενοδοχεία, δωµάτια, ξενώνες, εστιατόρια, καφέ, Κέντρα Ενηµέρωσης, Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, σηµατοδοτηµένα µονοπάτια, παρατηρητήρια κ.λπ.) 44. Υπάρχουν υποδοµές εξυπηρέτησης των Ατόµων µε Ειδικές Ανάγκες; 45. Τι άλλου είδους υποδοµές οραµατίζεστε ότι έχει η Βοβούσα και την καθιστά έναν ωραίο τόπο διαβίωσης και τουρισµού; 161

Η ΥΛΟΤΟΜΙΑ ΣΕ 20 ΧΡΟΝΙΑ Με την υλοτοµία ασχολείται µεγάλο ποσοστό του εργατικού δυναµικού του χωριού. Βασική προϋπόθεση: να είναι ΜΟΝΙΜΟΙ κάτοικοι. Συνδυασµός µεγάλου εισοδήµατος και καλής ποιότητας εργασίας Ισχυρός Συνεταιρισµός Οργανωµένη δοµή (οικονοµολόγοι, δασολόγοι κλπ) Καλές συνθήκες εργασίας, ασφάλειας συγκεκριµένο ωράριο, κλπ Καλό σύστηµα διάθεσης στην αγορά (δρόµοι, φορτηγά κλπ) Πολύ καλή τιµή ξύλου Ένας ενιαίος συνεταιρισµός, οικονοµικά βιώσιµος µε την κατάλληλη υποστηρικτική δοµή (δασολόγοι, οικονοµολόγοι κλπ) που λειτουργεί συµβουλευτικά στη διαχείριση και συνεργάζεται συστηµατικά µε τους υπόλοιπος φορείς. Ο συνεταιρισµός οργανώνει επισκέψεις, πουλάει αναµνηστικά, σκαλιστά κλπ. Εξασφάλιση καλής ποιότητας ξύλου µέσω σωστής επεξεργασίας Πιστοποίηση ποιότητας/ αειφορικής διαχείρισης Σύγχρονα, αυτοµατοποιηµένα και ασφαλή µηχανήµατα για κοπή, αποφλοίωση και µεταποίηση µέσω Η/Υ Αγορά: γενικό εµπόριο (µεγάλα εργοστάσια εσωτερικού και εξωτερικού), ιδιώτες και επισκέπτες ιάσηµο ξύλο παγκοσµίως Λειτουργεί πειραµατική σχολή δασεργατών σε συνεργασία µε συνεταιρισµό για πρακτική εξάσκηση Συνεργασία µε Εθνικό Πάρκο Β. Πίνδου για εξασφάλιση πιστοποίησης, προώθηση, παροχή τεχνογνωσίας κλπ. Ο Συνεταιρισµός συµβάλλει στην φύλαξη του δάσους µέσω οργανωµένου συστήµατος πυρασφάλειας Εργοστάσιο εµποτισµού και αποξήρανσης της ξυλείας Παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της συζήτησης: Να αποκτήσουν ταυτότητα οι δασεργάτες (µητρώο δασεργατών0 162

Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΕ 20 ΧΡΟΝΙΑ Το 30% του πληθυσµού ασχολείται αποκλειστικά µε τον τουρισµό Το 20% συµπληρωµατικά. εν ασχολούνται µόνο σε ξενοδοχεία αλλά και σαν οδηγοί, ξεναγοί, φύλακες κλπ. Ποιοτικός τουρισµός (λίγοι και σταθεροί τουρίστες). Όσοι ασχολούνται µε αυτόν θεωρούν ότι είναι µια ευχάριστη ενασχόληση. Αναπτύσσεται σχέση φιλίας µεταξύ ντόπιων & επισκεπτών. Σεβασµός στον τόπο και τις παραδόσεις. Η δουλειά γίνεται ευχάριστη. Οι υποδοµές του τουρισµού έχουν ως εξής: 15 καταλύµατα συνολικά (µαζί µε τα σηµερινά) 200 κλίνες συνολικά. Συγκεκριµένα λειτουργεί το καταφύγιο, κάποιοι ξενώνες και ενοικιαζόµενα δωµάτια σε σπίτια καθώς και οργανωµένο camping. 3 ταβέρνες µε παραδοσιακό χαρακτήρα, ντόπια φαγητά 2 σύγχρονα καφενεία (πιο εκσυγχρονισµένα και ανανεωµένα). Σερβίρουν ένα τοπικό αφέψηµα. Οι τουρίστες αγαπούν τη φύση και όλες τις δραστηριότητες γύρω από αυτήν και έχουν οικολογική συνείδηση. Τους αρέσει το όλο περιβάλλον και το ίδιο το χωριό. Επαναλαµβανόµενες επισκέψεις στην περιοχή, ο τουρίστας έχει ενταχθεί τόσο ώστε να το θεωρεί δικό του χωριό. Οι δραστηριότητες που κάνουν στην Βοβούσα εξαρτώνται από την εποχή. Χειµώνας: ορειβατικό σκι, σκι στην Βασιλίτσα Άνοιξη: καγιάκ και rafting στον Αώο, περιβαλλοντική εκπαίδευση Καλοκαίρι: περπάτηµα, ποδήλατο, µπάνιο, παρατήρηση σπάνιων ειδών (φυτά, πεταλούδες, πουλιά, αγριόγιδα) Φθινόπωρο: περπάτηµα, παρατήρηση παραγωγικών δραστηριοτήτων Το συγκριτικό πλεονέκτηµα της περιοχής είναι η άγρια φύση, το ποτάµι, η ηρεµία και η χαλάρωση που προσφέρει η περιοχή καθώς και η επαφή και η φιλοξενία από τους ντόπιους Οικοτουρισµός, καινοτόµες ξεναγήσεις από καταρτισµένους ντόπιους και προσωπική σχέση ντόπιων τουριστών Όσοι ασχολούνται µε τον τουρισµό είναι περήφανοι για τη δουλειά τους γιατί φτάσανε τον τουρισµό στο επίπεδο που οραµατιζόντουσαν, γιατί κάνανε το χόµπι τους επάγγελµα, γιατί ο κόσµος είναι ευχαριστηµένος και ξανάρχεται. Με τον τουρισµό ασχολούνται νέοι από την Βοβούσα που έχουν εξειδικευθεί µε σεµινάρια κλπ. (π.χ. σε θέµατα διαχείρισης µονάδων ορεινού τουρισµού) και γνωρίζουν ξένες γλώσσες. Το Ε.Π. Βορείας Πίνδου θέτει όρια στον αριθµό επισκεπτών που πηγαίνουν σε ευαίσθητες περιοχές, φροντίζει για την καθαριότητα του Πάρκου, βάζει όρια στο ανεξέλεγκτο κυνήγι και λειτουργεί διαφηµιστικά σε ξένους τουρίστες Παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της συζήτησης: Προσδιορισµός κλίµακας και είδους τουριστικών δραστηριοτήτων Εκπαίδευση 163

Ο ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ & ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΣΕ 20 ΧΡΟΝΙΑ Α. ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΥΛΟΤΟΜΩΝ Εκθεσιακός χώρος, χώρος πώλησης Συνεταιρισµού - πώληση προϊόντων (ταβάνια, πατώµατα, πρηστή ξυλεία, χειροποίητα έπιπλα, µικροαντικείµενα, σκαλιστά κ.α. σουβενίρ). Όλα πιστοποιηµένα. - Τα υποπροϊόντα του ξύλου προωθούνται στην αγορά για περαιτέρω εκµετάλλευση ράσεις: - Ξενάγηση Ενηµέρωση στο Μουσείο Υδροκίνησης και στο δάσος - Εθελοντισµός για προστασία περιβάλλοντος Β. ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΒΟΒΟΥΣΑΣ Εκθεσιακός χώρος για - Παραγωγή (Μαρµελάδες, ποτά, υφαντά, σαλέπι, τοπικά προϊόντα). Υπάρχουν και 2 οικογένειες που ασχολούνται µε το µέλι) - Πώληση προϊόντων Καινοτόµες δραστηριότητες π.χ. φυτώρια µανιταριών και βατόµουρων που φυτρώνουν φυσικά στην περιοχή. Τα προϊόντα είναι υψηλής βιολογικής αξίας. ιάθεση τους τοπικά και πανελλαδικά και σε άλλους συνεταιρισµούς. Συνεργασία µε φορείς (π.χ. Νοµαρχία, Περιφέρεια, επιµελητήρια, ΟΠΕ) για την προώθηση και προβολή των προϊόντων ράσεις; - Ενηµέρωση, παρουσίαση του τρόπου παραγωγής των τοπικών προϊόντων - Εθελοντισµός για διατήρηση της καθαριότητας της κοινότητας Όλα τα προϊόντα έχουν αυξηµένη τιµή σε σχέση µε αυτά του εµπορίου αλλά προσφέρουν ποιότητα και πιστοποίηση. Γ. ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Παράγουν βούτυρο, τυρί. Προώθηση προϊόντων στις τοπικές επιχειρήσεις (ξενώνες, ταβέρνες). Παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της συζήτησης: Τι κλίµακας, µόνο οικόσιτης ή κτηνοτροφικό πάρκο; 164

ΟΙ ΥΠΟ ΟΜΕΣ ΣΕ 20 ΧΡΟΝΙΑ Ο ΙΚΟ ΙΚΤΥΟ: Πλήρες οδικό δίκτυο Βοβούσα Ιωάννινα Βοβούσα - Περιβόλι Βοβούσα - Γυφτόκαµπος Βοβούσα ίστρατο ΥΓΕΙΑ: ΠΑΙ ΕΙΑ: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: Αγροτικό ιατρείο µε µόνιµο γιατρό (φάρµακα, σύγχρονος εξοπλισµός, χρήση τηλειατρικής) Λειτουργία νηπιαγωγείου δηµοτικού σχολείου, πολλά παιδιά Αναστηλωµένα και συντηρηµένα µνηµεία (εκκλησίες, πέτρινα γεφύρια, έκθεση χρηστικών αντικειµένων και φωτογραφιών στο χώρο του πολιτιστικού συλλόγου Βοβούσας) ΥΠΟ ΟΜΕΣ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ: Α. Υ ΡΕΥΣΗ Επάρκεια και καθαρότητα νερού Β. ΑΡ ΕΥΣΗ Παροχή νερού από τον ποταµό Αώο εκµετάλλευση των πηγών Γ. ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ Απορροφητικοί βόθροι (χρειάζεται περαιτέρω συζήτηση, έρευνα). ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ Αποκοµιδή και µεταφορά των στερεών αποβλήτων στον ΧΥΤΑ του νοµού Ιωαννίνων Ε. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ίκτυο υποδοχής ανακυκλώσιµών υλικών (χαρτί, πλαστικό, αλουµίνιο, γυαλί). Μεταφορά στα Ιωάννινα ΗΜΟΣΙΟΙ ΧΩΡΟΙ: Κεντρική πλατεία πλήρες δίκτυο εσωτερικής οδοποιίας µε καλντερίµια αυλές εκκλησιών χοροστάσια δηµόσιες τουαλέτες ανάπλαση και διαµόρφωση του χώρου στη θέση «Σάλα» σε χώρο αναψυχής (παιδική χαρά, δεντροφύτευση, παγκάκια, µικρός χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων) ξύλινα κάγκελα. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ: Μικρές ξενοδοχειακές µονάδες Ενοικιαζόµενα δωµάτια Εστιατόρια Καφενεία. Όλα αυτά µικρής κλίµακας. Κατάστηµα πώλησης τοπικών προϊόντων και εξοπλισµού για υπαίθριες δραστηριότητες. Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Ενηµέρωσης. Πλήρες δίκτυο σηµατοδοτηµένων µονοπατιών. Χώρος υποδοχής για τους λάτρεις των διαφόρων σπορ του εναλλακτικού τουρισµού (καγιακ, rafting κλπ) Παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της συζήτησης: Πρόβλεψη για φόρτο αυτοκινήτων, κίνηση, στάθµευση Περιφερειακός δρόµος; 165

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ11 ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ 1 ου ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ 166

167

ΛΙΣΤΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΣΤΟ 1 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1. Βασιώτη Ελευθερία Καθηγήτρια Σωµατικής Αγωγής - Σύµβουλος Γ.Γ. Περιφέρειας Ηπείρου 2. Βασιώτης Μιχάλης, Υλοτόµος, ασεργάτης 3. Βραζιτούλης Γιάννης Τουριστικός Επιχ/τίας (Ιδιοκτήτης Καταφυγίου «Βάλια Κάλντα»)- Πρόεδρος ΑΚΕΒ 4. ήµου Νίκος, Ιατρός 5. ρούγιας Αλέκος Υλοτόµος, ασεργάτης Πρώην Πρόεδρος της Κοινότητας 6. ρούγιας ηµήτρης Π.Μηχανικός, Μέλος της ΑΚΕΒ 7. ρούγια Ευαγγελία, Υπάλληλος ΚΕΠ Βοβούσας 8. Καζάνας Γιώργος Π.Μηχανικός Πρόεδρος.Σ Πολιτιστικού Συλλόγου Βοβούσας 9. Κολχούρη έσποινα, Υπάλληλος ΚΕΠ Βοβούσας 10. Μούσιος Χρήστος Υλοτόµος, ασεργάτης Πρόεδρος Υλοτοµικού Συνεταιρισµού 11. Νόλλας Γιώργος Π. Μηχανικός Μέλος.Σ ΑΚΕΒ 12. Ράπτης Σπύρος ασεργάτης - Κοιν. Σύµβουλος 13. Σταγκογιάννης Αθανάσιος Υλοτόµος, ασεργάτης - Πρόεδρος Κοινοτικού Συµβουλίου 14. Σταγκογιάννης Αντώνης, Υπεύθυνος Περιπτέρου Ενηµέρωσης Βοβούσας 15. Σταγκογιάννης Στέφανος ασεργάτης 16. Σταγκογιάννη Χρυσάνθη Ιδιοκτήτρια Φροντιστηρίου Αγγλικών, Μέλος.Σ του Πολιτιστικού Συλλόγου Βοβούσας 17. Χατζής Αθανάσιος Μέλος.Σ Πολιτιστικού Συλλόγου Βοβούσας 18. Χατζής ηµήτρης Π.Μηχανικός - Κοινοτικός Σύµβουλος 168

169